Copernicus
Podcast Copernicus to cykl wykładów i wywiadów Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ. Zadajemy sobie rozmaite pytania: Czym różnimy się od innych zwierząt? Czy świat, który postrzegamy, istnieje obiektywnie, niezależnie od nas i naszych zmysłów? Jak wygląda kosmos i jaką rolę w całej przyrodzie odgrywa człowiek? W jaki sposób zdobywamy wiedzę o świecie? Zapraszamy do słuchania!
Jak wyewoluował język?
2021-01-29 20:45:36
Choć niemal wszystkie zwierzęta potrafią się komunikować za pomocą rozmaitych sygnałów, tylko ludzie wykorzystują w tym celu symboliczny język. W jaki sposób go nabyliśmy? Czy język jest adaptacją biologiczną, czy wynalazkiem kulturowym? Czym różni się od systemów komunikacji występujących u naszych najbliższych krewnych? I kiedy nasi przodkowie zaczęli się nim posługiwać? Dr hab. Sławomir Wacewicz, prof. UMK jest językoznawcą i ewolucjonistą, kieruje Centrum Badań nad Ewolucją Języka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Współautor książki "Ewolucja języka. W stronę hipotez gesturalnych" (WN UMK 2015).
Choć niemal wszystkie zwierzęta potrafią się komunikować za pomocą rozmaitych sygnałów, tylko ludzie wykorzystują w tym celu symboliczny język. W jaki sposób go nabyliśmy? Czy język jest adaptacją biologiczną, czy wynalazkiem kulturowym? Czym różni się od systemów komunikacji występujących u naszych najbliższych krewnych? I kiedy nasi przodkowie zaczęli się nim posługiwać? Dr hab. Sławomir Wacewicz, prof. UMK jest językoznawcą i ewolucjonistą, kieruje Centrum Badań nad Ewolucją Języka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Współautor książki "Ewolucja języka. W stronę hipotez gesturalnych" (WN UMK 2015).
Otwarta nauka, czyli jaka? | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #3
2021-01-14 22:12:07
W trzecim odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” będziemy przyglądać się cyklowi życia badania naukowego i zastanawiać się, jak ten cykl powinien być przeprowadzany w duch transparentnej i rzetelnej „otwartej” nauki.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
W trzecim odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” będziemy przyglądać się cyklowi życia badania naukowego i zastanawiać się, jak ten cykl powinien być przeprowadzany w duch transparentnej i rzetelnej „otwartej” nauki.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Źródła problemów z nauką | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #2
2021-01-14 22:01:13
W drugim odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” zastanowimy się, jak przebiega i jak powinien przebiegać proces produkcji wiedzy i nauki, i na których etapach tego procesu może dojść do nadużyć oraz dlaczego system, w ramach którego ten proces przebiega, sprzyja dokonywaniu tych nadużyć.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
W drugim odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” zastanowimy się, jak przebiega i jak powinien przebiegać proces produkcji wiedzy i nauki, i na których etapach tego procesu może dojść do nadużyć oraz dlaczego system, w ramach którego ten proces przebiega, sprzyja dokonywaniu tych nadużyć.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Czy mamy problem z nauką? | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #1
2021-01-14 21:55:12
W pierwszym odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” spróbujemy przedstawić diagnozę stanu współczesnej nauki. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że przeżywa ona okres rozkwitu i triumfu – codzienne doniesienia prasy popularnonaukowej niejednokrotnie informują o przełomowych badaniach i odkryciach. W tym odcinku pochylimy się jednak nad ciemniejszą stroną działalności naukowej i spróbujemy wskazać błędy i nadużycia, jakie zdarzają się w procesie badań naukowych i ich raportowaniu.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
W pierwszym odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” spróbujemy przedstawić diagnozę stanu współczesnej nauki. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że przeżywa ona okres rozkwitu i triumfu – codzienne doniesienia prasy popularnonaukowej niejednokrotnie informują o przełomowych badaniach i odkryciach. W tym odcinku pochylimy się jednak nad ciemniejszą stroną działalności naukowej i spróbujemy wskazać błędy i nadużycia, jakie zdarzają się w procesie badań naukowych i ich raportowaniu.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Skazani na współpracę, czyli co psychologia ewolucyjna mówi o moralności?
