Wszechnica.org.pl - Historia

Wykład Anny Rudzińskiej z Gabinetu Rycin i Rysunków MNW zorganizowany w ramach programu edukacyjnego towarzyszącego wystawie „Aleksander Gierymski 1850-1901”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 3 lipca 2014 r. [46min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/rysunki-dla-prasy-aleksandra-gierymskiego/ Rysunki Aleksandra Gierymskiego, reprodukowane w warszawskich tygodnikach ilustrowanych, stanowią istotną pozycję w dorobku malarza tak ze względu na ich jakość artystyczną, jak i znaczącą liczbę. Podobały się wszystkim, mimo to rzadko były przedmiotem analizy krytyków. Tymczasem Gierymski w rysunkach przeznaczonych dla prasy starał się przekazać własną wizję rodzinnego miasta, jego charakter, klimat i światło. Pokazując współczesne życie i problemy, z jakimi borykała się Warszawa, dał on świadectwo własnej wrażliwości społecznej i politycznej. Podjął też próbę nawiązania kontaktu z czytelnikami i zapisania się w pamięci jako „ich” artysta.Anna Rudzińska - kustosz, Gabinet Rycin i Rysunków MNW Wystawa Aleksander Gierymski 1850–1901 (20 marca – 10 sierpnia 2014 r.) Wystawą dzieł jednego z najwybitniejszych malarzy polskich drugiej połowy XIX wieku Muzeum Narodowe w Warszawie powraca do tradycji prezentacji twórczości artystów ze środowiska warszawskiego. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza, który był bohaterem wystawy inaugurującej w 1938 roku działalność Muzeum w nowym gmachu w Alejach Jerozolimskich. Na wystawie prezentowana jest niemal cała dostępna spuścizna Aleksandra Gierymskiego – ok. 120 obrazów i szkiców olejnych, ok. 70 rysunków, jeden szkicownik, a także blisko 110 drzeworytów wykonanych według rysunków Gierymskiego oraz zespół fotografii modeli pozujących artyście. Większość prac pochodzi ze zbiorów MNW, pozostałe wypożyczono z osiemnastu muzeów polskich, dwóch instytucji zagranicznych oraz z wielu kolekcji prywatnych. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza. Wokół słynnych dzieł – takich jak: Sjesta włoska, W altanie, Żydówka z pomarańczami (obraz odzyskany w 2011 r. dzięki staraniom MKiDN oraz funduszom przekazanym przez Fundację PZU), Święto Trąbek, Wieczór nad Sekwaną czy Wnętrze bazyliki św. Marka w Wenecji – zebrane zostały szkice przygotowawcze i studia plenerowe, a także inne prace o zbliżonej tematyce. Na wystawie, obok powszechnie znanych obrazów, znajdują się również dzieła pokazane publicznie po raz pierwszy od końca XIX wieku. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/

#muzeumnarodowe #sztuka #rysunki #prasa #kultura #gierymski #aleksandergierymski

Wykład lekarzy z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie zorganizowany został w ramach programu edukacyjnego towarzyszącego wystawie „Aleksander Gierymski 1850-1901”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 26 czerwca 2014 r. [53min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/aleksander-gierymski-okiem-psychiatry-i-psychologa/ Sposób malowania, zainteresowania twórcze i funkcjonowanie społeczne Aleksandra Gierymskiego stały się podstawą do oceny osobowości i diagnozy zaburzeń psychicznych artysty. Czy drażliwość, wybuchowość, zmienność nastroju, drobiazgowość dają podstawy do wysnucia hipotezy o chorobie? Czy wskazują jedynie na pewien typ osobowości, który pod wpływem niekorzystnych czynników (bieda, złe odżywianie, obcowanie z toksycznymi substancjami) powoduje trudności w funkcjonowaniu społecznym? Wykład wygłosili dr n.med. Dorota Parnowska (psycholog kliniczny) i prof.Tadeusz Parnowski (psychiatra) z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Wczesny okres życia Aleksandra Gierymskiego charakteryzuje dbałość o wygląd zewnętrzny, kontrola własnych zachowań i zainteresowanie relacjami społecznymi. Obecność rodziców i rodzeństwa stabilizowała go emocjonalnie, a swobodny wybór zawodu i wsparcie jego decyzji życiowych przez osoby dla niego ważne, zapewniały mu możliwośćprawidłowych kontaktów społecznych. Szczególną rolę w jego