Historia i podróże w Miejsca Nieoczywiste
„Miejsca nieoczywiste” to podcast, który zabiera słuchaczy w podróż po mało znanych, ale istotnych miejscach w Polsce i regionie. Odkrywam fascynujące historie związane z tymi lokalizacjami i dzielę się osobistymi refleksjami.
Podróżowanie jest jak wirus, który zaraża nas nieuleczalną chorobą, jak mówił Ryszard Kapuściński. W mojej audycji przywołuję siłę podróży i udowadniam, że nie trzeba szukać daleko, aby znaleźć miejsca, które dostępne są dla każdego z nas.
Dodatkowo, regularnie publikuję krótkie opowieści na Facebooku i Instagramie, które są uzupełnieniem podcastu.
Zapraszam, Marcin
Kategorie:
Historia
Historia
Jak hartowała się stal zanim powstał socjalizm. Postać na środę - Walenty Roździeński (Podcast, Odcinek #139)
2025-06-11 06:30:00
Poznaj Walentego Roździeńskiego – barokowego poetę, hutnika, ewangelika (raczej) i autora dzieła, które opowiada o ciężkiej pracy fizycznej 300 lat przed Pawką Korczaginem.Urodził się pod panowaniem Habsburgów, pisał po polsku, znał piec hutniczy od podszewki, a jego poemat Officina ferraria to hymn na cześć stali, ognia i codziennego trudu. Co wspólnego ma Kupferberg z poematu z Miedzianką Springera? Jak zaginął i jak cudownie odnalazł się unikalny egzemplarz poematu? Dlaczego ślub w kościele Mariackim budzi wątpliwości co do jego wyznania? I czemu jego nazwisko nosi dziś przemysłowa arteria, którą wjeżdżamy do Katowic z Warszawy – nie mając pojęcia, kim był? Słuchaj, jeśli chcesz odkryć nieoczywistą twarz polskiego baroku i prawdziwe źródła literackiej „stali”. Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Poznaj Walentego Roździeńskiego – barokowego poetę, hutnika, ewangelika (raczej) i autora dzieła, które opowiada o ciężkiej pracy fizycznej 300 lat przed Pawką Korczaginem.Urodził się pod panowaniem Habsburgów, pisał po polsku, znał piec hutniczy od podszewki, a jego poemat Officina ferraria to hymn na cześć stali, ognia i codziennego trudu.
Co wspólnego ma Kupferberg z poematu z Miedzianką Springera? Jak zaginął i jak cudownie odnalazł się unikalny egzemplarz poematu? Dlaczego ślub w kościele Mariackim budzi wątpliwości co do jego wyznania? I czemu jego nazwisko nosi dziś przemysłowa arteria, którą wjeżdżamy do Katowic z Warszawy – nie mając pojęcia, kim był? Słuchaj, jeśli chcesz odkryć nieoczywistą twarz polskiego baroku i prawdziwe źródła literackiej „stali”.
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Historia Świętych Dni Ostatnich i Mormoni na Mazurach (Podcast, Odcinek #138)
2025-06-01 22:25:06
W nowym odcinku podcastu – bez komentarzy, bez ocen – surowa opowieść o obecności Świętych w Dniach Ostatnich na ziemiach mazurskich. Kim byli amerykańscy mormoni, którzy przybyli tu w XIX wieku? Jak zostali przyjęci? I dlaczego ślad po nich niemal zniknął? Rekonstrukcja obecności wspólnoty, która wyrosła w Utah, a pojawiła się w regionie znanym z jezior, lasów i milczenia. Opowieść o izolacji, misji i nieobecności. Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
W nowym odcinku podcastu – bez komentarzy, bez ocen – surowa opowieść o obecności Świętych w Dniach Ostatnich na ziemiach mazurskich. Kim byli amerykańscy mormoni, którzy przybyli tu w XIX wieku? Jak zostali przyjęci? I dlaczego ślad po nich niemal zniknął?
Rekonstrukcja obecności wspólnoty, która wyrosła w Utah, a pojawiła się w regionie znanym z jezior, lasów i milczenia. Opowieść o izolacji, misji i nieobecności.
