Historia do usłyszenia: Wrocław OdNowa 1945 i potem
Zaczynali od nowa ludzie. Zaczynały od nowa bary. Stawiano nowe pomniki i puszczano w kinie nowe filmy. Po staremu jednak chciano wychować dzieci, bezpiecznie zamieszkać, obejrzeć wystawę. Jak wyglądało życie w mieście wyjątkowego w dziejach eksperymentu – całkowitej wymiany mieszkańców. Podcast studentów Historii w Przestrzeni Publicznej Uniwersytetu Wrocławskiego we współpracy z ośrodkiem "Pamięć i Przyszłość". Nowy odcinek w każdą Niedzielę.
Kategorie:
Historia
Historia
Odcinek 5 - Wrocławskie szaberplace
2021-04-04 12:00:00
Po wojnie Wrocław stał się stolicą szabru. Zniszczone miasto kryło w sobie wiele cennych przedmiotów, pozostawionych przez byłych mieszkańców. Porzucone mienie zagarniano, a część z niego odsprzedawano, by zdobyć środki potrzebne do życia. Szaberplac wędrował po planie powojennego Wrocławia – od placu Nankiera, przez Plac Grunwaldzki, po Plac Nowy Targ. Na Placu Grunwaldzkim znajdowało się bodaj największe targowisko na całym Śląsku. Przyciągało ono najrozmaitszych ludzi z całego miasta, a także spoza jego granic – handlowali tam nie tylko polscy pionierzy, lecz także sowieccy żołnierze i Niemcy, sami wyprzedający swe mienie, aby przeżyć. Można tam było kupić wszystko – jak i wszystko sprzedać. Szaberplace funkcjonują w pamięci społecznej Wrocławia po dziś dzień, stając się tematem rozmaitych tekstów kultury – w tym i niniejszego odcinka podcastu. Rozmawiają prof. UWr dr hab. Joanna Nowosielska-Sobel i Karolina Frydel.
Po wojnie Wrocław stał się stolicą szabru. Zniszczone miasto kryło w sobie wiele cennych przedmiotów, pozostawionych przez byłych mieszkańców. Porzucone mienie zagarniano, a część z niego odsprzedawano, by zdobyć środki potrzebne do życia. Szaberplac wędrował po planie powojennego Wrocławia – od placu Nankiera, przez Plac Grunwaldzki, po Plac Nowy Targ. Na Placu Grunwaldzkim znajdowało się bodaj największe targowisko na całym Śląsku. Przyciągało ono najrozmaitszych ludzi z całego miasta, a także spoza jego granic – handlowali tam nie tylko polscy pionierzy, lecz także sowieccy żołnierze i Niemcy, sami wyprzedający swe mienie, aby przeżyć. Można tam było kupić wszystko – jak i wszystko sprzedać. Szaberplace funkcjonują w pamięci społecznej Wrocławia po dziś dzień, stając się tematem rozmaitych tekstów kultury – w tym i niniejszego odcinka podcastu. Rozmawiają prof. UWr dr hab. Joanna Nowosielska-Sobel i Karolina Frydel.
Odcinek 4 - Zgorzelec i nowa granica
2021-03-28 12:00:00
Gdy rzeką płynącą środkiem miasta przebiega nowo ustanowiona granica między, co dzieje się z jego mieszkańcami? Jak dwa nowe byty miejskie mają funkcjonować w powojennych warunkach, wypełnione uchodźcami i połową infrastruktury komunalnej po jednej stronie, a połową po drugiej? Jak wrogowie sprzed kilku lat mogą dojść do porozumienia? Jaką rolę miał w tym Związek Radziecki? Rozmowa pomiędzy Profesorem Grzegorzem Straucholdem i Michałem Steńko odpowie na te i inne pytania dotyczące Zgorzelca i granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej.
Gdy rzeką płynącą środkiem miasta przebiega nowo ustanowiona granica między, co dzieje się z jego mieszkańcami? Jak dwa nowe byty miejskie mają funkcjonować w powojennych warunkach, wypełnione uchodźcami i połową infrastruktury komunalnej po jednej stronie, a połową po drugiej? Jak wrogowie sprzed kilku lat mogą dojść do porozumienia? Jaką rolę miał w tym Związek Radziecki? Rozmowa pomiędzy Profesorem Grzegorzem Straucholdem i Michałem Steńko odpowie na te i inne pytania dotyczące Zgorzelca i granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej.
Odcinek 3 - „Pan z Wrocławia? Bo ja też ze Lwowa” Mit Lwowiaka we Wrocławiu
2021-03-21 12:00:00
Wrocław i Lwów. Zachód i wschód. Dwa różne miasta o jednym wspólnym mianowniku, ludziach. Czy faktycznie przybysze z Lwowa przyczynili się do odbudowy Wrocławia? Nie tylko tej architektonicznej, ale również kulturowej? Skąd wziął się mit, że skoro Wrocławianin to pewnie ze Lwowa, świetnie ubrany w żart "Pan z Wrocławia? Bo ja też ze Lwowa!". Odpowiedzi na te i wiele innych pytań pojawią się w rozmowie z Panią doktor Wiktorią Malicką.
