Faktura Kultury
Podcast "Faktura Kultury" stanowi fascynujące źródło wiedzy o polskiej kulturze i dziedzictwie. Każdy odcinek zanurza słuchacza w rozmowy z ekspertami oraz opowieści o znaczących wydarzeniach i postaciach, oferując bogaty przekrój przez różnorodne tematy, od ochrony zabytków po historie narodowe1. "Faktura Kultury" to nie tylko podróż przez kulturowe dziedzictwo Polski, ale również platforma dla współczesnych artystów i inicjatyw kulturalnych. Podcast ten jest realizowany przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w promowaniu polskiej kultury na szeroką skalę.
"Człowiek jest sobą przez kulturę. Naród jest sobą przez kulturę." - relacja z Gali wręczenia Dorocznych Nagród Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
2023-09-16 13:39:21
11.09.2023 r. w Arkadach Kubickiego odbyła się Gala wręczenia Dorocznych Nagród Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Minister Piotr Gliński wręczył 22 nagrody w postaci statuetek jaskółki, które przyznane zostały w 17 kategoriach takich jak literatura, taniec, twórczość ludowa, czy upowszechnianie kultury. Wśród laureatów znaleźli się m. in. Andrzej Sapkowski, Andrzej Mastalerz, Marek Budzyński, Elżbieta Tarnawska czy Rafał Ziemkiewicz. Galę muzycznie oprawił zespół Vołosi. Fragmenty ich utworu The Tsavkisi zostały wykorzystane w tym materiale.
★ Support this podcast ★
11.09.2023 r. w Arkadach Kubickiego odbyła się Gala wręczenia Dorocznych Nagród Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Minister Piotr Gliński wręczył 22 nagrody w postaci statuetek jaskółki, które przyznane zostały w 17 kategoriach takich jak literatura, taniec, twórczość ludowa, czy upowszechnianie kultury. Wśród laureatów znaleźli się m. in. Andrzej Sapkowski, Andrzej Mastalerz, Marek Budzyński, Elżbieta Tarnawska czy Rafał Ziemkiewicz.
Galę muzycznie oprawił zespół Vołosi. Fragmenty ich utworu The Tsavkisi zostały wykorzystane w tym materiale.
★ Support this podcast ★
Nieznane historie z Market Garden: Rozmowa z Mateuszem Mrozem
2023-09-15 20:32:13
W dzisiejszym odcinku "Faktura Kultury" gościmy Mateusza Mroza, wnuka Adolfa Mroza, uczestnika operacji Market Garden. Mateusz z pasją opowiada o historii swojego dziadka oraz o swoim zaangażowaniu w identyfikację grobów polskich żołnierzy, którzy polegli podczas II wojny światowej. Wspomina o pierwszej Brygadzie Spadochronowej pod dowództwem generała Stanisława Sosabowskiego oraz o trudnościach związanych z identyfikacją grobów żołnierzy, takich jak Kapral Edward Trochim czy Plutonowy Edward Morchonowicz. Mateusz poleca również dokument "Honor generała", ukazujący historię generała Sosabowskiego oraz film "O jeden most za daleko". 0:00:02 Powstanie I Samodzielnej Brygady Spadochronowej 0:01:26 Geneza operacji Market Garden 0:03:10 Krytyczne spojrzenie generała Sosabowskiego na operację 0:05:22 Dziadek Mateusza - Adolf Mroz w bitwie pod Arnhem 0:06:34 Początek misji identyfikacji grobów w Holandii 0:08:02 Dokumenty świadczące o losach polskich żołnierzy 0:10:05 Chaos dokumentacyjny po zakończeniu wojny 0:11:27 Niecodzienne okoliczności ekshumacji 0:12:52 Wyzwania w przywracaniu tożsamości żołnierzom 0:14:04 Historia Edwarda Trochima i Edwarda Morhonowicza 0:15:34 Droga Edwarda Morchonowicz do Brygady Spadochronowej 0:18:12 Morchonowicz - od kawalerzysty do spadochroniarza 0:19:25 Jak strój pomógł zidentyfikować Morchonowicz 0:21:05 Rocznice Bitwy o Arnhem - tradycje i uroczystości 0:22:35 Uroczystość poświęcenia nagrobka Plutonowego Edwarda Morchonowicza
