Polderownia
Newsy, polityka, historia, kultura — wszystko to, co chcielibyście wiedzieć o jednym z najbardziej płaskich krajów na świecie, jakim jest Holandia.
Zwycięstwo D66 w Holandii
2025-11-07 18:00:01
W najnowszym epizodzie analizujemy wyniki wyborów parlamentarnych w Holandii, które niespodziewanie wygrała socjalliberalna D66, pokonując skrajnie prawicową PVV Geerta Wildersa zaledwie o 29 tysięcy głosów. Obie partie uzyskały po 26 mandatów, a kraj stanął przed kolejnym długim procesem tworzenia rządu. Rozmawiamy o tym, co oznacza ten wynik dla przyszłości holenderskiej polityki: – czy Rob Jetten zostanie nowym premierem, – dlaczego VVD nie chce współpracować z lewicą, – czy prawicowa JA21 stanie się alternatywą dla Geerta Wildersa – w jakiej kondycji jest GL/PvdA, oraz czy odejście Timmermansa nada koalicji nowego tchnienia – co z mniejszymi i trochę zapomnianymi formacjami: SP, PvdD, CU czy Volt Zastanowimy się również jaką ścieżkę obierze lider D66, Jetten: - zbudować rząd z poparciem lewicy GL/PvdA, który odrzuca VVD, czy też zamiast lewicy przyłączyć JA21, jednak godząc się na prawicowy ton, narażający jego progresywne postulaty. Może jednak czeka ich jeszcze inna droga, również przeanalizujemy taki scenariusz.
W najnowszym epizodzie analizujemy wyniki wyborów parlamentarnych w Holandii, które niespodziewanie wygrała socjalliberalna D66, pokonując skrajnie prawicową PVV Geerta Wildersa zaledwie o 29 tysięcy głosów. Obie partie uzyskały po 26 mandatów, a kraj stanął przed kolejnym długim procesem tworzenia rządu.
Rozmawiamy o tym, co oznacza ten wynik dla przyszłości holenderskiej polityki:
– czy Rob Jetten zostanie nowym premierem,
– dlaczego VVD nie chce współpracować z lewicą,
– czy prawicowa JA21 stanie się alternatywą dla Geerta Wildersa
– w jakiej kondycji jest GL/PvdA, oraz czy odejście Timmermansa nada koalicji nowego tchnienia
– co z mniejszymi i trochę zapomnianymi formacjami: SP, PvdD, CU czy Volt
Zastanowimy się również jaką ścieżkę obierze lider D66, Jetten:
- zbudować rząd z poparciem lewicy GL/PvdA, który odrzuca VVD, czy też zamiast lewicy przyłączyć JA21, jednak godząc się na prawicowy ton, narażający jego progresywne postulaty. Może jednak czeka ich jeszcze inna droga, również przeanalizujemy taki scenariusz.
Holenderskie wybory parlamentarne 2025
2025-10-26 19:53:34
Nadchodzące przedterminowe wybory parlamentarne w Holandii to wielka niewiadoma. Po podwójnym upadku najbardziej prawicowego rządu w historii kraju, w sondażach trudno jest dostrzec pewne koalicje wchodzące w skład kolejnego gabinetu. Wraz z Filipem Kalinowskim - absolwentem historii i stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie - rozmawiamy o specyfice nadchodzących wyborów, sondażach, przewidywaniach i nastrojach wśród Holendrów. O wynikach przekonamy się po zamknięciu lokali wyborczych 29 Października.
Nadchodzące przedterminowe wybory parlamentarne w Holandii to wielka niewiadoma. Po podwójnym upadku najbardziej prawicowego rządu w historii kraju, w sondażach trudno jest dostrzec pewne koalicje wchodzące w skład kolejnego gabinetu.
Wraz z Filipem Kalinowskim - absolwentem historii i stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie - rozmawiamy o specyfice nadchodzących wyborów, sondażach, przewidywaniach i nastrojach wśród Holendrów. O wynikach przekonamy się po zamknięciu lokali wyborczych 29 Października.