życiu w tym okresie, odegrał Maksymilian. Z jednej strony był ukochanym bratem wskazującym drogę rozwoju i w początkowym okresie pracy twórczej zapewniającym bezpieczeństwo materialne. Z drugiej strony był obiektem zazdrości i rywalizacji, jak ma to miejsce w przypadku każdego rodzeństwa. Przez wszystkie lata życia Aleksander mimo licznych dowodów akceptacji i uznania jego wielkości jako artysty, ciągle czuł się niedoceniany. Coraz częściej jego zachowania były impulsywne, gwałtowne, ludzie będący wokół niego drażnili go swoimi opiniami na temat jego sztuki. Stał się szorstki, trudny w kontakcie, mało zainteresowany problemami innych ludzi, wsłuchany w swój świat i swoją wizję sztuki. Coraz bardziej wycofywał się z relacji społecznych, równocześnie stając się wnikliwszym obserwatorem i perfekcyjnym wykonawcą. Poszukiwał nowych technik dla wyrażenia tego, co widział. Malował pędzlem, szpachlą, szczotką, rozgładzał farbę palcami na płótnie i wielokrotnie poprawiał kompozycję obrazu (poprzez zmianę kształtu obrazu, przesunięcie kompozycji osiągane przycinaniem, a następnie doklejaniem pasów płótna), by odpowiadała jego wyobrażeniu idealnego rozwiązania założenia malarskiego. W swoich obrazach nie zajmował się wprost swoimi emocjami, nie malował własnego cierpienia, tematem swojej twórczości uczynił naturę i życie codzienne zwykłych ludzi. W jego sztuce można obserwować niezwykłą spójność obrazu i emocji, struktury i kompozycji. Nie widać znamion dezorganizacji, ani w tematyce, ani w sposobie przekazu. Jego obrazy cechuje współbrzmienie z otaczającymgo światem. Wydaje się to tym bardziej istotne, że w tym samym czasie artysta odbierany był przez innych ludzi jako osoba drażliwa, uparta, wielkościowa, chwiejna emocjonalnie. Cechy te i zachowania z upływem czasu coraz bardziej dominowały w sposobie bycia malarza. Pod maską opryskliwego i trudnego w kontakcie człowieka, kryło się rozczarowanie, cierpienie, ale też i bogate życie psychiczne. Jego sposób zachowania cechowała logika i upór, naznaczony ideą nadwartościową, jaką stała się sztuka. Biorąc pod uwagę wspomniane wyżej informacje i opisane ograniczenia, możemy jedynie postawić hipotezy dotyczące obecności lub braku choroby psychicznej artysty i podjąć próbę oceny jego osobowości. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #psychiatria #psychologia #malarstwo #sztuka #mózg #emocje #kultura #gierymski #aleksandergierymski

Debata o skrajnej prawicy w Europie zorganizowana została w ramach cyklu debat lemkinowskich Centrum im. prof. Bronisława Geremka, Warszawa, 6 czerwca 2014 r. [50min] W debacie udział wzięli Andrea Petõ, Łukasz Jurczyszyn, Rafał Pankowski. Spotkaniu towarzyszył pokaz filmów dokumentalnych Tomasa Rafy. https://wszechnica.org.pl/wyklad/wzrost-popularnosci-skrajnej-prawicy-w-europie-przyklad-polski-i-wegier/ Nie wolno nam dziś mówić o problemie skrajnej prawicy ograniczając się do kontekstu nacjonalizmów krajowych. Trzeba koniecznie uwzględniać perspektywę globalnego kryzysu demokracji. Skrajna prawica to nie są już wyłącznie oderwane od siebie grupki pijanych kibiców, wykrzykujących wulgarne hasła. To problem strukturalny, a polegający na tym, że poglądy nacjonalistyczne stały się dla wielu mieszkańców Europy atrakcyjna alternatywa polityczną – powiedziała Andrea Pető w czasie debaty, która odbyła się w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. W spotkaniu wzięli udział: Andrea Pető – historyczka i socjolożka, profesorka na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie, gdzie pełni funkcję dyrektorki gender studies. Zajmuje się historią społeczną i polityką pamięci w Europie Środkowej, politycznym ekstremizmem, studiami na holokaustem oraz feminizmem. Ostatnio pod jej redakcją ukazała się książka Jewish Intellectual Women in Central Europe 1860-2000 (2012). Łukasz Jurczyszyn – socjolog, adiunkt w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora, członek Centrum Badania Solidarności i Ruchów Społecznych IS UW, współpracuje z Collegium