::
::
Autor zapowiada przejście do XIV wieku - okresu, gdy w Polsce panowali: Władysława Łokietek, Kazimierz Wielki, Ludwik Węgierski, Jadwiga i Władysław Jagiełło. Nastąpiła wówczas wielka zmiana geopolityczna. Za sprawą Giedymina i jego synów (Olgierda i Kiejstuta) powstało Wielkie Księstwo Litewskie, które zasłoniło Polskę przed Tatarami.
Zanim jednak to nastąpi (co będzie tematem kolejnych wykładów) - autor cofa się jeszcze raz do wieku XIII.
Najpierw wspomina o tym, jak najmłodszy syn Aleksandra Newskiego - Daniel/Daniło, który wychowywał się prawdopodobnie u Tatarów, został władcą księstwa moskiewskiego (tzw. Daniel Moskiewski).
Potem charakteryzuje okrutne rządy tatarskie na Zalesiu. Spowodowały one, że między Zalesiem, które było częścią Złotej Ordy, a dawną Rusią Kijowską, powstała przepaść cywilizacyjna. W ten sposób powstała pierwsza granica, o której mowa w tym wykładzie.
Ziemie na zachód od Zalesia nie były częścią Złotej Ordy.
Na północy Nowogród Wielki nie był częścią państwa tatarskiego, ale był wobec tego państwa uległy.
Na południu ziemie dawnej Rusi Kijowskiej były okupowane przez Tatarów, stanowiąc przedpole Złotej Ordy, oddzielające ją od Europy.
Na tym obszarze zbudował swoje państwo inny książę Daniel - władca księstwa halickiego (tzw. Daniel Halicki). Za namową Bolesława Wstydliwego przeszedł on na katolicyzm i (w połowie XIII wieku) koronował się na króla Rusi.
Tu autor przechodzi do dygresji na temat nestorian. Nie wierzyli oni w większość prawd chrześcijańskich. W XIII i XIV wieku przybywali na Zalesie, gdzie się osiedlali i mieli duży wpływ na specyficzny kształt chrześcijaństwa, które formowało się na tym terenie.
Wracają do Daniela Halickiego - jego koronację Mongołowie uznali za akt niesubordynacji i ruszyli na Ruś Halicko-włodzimierską. Daniel został pokonany, zniszczono wszystkie jego zamki, za wyjątkiem jednego, w Chełmie (to miasto było siedzibą Daniela Halickiego). Następnie (w 1269 roku) nastąpił drugi najazd tatarski na Polskę, w którym uczestniczył także wieloletni sojusznik Polski - Daniel (prawdopodobnie zmuszony do tego przez Tatarów). W roku 1270 Tatarzy wycofali się z Polski, gdyż zanotowali niepowodzenia na Bliskim Wschodzie. Oddzielnie wycofywały się wojska ruskie, które dokonały rzezi w Sandomierzu. Parę lat później umarł Daniel i Ruś Halicko-Włodzimierska pozostała przedpolem Złotej Ordy do pierwszych dekad XIV wieku. W tym czasie państwo tatarskie sięgało na zachód od Bugu, podchodziło pod Rzeszów i pod Lublin!
Trzeci najazd Tatarów na Polskę (za Leszka Czarnego) był już słabszy niż pierwszy i drugi. Za trzecim razem Polacy byli w stanie samodzielnie wygonić agresorów. W ten sposób Polska zarysowała zrąb Europy Zachodniej. I to jest druga granica, o której mowa w tym wykładzie.
Jest to odcinek podkastu:
Leszek Moczulski
Spojrzenie historyka, polityka, geopolityka, twórcy Konfederacji Polski Niepodległej.