ITM Pytania Ostateczne
Podcast świeckich katolików którego zadaniem jest obserwacja współczesnych zmian społecznych, w szczególności kulturalnych, religijnych i politycznych. Nasi redaktorzy analizują i opisują rzeczywistość za pośrednictwem debaty w takich dziedzinach jak ekonomia, polityka, antropologia, filozofia, historia, kultura, w oparciu o wartości proponowane przez katolicką naukę społeczną oraz myśl Jana Pawła II.
Idealizm i wolność: spojrzenie na świat z nieoczywistej perspektywy
2024-07-18 15:00:00
Idealizm, czyli traktowanie duchowego wymiaru rzeczywistości, w tym ludzkiej wolności, jako podstawowego, może się dziś wydawać nieaktualny. Wrażenie to potęgują twierdzenia o pełnym zdeterminowaniu ludzkich zachowań przez czynniki zewnętrzne. Współczesnemu, potocznemu umysłowi nasuwają się w tym kontekście dwa twierdzenia: (1) myśl idealistyczna dodaje do rzeczywistości pewien niepotrzebny naddatek; (2) refleksje prowadzone w duchu idealistycznym, nawet jeśli kiedykolwiek miały sens, to po śmierci Hegla lub chociaż po śmierci jego głośnych kontynuatorów z XIX wieku, straciły go. Oba te twierdzenia są trudne do utrzymania, na co wskazuje sam profil działalności zaproszonego gościa: młodego filozofa, który udziela się na polskim Youtubie i Twitterze, a swoje nieoczywiste spojrzenie na rzeczywistość rozwija właśnie w oparciu o tradycję idealizmu i na tej podstawie komentuje bieżące zjawiska społeczne.
Idealizm, czyli traktowanie duchowego wymiaru rzeczywistości, w tym ludzkiej wolności, jako podstawowego, może się dziś wydawać nieaktualny. Wrażenie to potęgują twierdzenia o pełnym zdeterminowaniu ludzkich zachowań przez czynniki zewnętrzne. Współczesnemu, potocznemu umysłowi nasuwają się w tym kontekście dwa twierdzenia: (1) myśl idealistyczna dodaje do rzeczywistości pewien niepotrzebny naddatek; (2) refleksje prowadzone w duchu idealistycznym, nawet jeśli kiedykolwiek miały sens, to po śmierci Hegla lub chociaż po śmierci jego głośnych kontynuatorów z XIX wieku, straciły go. Oba te twierdzenia są trudne do utrzymania, na co wskazuje sam profil działalności zaproszonego gościa: młodego filozofa, który udziela się na polskim Youtubie i Twitterze, a swoje nieoczywiste spojrzenie na rzeczywistość rozwija właśnie w oparciu o tradycję idealizmu i na tej podstawie komentuje bieżące zjawiska społeczne.
Ksiądz też człowiek.
2024-06-29 11:49:33
Współcześnie duchowni nie mają "dobrej prasy". Media codziennie zalewają nas falą informacji o wykroczeniach duchownych, ich nadużyciach, skandalach z udziałem kapłanów. Z drugiej strony codzienność księży nadal dla szeregowego wiernego jest kompletnie nieznana, co generuje mnóstwo plotek i niezrozumienia. W rozmowie z Dawidem Gospodarkiem, autorem książki ,, Duchowni. Cała prawda o życiu w sutannie'' rozmawiamy o wyzwaniach stojących przed Kościołem i mierzymy się ze stereotypami, które zakłamują obraz życia księży.
Współcześnie duchowni nie mają "dobrej prasy". Media codziennie zalewają nas falą informacji o wykroczeniach duchownych, ich nadużyciach, skandalach z udziałem kapłanów. Z drugiej strony codzienność księży nadal dla szeregowego wiernego jest kompletnie nieznana, co generuje mnóstwo plotek i niezrozumienia. W rozmowie z Dawidem Gospodarkiem, autorem książki ,, Duchowni. Cała prawda o życiu w sutannie'' rozmawiamy o wyzwaniach stojących przed Kościołem i mierzymy się ze stereotypami, które zakłamują obraz życia księży.
Spory o relację nauki i religii
2024-05-10 15:54:18
Współczesny dyskurs naukowo-przyrodniczy bywa niekiedy trudny do objęcia ze względu na swój zakres. Jednymi z najbardziej palących tematów są pytania dotyczące relacji nauki i religii w ogóle, spór o teorię ewolucji, a także nieporozumienia związane z interpretacją Pisma Świętego. A co jeżeli nie ma miejsca dla spójnego badania Biblii a wszystkie nasze wysiłki są jedynie próbami rozszyfrowania zbioru tekstów, których analizować już nie warto?
