Powojnie
Co tydzień prowadzący opowiada o innym wątku z historii po 1945 roku. Podcast powstał w związku z dużą popularnością kanału Powojnie na YouTube.
Kategorie:
Historia
Historia
Niemieckie powstanie przeciwko ZSRR. Walki na ulicach Berlina i w innych miastach NRD.
2022-05-20 18:00:06
W 1953 roku w Berlinie wybuchło powstanie. Obywatele Niemieckiej Republiki Demokratycznej mieli dość komunizmu i służalczej roli wobec Związku Radzieckiego. Na ulice niemieckiej stolicy wyszły tysiące osób. Do miasta wysłane zostało wojsko. Doszło do starć ulicznych. Zginęło kilkadziesiąt osób. W kolejnych dniach strajki i manifestacje odbywały się też w innych miejscowościach NRD. W wielu miejscach były krwawo tłumione. Tysiące ludzi trafiło za kraty. Władze Niemieckiej Republiki Demokratycznej uznały, że był to zachodni spisek. To jedno z najważniejszych wydarzeń w powojennej historii Niemiec. Mam wrażenie, że nieco zapomniane, a warto je znać. W końcu to historia naszego zachodniego sąsiada.
W 1953 roku w Berlinie wybuchło powstanie. Obywatele Niemieckiej Republiki Demokratycznej mieli dość komunizmu i służalczej roli wobec Związku Radzieckiego. Na ulice niemieckiej stolicy wyszły tysiące osób. Do miasta wysłane zostało wojsko. Doszło do starć ulicznych. Zginęło kilkadziesiąt osób. W kolejnych dniach strajki i manifestacje odbywały się też w innych miejscowościach NRD. W wielu miejscach były krwawo tłumione. Tysiące ludzi trafiło za kraty. Władze Niemieckiej Republiki Demokratycznej uznały, że był to zachodni spisek. To jedno z najważniejszych wydarzeń w powojennej historii Niemiec. Mam wrażenie, że nieco zapomniane, a warto je znać. W końcu to historia naszego zachodniego sąsiada.
Powstanie Obwodu Kaliningradzkiego po II Wojnie Światowej. Jak Królewiec stał się Kaliningradem?
2022-05-13 18:00:29
Cześć! Patrząc na mapę Obwód Kaliningradzki wydaje się być czymś niezrozumiałym. Ta rosyjska enklawa nad Bałtykiem stanowi zagrożenie zarówno dla Polski jak i krajów bałtyckich. Dawniej Kaliningrad był Królewcem - miastem zdominowanym przez Niemców. Jak to się stało, że w zaledwie kilka lat po II Wojnie Światowej stał się wyłącznie rosyjskim ośrodkiem? Tego dowiecie się słuchając najnowszy odcinek serii Powojnie. Jednocześnie uważam, że w Polsce niewiele wiadomo o Obwodzie Kaliningradzkim. Słabo znana jest jego historia. Jakie były jego początki? W jaki sposób radziecka władza zmieniła charakter narodowy, gospodarczy i społeczny tego miejsca w tak szybkim tempie? Związek Radziecki zyskał dzięki temu doskonałą bazę wojskową, którą może szantażować inne państwa regionu Morza Bałtyckiego. Miała one znaczenie nie tylko podczas Zimnej Wojny, ale również i teraz.
Cześć! Patrząc na mapę Obwód Kaliningradzki wydaje się być czymś niezrozumiałym. Ta rosyjska enklawa nad Bałtykiem stanowi zagrożenie zarówno dla Polski jak i krajów bałtyckich. Dawniej Kaliningrad był Królewcem - miastem zdominowanym przez Niemców. Jak to się stało, że w zaledwie kilka lat po II Wojnie Światowej stał się wyłącznie rosyjskim ośrodkiem? Tego dowiecie się słuchając najnowszy odcinek serii Powojnie. Jednocześnie uważam, że w Polsce niewiele wiadomo o Obwodzie Kaliningradzkim. Słabo znana jest jego historia. Jakie były jego początki? W jaki sposób radziecka władza zmieniła charakter narodowy, gospodarczy i społeczny tego miejsca w tak szybkim tempie? Związek Radziecki zyskał dzięki temu doskonałą bazę wojskową, którą może szantażować inne państwa regionu Morza Bałtyckiego. Miała one znaczenie nie tylko podczas Zimnej Wojny, ale również i teraz.
