Copernicus
Podcast Copernicus to cykl wykładów i wywiadów Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ. Zadajemy sobie rozmaite pytania: Czym różnimy się od innych zwierząt? Czy świat, który postrzegamy, istnieje obiektywnie, niezależnie od nas i naszych zmysłów? Jak wygląda kosmos i jaką rolę w całej przyrodzie odgrywa człowiek? W jaki sposób zdobywamy wiedzę o świecie? Zapraszamy do słuchania!
Co można wyczytać z twarzy? Michał Kosiński
2022-05-17 23:25:41
Michał Kosiński (ur. 8 maja 1982 w Warszawie) – polski psycholog społeczny i data scientist zajmujący się badaniem ludzi poprzez pozostawiane przez nich cyfrowe ślady. Wykładowca Uniwersytetu Stanforda. Jeden z czołowych specjalistów w dziedzinie psychometrii. W ramach Copernicus Festival opowie o swoich badaniach nad sztuczną inteligencją, m.in. o tym, że te same algorytmy, które wykorzystuje Facebook, potrafią na podstawie zdjęć twarzy przewidzieć z dużym prawdopodobieństwem wiele prywatnych cech danej osoby: jej poglądy polityczne, orientację seksualną, osobowość itd. Prof. Kosiński mówi także o tym, co badania z wykorzystaniem narzędzi big data wnoszą do współczesnej psychologii.
Projekt “Copernicus Festival 2022: Informacja” jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Środki z budżetu Państwa: “Copernicus Festival 2022: Informacja.” w ramach programu “Społeczna odpowiedzialność nauki” przyjętego do finansowania w drodze konkursu ogłoszonego w dniu 8 marca 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki. Wartość dofinansowania: 188 400,00 zł Całkowita wartość zadania: 221 900,00 zł
Michał Kosiński (ur. 8 maja 1982 w Warszawie) – polski psycholog społeczny i data scientist zajmujący się badaniem ludzi poprzez pozostawiane przez nich cyfrowe ślady. Wykładowca Uniwersytetu Stanforda. Jeden z czołowych specjalistów w dziedzinie psychometrii. W ramach Copernicus Festival opowie o swoich badaniach nad sztuczną inteligencją, m.in. o tym, że te same algorytmy, które wykorzystuje Facebook, potrafią na podstawie zdjęć twarzy przewidzieć z dużym prawdopodobieństwem wiele prywatnych cech danej osoby: jej poglądy polityczne, orientację seksualną, osobowość itd. Prof. Kosiński mówi także o tym, co badania z wykorzystaniem narzędzi big data wnoszą do współczesnej psychologii.
Projekt “Copernicus Festival 2022: Informacja” jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Środki z budżetu Państwa: “Copernicus Festival 2022: Informacja.” w ramach programu “Społeczna odpowiedzialność nauki” przyjętego do finansowania w drodze konkursu ogłoszonego w dniu 8 marca 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki. Wartość dofinansowania: 188 400,00 zł Całkowita wartość zadania: 221 900,00 zł
O współczesnych trendach biologii ewolucyjnej | Szymon Drobniak | NNŻ #2
2021-12-28 00:15:15
Bohaterami kolejnego podcastu z cyklu „Nauka na żywo” są biologia ewolucyjna oraz dr hab. Szymon Drobniak. Dyskutujemy sensowność biologii uprawianej w oderwaniu od ewolucji, rozmawiamy o najnowszych trendach tej dyscypliny.
Czy teoria ewolucji wyjaśniła w biologii wszystko i ostatecznie? Czy biologia ma podłoże matematyczne? Co wspólnego mają sikorki na Gotlandii i pożary w Australii? Na takie pytania odpowiada prof. Drobniak.
Szymon Drobniak – biolog zajmujący się ewolucją ptaków, plastycznością organizmów w odpowiedzi na zmiany klimatu oraz biologicznym znaczeniem koloru i widzenia barwnego; projektant graficzny, ilustrator; autor reportażu „Czarne lato. Australia płonie”.
https://szdrobniak.pl
drobnekreski@gmail.com
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł".
