Na Marginesach
Na Marginesach. Podcast o książkach. Zaprasza Hanna Mirska-Grudzińska z Wydawnictwa Marginesy
Odc. 32 - „Gotuję pod Twoim wpływem” – o pasji gotowania i miłości do historii opowiada Paweł Ochman.
2020-10-16 07:00:00
Zapraszamy w kulinarną podróż po wszystkich regionach Polski. Poznajmy zapomniane i nowe dania w wersjach roślinnych.
W "Roślinnej kuchni regionalnej" odkryjemy jaki wpływ na charakter potraw miały zabory, warunki przyrodnicze, miejscowa ludność i jej upodobania, a także położenie geograficzne. Gdy zaczniemy gotować według przepisów WEGANONA pokochamy dziędziuchy z Lubelszczyzny, hołubcie z Pomorza Zachodniego, fujarki pastusze z Podkarpacia, ruchańce z Kujaw czy bomby legnickie pochodzące z Dolnego Śląska. Przekonamy się, jak smakują ziemniaki z jagodami, „pizza” z Borów Tucholskich i owocowe zupy z niezwykłymi dodatkami.
Po lekturze będziemy już wiedzieć, co zrobić z czerstwego chleba, gdzie dodać pasternak, brukiew i kalarepę. Co króluje na świątecznych stołach Śląska czy Małopolski. Jakie słodkości na Tłusty Czwartek można przygotować na Pomorzu, Mazowszu, Kujawach czy Podlasiu. Zaskoczeń nie będzie końca – choćby takich, że wiele tradycyjnych polskich potraw jest wegańskich od stuleci.
Z gościem podcastu rozmawia Ewa Karwan-Jastrzębska.
Zapraszamy w kulinarną podróż po wszystkich regionach Polski. Poznajmy zapomniane i nowe dania w wersjach roślinnych.
W "Roślinnej kuchni regionalnej" odkryjemy jaki wpływ na charakter potraw miały zabory, warunki przyrodnicze, miejscowa ludność i jej upodobania, a także położenie geograficzne. Gdy zaczniemy gotować według przepisów WEGANONA pokochamy dziędziuchy z Lubelszczyzny, hołubcie z Pomorza Zachodniego, fujarki pastusze z Podkarpacia, ruchańce z Kujaw czy bomby legnickie pochodzące z Dolnego Śląska. Przekonamy się, jak smakują ziemniaki z jagodami, „pizza” z Borów Tucholskich i owocowe zupy z niezwykłymi dodatkami.
Po lekturze będziemy już wiedzieć, co zrobić z czerstwego chleba, gdzie dodać pasternak, brukiew i kalarepę. Co króluje na świątecznych stołach Śląska czy Małopolski. Jakie słodkości na Tłusty Czwartek można przygotować na Pomorzu, Mazowszu, Kujawach czy Podlasiu. Zaskoczeń nie będzie końca – choćby takich, że wiele tradycyjnych polskich potraw jest wegańskich od stuleci.
Z gościem podcastu rozmawia Ewa Karwan-Jastrzębska.
Odc. 31 - „Pragnienie czułości” – o miłości Anny Kowalskiej i Marii Dąbrowskiej opowiada Sylwia Chwedorczuk
2020-10-09 07:00:00
Powieściopisarka, nowelistka, redaktorka. Żona Jerzego, partnerka Marii, matka Tuli. Kim jest bohaterka rozmowy?
Anna Kowalska była osobą niezwykłej energii, temperamentu i rozległych horyzontów, błyskotliwą intelektualistką, przewrotną i władczą osobą. Znała grekę, łacinę, angielski, niemiecki, biegle mówiła po francusku. Do swojej twórczości zwykle odnosiła się krytycznie, ale pisać nie przestawała. Praca literacka była jej jedynym zawodowym wyborem i celem. Wyjątkowość twórczego talentu Kowalskiej można odnaleźć w prowadzonej od 1940 roku niemającej podobnego przykładu w historii literatury polskiej korespondencji z Marią Dąbrowską.
