Polityka o historii
Polityka o Historii to podkast tygodnika „Polityka” o wydarzeniach historycznych i ich wpływie na współczesny świat. Rozmowy z ekspertami zajmującymi się historią Polski i świata. Podkast dla tych, którzy chcą zrozumieć przeszłość, by lepiej rozumieć teraźniejszość. Zapraszają dziennikarze tygodnika „Polityka”: Agnieszka Krzemińska i Marcin Zaremba. Nowe odcinki co tydzień, we wtorek rano.
Kategorie:
Historia
Historia
Włosy, boginie i tabliczki, czyli kobiety w starożytnym Bliskim Wschodzie
2025-06-10 07:02:00
Najnowszy odcinek kobiecej serii w „Polityce o historii” poświęcamy kobietom starożytnego Bliskiego Wschodu. Dominika Lewandowska, orientalistka z Uniwersytetu Warszawskiego, opowiada, czy kobiety mogły się uczyć pisać, kto zakrywał włosy i co o cielesności mówią źródła sprzed tysięcy lat. Dowiecie się, jak wyglądało życie codzienne kobiet w Asyrii i Anatolii oraz jakie miały prawa. Poruszamy temat prostytucji świątynnej, fascynacji włosami, rozwodów i opieki nad dziećmi. Mówimy też o piszących kapłankach, adopcjach, listach do mężów i kobiecej sprawczości. Nie zabrakło wątku trzeciej płci, „żonach podróżnych” i mitologii Isztar. To opowieść o silnych, przedsiębiorczych kobietach i tabliczkach, które wciąż mają wiele do powiedzenia. Z Dominiką Lewandowską rozmawia Agnieszka Krzemińska.
Chcesz więcej rzetelnych treści historycznych? U nas znajdziesz analizy, rozmowy z badaczami i książki, które warto znać. Skorzystaj ze specjalnej oferty: 30% zniżki na roczną subskrypcję z kodem historia30 na stronie www.polityka.pl/kod/historia30.
Najnowszy odcinek kobiecej serii w „Polityce o historii” poświęcamy kobietom starożytnego Bliskiego Wschodu. Dominika Lewandowska, orientalistka z Uniwersytetu Warszawskiego, opowiada, czy kobiety mogły się uczyć pisać, kto zakrywał włosy i co o cielesności mówią źródła sprzed tysięcy lat. Dowiecie się, jak wyglądało życie codzienne kobiet w Asyrii i Anatolii oraz jakie miały prawa. Poruszamy temat prostytucji świątynnej, fascynacji włosami, rozwodów i opieki nad dziećmi. Mówimy też o piszących kapłankach, adopcjach, listach do mężów i kobiecej sprawczości. Nie zabrakło wątku trzeciej płci, „żonach podróżnych” i mitologii Isztar. To opowieść o silnych, przedsiębiorczych kobietach i tabliczkach, które wciąż mają wiele do powiedzenia. Z Dominiką Lewandowską rozmawia Agnieszka Krzemińska.
Chcesz więcej rzetelnych treści historycznych? U nas znajdziesz analizy, rozmowy z badaczami i książki, które warto znać. Skorzystaj ze specjalnej oferty: 30% zniżki na roczną subskrypcję z kodem historia30 na stronie www.polityka.pl/kod/historia30.
Chcesz więcej rzetelnych treści historycznych? U nas znajdziesz analizy, rozmowy z badaczami i książki, które warto znać. Skorzystaj ze specjalnej oferty: 30% zniżki na roczną subskrypcję z kodem historia30 na stronie www.polityka.pl/kod/historia30.
Bić się czy nie bić. Tragiczne wybory i polskie podziemie po 1945 r.
2025-06-03 07:02:34
W tym odcinku rozmawiamy z historykiem Sławomirem Poleszakiem, współautorem (wraz z Rafałem Wnukiem) książki „Niezłomni czy realiści. Polskie podziemie antykomunistyczne bez patosu”, laureatem Nagrody Historycznej „Polityki” im. Mariana Turskiego. To opowieść o dramatycznych decyzjach, jakie musieli podejmować żołnierze AK i członkowie konspiracji po drugiej wojnie światowej. Bez patosu, bez uproszczeń, za to z faktami i przykładami z pierwszej ręki. Dlaczego maj 1945 był momentem przełomowym dla tysięcy ludzi? Jakie były realne dylematy moralne i polityczne dowódców AK? W jaki sposób decyzje z Jałty wpłynęły na losy polskiego państwa podziemnego? Gdzie kończył się opór, a zaczynała brutalizacja i przemoc?
Chcesz więcej rzetelnych treści historycznych? Odkryj analizy, rozmowy z badaczami i polecane książki. Skorzystaj ze specjalnej oferty: 30% zniżki na roczną subskrypcję z kodem temat30 na stronie www.polityka.pl/kod/historia30.
(00:18) Wstęp do rozmowy
(01:32) Maj 1945: jaka była atmosfera polskiego podziemia?
(09:50) Czym kierowali się dowódcy Armii Krajowej w swoich decyzjach
(14:35) Decyzje Jałty a wpływ na struktury państwa polskiego
(18:04) Pomysł na nową formę konspiracji
(25:33) Jak wyglądało zaangażowanie wywiadu
(32:25) Życiorysy, na podstawie których opowiadane jest polskie podziemie
(38:36) Brutalizacja życia codziennego
(40:54) Podsumowanie.