Bohaterami kolejnego podcastu z cyklu „Nauka na żywo” są biologia ewolucyjna oraz dr hab. Szymon Drobniak. Dyskutujemy sensowność biologii uprawianej w oderwaniu od ewolucji, rozmawiamy o najnowszych trendach tej dyscypliny.
Czy teoria ewolucji wyjaśniła w biologii wszystko i ostatecznie? Czy biologia ma podłoże matematyczne? Co wspólnego mają sikorki na Gotlandii i pożary w Australii? Na takie pytania odpowiada prof. Drobniak.
Szymon Drobniak – biolog zajmujący się ewolucją ptaków, plastycznością organizmów w odpowiedzi na zmiany klimatu oraz biologicznym znaczeniem koloru i widzenia barwnego; projektant graficzny, ilustrator; autor reportażu „Czarne lato. Australia płonie”.
https://szdrobniak.pl
drobnekreski@gmail.com
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł".
O cudownej stosowalności matematyki w naukach fizycznych | dr Tomasz Miller | NNŻ #1
2021-12-21 18:06:43
W pierwszym odcinku podcastu „Nauka na żywo” przyglądamy się przykładom niepojętej skuteczności matematyki w naukach przyrodniczych, o której sześćdziesiąt lat temu pisał Eugene Paul Wigner. Z drem Tomaszem Millerem rozmawiamy o matematyce, fizyce oraz przyczynowości na zakrzywionych czasoprzestrzeniach.
Czy istnieje matematyka bez liczb? Czy możliwa jest fizyka bez matematyki? Jak może wyglądać przyszła fizyka? M.in. na takie pytania odpowiada dr Miller.
Tomasz Miller – doktor, fizyk matematyczny, zgłębia struktury geometryczne leżące na pograniczu ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej, autor i współautor kilkunastu artykułów naukowych i popularnonaukowych, adiunkt w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł".
W pierwszym odcinku podcastu „Nauka na żywo” przyglądamy się przykładom niepojętej skuteczności matematyki w naukach przyrodniczych, o której sześćdziesiąt lat temu pisał Eugene Paul Wigner. Z drem Tomaszem Millerem rozmawiamy o matematyce, fizyce oraz przyczynowości na zakrzywionych czasoprzestrzeniach.
Czy istnieje matematyka bez liczb? Czy możliwa jest fizyka bez matematyki? Jak może wyglądać przyszła fizyka? M.in. na takie pytania odpowiada dr Miller.
Tomasz Miller – doktor, fizyk matematyczny, zgłębia struktury geometryczne leżące na pograniczu ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej, autor i współautor kilkunastu artykułów naukowych i popularnonaukowych, adiunkt w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł".
Naukowo o nauce, czyli czym zajmuje się metanauka | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #13
2021-06-02 12:38:08
Na zakończenie pierwszego sezonu przyglądamy się, czym zajmuje się metanauka, czyli nauka o nauce i jakimi metodami dysponuje. Zastanawiamy się, w jaki sposób naukowo odpowiedzieć na takie pytania o to:
Jaka jest relacja między liczbą publikacji a liczbą nowych idei?
Jaką rolę odgrywają sieci społeczne dla rozpowszechniania nowych idei naukowych?
Jaka jest rola wielkości zespołu dla charakteru odkryć naukowych?
Co pozwala przewidzieć, kto opublikuje artykuł w "Science"?
Czy losowanie grantów na badania to dobry pomysł?
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura i linki:
Fortunato, S., Bergstrom, C. T., Börner, K., Evans, J. A., Helbing, D., Milojević, S., ... & Barabási, A. L. (2018). Science of science. Science, 359(6379). https://science.sciencemag.org/content/359/6379/eaao0185
Sekara, V., Deville, P., Ahnert, S. E., Barabási, A. L., Sinatra, R., & Lehmann, S. (2018). The chaperone effect in scientific publishing. Proceedings of the National Academy of Sciences, 115(50), 12603-12607. https://www.pnas.org/content/pnas/115/50/12603.full.pdf
Locher, C., Moher, D., Cristea, I. A., & Naudet, F. (2021). Publication by association: how the COVID-19 pandemic has shown relationships between authors and editorial board members in the field of infectious diseases. BMJ Evidence-Based Medicine. https://ebm.bmj.com/content/ebmed/early/2021/03/30/bmjebm-2021-111670.full.pdf
Azoulay, P., Graff Zivin, J. S., & Wang, J. (2010). Superstar extinction. The Quarterly Journal of Economics, 125(2), 549-589.