Czy magia bliskości intelektualnej czy może wzmacniać więź zmysłową między dwojgiem partnerów? Jak obcuje się z czymś tak intymnym jak listy dwóch darzących się uczuciem intelektualistek? Jak życiowe, osobiste wybory wpływają na język uprawianej literatury?
Z gościnią podcastu „Na marginesach” rozmawia Ewa Karwan-Jastrzębska.
Powieściopisarka, nowelistka, redaktorka. Żona Jerzego, partnerka Marii, matka Tuli. Kim jest bohaterka rozmowy?
Anna Kowalska była osobą niezwykłej energii, temperamentu i rozległych horyzontów, błyskotliwą intelektualistką, przewrotną i władczą osobą. Znała grekę, łacinę, angielski, niemiecki, biegle mówiła po francusku. Do swojej twórczości zwykle odnosiła się krytycznie, ale pisać nie przestawała. Praca literacka była jej jedynym zawodowym wyborem i celem. Wyjątkowość twórczego talentu Kowalskiej można odnaleźć w prowadzonej od 1940 roku niemającej podobnego przykładu w historii literatury polskiej korespondencji z Marią Dąbrowską.
Czy magia bliskości intelektualnej czy może wzmacniać więź zmysłową między dwojgiem partnerów? Jak obcuje się z czymś tak intymnym jak listy dwóch darzących się uczuciem intelektualistek? Jak życiowe, osobiste wybory wpływają na język uprawianej literatury?
Z gościnią podcastu „Na marginesach” rozmawia Ewa Karwan-Jastrzębska.
Odc. 30 - „O największym oszustwie w historii start – upów” – opowiada Karolina Wasielewska
2020-10-02 13:28:38
„Zła krew” to książka w najlepszym stylu amerykańskich książek śledczych. Autor poświęcił lata by zgromadzić opublikowane w niej materiały. Czyta to się ją jak thriller Johna Grishama, z tym że o tyle ciekawszy, że historia jest prawdziwa. John Carreyrou jest dwukrotnym laureatem nagrody Pulitzera oraz dziennikarzem śledczym „Wall Street Journal”. Jego dociekliwość i konsekwencja, z jaką opisał historię Theranosa, zostały docenione, kiedy autorowi przyznano nagrodę w kategorii dziennikarstwo ekonomiczne, nagrodę za Wybitne Dziennikarstwo Ekonomiczne i Finansowe w kategorii dziennikarstwo śledcze za dziennikarstwo śledcze w biznesie. Książka Zła krew otrzymała tytuł najlepszej książki biznesowej roku przyznawany przez „Financial Times” & McKinsey. Prawa do ekranizacji kupił Netflix – w roli głównej wystąpi Jennifer Lawrence. Czy możliwe, że ludzie gotowi są postawić wszystko na jedną kartę tylko po to, by coś udowodnić światu za wszelką cenę? Tak! Założycielka i prezeska Theranosa Elizabeth Holmes była powszechnie uważana za nowego Steve’a Jobsa. Rzuciła studia, żeby zostać jedną z najmłodszych milionerek - jej firma miała w zrewolucjonizować przemysł medyczny dzięki maszynie, która znacznie usprawniłaby badanie krwi. Inwestorzy oszaleli: Theranosa wyceniono na kwotę 9 miliardów dolarów, a wartość udziałów samej Holmes wynosiła 4,7 miliarda. Był tylko jeden problem: maszyna nie działała.Założenie technologiczne, które leżało u jego podstaw – że najważniejsze informacje zdrowotne można wyczytać z jednej kropli krwi przy użyciu przenośnego urządzenia – okazało się kłamstwem. Carreyrou opisał zapierający dech w piersiach rozkwit i równie szokujący upadek wartego kilka miliardów dolarów start-upu w dziedzinie biotechnologii. Nagradzany dziennikarz jako pierwszy dotarł do sedna tej historii i opowiedział ją do końca, mimo nacisków ze strony charyzmatycznej założycielki i gróźb jej prawników. O jednej z najlepszych książek 2018 roku według „New York Timesa Book Review”, „Inc”, „Time’a”, „Wall Street Journal” i „Washington Posta” i największym skandalu w historii start upów opisanym w książce Johna Carreyrou „Zła krew” rozmawiamy z Panią Karoliną Wasielewska, autorką książki Cyfrodziewczyny i założycielką portalu https://www.girlsgonetech.pl . Carreyrou igrał z ogniem… Jak trafił na trop tej historii? Posłuchajmy.