2021-01-12 12:11:01
Psychologia ewolucyjna to jeden z obszarów badań psychologii tłumaczący ludzkie zachowania w kontekście ewolucji biologicznej i kulturowej jako wynik stopniowego rozwiązywania problemów adaptacyjnych pierwotnych ludzi. O tym, co psychologia ewolucyjna może powiedzieć o ludzkiej moralności, oraz jakie zastrzeżenia możemy przeciw temu wyprowadzić opowiadał dr Mateusz Hohol.
Psychologia ewolucyjna to jeden z obszarów badań psychologii tłumaczący ludzkie zachowania w kontekście ewolucji biologicznej i kulturowej jako wynik stopniowego rozwiązywania problemów adaptacyjnych pierwotnych ludzi. O tym, co psychologia ewolucyjna może powiedzieć o ludzkiej moralności, oraz jakie zastrzeżenia możemy przeciw temu wyprowadzić opowiadał dr Mateusz Hohol.
Czy psychologia zrewolucjonizowała ekonomię?
2021-01-12 11:54:01
Czym jest umysł? Jak działa? W cyklu "Rozmowy o umyśle" dr Mateusz Hohol (Centrum Kopernika Uniwersytetu Jagiellońskiego) i jego goście rozmawiają o różnych obliczach współczesnej kognitywistyki. Gościem odcinka jest dr hab. Marcin Gorazda, prawnik oraz filozof ekonomii, autor książek "Filozofia ekonomii", "Granice naturalizacji prawa". W trakcie dyskusji stara się on odpowiedzieć na pytanie czy ustalenia psychologii, czy też szerzej nauk o poznaniu, zrewolucjonizowały ekonomię? Nie tylko w teorii, ale też w praktyce. Dr hab. Gorazda wskazuje również perspektywy i granice stosowania modeli matematycznych w ekonomii oraz przygląda się metodologicznemu statusowi ekonomii.
Czym jest umysł? Jak działa? W cyklu "Rozmowy o umyśle" dr Mateusz Hohol (Centrum Kopernika Uniwersytetu Jagiellońskiego) i jego goście rozmawiają o różnych obliczach współczesnej kognitywistyki. Gościem odcinka jest dr hab. Marcin Gorazda, prawnik oraz filozof ekonomii, autor książek "Filozofia ekonomii", "Granice naturalizacji prawa". W trakcie dyskusji stara się on odpowiedzieć na pytanie czy ustalenia psychologii, czy też szerzej nauk o poznaniu, zrewolucjonizowały ekonomię? Nie tylko w teorii, ale też w praktyce. Dr hab. Gorazda wskazuje również perspektywy i granice stosowania modeli matematycznych w ekonomii oraz przygląda się metodologicznemu statusowi ekonomii.
Wirtualność czy realność? Czym jest ontologia sieci?
2021-01-05 15:46:15
Czym jest realność a czym wirtualność? Czy ten podział nadal jest aktualny? Czy to, co rozumiemy przez wirtualność, może tworzyć realne doświadczenie? Naszym przewodnikiem po filozofii sieci będzie Sidey Myoo, który podczas wywiadu analizuje ontologię, jaka towarzyszy światom wirtualnym. To właśnie w tej rzeczywistości tworzymy awatary, prowadzimy rozmowy, budujemy alternatywne światy.
Czym jest realność a czym wirtualność? Czy ten podział nadal jest aktualny? Czy to, co rozumiemy przez wirtualność, może tworzyć realne doświadczenie? Naszym przewodnikiem po filozofii sieci będzie Sidey Myoo, który podczas wywiadu analizuje ontologię, jaka towarzyszy światom wirtualnym. To właśnie w tej rzeczywistości tworzymy awatary, prowadzimy rozmowy, budujemy alternatywne światy.
