MOC HISTORII
„Moc Historii” to audycja, która przenosi słuchacza do korzeni polskiej państwowości. Wędruje z nim w czasie i przestrzeni przez świętokrzyską ziemię, przybliża dzieje miejsc i ludzi z tymi miejscami związanych. Poszukuje rozwiązań niewyjaśnionych tajemnic historii. Już kilkaset miast, miasteczek, wsi, zabytkowych obiektów, zdarzeń z przeszłości takich jak powstania, wierzenia przedchrześcijańskie znalazło swe odzwierciedlenie w tej właśnie formie na antenie Radia Kielce. W tej wędrówce dziennikarzowi Radia Kielce Robertowi Szumielewiczowi towarzyszy dr Cezary Jastrzębski, którego wiedza o regionie świętokrzyskim wprawia w zdumienie. Audycji „Moc historii” można słuchać na antenie Radia Kielce w niedziele po godz. 12. Audycja „Moc historii” dostępna jest również jako podcast na portalu podcasty.radiokielce.pl.
Kategorie:
Historia
Historia
Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:
1234567891011121314151617181920212223242526272829303132
ks. Jakub Bieda Chrostkowic
2020-01-23 14:30:42
Ks. Jakub Bieda Chrostkowic - urodził się w 1560 roku w średniozamożnej rodzinie mieszczańskiej w Małogoszczu. Studiował na Akademii Krakowskiej, którą ukończył ze stopniem bakałarza nauk wyzwolonych. Po uzyskaniu święceń kapłańskich został pomocnikiem biskupa krakowskiego Piotra Tylickiego. W ciągu 39 lat - od roku 1591 do 1630 - zbudował cztery kościoły, szpital, szkołę oraz budynek dla misjonarzy. W latach 1591-1595 zbudował nową kamienną świątynię pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny na miejscu starej, drewnianej. W 1602 roku ksiądz Chrostkowic został proboszczem parafii małogoskiej i bolmińskiej. Z jego inicjatywy powstał też dom dla ubogich i szpital „Betania”, a także przyległy kościółek pod wezwaniem Świętego Krzyża. Nie mało wysiłku włożył on także w budowę szkoły, plebani i rozwój życia religijnego. Zmarł w roku 1630 w swoim rodzinnym mieście i został pochowany w podziemiach kościoła parafialnego w Małogoszczu.
Ks. Jakub Bieda Chrostkowic - urodził się w 1560 roku w średniozamożnej rodzinie mieszczańskiej w Małogoszczu. Studiował na Akademii Krakowskiej, którą ukończył ze stopniem bakałarza nauk wyzwolonych. Po uzyskaniu święceń kapłańskich został pomocnikiem biskupa krakowskiego Piotra Tylickiego. W ciągu 39 lat - od roku 1591 do 1630 - zbudował cztery kościoły, szpital, szkołę oraz budynek dla misjonarzy. W latach 1591-1595 zbudował nową kamienną świątynię pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny na miejscu starej, drewnianej. W 1602 roku ksiądz Chrostkowic został proboszczem parafii małogoskiej i bolmińskiej. Z jego inicjatywy powstał też dom dla ubogich i szpital „Betania”, a także przyległy kościółek pod wezwaniem Świętego Krzyża. Nie mało wysiłku włożył on także w budowę szkoły, plebani i rozwój życia religijnego. Zmarł w roku 1630 w swoim rodzinnym mieście i został pochowany w podziemiach kościoła parafialnego w Małogoszczu.
Spacer po świętokrzyskich nekropoliach
2020-01-23 14:29:20
1 listopada zapraszamy na spacer po kilku świętokrzyskich nekropoliach. Odwiedzimy m.in. kaplicę pod wezwaniem Wszystkich Świętych we Włoszczowie, która powstała pod koniec XVIII wieku. Będziemy również w Mierzwinie w kościele pod wezwaniem świętych Piotra i Pawła oraz w Kurzelowie. Jakie stare nagrobki i tablice w tych miejscach się znajdują?
1 listopada zapraszamy na spacer po kilku świętokrzyskich nekropoliach. Odwiedzimy m.in. kaplicę pod wezwaniem Wszystkich Świętych we Włoszczowie, która powstała pod koniec XVIII wieku. Będziemy również w Mierzwinie w kościele pod wezwaniem świętych Piotra i Pawła oraz w Kurzelowie. Jakie stare nagrobki i tablice w tych miejscach się znajdują?
Łagiewniki
2020-01-23 14:26:42
Łagiewniki - wieś koło Chmielnika. Dawniej, była to osada zamieszkana przez przez łagiewników, którzy zdaniem wielu historyków i językoznawców byli rzemieślnikami, wytwórcami łagwi, czyli specjalnych naczyń. Niektórzy uważają, że trudnili się także warzeniem piwa i syceniem miodu. Według Jana Długosza, w XV wieku wieś była własnością przedstawiciela rodu Oleśnickich. Później, w połowie XIX wieku Łagiewniki wraz z Chmielnikiem, należały najpierw do gen. Dezyderego Chłapowskiego, a później do gen. Kazimierza Tańskiego. Obydwaj byli kawalerami Orderu Legii Honorowej. Dzielnie walczyli nie tylko w wojnach toczonych przez Napoleona. W samych Łagiewnikach po Tańskich i Chłapowskich zostały obecnie resztki dawnego parku z lipami, kasztanowcami i wiekowym dębem. Z dawnych zabudowań gospodarczych zwraca uwagę murowany spichlerz z XIX wieku. Cztery przyścienne kolumny od frontu sprawiają, że przypomina trochę dwór. Od prawie pół wieku należy, podobnie jak park i inne podworskie zabudowania, do domu pomocy społecznej.
Łagiewniki - wieś koło Chmielnika. Dawniej, była to osada zamieszkana przez przez łagiewników, którzy zdaniem wielu historyków i językoznawców byli rzemieślnikami, wytwórcami łagwi, czyli specjalnych naczyń. Niektórzy uważają, że trudnili się także warzeniem piwa i syceniem miodu. Według Jana Długosza, w XV wieku wieś była własnością przedstawiciela rodu Oleśnickich. Później, w połowie XIX wieku Łagiewniki wraz z Chmielnikiem, należały najpierw do gen. Dezyderego Chłapowskiego, a później do gen. Kazimierza Tańskiego. Obydwaj byli kawalerami Orderu Legii Honorowej. Dzielnie walczyli nie tylko w wojnach toczonych przez Napoleona. W samych Łagiewnikach po Tańskich i Chłapowskich zostały obecnie resztki dawnego parku z lipami, kasztanowcami i wiekowym dębem. Z dawnych zabudowań gospodarczych zwraca uwagę murowany spichlerz z XIX wieku. Cztery przyścienne kolumny od frontu sprawiają, że przypomina trochę dwór. Od prawie pół wieku należy, podobnie jak park i inne podworskie zabudowania, do domu pomocy społecznej.
Maleniec
2020-01-23 14:25:20
W roku 1784 Jacek Jezierski, jeden z pierwszych polskich przemysłowców, zbudował w Maleńcu zakład składający się z młyna, tartaku i tak zwanej fryszerni z młotami. Trzy lata później zakład wizytował Stanisław August Poniatowski. Przebieg tejże wizyty zamieszczono w "Diariuszu" podróży króla, spisanym przez Adana Naruszewicza. Lokalizacja zakładu w Maleńcu uwarunkowana była bogatymi złożami rudy żelaza w okolicy, możliwością pozyskania drewna z okolicznych lasów i wodą bieżącą do poruszania kół wodnych w zakładach przemysłowych. Surówki do zakładu metalurgicznego dostarczał wielki piec w Kawęczynie, a rudę dowożono z miejscowości Machory, Kołoniec oraz Ruda Maleniecka. Jacek Jezierski prowadził także wiele innych inwestycji, również w regionie świętokrzyskim. O jego burzliwym życiu, opowiedzieliśmy w "Mocy Historii".
