Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka
Autorski wybór najważniejszych wydarzeń politycznych, społecznych i kulturalnych z ostatnich 7 dni na świecie. Z udziałem dziennikarzy, ekspertów, uczestników życia politycznego, no i Dariuszem Rosiakiem oczywiście.
---------------------------------------------
Odwiedź nas na: ➡️ http://raportostanieswiata.pl
Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:
12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576
Raport o stanie świata - 8 listopada 2025
2025-11-08 09:00:00
We wtorek wybory parlamentarne w Iraku. Po raz siódmy od przez Amerykanów inwazji w 2003 roku Irakijczycy wybiorą parlament. Kraj od ponad dwudziestu lat z trudem próbuje utrzymać stabilność, rozrywany sporami wewnętrznymi i walką dwóch potęg zewnętrznych: Iranu i Stanów Zjednoczonych. Czy wtorkowe wybory zmienią ten obraz? Kto w istocie dzierży władzę w kraju, jaką rolę odgrywają w nim islamscy przywódcy religijni? Jak osłabienie Iranu wpływa na Irak? I czy iraccy Kurdowie wyjdą z tych wyborów wzmocnieni? Kanclerz Merz zapowiada deportacje Syryjczyków z Niemiec. Czy ten plan jest w Niemczech wykonalny? Dlaczego Berlin wziął na siebie rolę lidera wśród państw europejskich, które chcą pozbyć się migrantów wcześniej przyjmowanych z otwartością? W Sudanie trwa największy obecnie kryzys humanitarny. W mieście Al-Faszir w Darfurze antyrządowe Siły Szybkiego Wsparcia przeprowadziły masakrę ludności cywilnej, zabijając co najmniej kilkanaście tysięcy ludzi. Dlaczego te zbrodnie pozostają bezkarne i toczą się praktycznie bez reakcji świata? W USA niedawno pobity został rekord długości kryzysu budżetowego, tzw. shutdownu, czyli ograniczenia bądź wstrzymania wypłat pracownikom federalnym. Mimo to biznes wydaje się ufać Donaldowi Trumpowi; nie sprawdzają się też ponure prognozy upadku amerykańskiej gospodarki. Dlaczego – wyjaśni dyrektorka jednego z największych banków na świecie. Coraz więcej firm pracuje nad technologią umożliwiającą przechwytywanie energii słonecznej w kosmosie i przesyłanie jej na Ziemię. Czy jest to możliwe, opłacalne i potrzebne? I dlaczego coraz chętniej firmy myślą o przenoszeniu swoich działań do przestrzeni kosmicznej? A także: marzenia, rojenia i kompletne szaleństwa – czyli świat z boku. Rozkład jazdy: (02:47) Łukasz Fyderek: Irakijczycy wybierają parlament (26:03) Anna Kwiatkowska: Niemcy chcą deportować syryjskich uchodźców (45:44) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Dream, babe, dream (52:04) Podziękowania (59:01) Marcin Żyła: Masakry ludności cywilnej w Sudanie – zapomniana wojna (1:20:19) Candi Wolff: Dlaczego biznes ufa Trumpowi (1:38:28) Tomasz Rożek: Przenosiny firm w kosmos (2:00:49) Do usłyszenia --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
We wtorek wybory parlamentarne w Iraku. Po raz siódmy od przez Amerykanów inwazji w 2003 roku Irakijczycy wybiorą parlament. Kraj od ponad dwudziestu lat z trudem próbuje utrzymać stabilność, rozrywany sporami wewnętrznymi i walką dwóch potęg zewnętrznych: Iranu i Stanów Zjednoczonych. Czy wtorkowe wybory zmienią ten obraz? Kto w istocie dzierży władzę w kraju, jaką rolę odgrywają w nim islamscy przywódcy religijni? Jak osłabienie Iranu wpływa na Irak? I czy iraccy Kurdowie wyjdą z tych wyborów wzmocnieni?
Kanclerz Merz zapowiada deportacje Syryjczyków z Niemiec. Czy ten plan jest w Niemczech wykonalny? Dlaczego Berlin wziął na siebie rolę lidera wśród państw europejskich, które chcą pozbyć się migrantów wcześniej przyjmowanych z otwartością?