Holender który został papieżem
2025-09-29 15:03:51
Adrian VI, jedyny papież z Niderlandów, był synem utrechckiego cieśli, który niespodziewanie znalazł się na tronie Piotrowym. Jego pontyfikat, trwający zaledwie sześćset dni, przypadł na czas wielkich przemian: reformacji Lutra, ekspansji Imperium Osmańskiego i kryzysu finansowego Rzymu. W renesansowej stolicy postrzegano go jako obcego i surowego reformatora, lecz z perspektywy historycznej to właśnie on jako jeden z pierwszych otwarcie przyznał, że kuria rzymska wymaga naprawy. Był także ostatnim papieżem spoza Włoch aż do wyboru Jana Pawła II w 1978 roku.
Adrian VI, jedyny papież z Niderlandów, był synem utrechckiego cieśli, który niespodziewanie znalazł się na tronie Piotrowym. Jego pontyfikat, trwający zaledwie sześćset dni, przypadł na czas wielkich przemian: reformacji Lutra, ekspansji Imperium Osmańskiego i kryzysu finansowego Rzymu.
W renesansowej stolicy postrzegano go jako obcego i surowego reformatora, lecz z perspektywy historycznej to właśnie on jako jeden z pierwszych otwarcie przyznał, że kuria rzymska wymaga naprawy. Był także ostatnim papieżem spoza Włoch aż do wyboru Jana Pawła II w 1978 roku.
Rwanda: święto sportu, cień wojny i trudnej przeszłości
2025-09-21 12:29:26
Od 21 do 28 września 2025 r. odbywają się w Kigali Mistrzostwa Świata w Kolarstwie Szosowym. To największe wydarzenie sportowe w historii Rwandy. W tym samym czasie wspierane przez ten kraj bojówki okupują i plądrują zasobne w minerały prowincje sąsiada – Demokratycznej Republiki Konga. Jak wyglądają dziś stosunki rządzącego twardą ręką Paula Kagame państwa z Zachodem, a zwłaszcza z Belgią? Jak długi cień rzuca na nie kolonialna przeszłość oraz ludobójstwo 1994 r.?
Od 21 do 28 września 2025 r. odbywają się w Kigali Mistrzostwa Świata w Kolarstwie Szosowym. To największe wydarzenie sportowe w historii Rwandy. W tym samym czasie wspierane przez ten kraj bojówki okupują i plądrują zasobne w minerały prowincje sąsiada – Demokratycznej Republiki Konga. Jak wyglądają dziś stosunki rządzącego twardą ręką Paula Kagame państwa z Zachodem, a zwłaszcza z Belgią? Jak długi cień rzuca na nie kolonialna przeszłość oraz ludobójstwo 1994 r.?
Polskie ślady w Amsterdamie
2025-09-05 07:00:00
Gościnią tego odcinka jest Bożena Kopczyńska z fundacji Polish Culture NL – główna pomysłodawczyni wystawy „Polskie ślady w Amsterdamie”. Rozmawiamy o tym, jak wyglądała wielowiekowa obecność Polaków w stolicy Holandii, dlaczego Amsterdam stoi na polskich palach, jakie historie kryją się za polskimi migrantami dawniej i dziś oraz o tym, że wystawa jest próbą dotarcia do Holendrów i przełamania ich braku wiedzy na temat Polski i Polaków.
Gościnią tego odcinka jest Bożena Kopczyńska z fundacji Polish Culture NL – główna pomysłodawczyni wystawy „Polskie ślady w Amsterdamie”. Rozmawiamy o tym, jak wyglądała wielowiekowa obecność Polaków w stolicy Holandii, dlaczego Amsterdam stoi na polskich palach, jakie historie kryją się za polskimi migrantami dawniej i dziś oraz o tym, że wystawa jest próbą dotarcia do Holendrów i przełamania ich braku wiedzy na temat Polski i Polaków.
