Historie Biblijne

Biografie mało znanych postaci z biblijnej historii

Link RSS Link do katalogu Numer katalogowy: 3367 Wesprzyj dobrym słowem

Kategorie:
Historia

Odcinki od najnowszych:

Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:

24 - Królowie Perscy
2021-08-23 06:51:15

Dzisiaj chciałbym kontynuować historię królów perskich, którzy są związani z historią biblijną. W poprzednim odcinku mówiłem głównie o Cyrusie Wielkim. Dzisiaj będziemy kontynuować historię imperium, które założył. Jak zwykle treść będzie wiązać historię opisaną w Biblii z tą historią pochodzącą z innych źródeł. W Księdze Daniela w rozdziale 11 czytamy zapowiedź o wojnie Persji z Grecją. Daniela 11:2 mówi: “Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu”. Kim byli ci czterej królowie Persji? Daniela 11:1 mówi o rządach Dariusza Meda. Po nim rządzili: Cyrus Wielki, Kambyzes II, Dariusz I oraz Kserkses I. Cyrusowi Wielkiemu poświęciłem poprzedni odcinek. Dziś zajmiemy się pozostałymi trzema. Kambyzes II był synem Cyrusa. Podczas jego panowania doszło do dwóch zaćmień księżyca. Stąd wiemy, że jego siódmy rok panowania to był rok od wiosny 523 do wiosny 522 pne. Dzięki temu możemy obliczyć ostatni rok panowania Cyrusa. Zginął on podczas wyprawy wojennej w 530 pne. Jego syn Kambyzes II podbił Egipt, ale czy występuje on w Biblii? Problem z królami perskimi w Biblii jest taki, że wielu z nich określono jako Aswerusa. Dodatkowo zamieszanie wprowadzili tłumacze, którzy myśleli, że to król Kserkses. I tak np. w Biblii warszawskiej w Księdze Ezdrasza 4:6 czytamy o skardze, która ludzie złożyli królowi Kserksesowi. Tak naprawdę w tym miejscu Biblii występuje imię Aswerus. Podobnie jest z księgą Estery. Tamten król także jest nazwany Aswerusem. Czy więc król Persji z księgi Ezdrasza i Estery to ten sam król? W Ezdrasza 4:6 czytamy: "gdy królem został Aswerus (w wielu Bibliach przetłumaczono to na Kserkses), na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu". Był to prawdopodobnie syn Cyrusa Wielkiego czyli Kambyzes II, który podbił Egipt. Zginął on w tajemniczych okolicznościach i tron na krótki czas przejął człowiek, którego w kolejnym wersecie Ezdrasza 4:7 nazwano Artakserksesem. To właśnie on kazał wstrzymać odbudowę świątyni w Jerozolimie. Skąd wiemy, że Aswerus to Kambyzes II? W Ezdrasza 4:26 czytamy: "W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego". Z historii wiemy, że przed Dariuszem I Wielkim panował właśnie Kambyzes II nazwany w Biblii Aswerusem, a po nim krótko panował pewien uzurpator nazwany w Biblii Artakserksesem. Tak więc panował Cyrus Wielki, który zezwolił na powrót Żydów do Jerozolimy oraz na odbudowę świątyni. Później panował jego syn Kambyzes II, który podbił Egipt. Po nim panował uzurpator, który zakazał odbudowy. Ponownie wydał zgodę na odbudowę świątyni Dariusz I Wielki. Z historii Dariusz jest znany z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Kim więc był ten król, który wg Daniela 11:2 miał wysłać wszystkich przeciwko Grecji? Dariusz Wielki zaatakowała Greków, ale Ateńczycy pokonali jego armię pod Maratonem. Dariusz chciał się zemścić, ale zmarł. Jego syn nazywał się Kserkses i to chyba właśnie on jest królem Aswerusem z księgi Estery. Czytamy tam: “król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie” (Estery 1:2). Właśnie ten król zebrał wielką armię aby uderzyć na Greków. Herodot opisuje jego wybuchy gniewu. Podobny opis znajdujemy w księdze Estery. Król ten, czyli Kserkses opanował kilka buntów i rzucił całą armię na Grecję. Tam doszło do trzech sławnych bitew. Kserkses nie mógł się przedostać przez wąwóz Termopile, którego broniło między innymi 300 Spartan pod wodzą Leonidasa. Gdy ich pokonał zdobył i spalił Ateny. Niestety dla niego jego flota została pokonana w bitwie morskiej pod Salaminą. Kserkses wrócił więc do Persji, a wojnę kontynuował jego szwagier Mardoniusz. Przegrał on jednak w bitwie pod Platejami. Tam zginął i była to ostatnia próba podbicia Grecji przez Persów. Później sytuacja się odmieniła i to Grecy pod wodzą Aleksandra Wielkiego podbili Persję, ale to już inna historia. Kolejnym królem Persji był Artakserkses, który pozwolił Ezdraszowi, a potem Nehemiaszowi wrócić do Jerozolimy. Ezdrasz opisuje swoją podróż do Jerozolimy w Ezdrasza 7. Z kolei Nehemiasz pisze: “W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem” (Nehemiasza 2:1). Ezdrasz wyruszył w 7 roku panowania Artakserksesa, a Nehemiasz w 20. Pozwala nam to określić kiedy działy się rzeczy opisywane w tych dwóch księgach. Kolejni królowie Perscy nie pojawiają się już w Biblii. Powtórzmy jednak tych pięciu, którzy mają swój udział w historii biblijnej. Cyrus Wielki zdobył Babilon i dwa lata później wypuścił Żydów aby ze złotem wrócili i odbudowali świątynię. Po nim panował Kambyzes II. Za jego czasów napisano skargę na Żydów i później przyszedł zakaz odbudowy. Żydzi odwołali się za rządów trzeciego władcy czyli Dariusza Wielkiego. Z historii znany on jest z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Jego syn Kserkses również zaatakował Grecję i chociaż wygrał pod Termopilami to przegrał pod Salaminą i pod Platejami. W Biblii pojawia się jako mąż Estery. Piątym królem był Artakserkses. Za jego rządów do Jerozolimy wrócił najpierw Ezdrasz, a 13 lat później także Nehemiasz. Artakserkses pozwolił Nehemiaszowi odbudować także mury Jerozolimy. Persowie byli dość przychylni innym narodom. Pozwolili najpierw na odbudowę świątyni w Jerozolimie, a potem kilkadziesiąt lat później także na odbudowę murów tego miasta. Z odbudową Jerozolimy wiąże się proroctwo z księgi Daniela 9:25. Mowa tam o tygodniach, po których ma się pojawić Pomazaniec czyli Mesjasz albo Chrystus. Żydzi, a później wielu chrześcijan obliczało ten okres. Daniela 9:25 mówi o tym, że należy zacząć liczyć od momentu kiedy wyszło pozwolenie na odbudowę Jerozolimy. A o tym właśnie mówi Nehemiasza rozdział 2. Z tego powodu wielu starało się dokładnie określić kiedy był 20 rok króla Artakserksesa. Przypominam, że niektóre podane fakty nie są pewne. Grupa na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna Lecz teraz oznajmię ci prawdę: Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu (Daniela 11:2) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/11/2 A gdy królem został Kserkses, na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu (Ezdrasza 4:6) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/6 W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego (Ezdrasza 4:24) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/24 Otóż w tych dniach, gdy król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie, http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Estery/1/2 Po tych wydarzeniach, za panowania Artakserksesa, króla perskiego, wyruszył Ezdrasz, syn Serajasza, syna Asariasza, syna Chilkiasza http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/7/1 W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Nehemiasza/2/1 Przeto wiedz i zrozum: Odkąd objawiło się słowo o ponownej odbudowie Jeruzalemu aż do Pomazańca-Księcia jest siedem tygodni, w ciągu sześćdziesięciu dwu tygodni znowu będzie odbudowane z rynkiem i rowami miejskimi; a będą to ciężkie czasy. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/9/25

Dzisiaj chciałbym kontynuować historię królów perskich, którzy są związani z historią biblijną. W poprzednim odcinku mówiłem głównie o Cyrusie Wielkim. Dzisiaj będziemy kontynuować historię imperium, które założył. Jak zwykle treść będzie wiązać historię opisaną w Biblii z tą historią pochodzącą z innych źródeł.

W Księdze Daniela w rozdziale 11 czytamy zapowiedź o wojnie Persji z Grecją. Daniela 11:2 mówi: “Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu”. Kim byli ci czterej królowie Persji? Daniela 11:1 mówi o rządach Dariusza Meda. Po nim rządzili: Cyrus Wielki, Kambyzes II, Dariusz I oraz Kserkses I. Cyrusowi Wielkiemu poświęciłem poprzedni odcinek. Dziś zajmiemy się pozostałymi trzema.