Wspólnie z naszym gościem, prof. UAM dr hab. Sławomirem Leciejewskim, odkrywamy różne problemy związane z relacją nauki i religii, a także podstawy i niuanse dotyczące biblistyki.
Współczesny dyskurs naukowo-przyrodniczy bywa niekiedy trudny do objęcia ze względu na swój zakres. Jednymi z najbardziej palących tematów są pytania dotyczące relacji nauki i religii w ogóle, spór o teorię ewolucji, a także nieporozumienia związane z interpretacją Pisma Świętego. A co jeżeli nie ma miejsca dla spójnego badania Biblii a wszystkie nasze wysiłki są jedynie próbami rozszyfrowania zbioru tekstów, których analizować już nie warto?
Wspólnie z naszym gościem, prof. UAM dr hab. Sławomirem Leciejewskim, odkrywamy różne problemy związane z relacją nauki i religii, a także podstawy i niuanse dotyczące biblistyki.
Bóg i mamona. O pieniądzach w Kościele
2024-04-26 14:41:36
Majątek Kościoła nie od dziś budzi kontrowersje i dyskusje. Coraz więcej osób żąda zniesienia przewidzianego w budżecie państwa funduszu kościelnego. Finanse kościelne w dużej mierze są nieprzejrzyste. Jedni widzą Kościół jako bardzo bogatą instytucję, innych zaś martwią jego kurczące się zasoby. Czy Kościół powinien być ubogi dla ubogich? Na czym polega finansowanie poszczególnych gałęzi tej instytucji? Skąd wziął się pomysł funduszu kościelnego?
Majątek Kościoła nie od dziś budzi kontrowersje i dyskusje. Coraz więcej osób żąda zniesienia przewidzianego w budżecie państwa funduszu kościelnego. Finanse kościelne w dużej mierze są nieprzejrzyste. Jedni widzą Kościół jako bardzo bogatą instytucję, innych zaś martwią jego kurczące się zasoby. Czy Kościół powinien być ubogi dla ubogich? Na czym polega finansowanie poszczególnych gałęzi tej instytucji? Skąd wziął się pomysł funduszu kościelnego?
Poezja o naturze i słodyczy rzeczywistości
2024-04-03 16:00:00
Zdarza się nierzadko, że literatura – w tym poezja, filozofia i teologia – są traktowane z pewnym przymrużeniem oka. Dzieje się tak z różnych powodów, tym niemniej wydaje się, że najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy jest spór językowy. Bywa, że z ogromną trudnością przychodzi nam dialog między humanistyką a naukami ścisłymi. Jednocześnie odkrywamy, że nauka nie zaspokaja wszystkich naszych potrzeb egzystencjalnych. Nurtują nas pytania metafizyczne, a odpowiedzi udzielane przez fizykę czy chemię nie wydają się adekwatne.. Jeśli więc to nauki humanistyczne przybliżają nas do odpowiedzi na trapiące nas ostateczne pytania egzystencjalne, to właściwie w jaki sposób to robią?
Na łamach podcastu wraz z naszym gościem – doktorem nauk humanistycznych Michałem Gołębiowskim – wspólnie poruszyliśmy wyżej wymienione i inne zagadnienia. Podjęliśmy temat tzw. literatury metafizycznej i jej znaczenia teoretycznego dla ludzkiego życia.
Zdarza się nierzadko, że literatura – w tym poezja, filozofia i teologia – są traktowane z pewnym przymrużeniem oka. Dzieje się tak z różnych powodów, tym niemniej wydaje się, że najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy jest spór językowy. Bywa, że z ogromną trudnością przychodzi nam dialog między humanistyką a naukami ścisłymi. Jednocześnie odkrywamy, że nauka nie zaspokaja wszystkich naszych potrzeb egzystencjalnych. Nurtują nas pytania metafizyczne, a odpowiedzi udzielane przez fizykę czy chemię nie wydają się adekwatne.. Jeśli więc to nauki humanistyczne przybliżają nas do odpowiedzi na trapiące nas ostateczne pytania egzystencjalne, to właściwie w jaki sposób to robią?
Na łamach podcastu wraz z naszym gościem – doktorem nauk humanistycznych Michałem Gołębiowskim – wspólnie poruszyliśmy wyżej wymienione i inne zagadnienia. Podjęliśmy temat tzw. literatury metafizycznej i jej znaczenia teoretycznego dla ludzkiego życia.
