Historie do słuchania

Na wielką historię składają się niezliczone opowieści o ludziach, miejscach, wydarzeniach i pozornie zwykłej codzienności. Zapraszamy do odkrywania świata archiwów społecznych i zachowanych dzięki nim mikrohistorii.
Historia
Było sobie zdjęcie – Przedwojenna Fotografistka
2024-12-10 11:24:06
Przedwojenna Fotografistka
W tym odcinku zaglądamy do Bydgoszczy. Jak nazywano przed wojną kobiety które trudniły się fotografią? Okazuje się, że feminatywy dobrze miały się w międzywojennej Polsce. W przypadku kobiet fotografujących i kolorujących czarno białe zdjęcia, nie dotrwały w dawnej formie do dzisiejszego dnia. W użyciu mamy inne - nowe - a jak brzmiały te dawne? I jakie zdjęcie dobrze je ilustruje - o tym w dzisiejszym odcinku.
***
Było Sobie Zdjęcie
W tym cyklu przyglądamy się historiom, które kryją się w fotografiach. Opowiadamy nie tylko o tym, co widać, ale też o tym, co nie zmieściło się w kadrze. Ważne jest dla nas, kto fotografował, dlaczego akurat miał ze sobą aparat, co sprawiło, że podniósł go do oka?
Równie ważne jest to, co wydarzyło się przed zrobieniem zdjęcia, jak to, co działo się w trakcie, i to, co wydarzyło się po sfotografowaniu: czy zdjęcie przeleżało zakurzone na czyimś strychu, czy wisiało w centralnej części domu oprawione w ramę, czy trzeba je było pieczołowicie odrestaurować. Za tymi pytaniami kryją się historie, które będziemy wyciągać na światło dzienne.
Szukając zdjęć odwiedzamy lokalne zbiory archiwów społecznych.
***
Cykl "Było sobie zdjęcie" powstaje we współpracy z Programem 3 Polskiego Radia, a omawiane fotografie można znaleźć na stronie zbioryspoleczne.pl.
Tytuł audycji: Było sobie zdjęcie
Autor cyklu: Michał Matus
Data emisji: 9.12.2024
Godzina emisji: 11.30
Mikrohistorie – odcinek 10
2024-12-06 14:54:56
W ostatnim odcinku podcastu „Mikrohistorie” spotkamy się z Joanną Łubą, wicedyrektorką CAS a także – badaczką polskiej emigracji w Argentynie.
W 2012 roku Joanna zainicjowała w Fundacji Ośrodka KARTA projekt dokumentacyjny poświęcony Polakom w Argentynie. Wiele z wywiadów historii mówionej, które opowiadają o motywacjach wyjazdu czy o życiu na emigracji, nagrała razem z Dominikiem Czapigo – to zatem wyjątkowy odcinek Mikrohistorii! Polska emigracja w Argentynie w XX wieku była także tematem pracy doktorskiej Joanny.
Zapraszamy do wysłuchania tej niezwykłej opowieści, przeplatanej fragmentami wywiadów historii mówionej.
***
„Mikrohistorie” to cykl realizowany wspólnie z Trójka - Program 3 Polskiego Radia. Audycja skupia się na społecznych archiwach historii mówionej – poznamy fascynujące historie ludzi i miejsc, odkryjemy i wsłuchamy się w osobiste opowieści i relacje, zarówno te lokalne, jak i wpisujące się w historię XX i XXI wieku. Od lat zbierają je i upowszechniają archiwistki oraz archiwiści społeczni - którzy są bohaterami każdego odcinka, dzielą się swoją pasją, opowieściami o zbiorach i często zaskakujących odkryciach. Podcast prowadzą Agnieszka Obszańska, dziennikarka radiowej Trójki i Dominik Czapigo, dokumentalista historii mówionych współpracujący z Centrum Archiwistyki Społecznej.