Holender który przeżył wybuch bomby atomowej
2025-08-09 08:48:59
Koos van Houten miał 28 lat, gdy jako jeniec wojenny trafił do japońskiego obozu Fukuoka 14 w Nagasaki. Wykonywał ciężką pracę w stoczni Mitsubishi, zmagając się z głodem, chorobami i brakiem opieki medycznej. 9 sierpnia 1945 roku był świadkiem zrzucenia bomby atomowej na miasto i brał udział w akcji ratowania rannych. Jego historia obejmuje okres niewoli w Indonezji, transport do Japonii, życie w obozie oraz drogę do wyzwolenia i powrotu do Holandii. Odcinek powstał na podstawie wspomnień jego córki Tjally Richardson-van Houten, artykułów prasowych i zachowanych dokumentów.
Koos van Houten miał 28 lat, gdy jako jeniec wojenny trafił do japońskiego obozu Fukuoka 14 w Nagasaki. Wykonywał ciężką pracę w stoczni Mitsubishi, zmagając się z głodem, chorobami i brakiem opieki medycznej. 9 sierpnia 1945 roku był świadkiem zrzucenia bomby atomowej na miasto i brał udział w akcji ratowania rannych. Jego historia obejmuje okres niewoli w Indonezji, transport do Japonii, życie w obozie oraz drogę do wyzwolenia i powrotu do Holandii. Odcinek powstał na podstawie wspomnień jego córki Tjally Richardson-van Houten, artykułów prasowych i zachowanych dokumentów.
Strajk Polaków w holenderskich centrach dystrybucyjnych
2025-07-15 10:23:23
W tym odcinku przyglądamy się protestom polskich pracowników agencyjnych w holenderskich centrach dystrybucyjnych. Mówimy o przyczynach strajku, warunkach pracy migrantów zarobkowych i kulisach nowego układu zbiorowego, który zamiast poprawy - budzi niepokój. Kto stoi za organizacją strajku? Jak reagują pracodawcy i politycy? I dlaczego wciąż tak wielu Polaków trafia do agencji pośrednictwa pracy, mimo tylu alarmujących doniesień? Naszą gościnią jest Zuza Nazaruk, dziennikarka mieszkająca na stałe w Holandii, autorka reportażu na ten temat dla „Gazety Wyborczej”.
W tym odcinku przyglądamy się protestom polskich pracowników agencyjnych w holenderskich centrach dystrybucyjnych. Mówimy o przyczynach strajku, warunkach pracy migrantów zarobkowych i kulisach nowego układu zbiorowego, który zamiast poprawy - budzi niepokój.
Kto stoi za organizacją strajku? Jak reagują pracodawcy i politycy? I dlaczego wciąż tak wielu Polaków trafia do agencji pośrednictwa pracy, mimo tylu alarmujących doniesień?
Naszą gościnią jest Zuza Nazaruk, dziennikarka mieszkająca na stałe w Holandii, autorka reportażu na ten temat dla „Gazety Wyborczej”.
Wysłannik Polderowni na szczycie NATO w Hadze
2025-07-03 06:00:00
W tym odcinku Patryk opowiada o kulisach szczytu NATO, który odbył się w Hadze. Jako akredytowany dziennikarz miał okazję obserwować z bliska światowych liderów - na żywo słuchał przemówień Radosława Sikorskiego i Władysława Kosiniaka-Kamysza, premiera Dicka Schoofa i Marka Ruttego, a także Donalda Trumpa.Opowiada o atmosferze wydarzenia, organizacji, dostępie mediów i rozmowach w strefie prasowej, gdzie spotkał dziennikarzy z różnych krajów. Usłyszycie, co działo się na marginesie oficjalnych wystąpień i jak wygląda praca reportera w miejscu, gdzie spotyka się globalna dyplomacja i bezpieczeństwo.W odcinku także kulisy projektu realizowanego we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych Holandii - i kilka anegdot, o których nie usłyszycie w oficjalnych relacjach.
