Stało się!
Podcast o historii obyczajowej i historii kultury. Postacie historyczne są tu odarte z wojen i sojuszy, za to ubrane w piżamy i zaglądamy im do apteczek. Więcej tu kobiet, których nie ma w podręcznikach szkolnych i sporo przyglądania się obyczajom. Zapraszam! Na Youtube pod nazwą Stało się! całość za darmo. :) (https://www.youtube.com/@StaloSie)
Historia
Piotr Odmieniec Włast - poeta przełomu wieków, który urodził się jako Maria Komornicka. Dramat życia w nieżyczliwej epoce.
2022-11-29 10:00:32
Piotr Odmieniec Włast urodził się jako Maria Komornicka, ale przez 40 lat funkcjonował jako mężczyzna, wbrew czasom, które kompletnie rozumiały jego tożsamości. Posłuchajcie o jego życiu pełnym przeszkód.
ŹRÓDŁA:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Piotr_Odmieniec_W%C5%82ast
https://culture.pl/pl/tworca/maria-komornicka-piotr-odmieniec-wlast
https://poptown.eu/jestem-odmiencem-piotr-odmieniec-wlast-i-maria-komornicka/
https://kulturaupodstaw.pl/maria-komornicka-piotr-odmieniec-wlast-o-kobiecie-ktora-nie-chciala-byc-kobieta/
https://oko.press/piotr-odmieniec-wlast-odrzucil-wszystko-by-nie-byc-maria-komornicka-opowiesc-o-determinacji-osob-trans
https://historia.org.pl/2015/08/04/maria-komornicka-smutna-historia-zycia-poetki/
https://www.kobieta.pl/artykul/maria-komornicka-piotr-odmieniec-wlast-czyli-geniusz-szalenstwo-i-spalone-suknie
https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/6057/1/B_Stelingowska_Doswiadczenie_ciala_w_tekstach_poetyckich_Marii_Komornickiej.pdf
https://archiwum.muzeumpulaski.pl/html/komorpom.html
Hanka Ordonówna - niezwykłe życie ikony dwudziestolecia międzywojennego.
2022-11-22 10:10:14
Hanka Ordonówna, ikona dwudziestolecia międzywojennego w Polsce, miała arcyciekawe i burzliwe życie, targane zawieruchami wojennymi. Posłuchajcie jej historii.
ŹRÓDŁA:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Hanka_Ordon%C3%B3wna
https://culture.pl/pl/tworca/hanka-ordonowna
https://pl.wikipedia.org/wiki/Igo_Sym
https://www.youtube.com/watch?v=OYkFiUsEQ8U&ab_channel=piszczyk90
https://www.youtube.com/watch?v=JYD4tTfXb-Q&ab_channel=piszczyk90
https://dzieje.pl/postacie/hanka-ordon%C3%B3wna-1902-1950
https://encyklopediateatru.pl/osoby/26398/hanka-ordonowna
https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,osoby,549,osoba_hanna_ordonowna.html
https://ofiary.ipn.gov.pl/ofi/z-archiwum-ipn/represje-sowieckie/14841,Hanka-Ordonowna-ofiara-sowieckiego-totalitaryzmu.html
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2019/03/06/hanka-ordonowna-i-hrabia-tyszkiewicz-najglosniejszy-mezalians-ii-rp/
https://plejada.pl/newsy/hanna-ordonowna-dwa-razy-zostala-porzucona-potem-ona-porzucala/k8w3j63
https://zwierciadlo.pl/kultura/retro/478498,1,hanka-ordonowna---milosc-ci-wszystko-wybaczy.read
https://viva.pl/ludzie/newsy/hanka-ordonowna-byla-nie-tylko-wielka-gwiazda-ale-przede-wszystkim-wspaniala-kobieta-135250-r1/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Micha%C5%82_Tyszkiewicz
Szlachcic Koniecpolski i panienki Dębińskie - porwanie, klasztor i niechciane małżeństwo.
2022-11-15 10:00:15
Zofia Dębińska zamknęła się w klasztorze, bo nie chciała zostać żoną narajonego jej mężą, Aleksandra Koniecpolskiego. Niesety Koniecpolski był sarmackim pieniaczem i nie mógł dopuścić do takiej potwarzy. Posłuchajcie, jak to się skończyło.
ŹRÓDŁA:
"Pitaval krakowski" S. Salomonowicz, J. Szwaja, S. Waltoś
"Porwana z klasztoru: kartka z dziejów obyczajowych Polski XVII wieku" J. Mycielski
https://ciekawikrakowa.pl/krakowska-zniewolona-i-aleksander-koniecpolski/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Agnieszki_w_Krakowie
https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/4011/1/Studia_Podlaskie_9_Bezzubik.pdf
https://dziennikpolski24.pl/zajazd-na-stradomski-klasztor/ar/2822284
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._J%C3%B3zefa_w_Krakowie_(ul._Poselska)
Lola Montez - ukochana bawarskiego króla i pierwsza kobieta sfotografowana z papierosem.