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
W stronę Księżyca cz. 2 - Von Braun w Peenemunde i Mittelwerke. Rakiety na Londyn (Podcast, Odcinek #137)
2025-05-28 08:03:31
W drugiej części serii poświęconej początkom technologii rakietowej omawiamy kulisy niemieckiego programu broni V-2. Skupiamy się na dwóch kluczowych lokalizacjach – ośrodku badawczym w Peenemünde oraz zakładach produkcyjnych Mittelwerke, gdzie przy wykorzystaniu pracy przymusowej produkowano rakiety balistyczne. Analizujemy techniczne i logistyczne aspekty programu oraz jego tragiczne skutki, zwłaszcza w kontekście ataków rakietowych na Londyn i inne miasta. Podcast ukazuje ciemne początki podboju kosmosu i związek między militarną technologią a późniejszymi osiągnięciami kosmicznymi. Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
W drugiej części serii poświęconej początkom technologii rakietowej omawiamy kulisy niemieckiego programu broni V-2. Skupiamy się na dwóch kluczowych lokalizacjach – ośrodku badawczym w Peenemünde oraz zakładach produkcyjnych Mittelwerke, gdzie przy wykorzystaniu pracy przymusowej produkowano rakiety balistyczne. Analizujemy techniczne i logistyczne aspekty programu oraz jego tragiczne skutki, zwłaszcza w kontekście ataków rakietowych na Londyn i inne miasta. Podcast ukazuje ciemne początki podboju kosmosu i związek między militarną technologią a późniejszymi osiągnięciami kosmicznymi.
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Kolonizacja józefińska (Podcast, Odcinek #136)
2025-05-12 06:31:00
Kolonizacja józefińska była przedsięwzięciem osadniczym realizowanym w latach 1781–1789 z inicjatywy cesarza Józefa II Habsburga. Dotyczyła głównie Galicji oraz innych peryferyjnych obszarów monarchii habsburskiej. Jej celem było zwiększenie liczby lojalnych poddanych, zagospodarowanie słabo rozwiniętych terenów oraz upowszechnienie nowoczesnych metod rolniczych. Proces obejmował sprowadzanie niemieckojęzycznych kolonistów, głównie katolików i protestantów z Palatynatu, Wirtembergii, Hesji i Mozeli. Osadnicy otrzymywali ziemię, pomoc materialną, zwolnienia podatkowe oraz swobodę wyznania. Nowe kolonie budowano według regularnych planów urbanistycznych, z centralnym placem, kościołem i szkołą. Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Kolonizacja józefińska była przedsięwzięciem osadniczym realizowanym w latach 1781–1789 z inicjatywy cesarza Józefa II Habsburga. Dotyczyła głównie Galicji oraz innych peryferyjnych obszarów monarchii habsburskiej. Jej celem było zwiększenie liczby lojalnych poddanych, zagospodarowanie słabo rozwiniętych terenów oraz upowszechnienie nowoczesnych metod rolniczych.
Proces obejmował sprowadzanie niemieckojęzycznych kolonistów, głównie katolików i protestantów z Palatynatu, Wirtembergii, Hesji i Mozeli. Osadnicy otrzymywali ziemię, pomoc materialną, zwolnienia podatkowe oraz swobodę wyznania. Nowe kolonie budowano według regularnych planów urbanistycznych, z centralnym placem, kościołem i szkołą.
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
W stronę Księżyca 1: Wczesne lata Wernhera von Brauna (Podcast, Odcinek #135)
2025-05-01 06:30:00
Na początku XX wieku rakiety były jedynie eksperymentalnymi konstrukcjami, a myśl o eksploracji kosmosu nie wychodziła poza literaturę i teorię. Wernher von Braun, późniejszy architekt amerykańskiego programu Apollo, zaczynał karierę jako inżynier pracujący dla niemieckiego wojska. Jego pierwsze projekty powstawały w ścisłym związku z celami militarnymi, a nie marzeniami o podboju kosmosu. W tej części przyglądamy się, jak rozwój technologii rakietowej w międzywojniu został podporządkowany logice zbrojeń. Von Braun, jeszcze przed V-2 i NASA, budował fundamenty swojej kariery w realiach rosnącej militaryzacji Europy. Jego awans zawodowy był możliwy dzięki zaangażowaniu w programy wojskowe, które kładły nacisk na siłę rażenia, a nie eksplorację. To nie jest historia pionierskiej wizji, ale technicznego talentu, który rozwijał się w cieniu politycznych napięć i wojennych przygotowań. Początki kosmicznej ery nieodłącznie związane są z konfliktem i interesem państwowym, a von Braun był jednym z tych, którzy w tym systemie znaleźli swoje miejsce. Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Na początku XX wieku rakiety były jedynie eksperymentalnymi konstrukcjami, a myśl o eksploracji kosmosu nie wychodziła poza literaturę i teorię. Wernher von Braun, późniejszy architekt amerykańskiego programu Apollo, zaczynał karierę jako inżynier pracujący dla niemieckiego wojska. Jego pierwsze projekty powstawały w ścisłym związku z celami militarnymi, a nie marzeniami o podboju kosmosu.