Civitas. Bada konflikty i ruchy społeczne, nacjonalizm, rasizm, przemoc, zwłaszcza w sporcie w Polsce, Francji i Rosji. Rafał Pankowski – socjolog i politolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor Collegium Civitas, zastępca redaktora naczelnego magazynu „Nigdy Więcej”. Autor książek: Gdzie kończy się patriotyzm… Z dziejów polskich grup faszyzujących 1922-1992 (Bydgoszcz 1993), Neofaszyzm w Europie Zachodniej: zarys ideologii (Warszawa 1998), Rasizm a kultura popularna (Warszawa 2006) oraz The populist radical right in Poland: the patriots (Londyn 2010). Prowadzący spotkanie Rafał Pankowski zauważył, że wprawdzie wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego przyczyniły się do pewnego rozkwitu koniunktury na debaty o wzroście nastrojów skrajnie prawicowych w całej Europie, jednak jest to zagadnienie o wiele szersze, wzmacniające atmosferę zagrożenia, przemocy i strachu. Najbardziej niepokojąca jest popularność owych nastrojów wśród ludzi młodych, zarówno tych, którzy posiadają prawo wyborcze, jak i w grupie osób pomiędzy 13 a 19 rokiem życia. Andrea Pető podkreśliła, że jedynym sposobem na zaradzenie tej sytuacji byłby powrót do poważnego potraktowania wartości europejskich, zwłaszcza zaś zasady równości, którą należałoby ponownie przywrócić do łask. Jej społeczna klęska jest najboleśniejszym świadectwem klęski projektu europejskiego, która nie tylko zmusza do zadawania pytań o sens wspólnoty, ale ponadto skłania do istotnych przewartościowań. Choćby tradycyjna kategoria subkultury przestaje być nośna przy analizie współczesnych przemian społeczno-politycznych. Zwolennicy skrajnych ugrupowań potrafią sprawnie nawiązywać kontakty, czytają książki, posługują się językami obcymi, stosują narzędzia komunikacji masowej – przede wszystkim zaś nie są niezdecydowani; przeciwnie, doskonale wiedzą, co czynić, domagają się jedynie głosu. Ci młodzi ludzie negocjują w swoim imieniu alternatywną formę Europy – powiedziała badaczka. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #prawica #debatalemkinowska #lemkin #węgry #polska #nacjonalizm

Debatę zorganizowali Fundacja Centrum im. Profesora Bronisława Geremka oraz Polska Akcja Humanitarna. Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, 29 maja 2012 r. [1h47min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/komu-potrzebna-jest-pomoc-humanitarna/ – „Przemysł humanitarny” od dziesiątków lat wie, co trzeba zrobić, żeby było lepiej. Przy każdym projekcie powstają tony opracowań i ocen, które ostatecznie stają się bezużyteczne, ponieważ organizacje humanitarne wybierają interes własny i darczyńców a nie interes ofiar. Powinniśmy zmusić te instytucje do lepszego działania, musimy je kontrolować. To jest nasze zadanie – powiedziała Linda Polman podczas Debaty Lemkinowskiej. 29 maja 2012 r., w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się debata „Komu potrzebna jest pomoc humanitarna?”, zorganizowana przez Fundację Centrum im. Profesora Bronisława Geremka oraz Polską Akcję Humanitarną. Spotkanie stanowiło kolejną odsłonę cyklu debat, upamiętniających postać oraz dokonania Rafała Lemkina – polskiego prawnika i karnisty, twórcy pojęcia „ludobójstwo” i współautora projektu Konwencji w sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa, która została podpisana 9 grudnia 1948 r. W dyskusji udział wzięli: Linda Polman – holenderska dziennikarka, reportażystka, autorka książki „Karawana kryzysu. Za kulisami przemysłu pomocy humanitarnej”. Patrick de Saint-Exupéry – francuski dziennikarz, były korespondent „Le Figaro” w m.in. Liberii i Rwandzie. Grzegorz Gruca – członek Zarządu Polskiej Akcji Humanitarnej, brał udział w zakładaniu misji zagranicznych PAH w Iraku, Afganistanie i na Sri Lance. Spotkanie prowadził Konstanty Gebert – dziennikarz, komentator, publicysta, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych. Dyskusja koncentrowała się wokół problematyki, na którą zwróciła uwagę Linda Polman w książce „Karawana kryzysu. Za kulisami przemysłu pomocy humanitarnej”. Praca ta zyskała rozgłos w międzynarodowej opinii publicznej, zaś podstawowa teza wywodu okazała się trwałym elementem opisu patologii pomocy humanitarnej, która przekształciła się w przemysł (aid industry), obracający miliardami dolarów w walce o jak największy udział w rynku. „Karawana kryzysu” to trafna, a zarazem szokująca, analiza międzynarodowej pomocy humanitarnej od Półwyspu Bałkańskiego po Darfur, od Somalii po Afganistan. Linda Polman pisała, że „Podstawą humanitaryzmu jest obowiązek bezwarunkowego ulżenia ludziom w cierpieniach. Organizacje humanitarne, które podpisują się pod płynącymi z humanitaryzmu zasadami Czerwonego Krzyża, przyrzekają zachować neutralność (odżegnanie się od współpracy z jedną ze stron), bezstronność (udzielanie pomocy wszędzie tam, gdzie jest potrzebna) oraz niezależność (od interesów geopolitycznych, militarnych albo innego rodzaju)”. Rzeczywistość jest jednak o wiele bardziej niejednoznaczna niż zasady, którymi oficjalnie kierują się międzynarodowe organizacje – pomocy udziela się nawet wówczas, gdy pieniądze i towary zasilają kasy wojenne walczących stron. W rzeczywistości trudno więc mówić o neutralności czy bezstronności. Pojawia się zatem pytanie o sensowność akcji humanitarnych, zwłaszcza w przypadku, gdy pomoc ginie w sidłach korupcji albo przedłuża wyniszczające walki. Jak więc pomagać światu w sposób rozsądny? Jeśli nie uda się osiągnąć tu konsensusu, to może lepiej w niektórych przypadkach zrezygnować z działań humanitarnych? Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #pomochumanitarna #debata #pomoc #humanitaryzm #debatalemkinowska #akcjehumanitarne

Wykład Anny Lewandowskiej z Pracowni Konserwacji Malarstwa na Płótnie MNW zorganizowany w ramach programu edukacyjnego towarzyszącego wystawie „Aleksander Gierymski 1850-1901”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 5 czerwca 2014 r. [57min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-gierymski-byl-genialnym-artysta/ Dzięki analizie ponad 100 obrazów olejnych, szkiców, rysunków i fotografii udało się odtworzyć sposób i metody pracy Aleksandra Gierymskiego oraz poznać indywidualizm artysty w podejściu do rozwiązywania problemów malarskich. Dlaczego Gierymski niszczył płótna, a później je naprawiał? Co było przyczyną, że wiele jego dzieł zostało zdublowanych albo otrzymało wtórne podobrazia? Skąd się wzięły siatki spękań na powierzchniach obrazów? Konserwacja prac Aleksandra Gierymskiego to wyjątkowe wyzwanie dla konserwatorów. O pracach konserwatorskich i o tym jak bardzo wyjątkowym artystą był Aleksander Gierymski opowiedziała pani Anna Lewandowska z Pracowni Konserwacji Malarstwa na Płótnie Muzeum Narodowego w Warszawie. *** Wystawa Aleksander Gierymski 1850–1901 (20 marca – 10 sierpnia 2014 r.) Wystawą dzieł jednego z najwybitniejszych malarzy polskich drugiej połowy XIX wieku Muzeum Narodowe w Warszawie powraca do tradycji prezentacji twórczości artystów ze środowiska warszawskiego. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza, który był bohaterem wystawy inaugurującej w 1938 roku działalność Muzeum w nowym gmachu w Alejach Jerozolimskich. Na wystawie prezentowana jest niemal cała dostępna spuścizna Aleksandra Gierymskiego – ok. 120 obrazów i szkiców olejnych, ok. 70 rysunków, jeden szkicownik, a także blisko 110 drzeworytów wykonanych według rysunków Gierymskiego oraz zespół fotografii modeli pozujących artyście. Większość prac pochodzi ze zbiorów MNW, pozostałe wypożyczono z osiemnastu muzeów polskich, dwóch instytucji zagranicznych oraz z wielu kolekcji prywatnych. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza. Wokół słynnych dzieł – takich jak: Sjesta włoska, W altanie, Żydówka z pomarańczami (obraz odzyskany w 2011 r. dzięki staraniom MKiDN oraz funduszom przekazanym przez Fundację PZU), Święto Trąbek, Wieczór nad Sekwaną czy Wnętrze bazyliki św. Marka w Wenecji – zebrane zostały szkice przygotowawcze i studia plenerowe, a także inne prace o zbliżonej tematyce. Na wystawie, obok powszechnie znanych obrazów, znajdują się również dzieła pokazane publicznie po raz pierwszy od końca XIX wieku. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #malarstwo #obrazy #gierymski #sztuka