★ Support this podcast ★
W dzisiejszym odcinku "Faktura Kultury" gościmy Mateusza Mroza, wnuka Adolfa Mroza, uczestnika operacji Market Garden. Mateusz z pasją opowiada o historii swojego dziadka oraz o swoim zaangażowaniu w identyfikację grobów polskich żołnierzy, którzy polegli podczas II wojny światowej. Wspomina o pierwszej Brygadzie Spadochronowej pod dowództwem generała Stanisława Sosabowskiego oraz o trudnościach związanych z identyfikacją grobów żołnierzy, takich jak Kapral Edward Trochim czy Plutonowy Edward Morchonowicz. Mateusz poleca również dokument "Honor generała", ukazujący historię generała Sosabowskiego oraz film "O jeden most za daleko".
0:00:02 Powstanie I Samodzielnej Brygady Spadochronowej
0:01:26 Geneza operacji Market Garden
0:03:10 Krytyczne spojrzenie generała Sosabowskiego na operację
0:05:22 Dziadek Mateusza - Adolf Mroz w bitwie pod Arnhem
0:06:34 Początek misji identyfikacji grobów w Holandii
0:08:02 Dokumenty świadczące o losach polskich żołnierzy
0:10:05 Chaos dokumentacyjny po zakończeniu wojny
0:11:27 Niecodzienne okoliczności ekshumacji
0:12:52 Wyzwania w przywracaniu tożsamości żołnierzom
0:14:04 Historia Edwarda Trochima i Edwarda Morhonowicza
0:15:34 Droga Edwarda Morchonowicz do Brygady Spadochronowej
0:18:12 Morchonowicz - od kawalerzysty do spadochroniarza
0:19:25 Jak strój pomógł zidentyfikować Morchonowicz
0:21:05 Rocznice Bitwy o Arnhem - tradycje i uroczystości
0:22:35 Uroczystość poświęcenia nagrobka Plutonowego Edwarda Morchonowicza
★ Support this podcast ★
Jak technologia i edukacja kształtują przyszłość zabytków?
2023-09-04 16:29:37
W tym odcinku podcastu "Faktura Kultury" skupiamy się na ochronie zabytków w Polsce, przybliżając działania Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków. Instytut nie tylko diagnozuje wyzwania w sektorze ochrony zabytków, ale również edukuje społeczeństwo na temat ich wartości. Projekt "Monument Up" umożliwia wirtualne zwiedzanie zabytków dzięki technologii sztucznej inteligencji. Dla miłośników zabytków dostępne są również gazeta oraz portal internetowy. Podkreślamy konieczność reform w systemie ochrony zabytków oraz znaczenie współpracy z lokalnymi konserwatorami. Instytut wprowadza innowacyjne technologie, takie jak szyby i dachówki fotowoltaiczne, które są przyjazne dla zabytków. Aplikacja "Monument App" to nowoczesne narzędzie do odkrywania informacji o zabytkach. "Faktura Kultury" oraz portal spotkaniazzabytkami.pl stanowią źródło wiedzy dla wszystkich zainteresowanych tematem. Współpracując ze szkołami i muzeami, podkreślamy, jak ważne są zabytki dla naszej tożsamości i jak mogą przyczynić się do rozwoju gospodarki.