W Sudanie trwa największy obecnie kryzys humanitarny. W mieście Al-Faszir w Darfurze antyrządowe Siły Szybkiego Wsparcia przeprowadziły masakrę ludności cywilnej, zabijając co najmniej kilkanaście tysięcy ludzi. Dlaczego te zbrodnie pozostają bezkarne i toczą się praktycznie bez reakcji świata?
W USA niedawno pobity został rekord długości kryzysu budżetowego, tzw. shutdownu, czyli ograniczenia bądź wstrzymania wypłat pracownikom federalnym. Mimo to biznes wydaje się ufać Donaldowi Trumpowi; nie sprawdzają się też ponure prognozy upadku amerykańskiej gospodarki. Dlaczego – wyjaśni dyrektorka jednego z największych banków na świecie.
Coraz więcej firm pracuje nad technologią umożliwiającą przechwytywanie energii słonecznej w kosmosie i przesyłanie jej na Ziemię. Czy jest to możliwe, opłacalne i potrzebne? I dlaczego coraz chętniej firmy myślą o przenoszeniu swoich działań do przestrzeni kosmicznej?
A także: marzenia, rojenia i kompletne szaleństwa – czyli świat z boku.
Rozkład jazdy:
(02:47) Łukasz Fyderek: Irakijczycy wybierają parlament
(26:03) Anna Kwiatkowska: Niemcy chcą deportować syryjskich uchodźców
(45:44) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Dream, babe, dream
(52:04) Podziękowania
(59:01) Marcin Żyła: Masakry ludności cywilnej w Sudanie – zapomniana wojna
(1:20:19) Candi Wolff: Dlaczego biznes ufa Trumpowi
(1:38:28) Tomasz Rożek: Przenosiny firm w kosmos
(2:00:49) Do usłyszenia
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Raport na dziś - 5 listopada 2025
2025-11-05 14:10:44
Zohran Mamdani, 34-letni polityk, który jeszcze pół roku temu był szerzej nieznany, wygrywa wybory na stanowisko burmistrza Nowego Jorku. Określa się jako demokratyczny socjalista i będzie pierwszym muzułmaninem na czele miasta. Mamdani zapowiada zamrożenie czynszów w mieście, bezpłatne przejazdy autobusowe oraz powszechną opiekę przedszkolną dla dzieci poniżej piątego roku życia. Środki na te programy mają pochodzić z opodatkowania najbogatszych nowojorczyków. Donald Trump zapowiedział jeszcze przed wyborami, że w wypadku wygranej Mamdaniego obetnie fundusze z budżetu federalnego dla Nowego Jorku. Mamdani, po ogłoszeniu wyników, wezwał Trumpa do konfrontacji i zapowiedział, że Nowy Jork pozostanie miastem imigrantów. Czy wygrana Mamdaniego jest zapowiedzią przełomu dla Demokratów? Jak zareaguje na nią Donald Trump? Gość: Andrzej Kohut --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Zohran Mamdani, 34-letni polityk, który jeszcze pół roku temu był szerzej nieznany, wygrywa wybory na stanowisko burmistrza Nowego Jorku. Określa się jako demokratyczny socjalista i będzie pierwszym muzułmaninem na czele miasta. Mamdani zapowiada zamrożenie czynszów w mieście, bezpłatne przejazdy autobusowe oraz powszechną opiekę przedszkolną dla dzieci poniżej piątego roku życia. Środki na te programy mają pochodzić z opodatkowania najbogatszych nowojorczyków. Donald Trump zapowiedział jeszcze przed wyborami, że w wypadku wygranej Mamdaniego obetnie fundusze z budżetu federalnego dla Nowego Jorku. Mamdani, po ogłoszeniu wyników, wezwał Trumpa do konfrontacji i zapowiedział, że Nowy Jork pozostanie miastem imigrantów. Czy wygrana Mamdaniego jest zapowiedzią przełomu dla Demokratów? Jak zareaguje na nią Donald Trump?