Prowadzący: Agnieszka Obszańska, Dominik Czapigo
Gościni: Joanna Łuba
Data publikacji: 06.12.2024
Było sobie zdjęcie – Maluch Fabryka i Artystka
2024-12-03 11:12:13
Maluch Fabryka i Artystka
W tym odcinku cyklu odwiedzamy Fundację Archeologia Fotografii. Do warszawskiej instytucji zaglądamy w poszukiwaniu historii, związanej z serią zdjęć Danuty Rago, która poświęcona jest Fiatowi 126p - słynnemu Maluchowi produkowanemu w Polsce. Bogata kolekcja ma walory dokumentacyjne, reklamowe i artystyczne.
***
Było Sobie Zdjęcie
W tym cyklu przyglądamy się historiom, które kryją się w fotografiach. Opowiadamy nie tylko o tym, co widać, ale też o tym, co nie zmieściło się w kadrze. Ważne jest dla nas, kto fotografował, dlaczego akurat miał ze sobą aparat, co sprawiło, że podniósł go do oka?
Równie ważne jest to, co wydarzyło się przed zrobieniem zdjęcia, jak to, co działo się w trakcie, i to, co wydarzyło się po sfotografowaniu: czy zdjęcie przeleżało zakurzone na czyimś strychu, czy wisiało w centralnej części domu oprawione w ramę, czy trzeba je było pieczołowicie odrestaurować. Za tymi pytaniami kryją się historie, które będziemy wyciągać na światło dzienne.
Szukając zdjęć odwiedzamy lokalne zbiory archiwów społecznych.
***
Cykl "Było sobie zdjęcie" powstaje we współpracy z Programem 3 Polskiego Radia, a omawiane fotografie można znaleźć na stronie zbioryspoleczne.pl.
Tytuł audycji: Było sobie zdjęcie
Autor cyklu: Michał Matus
Data emisji: 2.12.2024
Godzina emisji: 11.30
Mikrohistorie – odcinek 9
2024-11-29 14:54:13
To już przedostatni odcinek „Mikrohistorii” w tym roku! Gościnią Dominika Czapigo i Agnieszki Obszańskiej była tym razem Karolina Jakoweńko z Fundacji Brama Cukermana.
W audycji przenosimy się do Będzina i poznajemy historię żydowskiej społeczności, która przed wojną liczyła ok. 27 tysięcy i stanowiła połowę ludności tego miasta.
Bramą Cukermana nazywane jest podwórko przy kamienicy z końca XIX wieku, gdzie m.in. znajdował się dom modlitwy. W audycji słyszymy także o innych materialnych śladach obecności Żydów w Będzinie, m.in. domu przy ulicy Rutki Laskier 24, który należał do rodziny Marii Polak, a w trakcie okupacji znajdował się na terenie getta.
W audycji możemy posłuchać fragmentów wspomnień żydowskich mieszkańców miasta oraz ich polskich sąsiadów – w tym Marii Polak, która opowiada o likwidacji getta i wspomnianym domu.
***
„Mikrohistorie” to cykl realizowany wspólnie z Trójka - Program 3 Polskiego Radia. Audycja skupia się na społecznych archiwach historii mówionej – poznamy fascynujące historie ludzi i miejsc, odkryjemy i wsłuchamy się w osobiste opowieści i relacje, zarówno te lokalne, jak i wpisujące się w historię XX i XXI wieku. Od lat zbierają je i upowszechniają archiwistki oraz archiwiści społeczni - którzy są bohaterami każdego odcinka, dzielą się swoją pasją, opowieściami o zbiorach i często zaskakujących odkryciach. Podcast prowadzą Agnieszka Obszańska, dziennikarka radiowej Trójki i Dominik Czapigo, dokumentalista historii mówionych współpracujący z Centrum Archiwistyki Społecznej.
Prowadzący: Agnieszka Obszańska, Dominik Czapigo
Gościni: Karolina Jakoweńko
Data publikacji: 29.11.2024
Było sobie zdjęcie – Lodziarnia Maksa Kravca – oficjalnie tylko dla Niemców
2024-11-25 12:00:17
Lodziarnia Maksa Kravca - oficjalnie tylko dla Niemców
W tym odcinku cyklu odwiedzamy archiwum w Trzebini. Przed wojną ponad połowę jej mieszkańców stanowiła ludność żydowska. Polacy dominowali na wsi w okolicach miasta. Właścicielami dużych zakładów byli raczej Niemcy.