W tym odcinku rozmawiamy z historykiem Sławomirem Poleszakiem, współautorem (wraz z Rafałem Wnukiem) książki „Niezłomni czy realiści. Polskie podziemie antykomunistyczne bez patosu”, laureatem Nagrody Historycznej „Polityki” im. Mariana Turskiego. To opowieść o dramatycznych decyzjach, jakie musieli podejmować żołnierze AK i członkowie konspiracji po drugiej wojnie światowej. Bez patosu, bez uproszczeń, za to z faktami i przykładami z pierwszej ręki. Dlaczego maj 1945 był momentem przełomowym dla tysięcy ludzi? Jakie były realne dylematy moralne i polityczne dowódców AK? W jaki sposób decyzje z Jałty wpłynęły na losy polskiego państwa podziemnego? Gdzie kończył się opór, a zaczynała brutalizacja i przemoc?
Chcesz więcej rzetelnych treści historycznych? Odkryj analizy, rozmowy z badaczami i polecane książki. Skorzystaj ze specjalnej oferty: 30% zniżki na roczną subskrypcję z kodem temat30 na stronie www.polityka.pl/kod/historia30.
(00:18) Wstęp do rozmowy
(01:32) Maj 1945: jaka była atmosfera polskiego podziemia?
(09:50) Czym kierowali się dowódcy Armii Krajowej w swoich decyzjach
(14:35) Decyzje Jałty a wpływ na struktury państwa polskiego
(18:04) Pomysł na nową formę konspiracji
(25:33) Jak wyglądało zaangażowanie wywiadu
(32:25) Życiorysy, na podstawie których opowiadane jest polskie podziemie
(38:36) Brutalizacja życia codziennego
(40:54) Podsumowanie.
Chcesz więcej rzetelnych treści historycznych? Odkryj analizy, rozmowy z badaczami i polecane książki. Skorzystaj ze specjalnej oferty: 30% zniżki na roczną subskrypcję z kodem temat30 na stronie www.polityka.pl/kod/historia30.
(00:18) Wstęp do rozmowy
(01:32) Maj 1945: jaka była atmosfera polskiego podziemia?
(09:50) Czym kierowali się dowódcy Armii Krajowej w swoich decyzjach
(14:35) Decyzje Jałty a wpływ na struktury państwa polskiego
(18:04) Pomysł na nową formę konspiracji
(25:33) Jak wyglądało zaangażowanie wywiadu
(32:25) Życiorysy, na podstawie których opowiadane jest polskie podziemie
(38:36) Brutalizacja życia codziennego
(40:54) Podsumowanie.
Dzieciństwo bez dzieciństwa, czyli o pracy dzieci, której nie chcemy pamiętać
2025-05-27 07:02:07
Dzieciństwo kojarzy się dziś z zabawą, nauką i opieką dorosłych. Ale jeszcze w XIX i XX w. tysiące dzieci w Polsce zamiast szkoły trafiało do fabryk, kopalń i na służbę. Pracowały od najmłodszych lat, często wycieńczone, głodne, bez dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej. W rozmowie inspirowanej książką Magdaleny Kopeć „Pastuszkowie, gazeciarze, tkaczki” mówimy o losie dzieci robotników, służących i ulicznych sprzedawców. Poruszamy temat milczenia wokół pracy dzieci, braku źródeł historycznych i mechanizmów psychologicznych, które wpływają na pamięć dorosłych o tamtych czasach.
(00:12) Wstęp do rozmowy z Magdaleną Kopeć
(01:04) Skąd pomysł na książkę o pracy dzieci
(03:34) Dlaczego dorośli nie chcieli wspominać pracy z dzieciństwa
(08:34) Dziecko jako tabula rasa; dlaczego dzieci chciały być jak rodzice?
(11:52) Gdzie dzieci pracowały najczęściej
(15:30) Praca dzieci, która reperuje budżet rodzinny
(19:07) O obowiązku edukacji dzieci
(27:05) Gdzie dziecko miało gorzej: na wsi czy w mieście
(32:38) Jak praca wpływała na ciała dzieci
(38:17) O dzieciach, które trafiły na ulicę
(45:50) Wspominanie i wypieranie dzieciństwa
(52:32) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
Dzieciństwo kojarzy się dziś z zabawą, nauką i opieką dorosłych. Ale jeszcze w XIX i XX w. tysiące dzieci w Polsce zamiast szkoły trafiało do fabryk, kopalń i na służbę. Pracowały od najmłodszych lat, często wycieńczone, głodne, bez dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej. W rozmowie inspirowanej książką Magdaleny Kopeć „Pastuszkowie, gazeciarze, tkaczki” mówimy o losie dzieci robotników, służących i ulicznych sprzedawców. Poruszamy temat milczenia wokół pracy dzieci, braku źródeł historycznych i mechanizmów psychologicznych, które wpływają na pamięć dorosłych o tamtych czasach.
(00:12) Wstęp do rozmowy z Magdaleną Kopeć
(01:04) Skąd pomysł na książkę o pracy dzieci
(03:34) Dlaczego dorośli nie chcieli wspominać pracy z dzieciństwa
(08:34) Dziecko jako tabula rasa; dlaczego dzieci chciały być jak rodzice?