Gość: Andrzej Kohut
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Raport o książkach – Serhij Żadan
2025-11-03 17:00:00
Ukraiński pisarz, muzyk, żołnierz, obrońca Charkowa – Serhij Żadan jest gościem tego odcinka Raportu o książkach. Rozmawiamy o realizmie i surrealizmie wojny. O obrazach zbudowanych ze sprzeczności – jak ten, kiedy na tle wiosennego krajobrazu wybuchają śmiercionośne bomby. I o ludziach, którzy coraz częściej patrzą w niebo nie dlatego, że bujają w obłokach, lecz dlatego, że wypatrują niebezpieczeństwa. W najnowszym zbiorze opowiadań, pisanych po wybuchu pełnoskalowej wojny, którą Rosjanie toczą przeciw Ukrainie, Serhij Żadan opisuje krótkie chwile z życia – dwóch kobiet, które przyszły na pogrzeb tego samego mężczyzny; dwojga niedoszłych kochanków, którzy w wynajętym na jedną noc hotelowym pokoju zasypiają, zanim zdążą sobie wpaść w ramiona; starszej pani, która umiera samotnie w towarzystwie nieprzeczytanych książek; psa, który oślepł ze strachu. Bo wojna dotyczy wszystkich i jest wszędzie – nie tylko na froncie, ale w każdym, nawet najbardziej intymnym miejscu życia. Serhij Żadan pisze o wojnie zmysłowo, bo – jak mówi – wojna wyostrza nam zmysły. Wszystko widzi się i czuje bardziej. Prowadzenie: Agata Kasprolewicz Gość: Serhij Żadan Książki: Arabeski oraz W mieście wojny Serhija Żadana / przekład: Michał Petryk / Wydawnictwo Czarne --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Ukraiński pisarz, muzyk, żołnierz, obrońca Charkowa – Serhij Żadan jest gościem tego odcinka Raportu o książkach.
Rozmawiamy o realizmie i surrealizmie wojny.
O obrazach zbudowanych ze sprzeczności – jak ten, kiedy na tle wiosennego krajobrazu wybuchają śmiercionośne bomby.
I o ludziach, którzy coraz częściej patrzą w niebo nie dlatego, że bujają w obłokach, lecz dlatego, że wypatrują niebezpieczeństwa.
W najnowszym zbiorze opowiadań, pisanych po wybuchu pełnoskalowej wojny, którą Rosjanie toczą przeciw Ukrainie, Serhij Żadan opisuje krótkie chwile z życia – dwóch kobiet, które przyszły na pogrzeb tego samego mężczyzny; dwojga niedoszłych kochanków, którzy w wynajętym na jedną noc hotelowym pokoju zasypiają, zanim zdążą sobie wpaść w ramiona; starszej pani, która umiera samotnie w towarzystwie nieprzeczytanych książek; psa, który oślepł ze strachu.
Bo wojna dotyczy wszystkich i jest wszędzie – nie tylko na froncie, ale w każdym, nawet najbardziej intymnym miejscu życia.
Serhij Żadan pisze o wojnie zmysłowo, bo – jak mówi – wojna wyostrza nam zmysły. Wszystko widzi się i czuje bardziej.
Prowadzenie: Agata Kasprolewicz
Gość: Serhij Żadan
Książki: Arabeski oraz W mieście wojny Serhija Żadana / przekład: Michał Petryk / Wydawnictwo Czarne
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Raport o stanie świata - 1 listopada 2025
2025-11-01 09:00:00