W tej części przyglądamy się, jak rozwój technologii rakietowej w międzywojniu został podporządkowany logice zbrojeń. Von Braun, jeszcze przed V-2 i NASA, budował fundamenty swojej kariery w realiach rosnącej militaryzacji Europy. Jego awans zawodowy był możliwy dzięki zaangażowaniu w programy wojskowe, które kładły nacisk na siłę rażenia, a nie eksplorację.
To nie jest historia pionierskiej wizji, ale technicznego talentu, który rozwijał się w cieniu politycznych napięć i wojennych przygotowań. Początki kosmicznej ery nieodłącznie związane są z konfliktem i interesem państwowym, a von Braun był jednym z tych, którzy w tym systemie znaleźli swoje miejsce.
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
August Mocny. Film, który miał zbliżyć Polskę i III Rzeszę. (Podcast, Odcinek #134)
2025-04-21 22:01:23
August der Starke (August Mocny) to niezwykły film z 1936 roku – pierwsza historyczna koprodukcja polsko-niemiecka, zrealizowana w cieniu narastających napięć politycznych w Europie. Film miał być czymś więcej niż tylko biografią Augusta II Mocnego, króla Polski i elektora Saksonii. Miał stać się symbolicznym mostem propagandowym między III Rzeszą a II Rzeczpospolitą – wspólną wizją historii, która łączy, a nie dzieli. Podcast opowiada o kulisach tej produkcji, sylwetkach jej twórców oraz o tym, jak kino zostało wplątane w polityczne rozgrywki tamtych czasów. Choć dziś niemal zapomniany, film skrywa interesującą historię – nie tylko o dawnych monarchach, ale też o próbie stworzenia sojuszu za pomocą kamery i celuloidowej taśmy. Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
August der Starke (August Mocny) to niezwykły film z 1936 roku – pierwsza historyczna koprodukcja polsko-niemiecka, zrealizowana w cieniu narastających napięć politycznych w Europie. Film miał być czymś więcej niż tylko biografią Augusta II Mocnego, króla Polski i elektora Saksonii. Miał stać się symbolicznym mostem propagandowym między III Rzeszą a II Rzeczpospolitą – wspólną wizją historii, która łączy, a nie dzieli.
Podcast opowiada o kulisach tej produkcji, sylwetkach jej twórców oraz o tym, jak kino zostało wplątane w polityczne rozgrywki tamtych czasów. Choć dziś niemal zapomniany, film skrywa interesującą historię – nie tylko o dawnych monarchach, ale też o próbie stworzenia sojuszu za pomocą kamery i celuloidowej taśmy.
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Jazdów, zamek Ujazdowski i osiedle fińskie (Podcast, Odcinek #133)
2025-04-12 13:35:00
Warszawa to miasto, które nieustannie ewoluuje, a jednak skrywa w sobie miejsca, gdzie historia i współczesność splatają się w fascynujący sposób. Jednym z takich zakątków jest Jazdów, teren, na którym w przeszłości stała warowna osada, a dziś znajdziemy tu Zamek Ujazdowski i unikatowe osiedle domków fińskich. Przyjrzyjmy się bliżej tym miejscom, które od wieków kształtowały oblicze stolicy. Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Warszawa to miasto, które nieustannie ewoluuje, a jednak skrywa w sobie miejsca, gdzie historia i współczesność splatają się w fascynujący sposób. Jednym z takich zakątków jest Jazdów, teren, na którym w przeszłości stała warowna osada, a dziś znajdziemy tu Zamek Ujazdowski i unikatowe osiedle domków fińskich. Przyjrzyjmy się bliżej tym miejscom, które od wieków kształtowały oblicze stolicy.