(11:52) Gdzie dzieci pracowały najczęściej
(15:30) Praca dzieci, która reperuje budżet rodzinny
(19:07) O obowiązku edukacji dzieci
(27:05) Gdzie dziecko miało gorzej: na wsi czy w mieście
(32:38) Jak praca wpływała na ciała dzieci
(38:17) O dzieciach, które trafiły na ulicę
(45:50) Wspominanie i wypieranie dzieciństwa
(52:32) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
(00:12) Wstęp do rozmowy z Magdaleną Kopeć
(01:04) Skąd pomysł na książkę o pracy dzieci
(03:34) Dlaczego dorośli nie chcieli wspominać pracy z dzieciństwa
(08:34) Dziecko jako tabula rasa; dlaczego dzieci chciały być jak rodzice?
(11:52) Gdzie dzieci pracowały najczęściej
(15:30) Praca dzieci, która reperuje budżet rodzinny
(19:07) O obowiązku edukacji dzieci
(27:05) Gdzie dziecko miało gorzej: na wsi czy w mieście
(32:38) Jak praca wpływała na ciała dzieci
(38:17) O dzieciach, które trafiły na ulicę
(45:50) Wspominanie i wypieranie dzieciństwa
(52:32) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
Kim byli budowniczowie getta warszawskiego? To miało być śmiertelnie skuteczne
2025-05-20 07:01:28
Kto wymyślił warszawskie getto? Jaką rolę w polityce prowadzącej do Zagłady odegrali inteligenci? Niemiecki reżim okupacyjny potocznie kojarzy się z sadystycznym gestapowcem bądź tłustym i przekupnym żandarmem. Zapominamy, że stworzyli go Niemcy i Austriacy ze stopniem doktora. Doktor przed nazwiskiem mieli Hans Frank bądź Ludwig Fischer, gubernator Dystryktu Warszawskiego. Wszystko miało być racjonalnie zaplanowane i, jak się wkrótce okazało, śmiertelnie skuteczne. O początkach warszawskiego getta z Justyną Majewską, autorką książki „Mury i szczeliny. Przestrzenie getta warszawskiego”, za którą otrzymała tegoroczną Nagrodę Historyczną im. Mariana Turskiego w kategorii debiuty, rozmawia Marcin Zaremba.
(00:17) Wstęp
(01:05) Kto wymyślił warszawskie getto
(08:08) Czemu na początku miało służyć koncentrowanie Żydów w jednym miejscu
(10:05) Dwa duże plany Niemców względem Żydów
(13:47) Kto był organizatorem Zagłady Żydów? Kim byli ci ambitni Niemcy?
(18:08) Co było najgorsze w codziennym funkcjonowaniu w warszawskim getcie
(22:43) O szczelinach w życiu getta
(27:40) O ogłoszeniach drobnych
(29:52) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
Kto wymyślił warszawskie getto? Jaką rolę w polityce prowadzącej do Zagłady odegrali inteligenci? Niemiecki reżim okupacyjny potocznie kojarzy się z sadystycznym gestapowcem bądź tłustym i przekupnym żandarmem. Zapominamy, że stworzyli go Niemcy i Austriacy ze stopniem doktora. Doktor przed nazwiskiem mieli Hans Frank bądź Ludwig Fischer, gubernator Dystryktu Warszawskiego. Wszystko miało być racjonalnie zaplanowane i, jak się wkrótce okazało, śmiertelnie skuteczne. O początkach warszawskiego getta z Justyną Majewską, autorką książki „Mury i szczeliny. Przestrzenie getta warszawskiego”, za którą otrzymała tegoroczną Nagrodę Historyczną im. Mariana Turskiego w kategorii debiuty, rozmawia Marcin Zaremba.
(00:17) Wstęp
(01:05) Kto wymyślił warszawskie getto
(08:08) Czemu na początku miało służyć koncentrowanie Żydów w jednym miejscu
(10:05) Dwa duże plany Niemców względem Żydów
(13:47) Kto był organizatorem Zagłady Żydów? Kim byli ci ambitni Niemcy?
(18:08) Co było najgorsze w codziennym funkcjonowaniu w warszawskim getcie
(22:43) O szczelinach w życiu getta
(27:40) O ogłoszeniach drobnych
(29:52) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
(00:17) Wstęp
(01:05) Kto wymyślił warszawskie getto
(08:08) Czemu na początku miało służyć koncentrowanie Żydów w jednym miejscu
(10:05) Dwa duże plany Niemców względem Żydów
(13:47) Kto był organizatorem Zagłady Żydów? Kim byli ci ambitni Niemcy?
(18:08) Co było najgorsze w codziennym funkcjonowaniu w warszawskim getcie
(22:43) O szczelinach w życiu getta
(27:40) O ogłoszeniach drobnych
(29:52) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
Mnisi, sodomia i trzecia płeć, czyli Kościół w XI wieku. Co trafiło do papieskiej szkatuły?
2025-05-13 07:05:54
Czy w XI-wiecznym Kościele naprawdę istniała „sodomicka zaraza”? Dlaczego papież milczał wobec homoseksualizmu wśród duchownych? I kim był Piotr Damiani: fanatycznym moralistą czy wizjonerskim intelektualistą? Prof. Krzysztof Skwierczyński z Uniwersytetu Warszawskiego zabiera nas w podróż przez cielesne i duchowe napięcia średniowiecza. Mówimy o seksualności, płci, hipokryzji, reformie Kościoła i traktatach, które przez wieki zalegały w papieskiej szkatułce. Damiani pisał o „płci anielskiej”, pokusach Chrystusa i roli męskości w kapłaństwie. Choć przez wieki nierozumiany, dziś wraca jako jeden z najciekawszych myślicieli epoki. Z prof. Skwierczyńskim rozmawia Agnieszka Krzemińska.
(00:12) Wstęp
(01:00) Kim był Piotr Damiani i czym zasłynął
(07:45) O najcięższych grzechach
(16:45) O tym, jak tworzyło się społeczeństwo represyjne
(23:47) Damiani o kwestiach płci: czym była trzecia płeć?
(30:27) „Przebieranki”: co oznaczały?
(39:45) Nasze wyobrażenie o kwestiach seksualnych w średniowieczu
(48:15) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
Czy w XI-wiecznym Kościele naprawdę istniała „sodomicka zaraza”? Dlaczego papież milczał wobec homoseksualizmu wśród duchownych? I kim był Piotr Damiani: fanatycznym moralistą czy wizjonerskim intelektualistą? Prof. Krzysztof Skwierczyński z Uniwersytetu Warszawskiego zabiera nas w podróż przez cielesne i duchowe napięcia średniowiecza. Mówimy o seksualności, płci, hipokryzji, reformie Kościoła i traktatach, które przez wieki zalegały w papieskiej szkatułce. Damiani pisał o „płci anielskiej”, pokusach Chrystusa i roli męskości w kapłaństwie. Choć przez wieki nierozumiany, dziś wraca jako jeden z najciekawszych myślicieli epoki. Z prof. Skwierczyńskim rozmawia Agnieszka Krzemińska.
(00:12) Wstęp
(01:00) Kim był Piotr Damiani i czym zasłynął
(07:45) O najcięższych grzechach
(16:45) O tym, jak tworzyło się społeczeństwo represyjne
(23:47) Damiani o kwestiach płci: czym była trzecia płeć?
(30:27) „Przebieranki”: co oznaczały?
(39:45) Nasze wyobrażenie o kwestiach seksualnych w średniowieczu
(48:15) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
(00:12) Wstęp
(01:00) Kim był Piotr Damiani i czym zasłynął
(07:45) O najcięższych grzechach
(16:45) O tym, jak tworzyło się społeczeństwo represyjne
(23:47) Damiani o kwestiach płci: czym była trzecia płeć?
(30:27) „Przebieranki”: co oznaczały?
(39:45) Nasze wyobrażenie o kwestiach seksualnych w średniowieczu
(48:15) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję standard, kupując ją na stronie sklep.polityka.pl.
Kobiety w historii. Te, które sikały na stojąco: jak żyły starożytne Egipcjanki?
2025-04-29 08:04:00
Przeszłość nie była łaskawa dla kobiet — w podręcznikach historii dominują mężczyźni, kobiety często pozostają w tle. Starożytny Egipt to wyjątek. Kobiety potrafiły tu zrobić karierę, rządzić i prowadzić interesy, a Herodot pisał z przerażeniem o ich swobodzie. W pierwszym odcinku naszego nowego cyklu przyglądamy się Egipcjankom: królowym, kapłankom, poetkom i zwykłym mieszkankom kraju nad Nilem. Z dr. Filipem Taterką sprawdzamy, jakie naprawdę miały prawa, możliwości i jak były postrzegane. Startujemy z serią, w której będziemy odkrywać, jak kobietom — liderkom, polityczkom, ale też zwykłym obywatelkom — żyło się w przeszłości. Zapraszamy w podróż do świata, gdzie nie tylko faraonowie mieli głos!
(00:12) Wprowadzenie i początek cyklu „Kobiety w historii”
(02:05) O badaniach polskich archeologów i kobietach, które sprawowały władzę w starożytnym Egipcie
(05:24) Kobiety na tronie: samodzielne rządzenie czy wpływy doradców?
(10:10) Charakterystyka rządów Kleopatry
(13:04) Jak wyglądało życie codzienne kobiet w starożytnym Egipcie oraz ich prawa
(16:15) Ścieżki kariery dostępne dla kobiet w starożytnym Egipcie
(20:18) Edukacja dziewcząt: możliwości i ograniczenia
(30:44) Wizerunek kobiet w literaturze starożytnego Egiptu
(37:10) Jak wyglądała ochrona zdrowia kobiet w starożytnym Egipcie?
(39:45) Do czego aspirowały i o czym marzyły?
(50:00) Relacje homoseksualne między kobietami w Egipcie
(56:56) Podsumowanie rozmowy.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
Przeszłość nie była łaskawa dla kobiet — w podręcznikach historii dominują mężczyźni, kobiety często pozostają w tle. Starożytny Egipt to wyjątek. Kobiety potrafiły tu zrobić karierę, rządzić i prowadzić interesy, a Herodot pisał z przerażeniem o ich swobodzie. W pierwszym odcinku naszego nowego cyklu przyglądamy się Egipcjankom: królowym, kapłankom, poetkom i zwykłym mieszkankom kraju nad Nilem. Z dr. Filipem Taterką sprawdzamy, jakie naprawdę miały prawa, możliwości i jak były postrzegane. Startujemy z serią, w której będziemy odkrywać, jak kobietom — liderkom, polityczkom, ale też zwykłym obywatelkom — żyło się w przeszłości. Zapraszamy w podróż do świata, gdzie nie tylko faraonowie mieli głos!