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [27 marca 2024 r.] W wielu narracjach pojawia się wątek powrotu do "business as usual" między krajami europejskimi a Rosją. Czy jednak elity rosyjskie podzielają ten punkt widzenia? Czy Europa pozostanie ważna w tym myśleniu? Czy "westernizacja" Rosji rozpoczęta za czasów Piotra I i potem kontynuowana przez kolejnych władców do dzisiaj, jest nadal atrakcyjna? Jakie miejsce dla Rosji przewidują elity rosyjskie? Jakie chcą zawierać sojusze i z kim? Jak i do czego chcą używać broni atomowej? Zapraszamy na rozmowę. Jerzy Marek Nowakowski - historyk, dziennikarz, publicysta i polityk, podsekretarz stanu w KPRM, ambasador RP na Łotwie i w Armenii Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #rosja #ukraina #politykazagraniczna

Wykład rosyjskiego historyka i religioznawcy prof. Andrieja Zubowa wygłoszony został na Uniwersytecie Warszawskim. Organizatorem spotkania było Centrum Polsko Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. 5 maja 2014 r. [1h06min] - (w j. rosyjskim) https://wszechnica.org.pl/wyklad/prawoslawie-panstwo-demokracja-wyklad-prof-andrieja-zubowa/ Część historyków, także polskich, uważa, że prawosławie przeszkadza Rosji stać się krajem demokratycznym. Prof. Andriej Zubow przeczy takiemu twierdzeniu i udowadnia, że wprost przeciwnie – to ucisk rosyjskiej cerkwi przez carów, a następnie prześladowania w okresie ZSRR wpłynęły na wewnętrzne, duchowe osłabienie Rosjan, co ma bezpośredni wpływ na poczucie niezależności, a co za tym idzie – postawy demokratyczne. Prof. Andriej Zubow przedstawił historię relacji państwo-prawosławie od początku XIV wieku po współczesność. Szczegółowo omówił „raskol”, czyli reformę liturgiczną patriarchy Nikona w latach 1654-1657, która „zamknęła Rosję na cały świat”. „Produktem” raskola był Piotr I, który podporządkował cerkiew państwu. Swobodę wyznania stracili chłopi, którzy stali się wręcz niewolnikami cara. „Kompleks niewolnika” żywy jest w rosyjskim społeczeństwie do dziś. W reformach Piotra I prof. Andriej Zubow upatruje „tragedii Rosji w XX wieku”, którą rozpoczęła rewolucja październikowa w 1917 roku. Owszem, istniał naród rosyjski, ale „Rosja zginęła”. W latach 30. na rozkaz Stalina przeprowadzono spis powszechny, w którym pytano m.in. o przynależność religijną. Ankiety nie były anonimowe, ale 60% obywateli przyznało się do wiary. „Odpowiedzią” Stalina na ten spis był m.in. Wielki Terror w 1937, który szczególny nacisk położył na chrześcijan i ostatecznie zniszczył wiarę i niezależność obywateli. Przełom w relacjach państwo-prawosławie nastąpił w 1988 roku, kiedy dialog z duchownymi rozpoczął Michaił Gorbaczow. W 1990 roku patriarchą Moskwy został Aleksy II, który rozpoczął ponowne otwieranie parafii i klasztorów zlikwidowanych w czasach radzieckich. Cerkiew rozpoczęła działalność społeczną i charytatywną. Patriarcha podkreślał, że nie dąży do scalenia instytucji kościelnych i państwowych, ale do ich współpracy. Od 2009 roku patriarchą Rosji jest Cyryl I, który ponownie zbliżył cerkiew do państwa – „Rosja znowu sprzedała swojego ducha” – powiedział prof. Zubow. Badanie opinii publicznej przeprowadzone w 2012 roku wskazało, że 29% wierzących ufa patriarsze, zaś w społeczeństwie ogółem Cyryl I cieszy się zaledwie 13% poparciem. Dane pokazują także, że liczba wierzących w Rosji wynosi obecnie 48%. „Widzimy kryzys, ale ci którzy wierzą, nie przychodzą do patriarchy, ale do Boga” – powiedział prof. Andriej Zubow. *** Prof. Andriej Zubow – historyk i religioznawca. Ukończył studia w Moskiewskim Państwowym Instytucie Stosunków Międzynarodowych (MGIMO). Wieloletni pracownik Instytutu Orientalistyki oraz Instytutu Historii Powszechnej Rosyjskiej Akademii Nauk. Kierownik katedry historii religii Rosyjskiego Uniwersytetu