★ Support this podcast ★
W tym odcinku podcastu "Faktura Kultury" skupiamy się na ochronie zabytków w Polsce, przybliżając działania Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków. Instytut nie tylko diagnozuje wyzwania w sektorze ochrony zabytków, ale również edukuje społeczeństwo na temat ich wartości. Projekt "Monument Up" umożliwia wirtualne zwiedzanie zabytków dzięki technologii sztucznej inteligencji. Dla miłośników zabytków dostępne są również gazeta oraz portal internetowy. Podkreślamy konieczność reform w systemie ochrony zabytków oraz znaczenie współpracy z lokalnymi konserwatorami. Instytut wprowadza innowacyjne technologie, takie jak szyby i dachówki fotowoltaiczne, które są przyjazne dla zabytków. Aplikacja "Monument App" to nowoczesne narzędzie do odkrywania informacji o zabytkach. "Faktura Kultury" oraz portal spotkaniazzabytkami.pl stanowią źródło wiedzy dla wszystkich zainteresowanych tematem. Współpracując ze szkołami i muzeami, podkreślamy, jak ważne są zabytki dla naszej tożsamości i jak mogą przyczynić się do rozwoju gospodarki.
★ Support this podcast ★
Odkrywając prawdę: misja Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej
2023-08-28 15:41:43
W tym odcinku podcastu "Faktura Kultury" gościmy Prof. Jana Żaryna, dyrektora Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. Instytut, założony w 2020 roku przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ma na celu badanie i odbudowę prawdziwej historii polskiego dziedzictwa. Nasz gość podkreśla, jak komunistyczna propaganda wpłynęła na postrzeganie polskiego dziedzictwa i jak ważne jest teraz jego przywracanie. Omawiamy również dziedzictwo polskiego katolicyzmu społecznego oraz relacje między katolikami społecznymi a chrześcijańskimi nacjonalistami. Dowiedz się więcej o planach Instytutu, w tym o budowie Muzeum Dziedzictwa Chrześcijańsko-Narodowego, oraz o ich inicjatywach kulturalnych.
★ Support this podcast ★
W tym odcinku podcastu "Faktura Kultury" gościmy Prof. Jana Żaryna, dyrektora Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. Instytut, założony w 2020 roku przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ma na celu badanie i odbudowę prawdziwej historii polskiego dziedzictwa. Nasz gość podkreśla, jak komunistyczna propaganda wpłynęła na postrzeganie polskiego dziedzictwa i jak ważne jest teraz jego przywracanie. Omawiamy również dziedzictwo polskiego katolicyzmu społecznego oraz relacje między katolikami społecznymi a chrześcijańskimi nacjonalistami. Dowiedz się więcej o planach Instytutu, w tym o budowie Muzeum Dziedzictwa Chrześcijańsko-Narodowego, oraz o ich inicjatywach kulturalnych.
★ Support this podcast ★
Niezwykła podróż Tamary Łempickiej z Meksyku do Lublina
2023-08-28 15:38:30
Muzeum Narodowe w Lublinie zakupiło w ostatnim czasie kolekcję prac Tamary Łempickiej. Po zeszłorocznej wystawie tymczasowej, która okazała się wielkim sukcesem, na lubelskim zamku udostępniona zwiedzającym będzie największa publicznie wystawiona kolekcja dzieł artystki na świecie. O tym, jak prace trafiły do Lublina opowiadają dyrektor Muzeum Narodowego w Lublinie Katarzyna Mieczkowska, szef gabinetu politycznego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kacper Sakowicz i kurator muzeum Łukasz Wiącek.
★ Support this podcast ★
Muzeum Narodowe w Lublinie zakupiło w ostatnim czasie kolekcję prac Tamary Łempickiej. Po zeszłorocznej wystawie tymczasowej, która okazała się wielkim sukcesem, na lubelskim zamku udostępniona zwiedzającym będzie największa publicznie wystawiona kolekcja dzieł artystki na świecie. O tym, jak prace trafiły do Lublina opowiadają dyrektor Muzeum Narodowego w Lublinie Katarzyna Mieczkowska, szef gabinetu politycznego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kacper Sakowicz i kurator muzeum Łukasz Wiącek.