(00:12) Wprowadzenie i początek cyklu „Kobiety w historii”
(02:05) O badaniach polskich archeologów i kobietach, które sprawowały władzę w starożytnym Egipcie
(05:24) Kobiety na tronie: samodzielne rządzenie czy wpływy doradców?
(10:10) Charakterystyka rządów Kleopatry
(13:04) Jak wyglądało życie codzienne kobiet w starożytnym Egipcie oraz ich prawa
(16:15) Ścieżki kariery dostępne dla kobiet w starożytnym Egipcie
(20:18) Edukacja dziewcząt: możliwości i ograniczenia
(30:44) Wizerunek kobiet w literaturze starożytnego Egiptu
(37:10) Jak wyglądała ochrona zdrowia kobiet w starożytnym Egipcie?
(39:45) Do czego aspirowały i o czym marzyły?
(50:00) Relacje homoseksualne między kobietami w Egipcie
(56:56) Podsumowanie rozmowy.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
(00:12) Wprowadzenie i początek cyklu „Kobiety w historii”
(02:05) O badaniach polskich archeologów i kobietach, które sprawowały władzę w starożytnym Egipcie
(05:24) Kobiety na tronie: samodzielne rządzenie czy wpływy doradców?
(10:10) Charakterystyka rządów Kleopatry
(13:04) Jak wyglądało życie codzienne kobiet w starożytnym Egipcie oraz ich prawa
(16:15) Ścieżki kariery dostępne dla kobiet w starożytnym Egipcie
(20:18) Edukacja dziewcząt: możliwości i ograniczenia
(30:44) Wizerunek kobiet w literaturze starożytnego Egiptu
(37:10) Jak wyglądała ochrona zdrowia kobiet w starożytnym Egipcie?
(39:45) Do czego aspirowały i o czym marzyły?
(50:00) Relacje homoseksualne między kobietami w Egipcie
(56:56) Podsumowanie rozmowy.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
City break, ale z historią. Ruszamy do Florencji i staramy się nie zwariować
2025-04-22 08:02:44
Zwiedzamy Florencję! Ale od czego zacząć, gdy sztuka atakuje z każdej strony? Jak nie oszaleć od piękna i nie paść ofiarą syndromu Stendhala? Przylatujemy... a raczej przyjeżdżamy pociągiem z Bolonii lub Pizy i ruszamy w miasto. Z pomocą prof. Haliny Manikowskiej odkrywamy Florencję: od fresku Masaccia w Santa Maria Novella, przez dzieła Brunelleschiego, Giotta i Michała Anioła, aż po Ogrody Bardinich z widokiem na kopułę. Po drodze panino con trippa i bistecca alla fiorentina. Plan zwiedzania, który ratuje przed sztuką w wysokim stężeniu.
(00:12) Wstęp
(00:49) Zwiedzamy Florencję: od czego zaczynamy?
(02:30) Kościół Santa Maria Novella: pierwsze obrazy z perspektywą i niesamowite freski
(04:18) Syndrom Stendhala: dlaczego nie da się zobaczyć wszystkiego we Florencji w weekend
(06:08) Mercato di San Lorenzo: największy targ we Florencji. Co zjeść?
(07:45) Zwiedzamy Pałac Medyceuszy
(12:30) Szpital Niewiniątek, czyli wizytówka Florencji
(14:53) Kim był Filippo Brunelleschi dla Florencji? Wybitny rzeźbiarz i architekt
(19:20) Santa Maria del Flore: kopuła zbudowana przez Brunelleschiego, widoczna w całej Florencji
(25:04) Piazza Della Repubblica i kolumna obfitości
(28:15) Piazza della Signoria: dlaczego powstał dzięki walkom politycznym
(31:35) Donatello: rzeźbiarz bardzo ważny dla Florencji
(33:30) Galeria Uffizi
(34:57) Trzy galerie sztuki we Florencji, które warto zobaczyć
(38:55) Kościół Santa Croce: co w środku?
(41:35) San Miniato al Monte: kościół na wzgórzu
(46:10) Co zjeść na koniec takiej podróży po Florencji
(48:00) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
Zwiedzamy Florencję! Ale od czego zacząć, gdy sztuka atakuje z każdej strony? Jak nie oszaleć od piękna i nie paść ofiarą syndromu Stendhala? Przylatujemy... a raczej przyjeżdżamy pociągiem z Bolonii lub Pizy i ruszamy w miasto. Z pomocą prof. Haliny Manikowskiej odkrywamy Florencję: od fresku Masaccia w Santa Maria Novella, przez dzieła Brunelleschiego, Giotta i Michała Anioła, aż po Ogrody Bardinich z widokiem na kopułę. Po drodze panino con trippa i bistecca alla fiorentina. Plan zwiedzania, który ratuje przed sztuką w wysokim stężeniu.
(00:12) Wstęp
(00:49) Zwiedzamy Florencję: od czego zaczynamy?
(02:30) Kościół Santa Maria Novella: pierwsze obrazy z perspektywą i niesamowite freski
(04:18) Syndrom Stendhala: dlaczego nie da się zobaczyć wszystkiego we Florencji w weekend
(06:08) Mercato di San Lorenzo: największy targ we Florencji. Co zjeść?