Prawosławnego im. Świętego Jana Apostoła. Profesor katedry filozofii MGIMO, kierownik Centrum „Cerkiew i stosunki międzynarodowe”. Autor licznych rozpraw na tematy historii religii, historii idei, kultury politycznej i współczesnej polityki rosyjskiej. Jeden z autorów doktryny społecznej Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej przyjętej na soborze w 2000 r. Koordynator społecznego komitetu „Ciągłość i odrodzenie Rosji”. Redaktor głośnej dwutomowej historii Rosji „Historia Rosji. XX wiek”. W maju br. skrytykował politykę Kremla wobec Krymu – porównał politykę rosyjską do niemieckiej prowadzonej przez Hitlera w 1938 r. Z tego powodu zakazano mu wykładania w prestiżowej uczelni dyplomatycznej MGIMO. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rosja #prawosławie #religioznawstwo #cerkiew #religia #społeczeństwo #kultura #historia

Wykład rosyjskiego historyka i religioznawcy prof. Andrieja Zubowa wygłoszony został na Uniwersytecie Warszawskim. Organizatorem spotkania było Centrum Polsko Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. 5 maja 2014 r. [1h06min] Część historyków, także polskich, uważa, że prawosławie przeszkadza Rosji stać się krajem demokratycznym. Prof. Andriej Zubow przeczy takiemu twierdzeniu i udowadnia, że wprost przeciwnie – to ucisk rosyjskiej cerkwi przez carów, a następnie prześladowania w okresie ZSRR wpłynęły na wewnętrzne, duchowe osłabienie Rosjan, co ma bezpośredni wpływ na poczucie niezależności, a co za tym idzie – postawy demokratyczne. Prof. Andriej Zubow przedstawił historię relacji państwo-prawosławie od początku XIV wieku po współczesność. Szczegółowo omówił „raskol”, czyli reformę liturgiczną patriarchy Nikona w latach 1654-1657, która „zamknęła Rosję na cały świat”. „Produktem” raskola był Piotr I, który podporządkował cerkiew państwu. Swobodę wyznania stracili chłopi, którzy stali się wręcz niewolnikami cara. „Kompleks niewolnika” żywy jest w rosyjskim społeczeństwie do dziś. W reformach Piotra I prof. Andriej Zubow upatruje „tragedii Rosji w XX wieku”, którą rozpoczęła rewolucja październikowa w 1917 roku. Owszem, istniał naród rosyjski, ale „Rosja zginęła”. W latach 30. na rozkaz Stalina przeprowadzono spis powszechny, w którym pytano m.in. o przynależność religijną. Ankiety nie były anonimowe, ale 60% obywateli przyznało się do wiary. „Odpowiedzią” Stalina na ten spis był m.in. Wielki Terror w 1937, który szczególny nacisk położył na chrześcijan i ostatecznie zniszczył wiarę i niezależność obywateli. Przełom w relacjach państwo-prawosławie nastąpił w 1988 roku, kiedy dialog z duchownymi rozpoczął Michaił Gorbaczow. W 1990 roku patriarchą Moskwy został Aleksy II, który rozpoczął ponowne otwieranie parafii i klasztorów zlikwidowanych w czasach radzieckich. Cerkiew rozpoczęła działalność społeczną i charytatywną. Patriarcha podkreślał, że nie dąży do scalenia instytucji kościelnych i państwowych, ale do ich współpracy. Od 2009 roku patriarchą Rosji jest Cyryl I, który ponownie zbliżył cerkiew do państwa – „Rosja znowu sprzedała swojego ducha” – powiedział prof. Zubow. Badanie opinii publicznej przeprowadzone w 2012 roku wskazało, że 29% wierzących ufa patriarsze, zaś w społeczeństwie ogółem Cyryl I cieszy się zaledwie 13% poparciem. Dane pokazują także, że liczba wierzących w Rosji wynosi obecnie 48%. „Widzimy kryzys, ale ci którzy wierzą, nie przychodzą do patriarchy, ale do Boga” – powiedział prof. Andriej Zubow. *** Prof. Andriej Zubow – historyk i religioznawca. Ukończył studia w Moskiewskim Państwowym Instytucie Stosunków Międzynarodowych (MGIMO). Wieloletni pracownik Instytutu Orientalistyki oraz Instytutu Historii Powszechnej Rosyjskiej Akademii Nauk. Kierownik katedry historii religii Rosyjskiego Uniwersytetu Prawosławnego im. Świętego Jana Apostoła. Profesor katedry filozofii MGIMO, kierownik Centrum „Cerkiew i stosunki międzynarodowe”. Autor licznych rozpraw na tematy historii religii, historii idei, kultury politycznej i współczesnej polityki rosyjskiej. Jeden z autorów doktryny społecznej Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej przyjętej na soborze w 2000 r. Koordynator społecznego komitetu „Ciągłość i odrodzenie Rosji”. Redaktor głośnej dwutomowej historii Rosji „Historia Rosji. XX wiek”. W maju br. skrytykował politykę Kremla wobec Krymu – porównał politykę rosyjską do niemieckiej prowadzonej przez Hitlera w 1938 r. Z tego powodu zakazano mu wykładania w prestiżowej uczelni dyplomatycznej MGIMO. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rosja #prawosławie #religioznawstwo #cerkiew #religia #społeczeństwo #kultura #historia