Jak nowe technologie wpływają na życie polityczne? Rozmowa z prof. Jarosławem Flisem
2020-12-16 08:57:41
Choć nowe technologie zmieniają życie społeczne i polityczne, to trudno o jednoznaczną ocenę tych zmian. Wpływ rewolucji informatycznej na proces wyłaniania władz publicznych należy oceniać ze szczególną ostrożnością. Korzyści płynące z wykorzystania innowacyjnych sposobów głosowania (e-voting) wcale nie są oczywiste, a zagrożenia jak najbardziej realne. Jeżeli weźmiemy pod uwagę możliwości oszustwa, jakie daje rozwój technologiczny (np. w kontekście zjawiska "deepfake"), to niebezpieczeństwa stają się jeszcze lepiej dostrzegalne. Te inne kwestie zostają poruszone przez prof. Jarosława Flisa. Jarosław Flis - doktor habilitowany socjologii, publicysta, komentator polityczny. Pracownik Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Choć nowe technologie zmieniają życie społeczne i polityczne, to trudno o jednoznaczną ocenę tych zmian. Wpływ rewolucji informatycznej na proces wyłaniania władz publicznych należy oceniać ze szczególną ostrożnością. Korzyści płynące z wykorzystania innowacyjnych sposobów głosowania (e-voting) wcale nie są oczywiste, a zagrożenia jak najbardziej realne. Jeżeli weźmiemy pod uwagę możliwości oszustwa, jakie daje rozwój technologiczny (np. w kontekście zjawiska "deepfake"), to niebezpieczeństwa stają się jeszcze lepiej dostrzegalne. Te inne kwestie zostają poruszone przez prof. Jarosława Flisa. Jarosław Flis - doktor habilitowany socjologii, publicysta, komentator polityczny. Pracownik Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Samotność w świecie Tindera. Rozmowa z prof. Bogdanem de Barbaro
2020-12-08 10:39:15
Codziennie wymieniamy interakcje, wchodzimy w dyskusje czy tworzymy opinie o świecie za pomocą internetu i odpowiednich aplikacji. Nawet nasze najbliższe relacje ulegają zmianie a emocje często zapośredniczamy w znakach dwukropka i nawiasu. Czy w erze cyfryzacji inaczej realizujemy potrzeby bliskości, uznania czy bycia kochanym? Jak nasze relacje kształtują się, gdy korzystamy z aplikacji randkowych? Czy możemy opisać się w kilku słowach i dzięki nim stać się atrakcyjnymi dla wirtualnego partnera? O tym i innych zagwozdkach internetowego świata rozmawiamy z prof. Bogdanem de Barbaro. Nagranie zrealizowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą "DIALOG" w latach 2016-2019.
Codziennie wymieniamy interakcje, wchodzimy w dyskusje czy tworzymy opinie o świecie za pomocą internetu i odpowiednich aplikacji. Nawet nasze najbliższe relacje ulegają zmianie a emocje często zapośredniczamy w znakach dwukropka i nawiasu. Czy w erze cyfryzacji inaczej realizujemy potrzeby bliskości, uznania czy bycia kochanym? Jak nasze relacje kształtują się, gdy korzystamy z aplikacji randkowych? Czy możemy opisać się w kilku słowach i dzięki nim stać się atrakcyjnymi dla wirtualnego partnera? O tym i innych zagwozdkach internetowego świata rozmawiamy z prof. Bogdanem de Barbaro. Nagranie zrealizowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą "DIALOG" w latach 2016-2019.
O zatrzymywaniu czasu | Rozmowy na czasie: Tomasz Stawiszyński
2020-11-24 11:36:41
Tomasz Stawiszyński to filozof, publicysta i eseista, autor audycji radiowych. Tym razem przyjechał do Krakowa, by porozmawiać ze mną o przemijaniu, starzeniu się, względności odczuwania upływu czasu, stosunku do czasu narcystycznego człowieka XXI wieku. Nie będziemy unikać trudnych tematów naszego podejścia do choroby, cierpienia, niesprawności. Zastanowimy się nad COVID-owym zatrzymaniem świata i jego skutkami. Zadamy sobie pytanie w jakim znaczeniu pandemia stała się serum prawdy. Prowadzenie: Dominika Dudek
Nagranie w ramach Copernicus Festival
Organizatorzy: Copernicus Center, Fundacja Tygodnika Powszechnego, Uniwersytet Jagielloński, Tygodnik Powszechny
Przy wsparciu: Miasto Kraków, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Templeton Religion Trust
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Kraków
Tomasz Stawiszyński to filozof, publicysta i eseista, autor audycji radiowych. Tym razem przyjechał do Krakowa, by porozmawiać ze mną o przemijaniu, starzeniu się, względności odczuwania upływu czasu, stosunku do czasu narcystycznego człowieka XXI wieku. Nie będziemy unikać trudnych tematów naszego podejścia do choroby, cierpienia, niesprawności. Zastanowimy się nad COVID-owym zatrzymaniem świata i jego skutkami. Zadamy sobie pytanie w jakim znaczeniu pandemia stała się serum prawdy. Prowadzenie: Dominika Dudek
Nagranie w ramach Copernicus Festival
Organizatorzy: Copernicus Center, Fundacja Tygodnika Powszechnego, Uniwersytet Jagielloński, Tygodnik Powszechny
Przy wsparciu: Miasto Kraków, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Templeton Religion Trust
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Kraków