Książkę przełożyła Maria Jaszczurowska.
„Zła krew” to książka w najlepszym stylu amerykańskich książek śledczych. Autor poświęcił lata by zgromadzić opublikowane w niej materiały. Czyta to się ją jak thriller Johna Grishama, z tym że o tyle ciekawszy, że historia jest prawdziwa. John Carreyrou jest dwukrotnym laureatem nagrody Pulitzera oraz dziennikarzem śledczym „Wall Street Journal”. Jego dociekliwość i konsekwencja, z jaką opisał historię Theranosa, zostały docenione, kiedy autorowi przyznano nagrodę w kategorii dziennikarstwo ekonomiczne, nagrodę za Wybitne Dziennikarstwo Ekonomiczne i Finansowe w kategorii dziennikarstwo śledcze za dziennikarstwo śledcze w biznesie. Książka Zła krew otrzymała tytuł najlepszej książki biznesowej roku przyznawany przez „Financial Times” & McKinsey. Prawa do ekranizacji kupił Netflix – w roli głównej wystąpi Jennifer Lawrence. Czy możliwe, że ludzie gotowi są postawić wszystko na jedną kartę tylko po to, by coś udowodnić światu za wszelką cenę? Tak! Założycielka i prezeska Theranosa Elizabeth Holmes była powszechnie uważana za nowego Steve’a Jobsa. Rzuciła studia, żeby zostać jedną z najmłodszych milionerek - jej firma miała w zrewolucjonizować przemysł medyczny dzięki maszynie, która znacznie usprawniłaby badanie krwi. Inwestorzy oszaleli: Theranosa wyceniono na kwotę 9 miliardów dolarów, a wartość udziałów samej Holmes wynosiła 4,7 miliarda. Był tylko jeden problem: maszyna nie działała.Założenie technologiczne, które leżało u jego podstaw – że najważniejsze informacje zdrowotne można wyczytać z jednej kropli krwi przy użyciu przenośnego urządzenia – okazało się kłamstwem. Carreyrou opisał zapierający dech w piersiach rozkwit i równie szokujący upadek wartego kilka miliardów dolarów start-upu w dziedzinie biotechnologii. Nagradzany dziennikarz jako pierwszy dotarł do sedna tej historii i opowiedział ją do końca, mimo nacisków ze strony charyzmatycznej założycielki i gróźb jej prawników. O jednej z najlepszych książek 2018 roku według „New York Timesa Book Review”, „Inc”, „Time’a”, „Wall Street Journal” i „Washington Posta” i największym skandalu w historii start upów opisanym w książce Johna Carreyrou „Zła krew” rozmawiamy z Panią Karoliną Wasielewska, autorką książki Cyfrodziewczyny i założycielką portalu https://www.girlsgonetech.pl. Carreyrou igrał z ogniem… Jak trafił na trop tej historii? Posłuchajmy.
Książkę przełożyła Maria Jaszczurowska.
Odc. 29 - „Zrozumieć nie znaczy usprawiedliwić” – o książce „Tajemnica rodzinna z Żydami w tle” opowiada Irena Wiszniewska.
2020-09-18 09:51:00
Sześć wywiadów z potomkami katów, denuncjatorów, gwałcicieli. Każda z historii to osobny świat. I dwa dramaty. Dramat ofiary – i on jest najważniejszy – i dramat genetyczny – słowo to często używane jest przez rozmówców – czyli dramat odziedziczonej odpowiedzialności.