Javier Milei wygrywa wybory do Kongresu z nadspodziewanie wysoką przewagą. Jego partia La Libertad Avanza wciąż nie ma większości w obu izbach Kongresu, ale program reform Mileia wydaje się w tej chwili niezagrożony. Dlaczego Argentyńczycy wybrali kontynuację ograniczeń wydatków w sferze budżetowej, których skutkiem przez ostatnie dwa lata są zwolnienia tysięcy ludzi? Co udało się zrealizować prezydentowi, którego symbolem rządów jest piła mechaniczna? I jaką rolę w tych wyborach odegrał Donald Trump? W Izraelu wrze po tym jak były reprezentant kraju w piłce nożnej postanowił grać w reprezentacji Palestyny. Na meczach ligi izraelskiej pojawia się coraz więcej haseł rasistowskich. Jak wygląda kibicowski krajobraz Izraela? Centrowa partia D66 zdobyła najwięcej głosów w wyborach w Holandii pokonując antyimigrancką partię Geerta Wildersa. Wygląda na to, że krajem będzie rządzić najmłodszy premier w historii, który zapowiada budowę dziesięciu nowych miast. Czy Holandia odchodzi od skrajności w polityce? W Gazie codziennie giną Palestyńczycy, choć zarówno Izrael, jak i Hamas twierdzą, że utrzymują rozejm. Jak ta tragiczna wojna wpływa na postrzeganie Żydów na całym świecie? Czy to rząd Izraela jest odpowiedzialny za wzrost niechęci do Żydów? I czy krytyka Izraela oraz rewizja jego historii jest aktem antysemityzmu? A także: Czy opłaca się być złodziejem – i jakim najbardziej? Rozkład jazdy: (02:43) Maciej Stasiński: Rewolucja Javiera Mileia trwa (20:41) Mateusz Mazzini: Holandia zmienia rząd – czy także kierunek polityki? (48:23) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Łapać złodzieja! (55:03) Podziękowania (1:01:36) Michał Banasiak: Piłka nożna w Izraelu na krawędzi: sport czy polityka? (1:18:26) Agata Bielik-Robson i Adam Lipszyc: Jak wojna w Gazie wpływa na stosunek do Żydów na świecie? (2:00:43) Do usłyszenia --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Javier Milei wygrywa wybory do Kongresu z nadspodziewanie wysoką przewagą. Jego partia La Libertad Avanza wciąż nie ma większości w obu izbach Kongresu, ale program reform Mileia wydaje się w tej chwili niezagrożony. Dlaczego Argentyńczycy wybrali kontynuację ograniczeń wydatków w sferze budżetowej, których skutkiem przez ostatnie dwa lata są zwolnienia tysięcy ludzi? Co udało się zrealizować prezydentowi, którego symbolem rządów jest piła mechaniczna? I jaką rolę w tych wyborach odegrał Donald Trump?
W Izraelu wrze po tym jak były reprezentant kraju w piłce nożnej postanowił grać w reprezentacji Palestyny. Na meczach ligi izraelskiej pojawia się coraz więcej haseł rasistowskich. Jak wygląda kibicowski krajobraz Izraela?
Centrowa partia D66 zdobyła najwięcej głosów w wyborach w Holandii pokonując antyimigrancką partię Geerta Wildersa. Wygląda na to, że krajem będzie rządzić najmłodszy premier w historii, który zapowiada budowę dziesięciu nowych miast. Czy Holandia odchodzi od skrajności w polityce?
W Gazie codziennie giną Palestyńczycy, choć zarówno Izrael, jak i Hamas twierdzą, że utrzymują rozejm. Jak ta tragiczna wojna wpływa na postrzeganie Żydów na całym świecie? Czy to rząd Izraela jest odpowiedzialny za wzrost niechęci do Żydów? I czy krytyka Izraela oraz rewizja jego historii jest aktem antysemityzmu?
A także: Czy opłaca się być złodziejem – i jakim najbardziej?
Rozkład jazdy:
(02:43) Maciej Stasiński: Rewolucja Javiera Mileia trwa
(20:41) Mateusz Mazzini: Holandia zmienia rząd – czy także kierunek polityki?
(48:23) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Łapać złodzieja!
(55:03) Podziękowania
(1:01:36) Michał Banasiak: Piłka nożna w Izraelu na krawędzi: sport czy polityka?
(1:18:26) Agata Bielik-Robson i Adam Lipszyc: Jak wojna w Gazie wpływa na stosunek do Żydów na świecie?