Gross, K., & Bergstrom, C. T. (2019). Contest models highlight inherent inefficiencies of scientific funding competitions. PLoS biology, 17(1), e3000065. https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3000065
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Na zakończenie pierwszego sezonu przyglądamy się, czym zajmuje się metanauka, czyli nauka o nauce i jakimi metodami dysponuje. Zastanawiamy się, w jaki sposób naukowo odpowiedzieć na takie pytania o to:
Jaka jest relacja między liczbą publikacji a liczbą nowych idei?
Jaką rolę odgrywają sieci społeczne dla rozpowszechniania nowych idei naukowych?
Jaka jest rola wielkości zespołu dla charakteru odkryć naukowych?
Co pozwala przewidzieć, kto opublikuje artykuł w "Science"?
Czy losowanie grantów na badania to dobry pomysł?
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura i linki:
Fortunato, S., Bergstrom, C. T., Börner, K., Evans, J. A., Helbing, D., Milojević, S., ... & Barabási, A. L. (2018). Science of science. Science, 359(6379). https://science.sciencemag.org/content/359/6379/eaao0185
Sekara, V., Deville, P., Ahnert, S. E., Barabási, A. L., Sinatra, R., & Lehmann, S. (2018). The chaperone effect in scientific publishing. Proceedings of the National Academy of Sciences, 115(50), 12603-12607. https://www.pnas.org/content/pnas/115/50/12603.full.pdf
Locher, C., Moher, D., Cristea, I. A., & Naudet, F. (2021). Publication by association: how the COVID-19 pandemic has shown relationships between authors and editorial board members in the field of infectious diseases. BMJ Evidence-Based Medicine. https://ebm.bmj.com/content/ebmed/early/2021/03/30/bmjebm-2021-111670.full.pdf
Azoulay, P., Graff Zivin, J. S., & Wang, J. (2010). Superstar extinction. The Quarterly Journal of Economics, 125(2), 549-589.
Gross, K., & Bergstrom, C. T. (2019). Contest models highlight inherent inefficiencies of scientific funding competitions. PLoS biology, 17(1), e3000065. https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3000065
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Otwarta nauka dla młodych | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #12
2021-06-02 12:21:20
Robisz doktorat i nie wiesz, czy otwarta nauka jest dla Ciebie? Kolejny odcinek dedykowany jest badaczkom i badaczom na początkowym etapie kariery naukowej, którzy zastanawiają się nad zastosowaniem praktyk otwartej nauki w swojej pracy. Opowiemy o pragmatycznych i idealistycznych powodach, dla których nigdy nie jest za wcześnie na wdrażanie tych praktyk. Przedstawimy także konkretne kroki, jakie młodzi naukowcy i naukowczynie mogą podjąć w tym kierunku oraz źródła wiedzy, z których mogą korzystać na tej drodze.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Kathawalla, U., Silverstein, P., & Syed, M. (2020, May 8). Easing Into Open Science: A Guide for Graduate Students and Their Advisors. https://doi.org/10.1525/collabra.18684 https://psyarxiv.com/vzjdp/
Podcasty:
https://everythinghertz.com/
https://www.theblackgoatpodcast.com/
https://reproducibilitea.org/about/
Sylabusy do kursów nt otwartej nauki
https://osf.io/vkhbt/
Źródła wiedzy o otwartej nauce:
https://www.bitss.org/
https://www.cos.io/
https://twitter.com/OSFramework
https://www.youtube.com/c/RIOTScienceClub/videos
Miedzynarodowa wspolpraca np. https://psysciacc.org/about/get-involved/
