Panoptykon 4.0
Podcast Fundacji Panoptykon
„Używam telefonu, na którym był Pegasus”. Rozmowa z inwigilowaną prokuratorką Ewą Wrzosek
2022-04-07 17:08:51
W Panoptykonie jesteśmy przyzwyczajeni do sytuacji, w której funkcjonariusze państwowi twierdzą, że inwigilacja w Polsce jest pod kontrolą albo nie jest nadużywana. A co w sytuacji, kiedy to funkcjonariuszka staje się ofiarą inwigilacji?
W Panoptykonie jesteśmy przyzwyczajeni do sytuacji, w której funkcjonariusze państwowi twierdzą, że inwigilacja w Polsce jest pod kontrolą albo nie jest nadużywana. A co w sytuacji, kiedy to funkcjonariuszka staje się ofiarą inwigilacji?
(Polskie) służby w czasie wojny. Rozmowa z Piotrem Niemczykiem
2022-03-24 15:15:50
Wydalenie z Polski rosyjskich szpiegów, zatrzymanie dziennikarza pod zarzutem współpracy z rosyjskim wywiadem, kampanie dezinformacyjne. W ciągu kilku ostatnich tygodni nawet zwykli obywatele mogą dostrzec efekty działań polskich służb specjalnych. Jak wygląda ich praca w czasie wojny?
Wydalenie z Polski rosyjskich szpiegów, zatrzymanie dziennikarza pod zarzutem współpracy z rosyjskim wywiadem, kampanie dezinformacyjne. W ciągu kilku ostatnich tygodni nawet zwykli obywatele mogą dostrzec efekty działań polskich służb specjalnych. Jak wygląda ich praca w czasie wojny?
Gdzie szukać informacji, by nie dać się zwieść? Rozmowa z Maciejem Okraszewskim
2022-03-10 18:10:43
Od dwóch tygodni żyjemy rosyjską agresją na Ukrainę i wywołanym przez nią kryzysem migracyjnym. Zaczynamy dzień wojną i na niej kończymy. Zamrożeni szokującymi doniesieniami nerwowo odświeżamy strumień informacji. Ludzki odruch, nad którym przecież trudno zapanować – chcemy na bieżąco śledzić to, co się dzieje w Ukrainie i na polskiej granicy. Jednocześnie słyszymy ostrzeżenia ekspertów: „w tej wojnie dezinformacja jest jednym ze skuteczniejszych oręży”. Okazuje się, że widzieć, nawet jeśli chodzi o nagrania z miejsca zdarzenia, nie znaczy wiedzieć, a tym bardziej rozumieć. Każde doniesienie z frontu i każde ostrzeżenie o nadchodzącej katastrofie powinno wzbudzić naszą czujność, zanim pozwolimy sobie panikować.
Od dwóch tygodni żyjemy rosyjską agresją na Ukrainę i wywołanym przez nią kryzysem migracyjnym. Zaczynamy dzień wojną i na niej kończymy. Zamrożeni szokującymi doniesieniami nerwowo odświeżamy strumień informacji. Ludzki odruch, nad którym przecież trudno zapanować – chcemy na bieżąco śledzić to, co się dzieje w Ukrainie i na polskiej granicy. Jednocześnie słyszymy ostrzeżenia ekspertów: „w tej wojnie dezinformacja jest jednym ze skuteczniejszych oręży”. Okazuje się, że widzieć, nawet jeśli chodzi o nagrania z miejsca zdarzenia, nie znaczy wiedzieć, a tym bardziej rozumieć. Każde doniesienie z frontu i każde ostrzeżenie o nadchodzącej katastrofie powinno wzbudzić naszą czujność, zanim pozwolimy sobie panikować.
Debata: Big tech na wojnie. Rozmowa z Krzysztofem Izdebskim i Bartoszem Paszczą
2022-03-03 18:48:05
Rosyjska wojna propagandowa zaczęła się na długo przed militarną agresją. Od tygodnia obserwujemy potworny spektakl przemocy, która przecież wyrosła na nacjonalistycznej i ksenofobicznej narracji, jaką rosyjskie władze i kontrolowane przez nie media budowały przynajmniej od 2014 r. Jednym z bardziej skutecznych narzędzi rozsiewania dezinformacji, której celem było podzielenie i zdestabilizowanie Unii Europejskiej, okazały się media społecznościowe. Rosyjskiej agresji na Ukrainę można było się spodziewać, a mimo to u wielu wywołała poznawczy szok. Żyjemy zanurzeni w technologii, współczesne wojny toczymy w sferze narracji, z użyciem botów i algorytmów, ale ludzie pod bombami giną zupełnie tak samo jak w XX wieku.
