::
::
Na początku XIII wieku państewka ruskie (w tym Nowogród oraz Ruś Połocka - nad Dźwiną) zetnęły się z żywiołem germańskim (kupcami, rycerzami, mnichami). Relacje rusko-germańskie na tym terenie były zmienne: albo walki, albo wymiana handlowa.
Ruś Kijowska (nad Dnieprem) cały czas była podzielona na szereg drobnych księstw, a władza centralna zupełnie zanikła. Książęta ruscy z rodu Rurykowiczów walczyli tu głównie między sobą.
Ruś Halicka (przy samych Karpatach) powstała w latach 80. XI wieku i miała kolejno tylko sześciu władców. Jej specyfiką było to, że wykształciła się tutaj (z dawnej drużyny książęcej) silna grupa bojarów. Główne miasta to: Przemyśl (najstarszy), Halicz i Tarnopol. W latach 70. XII wieku doszło do buntu bojarów przeciwko ostatniemu księciu - Ośmiomysłowi. Został on uwięziony, a jego państwo podzielono między jego dwóch synów.
Tego okresu dotyczy sfałszowany tekst "odkryty" w końcu XVIII wieku pt. "Słowo o pułku Igora" (była już o tym wcześniej mowa). Oryginał miał powstać pod koniec XII wieku i spłonąć w 1812 roku. Zachowały się tylko dwa odpisy, z których jeden Tuwim przetłumaczył na język polski. I na ten wiersz Tuwima często powołują się historycy polscy, ukraińscy a nawet niektórzy rosyjscy...
Ostatecznie przywódcy Rusi Halickiej wymarli w pierwszych latach XIII wieku. Rozpoczął sie prawie stuletni okres rywalizacji o tę ziemię sąsiednich krajów: Węgier i Polski. Na razie jednak Ruś Halicka została włączona do Rusi Wołyńskiej (jednego z księstw dawnej Rusi Kijowskiej) a jej władcą został książę Daniel.
Nieczekiwanie w tym samym czasie wygasła dynastia Rurykowiczów w Rusi Połockiej i władcą tego państwa został książę litewski.
W ten sposób cały obszar ziem ruskich (poczynając od Rusi Połockiej na północy, poprzez Ruś Kijowską i Ruś Halicką na południowym zachodzie) na początku XIII wieku został zdezorganizowany politycznie.
Wtedy nastąpiła inwazja mongolska.
W roku 1223 Dżingis-chan pokonał Połowców i książąt ruskich w bitwie nad rzeką Kałką, ale to była była jedynie wyprawa rozpoznawcza. Jej głównym celem była likwidacja konkurencyjnych kupców na Krymie na Złotym Szlaku. Dżingis-chan podbił jednak Połowców zamieszkujących stepy Kipczaku (między dolną Wołgą a dolnym Donem). Celem Mongołów (z czego nie wszyscy historycy do dzisiaj sobie zdają sprawę) było zjednoczenie ziem zamieszkiwanych przez pasterskie ludy z południowej Syberii.
Dalsze podboje przedsięwziął wnuk Dżingis-chana - Batu-chan.
W grudniu 1237 roku Batu-chan uderzył na Ruś Zaleską, gdzie ludność tubylcza nie była słowiańska, ale przybyła na te tereny z Azji (ze wschodniej Syberii). Byli to Kałmucy. Zdobył Riazań. Słowian wyrżnął, albo sprzedał na Krymie jako niewolników.
W 1238 roku przekroczył Okę i w ciągu pierwszych trzech miesięcy zdobył albo zniszczył kolejne miasta, m.in.: Włodzimierz nad Klaźmą i Twer. Tutaj również wymordował ludność słowiańską, oszczędzając ludność pochodzenia syberyjskiego. Dalszy marsz (w stronę Nowogrodu) został zatrzymany, gdyż Mongołowie zorientowali się, że idąc na północny zachód natrafiają wyłącznie na ludność słowiańską.
W drugiej połowie roku 1238 Batu-chan uderzył na południowy zachód, na stepy Kipczaku (podbite już przez Dzingis-chana), gdyż pojawiły się wrogie grupy usiłujące zniszczyć ten teren. Przywrócenie tutaj swojego porządku zajęło Mongołom cały rok 1239.
Jest to odcinek podkastu:
Leszek Moczulski
Spojrzenie historyka, polityka, geopolityka, twórcy Konfederacji Polski Niepodległej.