Wrocław i Lwów. Zachód i wschód. Dwa różne miasta o jednym wspólnym mianowniku, ludziach. Czy faktycznie przybysze z Lwowa przyczynili się do odbudowy Wrocławia? Nie tylko tej architektonicznej, ale również kulturowej? Skąd wziął się mit, że skoro Wrocławianin to pewnie ze Lwowa, świetnie ubrany w żart "Pan z Wrocławia? Bo ja też ze Lwowa!". Odpowiedzi na te i wiele innych pytań pojawią się w rozmowie z Panią doktor Wiktorią Malicką.
Odcinek 2 - Wojenne i powojenne losy polskich mieszkańców Breslau
2021-03-14 12:00:00
Polacy, którzy przed wojną przyjechali do Breslau w poszukiwaniu pracy, lub mieszkający w mieście od pokoleń, w 1939 roku okazali się żyć we wrogim państwie. Organizacje takie jak Olimp pomagały żyjącej w mieście polonii, a także prowadziły działania mające na celu wsparcie ojczyzny. Breslau to jednak nie tylko działalność wywiadowcza, jedną ze swoich bojowych akcji przeprowadził w mieście oddział specjalny Armii Krajowej o nazwie Zagra-lin. Po zakończeniu wojny Breslau zmienia się w Wrocław, a do zniszczonego miasta przybywają nowi osadnicy. Rozmawiają dr hab. Tomasz Głowiński prof. UWr i Piotr Muszyński.
Polacy, którzy przed wojną przyjechali do Breslau w poszukiwaniu pracy, lub mieszkający w mieście od pokoleń, w 1939 roku okazali się żyć we wrogim państwie. Organizacje takie jak Olimp pomagały żyjącej w mieście polonii, a także prowadziły działania mające na celu wsparcie ojczyzny. Breslau to jednak nie tylko działalność wywiadowcza, jedną ze swoich bojowych akcji przeprowadził w mieście oddział specjalny Armii Krajowej o nazwie Zagra-lin. Po zakończeniu wojny Breslau zmienia się w Wrocław, a do zniszczonego miasta przybywają nowi osadnicy. Rozmawiają dr hab. Tomasz Głowiński prof. UWr i Piotr Muszyński.
Odcinek 1 - Trzy wrocławskie pomniki
2021-03-07 12:00:00
W XIX wieku Wrocław przeżywał okres zmożonego rozwoju. Miasto wyszło poza obręb średniowiecznych i nowożytnych fortyfikacji, czego skutkiem była stopniowa zmiana jego charakteru. Historyczna stolica Śląska zmierzała ku nowoczesności. W tym stuleciu w przestrzeni Wrocławia powstawały też nowe pomniki. Trzy z nich przedstawiające władców z dynastii Hohenzollernów były bardzo charakterystyczne. Dwa znajdowały się na głównym miejskim placu – Rynku, a jeden przy jednej z ważniejszych ulic – Świdnickiej. Po zdobyciu miasta w 1945 roku zostały usunięte, jako obiekty kojarzone z niemiecką przeszłością. Ich miejsce w latach powojennych zagospodarowano na nowo.
Jaką rolę spełniały pomniki władców z Berlina w dawnym Wrocławiu? Czy to prawda, że jeden z nich został ukryty i zakopany przed Festung Bresalu? Jaki los czekał je po wojnie? Czy na pomniku można dokonać egzekucji? Czy warto dziś odbudowywać przedwojenne pomniki?
Odpowiedzi na te i wiele innych pytań mogą Państwo usłyszeć w niniejszym podcaście. Rozmawiają dr Joanna Hytrek-Hryciuk i Marek Pyzowski. Zapraszamy!
W XIX wieku Wrocław przeżywał okres zmożonego rozwoju. Miasto wyszło poza obręb średniowiecznych i nowożytnych fortyfikacji, czego skutkiem była stopniowa zmiana jego charakteru. Historyczna stolica Śląska zmierzała ku nowoczesności. W tym stuleciu w przestrzeni Wrocławia powstawały też nowe pomniki. Trzy z nich przedstawiające władców z dynastii Hohenzollernów były bardzo charakterystyczne. Dwa znajdowały się na głównym miejskim placu – Rynku, a jeden przy jednej z ważniejszych ulic – Świdnickiej. Po zdobyciu miasta w 1945 roku zostały usunięte, jako obiekty kojarzone z niemiecką przeszłością. Ich miejsce w latach powojennych zagospodarowano na nowo.
Jaką rolę spełniały pomniki władców z Berlina w dawnym Wrocławiu? Czy to prawda, że jeden z nich został ukryty i zakopany przed Festung Bresalu? Jaki los czekał je po wojnie? Czy na pomniku można dokonać egzekucji? Czy warto dziś odbudowywać przedwojenne pomniki?
Odpowiedzi na te i wiele innych pytań mogą Państwo usłyszeć w niniejszym podcaście. Rozmawiają dr Joanna Hytrek-Hryciuk i Marek Pyzowski. Zapraszamy!
Odcinek 0 - Przedstawienie Projektu
2021-02-23 14:27:52
Dr hab. Wojciech Kucharski i Paulina Wołoszyn opowiadają o projekcie "Historia do uszłyszenia: Wrocław OdNowa 1945 i potem" w wywiadzie dla Radia Luz.
Dr hab. Wojciech Kucharski i Paulina Wołoszyn opowiadają o projekcie "Historia do uszłyszenia: Wrocław OdNowa 1945 i potem" w wywiadzie dla Radia Luz.