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Na tropach Wańkowicza cz. 3. Staroobrzędowcy w Wojnowie. (Podcast, Odcinek #132)
2025-04-02 13:37:00
Po raz trzeci powracam do genialnego reportażu Melchiora Wańkowicza pt. "Na tropach Smętka". Opowiem historię staroobrzędowców w Wojnowie – wsi na Mazurach, gdzie od XIX wieku osiedlali się wyznawcy tradycyjnego prawosławia. Analizuję ich życie, powody osiedlenia się w regionie oraz wpływ na lokalną społeczność. Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Po raz trzeci powracam do genialnego reportażu Melchiora Wańkowicza pt. "Na tropach Smętka". Opowiem historię staroobrzędowców w Wojnowie – wsi na Mazurach, gdzie od XIX wieku osiedlali się wyznawcy tradycyjnego prawosławia. Analizuję ich życie, powody osiedlenia się w regionie oraz wpływ na lokalną społeczność.
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Czy Król Krak naprawdę istniał? (Podcast, Odcinek #131)
2025-03-22 13:36:00
Legenda o królu Kraku, założycielu Krakowa i pogromcy smoka wawelskiego, jest jedną z najsłynniejszych polskich opowieści. Ale czy Krak to postać historyczna, czy jedynie wytwór średniowiecznych kronikarzy? W tym odcinku podcastu przyjrzymy się źródłom pisanym, takim jak Legenda Panońska, oraz wynikom badań archeologicznych – czy w kopcach Kraka i Wandy odnaleziono ślady pochówków? Kim byli Wiślanie, lud zamieszkujący te tereny w średniowieczu, i jakie dowody wskazują na istnienie ich władców? Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Legenda o królu Kraku, założycielu Krakowa i pogromcy smoka wawelskiego, jest jedną z najsłynniejszych polskich opowieści. Ale czy Krak to postać historyczna, czy jedynie wytwór średniowiecznych kronikarzy? W tym odcinku podcastu przyjrzymy się źródłom pisanym, takim jak Legenda Panońska, oraz wynikom badań archeologicznych – czy w kopcach Kraka i Wandy odnaleziono ślady pochówków? Kim byli Wiślanie, lud zamieszkujący te tereny w średniowieczu, i jakie dowody wskazują na istnienie ich władców?
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Wilkołaki i ostatni polski wilkołak. Zabobony, przemoc i sprawiedliwość (Podcast, Odcinek #130)
2025-03-12 06:21:00
Czy wilkołaki istniały naprawdę, czy są jedynie wytworem ludowych wierzeń? W tym odcinku przybliżam historię wilkołactwa w Rzeczypospolitej – od dawnych opowieści po ostatnie udokumentowane przypadki wiary w przemianę człowieka w wilka. Żródła historyczne, dawne kroniki i sądowe relacje, by odkryć, skąd wzięły się te legendy i czy kryją w sobie ziarno prawdy. Jakie miejsce wilkołaki zajmowały w kulturze ludowej, jak zmieniały się wierzenia na przestrzeni wieków i czy ostatni polski wilkołak rzeczywiście istniał. Współczesna nauka kontra dawne przesądy – co mówi o tym historia? Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite
Czy wilkołaki istniały naprawdę, czy są jedynie wytworem ludowych wierzeń? W tym odcinku przybliżam historię wilkołactwa w Rzeczypospolitej – od dawnych opowieści po ostatnie udokumentowane przypadki wiary w przemianę człowieka w wilka. Żródła historyczne, dawne kroniki i sądowe relacje, by odkryć, skąd wzięły się te legendy i czy kryją w sobie ziarno prawdy.
Jakie miejsce wilkołaki zajmowały w kulturze ludowej, jak zmieniały się wierzenia na przestrzeni wieków i czy ostatni polski wilkołak rzeczywiście istniał. Współczesna nauka kontra dawne przesądy – co mówi o tym historia?
Wirtualna kawa: Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to
Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite