Panoptykon 4.0

Podcast Fundacji Panoptykon
Czy AI może zastąpić psychoterapeutę? Rozmowa z Cvetą Dimitrovą
2024-06-20 14:53:00
ChatGPT i inne duże modele językowe od wielu miesięcy są już używane w funkcji asystentów głosowych. Z badań wiemy, że blisko 1/3 Polaków korzysta z głosowego wyszukiwania na swoich telefonach. Jak jeszcze używamy sztucznej inteligencji?
ChatGPT i inne duże modele językowe od wielu miesięcy są już używane w funkcji asystentów głosowych. Z badań wiemy, że blisko 1/3 Polaków korzysta z głosowego wyszukiwania na swoich telefonach. Jak jeszcze używamy sztucznej inteligencji?
Od prawie 10 lat jesteśmy placem zabaw dla dezinformacji. Rozmowa z Michałem Fedorowiczem
2024-06-06 13:00:39
„Jeśli nie sprzeciwimy się akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej, zrujnujemy rolników!”. „Ukraińskie kurczaki to nieuczciwa konkurencja”. Emocjonalne wpisy o zniszczeniu przyszłości młodych Polaków – to tylko kilka przykładów z ponad 4000 sponsorowanych treści kolportowanych przez powiązaną z Rosją siatkę „Doppelganger”.
„Jeśli nie sprzeciwimy się akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej, zrujnujemy rolników!”. „Ukraińskie kurczaki to nieuczciwa konkurencja”. Emocjonalne wpisy o zniszczeniu przyszłości młodych Polaków – to tylko kilka przykładów z ponad 4000 sponsorowanych treści kolportowanych przez powiązaną z Rosją siatkę „Doppelganger”.
Czy jesteśmy gotowi na sztuczną inteligencję? Szkoła przyszłości. Rozmowa z Paulą Bruszewską
2024-05-23 13:31:55
Choć od lat człowiek może w sekundę znaleźć dowolną informację, dalej spędza dwie pierwsze dekady życia, wkuwając na pamięć. Nauczyciele nie mają przestrzeni, by uczyć współpracy z technologią i jej kreatywnego wykorzystania. Zamiast tego skupiają się na sprawdzaniu, czy uczniowie przepisywali fragmenty Wikipedii lub posługiwali się Chatem GPT do pisania wypracowań. Tylko po co komu takie zadanie, skoro sprawdzian polega na odtworzeniu danych, które są dostępne w Internecie, a rozprawka nie wymaga wypracowania oryginalnego punktu widzenia?
Choć od lat człowiek może w sekundę znaleźć dowolną informację, dalej spędza dwie pierwsze dekady życia, wkuwając na pamięć. Nauczyciele nie mają przestrzeni, by uczyć współpracy z technologią i jej kreatywnego wykorzystania. Zamiast tego skupiają się na sprawdzaniu, czy uczniowie przepisywali fragmenty Wikipedii lub posługiwali się Chatem GPT do pisania wypracowań. Tylko po co komu takie zadanie, skoro sprawdzian polega na odtworzeniu danych, które są dostępne w Internecie, a rozprawka nie wymaga wypracowania oryginalnego punktu widzenia?
Jak inne państwa radzą sobie z kontrolą służb specjalnych? Rozmowa z dr. Mateuszem Kolaszyńskim
2024-05-09 12:21:04
W umowie koalicyjnej zawartej między partiami tworzącymi dziś rząd umieszczono ważną dla nas deklarację: „Koalicja wprowadzi skuteczny mechanizm kontroli wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych przez służby”.
Jednak natura dokumentów programowych jest taka, że trudno zdefiniować, co dokładnie autorzy mieli na myśli i co według nich oznacza skuteczność.
W umowie koalicyjnej zawartej między partiami tworzącymi dziś rząd umieszczono ważną dla nas deklarację: „Koalicja wprowadzi skuteczny mechanizm kontroli wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych przez służby”.
Jednak natura dokumentów programowych jest taka, że trudno zdefiniować, co dokładnie autorzy mieli na myśli i co według nich oznacza skuteczność.