(2:00:43) Do usłyszenia
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Raport na dziś - 29 października 2025
2025-10-29 15:02:24
Przed zaplanowanym na jutro spotkaniem z Xi Jinpingiem Donald Trump wylądował w Korei Południowej. Po Malezji i Japonii jest to ostatni etap jego kilkudniowej podróży, której stawką jest nie tylko przyszłość ceł, ale przede wszystkim dostęp do metali ziem rzadkich, których około 70 proc. kontrolują obecnie Chiny. Z kolei Pekin chce od Amerykanów cofnięcia zakazu eksportu nowoczesnych półprzewodników, bez których trudno rozwijać technologię AI. Jutrzejszy szczyt dotyczy jednak czegoś jeszcze bardziej znaczącego niż uniknięcie wojny handlowej między dwiema największymi gospodarkami globu. Pierwszy raz od pół wieku światowej ekonomii grozi szantaż na poziomie surowców – od metali ziem rzadkich zależy rozwój przemysłu obronnego, energetyki czy medycyny. Zabezpieczenia dostępu do nich dotyczyły rozmowy Trumpa z nową premier Japonii Takaichi Sanae – polityczką, która zapowiada zaostrzenie kursu wobec Chin. Co do tej pory udało się osiągnąć Amerykanom? Czy Chiny i USA unikną wojny celnej — i czy porozumieją się w sprawie surowców oraz technologii, bez których oba kraje nie wyobrażają sobie swojej przyszłości? Jak w tym nowym układzie sił odnajdą się Japonia i Korea Południowa? Gość: Dominik Mierzejewski --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Przed zaplanowanym na jutro spotkaniem z Xi Jinpingiem Donald Trump wylądował w Korei Południowej. Po Malezji i Japonii jest to ostatni etap jego kilkudniowej podróży, której stawką jest nie tylko przyszłość ceł, ale przede wszystkim dostęp do metali ziem rzadkich, których około 70 proc. kontrolują obecnie Chiny. Z kolei Pekin chce od Amerykanów cofnięcia zakazu eksportu nowoczesnych półprzewodników, bez których trudno rozwijać technologię AI. Jutrzejszy szczyt dotyczy jednak czegoś jeszcze bardziej znaczącego niż uniknięcie wojny handlowej między dwiema największymi gospodarkami globu. Pierwszy raz od pół wieku światowej ekonomii grozi szantaż na poziomie surowców – od metali ziem rzadkich zależy rozwój przemysłu obronnego, energetyki czy medycyny. Zabezpieczenia dostępu do nich dotyczyły rozmowy Trumpa z nową premier Japonii Takaichi Sanae – polityczką, która zapowiada zaostrzenie kursu wobec Chin.
Co do tej pory udało się osiągnąć Amerykanom? Czy Chiny i USA unikną wojny celnej — i czy porozumieją się w sprawie surowców oraz technologii, bez których oba kraje nie wyobrażają sobie swojej przyszłości? Jak w tym nowym układzie sił odnajdą się Japonia i Korea Południowa?
Gość: Dominik Mierzejewski
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Raport o książkach – Dyptyk amerykański, cz. 2: „Ten Wielki Gatsby” F. Scott Fitzgerald
2025-10-27 17:00:00
W tym odcinku „Raportu o książkach” zapraszam na drugą odsłonę dyptyku amerykańskiego – opowieść o Wielkim Gatsbym, a właściwie powinnam powiedzieć „Tym Wielkim Gatsbym”, bo taki właśnie tytuł nosi nowy przekład najsłynniejszego dzieła Francisa Scotta Fitzgeralda. Wielki Gatsby to jedna z najbardziej obecnych w popkulturze postaci literackich. Ale czy ta ogromna popularność bohatera Fitzgeralda przyczyniła się do powszechnego rozumienia tej wielowymiarowej, zagadkowej powieści? Powieści, która – mimo że objętościowo skromna – swoim rozmachem literackim prowokuje ciągle nowe odczytania. Żadna z postaci „Tego Wielkiego Gatsby’ego” nie daje się łatwo rozszyfrować. Zagadkowy narrator prowadzi czytelnika na granice świata rzeczywistości i nierzeczywistości. To powieść o Ameryce lat 20. ubiegłego wieku, o wielkich marzeniach i wielkich aspiracjach. O świecie, w którym rządzą pieniądze, ale nie każdy pieniądz jest przepustką do amerykańskiego snu. Bo wbrew deklaracjom Ojców Założycieli w Ameryce wolność i równość darowane są tylko wybrańcom. A może „Ten Wielki Gatsby” nie jest powieścią tylko o Ameryce? Być może najważniejsze proroctwo Fitzgeralda dotyczy piekła, które miało rozpętać się w Europie w trzeciej i czwartej dekadzie XX wieku? Gatsby opowiada też ponadczasową historię o pragnieniu miłości i próbie odzyskania przeszłości, a także o wielkiej samotności. Fitzgerald to postać złożona i bardzo niejednoznaczna. Pytanie: czy tropy biograficzne powinny komplikować odczytanie jego literackiego dzieła? Prowadzenie: Agata Kasprolewicz Gość: Maciej Świerkocki Książka: „Ten Wielki Gatsby” F. Scott Fitzgerald / przekład: Maciej Świerkocki / Wydawnictwo Officyna --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
W tym odcinku „Raportu o książkach” zapraszam na drugą odsłonę dyptyku amerykańskiego – opowieść o Wielkim Gatsbym, a właściwie powinnam powiedzieć „Tym Wielkim Gatsbym”, bo taki właśnie tytuł nosi nowy przekład najsłynniejszego dzieła Francisa Scotta Fitzgeralda.
