Reorient.pl

Reorient.pl to podcast popularnonaukowy, skupiający się na różnorodności kulturowej i przełamywaniu stereotypów, prowadzony przez dr Ewę Górską. Podcast powstaje dzięki wsparciu Matron i Patronów na Patronite.pl.

Kategorie:
Nauka Nauki społeczne

Odcinki od najnowszych:

4. Love Jihad i moralna panika w Indiach
2020-11-17 20:45:24

W odcinku 4 podcastu "Reorient: kultura i nauka" rozmawiam z Anną Drwal – doktorantką w szkole doktorskiej nauk społecznych na Uniwersytecie Jagiellońskim, prawniczką, socjolożką prawa i zajmuje się naukowo między innymi kwestiami prawnymi w Indiach. Rozmawiamy o napięciach pomiędzy muzułmanami I hindusami, które obserwować można ostatnio m.in. w debatach medialnych w Indiach toczących się wokół zjawiska tzw. Love Jihadu, czyli teorii spiskowej, według której muzułmanie mają uwodzić młode hinduski w celu nawracania ich na islam. Ania tłumaczy skąd takie przekonania się pojawiają, ile jest w nich prawdy, jak można je tłumaczyć poprzez koncepcję moralnej paniki (i czym moralna panika jest) – na podstawie swoich badań dotyczących głośnej sprawy sądowej w Indiach, która dotyczyła m.in. właśnie oskarżeń o Love jihad. - Pomóż w powstawaniu tego podcastu na www.patronite.pl/reorient
W odcinku 4 podcastu "Reorient: kultura i nauka" rozmawiam z Anną Drwal – doktorantką w szkole doktorskiej nauk społecznych na Uniwersytecie Jagiellońskim, prawniczką, socjolożką prawa i zajmuje się naukowo między innymi kwestiami prawnymi w Indiach.

Rozmawiamy o napięciach pomiędzy muzułmanami I hindusami, które obserwować można ostatnio m.in. w debatach medialnych w Indiach toczących się wokół zjawiska tzw. Love Jihadu, czyli teorii spiskowej, według której muzułmanie mają uwodzić młode hinduski w celu nawracania ich na islam.
Ania tłumaczy skąd takie przekonania się pojawiają, ile jest w nich prawdy, jak można je tłumaczyć poprzez koncepcję moralnej paniki (i czym moralna panika jest) – na podstawie swoich badań dotyczących głośnej sprawy sądowej w Indiach, która dotyczyła m.in. właśnie oskarżeń o Love jihad.
-

