Apetyt na włoszczyznę
Subiektywny przewodnik po włoskiej kuchni i języku w formie podcastu, którego zdążysz wysłuchać podczas przerwy na kawę.
Poczęstuję Cię moimi spostrzeżeniami z kulinarnych podróży po Włoszech. Okraszę je historycznymi ciekawostkami i doprawę językowymi smaczkami. Jeśli nabierzesz ochoty na dokładkę – na stronie www znajdziesz transkrypcję odcinka oraz listę włoskich terminów, które się w nim pojawiły a na Facebooku i Instagramie zdjęcia stanowiące ilustrację do tematu.
www.apetytnawloszczyzne.pl
O czym? Kuchnia włoska, język włoski, Italia, Włochy, gotowanie, wino.
Społeczeństwo i Kultura
Nebbiolo - lokalny patriota (Wino z Włoch)
2024-04-10 01:18:07
Choć ma chłopskie pochodzenie wyśmienicie czuje się na salonach - podbił serce niejednej markizy i niejednego hrabiego czy kardynała. Nierzadko sam nazywany jest królem lub królową. Jednak mimo iż cieszy się światową sławą najlepiej czuje się na zamglonych wzgórzach rodzimego Piemontu. Ten wybitny lokalny patriota to szczep nebbiolo.
W odcinku m.in.:
Co ma wspólnego nebbiolo z włoskim mammone?
Jak propagatorka barolo została błohbłogosławioną?
Dlaczego choć szata nie zdobi człowieka to butelka wino już tak?
Włoskie terminy, które pojawiły się w odcinku:
nebbiolo, dolcetto - nazwy szczepów winorośli
Barolo, Barbaresco, Gattinara - nazwy apelacji wina (i włoskich miast)
abboccato - półwytrawne
damigiana - gąsior (rodzaj butelki)
bottiglia storta - krzywa butelka
Camillo Benso Conte di Cavour, Giulia Falletti, (Giuseppe) Garibaldi, Giovanni Gaja, Giancarlo Travaglini
Cesanese, czyli brzydkie kaczątko włoskiego winiarstwa (Wino z Włoch)
2024-03-27 06:00:00
Brzydkie kaczątko włoskiego winiarstwa. Szczep, w który przez bardzo długi czas nikt nie chciał uwierzyć i jeszcze całkiem niedawno wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazywały na to, że nie znajdzie zrozumienia wśród miłośników boskiego trunku. Tymczasem na naszych oczach brzydkie kaczątko zmienia się w boskiego łabędzia.
Jeśli będziecie gościć w Rzymie lub okolicach, nie przegapcie pochodzącego ze stołecznego regionu Lacjum czerwonego szczepu cesanese.
Włoskie terminy, które pojawiły się w odcinku:
cesanese, lambrusco - szczepy winorośli
Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG)
Cesanese del Piglio - nazwa apelacji
frecciarossa - takie włoskie pendolino
Camillo Mancini, Giovanni Negri
Odcinek z cyklu Wino z Włoch.
Dlaczego to najlepszy moment w historii by interesować się włoskim winem?
2024-03-13 06:00:00
Mówi się, że by wypłynąć na powierzchnię trzeba czasem sięgnąć dna - po to by mieć się od czego odbić. I można uznać, że właśnie to spotkało włoskie winiarstwo w 1986 roku. Na szczęście dla nas od tego czasu minęły już prawie cztery dekady i moim zdaniem żyjemy w najlepszym w historii czasie, by interesować się winem z Włoch! Dlaczego? Powodów jest co najmniej kilka!
Na winach wciąż się poznaję, więc nie mam zamiaru zagłębiać się w charakterystykę ich właściwości organoleptycznych. Zresztą w tym temacie z łatwością znajdziecie materiały autorstwa osób znacznie bardziej kompetentnych w tej dziedzinie niż ja. Ja na warsztat wezmę subiektywny wybór win i tematów okołowiniarskich (bo przecież to subiektywny przewodnik po włoskiej kuchni i języku). Takich, które z jakiegoś powodu mnie zaintrygowały i skłoniły do bliższego ich poznania. To co, cin cin?
Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:
DOC (denominazione di origine controllata)
DOCG (denominazione di origine controllata e garantita)
vitigni autoctoni Nazwy szczepów winorośli, które pojawiły się w odcinku:
primitivo / glera / sangiovese/ nebbiolo / grignolino / cesanese / teroldego / sagrantino
#16 Sierpień (koniec pierwszego sezonu)
2021-08-04 20:50:59
W sierpniu Włochy są zamknięte. A przynajmniej tak to może wyglądać z perspektywy kogoś, kto właśnie ten miesiąc wybrał na odkrywanie włoskich miast. Sierpień to we Włoszech miesiąc, w którym trochę nie wypada pracować. Wypada za to celebrować lato i nie myśleć o zadaniach i terminach. I to właśnie zamierzam robić w sierpniu, dlatego w tym miesiącu nie pojawią się nowe odcinki Apetytu. Jeśli nic nie stanie na przeszkodzie, jesienią pojawi się drugi sezon Apetytu, w którym przeanalizujemy kolejne apetyczne przepisy i poznamy włoskie regiony od kuchni. O wszystkim dowiecie się profilu podcastu na Facebooku lub Instagramie, gdzie postaram się również w sierpniu publikować apetyczne ciekawostki.