(07:45) Zwiedzamy Pałac Medyceuszy
(12:30) Szpital Niewiniątek, czyli wizytówka Florencji
(14:53) Kim był Filippo Brunelleschi dla Florencji? Wybitny rzeźbiarz i architekt
(19:20) Santa Maria del Flore: kopuła zbudowana przez Brunelleschiego, widoczna w całej Florencji
(25:04) Piazza Della Repubblica i kolumna obfitości
(28:15) Piazza della Signoria: dlaczego powstał dzięki walkom politycznym
(31:35) Donatello: rzeźbiarz bardzo ważny dla Florencji
(33:30) Galeria Uffizi
(34:57) Trzy galerie sztuki we Florencji, które warto zobaczyć
(38:55) Kościół Santa Croce: co w środku?
(41:35) San Miniato al Monte: kościół na wzgórzu
(46:10) Co zjeść na koniec takiej podróży po Florencji
(48:00) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
(00:12) Wstęp
(00:49) Zwiedzamy Florencję: od czego zaczynamy?
(02:30) Kościół Santa Maria Novella: pierwsze obrazy z perspektywą i niesamowite freski
(04:18) Syndrom Stendhala: dlaczego nie da się zobaczyć wszystkiego we Florencji w weekend
(06:08) Mercato di San Lorenzo: największy targ we Florencji. Co zjeść?
(07:45) Zwiedzamy Pałac Medyceuszy
(12:30) Szpital Niewiniątek, czyli wizytówka Florencji
(14:53) Kim był Filippo Brunelleschi dla Florencji? Wybitny rzeźbiarz i architekt
(19:20) Santa Maria del Flore: kopuła zbudowana przez Brunelleschiego, widoczna w całej Florencji
(25:04) Piazza Della Repubblica i kolumna obfitości
(28:15) Piazza della Signoria: dlaczego powstał dzięki walkom politycznym
(31:35) Donatello: rzeźbiarz bardzo ważny dla Florencji
(33:30) Galeria Uffizi
(34:57) Trzy galerie sztuki we Florencji, które warto zobaczyć
(38:55) Kościół Santa Croce: co w środku?
(41:35) San Miniato al Monte: kościół na wzgórzu
(46:10) Co zjeść na koniec takiej podróży po Florencji
(48:00) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
Myślicie, że żyjecie w trudnych czasach? W dwudziestoleciu to dopiero mieli ciężko!
2025-04-15 11:57:00
Hiperinflacja, bankructwa, wojna celna z Niemcami i Wielki Kryzys. Jak II RP w ogóle przetrwała? Ten odcinek to ekonomiczna podróż po jednym z najtrudniejszych okresów w historii Polski: dwudziestoleciu międzywojennym. Marcin Zaremba rozmawia z Andrzejem Krajewskim, autorem książki „Rzeczpospolita kryzysowa”, o tym, jak wyglądało życie w kraju, który wstał z wojennej ruiny, a potem obrywał ekonomicznie nokaut za nokautem. Odcinek o tym, jak władze radziły sobie z gigantyczną inflacją, jak Grabski wprowadził nową walutę, czemu Piłsudski miał szczęście i jak polski węgiel ratował Brytyjczyków. A także – czy dało się wtedy uniknąć recesji i jak naprawdę działał Centralny Okręg Przemysłowy.
(00:12) Wstęp
(01:05) Jak żyło się gospodarczo w II Rzeczpospolitej? Czy było gorzej niż dzisiaj? O pożyczkach, dodrukach i inflacji
(04:40) Jak wyglądał ówczesny budżet państwa
(09:18) Strategie walki z drożyzną
(11:41) Powstanie nowego rządu z Władysławem Grabskim na czele: reformy i nowa złotówka
(16:00) Konwencja górnośląska i zakaz polskiego węgla na terenie Niemiec
(22:00) Dlaczego Piłsudski był szczęściarzem? I jak polski węgiel uratował Wyspy Brytyjskie
(26:02) Kryzys ekonomiczny od 1930 r. i kreatywna księgowość
(32:20) Czy dałoby się wyciągnąć Polskę z Wielkiego Kryzysu? Symulacje
(36:30) O działalności Centralnego Okręgu Przemysłowego
(40:48) Ogromne wydatki na zbrojenia
(42:30) Podsumowanie
Hiperinflacja, bankructwa, wojna celna z Niemcami i Wielki Kryzys. Jak II RP w ogóle przetrwała? Ten odcinek to ekonomiczna podróż po jednym z najtrudniejszych okresów w historii Polski: dwudziestoleciu międzywojennym. Marcin Zaremba rozmawia z Andrzejem Krajewskim, autorem książki „Rzeczpospolita kryzysowa”, o tym, jak wyglądało życie w kraju, który wstał z wojennej ruiny, a potem obrywał ekonomicznie nokaut za nokautem. Odcinek o tym, jak władze radziły sobie z gigantyczną inflacją, jak Grabski wprowadził nową walutę, czemu Piłsudski miał szczęście i jak polski węgiel ratował Brytyjczyków. A także – czy dało się wtedy uniknąć recesji i jak naprawdę działał Centralny Okręg Przemysłowy.