Pomóż w powstawaniu tego podcastu na www.patronite.pl/reorient

3. Okalczanie żeńskich narządów płciowych a islam w Egipcie
2020-11-10 12:01:09

Rocznie około 200 milionów dziewcząt i kobiet, zwłaszcza pochodzących z Afryki, Azji i Bliskiego Wschodu, jest ofiarami okaleczania żeńskich narządów płciowych. Rytualne okaleczanie dziewczynek i młodych kobiet jest kojarzone z islamem. Uważa się, że to właśnie społeczeństwa muzułmańskie praktykują i podsycają tą procedurę. Jest to argument dokładany często do innych, mających udowadniać, że islam z założenia dyskryminuje kobiety. Czy tak jednak faktycznie jest i rytuał ten wynika z nakazów islamu? Statystyki pokazują, że jest to zwyczaj praktykowany zarówno w państwach, w których islam jest religią dominującą , i w tych, w których dominują inne religie – np. religie afrykańskie, ale także np. chrześcijaństwo. Uważa się, że jest to bardzo stara plemienna tradycja, praktykowana do dziś wśród wyznawców religii afrykańskich, muzułmanów, chrześcijan, czy etiopskich żydów W Egipcie aż 87% Egipcjanek w przedziale wiekowym 15-49 lat zostało poddane okaleczeniu. Wielu Egipcjan wierzy, że ten rytuał jest wpisany w islam i wynika z nakazów religijnych. W ostatnich dekadach autorytety muzułmańskie wydały jednak wiele opinii prawnych mówiących, że takie zabiegi nie są zgodne z prawem muzułmańskim. Z tego odcinka dowiecie się jakie są argumenty zwolenników i przeciwników tej praktyki, wierzenia u jego podłoża, i jakie opinie prawne na ten temat wydawali czołowi liderzy islamu w Egipcie. - Pomóż w powstawaniu tego podcastu na www.patronite.pl/reorient
Rocznie około 200 milionów dziewcząt i kobiet, zwłaszcza pochodzących z Afryki, Azji i Bliskiego Wschodu, jest ofiarami okaleczania żeńskich narządów płciowych.
Rytualne okaleczanie dziewczynek i młodych kobiet jest kojarzone z islamem. Uważa się, że to właśnie społeczeństwa muzułmańskie praktykują i podsycają tą procedurę. Jest to argument dokładany często do innych, mających udowadniać, że islam z założenia dyskryminuje kobiety.
Czy tak jednak faktycznie jest i rytuał ten wynika z nakazów islamu?
Statystyki pokazują, że jest to zwyczaj praktykowany zarówno w państwach, w których islam jest religią dominującą , i w tych, w których dominują inne religie – np. religie afrykańskie, ale także np. chrześcijaństwo. Uważa się, że jest to bardzo stara plemienna tradycja, praktykowana do dziś wśród wyznawców religii afrykańskich, muzułmanów, chrześcijan, czy etiopskich żydów
W Egipcie aż 87% Egipcjanek w przedziale wiekowym 15-49 lat zostało poddane okaleczeniu. Wielu Egipcjan wierzy, że ten rytuał jest wpisany w islam i wynika z nakazów religijnych.
W ostatnich dekadach autorytety muzułmańskie wydały jednak wiele opinii prawnych mówiących, że takie zabiegi nie są zgodne z prawem muzułmańskim.
Z tego odcinka dowiecie się jakie są argumenty zwolenników i przeciwników tej praktyki, wierzenia u jego podłoża, i jakie opinie prawne na ten temat wydawali czołowi liderzy islamu w Egipcie.
-

Pomóż w powstawaniu tego podcastu na www.patronite.pl/reorient

2. In Vitro w islamie i turystyka reprodukcyjna do Libanu
2020-11-03 06:30:06

Jakie jest podejście w prawie muzułmańskim do zapłodnienia pozaustrojowego In Vitro? I czy jest jedno podejście, czy tak jak przy innych problemach, zdania są podzielone?

 W odcinku 2 podcastu Reorient: kultura i nauka opowiadam więcej o tym jak dwa główne odłamy islamu – sunnici i szyici – podchodzą do In Vitro. Używam tu przede wszystkim przykładu Libanu, przybliżając też zjawisko tzw. turystyki reprodukcyjnej. W tym odcinku dowiesz się więcej o: In Vitro w prawie muzułmańskim – chociaż pierwsze dziecko poczęte przy wykorzystaniu In Vitro przyszło na świat w 1978 roku, to pierwsze fatwy - opinie prawne muzułmańskich uczonych - na ten temat pojawiły się już w latach 60. XX wieku (i nie były wtedy pozytywne). Z biegiem czasu opinie się zmieniły, od lat 80. widać już przychylne podejście w islamie do metod sztucznego zapłodnienia: w islamie ważne jest posiadanie potomstwa, dlatego popierane są metody przynoszące korzyści rodzinie i społeczności. Różnicach pomiędzy sunnitami i szyitami – w ogromnym uproszczeniu: po śmierci Muhammada w 632 r. nastąpił konflikt w sercu wspólnoty muzułmańskiej o to, kto powinien po nim pokierować ummą (wspólnotą wiernych). Sunnici („podążający za tradycją”) uważali, że kalifowie, czyli przewodnicy wspólnoty, powinni być wybierani spośród wiernych Towarzyszy Proroka. Sunnici to obecnie większość muzułmanów - 80-90%. Szyici to drugi największy odłam islamu. Uważali, że po Muhammadzie zwierzchnictwo nad wspólnotą należało do Alego – krewnego Proroka, męża jego córki Fatimy – kalifat powinien zostać w rękach rodziny. Szyici przegrali pierwsze bitwy i rodzina Proroka została odsunięta od władzy, obecnie dominują np. w Iranie, i stanowią pokaźną siłę m.in.. w Libanie. Podziały między sunnitami i szyitami widoczne są m.in.. w kontekście stosowania In Vitro. Turystyce reprodukcyjnej do Libanu – podróżowaniu, zwłaszcza poza granice własnego kraju, w celu skorzystania z usług z zakresu medycznie wspomaganej rozrodczości, np. zapłodnienia in Vitro. Liban to małe państwo wielowyznaniowe, zamieszkiwane przez ok 5 mln ludności (nie licząc uchodźców). Różnice w opiniach na temat sztucznego zapłodnienia między sunnitami a szyitami powodują różnice w praktyce w klinikach na Bliskim Wschodzie, przez co Liban jest jednym z centrów tzw. turystyki reprodukcyjnej. Kto jest biologiczną matką wg islamu, jeśli wykorzysta się jajeczko od innej kobiety? Wg. sunnitów matką (w sensie prawnym) jest raczej kobieta, która rodzi dziecko. Ewentualnie w teorii dopuszczalne jest zastosowanie starych zasad dotyczących specjalnych praw tzw. matki mlecznej (mamki, która karmi piersią dziecko innej kobiety). Zdania wśród szyitów są podzielone (co mocno komplikuje sprawę). Pomóż w powstawaniu tego podcastu na www.patronite.pl/reorient - Intro & outro music: Noor Alraee | Khalini Ashofek
Jakie jest podejście w prawie muzułmańskim do zapłodnienia pozaustrojowego In Vitro? I czy jest jedno podejście, czy tak jak przy innych problemach, zdania są podzielone?



