Podcastex - podcast o latach 90. i 00.

Niekoniecznie nostalgiczny podcast o latach dziewięćdziesiątych i zerowych. Prowadzą Bartek Przybyszewski (blog "Liczne rany kłute") i Mateusz Witkowski (Popmoderna.pl, blog "Popland"). Wizuale i muzyka: Michał Kozikowski. Grafika profilowa: Paweł Kuliński (Pan Kulka). Czyta: Tadeusz Drozda.
Społeczeństwo i Kultura
ODCINEK 62: "Komedia małżeńska"
2022-10-06 16:11:54
No dobra, pierwszy w historii Podcastex na żywo za nami!
Wszystko odbyło się podczas wrocławskiego festiwalu MIASTOmovie, a nagranie poprzedził seans “Komedii małżeńskiej” Romana Załuskiego. Przyszło ponad 100 osób (dziękujemy!) i – choć może nie zawsze słychać to na nagraniu – było sporo śmiechu, nie tylko naszego.
Bo “Komedia małżeńska” Romana Załuskiego to bardzo wdzięczny temat do luźnej rozmowy. I kilka ton czystej duchologii wciśniętej w półtoragodzinną, rodzinną intrygę, w której Jan Englert to mąż-niedojda, a Ewa Kasprzyk ma go dość, postanawia wyjść do fryzjera i już nie wrócić.
Rozmawiamy nie tylko o reżyserze filmu i występujących w nim aktorach, ale też o współscenarzystce “Komedii małżeńskiej”, czyli o Ilonie Łepkowskiej, która na przestrzeni ostatnich kilku dekad umeblowała nam wszystkim głowy paroma ciągnącymi się przez lata serialami. Mówimy o stworzonych przez nią dialogach i o jednej z wielu prób napisania silnej bohaterki kobiecej.
Za pomoc w stworzeniu epizodu dziękujemy Mateuszowi Piestrakowi, który w “Komedii małżeńskiej” wcielił się w Marka, najstarszego syna głównych bohaterów.
Zapraszamy do 62. odcinka Podcastexu!
ODCINEK 61: Tomasz Lis, cz. 2
2022-09-29 17:15:44
Piszemy ten opis w czwartek, 29 września. Tylko dziś Tomasz Lis wrzucił na swojego Twittera 26 (słownie: DWADZIEŚCIA SZEŚĆ) wpisów. I sytuacja jest rozwojowa - a nie ma wybiła jeszcze nawet 17:00.
Oczywiście Z PEWNYCH WZGLĘDÓW pan redaktor ma obecnie trochę więcej czasu niż miał - powiedzmy - rok temu. Ale szitposting Lisa nie zaczął się wcale wraz z utratą stanowiska w Newsweeku. Ani nie zaczął się wraz z założeniem konta na Twitterze.
Zaryzykowalibyśmy tezą, że Lis zaczął szitpostować jeszcze przed stworzeniem Twittera - w roku 2003, gdy pan redaktor podzielił się ze światem swoimi przemyśleniami na temat uzdrowienia państwa i zawarł je w swym opus magnum pt. “Co z tą Polską?”. W książce, która nie tylko sprzedała się w 100 tysiącach egzemplarzy, ale też która pośrednio wypieprzyła Lisa z TVN-u.
Jak to z tym zwolnieniem było? Co działo się z Lisem w XXI wieku? I jaka przyszłość go czeka?
Zapraszamy do 61. odcinka Podcastexu!
ODCINEK 60: Księżna Diana i jej śmierć (gościnnie: Katarzyna Czajka-Kominiarczuk, Anna Cieplak i Marta Nowak)
2022-09-22 20:22:44
Najgorszy rok szkolny to ten, którego pierwszy dzień przypadał na poniedziałek. Bo wtedy BUDA wjeżdżała na całego, bez żadnej taryfy ulgowej, żadnego łagodnego przejścia z trybu wakacyjnego w tryb KUCIA. Tylko od razu cyk: poniedziałek, 1 września, lecimy z tym gównem.