Poznajemy ludzkie, niepowtarzalne światy i osobne biografie. W każdej z rozmów powtarza się element rodzinnej tajemnicy, poczucia odpowiedzialności lub chęć jej uniknięcia. Czy ponosimy odpowiedzialność za czyny przodków? Na ile świadomość, że je popełnili określa nasze życie? Czy nieme przyzwolenie na przemoc jest równie groźne jak sam akt przemocy? Czy odpowiedzialność zbiorowa skutecznie osłabia czyn i daje odwagę do uczestnictwa w przemocy?
O książce, której autorka Irena Wiszniewska podjęła się trudnego budzącego emocje tematu, rozmawia z gościem Ewa Karwan-Jastrzębska.
Sześć wywiadów z potomkami katów, denuncjatorów, gwałcicieli. Każda z historii to osobny świat. I dwa dramaty. Dramat ofiary – i on jest najważniejszy – i dramat genetyczny – słowo to często używane jest przez rozmówców – czyli dramat odziedziczonej odpowiedzialności.
Poznajemy ludzkie, niepowtarzalne światy i osobne biografie. W każdej z rozmów powtarza się element rodzinnej tajemnicy, poczucia odpowiedzialności lub chęć jej uniknięcia. Czy ponosimy odpowiedzialność za czyny przodków? Na ile świadomość, że je popełnili określa nasze życie? Czy nieme przyzwolenie na przemoc jest równie groźne jak sam akt przemocy? Czy odpowiedzialność zbiorowa skutecznie osłabia czyn i daje odwagę do uczestnictwa w przemocy?
O książce, której autorka Irena Wiszniewska podjęła się trudnego budzącego emocje tematu, rozmawia z gościem Ewa Karwan-Jastrzębska.
Jak Gustaw Adolf Michaelis, Ignaz Semmelweis i James Simpson wpłynęli na rozwój ginekologii i położnictwa
2020-09-17 08:00:00
Historię ginekologii należałoby podzielić na dwa rozdziały: rozwój położnictwa oraz ginekologię operacyjną. Pierwsze zawdzięczamy takim lekarzom jak Michaelis i Semmelweis, którzy nie tylko walczyli o to, aby kobiety rodziły w szpitalach, ale przede wszystkim o zmniejszenie śmiertelności na gorączkę połogową, która w XIX wieku sięgała nawet do 30%. To Semmelweis odkrył, że kobiety zakażane są ... przez lekarzy, którzy wykonują sekcję zwłok a potem badają położnice bez uprzedniego umycia rąk. Michaelis, konstruktor trójkąta (przyrządu, który mierzył wymiary wewnętrzne kobiety i tym samym określał czy są zdolne do porodu siłami natury) wiedzę o rozprzestrzenianiu się zakażenia przypłacił życiem. Inny położnik - Szkot Simpson walczył o bezbolesne porody, o to, aby kobieta mogła w spokoju urodzić dziecko. Świat przyjął jego odkrycie dopiero, kiedy sama królowa Wiktoria poprosiła go o znieczulenie do ósmego porodu. Ginekologia operacyjna ściśle łączy się z rozwojem chirurgii. W znieczuleniu eterem przeprowadzano operację wycięcia jajników, bardziej precyzyjne zabiegi takie jak usunięcie cyst, wreszcie mastektomię i histerektomię. Zaskakująco - pierwsze nowoczesne cięcia cesarskie - zabiegi ratujące życie ciężarnej i dziecku przeprowadzano dopiero pod koniec XIX wieku. Wcześniej były prowadzone próby, ale rzadko kobieta przeżywała podobny zabieg, a jeśli już się to udało, to cierpiała z powodu powikłań, ponieważ nie zaszywano rozciętej macicy, jedynie powłoki brzuszne....