Robisz doktorat i nie wiesz, czy otwarta nauka jest dla Ciebie? Kolejny odcinek dedykowany jest badaczkom i badaczom na początkowym etapie kariery naukowej, którzy zastanawiają się nad zastosowaniem praktyk otwartej nauki w swojej pracy. Opowiemy o pragmatycznych i idealistycznych powodach, dla których nigdy nie jest za wcześnie na wdrażanie tych praktyk. Przedstawimy także konkretne kroki, jakie młodzi naukowcy i naukowczynie mogą podjąć w tym kierunku oraz źródła wiedzy, z których mogą korzystać na tej drodze.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Kathawalla, U., Silverstein, P., & Syed, M. (2020, May 8). Easing Into Open Science: A Guide for Graduate Students and Their Advisors. https://doi.org/10.1525/collabra.18684 https://psyarxiv.com/vzjdp/
Podcasty:
https://everythinghertz.com/
https://www.theblackgoatpodcast.com/
https://reproducibilitea.org/about/
Sylabusy do kursów nt otwartej nauki
https://osf.io/vkhbt/
Źródła wiedzy o otwartej nauce:
https://www.bitss.org/
https://www.cos.io/
https://twitter.com/OSFramework
https://www.youtube.com/c/RIOTScienceClub/videos
Miedzynarodowa wspolpraca np. https://psysciacc.org/about/get-involved/
Śniadanie Mistrzów – Karol Życzkowski
2021-05-23 08:00:00
Jak zawodowy fizyk wyobraża sobie świat kwantów? Na czym polega kwantowe splątanie i czym skorelowane fotony różnią się od skarpetek? Czym są (a czym nie są) komputery kwantowe?
Serdecznie zapraszamy na Śniadanie Mistrzów, podczas którego o tym i o wielu innych rzeczach porozmawiamy z prof. Karolem Życzkowskim, fizykiem teoretykiem z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, dyrektorem Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej.
Prowadzenie: Tomasz Miller.
Jak zawodowy fizyk wyobraża sobie świat kwantów? Na czym polega kwantowe splątanie i czym skorelowane fotony różnią się od skarpetek? Czym są (a czym nie są) komputery kwantowe?
Serdecznie zapraszamy na Śniadanie Mistrzów, podczas którego o tym i o wielu innych rzeczach porozmawiamy z prof. Karolem Życzkowskim, fizykiem teoretykiem z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, dyrektorem Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej.
Prowadzenie: Tomasz Miller.
Śniadanie Mistrzów – Agnieszka Taborska
2021-05-22 08:00:00
Sen zazwyczaj służy nam do odpoczynku. Marzymy o nim po ciężkim dniu i traktujemy jak oczywistą potrzebę organizmu. Biologia wszak ma swoje prawa. Co jednak, gdy sen, a konkretniej marzenia senne to metoda pracy? W krainie surrealizmu sen gra pierwsze skrzypce i traktowany jest jak pełnoprawny narząd do pracy. A metody takie jak automatyczne zapisywanie (tworzenie przypadkowych zdań i ciągów zdań z zachowaniem poprawnej składni) czy automatyczne malowanie (tłumienie świadomej kontroli nad procesem twórczym) bazują właśnie na charakterze doświadczania przez śniącego obrazów. Najsłynniejszym dziełem powstałym właśnie w ten sposób jest „Pies Andaluzyjski” wyreżyserowany przez Luisa Bunuela. Scenariusz do filmu powstał według metody automatycznego zapisu w przeciągu zaledwie sześciu dni. Współautorem był sam Salvador Dali. Mimo tak intensywnej onirycznej dawki, Bunuel poczynił solidne konkretne przygotowania do premiery. Podobno niepewny reakcji krytyków i widzów na wszelki wypadek wypchał kieszenie spodni kamykami. Miały stanowić namacalny środek obrony w razie nieprzychylnego odbioru. O surrealizmie i jego nieskrępowanej sile dowiemy się więcej w czasie rozmowy Grzegorza Jankowicza z pisarką i historyczką sztuki Agnieszką Taborską.