(00:12) Wstęp
(01:05) Jak żyło się gospodarczo w II Rzeczpospolitej? Czy było gorzej niż dzisiaj? O pożyczkach, dodrukach i inflacji
(04:40) Jak wyglądał ówczesny budżet państwa
(09:18) Strategie walki z drożyzną
(11:41) Powstanie nowego rządu z Władysławem Grabskim na czele: reformy i nowa złotówka
(16:00) Konwencja górnośląska i zakaz polskiego węgla na terenie Niemiec
(22:00) Dlaczego Piłsudski był szczęściarzem? I jak polski węgiel uratował Wyspy Brytyjskie
(26:02) Kryzys ekonomiczny od 1930 r. i kreatywna księgowość
(32:20) Czy dałoby się wyciągnąć Polskę z Wielkiego Kryzysu? Symulacje
(36:30) O działalności Centralnego Okręgu Przemysłowego
(40:48) Ogromne wydatki na zbrojenia
(42:30) Podsumowanie
(00:12) Wstęp
(01:05) Jak żyło się gospodarczo w II Rzeczpospolitej? Czy było gorzej niż dzisiaj? O pożyczkach, dodrukach i inflacji
(04:40) Jak wyglądał ówczesny budżet państwa
(09:18) Strategie walki z drożyzną
(11:41) Powstanie nowego rządu z Władysławem Grabskim na czele: reformy i nowa złotówka
(16:00) Konwencja górnośląska i zakaz polskiego węgla na terenie Niemiec
(22:00) Dlaczego Piłsudski był szczęściarzem? I jak polski węgiel uratował Wyspy Brytyjskie
(26:02) Kryzys ekonomiczny od 1930 r. i kreatywna księgowość
(32:20) Czy dałoby się wyciągnąć Polskę z Wielkiego Kryzysu? Symulacje
(36:30) O działalności Centralnego Okręgu Przemysłowego
(40:48) Ogromne wydatki na zbrojenia
(42:30) Podsumowanie
Piastowie. Co wiemy o naszej pierwszej królewskiej dynastii i dlaczego tak mało
2025-04-08 08:01:00
Kim byli Piastowie, pierwsza polska dynastia królewska, i dlaczego wiemy o nich tak mało? W tym odcinku rozmawiamy z prof. Piotrem Węcowskim, mediewistą z Uniwersytetu Warszawskiego, który przybliża historię Piastów. Od Mieszka I, przez Bolesława Chrobrego, aż po Kazimierza Wielkiego, który „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Jakie fakty kryją się za tymi znanymi hasłami? Jakie tajemnice skrywają badania DNA i jak archeologia pomaga w odkrywaniu prawdy o początkach polskiego państwa? Odpowiadamy na pytania o polityczne dylematy Piastów, ich małżeństwa, wewnętrzne konflikty i wpływ na Europę. A także o to, czy Piastowie byli rzeczywiście liczącą się dynastią.
(00:12) Wstęp: rozmowa o Piastach
(01:05) Kim byli Piastowie i skąd się wzięli?
(03:46) Różne teorie na temat pochodzenia Piastów
(06:30) Współpraca historyków z archeologami: dlaczego jest kluczowa?
(07:45) Mieszko I i Dobrawa: pierwsze informacje o początkach państwa
(10:34) Ile żon miał Mieszko I?
(12:28) Mieszko I: gorliwy chrześcijanin czy polityk?
(16:39) Kiedy po raz pierwszy pojawiła się nazwa „Piastowie”?
(18:50) Piastowie a kwestia wydziedziczenia
(22:00) Genealogia Piastów: jak wyglądały ich linie?
(27:09) Liczba i charakter linii Piastów
(32:38) Jakie znaczenie mieli Piastowie na tle Europy?
(40:14) Kazimierz Wielki: jak zdobyć fundusze na rozbudowę Polski?
(44:50) Ostatni przedstawiciele Piastów
(48:40) Piastówny po Kazimierzu Wielkim: czy kiedykolwiek zasiadły na tronie?
(51:04) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
Kim byli Piastowie, pierwsza polska dynastia królewska, i dlaczego wiemy o nich tak mało? W tym odcinku rozmawiamy z prof. Piotrem Węcowskim, mediewistą z Uniwersytetu Warszawskiego, który przybliża historię Piastów. Od Mieszka I, przez Bolesława Chrobrego, aż po Kazimierza Wielkiego, który „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Jakie fakty kryją się za tymi znanymi hasłami? Jakie tajemnice skrywają badania DNA i jak archeologia pomaga w odkrywaniu prawdy o początkach polskiego państwa? Odpowiadamy na pytania o polityczne dylematy Piastów, ich małżeństwa, wewnętrzne konflikty i wpływ na Europę. A także o to, czy Piastowie byli rzeczywiście liczącą się dynastią.
(00:12) Wstęp: rozmowa o Piastach
(01:05) Kim byli Piastowie i skąd się wzięli?
(03:46) Różne teorie na temat pochodzenia Piastów
(06:30) Współpraca historyków z archeologami: dlaczego jest kluczowa?
(07:45) Mieszko I i Dobrawa: pierwsze informacje o początkach państwa
(10:34) Ile żon miał Mieszko I?
(12:28) Mieszko I: gorliwy chrześcijanin czy polityk?
(16:39) Kiedy po raz pierwszy pojawiła się nazwa „Piastowie”?
(18:50) Piastowie a kwestia wydziedziczenia
(22:00) Genealogia Piastów: jak wyglądały ich linie?
(27:09) Liczba i charakter linii Piastów
(32:38) Jakie znaczenie mieli Piastowie na tle Europy?
(40:14) Kazimierz Wielki: jak zdobyć fundusze na rozbudowę Polski?
(44:50) Ostatni przedstawiciele Piastów
(48:40) Piastówny po Kazimierzu Wielkim: czy kiedykolwiek zasiadły na tronie?