Historię ginekologii należałoby podzielić na dwa rozdziały: rozwój położnictwa oraz ginekologię operacyjną. Pierwsze zawdzięczamy takim lekarzom jak Michaelis i Semmelweis, którzy nie tylko walczyli o to, aby kobiety rodziły w szpitalach, ale przede wszystkim o zmniejszenie śmiertelności na gorączkę połogową, która w XIX wieku sięgała nawet do 30%. To Semmelweis odkrył, że kobiety zakażane są ... przez lekarzy, którzy wykonują sekcję zwłok a potem badają położnice bez uprzedniego umycia rąk. Michaelis, konstruktor trójkąta (przyrządu, który mierzył wymiary wewnętrzne kobiety i tym samym określał czy są zdolne do porodu siłami natury) wiedzę o rozprzestrzenianiu się zakażenia przypłacił życiem. Inny położnik - Szkot Simpson walczył o bezbolesne porody, o to, aby kobieta mogła w spokoju urodzić dziecko. Świat przyjął jego odkrycie dopiero, kiedy sama królowa Wiktoria poprosiła go o znieczulenie do ósmego porodu. Ginekologia operacyjna ściśle łączy się z rozwojem chirurgii. W znieczuleniu eterem przeprowadzano operację wycięcia jajników, bardziej precyzyjne zabiegi takie jak usunięcie cyst, wreszcie mastektomię i histerektomię. Zaskakująco - pierwsze nowoczesne cięcia cesarskie - zabiegi ratujące życie ciężarnej i dziecku przeprowadzano dopiero pod koniec XIX wieku. Wcześniej były prowadzone próby, ale rzadko kobieta przeżywała podobny zabieg, a jeśli już się to udało, to cierpiała z powodu powikłań, ponieważ nie zaszywano rozciętej macicy, jedynie powłoki brzuszne....
"Joseph Lister - rozwój chirurgii" - opowiada Ałbena Grabowska w rozmowie z Michałem Olszańskim
2020-09-10 10:17:24
Trzeci odcinek rozmów o "Uczniach Hippokratesa" toczy się wokół rozwoju nowoczesnej chirurgii. W czasach, kiedy nie znano znieczulenia, biegłość chirurga określał czas w jakim potrafił usunąć chory narząd. Wprowadzenie eteru umożliwiło przeprowadzanie operacji bardziej skomplikowanych i przede wszystkim wymagających czasu. Chirurg wykonywał nie tylko proste amputacje, ale również operował przepukliny, usuwał torbiele jajnika lub pęcherzyk żółciowy w stanie zapalnym. Z czasem chirurga proszono nie tylko do zabiegów planowych, choć bardziej skomplikowanych, takich jak operacje zmienionych rakowo narządów lub mastektomii, ale do tych, które wymagały natychmiastowej interwencji, czyli zabiegów ratujących życie.
Wprowadzenie aseptyki i ścisłe przestrzeganie czystości na sali operacyjnej to czasy późniejsze - koniec XIX wieku i zasługa angielskiego chirurga Listera. To jemu zawdzięczamy odkażanie karbolem narzędzi chirurgicznych, konieczność mycia rąk przed operacją i zakładanie czystych fartuchów. dziś nie wyobrażamy sobie chirurgii bez znieczulenia i aseptyki. W drugiej połowie XIX wieku należało stoczyć o to walkę.
Trzeci odcinek rozmów o "Uczniach Hippokratesa" toczy się wokół rozwoju nowoczesnej chirurgii. W czasach, kiedy nie znano znieczulenia, biegłość chirurga określał czas w jakim potrafił usunąć chory narząd. Wprowadzenie eteru umożliwiło przeprowadzanie operacji bardziej skomplikowanych i przede wszystkim wymagających czasu. Chirurg wykonywał nie tylko proste amputacje, ale również operował przepukliny, usuwał torbiele jajnika lub pęcherzyk żółciowy w stanie zapalnym. Z czasem chirurga proszono nie tylko do zabiegów planowych, choć bardziej skomplikowanych, takich jak operacje zmienionych rakowo narządów lub mastektomii, ale do tych, które wymagały natychmiastowej interwencji, czyli zabiegów ratujących życie.
Wprowadzenie aseptyki i ścisłe przestrzeganie czystości na sali operacyjnej to czasy późniejsze - koniec XIX wieku i zasługa angielskiego chirurga Listera. To jemu zawdzięczamy odkażanie karbolem narzędzi chirurgicznych, konieczność mycia rąk przed operacją i zakładanie czystych fartuchów. dziś nie wyobrażamy sobie chirurgii bez znieczulenia i aseptyki. W drugiej połowie XIX wieku należało stoczyć o to walkę.