2022-11-08 12:04:32
Lola Montez była tancerką, którą ambicje i przewrotność losu poprowadziły przez kilka kontynentów i przez związki z wieloma osobami, których nazwiska są bardzo znamienite. Oto opowieść o karierze młodej kobiety, przez którą niemalże zlinczowano króla.
ŹRÓDŁA:
"Królowie i królowe Europy" B. R. Lewis
https://ushistoryscene.com/article/lola-montez-as-a-western-woman/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Lola_Montez
https://naszahistoria.pl/lola-montez-piekna-awanturnica-uwodzicielka-wladcow/ar/c15-13298869
https://en.wikipedia.org/wiki/Lola_Montez
https://www.anothermag.com/fashion-beauty/8694/meet-lola-montez-dancer-countess-whip-wielding-socialist
https://www.dailytelegraph.com.au/news/irish-courtesan-lola-montez-danced-into-history-and-became-an-australian-musical/news-story/64802f15e6bd69bb4a9d5ca95aa1fd4c
Zaraza Antoninów - jak pandemia położyła na łopatki Imperium
2022-11-01 10:00:42
Upadek Cesarstwa Rzymskiego poprzedziło wiele wydarzeń, które doprowadziły do klęski, ale jednym z głównych była wielka zaraza, która osłabiła każdy element państwa.
ŹRÓDŁA:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zaraza_Antonin%C3%B3w
"Co nas (nie) zabije" J. Wright
https://historia.org.pl/2020/05/14/zaraza-antoninow-epidemia-ktora-zdziesiatkowala-legiony-i-zabila-marka-aureliusza/
https://imperiumromanum.pl/artykul/zaraza-antoninow/
https://wielkahistoria.pl/plaga-antoninska-najwieksza-epidemia-w-starozytnym-rzymie/
https://ossolineum.pl/index.php/zaraza-antoninow-a-zrodla-numizmatyczne/
https://www.podkop.com/2015/06/03/zaraza-ktora-zabila-imperium-rzymskie-zaraza-antoninow/
https://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,26260214,rzym-w-czasach-zarazy-starozytni-wierzyli-ze-plagi.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kommodus
Pierwsze Piastówny i żony Piastów, czyli same cudowności - wikingowie, podpalenia i skandale.
2022-10-25 10:00:16
Pierwsze Piastówny to postacie na poły legendarne, na poły historyczne. Jednak te, o których wiemy więcej, na pewno były absolutnie nietuzinkowe. Posłuchajcie o tym, jak tysiąc lat temu Słowianie tworzyli zaczątki polskiej państwowości przy pomocy, między innymi, pewnych panien z pewnej dynastii. :)
ŹRÓDŁA:
"Miłości polskich królowych i księżniczek" I. Kienzler
https://historia.org.pl/2020/06/16/swietoslawa-corka-mieszka-i-i-krolowa-szwedzka-dunska-norweska-i-angielska/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Sygryda_Storr%C3%A5da
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2021/07/22/swietoslawa-sygryda-storrada-geira-a-moze-gunhilda-kim-byla-matka-knuta-wielkiego/
https://kronikidziejow.pl/porady/swietoslawa-inaczej-sygryda-storrada-czy-corka-mieszka-i/
https://www.fakt.pl/hobby/historia/sygryda-storrada-swietoslawa-byla-matka-krola-anglii-knuta-okrutnego/fnsbb5y
https://wielkahistoria.pl/swietoslawa-sygryda-czy-polska-krolowa-wikingow-w-ogole-istniala/
"Piastówny i żony Piastów" J. Żylińska
https://www.ruinyizamki.pl/poczet-zon01/rzepicha.html
https://szlakpiastowski.pl/legendy-i-ciekawostki/24-o-piascie-oraczu-i-cudownych-wedrowcach
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2019/04/13/kim-byl-siemowit-legendarny-zalozyciel-panstwa-piastow/
https://twojahistoria.pl/encyklopedia/legendarni-wladcy-polski-siemowit-lestek-leszek-siemomysl/
https://twojahistoria.pl/2019/03/21/kto-naprawde-postrzygl-siemowita-profesor-karol-modzelewski-uzupelnia-slowianska-mitologie-o-dwa-nowe-bostwa/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Piast
https://pl.wikipedia.org/wiki/Siemowit_(ksi%C4%85%C5%BC%C4%99_Polan)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Lestek
https://pl.wikipedia.org/wiki/Siemomys%C5%82_(ksi%C4%85%C5%BC%C4%99_Polan)
Kazimierz Łyszczyński - Polak, który spłonął na stosie za ateizm.