W odcinku 2 podcastu Reorient: kultura i nauka opowiadam więcej o tym jak dwa główne odłamy islamu – sunnici i szyici – podchodzą do In Vitro.
Używam tu przede wszystkim przykładu Libanu, przybliżając też zjawisko tzw. turystyki reprodukcyjnej.

W tym odcinku dowiesz się więcej o:
In Vitro w prawie muzułmańskim – chociaż pierwsze dziecko poczęte przy wykorzystaniu In Vitro przyszło na świat w 1978 roku, to pierwsze fatwy - opinie prawne muzułmańskich uczonych - na ten temat pojawiły się już w latach 60. XX wieku (i nie były wtedy pozytywne). Z biegiem czasu opinie się zmieniły, od lat 80. widać już przychylne podejście w islamie do metod sztucznego zapłodnienia: w islamie ważne jest posiadanie potomstwa, dlatego popierane są metody przynoszące korzyści rodzinie i społeczności.

Różnicach pomiędzy sunnitami i szyitami – w ogromnym uproszczeniu: po śmierci Muhammada w 632 r. nastąpił konflikt w sercu wspólnoty muzułmańskiej o to, kto powinien po nim pokierować ummą (wspólnotą wiernych). Sunnici („podążający za tradycją”) uważali, że kalifowie, czyli przewodnicy wspólnoty, powinni być wybierani spośród wiernych Towarzyszy Proroka. Sunnici to obecnie większość muzułmanów - 80-90%. Szyici to drugi największy odłam islamu. Uważali, że po Muhammadzie zwierzchnictwo nad wspólnotą należało do Alego – krewnego Proroka, męża jego córki Fatimy – kalifat powinien zostać w rękach rodziny. Szyici przegrali pierwsze bitwy i rodzina Proroka została odsunięta od władzy, obecnie dominują np. w Iranie, i stanowią pokaźną siłę m.in.. w Libanie. Podziały między sunnitami i szyitami widoczne są m.in.. w kontekście stosowania In Vitro.

Turystyce reprodukcyjnej do Libanu – podróżowaniu, zwłaszcza poza granice własnego kraju, w celu skorzystania z usług z zakresu medycznie wspomaganej rozrodczości, np. zapłodnienia in Vitro. Liban to małe państwo wielowyznaniowe, zamieszkiwane przez ok 5 mln ludności (nie licząc uchodźców). Różnice w opiniach na temat sztucznego zapłodnienia między sunnitami a szyitami powodują różnice w praktyce w klinikach na Bliskim Wschodzie, przez co Liban jest jednym z centrów tzw. turystyki reprodukcyjnej.