Gdy praktyki nie zbliżają do Boga
2024-02-01 15:52:38
Granica między pewną formą religijności a religijnością neurotyczną jest płynna i czasem trudno stwierdzić, czy mamy jeszcze do czynienia ze zdrowiem, czy już z zaburzeniem. Owocami tej zdrowej, dojrzałej religijności są: większa wolność, poszerzenie świadomości oraz dojrzalsza relacja ze sobą, bliźnimi oraz Bogiem. W rozmowie z diakonem stałym Marcinem Gajdą staramy się wyłapać przejawy tej niedojrzałej religijności oraz znaleźć sposoby jak wyjść z tych postaw ku wierze, która wyzwala, a nie więzi.
Granica między pewną formą religijności a religijnością neurotyczną jest płynna i czasem trudno stwierdzić, czy mamy jeszcze do czynienia ze zdrowiem, czy już z zaburzeniem. Owocami tej zdrowej, dojrzałej religijności są: większa wolność, poszerzenie świadomości oraz dojrzalsza relacja ze sobą, bliźnimi oraz Bogiem. W rozmowie z diakonem stałym Marcinem Gajdą staramy się wyłapać przejawy tej niedojrzałej religijności oraz znaleźć sposoby jak wyjść z tych postaw ku wierze, która wyzwala, a nie więzi.
O dogmatach w nauce. Czy światopogląd naukowy został nam narzucony?
2024-01-11 15:00:00
Powstanie nowożytnej nauki nierzadko bywa przedstawiane jako wyzwolenie się ludzkiej myśli spod wpływu zabobonów, mitów i pustych spekulacji dzięki heroicznym wysiłkom takich wybitnych postaci jak Kopernik lub Galileusz, którzy na podstawie swoich skrupulatnych dociekań i w sposób jednoznaczny wykazali fałszywość dominującego w średniowieczu obrazu świata. Tymczasem dokumenty historyczne wskazują, że na powstawanie naukowego obrazu świata, istotny wpływ miały różne zjawiska społeczne, takie jak hermetyczny kult Słońca (skłaniający do heliocentryzmu), powstawanie nowoczesnego państwa i jego centralizacja oraz strach ówczesnych elit przed chaosem społecznym wywoływanym przez spory religijne i zdobywające coraz większą popularność w okresie wczesnonowożytnym praktyki magiczne i okultystyczne.
Z autorem książki Jak sfałszowaliśmy historię nauki , doktorem Mikołajem Brykczyńskim, rozmawialiśmy na temat tego w jakim stopniu wspomniane powyżej czynniki miały wpływ na powstanie i upowszechnienie się myślenia naukowego. Dodatkowo, poruszyliśmy temat tego, jakie współcześnie siły i zjawiska społeczne mają wpływ na obraz świata powszechnie postrzegany jako naukowy. Rozmowę poprowadzili Marcin Worek i Bartosz Kurkowski.
Powstanie nowożytnej nauki nierzadko bywa przedstawiane jako wyzwolenie się ludzkiej myśli spod wpływu zabobonów, mitów i pustych spekulacji dzięki heroicznym wysiłkom takich wybitnych postaci jak Kopernik lub Galileusz, którzy na podstawie swoich skrupulatnych dociekań i w sposób jednoznaczny wykazali fałszywość dominującego w średniowieczu obrazu świata. Tymczasem dokumenty historyczne wskazują, że na powstawanie naukowego obrazu świata, istotny wpływ miały różne zjawiska społeczne, takie jak hermetyczny kult Słońca (skłaniający do heliocentryzmu), powstawanie nowoczesnego państwa i jego centralizacja oraz strach ówczesnych elit przed chaosem społecznym wywoływanym przez spory religijne i zdobywające coraz większą popularność w okresie wczesnonowożytnym praktyki magiczne i okultystyczne.
Z autorem książki Jak sfałszowaliśmy historię nauki, doktorem Mikołajem Brykczyńskim, rozmawialiśmy na temat tego w jakim stopniu wspomniane powyżej czynniki miały wpływ na powstanie i upowszechnienie się myślenia naukowego. Dodatkowo, poruszyliśmy temat tego, jakie współcześnie siły i zjawiska społeczne mają wpływ na obraz świata powszechnie postrzegany jako naukowy. Rozmowę poprowadzili Marcin Worek i Bartosz Kurkowski.