Rosyjska wojna propagandowa zaczęła się na długo przed militarną agresją. Od tygodnia obserwujemy potworny spektakl przemocy, która przecież wyrosła na nacjonalistycznej i ksenofobicznej narracji, jaką rosyjskie władze i kontrolowane przez nie media budowały przynajmniej od 2014 r. Jednym z bardziej skutecznych narzędzi rozsiewania dezinformacji, której celem było podzielenie i zdestabilizowanie Unii Europejskiej, okazały się media społecznościowe. Rosyjskiej agresji na Ukrainę można było się spodziewać, a mimo to u wielu wywołała poznawczy szok. Żyjemy zanurzeni w technologii, współczesne wojny toczymy w sferze narracji, z użyciem botów i algorytmów, ale ludzie pod bombami giną zupełnie tak samo jak w XX wieku.
O (regulowaniu) uciekającej rzeczywistości. Rozmowa z Maciejem Jagaciakiem
2022-02-24 15:28:59
Nikt już nie umiera w tej samej rzeczywistości, w jakiej się urodził. Technologia przyspieszyła tak bardzo, że nieustannie musimy się uczyć nowych interfejsów i nowych słów opisujących naszą kondycję w świecie zdominowanym przez globalne korporacje. Web 1.0, Web 2.0, uczenie maszynowe i big data, edge computing, wirtualna rzeczywistość…Kolejne przełomy w świecie technologii zaskakują nas nie tylko skokowym wzrostem zapotrzebowania na energię. Każda taka zmiana to nowe nawyki konsumentów, nowe źródła zysku dla biznesu, nowe praktyki komunikacyjne i wyzwania dla naszego mózgu, którego ewolucja zostaje za technologią daleko w tyle.
Nikt już nie umiera w tej samej rzeczywistości, w jakiej się urodził. Technologia przyspieszyła tak bardzo, że nieustannie musimy się uczyć nowych interfejsów i nowych słów opisujących naszą kondycję w świecie zdominowanym przez globalne korporacje. Web 1.0, Web 2.0, uczenie maszynowe i big data, edge computing, wirtualna rzeczywistość…Kolejne przełomy w świecie technologii zaskakują nas nie tylko skokowym wzrostem zapotrzebowania na energię. Każda taka zmiana to nowe nawyki konsumentów, nowe źródła zysku dla biznesu, nowe praktyki komunikacyjne i wyzwania dla naszego mózgu, którego ewolucja zostaje za technologią daleko w tyle.
Od RODO do DSA, czyli o rewolucjach i kompromisach. Rozmowa z Michałem Bonim
2022-02-10 16:44:17
Ten odcinek podcastu powstał kilka dni po tym, kiedy Parlament Europejski zagłosował nad Aktem o usługach cyfrowych. Wyniki tego głosowania raportowaliśmy dość entuzjastycznie. Mimo otwartego sprzeciwu branży reklamowej i ogromnych wydatków cyfrowych korporacji na lobbing w Brukseli (tylko Google i Facebook wydały na ten cel 11 milionów euro w 2020 roku), szerokiej koalicji organizacji walczących (m.in.) z reklamą śledzącą i wyłudzaniem zgód na przetwarzanie danych udało się przekonać eurodeputowanych do rozwiązań, które mają szansę zmienić komercyjny internet w lepsze miejsce.
Ten odcinek podcastu powstał kilka dni po tym, kiedy Parlament Europejski zagłosował nad Aktem o usługach cyfrowych. Wyniki tego głosowania raportowaliśmy dość entuzjastycznie. Mimo otwartego sprzeciwu branży reklamowej i ogromnych wydatków cyfrowych korporacji na lobbing w Brukseli (tylko Google i Facebook wydały na ten cel 11 milionów euro w 2020 roku), szerokiej koalicji organizacji walczących (m.in.) z reklamą śledzącą i wyłudzaniem zgód na przetwarzanie danych udało się przekonać eurodeputowanych do rozwiązań, które mają szansę zmienić komercyjny internet w lepsze miejsce.
Dzień Ochrony Danych Osobowych – czy RODO zdało egzamin? Rozmowa z dr. Pawłem Litwińskim
2022-01-27 17:39:01
28 stycznia obchodzimy Dzień Ochrony Danych Osobowych. Z tej okazji Wojciech Klicki rozmawia z Pawłem Litwińskim, wiodącym ekspertem prawa ochrony danych osobowych. „Zgodoza” i podchodzenie w biurokratyczny sposób do RODO, ale także niewydolność organów zajmujących się ochroną danych osobowych w państwach UE to, zdaniem eksperta, główne bolączki RODO. W 2020 roku do samego Urzędu Ochrony Danych Osobowych wpłynęło niemal 6,5 tys. skarg. Wiele kluczowych dla stosowania nowych przepisów spraw wciąż czeka na ostateczne rozstrzygnięcia i dlatego – jak twierdzi ekspert – „RODO nie zapełniło się jeszcze treścią”.