Jak Norwegia odkryła ropę i gaz? Historia bogatego kraju, który stał się jeszcze bogatszy
2022-05-06 18:00:40
Norwegia to jeden z najbogatszych krajów na świecie. Pod koniec lat 60-tych państwo, którego PKB już wtedy było całkiem wysokie stało się jeszcze bogatsze, dzięki odkrytym złożom ropy oraz gazu. Norweskie władze doskonale poradziły sobie z tym sukcesem. Podzieliły Norweski Szelf Kontynentalny na drobne bloki wydając prywatnym firmom licencje. Zawsze jednak Norwegia miała w dochodach z wydobytych złóż mniejszy lub większy udział. W dodatku szybko powstała państwowa firma Statoil, która z czasem zdominowała wydobycie surowców w tej części świata. Norwegowie wykorzystali amerykańskie firmy, aby nauczyć się tego jak wydobywać ropę. Historia tego jak stali się naftowym potentatem nie tylko w Europie i na świecie jest pokazem państwowego zdrowego interwencjonizmu. Pieniądze zamiast do amerykańskich koncernów trafiły do kieszeni norweskich obywateli. To dzięki złożom ropy oraz gazu Norwegia stała się państwem opiekuńczym w takim wymiarze jak wygląda to obecnie.
Norwegia to jeden z najbogatszych krajów na świecie. Pod koniec lat 60-tych państwo, którego PKB już wtedy było całkiem wysokie stało się jeszcze bogatsze, dzięki odkrytym złożom ropy oraz gazu. Norweskie władze doskonale poradziły sobie z tym sukcesem. Podzieliły Norweski Szelf Kontynentalny na drobne bloki wydając prywatnym firmom licencje. Zawsze jednak Norwegia miała w dochodach z wydobytych złóż mniejszy lub większy udział. W dodatku szybko powstała państwowa firma Statoil, która z czasem zdominowała wydobycie surowców w tej części świata. Norwegowie wykorzystali amerykańskie firmy, aby nauczyć się tego jak wydobywać ropę. Historia tego jak stali się naftowym potentatem nie tylko w Europie i na świecie jest pokazem państwowego zdrowego interwencjonizmu. Pieniądze zamiast do amerykańskich koncernów trafiły do kieszeni norweskich obywateli. To dzięki złożom ropy oraz gazu Norwegia stała się państwem opiekuńczym w takim wymiarze jak wygląda to obecnie.
Upadek Nikity Chruszczowa. Breżniew przywódcą spisku. Ostatnie lata życia byłego I Sekretarza.
2022-04-29 18:00:06
W tym odcinku serii Powojnie zajmę się końcem politycznej kariery Nikity Chruszczowa. I Sekretarz KPZR wpadał na szalone pomysły o czym pisałem w dwóch filmach opublikowanych na tym kanale. Jednocześnie wraz z upływem czasu, starając się odbudować prestiż Związku Radzieckiego przedstawiał radzieckim komunistom coraz bardziej absurdalne plany. Chciał m.in. zlikwidować Akademię Nauk. W końcu komunistyczna wierchuszka nie była w stanie więcej znieść rządów Nikity Chruszczowa. Zawiązał się spisek. Jego liderem był Leonid Breżniew. Wszystko zostało tak zorganizowane, aby I Sekretarz nie zorientował się planach usunięcia go ze stanowiska.
W tym odcinku serii Powojnie zajmę się końcem politycznej kariery Nikity Chruszczowa. I Sekretarz KPZR wpadał na szalone pomysły o czym pisałem w dwóch filmach opublikowanych na tym kanale. Jednocześnie wraz z upływem czasu, starając się odbudować prestiż Związku Radzieckiego przedstawiał radzieckim komunistom coraz bardziej absurdalne plany. Chciał m.in. zlikwidować Akademię Nauk. W końcu komunistyczna wierchuszka nie była w stanie więcej znieść rządów Nikity Chruszczowa. Zawiązał się spisek. Jego liderem był Leonid Breżniew. Wszystko zostało tak zorganizowane, aby I Sekretarz nie zorientował się planach usunięcia go ze stanowiska.