Odc. 28 - „Ukryty sens katastrofy lotniczej” – o powieści „Drogi Edwardzie” opowiada Marta Strzelecka
2020-09-04 08:00:00
Dwunastoletni Edward, jego ukochany starszy brat, rodzice i 183 innych pasażerów wsiadają do samolotu do Los Angeles. Wśród nich jest geniusz z Wall Street, dziewczyna próbująca pogodzić się z nieoczekiwaną ciążą, ranny weteran powracający z Afganistanu i kobieta uciekająca przed nadmiernie kontrolującym ją mężem. W połowie drogi samolot się rozbija. Tylko Edward przeżywa katastrofę. Jego historia przykuwa uwagę mediów i społeczeństwa, ale on sam nie umie sobie znaleźć miejsca w świecie bez rodziny. Ma wrażenie, że jakaś jego cząstka na zawsze została ponad chmurami. Serwisy informacyjne i media społecznościowe potęgują cierpienie. Złamany i przerażony Edward musi zmagać się z traumą i niespodziewaną popularnością. Pewnego dnia jednak dokonuje odkrycia, które pomoże mu znaleźć odpowiedzi na najważniejsze pytania: skąd czerpać siłę, by wstać z łóżka, kiedy straciło się dosłownie wszystko?
O pięknej, mądrej i wzruszającej powieści Ann Napolitano „Drogi Edwardzie”, powieści, która stała się bestsellerem z listy New York Timesa rozmawiamy z Martą Strzelecką – dziennikarką i krytyczką, a pretekstem jest premiera powieści w Polsce w wydawnictwie Marginesy. Dla polskiego czytelnika powieść z angielskiego przełożyła Ewa Borówka, a okładkę zaprojektowała Anna Pol.
Dwunastoletni Edward, jego ukochany starszy brat, rodzice i 183 innych pasażerów wsiadają do samolotu do Los Angeles. Wśród nich jest geniusz z Wall Street, dziewczyna próbująca pogodzić się z nieoczekiwaną ciążą, ranny weteran powracający z Afganistanu i kobieta uciekająca przed nadmiernie kontrolującym ją mężem. W połowie drogi samolot się rozbija. Tylko Edward przeżywa katastrofę. Jego historia przykuwa uwagę mediów i społeczeństwa, ale on sam nie umie sobie znaleźć miejsca w świecie bez rodziny. Ma wrażenie, że jakaś jego cząstka na zawsze została ponad chmurami. Serwisy informacyjne i media społecznościowe potęgują cierpienie. Złamany i przerażony Edward musi zmagać się z traumą i niespodziewaną popularnością. Pewnego dnia jednak dokonuje odkrycia, które pomoże mu znaleźć odpowiedzi na najważniejsze pytania: skąd czerpać siłę, by wstać z łóżka, kiedy straciło się dosłownie wszystko?
O pięknej, mądrej i wzruszającej powieści Ann Napolitano „Drogi Edwardzie”, powieści, która stała się bestsellerem z listy New York Timesa rozmawiamy z Martą Strzelecką – dziennikarką i krytyczką, a pretekstem jest premiera powieści w Polsce w wydawnictwie Marginesy. Dla polskiego czytelnika powieść z angielskiego przełożyła Ewa Borówka, a okładkę zaprojektowała Anna Pol.