Kambyzes II był synem Cyrusa. Podczas jego panowania doszło do dwóch zaćmień księżyca. Stąd wiemy, że jego siódmy rok panowania to był rok od wiosny 523 do wiosny 522 pne. Dzięki temu możemy obliczyć ostatni rok panowania Cyrusa. Zginął on podczas wyprawy wojennej w 530 pne. Jego syn Kambyzes II podbił Egipt, ale czy występuje on w Biblii?

Problem z królami perskimi w Biblii jest taki, że wielu z nich określono jako Aswerusa. Dodatkowo zamieszanie wprowadzili tłumacze, którzy myśleli, że to król Kserkses. I tak np. w Biblii warszawskiej w Księdze Ezdrasza 4:6 czytamy o skardze, która ludzie złożyli królowi Kserksesowi. Tak naprawdę w tym miejscu Biblii występuje imię Aswerus. Podobnie jest z księgą Estery. Tamten król także jest nazwany Aswerusem. Czy więc król Persji z księgi Ezdrasza i Estery to ten sam król?

W Ezdrasza 4:6 czytamy: "gdy królem został Aswerus (w wielu Bibliach przetłumaczono to na Kserkses), na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu". Był to prawdopodobnie syn Cyrusa Wielkiego czyli Kambyzes II, który podbił Egipt. Zginął on w tajemniczych okolicznościach i tron na krótki czas przejął człowiek, którego w kolejnym wersecie Ezdrasza 4:7 nazwano Artakserksesem. To właśnie on kazał wstrzymać odbudowę świątyni w Jerozolimie. Skąd wiemy, że Aswerus to Kambyzes II?

W Ezdrasza 4:26 czytamy: "W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego". Z historii wiemy, że przed Dariuszem I Wielkim panował właśnie Kambyzes II nazwany w Biblii Aswerusem, a po nim krótko panował pewien uzurpator nazwany w Biblii Artakserksesem.

Tak więc panował Cyrus Wielki, który zezwolił na powrót Żydów do Jerozolimy oraz na odbudowę świątyni. Później panował jego syn Kambyzes II, który podbił Egipt. Po nim panował uzurpator, który zakazał odbudowy. Ponownie wydał zgodę na odbudowę świątyni Dariusz I Wielki. Z historii Dariusz jest znany z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Kim więc był ten król, który wg Daniela 11:2 miał wysłać wszystkich przeciwko Grecji?

Dariusz Wielki zaatakowała Greków, ale Ateńczycy pokonali jego armię pod Maratonem. Dariusz chciał się zemścić, ale zmarł. Jego syn nazywał się Kserkses i to chyba właśnie on jest królem Aswerusem z księgi Estery. Czytamy tam: “król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie” (Estery 1:2). Właśnie ten król zebrał wielką armię aby uderzyć na Greków. Herodot opisuje jego wybuchy gniewu. Podobny opis znajdujemy w księdze Estery. Król ten, czyli Kserkses opanował kilka buntów i rzucił całą armię na Grecję. Tam doszło do trzech sławnych bitew.

Kserkses nie mógł się przedostać przez wąwóz Termopile, którego broniło między innymi 300 Spartan pod wodzą Leonidasa. Gdy ich pokonał zdobył i spalił Ateny. Niestety dla niego jego flota została pokonana w bitwie morskiej pod Salaminą. Kserkses wrócił więc do Persji, a wojnę kontynuował jego szwagier Mardoniusz. Przegrał on jednak w bitwie pod Platejami. Tam zginął i była to ostatnia próba podbicia Grecji przez Persów. Później sytuacja się odmieniła i to Grecy pod wodzą Aleksandra Wielkiego podbili Persję, ale to już inna historia.

Kolejnym królem Persji był Artakserkses, który pozwolił Ezdraszowi, a potem Nehemiaszowi wrócić do Jerozolimy. Ezdrasz opisuje swoją podróż do Jerozolimy w Ezdrasza 7. Z kolei Nehemiasz pisze: “W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem” (Nehemiasza 2:1). Ezdrasz wyruszył w 7 roku panowania Artakserksesa, a Nehemiasz w 20. Pozwala nam to określić kiedy działy się rzeczy opisywane w tych dwóch księgach.

Kolejni królowie Perscy nie pojawiają się już w Biblii. Powtórzmy jednak tych pięciu, którzy mają swój udział w historii biblijnej. Cyrus Wielki zdobył Babilon i dwa lata później wypuścił Żydów aby ze złotem wrócili i odbudowali świątynię. Po nim panował Kambyzes II. Za jego czasów napisano skargę na Żydów i później przyszedł zakaz odbudowy. Żydzi odwołali się za rządów trzeciego władcy czyli Dariusza Wielkiego. Z historii znany on jest z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Jego syn Kserkses również zaatakował Grecję i chociaż wygrał pod Termopilami to przegrał pod Salaminą i pod Platejami. W Biblii pojawia się jako mąż Estery. Piątym królem był Artakserkses. Za jego rządów do Jerozolimy wrócił najpierw Ezdrasz, a 13 lat później także Nehemiasz. Artakserkses pozwolił Nehemiaszowi odbudować także mury Jerozolimy.

Persowie byli dość przychylni innym narodom. Pozwolili najpierw na odbudowę świątyni w Jerozolimie, a potem kilkadziesiąt lat później także na odbudowę murów tego miasta. Z odbudową Jerozolimy wiąże się proroctwo z księgi Daniela 9:25. Mowa tam o tygodniach, po których ma się pojawić Pomazaniec czyli Mesjasz albo Chrystus. Żydzi, a później wielu chrześcijan obliczało ten okres. Daniela 9:25 mówi o tym, że należy zacząć liczyć od momentu kiedy wyszło pozwolenie na odbudowę Jerozolimy. A o tym właśnie mówi Nehemiasza rozdział 2. Z tego powodu wielu starało się dokładnie określić kiedy był 20 rok króla Artakserksesa.

Przypominam, że niektóre podane fakty nie są pewne.

Grupa na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna

Lecz teraz oznajmię ci prawdę: Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu (Daniela 11:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/11/2

A gdy królem został Kserkses, na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu (Ezdrasza 4:6)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/6

W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego (Ezdrasza 4:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/24

Otóż w tych dniach, gdy król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie,
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Estery/1/2

Po tych wydarzeniach, za panowania Artakserksesa, króla perskiego, wyruszył Ezdrasz, syn Serajasza, syna Asariasza, syna Chilkiasza
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/7/1

W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Nehemiasza/2/1

Przeto wiedz i zrozum: Odkąd objawiło się słowo o ponownej odbudowie Jeruzalemu aż do Pomazańca-Księcia jest siedem tygodni, w ciągu sześćdziesięciu dwu tygodni znowu będzie odbudowane z rynkiem i rowami miejskimi; a będą to ciężkie czasy.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/9/25

