:: ::

W 1333 roku na tronie polskim zasiadł 23 letni syn Władysława Łokietka - Kazimierz.  Urodził się jako prawdopodobnie ostatnie dziecko tej pary. W młodości ciężko chorował. Nie odebrał też szerszego wykształcenia, a rodzice późno zaczęli go wdrażać w kulisy polityki. Istnieją nawet źródła sugerujące, iż był jednym z bardzo nielicznych na polskim tronie władców-analfabetów. Historia nadała mu przydomek "Wielki", jako jedynemu polskiemu królowi. Był postrzegany jako słaby kandydat do królewskiej korony. Nie potrafił czytać i pisać. Zarzucano mu ucieczkę z pola bitwy z Krzyżakami pod Płowcami w 1331 roku. Cieniem na odbiorze młodego królewicza położył się również skandal, którego był uczestnikiem w 1329 roku. Przebywał wtedy na dworze węgierskim, na którym uwiódł Klarę Zach, córkę węgierskiego magnata Felicjana Zacha. Kazimierzowi w miłosnej intrydze miała pomóc jego siostra Elżbieta - królowa Węgier. Rzeczywistość okazała się diametralnie odmienna. Kazimierz poświęcił całe swoje siły dla utrzymania niezależności swojego królestwa.

W czasie swego długiego panowania dobrze gospodarzył w Polsce. Umocnił granicę, zapewnił bezpieczeństwo, uporządkował prawa, wspierał miasta i handel oraz założył Uniwersytet w Krakowie - Akademię Krakowską; drugi uniwersytet - wyższą uczelnię - na świecie. Poddani kochali go i poważali, dlatego obdarzyli go -  jako jedynego króla w Polsce -  przydomkiem “Wielki”. Kazimierz zmarł w 1370 roku jako ostatni król z dynastii Piastów.

W czasach Kazimierza Wielkiego miasta wyrastały jak grzyby po deszczu. Z polecenia króla wzniesiono, założono, wybudowano około 200 miast. Niektóre z nich otrzymały imię króla, jak na przykład: Kazimierz nad Wisłą czy Kazimierz koło Krakowa. Obok wielu miast król kazał wznosić obronne zamki. Tworzyły one z miastami jedną całość otoczoną murami. Takie warownie powstały w Kaliszu i Płocku, w Szydłowie, w Sandomierzu, w Będzinie.  Najsłynniejszymi z nich był pas tzw. Orlich Gniazd, które strzegły granicy z Królestwem Czech.Wiele zamków powstało na półwyspach, wyspach lub na wzniesieniach, w miejscach trudno dostępnych. Król Kazimierz Wielki opłacił budowę około 50 warownych zamków, na jego koszt także  otoczono murami 27 miast. Król Kazimierz “zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”.

Skąd król brał pieniądze na te przedsięwzięcia? Król posiadał rozległe majątki ziemskie i miasta we wszystkich dzielnicach kraju i z nich czerpał dochody. Do skarbca szły  podatki pobierane corocznie od właścicieli ziemskich. Bardzo duże zyski dawała też sól. W średniowieczu sól była bardzo poszukiwana i cenna jako popularna przyprawa i jedyny środek  zabezpieczający żywność przed zepsuciem.  Król posiadał w Wieliczce i Bochni kopalnie soli i żupy solne - to znaczy przedsiębiorstwa, w których wydobywano i warzono sól w ilości 10 000 ton rocznie. Kazimierz bardzo dbał o dochody z żup w Wieliczce i Bochni. Żupy solne stale zasilany skarbiec królewski. Czy wiecie, że Wieliczka jest najstarszą, nieprzerwanie działającą kopalnią w Europie wpisaną na listę Światowego Dziedzictwa Narodowego UNESCO?

Kazimierz Wielki wprowadził jedną monetę - grosz. Była to wtedy moneta o dużej wartości. Za jeden grosz można było kupić gęś, a za kilkanaście groszy - miecz.

Kazimierz Wielki pomimo czterech małżeństw nie pozostawił męskiego następcy tronu z prawowitego łoża. Zmarł 5 listopada 1370 roku. Tron polski objął jego siostrzeniec, król Węgier Ludwik Andegaweński. W 1384 roku Jadwiga - córka Ludwika, króla polskiego i węgierskiego, w wieku 11 lat została koronowana w Krakowie na królową Polski. Na męża wybrano dla niej wielkiego księcia Litwy - Władysław Jagiełło. 



Jest to odcinek podkastu:
Karta Polaka

Nauka języka polskiego, przygotowanie do rozmowy z konsulem na Kartę Polaka

Kategorie:
Edukacja

Informacja dotycząca prawa autorskich: Wszelka prezentowana tu zawartość podkastu jest własnością jego autora

Wyszukiwanie

Kategorie