Prezydentura Charles'a de Gaulle'a. Najlepszy przywódca Francji w XX wieku? Pierwsza kadencja.
2022-04-22 18:00:04
Cześć! W tym odcinku serii Powojnie powracam do historii Francji i rządów Generała De Gaulle'a. Czy to był najlepszy przywódca Francuzów w XX wieku? Z tego filmu dowiecie się jak wyglądała jego pierwsza kadencja na stanowisku Prezydenta kraju. Opisałem działania Organizacji Tajnej Armii oraz próbę zamachu na De Gaulle'a w 1962 roku. Terroryści ostrzelali samochód przywódcy Francji. Jedna z kul przeleciała tuż obok głowy Generała. W najnowszej odsłonie serii Powojnie opowiadam również o sytuacji gospodarczej i politycznej we Francji w pierwszej połowie lat 60-tych. To okres szalejącej inflacji i strajków w górnictwie. Jak z tymi problemami poradził sobie Prezydent De Gaulle? Ominąłem wątki polityki zagranicznej Francji z tego okresu ponieważ to zagadnienie zasługuje na osobny odcinek.
Cześć! W tym odcinku serii Powojnie powracam do historii Francji i rządów Generała De Gaulle'a. Czy to był najlepszy przywódca Francuzów w XX wieku? Z tego filmu dowiecie się jak wyglądała jego pierwsza kadencja na stanowisku Prezydenta kraju. Opisałem działania Organizacji Tajnej Armii oraz próbę zamachu na De Gaulle'a w 1962 roku. Terroryści ostrzelali samochód przywódcy Francji. Jedna z kul przeleciała tuż obok głowy Generała. W najnowszej odsłonie serii Powojnie opowiadam również o sytuacji gospodarczej i politycznej we Francji w pierwszej połowie lat 60-tych. To okres szalejącej inflacji i strajków w górnictwie. Jak z tymi problemami poradził sobie Prezydent De Gaulle? Ominąłem wątki polityki zagranicznej Francji z tego okresu ponieważ to zagadnienie zasługuje na osobny odcinek.
Wielki głód na Ukrainie po II Wojnie Światowej. Dlaczego Stalin zagłodził milion osób?
2022-04-15 18:00:00
To była jedna z największych zbrodni dokonanych przez Stalina. Jego decyzja po zakończeniu się II Wojny Światowej doprowadziła do wielkiego głodu w Ukraińskiej Republice Radzieckiej. Wg ukraińskich historyków ofiar bestialskiej polityki Moskwy mogło być nawet milion. Oszczędzone zostały jedynie tereny Zachodniej Ukrainy, gdzie aktywnie działała partyzantka. Jednocześnie każdy kto próbował tam uciec ze Wschodu był łapany i albo rozstrzeliwany na miejscu, albo odsyłany do domu. Dochodziło do aktów kanibalizmu. Ginęły również dzieci. Stalin doskonale zdawał sobie sprawę ze skali tragedii, ale niewiele go to interesowało. Zarekwirowane zboże i chleb z Ukrainy jechało do krajów Demokracji Ludowej, a także Leningradu oraz Moskwy. Gehenna mieszkańców Ukraińskiej Republiki Radzieckiej trwała prawie dwa lata.
To była jedna z największych zbrodni dokonanych przez Stalina. Jego decyzja po zakończeniu się II Wojny Światowej doprowadziła do wielkiego głodu w Ukraińskiej Republice Radzieckiej. Wg ukraińskich historyków ofiar bestialskiej polityki Moskwy mogło być nawet milion. Oszczędzone zostały jedynie tereny Zachodniej Ukrainy, gdzie aktywnie działała partyzantka. Jednocześnie każdy kto próbował tam uciec ze Wschodu był łapany i albo rozstrzeliwany na miejscu, albo odsyłany do domu. Dochodziło do aktów kanibalizmu. Ginęły również dzieci. Stalin doskonale zdawał sobie sprawę ze skali tragedii, ale niewiele go to interesowało. Zarekwirowane zboże i chleb z Ukrainy jechało do krajów Demokracji Ludowej, a także Leningradu oraz Moskwy. Gehenna mieszkańców Ukraińskiej Republiki Radzieckiej trwała prawie dwa lata.