23 - Cyrus Wielki
2021-07-20 12:01:05

O Persach słyszałem dużo. Jako chłopak byłem zafascynowany wojnami grecko-perskimi, a szczególnie bitwami pod Maratonem czy Termopilami. O istnieniu Medów dowiedziałem się czytając Księgę Daniela. W piątym rozdziale czytamy o piśmie na ścianie oraz o tym, że Babilon - “twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom” (Daniela 5:28). O tym, że Persowie zdobyli Babilon wiedziałem, ale skąd się wzięli ci Medowie i dlaczego ich wymieniono jako pierwszych? Ciekawie na to pytanie odpowiada Księga Daniela w rozdziale 8. Są tam opisane zmagania pomiędzy Grecją a Medo-Persją. Grecję przedstawiono jako kozła z jednym rogiem, bo Grecją rządził jeden król, ale Medo-Persję przedstawiono jako barana z dwoma rogami, bo to państwo składało się z dwóch części. W Daniela 8:3 czytamy: “oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później”. Zauważmy, że baran miał dwa rogi, ale nie były one równe. Jeden był dłuższy i on wyrósł później. Tak więc Medo-Persja to było państwo, w którym tym ważniejszym członem była najpierw Media, a potem na czoło wysunęła się Persja. Zacznijmy więc od Medi. Z punktu widzenia Izraelitów imperiami były kolejno: Egipt, Asyria, Babilon, a potem Medo-Persja. Nie znaczy to, że nie było wtedy na świecie innych imperiów, po prostu Izraelitom zagrażały kolejno te cztery i dlatego tym czterem Biblia poświęca swoje karty. Np. po śmierci Salomona faraon Necho zdobył Jerozolimę i być może zabrał arkę. Później nową potęgą stała się Asyria. Zdobyła ona północne królestwo Izraela, ale Juda przetrwała. Asyria rządziła na terenie, który historycy określają jako tz. żyzny półksiężyc. Później jednak doszło do wojny domowej w Asyrii. Wojny pomiędzy dwoma braćmi. Wykorzystały to różne ludy, które chciały się wyzwolić spod panowania Asyrii. Byli to Babilończycy na południu oraz Medowie na północy. Zawarli oni sojusz. W dawnych czasach nie spisywano sojuszy pomiędzy państwami, ale sojusze wojskowe wspierano małżeństwem. Następca tronu Nabuchodonozor ożenił się z medyjską księżniczką Amytis. Pochodziła ona z północy z górskich rejonów, a teraz po ślubie mieszkała z królem Babilonu w miejscu płaskim jak naleśnik. Podobno bardzo tęskniła za górami porośniętymi roślinnością. Właśnie dla niej Nabuchodonozor zbudował wiszące ogrody w Babilonie - jeden z siedmiu cudów świata starożytnego. Babilończycy i Medowie razem pokonali Asyrię. Podzielili się też zdobyczą. Babilończycy dostali południe, w tym ziemię obiecaną, a Medowie północ. Zauważcie, że nie powiedziałem jeszcze nic o Persach. Wraz z Babilończykami i Medami Niniwę zdobyli także Persowie. W tamtym jednak okresie byli oni wasalami Medów. Jak doszło do odwrócenia tych ról? Herodot pisze, że król Medii miał sen o swojej córce. Jej syn miał zabrać mu imperium. Nakazał jej więc wyjść za mąż za księcia Persji, który był jego wasalem. Właśnie z tego małżeństwa narodził się Cyrus. Pokonał on później Medów i objął władzę nad całym imperium medo-perskim. Dlaczego Medowie na to przystali? Zauważcie, że jego matka Cyrusa była Medyjka, tak więc Medowie się nie buntowali, bo uważali go za swojego. Cyrus nie dyskryminował też Medów. Świadczy o tym Daniela 7:1, gdzie czytamy o tym co się wydarzyło po zdobyciu Babilonu. Jest tam napisane: “Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata”. Królem całego państwa był Cyrus, ale tymi podbitymi terenami rządził wyznaczony przez niego Med o imieniu Dariusz. W królestwie Cyrusa Wielkiego urzędy dostawali zarówno Persowie jak i Medowie. Niemniej od teraz to Persowie byli tymi ważniejszymi. Wróćmy jednak do wcześniejszego okresu. Cyrus Wielki najpierw pokonał swojego dziadka, króla Medii. Wg Herodota armia Medyjska przeszła na stronę Cyrusa. Tak więc zjednoczył on państwo Persów i Medów. Później walczył z najbogatszym człowiekiem na świecie. Król Lidii miał na imię Krezus. Do dzisiaj mówi się bogaty jak Krezus. Najstarsze odnalezione monety są właśnie z tego państwa, są z Lidii. Były wykonane z elektrum czyli stopu złota i srebra. Cyrus Wielki pokonał Krezusa. Potem wg jednej wersji go zabił, a według drugiej zatrzymał go jako swojego doradcę. Dlaczego jest to ważne dla biblijnej historii to za chwilę. Najpierw data podboju Babilonu. Wg wielu źródeł Cyrus Wielki zdobył Babilon w 539 roku p.n.e. Jest to tak dokładnie ustalona data, że wg niej datuje się inne wydarzenia. W każdym bądź razie. Po zdobyciu Babilonu Cyrus powierzył władzę nad tym państwem Dariuszowi Medowi, a sam dalej walczył. Ostatnim władcą Babilonu był Nabonid, ale przekazał on także władzę swojemu synowi Baltazarowi. Był on także królem vivente rege, czyli za życia poprzedniego króla swojego ojca. W Daniela rozdziale 5 król Baltazar woła, że ten co odczyta pismo ze ściany zostanie trzecim w królestwie. Ma to sens, bo rządził już wtedy Nabonid oraz jego syn Baltazar. Wg Biblii Daniel odczytał ten napis i w nagrodę został trzecim w królestwie. Królestwie, które tej nocy upadło, bo zdobył je Cyrus. W Babilonie przebywał wtedy Baltazar i zginął on podczas szturmu. Nabonid wraz z armią przebywał jednak poza miastem i zginął dużo później. Być może z tego powodu Babilonem rządził Dariusz Med. Był rok 539 p.n.e. i Cyrus mimo zdobycia Babilonu walczył z pozostałym wojskiem babilońskim przebywającym poza stolicą. Starał się też zabić króla Nabonida. Gdy to się stało był już prawdopodobnie rok 538. Wtedy Cyrus wydał dekret o którym czytamy w Księdze Ezdrasza: “W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje” (Ezdrasza 1:1). Zanim przypomnimy co kazał ogłosić zajmijmy się tym “pierwszym rokiem panowania Cyrusa”. Wacław II został królem Czech w 1297 roku. Trzy lata później w 1300 został koronowany także na króla Polski. Zauważmy, że rok 1300 był dla Czechów 4 rokiem panowania, ale dla Polaków ten samo rok 1300 był 1 rokiem panowania. Wracając do Cyrusa. Został on królem Persji wiele lat wcześniej, potem został także królem Medii. Jednak w 538 roku został królem Babilonu. Dla Daniela, mieszkańca Babilonu, był to pierwszy rok panowania Cyrusa. Tak więc Cyrus w pierwszym roku panowania jako król Babilonu wydał dekret zezwalający Żydom powrót do Jerozolimy. Żydzi dowiedzieli się o tym pod koniec 538 lub na początku 537. Musieli się przygotować, a potem wyruszyć w 4-miesięczną podróż do Jerozolimy. Ezdrasza rozdział 3 mówi, że w miesiącu siódmym już mieszkali z powrotem w Jerozolimie i okolicach. Co ciekawe jedno z biblijnych proroctw zapowiadało, że król o imieniu Cyrus wykona wolę Boga. W Izajasza 44:28 czytamy: “Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona”. W kolejnym rozdziale Biblia nazywa Cyrusa wręcz “pomazańcem” (Izajasza 45:1). Przypomnę, że słowo pomazaniec, po hebrajsku brzmiało mesjasz, a po grecku chrystus. Tak więc Cyrus był pomazańcem, który wg Pisma Świętego został wybrany do wykonania woli Boga. Pozwolił on wrócić Żydom do Jerozolimy. Pozwolił ją odbudować. Oddał im także wszystkie złote naczynia, które wcześniej zabrali Babilończycy. Dlaczego to zrobił? Jest to chyba jedyny przypadek w historii, kiedy to zdobywca uwalnia niewolników i jeszcze daje im złoto na drogę. Dlaczego Cyrus to zrobił? Historycy wskazują na jego tolerancję religijną. Warto przypomnieć, że Cyrus nie wyróżnił tylko Żydów, ale wypuścił wszystkich niewolników, którzy byli w Babilonie i wszystkim nakazał to samo. Mieli oni wrócić do swoich ziem i odbudować swoje świątynie. Jest to duża zmiana w porównaniu do Babilończyków, którzy starali się zmusić innych do swojej religii. Teraz Cyrus, który miał swoją religię wypuszcza inne ludy, między innymi Żydów i wręcz nakazuje im odbudować swoje miejsca wielbienia. Ja osobiście mam swoją własną teorię dlaczego Cyrus wypuścił Żydów i jeszcze oddał im złote naczynia ze świątyni w Jerozolimie. Pamiętajmy, że przed podbiciem Babilonu Cyrus podbił Lidię i zdobył bogactwa Krezusa. Być może miał tak wiele bogactwa, że nie zależało mu wcale na tych złotych naczyniach, które oddał Żydom, którzy z powrotem zanieśli je do Jerozolimy. W ten sposób Cyrus pojawia się imiennie w Biblii wielokrotnie i jest nawet nazywany mesjaszem albo chrystusem. Jego potomkowie wdali się w wojnę z Grekami, ale o tym opowiem wam w kolejnym odcinku. Peres - twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom (Daniela 5:28). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/5/28 A gdy podniosłem oczy, widziałem, a oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później (Daniela 8:3). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/8/3 A Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata (Daniela 6:1) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/6/1 W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje (Ezdrasza 1:1) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/1/1 Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Izajasza/44/28

O Persach słyszałem dużo. Jako chłopak byłem zafascynowany wojnami grecko-perskimi, a szczególnie bitwami pod Maratonem czy Termopilami. O istnieniu Medów dowiedziałem się czytając Księgę Daniela. W piątym rozdziale czytamy o piśmie na ścianie oraz o tym, że Babilon - “twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom” (Daniela 5:28). O tym, że Persowie zdobyli Babilon wiedziałem, ale skąd się wzięli ci Medowie i dlaczego ich wymieniono jako pierwszych?

Ciekawie na to pytanie odpowiada Księga Daniela w rozdziale 8. Są tam opisane zmagania pomiędzy Grecją a Medo-Persją. Grecję przedstawiono jako kozła z jednym rogiem, bo Grecją rządził jeden król, ale Medo-Persję przedstawiono jako barana z dwoma rogami, bo to państwo składało się z dwóch części. W Daniela 8:3 czytamy: “oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później”. Zauważmy, że baran miał dwa rogi, ale nie były one równe. Jeden był dłuższy i on wyrósł później. Tak więc Medo-Persja to było państwo, w którym tym ważniejszym członem była najpierw Media, a potem na czoło wysunęła się Persja. Zacznijmy więc od Medi.