I jeszcze akcja #WSPIERAMYWŁOSKIEPIZZERIE
Zanim oddam się słodkiemu lenistwu (które po włosku określa się mianem dolce far niente, czyli słodkie nicnierobienie), chciałabym poruszyć jeszcze jedną kwestię. Wszystko zaczęło się od pizzy - to właśnie jej był poświęcony odcinek Apetytu, który, jak wynika z ciągle rosnącej liczby odsłuchań, przypadł Wam do gustu. Pandemiczna rzeczywistość bardzo namieszała w branży gastronomicznej a widmo czwartej fali nie ułatwia prowadzenia tego typu działalności. Właśnie dlatego myślę, że właśnie teraz szczególnie warto wspierać wszystkie te miejsca, którym udało się przetrwać oraz takie, które niedawno i w których można zjeść wyborną włoską pizzę. W związku z tym postanowiłam na moich stories regularnie dzielić się z Wami pizzeriami, które znam i lubię, w nadziei, że być może je kiedyś odwiedzicie, jeśli będziecie akurat w okolicy. Zachęcam Was do zrobienia tego samego - jeśli w swoim story z polecakją oznaczycie profil Apetytu, udostępnię Waszą rekomendację, żeby wieść o pizzeriach, które uwielbiacie trafiała do coraz szerszego grona osób z apetytem na włoszczyznę.
#15 Toskania (Region od kuchni)
2021-07-21 20:51:38
To odcinek tylko dla osób o stalowych nerwach! Będzie diabelsko, surowo i krwiście. Pojawią się nawet flaki i żołądki i to bez konieczności uciekania się do efektów specjalnych. Na dodatek nie ominą nas również wątki polityczne. A to wszystko w regionie, który kojarzy nam się z sielskimi krajobrazami, pocztówkowymi wręcz widokami i który znany jest powszechnie jako kolebka kultury i sztuki oraz mody przez wielkie M. Nie dajcie się zwieść pozorom! Jesteście ciekawi dlaczego tytułowa masakra pewnej słynnej serii horrorów powinna być toskańska a nie teksańska? Zapraszam do Toskanii – poznajmy ją od kuchni!
Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:
bistecca alla fiorentina
corbonata
carbone
il Partito Nettista Italiano
il Partito della Bistecca
trippaio
trippa
panino con la trippa
lampredotto
pollo alla diavola
pinzimonio
il Partito del Pinzimonio
pinzare
matrimonio
schiacciata
schiacciare
#14 Śniadanie
2021-07-07 06:00:00
Dlaczego Włosi jedzą kolację na śniadanie i mówią, że robią choć nie ma prawie nic do roboty? Albo dlaczego ten sam rogalik każe się nazywać inaczej na Północy a inaczej na Południu? Kim są wreszcie Polka z Ankony i Polka z Aversy? Jeśli dolce vita zaczyna się od słodkiego śniadania to Włosi opanowali sztukę słodkiego życia do perfekcji. Pójdźmy zatem w ich ślady!
Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:
colazione
cena
fare colazione
pausa pranzo
primo
secondo
cappuccino
latte macchiato
spremuta
spremere
cornetto
brioche
vuoto
alla crema
al cioccolato
alla nutella
alla marmellata (di albicocche)
al pistacchio
barista
pasta
polacca anconiana
polacca aversana
colazione all’italiana
W odcinku wykorzystano fragmenty efektów dźwiękowych:
Eating autorstwa MyMiniGemini
KITCHEN common sounds autorstwa Robinhood76
Moka Express Brewing autorstwa oggers
BarSavino1000_130717 autorstwa suonidigallipoli
#13 Gricia i Amatriciana (Apetyczny przepis)
2021-06-23 06:00:00
Bohaterkami dzisiejszego odcinka są dwie siostry, choć raczej nie bliźniaczki. Starsza,jest nieco tłustsza (choć obie nie należą do chudzielców) i raczej konserwatywna, młodsza ma ognisty temperament i szturmem zdobywa świat - sama zmieniła się zresztą znacznie pod wpływem Neapolu. Choć urodziły się w Abruzji, ostatecznie obie zadomowiły się w Rzymie. O kim mowa? Poznajcie dwie klasyczne pasty ze stołecznego regionu Lacjum o wdzięcznych imionach Gricia i Amatriciana.
Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:
gricia
amatriciana
guanciale
carbonara
pecorino
grana padano
grici
pomodoro
pomo d'oro
giallo
zafferano
Przepisy na Gricię i Amatricianę (nie są to dosłowne tłumaczenia z Giallo Zafferano, a raczej moje interpretacje oryginalnych przepisów): https://apetytnawloszczyzne.pl/2021/06/23/13-gricia-i-amatriciana/
#12 Lody
2021-06-09 06:00:00
Uff jak gorąco! No dobrze, w Polsce jeszcze może nie aż tak, ale na przykład na Sycylii już coraz bardziej. By lato nie zaskoczyło nas tak jak zima czasem zaskakuje drogowców, zastanówmy się już teraz, co przyniesie nam kojące orzeźwienie podczas (ach, jakże w tym roku wyczekiwanych!) letnich skwarów. Prawidłowa odpowiedź moim zdaniem może być tylko jedna - gelato, czyli lody!
Ale ta odpowiedź rodzi wiele pytań: Jak to możliwe, że w średniowiecznej Sycylii można było zawodowo zajmować się śniegiem? Co mają wspólnego lody ze sztuką? Dlaczego najlepsze lodziarnie są najmniej instagramowe? Jak smakują lody o smaku pocałunku? I wreszcie - czy można jeść lody na śniadanie?
Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:
gelato
sorbetto
niveri
nivaroli
zabaglione
buono
talento
gelato artigianale
artigiano
arte
piccolo
medio
grande
cono
coppa/coppetta
gusto
pistacchio
nocciola
noce
cioccolato fondente
bacio
gelatiere
gianduia
amarena
zuppa inglese
stracciatella
stracciare
passeggiata
#11 Sycylia (Region od kuchni)
2021-05-26 00:11:59
Ten odcinek będzie głośny, pachnący i kolorowy! Poszukiwacze przygód, kinomaniacy a nawet miłośnicy opery powinni znaleźć w nim coś dla siebie, choć mówić będziemy przecież wyłącznie o jedzeniu. Otrzemy się o Hiszpanię i kulturę arabską, choć tak naprawdę nie wyjedziemy z Włoch. A nawet cofniemy się w czasie, choć pozostaniemy w roku 2021 roku. Tym razem zapraszam Was na Sycylię. Poznajmy ją od kuchni!
Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:
arancine
arancini
arancia
pane con la milza
panelle
panellari
caponata
antipasto
contorno
melanzane
cipolle
sedano
olive
pomodori
pasta alla norma
tonno
pesce spada
seppia
zuppa di pesce
brodo
saline
sale marino di Trapani
W odcinku wykorzystano fragmenty efektów dźwiękowych:
"Opera tenor AAAAH" autorstwa ptrflr
Gallipoli soundscapes » Suoni di Gallipoli risacca di scogliera autorstwa suonidigallipoli
SALT - pouring salt autorstwa Jay6Waza
#10 Chleb
2021-05-12 06:00:00
Temat pieczywa we Włoszech nie jest taki oczywisty. Wiemy już, że chleb rzadko towarzyszy Włochom od samego rana - na colazione, czyli śniadanie, wybierają bowiem chętniej słodkie rogaliki cornetti albo w ogóle poprzestają na samej kawie. Nie jest również podstawowym składnikiem typowej kolacji - cena italiana to minimum jedno ciepłe danie a najlepiej, jeśli tylko czas na to pozwala, kilka dań w znanej nam już z odcinka o niedzielnym obiedzie kolejności od antipasto, primo, secondo e contorno aż po dolce, caffè i digestivo.
A jednak Włosi są ze swojego chleba niezwykle dumni i niemal każdy region ma swoje specyficzne odmiany pieczywa i związanie z nimi tradycje i powiedzenia. Zagłębiając się w temat chleba we Włoszech, możemy postawić sobie kilka intrygujących pytań i znaleźć na nie dość zaskakujące odpowiedzi. Co ma wspólnego chleb z małym butem? Dlaczego toskański chleb jest głupkowaty? Czy Sardyńczycy jedzą papier nutowy? Po co mieszkańcy Apulii budowali sekretne piece? Poszukajmy tych odpowiedzi wspólnie!
KOLEJNY ODCINEK APETYTU TYM RAZEM ZA 2 TYGODNIE.
Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:
colazione
cena italiana
antipasto
primo
secondo
contorno
dolce
caffè
digestivo
pane
coperto
fare la scarpetta
scarpa
sciocco
con pane
companatico
“come sa di sale lo pane altrui”
panzanella
pappa al pomodoro
bruschetta
carta da musica
biscotti savoiardi
tiramisù