★ Support this podcast ★
Sarmatyzm w sercu Międzyrzecza: Tajemnice Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej
2023-08-28 15:35:02
Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej, położone w malowniczym Międzyrzeczu, działa od 1946 roku, choć tradycje muzealne w tym miejscu sięgają już lat 20. XX wieku. Jego sercem jest unikalna kolekcja portretów trumiennych, blach herbowych oraz epitafijnych, które oddają ducha polskiego sarmatyzmu. Założone dzięki współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, muzeum jest świadectwem kulturowego dziedzictwa regionu. Warto również wspomnieć o postaciach takich jak admirał Józef Unruh, który mimo niemieckiego pochodzenia, był gorącym polskim patriotą. Muzeum, usytuowane na wyspie między rzekami Obrą a Paklicą, jest miejscem, gdzie historia żyje na nowo. Mimo początkowych trudności finansowych, dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury, instytucja ta rozwija się i przyciąga coraz więcej odwiedzających. Wśród ekspozycji znajdziemy również ślady gospodarczej przeszłości regionu, z dominującym suknarstwem oraz ciekawostki związane z Napoleonem. Muzeum przechowuje także pamiątki po I wojnie światowej oraz świadectwa tragicznych wydarzeń z 1945 roku. W kolekcji etnograficznej odnajdziemy eksponaty związane z przetwórstwem lnu i wełny, a także piękne ludowe stroje z Dąbrówki.
★ Support this podcast ★
Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej, położone w malowniczym Międzyrzeczu, działa od 1946 roku, choć tradycje muzealne w tym miejscu sięgają już lat 20. XX wieku. Jego sercem jest unikalna kolekcja portretów trumiennych, blach herbowych oraz epitafijnych, które oddają ducha polskiego sarmatyzmu. Założone dzięki współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, muzeum jest świadectwem kulturowego dziedzictwa regionu. Warto również wspomnieć o postaciach takich jak admirał Józef Unruh, który mimo niemieckiego pochodzenia, był gorącym polskim patriotą. Muzeum, usytuowane na wyspie między rzekami Obrą a Paklicą, jest miejscem, gdzie historia żyje na nowo. Mimo początkowych trudności finansowych, dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury, instytucja ta rozwija się i przyciąga coraz więcej odwiedzających. Wśród ekspozycji znajdziemy również ślady gospodarczej przeszłości regionu, z dominującym suknarstwem oraz ciekawostki związane z Napoleonem. Muzeum przechowuje także pamiątki po I wojnie światowej oraz świadectwa tragicznych wydarzeń z 1945 roku. W kolekcji etnograficznej odnajdziemy eksponaty związane z przetwórstwem lnu i wełny, a także piękne ludowe stroje z Dąbrówki.
★ Support this podcast ★
Centrum Edukacji Artystycznej - Filharmonia Gorzowska, zaskakująca historia tworzona przy wsparciu MKiDN
2023-08-28 15:29:33
W kolejnym odcinku podcastu "Faktura Kultury" gościmy Joannę Pisarewicz, dyrektor Filharmonii Gorzowskiej - Centrum Edukacji Artystycznej. Opowiadamy o powstaniu tej ważnej instytucji kulturalnej oraz o wyzwaniach, z jakimi musiała się zmierzyć. Filharmonia, będąca owocem współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, od początku stawiała na edukację muzyczną, dzięki czemu zyskała szerokie grono wiernych słuchaczy. Dyrektor filharmonii podkreśla, jak ważne jest wsparcie finansowe dla kultury, zwłaszcza w trudnych czasach po pandemii. W odcinku dowiemy się również o planach i perspektywach na przyszłość Filharmonii Gorzowskiej.