Unijna baza danych o zdrowiu – jak to będzie działać? Rozmowa z mec. Michałem Chodorkiem
2024-04-25 14:19:13
Urzędujący minister zdrowia sięga do prowadzonej przez resort bazy danych dotyczących zdrowia i leczenia po informacje, których użyje do próby zdyskredytowania lekarza, który go krytykował. To jednostkowa sytuacja, która nie powinna mieć miejsca. Ale kradzież danych z bazy laboratorium ALAB, wyciek danych ze środowiska testowego firmy MEDILY, która dostarczała oprogramowanie jednej z wrocławskich klinik, to incydenty, jakich niestety wiele, jeśli chodzi o dane medyczne. Informacje o zdrowiu – a raczej o chorobach – należą do tych, których ujawnienie może spowodować największe szkody.
Urzędujący minister zdrowia sięga do prowadzonej przez resort bazy danych dotyczących zdrowia i leczenia po informacje, których użyje do próby zdyskredytowania lekarza, który go krytykował. To jednostkowa sytuacja, która nie powinna mieć miejsca. Ale kradzież danych z bazy laboratorium ALAB, wyciek danych ze środowiska testowego firmy MEDILY, która dostarczała oprogramowanie jednej z wrocławskich klinik, to incydenty, jakich niestety wiele, jeśli chodzi o dane medyczne. Informacje o zdrowiu – a raczej o chorobach – należą do tych, których ujawnienie może spowodować największe szkody.
Mniej papierowych dokumentów, bazy danych, algorytmy. O cyfryzacji ZUS-u mówi prof. Gertruda Uścińska
2024-04-11 16:14:30
Kto w państwie powinien mieć dostęp do historii medycznej? Na przykład, by sprawdzić, czy pacjent choruje przewlekle i czy leczył się w szpitalu. Dla wielu będzie oczywiste, że dostęp taki powinni mieć przede wszystkim lekarze i lekarki – ewentualnie inni kluczowi pracownicy ochrony zdrowia.
Ale przecież do danych medycznych, szczególnie digitalizowanych, ma dostęp większa liczba osób: od administratorów systemów po Ministerstwo Zdrowia. W przyszłości dostęp ten będą może miały nawet algorytmy sztucznej inteligencji.
Kto w państwie powinien mieć dostęp do historii medycznej? Na przykład, by sprawdzić, czy pacjent choruje przewlekle i czy leczył się w szpitalu. Dla wielu będzie oczywiste, że dostęp taki powinni mieć przede wszystkim lekarze i lekarki – ewentualnie inni kluczowi pracownicy ochrony zdrowia.
Ale przecież do danych medycznych, szczególnie digitalizowanych, ma dostęp większa liczba osób: od administratorów systemów po Ministerstwo Zdrowia. W przyszłości dostęp ten będą może miały nawet algorytmy sztucznej inteligencji.
AI Act dla zwykłego człowieka. Rozmowa z dr Gabrielą Bar
2024-03-28 17:09:47
W marcu 2024 r. Parlament Europejski zagłosował nad aktem o sztucznej inteligencji. Co prawda trwa jeszcze uzgadnianie wersji językowych, ale można się spodziewać, że kolejne prace i zatwierdzenie tekstu będą już tylko formalnością. A więc mamy to: pierwszą na świecie tak kompleksową regulację systemów wykorzystujących sztuczną inteligencję.
Jakie reakcje budzi dokument? Przewidywalnie: skrajne. Dla jednych to zamach na innowację i przejaw słabości Unii Europejskiej. Dla drugich przeciwnie: bo jest tu pole do popisu dla audytorów i bezpieczne piaskownice dla start-upów.
W marcu 2024 r. Parlament Europejski zagłosował nad aktem o sztucznej inteligencji. Co prawda trwa jeszcze uzgadnianie wersji językowych, ale można się spodziewać, że kolejne prace i zatwierdzenie tekstu będą już tylko formalnością. A więc mamy to: pierwszą na świecie tak kompleksową regulację systemów wykorzystujących sztuczną inteligencję.