„Aseptyka” - O uczniach Hippokratesa i odkryciach medycznych opowie Ałbena Grabowska w rozmowie z Michałem Olszańskim
2020-09-03 08:00:00
Gustaw Adolf Michaelis i Philipp Semmelweis – odkrywcy aseptyki
Szpitale do końca XIX wieku spływały ropą, krwią i brudem. Śmiertelność z powodu zakażeń była równie wysoka jak ta z powodu powikłań pooperacyjnych, np. przez wykrwawienie się po zabiegu. Nie było sprzątaczek, rzadko prano posłanie, na którym jeszcze rzadziej można było znaleźć pościel. Operacji często dokonywano na tym samym stole na którym poddawano sekcji przypadki dydaktyczne. Największy chirurg tamtych czasów Robert Liston nosił noże operacyjne ... w rękawie. Nic dziwnego. Jeździł od pacjenta do pacjenta wykonując szybkie, pokazowe operacje, potrzebował mieć na podorędziu narzędzia. Dziś wydaje się oczywiste, że kluczem do zahamowania rozprzestrzeniania się zakażeń jest aseptyka. Pomysł Michaelisa, aby myć ręce przed badaniem położnic albo Semmelweisa, aby czyścić sale operacyjne i narzędzia karbolem oraz, żeby odkażać ręce spotkał się z szyderstwem i drwinami ze strony środowiska medycznego. Obaj, owładnięci ideą czystości skończyli tragicznie. Michaelis, rzucił się pod pociąg, kiedy zrozumiał, że to on przenosi chorobę z martwych kobiet na żywe, a Semmelweis, okrzyknięty szaleńcem został zamknięty w szpitalu psychiatrycznym. Dopiero prace Pasteura, "wynalezienie"; bakterii i niestrudzone apele Listera aby myć ręce powoli zaczęły przynosić dobre skutki.
Gustaw Adolf Michaelis i Philipp Semmelweis – odkrywcy aseptyki
Szpitale do końca XIX wieku spływały ropą, krwią i brudem. Śmiertelność z powodu zakażeń była równie wysoka jak ta z powodu powikłań pooperacyjnych, np. przez wykrwawienie się po zabiegu. Nie było sprzątaczek, rzadko prano posłanie, na którym jeszcze rzadziej można było znaleźć pościel. Operacji często dokonywano na tym samym stole na którym poddawano sekcji przypadki dydaktyczne. Największy chirurg tamtych czasów Robert Liston nosił noże operacyjne ... w rękawie. Nic dziwnego. Jeździł od pacjenta do pacjenta wykonując szybkie, pokazowe operacje, potrzebował mieć na podorędziu narzędzia. Dziś wydaje się oczywiste, że kluczem do zahamowania rozprzestrzeniania się zakażeń jest aseptyka. Pomysł Michaelisa, aby myć ręce przed badaniem położnic albo Semmelweisa, aby czyścić sale operacyjne i narzędzia karbolem oraz, żeby odkażać ręce spotkał się z szyderstwem i drwinami ze strony środowiska medycznego. Obaj, owładnięci ideą czystości skończyli tragicznie. Michaelis, rzucił się pod pociąg, kiedy zrozumiał, że to on przenosi chorobę z martwych kobiet na żywe, a Semmelweis, okrzyknięty szaleńcem został zamknięty w szpitalu psychiatrycznym. Dopiero prace Pasteura, "wynalezienie"; bakterii i niestrudzone apele Listera aby myć ręce powoli zaczęły przynosić dobre skutki.
"Znieczulenia" - O uczniach Hippokratesa i odkryciach medycznych opowie Ałbena Grabowska w rozmowie z Michałem Olszańskim.
2020-08-27 19:57:37
1. ZNIECZULENIA
HORACY WELLS -ODKRYWCA ETERU
W 1845 roku w Bostonie, dentysta Horacy Wells zgromadził szacowne grono uniwersyteckie, aby pokazać środek, który miał pozbawić czucia pacjenta na czas wyrywania zęba. Ochotnik, który się zgłosił był otyły i pod wpływem alkoholu, zatem znieczulenie nie zadziałało. Wells został okrzyknięty oszustem, a kilka lat później, zabiedzony, uzależniony od substancji znieczulających popadł w szaleństwo i popełnił samobójstwo.