Z punktu widzenia Izraelitów imperiami były kolejno: Egipt, Asyria, Babilon, a potem Medo-Persja. Nie znaczy to, że nie było wtedy na świecie innych imperiów, po prostu Izraelitom zagrażały kolejno te cztery i dlatego tym czterem Biblia poświęca swoje karty. Np. po śmierci Salomona faraon Necho zdobył Jerozolimę i być może zabrał arkę. Później nową potęgą stała się Asyria. Zdobyła ona północne królestwo Izraela, ale Juda przetrwała. Asyria rządziła na terenie, który historycy określają jako tz. żyzny półksiężyc. Później jednak doszło do wojny domowej w Asyrii. Wojny pomiędzy dwoma braćmi. Wykorzystały to różne ludy, które chciały się wyzwolić spod panowania Asyrii. Byli to Babilończycy na południu oraz Medowie na północy. Zawarli oni sojusz.

W dawnych czasach nie spisywano sojuszy pomiędzy państwami, ale sojusze wojskowe wspierano małżeństwem. Następca tronu Nabuchodonozor ożenił się z medyjską księżniczką Amytis. Pochodziła ona z północy z górskich rejonów, a teraz po ślubie mieszkała z królem Babilonu w miejscu płaskim jak naleśnik. Podobno bardzo tęskniła za górami porośniętymi roślinnością. Właśnie dla niej Nabuchodonozor zbudował wiszące ogrody w Babilonie - jeden z siedmiu cudów świata starożytnego. Babilończycy i Medowie razem pokonali Asyrię. Podzielili się też zdobyczą. Babilończycy dostali południe, w tym ziemię obiecaną, a Medowie północ. Zauważcie, że nie powiedziałem jeszcze nic o Persach.

Wraz z Babilończykami i Medami Niniwę zdobyli także Persowie. W tamtym jednak okresie byli oni wasalami Medów. Jak doszło do odwrócenia tych ról? Herodot pisze, że król Medii miał sen o swojej córce. Jej syn miał zabrać mu imperium. Nakazał jej więc wyjść za mąż za księcia Persji, który był jego wasalem. Właśnie z tego małżeństwa narodził się Cyrus. Pokonał on później Medów i objął władzę nad całym imperium medo-perskim. Dlaczego Medowie na to przystali?

Zauważcie, że jego matka Cyrusa była Medyjka, tak więc Medowie się nie buntowali, bo uważali go za swojego. Cyrus nie dyskryminował też Medów. Świadczy o tym Daniela 7:1, gdzie czytamy o tym co się wydarzyło po zdobyciu Babilonu. Jest tam napisane: “Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata”. Królem całego państwa był Cyrus, ale tymi podbitymi terenami rządził wyznaczony przez niego Med o imieniu Dariusz. W królestwie Cyrusa Wielkiego urzędy dostawali zarówno Persowie jak i Medowie. Niemniej od teraz to Persowie byli tymi ważniejszymi.

Wróćmy jednak do wcześniejszego okresu. Cyrus Wielki najpierw pokonał swojego dziadka, króla Medii. Wg Herodota armia Medyjska przeszła na stronę Cyrusa. Tak więc zjednoczył on państwo Persów i Medów. Później walczył z najbogatszym człowiekiem na świecie. Król Lidii miał na imię Krezus. Do dzisiaj mówi się bogaty jak Krezus. Najstarsze odnalezione monety są właśnie z tego państwa, są z Lidii. Były wykonane z elektrum czyli stopu złota i srebra. Cyrus Wielki pokonał Krezusa. Potem wg jednej wersji go zabił, a według drugiej zatrzymał go jako swojego doradcę. Dlaczego jest to ważne dla biblijnej historii to za chwilę. Najpierw data podboju Babilonu.

Wg wielu źródeł Cyrus Wielki zdobył Babilon w 539 roku p.n.e. Jest to tak dokładnie ustalona data, że wg niej datuje się inne wydarzenia. W każdym bądź razie. Po zdobyciu Babilonu Cyrus powierzył władzę nad tym państwem Dariuszowi Medowi, a sam dalej walczył. Ostatnim władcą Babilonu był Nabonid, ale przekazał on także władzę swojemu synowi Baltazarowi. Był on także królem vivente rege, czyli za życia poprzedniego króla swojego ojca. W Daniela rozdziale 5 król Baltazar woła, że ten co odczyta pismo ze ściany zostanie trzecim w królestwie. Ma to sens, bo rządził już wtedy Nabonid oraz jego syn Baltazar. Wg Biblii Daniel odczytał ten napis i w nagrodę został trzecim w królestwie. Królestwie, które tej nocy upadło, bo zdobył je Cyrus.

W Babilonie przebywał wtedy Baltazar i zginął on podczas szturmu. Nabonid wraz z armią przebywał jednak poza miastem i zginął dużo później. Być może z tego powodu Babilonem rządził Dariusz Med. Był rok 539 p.n.e. i Cyrus mimo zdobycia Babilonu walczył z pozostałym wojskiem babilońskim przebywającym poza stolicą. Starał się też zabić króla Nabonida. Gdy to się stało był już prawdopodobnie rok 538. Wtedy Cyrus wydał dekret o którym czytamy w Księdze Ezdrasza: “W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje” (Ezdrasza 1:1). Zanim przypomnimy co kazał ogłosić zajmijmy się tym “pierwszym rokiem panowania Cyrusa”.

Wacław II został królem Czech w 1297 roku. Trzy lata później w 1300 został koronowany także na króla Polski. Zauważmy, że rok 1300 był dla Czechów 4 rokiem panowania, ale dla Polaków ten samo rok 1300 był 1 rokiem panowania. Wracając do Cyrusa. Został on królem Persji wiele lat wcześniej, potem został także królem Medii. Jednak w 538 roku został królem Babilonu. Dla Daniela, mieszkańca Babilonu, był to pierwszy rok panowania Cyrusa. Tak więc Cyrus w pierwszym roku panowania jako król Babilonu wydał dekret zezwalający Żydom powrót do Jerozolimy. Żydzi dowiedzieli się o tym pod koniec 538 lub na początku 537. Musieli się przygotować, a potem wyruszyć w 4-miesięczną podróż do Jerozolimy. Ezdrasza rozdział 3 mówi, że w miesiącu siódmym już mieszkali z powrotem w Jerozolimie i okolicach.

Co ciekawe jedno z biblijnych proroctw zapowiadało, że król o imieniu Cyrus wykona wolę Boga. W Izajasza 44:28 czytamy: “Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona”. W kolejnym rozdziale Biblia nazywa Cyrusa wręcz “pomazańcem” (Izajasza 45:1). Przypomnę, że słowo pomazaniec, po hebrajsku brzmiało mesjasz, a po grecku chrystus. Tak więc Cyrus był pomazańcem, który wg Pisma Świętego został wybrany do wykonania woli Boga. Pozwolił on wrócić Żydom do Jerozolimy. Pozwolił ją odbudować. Oddał im także wszystkie złote naczynia, które wcześniej zabrali Babilończycy. Dlaczego to zrobił?

Jest to chyba jedyny przypadek w historii, kiedy to zdobywca uwalnia niewolników i jeszcze daje im złoto na drogę. Dlaczego Cyrus to zrobił? Historycy wskazują na jego tolerancję religijną. Warto przypomnieć, że Cyrus nie wyróżnił tylko Żydów, ale wypuścił wszystkich niewolników, którzy byli w Babilonie i wszystkim nakazał to samo. Mieli oni wrócić do swoich ziem i odbudować swoje świątynie. Jest to duża zmiana w porównaniu do Babilończyków, którzy starali się zmusić innych do swojej religii. Teraz Cyrus, który miał swoją religię wypuszcza inne ludy, między innymi Żydów i wręcz nakazuje im odbudować swoje miejsca wielbienia.

Ja osobiście mam swoją własną teorię dlaczego Cyrus wypuścił Żydów i jeszcze oddał im złote naczynia ze świątyni w Jerozolimie. Pamiętajmy, że przed podbiciem Babilonu Cyrus podbił Lidię i zdobył bogactwa Krezusa. Być może miał tak wiele bogactwa, że nie zależało mu wcale na tych złotych naczyniach, które oddał Żydom, którzy z powrotem zanieśli je do Jerozolimy. W ten sposób Cyrus pojawia się imiennie w Biblii wielokrotnie i jest nawet nazywany mesjaszem albo chrystusem. Jego potomkowie wdali się w wojnę z Grekami, ale o tym opowiem wam w kolejnym odcinku.