★ Support this podcast ★
W kolejnym odcinku podcastu "Faktura Kultury" gościmy Joannę Pisarewicz, dyrektor Filharmonii Gorzowskiej - Centrum Edukacji Artystycznej. Opowiadamy o powstaniu tej ważnej instytucji kulturalnej oraz o wyzwaniach, z jakimi musiała się zmierzyć. Filharmonia, będąca owocem współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, od początku stawiała na edukację muzyczną, dzięki czemu zyskała szerokie grono wiernych słuchaczy. Dyrektor filharmonii podkreśla, jak ważne jest wsparcie finansowe dla kultury, zwłaszcza w trudnych czasach po pandemii. W odcinku dowiemy się również o planach i perspektywach na przyszłość Filharmonii Gorzowskiej.
★ Support this podcast ★
Muzeum Książąt Czartoryskich. Klasztorek - Historia opowiedziana w całości
2023-07-27 16:30:05
W czerwcu 2023 roku odbyło się otwarcie wystawy stanowiącej ostatnią część Muzeum Książąt Czartoryskich. Ekspozycja Klasztorka odsłania przed widzem to, co znalazło się poza współczesnym kanonem muzealnictwa, a co – w przeciwieństwie do innych tego rodzaju europejskich zbiorów – przetrwało do dziś, nadając kolekcji Czartoryskich charakter absolutnie unikatowy. Zobaczyć można krzesło Szekspira, kamienie z nagrobków Romea i Julii czy kamizelkę Tadeusza Kościuszki. Wiemy czym te przedmioty nie są, ale wiemy też czym miały być intencjonalnie i ta intencja bardzo wiele może nam o naszej kulturze powiedzieć. O tej wyjątkowej wystawie opowiedziała Pani Kurator dr Katarzyna Płonka-Bałus.
★ Support this podcast ★
W czerwcu 2023 roku odbyło się otwarcie wystawy stanowiącej ostatnią część Muzeum Książąt Czartoryskich. Ekspozycja Klasztorka odsłania przed widzem to, co znalazło się poza współczesnym kanonem muzealnictwa, a co – w przeciwieństwie do innych tego rodzaju europejskich zbiorów – przetrwało do dziś, nadając kolekcji Czartoryskich charakter absolutnie unikatowy. Zobaczyć można krzesło Szekspira, kamienie z nagrobków Romea i Julii czy kamizelkę Tadeusza Kościuszki.
Wiemy czym te przedmioty nie są, ale wiemy też czym miały być intencjonalnie i ta intencja bardzo wiele może nam o naszej kulturze powiedzieć.
O tej wyjątkowej wystawie opowiedziała Pani Kurator dr Katarzyna Płonka-Bałus.
★ Support this podcast ★
"Polskiego Departamentu Restytucji boją się już na świecie" - Projekt Utracone / Odzyskane. Z kolekcji gołuchowskiej
2023-07-25 21:07:01
Profesor Rafał Wiśniewski z Narodowego Centrum Kultury opowiada o wystawie znajdującej się w Galerii Kordegarda, przypominającej postać wybitnej kolekcjonerki – Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej i historię jej zbiorów w gołuchowskim zamku. W centrum wystawy jest dyptyk Mater Dolorosa i Ecce Homo , uznany za stratę wojenną. W marcu 2023 r. po niemal 80 latach cenne artefakty powróciły z Hiszpanii do domu, tj. na zamek w Gołuchowie, dzięki skutecznym działaniom restytucyjnym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Rozmawiała Katarzyna Adamiak.
★ Support this podcast ★
Profesor Rafał Wiśniewski z Narodowego Centrum Kultury opowiada o wystawie znajdującej się w Galerii Kordegarda, przypominającej postać wybitnej kolekcjonerki – Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej i historię jej zbiorów w gołuchowskim zamku. W centrum wystawy jest dyptyk Mater Dolorosa i Ecce Homo, uznany za stratę wojenną. W marcu 2023 r. po niemal 80 latach cenne artefakty powróciły z Hiszpanii do domu, tj. na zamek w Gołuchowie, dzięki skutecznym działaniom restytucyjnym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Rozmawiała Katarzyna Adamiak.