O. Stanisław Jaromi: Czyńmy sobie ziemię kochaną!
2023-12-14 13:50:03
4 października 2023 roku papież Franciszek wydał adhortację Laudate Deum poświęconą kryzysowi klimatycznemu. 8 lat po opublikowaniu encykliki Laudato si Ojciec Święty ponownie zwraca uwagę jak fundamentalne znaczenie dla świata ma temat ekologii. Biskup Rzymu w krótkim dokumencie nie tylko diagnozuje bieżące problemy z perspektywy naukowej, ale pokazuje jak troska o stworzenie jest naturalnie wpisana w życie duchowe wyznawców Jezusa. Razem z o. Stanisławem Jaromim, franciszkaninem, wyróżnionym tytułem Człowieka Roku Polskiej Ekologii 2016 wspólnie zastanowimy się jak wkroczyć na ścieżkę nawrócenia ekologicznego.
4 października 2023 roku papież Franciszek wydał adhortację Laudate Deum poświęconą kryzysowi klimatycznemu. 8 lat po opublikowaniu encykliki Laudato si Ojciec Święty ponownie zwraca uwagę jak fundamentalne znaczenie dla świata ma temat ekologii. Biskup Rzymu w krótkim dokumencie nie tylko diagnozuje bieżące problemy z perspektywy naukowej, ale pokazuje jak troska o stworzenie jest naturalnie wpisana w życie duchowe wyznawców Jezusa. Razem z o. Stanisławem Jaromim, franciszkaninem, wyróżnionym tytułem Człowieka Roku Polskiej Ekologii 2016 wspólnie zastanowimy się jak wkroczyć na ścieżkę nawrócenia ekologicznego.
Podzielone biało-czerwone sukno
2023-11-16 17:09:41
Synod o synodalności, afera w Dąbrowie Górniczej, wybory parlamentarne w Polsce to tylko niektóre wydarzenia, które przyniosła kalendarzowa jesień. Wspomniane sytuacje budzą nie tylko intensywne emocje, ale wymagają również głębszej analizy oraz refleksji. W rozmowie z księdzem profesorem Andrzejem Kobylińskim rozmawiamy o przyszłym kształcie Kościoła oraz sytuacji z jaką będziemy mierzyli się w Polsce w najbliższej przyszłości.
Synod o synodalności, afera w Dąbrowie Górniczej, wybory parlamentarne w Polsce to tylko niektóre wydarzenia, które przyniosła kalendarzowa jesień. Wspomniane sytuacje budzą nie tylko intensywne emocje, ale wymagają również głębszej analizy oraz refleksji. W rozmowie z księdzem profesorem Andrzejem Kobylińskim rozmawiamy o przyszłym kształcie Kościoła oraz sytuacji z jaką będziemy mierzyli się w Polsce w najbliższej przyszłości.
Czy trzeba być przydatnym, żeby być człowiekiem?
2023-11-10 10:13:37
Jak nauczyć się być człowiekiem? Czy w ogóle można nauczyć się być człowiekiem i na czym miałoby to polegać?
Temat wychowania dotyka każdego, chociażby dlatego, że każdy został jakoś wychowany. W rodzinie, w szkole, na studiach i w pracy jesteśmy socjalizowani, przyuczani do wielu ról społecznych i zdobywamy różne mniej lub bardziej potrzebne umiejętności. Czy jednak przybliża nas to do tego, jak być człowiekiem? Czy odpowiada na pytania o to, jak radzić sobie z różnymi rozterkami i niepokojami egzystencjalnymi, które trapią dziś ludzi? I na czym w ogóle miałoby polegać uczenie się bycia człowiekiem?
Tego rodzaju zagadnienia zostały poruszone z doktorem Michałem Płóciennikiem w rozmowie, którą poprowadzili Marcin Worek i Bartosz Kurkowski.
Jak nauczyć się być człowiekiem? Czy w ogóle można nauczyć się być człowiekiem i na czym miałoby to polegać?
Temat wychowania dotyka każdego, chociażby dlatego, że każdy został jakoś wychowany. W rodzinie, w szkole, na studiach i w pracy jesteśmy socjalizowani, przyuczani do wielu ról społecznych i zdobywamy różne mniej lub bardziej potrzebne umiejętności. Czy jednak przybliża nas to do tego, jak być człowiekiem? Czy odpowiada na pytania o to, jak radzić sobie z różnymi rozterkami i niepokojami egzystencjalnymi, które trapią dziś ludzi? I na czym w ogóle miałoby polegać uczenie się bycia człowiekiem?
Tego rodzaju zagadnienia zostały poruszone z doktorem Michałem Płóciennikiem w rozmowie, którą poprowadzili Marcin Worek i Bartosz Kurkowski.