W czasie wojny, Wanda Urlata pracowała w lodziarni, prowadzonej w okupowanym Krakowie przez Włocha, Maksa Kravca. Oficjalnie lodziarnia była „tylko dla Niemców”, jednak Wanda wspominała, że w rzeczywistości lokal odwiedzali także polscy partyzanci, przesiadując ukradkiem na zapleczu.
To jedno z kilku zdjęć Wandy z czasów pracy w lodziarni, które trafiło do archiwum społecznego w Trzebini. Archiwum opiekuje się Jolanta Piskorz, która oprowadziła Michała Matusa po zebranych zbiorach.
***
Było Sobie Zdjęcie
W tym cyklu przyglądamy się historiom, które kryją się w fotografiach. Opowiadamy nie tylko o tym, co widać, ale też o tym, co nie zmieściło się w kadrze. Ważne jest dla nas, kto fotografował, dlaczego akurat miał ze sobą aparat, co sprawiło, że podniósł go do oka?
Równie ważne jest to, co wydarzyło się przed zrobieniem zdjęcia, jak to, co działo się w trakcie, i to, co wydarzyło się po sfotografowaniu: czy zdjęcie przeleżało zakurzone na czyimś strychu, czy wisiało w centralnej części domu oprawione w ramę, czy trzeba je było pieczołowicie odrestaurować. Za tymi pytaniami kryją się historie, które będziemy wyciągać na światło dzienne.
Szukając zdjęć odwiedzamy lokalne zbiory archiwów społecznych.
***
Cykl "Było sobie zdjęcie" powstaje we współpracy z Programem 3 Polskiego Radia, a omawiane fotografie można znaleźć na stronie zbioryspoleczne.pl.
Tytuł audycji: Było sobie zdjęcie
Autor cyklu: Michał Matus
Data emisji: 25.11.2024
Godzina emisji: 11.30
Mikrohistorie – odcinek 8
2024-11-22 12:00:35
Gościem najnowszego odcinka jest Mariusz Bieciuk z Mediateki Centrum im. L. Zamenhofa Białostockiego Ośrodka Kultury.
Tematem rozmowy jest dokumentowanie historii Białegostoku i Podlasia – szczególnie, wielka waga koncentrowania się na historiach konkretnych społeczności, np. Aeroklubu Białostockiego, mieszkańców osiedla Białostoczek czy polskich Tatarów.
Wśród relacji historii mówionej, jakie usłyszymy w audycji, znalazł się fragment nagrania z Bronisławem Rutkowskim urodzonym ok. roku 1900. To nagranie zostało przekazane do archiwum wiele lat od zarejestrowania; pan Bronisław opowiada w nim o epidemii tyfusu w Białymstoczku w 1917 roku, który wtedy był wsią.
***
„Mikrohistorie” to cykl realizowany wspólnie z Trójka - Program 3 Polskiego Radia. Audycja skupia się na społecznych archiwach historii mówionej – poznamy fascynujące historie ludzi i miejsc, odkryjemy i wsłuchamy się w osobiste opowieści i relacje, zarówno te lokalne, jak i wpisujące się w historię XX i XXI wieku. Od lat zbierają je i upowszechniają archiwistki oraz archiwiści społeczni - którzy są bohaterami każdego odcinka, dzielą się swoją pasją, opowieściami o zbiorach i często zaskakujących odkryciach. Podcast prowadzą Agnieszka Obszańska, dziennikarka radiowej Trójki i Dominik Czapigo, dokumentalista historii mówionych współpracujący z Centrum Archiwistyki Społecznej.