Kto jest biologiczną matką wg islamu, jeśli wykorzysta się jajeczko od innej kobiety? Wg. sunnitów matką (w sensie prawnym) jest raczej kobieta, która rodzi dziecko. Ewentualnie w teorii dopuszczalne jest zastosowanie starych zasad dotyczących specjalnych praw tzw. matki mlecznej (mamki, która karmi piersią dziecko innej kobiety). Zdania wśród szyitów są podzielone (co mocno komplikuje sprawę).

Pomóż w powstawaniu tego podcastu na www.patronite.pl/reorient
-
Intro & outro music: Noor Alraee | Khalini Ashofek

1. Aborcja w islamie
2020-10-25 14:01:52

No to jak jest z tą aborcją w islamie? W skrócie: „to zależy” to podstawowa odpowiedź prawników i polskich, i muzułmańskich. Nie ma w islamie jednej odpowiedzi odnośnie aborcji i wszystko zależy, kto wydaje opinię prawną i gdzie. Przepisy państwowe w wielu państwach są równie słabe co (już teraz) w Polsce, i już islam jest bardziej elastyczny w tej kwestii. W największej szkole prawnej jest wiele opinii mówiących o tym, że można przerwać ciążę po wykryciu poważnych chorób i deformacji płodu do 120 dnia. - W zależności od odłamu islamu (z których największy to sunnizm, drugi co do liczebności jest szyizm) a także szkoły prawnej i poglądów uczonych różne są konkretne stanowiska wobec przerywania ciąży. Poglądy muzułmańskich uczonych, wyrażane w niewiążących opiniach prawnych – fatwach – zależą też od tego, kiedy według nich następuje tchnięcie duszy w zarodek. Ten moment ma następować w 40., 80. lub 120. dniu od zapłodnienia. Z tego odcinka dowiecie się jakie są główne poglądy muzułmańskie na aborcję i na to, kiedy jest dopuszczalna. Jakie poglądy pojawiają się we współczesnych muzułmańskich opiniach prawnych w Egipcie i Palestynie. Jakie są przepisy prawne w tych państwach (i jeszcze Libanie) i czy są skuteczne. - więcej informacji na ten temat (i odnośników do źródeł) znajdziecie na stronie reorient.pl oraz w książce „Współczesna dynamika prawa muzułmańskiego wobec problemów bioetycznych”. - - pomóż w powstawaniu tego podcastu na www.patronite.pl/reorient - Intro & outro music: Noor Alraee | Khalini Ashofek
No to jak jest z tą aborcją w islamie? W skrócie: „to zależy” to podstawowa odpowiedź prawników i polskich, i muzułmańskich.
Nie ma w islamie jednej odpowiedzi odnośnie aborcji i wszystko zależy, kto wydaje opinię prawną i gdzie. Przepisy państwowe w wielu państwach są równie słabe co (już teraz) w Polsce, i już islam jest bardziej elastyczny w tej kwestii. W największej szkole prawnej jest wiele opinii mówiących o tym, że można przerwać ciążę po wykryciu poważnych chorób i deformacji płodu do 120 dnia.
-
W zależności od odłamu islamu (z których największy to sunnizm, drugi co do liczebności jest szyizm) a także szkoły prawnej i poglądów uczonych różne są konkretne stanowiska wobec przerywania ciąży.
Poglądy muzułmańskich uczonych, wyrażane w niewiążących opiniach prawnych – fatwach – zależą też od tego, kiedy według nich następuje tchnięcie duszy w zarodek. Ten moment ma następować w 40., 80. lub 120. dniu od zapłodnienia.
Z tego odcinka dowiecie się jakie są główne poglądy muzułmańskie na aborcję i na to, kiedy jest dopuszczalna. Jakie poglądy pojawiają się we współczesnych muzułmańskich opiniach prawnych w Egipcie i Palestynie. Jakie są przepisy prawne w tych państwach (i jeszcze Libanie) i czy są skuteczne.
-
więcej informacji na ten temat (i odnośników do źródeł) znajdziecie na stronie reorient.pl oraz w książce „Współczesna dynamika prawa muzułmańskiego wobec problemów bioetycznych”.
-
-
pomóż w powstawaniu tego podcastu na www.patronite.pl/reorient
-
Intro & outro music: Noor Alraee | Khalini Ashofek

Informacja dotycząca prawa autorskich: Wszelka prezentowana tu zawartość podkastu jest własnością jego autora

Wyszukiwanie

Kategorie