★ Support this podcast ★
"Było trzech kluczników i trzy klucze musieli jednocześnie być obecni, aby skarbiec otworzyć" - Dyrektor Muzeum Narodowego w Poznaniu Tomasz Łęcki o Srebrach Funduszu Obrony Narodowej
2023-06-13 13:05:16
Fundusz Obrony Narodowej został powołany dekretem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z 9 kwietnia 1936 roku. Miał za zadanie pozyskać drogą składki społecznej dodatkowe środki na dozbrojenie polskiej armii. Po niemieckiej napaści na Polskę we wrześniu 1939 niewykorzystane dary rzeczowe wywieziono za granicę uważając je za dobro państwowe. 24 września 1939 r. dotarły one do Ambasady Polskiej w Bukareszcie. Tu podzielono je na część „srebrną” i „złotą”. Srebra FON, które znajdowały się w 61 skrzyniach o łącznej wadze netto 2.403 kg 540 gr, przewieziono z Rumunii do Francji, gdzie przetrwały II wojnę światową. Składał się z 16.000 obiektów sztuki użytkowej – artystyczne i użytkowe przedmioty ze srebra. „Srebrny” Fundusz Obrony Narodowej Polska odzyskała w 1976 r. W 1978 r. złożono w Muzeum Narodowym w Poznaniu, gdzie w latach 1978 – 1988 zespół pracowników MNP zinwentaryzował zbiór. Z inicjatywy Pana Premiera prof. Piotra Glińskiego, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zrealizowany jest projekt „Nie zmarnujcie niepodległości”. Srebra Funduszu Obrony Narodowej w ramach którego, w każdym województwie odbywa się pokaz obiektów z tego zbioru, przygotowany przez MNP we współpracy z przyjmującą go instytucją. Projekt został sfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Rozmowę z Dyrektorem Muzeum Narodowego w Poznaniu Tomaszem Łęckim przeprowadził Redaktor Krzysztof Skowroński. Rozmowa została zrealizowana przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
★ Support this podcast ★
Fundusz Obrony Narodowej został powołany dekretem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z 9 kwietnia 1936 roku. Miał za zadanie pozyskać drogą składki społecznej dodatkowe środki na dozbrojenie polskiej armii. Po niemieckiej napaści na Polskę we wrześniu 1939 niewykorzystane dary rzeczowe wywieziono za granicę uważając je za dobro państwowe. 24 września 1939 r. dotarły one do Ambasady Polskiej w Bukareszcie. Tu podzielono je na część „srebrną” i „złotą”. Srebra FON, które znajdowały się w 61 skrzyniach o łącznej wadze netto 2.403 kg 540 gr, przewieziono z Rumunii do Francji, gdzie przetrwały II wojnę światową. Składał się z 16.000 obiektów sztuki użytkowej – artystyczne i użytkowe przedmioty ze srebra. „Srebrny” Fundusz Obrony Narodowej Polska odzyskała w 1976 r. W 1978 r. złożono w Muzeum Narodowym w Poznaniu, gdzie w latach 1978 – 1988 zespół pracowników MNP zinwentaryzował zbiór. Z inicjatywy Pana Premiera prof. Piotra Glińskiego, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zrealizowany jest projekt „Nie zmarnujcie niepodległości”. Srebra Funduszu Obrony Narodowej w ramach którego, w każdym województwie odbywa się pokaz obiektów z tego zbioru, przygotowany przez MNP we współpracy z przyjmującą go instytucją. Projekt został sfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Rozmowę z Dyrektorem Muzeum Narodowego w Poznaniu Tomaszem Łęckim przeprowadził Redaktor Krzysztof Skowroński.
Rozmowa została zrealizowana przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
★ Support this podcast ★