Tak właśnie było w roku 1997. A dół związany z bezlitosnym końcem sierpnia dodatkowo wzmogła niecodzienna wiadomość prosto z Paryża: że oto w wypadku samochodowym zginęła księżna Walii, Diana Spencer.
Nie będziemy kłamali: historia angielskiej rodziny królewskiej nigdy nas specjalnie nie zajmowała. Ale śmierć Diany była czymś więcej - to jedno z najważniejszych, omawianych globalnie (no, a może przynajmniej na globalnej Północy) wydarzeń lat dziewięćdziesiątych. Tragedia, którą roztrząsano i w latach zerowych, i później, również poza Wielką Brytanią.
Swoje trzy grosze o śmierci Lady Di dograły specjalnie dla nas: Katarzyna Czajka-Kominiarczuk (z bloga “Zwierz popkulturalny”), nominowana w tym roku do nagrody Nike pisarka Anna Cieplak oraz Marta Nowak, redaktorka Aszdziennika i współprowadząca podcastu “Czułe punkty”.
Zapraszamy do 60. odcinka Podcastexu!
ODCINEK 59: Anegdoty o sławnych Polakach (gościnnie: Karol Paciorek)
2022-09-15 15:41:34
Po czym poznać, że wielki Polak jest naprawdę wielki? Po pierwsze: można iść po miarkę. [śmiech z puszki] Po drugie: można zajrzeć do wydanej w 1993 roku książki pt. “500 anegdot o sławnych Polakach. Od Mieszka I do Jana Pawła II” i sprawdzić, czy jest w niej ten ktoś, kogo szukamy. Jeśli jest, to papież pokazuje z okładki okejkę.
Do odcinka zaprosiliśmy innego sławnego Polaka, czyli Karola Paciorka (tak naprawdę nagrywaliśmy ten odcinek u niego w studiu, więc nie mieliśmy wyboru :/). Wspólnie z Karolem płyniemy przez książkę, raz na jakiś czas skręcając w zupełnie nieoczekiwanych kierunkach.
Jeśli chcecie wiedzieć, co wspólnego mają ze sobą Stefan Wyszyński, Justyna Mazur, Maryja Panna Licheńska oraz Żurnalista, to tak - wszyscy przewijają się przez 59. odcinek Podcastexu, do którego serdecznie zapraszamy.
ODCINEK 58: "Dług"
2022-09-08 19:37:26
Mówi się, że sztuka rzadko ma wpływ na prawdziwe życie. W najnowszym odcinku Podcastexu porozmawiamy o jednym z tych rzadkich przypadków, gdy film wpłynął bezpośrednio nie tylko na opinię publiczną, ale też na opinie i decyzje dwóch polskich prezydentów.
“Dług” Krzysztofa Krauzego” to jeden z najważniejszych filmów lat dziewięćdziesiątych. Powstał u ich schyłku, ale cofa się do pierwszej połowy, gdy nad Wisłą mościł się kapitalizm, a młode wilki i wilczyce pragnęły pilnie skorzystać z tego, co obiecywała im transformacja ustrojowa.
W 58. odcinku Podcastexu opowiemy nie tylko o “Długu”, ale też cofniemy się do początku lat 90., by opowiedzieć prawdziwą historię, która posłużyła za podstawę scenariusza Krzysztofa Krauzego i Jerzego Morawskiego. Historię Sławomira Sikory i Artura Brylińskiego, którzy na własnej skórze przekonali się, jakie pułapki mogą czyhać na obywateli słabego, dzikokapitalistycznego państwa.
Zapraszamy!
ODCINEK 57: Ich Troje, cz. 2
2022-09-01 18:26:47
Halo, czy ktoś tu czekał na drugą część naszej razgawory o jednym z największych fenomenów w historii polskiej popkultury? MAMY NADZIEJĘ, bo z przyczyn technicznych nagraliśmy to dwa razy xD
Gdybyśmy chcieli nadać odcinkom o zespole Ich Troje hollowoodzko dramatyczne podtytuły, to do części pierwszej dopisalibyśmy “WZLOT”, a do drugiej: “UPADEK”. No bo umówmy się, Wiśnia i spółka osiągnęli totalny peak w okolicach roku 2002, a wszystko, co działo się później, stanowiło powolny rozkład wszystkiego, co udało im się osiągnąć. Bo co możemy powiedzieć o Ich Troje przy końcu lat zerowych? Sprzedaż jakby nie ta, single od rozgłośni radiowych raczej się odbijały, a czerwonowłose bożyszcze coraz częściej pozwalało sobie na farbowanie skalpu na kolory wskazywane przez tę czy inną firmę.