Prowadzący: Agnieszka Obszańska, Dominik Czapigo
Gość: Mariusz Bieciuk
Data publikacji: 22.11.2024
Było sobie zdjęcie – Wigilia w Himalajach
2024-11-18 11:30:00
Wigilia w Himalajach
W tym odcinku cyklu, który poświęcamy lokalnym archiwom i prawdziwym fotograficznym skarbom zaglądamy do archiwum Fundacji Wielki Człowiek. To miejsce poświęcone Jerzemu Kukuczce, które rozbudowuje się i coraz bardziej zaczyna opowiadać historię polskiego himalaizmu i alpinizmu w ogóle, a nie wyłącznie historię wybitnego wspinacza Jerzego Kukuczki.
Zdjęcie, któremu będziemy się przyglądać dotyczy jednak właśnie tego człowieka. Prosta fotografia ma za sobą ciekawą historię. Jaki emocjonalnie trudny wybór uwydatnia się na tym zdjęciu? Jakie humorystyczne okoliczności towarzyszyły wydarzeniom, które ta fotografia zapowiadała? Tego można dowiedzieć się z najnowszego odcinka naszego cyklu.
***
Było Sobie Zdjęcie
W tym cyklu przyglądamy się historiom, które kryją się w fotografiach. Opowiadamy nie tylko o tym, co widać, ale też o tym, co nie zmieściło się w kadrze. Ważne jest dla nas, kto fotografował, dlaczego akurat miał ze sobą aparat, co sprawiło, że podniósł go do oka?
Równie ważne jest to, co wydarzyło się przed zrobieniem zdjęcia, jak to, co działo się w trakcie, i to, co wydarzyło się po sfotografowaniu: czy zdjęcie przeleżało zakurzone na czyimś strychu, czy wisiało w centralnej części domu oprawione w ramę, czy trzeba je było pieczołowicie odrestaurować. Za tymi pytaniami kryją się historie, które będziemy wyciągać na światło dzienne.
Szukając zdjęć odwiedzamy lokalne zbiory archiwów społecznych.
***
Cykl "Było sobie zdjęcie" powstaje we współpracy z Programem 3 Polskiego Radia, a omawiane fotografie można znaleźć na stronie zbioryspoleczne.pl.
Tytuł audycji: Było Sobie Zdjęcie
Autor cyklu: Michał Matus
Data emisji: 18.11.2024
Godzina emisji: 11.30
Mikrohisotrie – odcinek 7
2024-11-18 09:58:08
Stocznia jest kobietą
W siódmym odcinku Mikrohistorii Dominik Czapigo i Agnieszka Obszańska gościli kulturoznawczynię Annę Miler z Gdańska, z którą rozmawiali o herstorii – dokumentowaniu historii kobiet, projektach „Stocznia jest kobietą” oraz „Metropolitanka” realizowanych wspólnie przez Stowarzyszenie Arteria oraz Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku.
W podcaście odbyliśmy też spacer po Stoczni Gdańskiej. Naszymi przewodniczkami po jej terenie były kobiety, które tam przed laty pracowały – wsłuchaliśmy się we fragmenty ich historii mówionych.
***
„Mikrohistorie” to cykl realizowany wspólnie z Trójka - Program 3 Polskiego Radia. Audycja skupia się na społecznych archiwach historii mówionej – poznamy fascynujące historie ludzi i miejsc, odkryjemy i wsłuchamy się w osobiste opowieści i relacje, zarówno te lokalne, jak i wpisujące się w historię XX i XXI wieku. Od lat zbierają je i upowszechniają archiwistki oraz archiwiści społeczni - którzy są bohaterami każdego odcinka, dzielą się swoją pasją, opowieściami o zbiorach i często zaskakujących odkryciach. Podcast prowadzą Agnieszka Obszańska, dziennikarka radiowej Trójki i Dominik Czapigo, dokumentalista historii mówionych współpracujący z Centrum Archiwistyki Społecznej.