Debata o ukraińskiej skrajnej prawicy zorganizowana w ramach cyklu debat lemkinowskich Centrum im. prof. Bronisława Geremka, Warszawa, 15 kwietnia 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/wzrost-popularnosci-skrajnej-prawicy-w-europie-przyklad-ukrainy-i-rosji/ 15 kwietnia 2014 roku odbyło się inauguracyjne spotkanie w ramach nowego cyklu debat lemkinowskich, który poświęcony został wzrostowi popularności skrajnej prawicy w Europie. Mimo odmiennego kontekstu społeczno-politycznego, w poszczególnych częściach Europy fenomen wzrastającej popularności prawicowego ekstremizmu wydaje się wspólny dla całego kontynentu. Krytyczny namysł nad przyczynami tego zjawiska, jego różnymi uwarunkowaniami oraz sposobami jego zapobiegania wydaje się obecnie niezbędny. Tematem pierwszej dyskusji w ramach cyklu była sytuacja w Europie Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy. – Majdan i Antymajdan tworzyli ludzie, którzy bardzo często formułowali te same zastrzeżenia wobec władz ukraińskich, odnosząc je do wysokiego poziomu korupcji, czy też sytuacji ekonomicznej i społecznej swoich rodaków. Jednakże swoje wątpliwości rozstrzygnęli już całkowicie odmiennie. Działacze Majdanu opowiadali się za zbliżeniem europejskim w imię większego obszaru wolności. Ich przeciwnicy preferowali tu przede wszystkim poczucie bezpieczeństwa pod czujnym okiem Rosji – powiedział Anton Shekhovtsov w czasie debaty, która odbyła się w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego W spotkaniu wzięli udział: Vasyl Cherepanyn – doktor filozofii, szef Centrum Badań nad Kulturą Wizualną w Kijowie. Redaktor ukraińskiego wydania „Krytyki Politycznej”. Wykładowca na wydziale studiów nad kulturą Uniwersytetu Narodowego „Akademia Mohylańska” w Kijowie. Alina Polyakova – pracowniczka naukowa w Instytucie Socjologii Uniwersytetu w Bernie. W ramach przygotowań do dysertacji doktorskiej na Uniwersytecie Berkeley, California przeprowadziła wywiady z ponad stu radykalnie prawicowymi aktywistami partii Swoboda oraz z przedstawicielami nacjonalistycznych subkultur z Galicji, Wołynia oraz Kijowa. Obecnie pracuje nad książką na temat ewolucji ukraińskiej radykalnej prawicy. Anton Shekhovtsov – doktor nauk politycznych. Główny redaktor serii “Explorations of the Far Right”, pracownik w grupie „Radicalism and New Media” na Uniwersytecie Northampton, członek zespołu redakcyjnego „Journal of Comparative Fascist Studies”. Dyskusję prowadziła Ludwika Włodek – adiunkt w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego oraz publicystka. W Ukrainie istnieje problem ekstremizmu prawicowego, skrajna partia Swoboda tworzy koalicję rządową. Mimo, że obecność ukraińskiej prawicy we władzach państwa jest cynicznie wykorzystywana i rozgrywana przez władze rosyjskie, temat ten zasługuje na poważną debatę. Punktem wyjściowym do dyskusji może być artykuł ukraińskiego historyka Wasyla Rasewycza pod tytułem W przyszłość bez Swobody Uczestnicy panelu zwrócili uwagę na paradoksalną sytuację skrajnej prawicy ukraińskiej, która zaangażowała się w rewolucję Euromajdanu w Kijowie, pomimo swojego antyeuropejskiego nastawienia. Okazuje się, że podstawowa cecha charakterystyczna ruchu –historycznie uzasadniony antyimperializm – został tu utożsamiony z proeuropejskim odwrotem od wpływów rosyjskich. Anton Shekhovtsov podkreślił, że partia Swoboda jest wprawdzie głęboko antyeuropejska i antydemokratyczna, ale jednocześnie jej elektorat sprawia wrażenie bardziej liberalnego niż elektorat partii, sytuujących się w centrum i po lewej stronie sceny politycznej. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #prawica #debata #debatalemkinowska #lemkin #ukraina #rosja