Nie znaczy to jednak, że w latach 2002-2008, które bierzemy na warsztat, nie wydarzyło się zupełnie nic ciekawego. Był to bowiem czas zbiorów – konsumowano wtedy wszystko to, co zespołowi udało się zasiać płytą “Ad. 4”. Głównym bohaterem tej całej historii był oczywiście Michał Wiśniewski, któremu poświęcono setki artykułów, reality show i film dokumentalny. Powstało też kilka płyt i choć te są z tego wszystkiego najmniej interesujące, to i tak poświęcamy im sporo czasu antenowego.
To co – za to, że jest jak jest napijmy się i posłuchajmy 57. odcinka Podcastexu!
ODCINEK 56: Tomasz Lis, cz. 1
2022-08-25 19:25:38
“Co to jest, kurwa, Zbuczyn?” - zakrzyknął kiedyś Tomasz Lis do swoich współpracowników. My odpowiadamy za Wikipedią: Zbuczyn to wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Zbuczyn. Leży nad rzeką Zbuczynką, 16 km od Siedlec, przy międzynarodowej trasie E30.
Oczywiście jest możliwe, że Tomasz Lis doskonale wiedział o Zbuczynie (i o Zbuczynce). Wszak to wybitny dziennikarz z niezwykle szerokimi horyzontami. Można by rzec: kwiat rodzimego dziennikarstwa. Postać tak istotna, że mało brakowało, a by prezydentem został. Tylko nie chciał, to nie został.
Młodzież może go dziś kojarzyć z jakże intensywnie prowadzonym profilem na Twitterze, a przecież dorobek Tomasz Lis ma dużo pokaźniejszy - i telewizyjny, i prasowy, i książkowy. A także korespondencyjny - bo przecież ileś lat spędził w Stanach Zjednoczonych, które dla niego i dla wielu innych dziennikarzy jego pokolenia były w latach 90. najważniejszym krajem świata.
W 56. odcinku Podcastexu postanowiliśmy zagłębić się w jego biografię i twórczość, żeby odpowiedzieć na pytanie: skąd wziął się Tomasz Lis? A że gadaliśmy przez 2 godziny i nie wyczerpaliśmy tematu, będzie to dopiero pierwsza z dwóch części.
Zapraszamy do 56. odcinka Podcastexu!
ODCINEK 55: "Poradnik podrywacza" - polska książka o podrywaniu
2022-08-18 18:16:59
Po tym, jak prawie pół roku temu omówiliśmy w Podcasteksie książkę “Jak podrywać dziewczyny” Erica Webera, dostaliśmy mnóstwo maili, w których proszono nas o więcej porad dla uwodzicieli, bo te z omawianej pozycji z jakiegoś powodu nie działają!
(tak naprawdę to nie dostaliśmy żadnego takiego maila, i całe szczęście, bo książka Webera to toksyczne gówno; ale mniejsza o to)
Dziś chcielibyśmy przedstawić Wam polską próbę stworzenia kompendium w temacie, czyli “Poradnik podrywacza” autorstwa Łukasza Kuncewicza i Bartłomieja Cieniewskiego z roku 2001.
Rodzima pozycja już na samym początku przedstawia typologię kobiet (romantyczka, idealistka, businesswoman, kumpela i… najczęściej spotykany rodzaj, czyli MIX), a chwilę później przechodzi do tematów tak ważkich, jak prowadzenie rozmów czy kupowanie biletów w kinie. Jest też rozdział o tym, co na randce jeść i co pić pod tytułem – tu niespodzianka – “Co jeść, co pić”.