Peres - twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom (Daniela 5:28).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/5/28

A gdy podniosłem oczy, widziałem, a oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później (Daniela 8:3).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/8/3

A Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata (Daniela 6:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/6/1

W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje (Ezdrasza 1:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/1/1

Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Izajasza/44/28

22 - Żony Dawida
2021-06-26 18:54:51

Pierwszą żoną Dawida miała zostać starsza córka króla Saula o imieniu Merab. W zasadzie Saul nie chciał chyba mu dać swojej córki, po prostu chciał, aby go Filistyni zabili. W 1 Samuela 18:17 czytamy: “rzekł Saul do Dawida: Oto najstarsza moja córka Merab; dam ci ją za żonę. Tylko okaż mi się waleczny i prowadź wojny Pana. Myślał zaś Saul tak: Nie chciałbym tknąć go moją ręką, ale niech go dotknie ręka filistyńska”. Ostatecznie jednak oddano tą córkę komuś innemu. W międzyczasie jednak Saul się dowiedział, że jego młodsza córka Michal zakochała się w Dawidzie. Saul ponownie chciał wykorzystać to aby zabić Dawida. Kazał mu przekazać, że nie chce opłaty za narzeczoną, ale chce 100 filistyńskich napletków. Dawid od razu poszedł i zdobył 200. Innymi słowy Dawid zapłacił za swoją żonę zabiciem 200 Filistynów. Saul jednak dalej chciał zabić Dawida, teraz już swojego zięcia. Dawida uratowała właśnie jego żona Michal. W 1 Samuela 19:11 czytamy: “Wysłał Saul oprawców pod dom Dawida, by go pilnowali i rano go zabili. Lecz Michal, jego żona, doniosła o tym Dawidowi, mówiąc: Jeżeli w ciągu tej nocy nie ujdziesz z życiem, jutro zostaniesz zabity”. Michal pomogła mu uciec przez okno, a potem do łóżka położyła posążek i udawała, że Dawid leży tam chory. Dzięki temu nie wysłano za Dawidem pościgu. Gdy jednak Saul pytał swoją córkę czemu tak postąpiła odparła w wersecie 17, że Dawid zagroził jej śmiercią. Dawid przez wiele lat prowadził życie uciekiniera wtedy ożenił się z dwiema kobietami: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Czytamy o tym w 1 Samuela 25:40-43. Kolejny werset 44 mówi o tym, że Saul oddał Michal innemu mężczyźnie. Czy te wydarzenia są opisane chronologicznie? Tz. czy Dawid najpierw wziął sobie te dwie nowe żony, a Saul słysząc o tym oddał jego żonę nowemu mężowi. Czy też było na odwrót? Tego nie wiemy, w każdym bądź razie Dawid stracił Michal, ale miał dwie żony Achinoam i Abigail. Biblia niewiele o nich mówi. Achinoam urodziła syna Amnona, z którym potem było wiele problemów, a mądra Abigail urodziła Daniela, który też jest znany pod imieniem Kileab. Później Dawid wraz z tymi dwoma żonami oraz swoimi ludźmi poszedł do Gat. Od króla tego miasta dostał później Ciklag i tam umieścił obie swoje żony. Gdy później doszło do wojny pomiędzy Saulem i Filistynami, Dawid stawił się aby walczyć po stronie Filistynów. Oni się go obawiali i ostatecznie nie wziął udziału w wojnie. W międzyczasie jednak Ciklag zostało zdobyte przez Amalekitów. Wszyscy ludzie, w tym żony Dawida zostali uprowadzeni. Dawid ruszył jednak w pościg i odbił wszystkich porwanych, w tym także Achinoam i Abigail. W międzyczasie Filistyni pokonali wojsko Saula, a on sam zginął. Dawid udał się do Hebronu, czyli do miasta na terenie plemienia Judy i został tam królem. W międzyczasie królem Izraela został jedyny syn Saula. Właśnie w Hebronie urodzili się synowie Dawida. Księga 2 Samuela 3:2-5 wymienia 6 synów, każdy z innej żony. Dwie pierwsze już poznaliśmy: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Jako trzecia jest wymieniona Maaka, córka króla Geszuru. Mówiłem o niej w odcinku 3, który był poświęcony jej prawnuczce, która też tak miała na imię. Nie wiadomo kiedy Dawid zawędrował do Geszuru, ale najwyraźniej zawarł sojusz z królem tego kraju Talmajem. To małżeństwo z Maaką, córką Talmaja, króla Geszuru był najwyraźniej potwierdzeniem tego sojuszu. Kolejne trzy żony to Chaggita, Abital oraz Egla. Nie wiemy o nich wiele. Tak więc przebywając w Hebronie Dawid miał 6 żon i każda urodziła mu jednego syna. Achinoam urodziła Amnona, Abigail Daniela, Maaka Absaloma i córkę Tamar, a Chaggita Adoniasza. Wydaje się, że następcą Dawida miał być jego najstarszy syn Amnon. Zgwałcił on jednak swoją przyrodnią siostrę Tamar, za co zabił go jej brat Absalom. Ten ostatni po zabójstwie brata uciekł do swojego dziadka Talmaja do Geszuru. W międzyczasie z Dawidem chciał się skontaktować Abner, dowódca wojska króla Saula. Dawid mu odpowiedział, że go przyjmie jedynie gdy ten przyprowadzi jego pierwszą żonę Michal. Abner odebrał ją jej drugiemu mężowi i przysłał do Dawida. Jej drugi mąż podążał za nią płacząc. Może lepiej, żeby z nim została, bo z Dawidem niespecjalnie się jej układało. Przypomnijmy, że była jego pierwszą żoną. Teraz Dawid ma już przynajmniej 6 dodatkowych żon i każda urodziła mu dziecko, a Michal jest dalej bezdzietna. I tak miało pozostać, dlaczego? Dawid postanowił sprowadzić arkę Bożą do Jerozolimy. Udało się to za drugim razem. W 2 Samuela 6:16 czytamy co się wtedy wydarzyło: “A gdy Skrzynia Pańska dotarła do Miasta Dawida, Michal, córka Saula, wyjrzała przez okno i widziała, że król Dawid skakał i tańczył przed Panem, i wzgardziła nim w swoim sercu”. Gdy wrócił on do domu powiedziała, że poniżył się w oczach innych kobiet. Dawid odpowiedział, że będzie u nich szukał szacunku zamiast u Michal. Ostatni werset tego rozdziału mówi, że Michal nie miała dzieci. Wydaje się, że Dawid po prostu przestał z nią współżyć. Jeżeli tak było to Dawid złamał nakaz z Prawa Mojżeszowego. W Wyjścia 21:10 czytamy: “Jeżeli weźmie sobie inną za żonę, nie ujmie jej ani pożywienia, ani odzieży, ani obcowania cielesnego”. Zdaje się, że Michal nie brakowało pożywienia i odzieży, ale Dawid nie chciał z nią współżyć po tym wydarzeniu. W 2 Samuela 21:8 czytamy o 5 synach Michal, byli to jednak chyba synowie jej siostry Merab. Merab najwyraźniej umarła, a wychowaniem jej synów zajmowała się bezdzietna Michal. Czy Dawid zaniedbał Michal bo zajmował się pozostałymi 6 żonami. Wydaje się, że Dawid wziął sobie wtedy jeszcze więcej żon. Np. kiedy Absalom wrócił do Izraela wstawiał się za nim Joab. Później ponownie gdy chciał się dostać przed oblicze Dawida ponownie prosił o to Joab. Zauważmy, że gdyby Maaka matka Absaloma miała jakiś wpływ na Dawida prawdopodobnie syn by prosił przez nią. Najwyraźniej Dawid miał już wtedy wiele żon i nałożnic. Czytamy o tym w 2 Samuela 5:12: “Gdy Dawid przeniósł się z Hebronu, dobrał sobie jeszcze nałożnice i żony z Jeruzalemu; urodziło mu się też jeszcze więcej synów i córek”. Niestety Dawidowi było tego za mało. Wdał się więc w romans z Batszebą, żoną jednego ze swoich najwierniejszych żołnierzy Uriasza. Gdy Batszeba zaszła w ciążę, Dawid spowodował śmierć jej męża. Wtedy przyszedł prorok Natan i opowiedział mu historię bogacza, który miał wiele owieczek, ale kazał zabrać jedyną owieczkę biedaka. Oczywiście Dawid był tym bogaczem z przypowieści - miał wiele żon, ale zabrał jedyną, którą miał Uriasz. Prorok zapowiedział wtedy: “Wzbudzę zło w twoim własnym domu przeciwko tobie, na twoich oczach zabiorę ci twoje żony i dam je innemu, i będzie z nimi obcował w blasku tego słońca. Ty wprawdzie uczyniłeś to potajemnie, Ja jednak uczynię to wobec całego Izraela i przy blasku słońca” (2 Samuela 12:11-12). Jak się spełniły te słowa? Gdy Absalom się zbuntował Dawid uciekł wraz z całym swoim domem. W 2 Samuela 15:16 czytamy: “wyruszył król piechotą z całym swoim domem. Na miejscu król pozostawił dziesięć swoich nałożnic do pilnowania domu”. Dawid uciekając przed Absalomem zabrał cały swój dom, czyli wszystkie żony, nałożnice i dzieci. Zostawił tylko tych 10 kobiet. Co się z nimi stało? Za radą Achitofela zbuntowany syn Absalom na oczach całego Izraela wszedł do namiotu, gdzie przebywało tych 10 nałożnic jego ojca. Gdy Dawid pokonał już Absaloma i wrócił oddał te kobiety pod straż. Utrzymywał je ale z nimi nie współżył. Ostatnią prawdziwą żoną Dawida, którą znamy z imienia była Batszeba. Wprawdzie ich pierwsze dziecko umarło, ale drugim okazał się Salomon. Gdy Dawid się zestarzał znaleziono mu ostatnią “żonę”, która miała go ogrzewać. “Szukano pięknej dziewczyny po całym obszarze Izraela, a gdy znaleziono Abiszag, Szunamitkę, przyprowadzono ją do króla. Była to bardzo piękna dziewczyna; pielęgnowała i obsługiwała króla, lecz król z nią nie obcował” (1 Królewska 1:3-4). Dawid miał jednak wielu synów, kto miał zostać jego następcą? Przypomnijmy, że pierwszy jego syn Amnon został zabity przez trzeciego syna Absaloma. Biblia nic nie mówi o drugim synu urodzonym przez mądrą Abigail. Miał on na imię Danieli być może umarł wcześnie. Ja jednak lubię jego nieobecność w walkach o władzę po Dawidzie tłumaczyć mądrością i pokorą jego matki. W każdym bądź razie Amnon miał być chyba następcą Dawida, po jego śmierci władzę próbował przejąć Absalom. Po jego buncie i śmierci wydaje się, że do władzy szykował się czwarty syn Dawida - Adoniasz. Prorok Natan powiedział więc Batszebie, żeby poszła porozmawiać z królem Dawidem. Ten przebywał w swoich komnatach ze swoją ostatnią żoną, która go ogrzewała czyli z Abiszag. Batszeba przypomniała Dawidowi, że obiecał jej, że jej syn Salomon zostanie po nim królem, a tymczasem władzę powoli przejmuje Adoniasz. Dawid więc kazał obwołać królem Salomona i postawić wszystkich przed faktem dokonanym. Tak więc Salomon został królem vivente rege czyli za życia poprzedniego króla. Adoniasz poczekał, aż Dawid umrze, a potem poprosił Batszebę matkę Salomona, aby poprosiła dla niego o ostatnią żonę króla Dawida czyli piękną Abiszag, z którą Dawid nigdy nie współżył. W 1 Królewskiej 2:21 jest zapisana prośba Batszeby do Salomona: “Niech oddadzą Abiszag, Szunamitkę, Adoniaszowi, twemu bratu, za żonę. Tak sobie myślę, że Batszeba była trochę zazdrosną o tą ostatnią niby żonę Dawida. Salomon jednak wiedział, że za tą prośbą stoi Adoniasz i kazał go zabić. Najwyraźniej prawo do żon króla miał tylko jego następca. Nie ma jednak wzmianki co się stało z Abiszag, być może została jedną z 700 żon króla Salomona. zapraszam do grupy tego podkastu na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna

Pierwszą żoną Dawida miała zostać starsza córka króla Saula o imieniu Merab. W zasadzie Saul nie chciał chyba mu dać swojej córki, po prostu chciał, aby go Filistyni zabili. W 1 Samuela 18:17 czytamy: “rzekł Saul do Dawida: Oto najstarsza moja córka Merab; dam ci ją za żonę. Tylko okaż mi się waleczny i prowadź wojny Pana. Myślał zaś Saul tak: Nie chciałbym tknąć go moją ręką, ale niech go dotknie ręka filistyńska”. Ostatecznie jednak oddano tą córkę komuś innemu. W międzyczasie jednak Saul się dowiedział, że jego młodsza córka Michal zakochała się w Dawidzie. Saul ponownie chciał wykorzystać to aby zabić Dawida. Kazał mu przekazać, że nie chce opłaty za narzeczoną, ale chce 100 filistyńskich napletków. Dawid od razu poszedł i zdobył 200. Innymi słowy Dawid zapłacił za swoją żonę zabiciem 200 Filistynów.

Saul jednak dalej chciał zabić Dawida, teraz już swojego zięcia. Dawida uratowała właśnie jego żona Michal. W 1 Samuela 19:11 czytamy: “Wysłał Saul oprawców pod dom Dawida, by go pilnowali i rano go zabili. Lecz Michal, jego żona, doniosła o tym Dawidowi, mówiąc: Jeżeli w ciągu tej nocy nie ujdziesz z życiem, jutro zostaniesz zabity”. Michal pomogła mu uciec przez okno, a potem do łóżka położyła posążek i udawała, że Dawid leży tam chory. Dzięki temu nie wysłano za Dawidem pościgu. Gdy jednak Saul pytał swoją córkę czemu tak postąpiła odparła w wersecie 17, że Dawid zagroził jej śmiercią.

Dawid przez wiele lat prowadził życie uciekiniera wtedy ożenił się z dwiema kobietami: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Czytamy o tym w 1 Samuela 25:40-43. Kolejny werset 44 mówi o tym, że Saul oddał Michal innemu mężczyźnie. Czy te wydarzenia są opisane chronologicznie? Tz. czy Dawid najpierw wziął sobie te dwie nowe żony, a Saul słysząc o tym oddał jego żonę nowemu mężowi. Czy też było na odwrót? Tego nie wiemy, w każdym bądź razie Dawid stracił Michal, ale miał dwie żony Achinoam i Abigail. Biblia niewiele o nich mówi. Achinoam urodziła syna Amnona, z którym potem było wiele problemów, a mądra Abigail urodziła Daniela, który też jest znany pod imieniem Kileab.

Później Dawid wraz z tymi dwoma żonami oraz swoimi ludźmi poszedł do Gat. Od króla tego miasta dostał później Ciklag i tam umieścił obie swoje żony. Gdy później doszło do wojny pomiędzy Saulem i Filistynami, Dawid stawił się aby walczyć po stronie Filistynów. Oni się go obawiali i ostatecznie nie wziął udziału w wojnie. W międzyczasie jednak Ciklag zostało zdobyte przez Amalekitów. Wszyscy ludzie, w tym żony Dawida zostali uprowadzeni. Dawid ruszył jednak w pościg i odbił wszystkich porwanych, w tym także Achinoam i Abigail. W międzyczasie Filistyni pokonali wojsko Saula, a on sam zginął. Dawid udał się do Hebronu, czyli do miasta na terenie plemienia Judy i został tam królem. W międzyczasie królem Izraela został jedyny syn Saula.

Właśnie w Hebronie urodzili się synowie Dawida. Księga 2 Samuela 3:2-5 wymienia 6 synów, każdy z innej żony. Dwie pierwsze już poznaliśmy: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Jako trzecia jest wymieniona Maaka, córka króla Geszuru. Mówiłem o niej w odcinku 3, który był poświęcony jej prawnuczce, która też tak miała na imię. Nie wiadomo kiedy Dawid zawędrował do Geszuru, ale najwyraźniej zawarł sojusz z królem tego kraju Talmajem. To małżeństwo z Maaką, córką Talmaja, króla Geszuru był najwyraźniej potwierdzeniem tego sojuszu.

Kolejne trzy żony to Chaggita, Abital oraz Egla. Nie wiemy o nich wiele. Tak więc przebywając w Hebronie Dawid miał 6 żon i każda urodziła mu jednego syna. Achinoam urodziła Amnona, Abigail Daniela, Maaka Absaloma i córkę Tamar, a Chaggita Adoniasza. Wydaje się, że następcą Dawida miał być jego najstarszy syn Amnon. Zgwałcił on jednak swoją przyrodnią siostrę Tamar, za co zabił go jej brat Absalom. Ten ostatni po zabójstwie brata uciekł do swojego dziadka Talmaja do Geszuru.

W międzyczasie z Dawidem chciał się skontaktować Abner, dowódca wojska króla Saula. Dawid mu odpowiedział, że go przyjmie jedynie gdy ten przyprowadzi jego pierwszą żonę Michal. Abner odebrał ją jej drugiemu mężowi i przysłał do Dawida. Jej drugi mąż podążał za nią płacząc. Może lepiej, żeby z nim została, bo z Dawidem niespecjalnie się jej układało. Przypomnijmy, że była jego pierwszą żoną. Teraz Dawid ma już przynajmniej 6 dodatkowych żon i każda urodziła mu dziecko, a Michal jest dalej bezdzietna. I tak miało pozostać, dlaczego?

Dawid postanowił sprowadzić arkę Bożą do Jerozolimy. Udało się to za drugim razem. W 2 Samuela 6:16 czytamy co się wtedy wydarzyło: “A gdy Skrzynia Pańska dotarła do Miasta Dawida, Michal, córka Saula, wyjrzała przez okno i widziała, że król Dawid skakał i tańczył przed Panem, i wzgardziła nim w swoim sercu”. Gdy wrócił on do domu powiedziała, że poniżył się w oczach innych kobiet. Dawid odpowiedział, że będzie u nich szukał szacunku zamiast u Michal. Ostatni werset tego rozdziału mówi, że Michal nie miała dzieci. Wydaje się, że Dawid po prostu przestał z nią współżyć.