I chociaż nieszczęsny dentysta szybko znalazł naśladowców, bezbolesne operacje jeszcze przez kilka lat były mrzonką. Aby pozbawić pacjenta chorego narządu (najczęstszymi zabiegami były amputacje), przywiązywano nieszczęśnika do stołu operacyjnego, znieczulano alkoholem, opium lub po prostu uderzeniem w głowę i w jak najkrótszym czasie odcinano kończynę. Pacjent wykrwawiał się lub umierał z powodu powikłań. Do rzadkości należały operacje udane. Nie mniej jednak znaleźli się tacy, którzy nie zawahali się ryzykować reputacją i zdrowiem, aby pozbawić pacjenta czucia na czas operacji. Co dziwne, środowisko medyczne długo było niechętne tego rodzaju nowinkom, uważało eter za substancję raczej diabelską niż pomocną w medycynie. Bezbolesne operacje stały się standardem dopiero pod koniec XIX wieku...
1. ZNIECZULENIA
HORACY WELLS -ODKRYWCA ETERU
W 1845 roku w Bostonie, dentysta Horacy Wells zgromadził szacowne grono uniwersyteckie, aby pokazać środek, który miał pozbawić czucia pacjenta na czas wyrywania zęba. Ochotnik, który się zgłosił był otyły i pod wpływem alkoholu, zatem znieczulenie nie zadziałało. Wells został okrzyknięty oszustem, a kilka lat później, zabiedzony, uzależniony od substancji znieczulających popadł w szaleństwo i popełnił samobójstwo.
I chociaż nieszczęsny dentysta szybko znalazł naśladowców, bezbolesne operacje jeszcze przez kilka lat były mrzonką. Aby pozbawić pacjenta chorego narządu (najczęstszymi zabiegami były amputacje), przywiązywano nieszczęśnika do stołu operacyjnego, znieczulano alkoholem, opium lub po prostu uderzeniem w głowę i w jak najkrótszym czasie odcinano kończynę. Pacjent wykrwawiał się lub umierał z powodu powikłań. Do rzadkości należały operacje udane. Nie mniej jednak znaleźli się tacy, którzy nie zawahali się ryzykować reputacją i zdrowiem, aby pozbawić pacjenta czucia na czas operacji. Co dziwne, środowisko medyczne długo było niechętne tego rodzaju nowinkom, uważało eter za substancję raczej diabelską niż pomocną w medycynie. Bezbolesne operacje stały się standardem dopiero pod koniec XIX wieku...
Odc. 27 - „Co się stało z Magdą K.” – o swojej powieści „Prince Polonia” opowiada Max Cegielski.
2020-08-21 07:00:00
Sensacyjna fabuła powieści kryje autentyczną opowieść o zapomnianych początkach polskiej transformacji, opowiada o fachowcach działających zarówno w szarej strefie, jak i w polskiej dyplomacji w Azji.
Lata osiemdziesiąte, ostatnia dekada PRL-u. Muzyk Radek i jego przyjaciel Janek to szczecińskie młode wilki. Marzą o lepszym życiu. Magda, ich licealna miłość, wyjeżdża z ojcem na placówkę do Indii. Chłopaki także ruszają w świat. Zaczynają od drobnego przemytu z NRD. Przez Budapeszt trafiają do Stambułu i dalej – do Singapuru. Szmuglują magnetowidy, a potem złoto. Na ich drodze stają przeszłość oraz ambitny jak oni radca ambasady.
Z pisarzem rozmawia Ewa Karwan-Jastrzębska.
Sensacyjna fabuła powieści kryje autentyczną opowieść o zapomnianych początkach polskiej transformacji, opowiada o fachowcach działających zarówno w szarej strefie, jak i w polskiej dyplomacji w Azji.
Lata osiemdziesiąte, ostatnia dekada PRL-u. Muzyk Radek i jego przyjaciel Janek to szczecińskie młode wilki. Marzą o lepszym życiu. Magda, ich licealna miłość, wyjeżdża z ojcem na placówkę do Indii. Chłopaki także ruszają w świat. Zaczynają od drobnego przemytu z NRD. Przez Budapeszt trafiają do Stambułu i dalej – do Singapuru. Szmuglują magnetowidy, a potem złoto. Na ich drodze stają przeszłość oraz ambitny jak oni radca ambasady.
Z pisarzem rozmawia Ewa Karwan-Jastrzębska.