Wielki Gatsby to jedna z najbardziej obecnych w popkulturze postaci literackich. Ale czy ta ogromna popularność bohatera Fitzgeralda przyczyniła się do powszechnego rozumienia tej wielowymiarowej, zagadkowej powieści? Powieści, która – mimo że objętościowo skromna – swoim rozmachem literackim prowokuje ciągle nowe odczytania.
Żadna z postaci „Tego Wielkiego Gatsby’ego” nie daje się łatwo rozszyfrować. Zagadkowy narrator prowadzi czytelnika na granice świata rzeczywistości i nierzeczywistości.
To powieść o Ameryce lat 20. ubiegłego wieku, o wielkich marzeniach i wielkich aspiracjach. O świecie, w którym rządzą pieniądze, ale nie każdy pieniądz jest przepustką do amerykańskiego snu. Bo wbrew deklaracjom Ojców Założycieli w Ameryce wolność i równość darowane są tylko wybrańcom.
A może „Ten Wielki Gatsby” nie jest powieścią tylko o Ameryce? Być może najważniejsze proroctwo Fitzgeralda dotyczy piekła, które miało rozpętać się w Europie w trzeciej i czwartej dekadzie XX wieku?
Gatsby opowiada też ponadczasową historię o pragnieniu miłości i próbie odzyskania przeszłości, a także o wielkiej samotności.
Fitzgerald to postać złożona i bardzo niejednoznaczna. Pytanie: czy tropy biograficzne powinny komplikować odczytanie jego literackiego dzieła?
Prowadzenie: Agata Kasprolewicz
Gość: Maciej Świerkocki
Książka: „Ten Wielki Gatsby” F. Scott Fitzgerald / przekład: Maciej Świerkocki / Wydawnictwo Officyna
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Raport o stanie świata - 25 października 2025
2025-10-25 09:00:00
Chińska Partia Komunistyczna przyjęła nowy plan pięcioletni. Podstawą rozwoju Chin ma być samowystarczalność w dziedzinie nauki i nowych technologii. Komitet Centralny chce też pobudzenia konsumpcji i wzrostu dobrobytu przeciętnych Chińczyków. Chińska armia ma wzbudzać szacunek na świecie. Ten plan to biurokratyczny zapis globalnych aspiracji Chin. Jak będą one realizowane i czy w najbliższych latach dojdzie do pogłębienia konfliktu o globalne przywództwo między Stanami Zjednoczonymi a Chinami? Pro-unijny kandydat wygrywa wybory prezydenckie na północy Cypru kontrolowanej przez Turcję. Czy dojdzie do wznowienia rozmów o zjednoczeniu wyspy i jak na to zareaguje Ankara? W Luwrze zuchwała kradzież klejnotów królewskich. Padają pytania nie tylko o stan zabezpieczeń w tym ogromnym muzeum, ale o stan Francji. I skąd bierze się sympatia dla złodziei dzieł sztuki? Amerykańskie helikoptery atakują statki pływające po Morzu Karaibskim i Pacyfiku. Administracja Trumpa twierdzi, że broni Ameryki przed zalewem narkotykami. W Wenezueli przygotowują się na próbę obalenia prezydenta, do czego ataki na statki mają być przygotowaniem. Republika Serbska w Bośni i Hercegowinie ma nową tymczasową prezydent, po tym jak jej poprzednik został odsunięty ze stanowiska. Dokąd zmierza Bośnia i Hercegowina i co dzieje się w ogarniętej od prawie roku protestami Serbii. A także: czytanie ma przyszłość, zwłaszcza w więzieniach. Rozkład jazdy: (02:39) Michał Bogusz: Nowa pięciolatka Chin (26:06) Łukasz Wójcik: Turecka część Cypru zmienia kurs (45:33) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Świat zza krat (52:22) Podziękowania (59:16) Marcin Żyła: Kradzież klejnotów w Luwrze i pytania o stan Francji (1:17:39) Joanna Gocłowska-Bolek: Czy Trump chce obalić Maduro? (1:44:14) Aleksandra Wojtaszek: Nowa prezydent, stare problemy serbskiej części Bośni i Hercegowiny (2:05:57) Do usłyszenia --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Chińska Partia Komunistyczna przyjęła nowy plan pięcioletni. Podstawą rozwoju Chin ma być samowystarczalność w dziedzinie nauki i nowych technologii. Komitet Centralny chce też pobudzenia konsumpcji i wzrostu dobrobytu przeciętnych Chińczyków. Chińska armia ma wzbudzać szacunek na świecie. Ten plan to biurokratyczny zapis globalnych aspiracji Chin. Jak będą one realizowane i czy w najbliższych latach dojdzie do pogłębienia konfliktu o globalne przywództwo między Stanami Zjednoczonymi a Chinami?