Sen zazwyczaj służy nam do odpoczynku. Marzymy o nim po ciężkim dniu i traktujemy jak oczywistą potrzebę organizmu. Biologia wszak ma swoje prawa. Co jednak, gdy sen, a konkretniej marzenia senne to metoda pracy? W krainie surrealizmu sen gra pierwsze skrzypce i traktowany jest jak pełnoprawny narząd do pracy. A metody takie jak automatyczne zapisywanie (tworzenie przypadkowych zdań i ciągów zdań z zachowaniem poprawnej składni) czy automatyczne malowanie (tłumienie świadomej kontroli nad procesem twórczym) bazują właśnie na charakterze doświadczania przez śniącego obrazów. Najsłynniejszym dziełem powstałym właśnie w ten sposób jest „Pies Andaluzyjski” wyreżyserowany przez Luisa Bunuela. Scenariusz do filmu powstał według metody automatycznego zapisu w przeciągu zaledwie sześciu dni. Współautorem był sam Salvador Dali. Mimo tak intensywnej onirycznej dawki, Bunuel poczynił solidne konkretne przygotowania do premiery. Podobno niepewny reakcji krytyków i widzów na wszelki wypadek wypchał kieszenie spodni kamykami. Miały stanowić namacalny środek obrony w razie nieprzychylnego odbioru. O surrealizmie i jego nieskrępowanej sile dowiemy się więcej w czasie rozmowy Grzegorza Jankowicza z pisarką i historyczką sztuki Agnieszką Taborską.
Śniadanie Mistrzów – Tamara Berdowska
2021-05-21 08:00:00
Kiedyś to było, a teraz to nie ma. To zdanie mógłby przypisać sobie niejeden amator portretów czy akwarelowych pejzaży. Faktycznie, współczesna sztuka pojmowana jest zupełnie inaczej i dawne kanony piękna nie mają w niej zastosowania. Jak zatem rozumieć sztukę współczesną? Czy da się jej przypisać te same wartości? Jakie emocje budzi i jak znaleźć w niej swój subiektywny styl? O tym rozmawiamy z artystką Tamarą Berdowską.
Prowadzenie: Diana Sałacka
Kiedyś to było, a teraz to nie ma. To zdanie mógłby przypisać sobie niejeden amator portretów czy akwarelowych pejzaży. Faktycznie, współczesna sztuka pojmowana jest zupełnie inaczej i dawne kanony piękna nie mają w niej zastosowania. Jak zatem rozumieć sztukę współczesną? Czy da się jej przypisać te same wartości? Jakie emocje budzi i jak znaleźć w niej swój subiektywny styl? O tym rozmawiamy z artystką Tamarą Berdowską.
Prowadzenie: Diana Sałacka
Śniadanie Mistrzów – Zofia Stasicka, Iwona Wybrańska, Katarzyna Wybrańska
2021-05-20 08:00:00
Jesteśmy gatunkiem pedantycznym, który lubi mieć wszystko usystematyzowane. Dlatego wprowadziliśmy podział wiedzy na dyscypliny: to jest chemia, to będzie biologia, a tamto nazwiemy materiałoznawstwem. W praktyce rozróżnienia te nie mają większego sensu, bo współczesna nauka wymaga szerokiego, interdyscyplinarnego spojrzenia. Najlepszym przykładem jest zdrowie człowieka – aby o nie zadbać, potrzebujemy wiedzy, umiejętności i technologii z niemalże każdej dyscypliny nauki. I właśnie przekraczaniem tych sztucznych granic zajmują się na co dzień nasi goście: prof. Zofia Stasicka (chemia koordynacyjna), prof. Iwona Wybrańska (farmakogenetyka) i dr Katarzyna Wybrańska (inżynieria materiałowa). Prowadzenie: Grzegorz Jasiński.
Jesteśmy gatunkiem pedantycznym, który lubi mieć wszystko usystematyzowane. Dlatego wprowadziliśmy podział wiedzy na dyscypliny: to jest chemia, to będzie biologia, a tamto nazwiemy materiałoznawstwem. W praktyce rozróżnienia te nie mają większego sensu, bo współczesna nauka wymaga szerokiego, interdyscyplinarnego spojrzenia. Najlepszym przykładem jest zdrowie człowieka – aby o nie zadbać, potrzebujemy wiedzy, umiejętności i technologii z niemalże każdej dyscypliny nauki. I właśnie przekraczaniem tych sztucznych granic zajmują się na co dzień nasi goście: prof. Zofia Stasicka (chemia koordynacyjna), prof. Iwona Wybrańska (farmakogenetyka) i dr Katarzyna Wybrańska (inżynieria materiałowa). Prowadzenie: Grzegorz Jasiński.