(51:04) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
(00:12) Wstęp: rozmowa o Piastach
(01:05) Kim byli Piastowie i skąd się wzięli?
(03:46) Różne teorie na temat pochodzenia Piastów
(06:30) Współpraca historyków z archeologami: dlaczego jest kluczowa?
(07:45) Mieszko I i Dobrawa: pierwsze informacje o początkach państwa
(10:34) Ile żon miał Mieszko I?
(12:28) Mieszko I: gorliwy chrześcijanin czy polityk?
(16:39) Kiedy po raz pierwszy pojawiła się nazwa „Piastowie”?
(18:50) Piastowie a kwestia wydziedziczenia
(22:00) Genealogia Piastów: jak wyglądały ich linie?
(27:09) Liczba i charakter linii Piastów
(32:38) Jakie znaczenie mieli Piastowie na tle Europy?
(40:14) Kazimierz Wielki: jak zdobyć fundusze na rozbudowę Polski?
(44:50) Ostatni przedstawiciele Piastów
(48:40) Piastówny po Kazimierzu Wielkim: czy kiedykolwiek zasiadły na tronie?
(51:04) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
Żydokomuna to mit. Jak naprawdę wyglądało życie polskich Żydów po wojnie
2025-04-01 08:01:34
Czy polscy Żydzi masowo popierali komunizm? Mit „Żydokomuny” upraszcza i zniekształca historię. Faktem jest, że część ocalałych z Holokaustu wstąpiła do partii komunistycznej, widząc w niej szansę na przetrwanie i awans. Ale wielu zajęło się odbudową żydowskiego życia religijnego i kulturalnego, tysiące pracowało jako górnicy i rzemieślnicy. Większość ostatecznie wybrała emigrację, zwłaszcza po pogromie kieleckim. O powojennych wyborach polskich Żydów Marcin Zaremba rozmawia z dr. Kamilem Kijkiem. Punktem wyjścia do dyskusji jest wystawa „1945. Nie koniec, nie początek” w Muzeum Polin, ukazująca skomplikowane losy ocalałych.
(00:12) Wprowadzenie
(02:04) Stosunek Żydów do komunizmu po drugiej wojnie światowej
(04:14) Żydzi w Polskiej Partii Robotniczej
(07:20) Żydzi nie będący komunistami, lecz wspierający komunizm: przyczyny zjawiska
(12:00) Sytuacja rabina Dawida Kahane
(18:22) Odbudowa społeczności żydowskiej w powojennej Polsce
(21:05) „Bitwa o handel”: losy żydowskich przedsiębiorców po wojnie
(27:40) Dążenie do odwetu na faszystach i nazistach
(33:55) Przyczyny presji na niezwiązane z komunizmem organizacje żydowskie
(39:16) Walka z kosmopolityzmem
(43:08) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
Czy polscy Żydzi masowo popierali komunizm? Mit „Żydokomuny” upraszcza i zniekształca historię. Faktem jest, że część ocalałych z Holokaustu wstąpiła do partii komunistycznej, widząc w niej szansę na przetrwanie i awans. Ale wielu zajęło się odbudową żydowskiego życia religijnego i kulturalnego, tysiące pracowało jako górnicy i rzemieślnicy. Większość ostatecznie wybrała emigrację, zwłaszcza po pogromie kieleckim. O powojennych wyborach polskich Żydów Marcin Zaremba rozmawia z dr. Kamilem Kijkiem. Punktem wyjścia do dyskusji jest wystawa „1945. Nie koniec, nie początek” w Muzeum Polin, ukazująca skomplikowane losy ocalałych.
(00:12) Wprowadzenie
(02:04) Stosunek Żydów do komunizmu po drugiej wojnie światowej
(04:14) Żydzi w Polskiej Partii Robotniczej
(07:20) Żydzi nie będący komunistami, lecz wspierający komunizm: przyczyny zjawiska
(12:00) Sytuacja rabina Dawida Kahane
(18:22) Odbudowa społeczności żydowskiej w powojennej Polsce
(21:05) „Bitwa o handel”: losy żydowskich przedsiębiorców po wojnie
(27:40) Dążenie do odwetu na faszystach i nazistach
(33:55) Przyczyny presji na niezwiązane z komunizmem organizacje żydowskie
(39:16) Walka z kosmopolityzmem
(43:08) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.
(00:12) Wprowadzenie
(02:04) Stosunek Żydów do komunizmu po drugiej wojnie światowej
(04:14) Żydzi w Polskiej Partii Robotniczej
(07:20) Żydzi nie będący komunistami, lecz wspierający komunizm: przyczyny zjawiska
(12:00) Sytuacja rabina Dawida Kahane
(18:22) Odbudowa społeczności żydowskiej w powojennej Polsce
(21:05) „Bitwa o handel”: losy żydowskich przedsiębiorców po wojnie
(27:40) Dążenie do odwetu na faszystach i nazistach
(33:55) Przyczyny presji na niezwiązane z komunizmem organizacje żydowskie
(39:16) Walka z kosmopolityzmem
(43:08) Podsumowanie.
Chcesz lepiej poznać historię i tematy poruszane w naszych podkastach? Wykup dostęp do Polityka.pl i odkryj bogaty zbiór materiałów na wiele tematów, od historii przez politykę po kulturę. Skorzystaj z kodu HISTORIA30 i otrzymaj 30% zniżki na subskrypcję.