Pro-unijny kandydat wygrywa wybory prezydenckie na północy Cypru kontrolowanej przez Turcję. Czy dojdzie do wznowienia rozmów o zjednoczeniu wyspy i jak na to zareaguje Ankara?
W Luwrze zuchwała kradzież klejnotów królewskich. Padają pytania nie tylko o stan zabezpieczeń w tym ogromnym muzeum, ale o stan Francji. I skąd bierze się sympatia dla złodziei dzieł sztuki?
Amerykańskie helikoptery atakują statki pływające po Morzu Karaibskim i Pacyfiku. Administracja Trumpa twierdzi, że broni Ameryki przed zalewem narkotykami. W Wenezueli przygotowują się na próbę obalenia prezydenta, do czego ataki na statki mają być przygotowaniem.
Republika Serbska w Bośni i Hercegowinie ma nową tymczasową prezydent, po tym jak jej poprzednik został odsunięty ze stanowiska. Dokąd zmierza Bośnia i Hercegowina i co dzieje się w ogarniętej od prawie roku protestami Serbii.
A także: czytanie ma przyszłość, zwłaszcza w więzieniach.
Rozkład jazdy:
(02:39) Michał Bogusz: Nowa pięciolatka Chin
(26:06) Łukasz Wójcik: Turecka część Cypru zmienia kurs
(45:33) Grzegorz Dobiecki: Świat z boku - Świat zza krat
(52:22) Podziękowania
(59:16) Marcin Żyła: Kradzież klejnotów w Luwrze i pytania o stan Francji
(1:17:39) Joanna Gocłowska-Bolek: Czy Trump chce obalić Maduro?
(1:44:14) Aleksandra Wojtaszek: Nowa prezydent, stare problemy serbskiej części Bośni i Hercegowiny
(2:05:57) Do usłyszenia
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Raport na dziś - 22 października 2025
2025-10-22 15:04:35
Miliony ludzi wzięły udział w protestach w Stanach Zjednoczonych pod hasłem „No Kings”. Uczestnicy ponad 2 tysięcy marszów i innych wydarzeń protestowali przeciwko polityce Donalda Trumpa, zwłaszcza deportacjom migrantów, rozmieszczaniu Gwardii Narodowej w miastach i zamknięciu niektórych agencji rządowych w związku z nieuchwaleniem budżetu federalnego na następny rok. Prawie milion ludzi zatrudnionych w tych agencjach poszło na przymusowy urlop, około 700 tysięcy pracuje bez pobierania pensji. Trwa również walka administracji z sądami w sprawie rozmieszczania Gwardii Narodowej w miastach, które według Trumpa nie radzą sobie z przestępczością. Do tej pory wojsko wprowadzono do pięciu miast rządzonych przez Demokratów, prezydent grozi tym samym kolejnym kilku. Na ostatniej prostej jest też kampania wyborcza w Nowym Jorku, gdzie według sondaży nowym burmistrzem może zostać radykalny Demokrata Zohran Mamdani. Trump zapowiedział już, że w wypadku jego zwycięstwa będzie rozmawiał z nowym burmistrzem, ale Mamdani będzie musiał uzgadniać swoją politykę z Białym Domem. Jak wygląda obecnie front wojny prezydenta Trumpa z instytucjami federalnymi, na ile pozwala mu konstytucja? I czy musi liczyć się z tak silnym głosem sprzeciwu, jaki dał o sobie znać w weekend? Gość: Marcin Fatalski --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Miliony ludzi wzięły udział w protestach w Stanach Zjednoczonych pod hasłem „No Kings”. Uczestnicy ponad 2 tysięcy marszów i innych wydarzeń protestowali przeciwko polityce Donalda Trumpa, zwłaszcza deportacjom migrantów, rozmieszczaniu Gwardii Narodowej w miastach i zamknięciu niektórych agencji rządowych w związku z nieuchwaleniem budżetu federalnego na następny rok. Prawie milion ludzi zatrudnionych w tych agencjach poszło na przymusowy urlop, około 700 tysięcy pracuje bez pobierania pensji. Trwa również walka administracji z sądami w sprawie rozmieszczania Gwardii Narodowej w miastach, które według Trumpa nie radzą sobie z przestępczością. Do tej pory wojsko wprowadzono do pięciu miast rządzonych przez Demokratów, prezydent grozi tym samym kolejnym kilku. Na ostatniej prostej jest też kampania wyborcza w Nowym Jorku, gdzie według sondaży nowym burmistrzem może zostać radykalny Demokrata Zohran Mamdani. Trump zapowiedział już, że w wypadku jego zwycięstwa będzie rozmawiał z nowym burmistrzem, ale Mamdani będzie musiał uzgadniać swoją politykę z Białym Domem. Jak wygląda obecnie front wojny prezydenta Trumpa z instytucjami federalnymi, na ile pozwala mu konstytucja? I czy musi liczyć się z tak silnym głosem sprzeciwu, jaki dał o sobie znać w weekend?