Wykład zorganizowany został w ramach cyklu „Polska – Ukraina – Europa. Dziedzictwo i przyszłość”. Zamek Królewski w Warszawie, 13 maja 2014r. [1h01min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/jak-zrozumiec-wschodnia-ukraine-wyklad-dr-andrija-portnowa/ „Na wschodzie Ukrainy mieszka inny naród, określany jako „sawki” (czyli „sowieccy ludzie”), którzy mieszkają w szarych jednakowych, sowieckich domach, którzy rozmawiają językiem uważanym przez nich za rosyjski (…), nie znają i nie śpiewają kolęd, wierzą w horoskopy oraz w to, że wiara w Boga przynosi korzyści materialne. Słuchają rosyjskiej, kryminalnej muzyki i zupełnie nie są do nas podobni” – to cytaty prac historyków z zachodniej Ukrainy, określających mieszkańców Donbasu. „Taka narracja używana jest przez obywateli tego samego kraju. To określenia dyskryminacyjne” – powiedział dr Andrij Portnow. Sprzeciwił się poglądowi, że region doniecki jest ”inny niż reszta Ukrainy”, a jego utrata byłaby w istocie przysługą dla ukraińskiego państwa. Portal PolskieRadio.pl: Jak interpretuje pan wydarzenia w Donbasie? Czy głosowania w sprawie odłączenia się od Ukrainy, które miały tam miejsce, to typowo okupacyjne referenda, czy też takie określenie nie wyczerpuje opisu sytuacji? Jak można scharakteryzować to, co dzieje się na wschodzie, w Donbasie? Andrij Portnow: Po pierwsze, to bardzo ważne, by rozumieć, że Donbas to nie cały wschód Ukrainy. Sytuacja we wschodniej części kraju jest różna w zależności od regionu. W obwodach donieckim i ługańskim rząd w Kijowie nie w pełni kontroluje sytuację, natomiast w charkowskim, zaporoskim czy dniepropietrowskim na razie panuje zupełny spokój. Pozycja władz kijowskich jest tam znacznie silniejsza. A Dniepropietrowsk jest nawet nazywany ośrodkiem walki o Ukrainę. To miasto jest teraz obwieszone flagami ukraińskimi, konsekwentnie broni się przed interwencją. Po drugie trzeba podkreślić stanowczo, że tak zwane ”referendum” separatystów nie miało nic wspólnego z demokratyczną procedurą. Nie ma znaczenia prawnego, a jedynie polityczne, bo legitymizuje tendencje destabilizacyjne, które już niestety można zaobserwować w Donbasie. Dr Andrij Portnow (ur. 17 maja 1979 r.) – ukraiński historyk, eseista, współzałożyciel oraz redaktor naczelny intelektualnego portalu internetowego Historians.in.ua, absolwent Dniepropietrowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Olesia Gonczara (historia) oraz Uniwersytetu Warszawskiego (Studium Europy Wschodniej). Doktorat o emigracji ukraińskiej w Polsce międzywojennej obronił we Lwowie, a książka na podstawie tego doktoratu Nauka na wygnaniu(Charków, 2008) dostała Nagrodę im. Jerzego Giedroycia. W chwili obecnej profesor gościnnie wykładający na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. Autor pięciu książek, z których najnowsza Historia do użytku domowego (Kijów, 2013) dostała w ubiegłym roku Nagrodę im. Jurija Szeweliowa. W Polsce publikowal w „Znaku”, '”Więzi”, „Gazecie Wyborczej”, „Arcanach”, „Kulturze Enter”, „ResPublice Nowej” oraz w innych wydawnictwach. *** Zamek Królewski w Warszawie, Polski PEN Club oraz Ukraiński PEN Club zapraszają do udziału w cyklu otwartych wykładów publicznych poświęconych relacjom Polski z Ukrainą, dziejom i kulturze Ukrainy na przestrzeni wieków – od średniowiecza po czasy współczesne. Wykłady odbywają się na Zamku Królewskim w Warszawie, raz lub dwa razy w miesiącu. Podczas spotkań zamkowych specjaliści polscy oraz ukraińscy postarają się odpowiedzieć na nurtujące pytania, rozpatrując zarówno zagadnienia historii kultury, jak i również kwestie polityczne oraz cywilizacyjne czasów dawniejszych i dzisiejszych. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #ukraina #zamekkrólewski #kultura #społeczeństwo