W roku 1784 Jacek Jezierski, jeden z pierwszych polskich przemysłowców, zbudował w Maleńcu zakład składający się z młyna, tartaku i tak zwanej fryszerni z młotami. Trzy lata później zakład wizytował Stanisław August Poniatowski. Przebieg tejże wizyty zamieszczono w "Diariuszu" podróży króla, spisanym przez Adana Naruszewicza. Lokalizacja zakładu w Maleńcu uwarunkowana była bogatymi złożami rudy żelaza w okolicy, możliwością pozyskania drewna z okolicznych lasów i wodą bieżącą do poruszania kół wodnych w zakładach przemysłowych. Surówki do zakładu metalurgicznego dostarczał wielki piec w Kawęczynie, a rudę dowożono z miejscowości Machory, Kołoniec oraz Ruda Maleniecka. Jacek Jezierski prowadził także wiele innych inwestycji, również w regionie świętokrzyskim. O jego burzliwym życiu, opowiedzieliśmy w "Mocy Historii".
Radomice
2020-01-23 14:23:46
Radomice - wieś w gminie Morawica. Jej początki sięgają XIII wieku. Historia Radomic, jest ściśle związana z opactwem cystersów w Wąchocku. Zakonnikom bardzo zależało na gospodarczym rozwoju tego terenu. M.in. dlatego Radomice były urządzone na tak zwanym prawie niemieckim. Co to oznacza - wyjaśniliśmy w programie "Moc Historii". Jeśli chodzi natomiast o nie tak odległe dzieje, Radomice są kojarzone z wydarzeniami ze stycznia 1945 roku. Były wtedy areną największej bitwy stoczonej podczas II wojny światowej w regionie świętokrzyskim. Uczestniczyło w niej ponad tysiąc czołgów i dział pancernych. Niemcy usiłowali powstrzymać tam nacierających w kierunku Kielc żołnierzy radzieckich. Pamiątką po tej krwawej bitwie są znajdowane do dziś w bagnistych terenach pancerne pojazdy lub ich fragmenty. Okoliczni mieszkańcy wykorzystywali niektóre w swoich gospodarstwach. W Lisowie z czołgowych luf wykonane zostały przydrożne krzyże.
Radomice - wieś w gminie Morawica. Jej początki sięgają XIII wieku. Historia Radomic, jest ściśle związana z opactwem cystersów w Wąchocku. Zakonnikom bardzo zależało na gospodarczym rozwoju tego terenu. M.in. dlatego Radomice były urządzone na tak zwanym prawie niemieckim. Co to oznacza - wyjaśniliśmy w programie "Moc Historii". Jeśli chodzi natomiast o nie tak odległe dzieje, Radomice są kojarzone z wydarzeniami ze stycznia 1945 roku. Były wtedy areną największej bitwy stoczonej podczas II wojny światowej w regionie świętokrzyskim. Uczestniczyło w niej ponad tysiąc czołgów i dział pancernych. Niemcy usiłowali powstrzymać tam nacierających w kierunku Kielc żołnierzy radzieckich. Pamiątką po tej krwawej bitwie są znajdowane do dziś w bagnistych terenach pancerne pojazdy lub ich fragmenty. Okoliczni mieszkańcy wykorzystywali niektóre w swoich gospodarstwach. W Lisowie z czołgowych luf wykonane zostały przydrożne krzyże.
Ruszcza-Płaszczyzna
2020-01-23 14:22:10
Ruszcza-Płaszczyzna to wieś położona w powiecie sandomierskim, w gminie Łoniów. Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od nieużywanego dziś imienia: Rus lub Rusek. Historia Ruszczy sięga XIII wieku. O istniejących tu folwarkach pisał słynny kronikarz Jan Długosz. Do Ruszczy w swoich pracach odwoływał się także Joachim Lelewel.
Ruszcza-Płaszczyzna to wieś położona w powiecie sandomierskim, w gminie Łoniów. Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od nieużywanego dziś imienia: Rus lub Rusek. Historia Ruszczy sięga XIII wieku. O istniejących tu folwarkach pisał słynny kronikarz Jan Długosz. Do Ruszczy w swoich pracach odwoływał się także Joachim Lelewel.
Chycza
2020-01-23 14:21:13
Chycza - wieś położona w powiecie włoszczowskim, w gminie Radków. Jej historia sięga XIV wieku. Pierwszym właścicielem - co zapisano w roku 1386 - był Świeboda z Chyczy. Następnym Andrzej herbu Gryf. Wiadomo, że istniał podział na Chyczę Wielką i Chyczę Małą. Obie wsie wspomina w swoich zapiskach Jan Długosz. Jak się rozwijały i czy kiedyś połączyły się ze sobą - o tym w kolejnym odcinku „Mocy Historii”.