W tym odcinku Patryk opowiada o kulisach szczytu NATO, który odbył się w Hadze. Jako akredytowany dziennikarz miał okazję obserwować z bliska światowych liderów - na żywo słuchał przemówień Radosława Sikorskiego i Władysława Kosiniaka-Kamysza, premiera Dicka Schoofa i Marka Ruttego, a także Donalda Trumpa.Opowiada o atmosferze wydarzenia, organizacji, dostępie mediów i rozmowach w strefie prasowej, gdzie spotkał dziennikarzy z różnych krajów. Usłyszycie, co działo się na marginesie oficjalnych wystąpień i jak wygląda praca reportera w miejscu, gdzie spotyka się globalna dyplomacja i bezpieczeństwo.W odcinku także kulisy projektu realizowanego we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych Holandii - i kilka anegdot, o których nie usłyszycie w oficjalnych relacjach.
Rok po wyborach w Belgii - Frytkownia #9
2025-06-29 07:00:00
Czy Belgowie akceptują flamandzkiego nacjonalistę jako premiera całego kraju po roku po wyborach? Co oznacza ten wybór dla przyszłości Belgii jako państwa federalnego? Rozmowa także o belgijskim przemyśle zbrojeniowym, co z 5% PKB na obronę? Na koniec zaglądamy do Pałacu Królewskiego. O co króla pytają jego poddani? Dlaczego nie nosi korony i… czy naprawdę lubi malować obrazy?
Czy Belgowie akceptują flamandzkiego nacjonalistę jako premiera całego kraju po roku po wyborach? Co oznacza ten wybór dla przyszłości Belgii jako państwa federalnego? Rozmowa także o belgijskim przemyśle zbrojeniowym, co z 5% PKB na obronę? Na koniec zaglądamy do Pałacu Królewskiego. O co króla pytają jego poddani? Dlaczego nie nosi korony i… czy naprawdę lubi malować obrazy?
Dlaczego Amsterdam sprzedaje mieszkania socjalne?
2025-06-16 11:39:03
Dlaczego Amsterdam sprzedaje mieszkania socjalne, mimo ogromnych kolejek i rosnącego deficytu tanich lokali? O kulisach miejskiej polityki mieszkaniowej rozmawiamy z Maciejem Sają z ruchu Miasto Jest Nasze. Władze Amsterdamu właśnie wprowadziły ograniczenia sprzedaży w dziewięciu dzielnicach, ale całkowitego zakazu jak w Utrechcie nie wprowadziły. Korporacje mieszkaniowe argumentują, że pieniądze ze sprzedaży są potrzebne na budowę nowych mieszkań i modernizację zasobów. Krytycy wskazują jednak, że taka polityka wypycha mniej zamożnych mieszkańców poza miasto i osłabia jego społeczną strukturę. W rozmowie przyglądamy się także holenderskiej debacie publicznej wokół roli sektora publicznego w gospodarowaniu mieszkaniami, dylematom władz lokalnych i wpływowi polityki mieszkaniowej na klasę średnią.
Dlaczego Amsterdam sprzedaje mieszkania socjalne, mimo ogromnych kolejek i rosnącego deficytu tanich lokali? O kulisach miejskiej polityki mieszkaniowej rozmawiamy z Maciejem Sają z ruchu Miasto Jest Nasze.
Władze Amsterdamu właśnie wprowadziły ograniczenia sprzedaży w dziewięciu dzielnicach, ale całkowitego zakazu jak w Utrechcie nie wprowadziły. Korporacje mieszkaniowe argumentują, że pieniądze ze sprzedaży są potrzebne na budowę nowych mieszkań i modernizację zasobów. Krytycy wskazują jednak, że taka polityka wypycha mniej zamożnych mieszkańców poza miasto i osłabia jego społeczną strukturę.
W rozmowie przyglądamy się także holenderskiej debacie publicznej wokół roli sektora publicznego w gospodarowaniu mieszkaniami, dylematom władz lokalnych i wpływowi polityki mieszkaniowej na klasę średnią.