Pierwsze lata funkcjonowania NATO. Jak USA i sojusznicy przygotowywali się do wojny z ZSRR?
2022-04-08 18:00:00
W tym odcinku serii Powojnie postanowiłem przenieść się dla lat 50-tych. Opiszę pierwsze lata funkcjonowania Paktu Północnoatlantyckiego. NATO doskonale zdawało sobie sprawę z zagrożenia jakim jest Związek Radziecki. Dlatego z tego powodu regularnie odbywały się różne ćwiczenia. Wojskowi sprawdzali różne możliwości przebiegu konfliktu. W tym odcinku serii Powojnie dowiecie się o pierwszych wspólnych manewrach NATO w okolicach Norwegii oraz Turcji. Lata 50-te były czasem dostosowywania się europejskich armii do warunków panujących w wojsku amerykańskim Stany Zjednoczone narzucały swoim sojusznikom rozwiązania, które teraz są powszechnie stosowane. Czy NATO było zgodne już na początku funkcjonowania? Jak USA udało się przekonać Europejczyków do włączenia do struktur NATO Republikę Federalną Niemiec? O tym wszystkim opowiadam w najnowszej odsłonie swojego cyklu.
W tym odcinku serii Powojnie postanowiłem przenieść się dla lat 50-tych. Opiszę pierwsze lata funkcjonowania Paktu Północnoatlantyckiego. NATO doskonale zdawało sobie sprawę z zagrożenia jakim jest Związek Radziecki. Dlatego z tego powodu regularnie odbywały się różne ćwiczenia. Wojskowi sprawdzali różne możliwości przebiegu konfliktu. W tym odcinku serii Powojnie dowiecie się o pierwszych wspólnych manewrach NATO w okolicach Norwegii oraz Turcji. Lata 50-te były czasem dostosowywania się europejskich armii do warunków panujących w wojsku amerykańskim Stany Zjednoczone narzucały swoim sojusznikom rozwiązania, które teraz są powszechnie stosowane. Czy NATO było zgodne już na początku funkcjonowania? Jak USA udało się przekonać Europejczyków do włączenia do struktur NATO Republikę Federalną Niemiec? O tym wszystkim opowiadam w najnowszej odsłonie swojego cyklu.
Stany Zjednoczone kontra Chiny. Zderzenie Cywilizacji wg Huntingtona. Co czeka świat i Europę?
2022-04-01 18:00:00
Cześć, w tym tygodniu zdecydowałem się na coś nowego, czego nie robiłem wcześniej w ramach kanału "Powojnie". Czasem pytacie mnie w komentarzach jakie polecam książki. Jedną z nich jest zdecydowanie "Zderzenie Cywilizacji" Samuela Huntingtona. Moim zdaniem znajduje się w niej wiele odpowiedzi na stawiane dzisiaj pytania. W pierwszej połowie lat 90-tych Huntington przewidział obecną sytuację na świecie, czyli wzrost znaczenia Chin i stopniową degrengoladę Zachodu. W swoich przemyśleniach Amerykanin odwoływał się do wydarzeń historycznych - również z okresu Zimnej Wojny. Nie twierdzę, że we wszystkim miał rację, ale na pewno warto zapoznać się z tą lekturą.