Prowadzący: Agnieszka Obszańska, Dominik Czapigo
Gościni: Anna Miller
Data publikacji: 15.11.2024
Było sobie zdjęcie – Obfitość przed katastrofą
2024-11-12 10:00:04
Obfitość przed katastrofą
W tym odcinku cyklu Było Sobie Zdjęcie szukamy historii, które kryją się w archiwum fundacji im. Zofii i Jana Włodków w Krakowie. Można tam znaleźć wyjątkowo stare zdjęcia, które mimo, że były robione sto lat temu, to zostały wykonane w kolorze.
Dawna fotografia barwna była skomplikowana i trudna, pozwalała rozwijać nie tylko artystyczną stronę tego medium ale także wykorzystywać je w nauce. Jak z naukową fotografią wiąże się zdjęcia dziecka i dyni na wiklinowym fotelu? Jak potoczyła się historia fotografa i dziecka, które uwiecznił na zdjęciu? Tego można dowiedzieć się z najnowszego odcinka naszego cyklu, który współtworzymy z Programem 3 Polskiego Radia.
***
Było Sobie Zdjęcie
W tym cyklu przyglądamy się historiom, które kryją się w fotografiach. Opowiadamy nie tylko o tym, co widać, ale też o tym, co nie zmieściło się w kadrze. Ważne jest dla nas, kto fotografował, dlaczego akurat miał ze sobą aparat, co sprawiło, że podniósł go do oka?
Równie ważne jest to, co wydarzyło się przed zrobieniem zdjęcia, jak to, co działo się w trakcie, i to, co wydarzyło się po sfotografowaniu: czy zdjęcie przeleżało zakurzone na czyimś strychu, czy wisiało w centralnej części domu oprawione w ramę, czy trzeba je było pieczołowicie odrestaurować. Za tymi pytaniami kryją się historie, które będziemy wyciągać na światło dzienne.
Szukając zdjęć odwiedzamy lokalne zbiory archiwów społecznych.
***
Cykl "Było sobie zdjęcie" powstaje we współpracy z Programem 3 Polskiego Radia, a omawiane fotografie można znaleźć na stronie zbioryspoleczne.pl.
Tytuł audycji: Było Sobie Zdjęcie
Autor cyklu: Michał Matus
Data emisji: 11.11.2024
Godzina emisji: 11.30
Mikrohistorie – odcinek 6
2024-11-08 15:44:13
W szóstym odcinku „Mikrohistorii" gościmy Reginę Pazdur i Macieja Kudłacika z Fundacji MEMO, która prowadzi Archiwum Nowicy-Przysłup w Beskidzie Niskimi oraz Archiwum Gminy Andrychów w Beskidzie Małym. Obydwa archiwa nagrywają historie mówione mieszkańców i mieszkanek, zbierają i opisują archiwalne fotografie oraz dokumenty.
Fundacja zajmuje się także opisywaniem ginących zawodów rzemieślniczych oraz tradycji łyżkarskiej na Łemkowszczyźnie. Temu ostatniemu tematowi poświęcona została oddzielna strona, darmowa publikacja oraz film. MEMO dokumentuje również i popularyzuje muzykę ludową – temu służy seria wydawnicza „Tańce Narodowe”, której towarzyszą też płyty z nagraniami.
***
„Mikrohistorie” to cykl realizowany wspólnie z Trójka - Program 3 Polskiego Radia. Audycja skupia się na społecznych archiwach historii mówionej – poznamy fascynujące historie ludzi i miejsc, odkryjemy i wsłuchamy się w osobiste opowieści i relacje, zarówno te lokalne, jak i wpisujące się w historię XX i XXI wieku. Od lat zbierają je i upowszechniają archiwistki oraz archiwiści społeczni - którzy są bohaterami każdego odcinka, dzielą się swoją pasją, opowieściami o zbiorach i często zaskakujących odkryciach. Podcast prowadzą Agnieszka Obszańska, dziennikarka radiowej Trójki i Dominik Czapigo, dokumentalista historii mówionych współpracujący z Centrum Archiwistyki Społecznej.
Prowadzący: Agnieszka Obszańska, Dominik Czapigo
Goście: Regina Pazdur i Maciej Kudłacik
Data publikacji: 8.11.2024