Ale najciekawsze jest w “Poradniku podrywacza” to, co nie zostało wypowiedziane wprost. Czyli zapis polskiego przełomu wieków, gdy zakochani musieli tak aranżować spotkania, by przy okazji nie dostać w trąbę w jakiejś melinie i nie skończyć rendez-vous bez butów i nowiutkiej Nokii 3210.
Zapraszamy do 55. odcinka Podcastexu!
ODCINEK 54: Karteczki, tazosy i inne kolekcje
2022-08-11 20:08:27
Pamiętasz te czasy, gdy przychodziłeś do szkoły, co nie, miałeś dwie Pumby i jednego Aladyna, koleżanka miała Spajsetki, ale takie, co już ci kolega wcześniej dał, więc przed dyskoteką szedłeś kupić Sailorki, żeby podzielić się z nimi z sympatią.
Nie, nie mamy tu na myśli dopalaczy. Piszemy o karteczkach - dziwacznym i chyba dosyć specyficznym fenomenie kulturowym, który w Polsce lat dziewięćdziesiątych i dwutysięcznych podbił nadwiślańskie podbazy i gimbazy. Karteczki - czyli po prostu produkty papiernicze z nadrukami - okazały się być modą zupełnie nieoczekiwaną, oddolną, niemal niewspieraną przez oficjalne kanały marketingowe.
W przeciwieństwie do tazosów, które były już po prostu produktem o zastrzeżonej nazwie, ktorą dało się usłyszeć w telewizji i wyczytać z opakowania czipsów.
Były też albumy z naklejkami, a także pokemony, które postanowiliśmy na potrzeby tego odcinka potraktować przede wszystkim jako starannie naoliwioną machinę marketingową, napędzającą dziesiątki różnych kolekcji - papierowych, plastikowych, naklejanych i jakie tam się komu w okolicach roku dwutysięcznego wymarzyły.
Bo w 53. odcinku Podcastexu pochylamy się właśnie nad kolekcjami - tymi sprzed 15-30 lat. Skąd brały się te dziecięce zajawki? Dlaczego pewne rzeczy w Polsce ładnie chwyciły, a inne zupełnie nie? No i za ile możecie spylić swoje karteczki, jeśli jeszcze jakieś macie w domu? ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Zapraszamy do nowego odcinka Podcastexu!
Partnerem epizodu jest Allegro, dzięki któremu nie tylko będziecie w stanie kupić czyjeś archiwalne karty z pokemonami, ale też i inne fanty od wielu sprawdzonych marek. Allegro dysponuje też własną siecią punktów odbioru i nadań – Allegro One Punkt oraz automatami paczkowymi Allegro One Box, które zwiększą twoją wygodę. Zajrzyjcie do nich po odcinku!
ODCINEK 53: Ich Troje, cz. 1
2022-08-04 18:05:10
Podcastex wrócił – i to jak w Eos w lekkich jak motyl marzeniach! W pierwszym odcinku po wakacyjnej przerwie rozmawiamy o zespole Ich Troje.
Zjawisku absolutnie wyjątkowym nie tylko na rodzimym rynku muzycznym, ale i w polskiej popkulturze. Pomyśle, który rodził się w bólach, ale gdy się już narodził, to szturmem wziął polskie miasta, miasteczka i wsie.
Zespole, który tradycyjnie wywołał silne i intensywne bóle dup części środowiska opiniotwórczego, co nie przeszkodziło mu na przełomie wieków sprzedać grubo ponad półtora miliona płyt.
O ludziach, których wybory artystyczne były momentami tak ekscentryczne i randomowe, że zbywanie ich hasłami typu “kicz” czy “tandeta” to skandaliczne marnowanie tematu.
Uważamy, że nad Ich Troje warto się pochylić – i to cofając się do lat siedemdziesiątych – by poszukać odpowiedzi na pytanie: dlaczego to właśnie Łągwa, Wiśniewski i Majkowska (oraz w jakimś stopniu Femme) chwycili Polaków za serca i puścili dopiero w drugiej połowie lat zerowych?
Zapraszamy do 53. odcinka Podcastexu, będącego zarazem pierwszą częścią naszej rozmowy o Ich Troje.