Śniadanie Mistrzów – Andrzej Borowski
2021-05-19 08:00:00
Gdzie leżą granice wyobraźni w tworach kultury? Czym są wyobrażenia w poezji, widmowe osoby dramatu, fantazmaty w malarstwie?
Jaki status ma na przykład słynna Imaginacja, która dręczy Kordiana ? Czym jest ta hipostaza – upostaciowany stan psychiczny bohatera stworzonego przez Juliusza Słowackiego?
Co wchodzi w zakres imaginarium romantycznego – fantastycznego świata, uznawanego przez wielu artystów tego okresu za równie prawdziwy jak ten realny? Nawet jeśli źródłem wizji jest doświadczenie narkotyczne jak w „Lambro” – „opiumowej” powieści poetyckiej Słowackiego.
Dlaczego mottem ballady „Romantyczność” Adama Mickiewicza jest fragment „Hamleta” : „Methinks, I see… Where?/ – In my mind’s eyes.” „Zdaje mi się, że widzę… Gdzie?/ Przed oczyma duszy mojej”? Z jakiego powodu wyobraźnia dla Wieszcza jest narzędziem poznawczym doskonalszym niż „szkiełko i oko” uczonego?
Czy twory swobodnych fantazji są tylko bezładnym kłębowiskiem przypadkowych obrazów?
Jaki – na przykład – może być klucz do odczytania hermetycznych dzieł plastycznych Hieronima Boscha?
Czy wizja końca świata, wyobraźnia apokaliptyczna może połączyć artystów różnych epok?
Czy Boschowskie „Piekło muzykantów” z tryptyku „Ogród rozkoszy ziemskich” ma cokolwiek wspólnego z Witkacowskim „Pocałunkiem mongolskiego księcia w lodowej pustyni”?
Na te i inne tematy w porannym paśmie RMF Classic Bogdan Zalewski rozmawia z historykiem literatury i tłumaczem profesorem Andrzejem Borowskim z Uniwersytetu Jagiellońskiego
Gdzie leżą granice wyobraźni w tworach kultury? Czym są wyobrażenia w poezji, widmowe osoby dramatu, fantazmaty w malarstwie?
Jaki status ma na przykład słynna Imaginacja, która dręczy Kordiana ? Czym jest ta hipostaza – upostaciowany stan psychiczny bohatera stworzonego przez Juliusza Słowackiego?
Co wchodzi w zakres imaginarium romantycznego – fantastycznego świata, uznawanego przez wielu artystów tego okresu za równie prawdziwy jak ten realny? Nawet jeśli źródłem wizji jest doświadczenie narkotyczne jak w „Lambro” – „opiumowej” powieści poetyckiej Słowackiego.
Dlaczego mottem ballady „Romantyczność” Adama Mickiewicza jest fragment „Hamleta” : „Methinks, I see… Where?/ – In my mind’s eyes.” „Zdaje mi się, że widzę… Gdzie?/ Przed oczyma duszy mojej”? Z jakiego powodu wyobraźnia dla Wieszcza jest narzędziem poznawczym doskonalszym niż „szkiełko i oko” uczonego?
Czy twory swobodnych fantazji są tylko bezładnym kłębowiskiem przypadkowych obrazów?
Jaki – na przykład – może być klucz do odczytania hermetycznych dzieł plastycznych Hieronima Boscha?
Czy wizja końca świata, wyobraźnia apokaliptyczna może połączyć artystów różnych epok?
Czy Boschowskie „Piekło muzykantów” z tryptyku „Ogród rozkoszy ziemskich” ma cokolwiek wspólnego z Witkacowskim „Pocałunkiem mongolskiego księcia w lodowej pustyni”?
Na te i inne tematy w porannym paśmie RMF Classic Bogdan Zalewski rozmawia z historykiem literatury i tłumaczem profesorem Andrzejem Borowskim z Uniwersytetu Jagiellońskiego