28 stycznia obchodzimy Dzień Ochrony Danych Osobowych. Z tej okazji Wojciech Klicki rozmawia z Pawłem Litwińskim, wiodącym ekspertem prawa ochrony danych osobowych. „Zgodoza” i podchodzenie w biurokratyczny sposób do RODO, ale także niewydolność organów zajmujących się ochroną danych osobowych w państwach UE to, zdaniem eksperta, główne bolączki RODO. W 2020 roku do samego Urzędu Ochrony Danych Osobowych wpłynęło niemal 6,5 tys. skarg. Wiele kluczowych dla stosowania nowych przepisów spraw wciąż czeka na ostateczne rozstrzygnięcia i dlatego – jak twierdzi ekspert – „RODO nie zapełniło się jeszcze treścią”.
„Jeśli słyszysz trzaski, to nie jesteś podsłuchiwany” – jakie ślady zostawia Pegasus? Rozmowa z Adamem Haertle
2022-01-13 18:32:21
„Jeśli komuś wydaje się, że jest podsłuchiwany, bo słyszy stuki i szumy w słuchawce, to prawdopodobnie nie jest podsłuchiwany” – usłyszycie w dzisiejszym podcaście. Skąd zatem wiemy, że Giertych, Brejza i Wrzosek byli inwigilowani? Czy szpiegowanie zostawia ślady? Co może zrobić Pegasus i jak się przed tym zabezpieczyć?
„Jeśli komuś wydaje się, że jest podsłuchiwany, bo słyszy stuki i szumy w słuchawce, to prawdopodobnie nie jest podsłuchiwany” – usłyszycie w dzisiejszym podcaście. Skąd zatem wiemy, że Giertych, Brejza i Wrzosek byli inwigilowani? Czy szpiegowanie zostawia ślady? Co może zrobić Pegasus i jak się przed tym zabezpieczyć?
Jak nie zgubić się w sieci? Rozmowa o trendach technologicznych z Natalią Hatalską
2021-12-16 18:36:43
Od ponad 10 lat przyglądamy się technologii, która ma istotny wpływ na człowieka. Wiele czasu poświęciliśmy na informowanie np. o zgubnych skutkach algorytmów rekomendacyjnych, ale przecież wszyscy zdajemy sobie sprawę, że temat jest zdecydowanie szerszy.
Z jednej strony dzięki technologii ludzie mają ułatwione możliwości komunikacji na dużą odległość czy wyszukiwania informacji z każdej dziedziny wiedzy, a z drugiej strony – cyfryzacja świata zmienia rzeczywistość także w niepokojący sposób. Polaryzacja, dezinformacja, a nawet wojna cyfrowa to problemy, z którymi już musimy się mierzyć, choć jeszcze kilkadziesiąt lat temu było to opisywane wyłącznie w dystopijnych powieściach.
Od ponad 10 lat przyglądamy się technologii, która ma istotny wpływ na człowieka. Wiele czasu poświęciliśmy na informowanie np. o zgubnych skutkach algorytmów rekomendacyjnych, ale przecież wszyscy zdajemy sobie sprawę, że temat jest zdecydowanie szerszy.
Z jednej strony dzięki technologii ludzie mają ułatwione możliwości komunikacji na dużą odległość czy wyszukiwania informacji z każdej dziedziny wiedzy, a z drugiej strony – cyfryzacja świata zmienia rzeczywistość także w niepokojący sposób. Polaryzacja, dezinformacja, a nawet wojna cyfrowa to problemy, z którymi już musimy się mierzyć, choć jeszcze kilkadziesiąt lat temu było to opisywane wyłącznie w dystopijnych powieściach.
„Ten model to fikcja”. Sądy i politycy kontrolują służby? Rozmowa z Piotrem Gąciarkiem, Adamem Szłapką, Wiesławem Szczepańskim
2021-12-02 11:48:56
W odpowiedzi na petycję Panoptykonu dotyczącą wprowadzenia kontroli nad policją i służbami specjalnymi przeczytaliśmy, że ich działalność już podlega odpowiedniemu nadzorowi, nie ma więc potrzeby tworzenia kolejnych instytucji. Sprawdziliśmy u źródła i przepytaliśmy tych, którzy tę kontrolę sprawują.
W odpowiedzi na petycję Panoptykonu dotyczącą wprowadzenia kontroli nad policją i służbami specjalnymi przeczytaliśmy, że ich działalność już podlega odpowiedniemu nadzorowi, nie ma więc potrzeby tworzenia kolejnych instytucji. Sprawdziliśmy u źródła i przepytaliśmy tych, którzy tę kontrolę sprawują.