Cześć, w tym tygodniu zdecydowałem się na coś nowego, czego nie robiłem wcześniej w ramach kanału "Powojnie". Czasem pytacie mnie w komentarzach jakie polecam książki. Jedną z nich jest zdecydowanie "Zderzenie Cywilizacji" Samuela Huntingtona. Moim zdaniem znajduje się w niej wiele odpowiedzi na stawiane dzisiaj pytania. W pierwszej połowie lat 90-tych Huntington przewidział obecną sytuację na świecie, czyli wzrost znaczenia Chin i stopniową degrengoladę Zachodu. W swoich przemyśleniach Amerykanin odwoływał się do wydarzeń historycznych - również z okresu Zimnej Wojny. Nie twierdzę, że we wszystkim miał rację, ale na pewno warto zapoznać się z tą lekturą.
Dlaczego Rosja przegrała w Czeczenii? I wojna czeczeńska: przyczyny i przebieg konfliktu.
2022-03-25 18:00:00
Wielu ekspertów porównuje konflikt na Ukrainie do I Wojny Czeczeńskiej. W połowie lat 90-tych Rosja zaatakowała mniejsze państwo licząc na szybki sukces. Tymczasem stało się zupełnie inaczej. Federacja Rosyjska utknęła na wiele miesięcy na Kaukazie nie potrafiąc poradzić sobie z czeczeńskimi bojownikami. Problemy rosyjskiej armii były podobne jak współcześnie: żołnierze porzucali sprzęt, dezerterowali, przeprowadzali nieudane ataki. Tymczasem Czeczenia wraz ze swoim Prezydentem Dudajewem bohatersko broniła się przed inwazją. Dzisiejszy Mariupol to Grozny z 1995 roku. Czeczeńska stolica została okrutnie potraktowana przez rosyjskich najeźdźców.
Wielu ekspertów porównuje konflikt na Ukrainie do I Wojny Czeczeńskiej. W połowie lat 90-tych Rosja zaatakowała mniejsze państwo licząc na szybki sukces. Tymczasem stało się zupełnie inaczej. Federacja Rosyjska utknęła na wiele miesięcy na Kaukazie nie potrafiąc poradzić sobie z czeczeńskimi bojownikami. Problemy rosyjskiej armii były podobne jak współcześnie: żołnierze porzucali sprzęt, dezerterowali, przeprowadzali nieudane ataki. Tymczasem Czeczenia wraz ze swoim Prezydentem Dudajewem bohatersko broniła się przed inwazją. Dzisiejszy Mariupol to Grozny z 1995 roku. Czeczeńska stolica została okrutnie potraktowana przez rosyjskich najeźdźców.
W jaki sposób Białoruś stała się niepodległa? Dlaczego komuniści poparli ten pomysł? Białoruś bez Łukaszenki
2022-03-18 18:00:00
W związku z sytuacją na Ukrainie w tym odcinku serii Powojnie postanowiłem zająć się kolejnym krajem, który uczestniczy w tej wojnie. Dzisiaj zdecydowałem się spojrzeć na historię Białorusi na przełomie lat 80-tych i 90-tych. Jak wyglądała tam sytuacja zanim do władzy doszedł Aleksander Łukaszenka? Uważam, że zapoznanie się z losami tego kraju w przededniu niepodległości, a także w pierwszych miesiącach po uzyskaniu niezależność pomaga w zrozumieniu sytuacji na Białorusi. Dlaczego Łukaszenka ma tam tak silną pozycję? Dlaczego komuniści wsparli ideę niepodległości tego kraju? Na te i inne pytania uzyskacie odpowiedź w najnowszym odcinku serii Powojnie.
W związku z sytuacją na Ukrainie w tym odcinku serii Powojnie postanowiłem zająć się kolejnym krajem, który uczestniczy w tej wojnie. Dzisiaj zdecydowałem się spojrzeć na historię Białorusi na przełomie lat 80-tych i 90-tych. Jak wyglądała tam sytuacja zanim do władzy doszedł Aleksander Łukaszenka? Uważam, że zapoznanie się z losami tego kraju w przededniu niepodległości, a także w pierwszych miesiącach po uzyskaniu niezależność pomaga w zrozumieniu sytuacji na Białorusi. Dlaczego Łukaszenka ma tam tak silną pozycję? Dlaczego komuniści wsparli ideę niepodległości tego kraju? Na te i inne pytania uzyskacie odpowiedź w najnowszym odcinku serii Powojnie.