Chycza - wieś położona w powiecie włoszczowskim, w gminie Radków. Jej historia sięga XIV wieku. Pierwszym właścicielem - co zapisano w roku 1386 - był Świeboda z Chyczy. Następnym Andrzej herbu Gryf. Wiadomo, że istniał podział na Chyczę Wielką i Chyczę Małą. Obie wsie wspomina w swoich zapiskach Jan Długosz. Jak się rozwijały i czy kiedyś połączyły się ze sobą - o tym w kolejnym odcinku „Mocy Historii”.
Wola Kopcowa
2020-01-23 14:19:52
Wola Kopcowa - wieś w powiecie kieleckim, w gminie Masłów. Graniczy z zalewem w Cedzynie. Pierwsze wzmianki o Woli Kopcowej pochodzą z połowy XVI wieku. Geneza nazwy (dwuczłonowej) jest nieco skomplikowana i nie do końca jasna. Jednym z ważniejszych zabytków jest kaplica powstała około roku 1835 z inicjatywy księdza kanonika katedry kieleckiej księdza Józefa Ćwiklińskiego. To jedna z trzynastu w sąsiedztwie Kielc. Ciekawa jest także figura św. Jana Nepomucena przy starym trakcie z Kielc do Masłowa. Są tam tajemnicze daty i inicjały.
Wola Kopcowa - wieś w powiecie kieleckim, w gminie Masłów. Graniczy z zalewem w Cedzynie. Pierwsze wzmianki o Woli Kopcowej pochodzą z połowy XVI wieku. Geneza nazwy (dwuczłonowej) jest nieco skomplikowana i nie do końca jasna. Jednym z ważniejszych zabytków jest kaplica powstała około roku 1835 z inicjatywy księdza kanonika katedry kieleckiej księdza Józefa Ćwiklińskiego. To jedna z trzynastu w sąsiedztwie Kielc. Ciekawa jest także figura św. Jana Nepomucena przy starym trakcie z Kielc do Masłowa. Są tam tajemnicze daty i inicjały.
Odechów
2020-01-23 14:18:22
Odechów - wieś położona w województwie mazowieckim w gminie Skaryszew. Według ludowego podania nazwa wywodzi się od tego, że można było tutaj się... zatrzymać i wziąć oddech. Pierwsza wzmianka o tej wsi pochodzi z roku 1228. Odechów lokowany został przez Andrzeja Ciołka jako miasto na terenie dzisiejszej wsi Miasteczko, pierwotnie noszącej nazwę Nowy Targ, a później Miasteczko Odechowskie. Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. Z Odechowem związany był m.in. Jan Długosz. W jakim sensie - wyjaśniliśmy to w "Mocy Historii".
Odechów - wieś położona w województwie mazowieckim w gminie Skaryszew. Według ludowego podania nazwa wywodzi się od tego, że można było tutaj się... zatrzymać i wziąć oddech. Pierwsza wzmianka o tej wsi pochodzi z roku 1228. Odechów lokowany został przez Andrzeja Ciołka jako miasto na terenie dzisiejszej wsi Miasteczko, pierwotnie noszącej nazwę Nowy Targ, a później Miasteczko Odechowskie. Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. Z Odechowem związany był m.in. Jan Długosz. W jakim sensie - wyjaśniliśmy to w "Mocy Historii".
Święta Rodzina
2020-01-23 14:17:07
Na obrazach, rzeźbach, czy naczyniach liturgicznych często przedstawiana jest Święta Rodzina - mała bądź wielka. W pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia odwiedziliśmy m.in. okolice Proszowic, Muzeum Diecezjalne w Kielcach, Pińczów i Bodzentyn. Jakie przedstawienia Świętej Rodziny tam znajdziemy?
Na obrazach, rzeźbach, czy naczyniach liturgicznych często przedstawiana jest Święta Rodzina - mała bądź wielka. W pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia odwiedziliśmy m.in. okolice Proszowic, Muzeum Diecezjalne w Kielcach, Pińczów i Bodzentyn. Jakie przedstawienia Świętej Rodziny tam znajdziemy?
Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:
1234567891011121314151617181920212223242526272829303132