Jakie reakcje budzi dokument? Przewidywalnie: skrajne. Dla jednych to zamach na innowację i przejaw słabości Unii Europejskiej. Dla drugich przeciwnie: bo jest tu pole do popisu dla audytorów i bezpieczne piaskownice dla start-upów.
Przewodnicząca komisji ds. Pegasusa o kulisach pracy. Rozmowa z Magdaleną Sroką
2024-03-14 15:05:56
Zmiana polityczna, do jakiej doszło w wyniku wyborów w październiku 2023 r., wywołała u części społeczeństwa ogromną potrzebę rozliczenia ostatnich lat. Potrzebę tę, z zachowaniem proporcji, można porównać do tej po zakończeniu PRL-u. A komisje śledcze mają teraz być podstawą do takich rozliczeń.
Przyjęta w 1989 r. polityka tzw. grubej kreski dała paliwo do wieloletnich sporów o lustrację czy tzw. dezubekizację. Zamiast patrzeć w przyszłość, politycy próbowali zaspokoić potrzebę części społeczeństwa, by rozliczyć przeszłość i ukarać winnych.
Zmiana polityczna, do jakiej doszło w wyniku wyborów w październiku 2023 r., wywołała u części społeczeństwa ogromną potrzebę rozliczenia ostatnich lat. Potrzebę tę, z zachowaniem proporcji, można porównać do tej po zakończeniu PRL-u. A komisje śledcze mają teraz być podstawą do takich rozliczeń.
Przyjęta w 1989 r. polityka tzw. grubej kreski dała paliwo do wieloletnich sporów o lustrację czy tzw. dezubekizację. Zamiast patrzeć w przyszłość, politycy próbowali zaspokoić potrzebę części społeczeństwa, by rozliczyć przeszłość i ukarać winnych.
Media społecznościowe mogą wpływać na zdrowie psychiczne, ale mają też pozytywne strony. Rozmowa z dr. Cezarym Żechowskim
2024-02-29 16:33:35
W listopadzie ubiegłego roku Amnesty International opublikowało badanie pokazujące, jak szybko i skutecznie algorytm TikToka profiluje nastoletnich użytkowników, dostosowując rekomendacje pod niepokój i smutek. Wystarczyło 20 minut scrollowania, by strumień treści zdominowały filmiki o zmaganiach z problemami psychicznymi. Po godzinie doszły do tego treści gloryfikujące samobójstwo.
W listopadzie ubiegłego roku Amnesty International opublikowało badanie pokazujące, jak szybko i skutecznie algorytm TikToka profiluje nastoletnich użytkowników, dostosowując rekomendacje pod niepokój i smutek. Wystarczyło 20 minut scrollowania, by strumień treści zdominowały filmiki o zmaganiach z problemami psychicznymi. Po godzinie doszły do tego treści gloryfikujące samobójstwo.
Wywiad z Prezesem UODO. Rozmowa z mec. Mirosławem Wróblewskim
2024-02-15 16:03:57
Co zrobić, kiedy twoje dane osobowe są wykorzystywane niezgodnie z prawem?
Gdy firma wymusza na tobie podanie kolejnych i kolejnych informacji? Albo masz wrażenie, że ślady twojej aktywności w internecie łączą się w kompletny profil osobowy, a potem setki firm bezwzględnie wykorzystują go do wciskania niechcianych towarów i usług?
Do pomocy w takich sytuacjach powstał Urząd Ochrony Danych Osobowych.
Co zrobić, kiedy twoje dane osobowe są wykorzystywane niezgodnie z prawem?
Gdy firma wymusza na tobie podanie kolejnych i kolejnych informacji? Albo masz wrażenie, że ślady twojej aktywności w internecie łączą się w kompletny profil osobowy, a potem setki firm bezwzględnie wykorzystują go do wciskania niechcianych towarów i usług?
Do pomocy w takich sytuacjach powstał Urząd Ochrony Danych Osobowych.