2022-10-18 10:00:41
Kazimierz Łyszczyński spłonął na stosie za swój ateizm. Jak wyglądał jego proces i co powiedział takiego, by zasłużyć na swój los - usłyszycie w tym podkaście. :)
ŹRÓDŁA:
https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/1513370,1,pierwszy-polski-ateista.read
https://www.gazetakongresy.pl/pierwszy-polski-ateista-kim-byl-kazimierz-lyszczynski/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_%C5%81yszczy%C5%84ski
https://oko.press/ateista-ktory-zapalal-swiatlo-rozumu-dzis-jak-nigdy-jest-potrzebna-pamiec-o-lyszczynskim/
https://histmag.org/Swiety-ateistow-rzecz-o-Lyszczynskim-9268
https://lyszczynski.com.pl/index.php/pl/2020/03/29/kazimierz-lyszczynski/
Mord na Floriańskiej w Krakowie, czyli jak Straszową szlachcic z rusznicy zamordował.
2022-10-11 10:00:33
Helenę Straszową, żonę karczmarza, zabił w XVI wieku z rusznicy pewien szlachcic. Czy skazano go za to morderstwo, dowiecie się z tego podcastu. :)
ŹRÓDŁA:
"Pitaval krakowski" S. Salomonowicz, J. Szwaja, S. Waltoś
https://gazetakrakowska.pl/zabil-kobiete-stojaca-w-oknie-czyli-zbrodnia-przy-ul-florianskiej/ar/592935
https://dziennikpolski24.pl/strzaly-na-florianskiej/ar/2817290
Queerowy Słowacki - romans z Krasińskim i śliczne fatałaszki.
2022-10-04 10:00:11
Słowacki nie był romantycznym hetero-amantem, jakim przez lata Polacy chcieli go widzieć. Jego romans z Krasińskim i nadzwyczajnie queerowa osobowość sprawiały, że ogromnie różnił się od swojego zatwardziałego "wroga" - Mickiewicza. Zapraszam do słuchania o kolejnym z wieszczów.
ŹRÓDŁA:
https://wyborcza.pl/ksiazki/7,154165,27681582,czy-slowacki-byl-gejem.html
"Słowacki. Wychodzenie z szafy." M. Nowicka
https://queer.pl/artykul/196824/witold-jablonski-slowacki-krasinski-felieton-romantyzm-homoseksualizm
M. Sendecki, Słowacki - tekst na okoliczność, "Przekrój" 27 sierpnia 2009, s. 55-58
https://pl.wikipedia.org/wiki/Juliusz_S%C5%82owacki
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludwik_Spitznagel
https://bip.ug.edu.pl/sites/default/files/postepowania_naukowe/79513/streszczenie/doktorat_streszczenie_po_polsku.pdf
http://www.edusens.pl/edusensacje/juliusz-slowacki-kochanek-przesadnie-grzeczny
http://www.edusens.pl/edusensacje/ludwika-piekna-niezalezna
https://kultura.onet.pl/fragmenty-ksiazek/marta-justyna-nowicka-slowacki-wychodzenie-z-szafy-fragment-ksiazki/xhyejz4
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/do-zygmunta.html
https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/10590/1/H_Gradkowski_Slowacki_Krasinski.pdf
https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Rocznik_Towarzystwa_Literackiego_imienia_Adama_Mickiewicza/Rocznik_Towarzystwa_Literackiego_imienia_Adama_Mickiewicza-r1979_1980-t14_15/Rocznik_Towarzystwa_Literackiego_imienia_Adama_Mickiewicza-r1979_1980-t14_15-s123-137/Rocznik_Towarzystwa_Literackiego_imienia_Adama_Mickiewicza-r1979_1980-t14_15-s123-137.pdf
Roksolana i Sulejman Wspaniały - słowiańska branka zostaje ukochaną imperatora.
2022-09-27 10:00:41
Roksolana, poddana polskiego króla, wzięta w jasyr podczas najazdu tatarskiego, zostaje pierwszą żoną Sulejmana Wspaniałego. Postać zaprawdę niezwykła, zatem zapraszam do posłuchania opowieści o słowiańskiej krwi w Stambule.
ŹRÓDŁA:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Roksolana
"Sułtanki" I. Kienzler
https://www.thecollector.com/hurrem-sultan-concubine-to-queen/
https://historia.wprost.pl/10379477/niewolnica-ktora-zawladnela-sercem-sultana-haremem-i-zyciem-palacowym-prawdziwa-historia-roksolany.html
https://historia.org.pl/2015/04/04/roksolana-hurrem-ulubienica-sultana-sulejmana-wspanialego/
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2021/11/27/prawdziwe-wspaniale-stulecie/
https://histmag.org/roksolana-swiat-u-stop-kobiety-13357
https://viva.pl/ludzie/newsy/hrrem-czyli-sultanka-ktora-szla-po-trupach-do-celu-kim-byla-przebiegla-roksolana-139406-r1/
https://kobieta.onet.pl/wiadomosci/sulejman-i-roksolana-historia-wladcy-i-niewolnicy/c4fzbg3
https://stykkultur.pl/grob-sulejmana-i-hurrem/
https://www.wilanow-palac.pl/roksolana_ukrainska_femme_fatale_nad_bosforem.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Hurrem_Sultan
Muzyka w tle:
Ibn Al-Noor Kevin MacLeod (incompetech.com)
Licensed under Creative Commons: By Attribution 3.0 License
http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Music promoted by https://www.chosic.com/free-music/all/