Gość: Marcin Fatalski
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Raport o książkach – Dyptyk amerykański cz. 1 „Anioły” Denis Johnson
2025-10-20 17:00:00
Opowieść o dwóch Amerykach – tej ze snu i tej z koszmaru. Dwóch pisarzy, na wskroś amerykańskich i na wskroś różnych: Francis Scott Fitzgerald i Denis Johnson. Ameryka Fitzgeralda pulsuje w rytmie jazzu, z kieliszkiem szampana w dłoni, spogląda na pnące się do nieba drapacze chmur i wierzy, że marzenia o sukcesie i dobrobycie się spełniają. Ameryka Johnsona nadchodzi dekady później – jest biedna, pozbawiona marzeń, bez szans. Nikt jej nie widzi i nikt jej nie słucha. Co opowieść tych dwóch pisarzy mówi nam o współczesnej Ameryce? Zapraszamy na dyptyk amerykański w „Raporcie o książkach”. W tym odcinku porozmawiamy o debiutanckiej powieści Denisa Johnsona „Anioły”, która po 42 latach od pierwszego amerykańskiego wydania została przetłumaczona na język polski przez Krzysztofa Majera. W przyszły poniedziałek porozmawiamy o nowym przekładzie Macieja Świerkockiego najsłynniejszej powieści Fitzgeralda – „Ten Wielki Gatsby”. Prowadzenie: Agata Kasprolewicz Gość: Krzysztof Majer Książka: „Anioły” Denisa Johnsona / Wydawnictwo Karakter / przekład: Krzysztof Majer --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Opowieść o dwóch Amerykach – tej ze snu i tej z koszmaru.
Dwóch pisarzy, na wskroś amerykańskich i na wskroś różnych: Francis Scott Fitzgerald i Denis Johnson.
Ameryka Fitzgeralda pulsuje w rytmie jazzu, z kieliszkiem szampana w dłoni, spogląda na pnące się do nieba drapacze chmur i wierzy, że marzenia o sukcesie i dobrobycie się spełniają.
Ameryka Johnsona nadchodzi dekady później – jest biedna, pozbawiona marzeń, bez szans. Nikt jej nie widzi i nikt jej nie słucha.
Co opowieść tych dwóch pisarzy mówi nam o współczesnej Ameryce?
Zapraszamy na dyptyk amerykański w „Raporcie o książkach”.
W tym odcinku porozmawiamy o debiutanckiej powieści Denisa Johnsona „Anioły”, która po 42 latach od pierwszego amerykańskiego wydania została przetłumaczona na język polski przez Krzysztofa Majera.
W przyszły poniedziałek porozmawiamy o nowym przekładzie Macieja Świerkockiego najsłynniejszej powieści Fitzgeralda – „Ten Wielki Gatsby”.
Prowadzenie: Agata Kasprolewicz
Gość: Krzysztof Majer
Książka: „Anioły” Denisa Johnsona / Wydawnictwo Karakter / przekład: Krzysztof Majer
---------------------------------------------
Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ https://patronite.pl/DariuszRosiak
Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ➡️ https://dariuszrosiak.substack.com
Koszulki i kubki Raportu ➡️ https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/ [Autopromocja]
Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:
12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596061626364656667686970717273747576