Jeżeli tak było to Dawid złamał nakaz z Prawa Mojżeszowego. W Wyjścia 21:10 czytamy: “Jeżeli weźmie sobie inną za żonę, nie ujmie jej ani pożywienia, ani odzieży, ani obcowania cielesnego”. Zdaje się, że Michal nie brakowało pożywienia i odzieży, ale Dawid nie chciał z nią współżyć po tym wydarzeniu. W 2 Samuela 21:8 czytamy o 5 synach Michal, byli to jednak chyba synowie jej siostry Merab. Merab najwyraźniej umarła, a wychowaniem jej synów zajmowała się bezdzietna Michal.

Czy Dawid zaniedbał Michal bo zajmował się pozostałymi 6 żonami. Wydaje się, że Dawid wziął sobie wtedy jeszcze więcej żon. Np. kiedy Absalom wrócił do Izraela wstawiał się za nim Joab. Później ponownie gdy chciał się dostać przed oblicze Dawida ponownie prosił o to Joab. Zauważmy, że gdyby Maaka matka Absaloma miała jakiś wpływ na Dawida prawdopodobnie syn by prosił przez nią. Najwyraźniej Dawid miał już wtedy wiele żon i nałożnic. Czytamy o tym w 2 Samuela 5:12: “Gdy Dawid przeniósł się z Hebronu, dobrał sobie jeszcze nałożnice i żony z Jeruzalemu; urodziło mu się też jeszcze więcej synów i córek”.

Niestety Dawidowi było tego za mało. Wdał się więc w romans z Batszebą, żoną jednego ze swoich najwierniejszych żołnierzy Uriasza. Gdy Batszeba zaszła w ciążę, Dawid spowodował śmierć jej męża. Wtedy przyszedł prorok Natan i opowiedział mu historię bogacza, który miał wiele owieczek, ale kazał zabrać jedyną owieczkę biedaka. Oczywiście Dawid był tym bogaczem z przypowieści - miał wiele żon, ale zabrał jedyną, którą miał Uriasz. Prorok zapowiedział wtedy: “Wzbudzę zło w twoim własnym domu przeciwko tobie, na twoich oczach zabiorę ci twoje żony i dam je innemu, i będzie z nimi obcował w blasku tego słońca. Ty wprawdzie uczyniłeś to potajemnie, Ja jednak uczynię to wobec całego Izraela i przy blasku słońca” (2 Samuela 12:11-12). Jak się spełniły te słowa?

Gdy Absalom się zbuntował Dawid uciekł wraz z całym swoim domem. W 2 Samuela 15:16 czytamy: “wyruszył król piechotą z całym swoim domem. Na miejscu król pozostawił dziesięć swoich nałożnic do pilnowania domu”. Dawid uciekając przed Absalomem zabrał cały swój dom, czyli wszystkie żony, nałożnice i dzieci. Zostawił tylko tych 10 kobiet. Co się z nimi stało? Za radą Achitofela zbuntowany syn Absalom na oczach całego Izraela wszedł do namiotu, gdzie przebywało tych 10 nałożnic jego ojca. Gdy Dawid pokonał już Absaloma i wrócił oddał te kobiety pod straż. Utrzymywał je ale z nimi nie współżył.

Ostatnią prawdziwą żoną Dawida, którą znamy z imienia była Batszeba. Wprawdzie ich pierwsze dziecko umarło, ale drugim okazał się Salomon. Gdy Dawid się zestarzał znaleziono mu ostatnią “żonę”, która miała go ogrzewać. “Szukano pięknej dziewczyny po całym obszarze Izraela, a gdy znaleziono Abiszag, Szunamitkę, przyprowadzono ją do króla. Była to bardzo piękna dziewczyna; pielęgnowała i obsługiwała króla, lecz król z nią nie obcował” (1 Królewska 1:3-4). Dawid miał jednak wielu synów, kto miał zostać jego następcą?

Przypomnijmy, że pierwszy jego syn Amnon został zabity przez trzeciego syna Absaloma. Biblia nic nie mówi o drugim synu urodzonym przez mądrą Abigail. Miał on na imię Danieli być może umarł wcześnie. Ja jednak lubię jego nieobecność w walkach o władzę po Dawidzie tłumaczyć mądrością i pokorą jego matki. W każdym bądź razie Amnon miał być chyba następcą Dawida, po jego śmierci władzę próbował przejąć Absalom. Po jego buncie i śmierci wydaje się, że do władzy szykował się czwarty syn Dawida - Adoniasz.

Prorok Natan powiedział więc Batszebie, żeby poszła porozmawiać z królem Dawidem. Ten przebywał w swoich komnatach ze swoją ostatnią żoną, która go ogrzewała czyli z Abiszag. Batszeba przypomniała Dawidowi, że obiecał jej, że jej syn Salomon zostanie po nim królem, a tymczasem władzę powoli przejmuje Adoniasz. Dawid więc kazał obwołać królem Salomona i postawić wszystkich przed faktem dokonanym. Tak więc Salomon został królem vivente rege czyli za życia poprzedniego króla.

Adoniasz poczekał, aż Dawid umrze, a potem poprosił Batszebę matkę Salomona, aby poprosiła dla niego o ostatnią żonę króla Dawida czyli piękną Abiszag, z którą Dawid nigdy nie współżył. W 1 Królewskiej 2:21 jest zapisana prośba Batszeby do Salomona: “Niech oddadzą Abiszag, Szunamitkę, Adoniaszowi, twemu bratu, za żonę. Tak sobie myślę, że Batszeba była trochę zazdrosną o tą ostatnią niby żonę Dawida. Salomon jednak wiedział, że za tą prośbą stoi Adoniasz i kazał go zabić. Najwyraźniej prawo do żon króla miał tylko jego następca. Nie ma jednak wzmianki co się stało z Abiszag, być może została jedną z 700 żon króla Salomona.

zapraszam do grupy tego podkastu na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna

21 - Atalia
2021-05-25 17:11:40

Gdy królem Izraela był Achab, mąż Jezebel to królem Judy był Jehoszafat. Co ciekawe Biblia wypowiada się o tym królu, o Jehoszafacie, bardzo pozytywnie. Jedyne co prorocy Boży mieli mu do zarzucenia były właśnie kontakty z Achabem. Z jednej strony Jehoszafat prowadził kampanię wypleniania bałwochwalstwa z południowej Judy, ale z drugiej strony miał przyjazne stosunki z północnym Izraelem, gdzie Jezebel wprowadzała bałwochwalstwo. 2 Księga Kronik 18:1 mówi: “Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem”. Tak więc Jehoszafat, który oczyszczał Judę z bałwochwalstwa doprowadził do tego, że jego syn ożenił się z córką Achaba i Jezebel. Sprawił, że Jehoram ożenił się z Atalią. Nie wiem czego się spodziewał, ale po jego śmierci jego syn zaczął dopuszczać się strasznych rzeczy i nie chodzi tylko o bałwochwalstwo. W 2 Księdze Kronik 21:4 czytamy: “Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem”. Patrząc na późniejsze wydarzenia myślę, że można powiedzieć, że namówiła go do tego jego żona Atalia. Potwierdza to Biblia w kolejnym 6 wersecie: “Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną”. Biblia w wielu miejscach przestrzega przed małżeństwem z kimś z innej religii. Przykładami jak żona może wpłynąć na męża są małżeństwa Salomona, małżeństwo Achaba z Jezebel i właśnie małżeństwo Jehorama z Atalią. Na obronę Jehoszafata można przyjąć, że Atalia ukrywała swoje cele. Jehoram jej mąż został królem jeszcze za życia swojego ojca Jehoszafata, ale pozabijał swoich braci dopiero po śmierci ojca. Tak więc Jehoszafat być może wcale nie zdawał sobie sprawy kogo sprowadził do Judy pozwalając na małżeństwo Jehorama z Atalią. Atalia przeżyła swojego męża. W 2 Kronik 22:2 czytamy: “Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego”. Atalia została tutaj opisana jako córka Omriego, była jednak córką Achaba i Jezebel, a wnuczką Omriego. W tamtych czasach słowo syn czy córka oznaczało czasami wnuk czy wnuczka albo wręcz potomek. Zauważmy, że Achazjasz rządził tylko jeden rok. Jeśli słuchaliście poprzedniego odcinka o Jezebel, to być może pamiętacie, że Achazjasz wraz z Jehoramem wyjechali na przeciw Jehu. Tak więc królem Judy, południowego królestwa był dobry król Jehoszafat. Po nim panował Jehoram mąż Atali. Tutaj uwaga. Królem Izraela też był Jehoram, syn Jezebel i Achaba. Tak więc Jehoram Izraelski miał szwagra Jehorama, który ożenił się z jego siostrą Atalią. My skupiamy się na Atali, która była żoną Jehorama, króla południowego królestwa Judy. Ale warto pamiętać, że jej brat też był królem, ale panował w północnym królestwie Izraela. Królami południowego królestwa Judy byli dobry Jehoszafat, zły Jehoram mąż Atali, a po nim na jeden rok królem został Achazjasz syn Jehorama i Atali. I tutaj znowu uwaga był król Izraela, który też miał na imię Achazjasz. Różnica jest taka, że na północy panowali najpierw Achazjasz, a potem jego brat Jehoram, a w Judzie panował Jehoram mąż Atali, a po nim Achazjasz, jego i Atali syn. Wracając do tego co było w poprzednim odcinku. Jehoram, król Izraela był chory, Achazjasz jego siostrzeniec król Judy przyjechał go odwiedzić. Właśnie wtedy Jehu zrobił zamach stanu. Obaj królowie wyjechali mu, czyli Jehu, na przeciw. Jehu zabił Jehorama, króla Izraela i pojechał do Jizreel zabić Jezebel. Achazjasz, syn Atali uciekł jednak do Samarii. Został pojmany i na rozkaz Jehu próbowano go zabić. Ranny uciekł do Megiddo i tam zmarł. Jak wyglądała sytuacja w Judzie? Król Judy Jehoram miał wielu synów, ale zginęli wszyscy oprócz jego syna Achazjasza. Teraz zginął także on, ale miał on wielu synów. Jednak w 2 Kronik 22:11 czytamy: “gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy”. Krótko mówiąc Atalia, zabiła synów Achazjasza, czyli kazała pozabijać swoje wnuki. Tego nie jestem w stanie zrozumieć. Nawet większość złych ludzi popełnia złe czyny wobec obcych ludzi, a dba o swoich, w tym o swoją rodzinę. Nie pochwalam tego, ale tutaj mamy do czynienia z kimś, kto zabija własne wnuki aby dojść do władzy. Na szczęście Jehoszeba ukryła najmłodszego syna, króla Achazjasza. W 2 Kronik 22:11 Jehoszeba (nazwana Jehoszabat) jest określona jako “córka króla”. Oznacza to chyba, że była córką króla Jehorama, ale prawdopodobnie nie była córką Atali. W każdym bądź razie ukryła swojego bratanka Joasza. Jehoszeba była żoną kapłana Jehojady. Razem ukryli Joasza w świątyni. Matka Atali Jezebel pozbyła się wyznawców Jahwe. W Izraelu otwarcie czczono tylko Baala i Asztarte. Jednak jej córka tego nie zrobiła. Z jakiego powodu oszczędziła świątynię Jahwe możemy się tylko domyślać. Prawdopodobnie nie z powodu miłosierdzia, bo jej synowie obrabowali świątynię Jahwe i ten łup zanieśli do świątyni Baala. Jakby jednak nie było to doprowadziło do jej zagłady. Atalia panowała 6 lat. Gdy Joasz skończył 7 lat, kapłan Jehojada przeprowadził zamach stanu. Zgromadził wszystkie oddziały Lewitów. Rozdał im broń, a w świątyni ogłosił Joasza królem. Atalia usłyszała, że coś się tam dzieje i zaczęła krzyczeć: "Spisek!" Kapłan Jehojada kazał ją wyprowadzić poza świątynię i tam zabić. Tak skończyła się historia Atali. W mojej prywatnej ocenie była ona gorsza nawet od swojej matki Jezebel. Ja oczywiście nie pochwalam, tego co robiła Jezebel, ale jestem w stanie zrozumieć jej fanatyzm religijny. Jezebel była przecież córką kapłana. Nie jestem jednak w stanie zrozumieć postępowania Atali, kobiety która wymordowała własne wnuki. Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem (2 Kronik 18:1) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/18/1 Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem, a także niektórych spośród książąt Izraela (2 Kronik 21:4) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/4 Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną, toteż czynił to, co było złe w oczach Pana (2 Kronik 21:6) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/6 Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego (2Kronik 22:2). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/2 A gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy (2 Kronik 22:10). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/10

Gdy królem Izraela był Achab, mąż Jezebel to królem Judy był Jehoszafat. Co ciekawe Biblia wypowiada się o tym królu, o Jehoszafacie, bardzo pozytywnie. Jedyne co prorocy Boży mieli mu do zarzucenia były właśnie kontakty z Achabem. Z jednej strony Jehoszafat prowadził kampanię wypleniania bałwochwalstwa z południowej Judy, ale z drugiej strony miał przyjazne stosunki z północnym Izraelem, gdzie Jezebel wprowadzała bałwochwalstwo. 2 Księga Kronik 18:1 mówi: “Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem”.

Tak więc Jehoszafat, który oczyszczał Judę z bałwochwalstwa doprowadził do tego, że jego syn ożenił się z córką Achaba i Jezebel. Sprawił, że Jehoram ożenił się z Atalią. Nie wiem czego się spodziewał, ale po jego śmierci jego syn zaczął dopuszczać się strasznych rzeczy i nie chodzi tylko o bałwochwalstwo.

W 2 Księdze Kronik 21:4 czytamy: “Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem”. Patrząc na późniejsze wydarzenia myślę, że można powiedzieć, że namówiła go do tego jego żona Atalia. Potwierdza to Biblia w kolejnym 6 wersecie: “Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną”. Biblia w wielu miejscach przestrzega przed małżeństwem z kimś z innej religii. Przykładami jak żona może wpłynąć na męża są małżeństwa Salomona, małżeństwo Achaba z Jezebel i właśnie małżeństwo Jehorama z Atalią.

Na obronę Jehoszafata można przyjąć, że Atalia ukrywała swoje cele. Jehoram jej mąż został królem jeszcze za życia swojego ojca Jehoszafata, ale pozabijał swoich braci dopiero po śmierci ojca. Tak więc Jehoszafat być może wcale nie zdawał sobie sprawy kogo sprowadził do Judy pozwalając na małżeństwo Jehorama z Atalią.

Atalia przeżyła swojego męża. W 2 Kronik 22:2 czytamy: “Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego”. Atalia została tutaj opisana jako córka Omriego, była jednak córką Achaba i Jezebel, a wnuczką Omriego. W tamtych czasach słowo syn czy córka oznaczało czasami wnuk czy wnuczka albo wręcz potomek. Zauważmy, że Achazjasz rządził tylko jeden rok. Jeśli słuchaliście poprzedniego odcinka o Jezebel, to być może pamiętacie, że Achazjasz wraz z Jehoramem wyjechali na przeciw Jehu.

Tak więc królem Judy, południowego królestwa był dobry król Jehoszafat. Po nim panował Jehoram mąż Atali. Tutaj uwaga. Królem Izraela też był Jehoram, syn Jezebel i Achaba. Tak więc Jehoram Izraelski miał szwagra Jehorama, który ożenił się z jego siostrą Atalią. My skupiamy się na Atali, która była żoną Jehorama, króla południowego królestwa Judy. Ale warto pamiętać, że jej brat też był królem, ale panował w północnym królestwie Izraela. Królami południowego królestwa Judy byli dobry Jehoszafat, zły Jehoram mąż Atali, a po nim na jeden rok królem został Achazjasz syn Jehorama i Atali. I tutaj znowu uwaga był król Izraela, który też miał na imię Achazjasz. Różnica jest taka, że na północy panowali najpierw Achazjasz, a potem jego brat Jehoram, a w Judzie panował Jehoram mąż Atali, a po nim Achazjasz, jego i Atali syn.

Wracając do tego co było w poprzednim odcinku. Jehoram, król Izraela był chory, Achazjasz jego siostrzeniec król Judy przyjechał go odwiedzić. Właśnie wtedy Jehu zrobił zamach stanu. Obaj królowie wyjechali mu, czyli Jehu, na przeciw. Jehu zabił Jehorama, króla Izraela i pojechał do Jizreel zabić Jezebel. Achazjasz, syn Atali uciekł jednak do Samarii. Został pojmany i na rozkaz Jehu próbowano go zabić. Ranny uciekł do Megiddo i tam zmarł. Jak wyglądała sytuacja w Judzie?

Król Judy Jehoram miał wielu synów, ale zginęli wszyscy oprócz jego syna Achazjasza. Teraz zginął także on, ale miał on wielu synów. Jednak w 2 Kronik 22:11 czytamy: “gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy”. Krótko mówiąc Atalia, zabiła synów Achazjasza, czyli kazała pozabijać swoje wnuki. Tego nie jestem w stanie zrozumieć. Nawet większość złych ludzi popełnia złe czyny wobec obcych ludzi, a dba o swoich, w tym o swoją rodzinę. Nie pochwalam tego, ale tutaj mamy do czynienia z kimś, kto zabija własne wnuki aby dojść do władzy.

Na szczęście Jehoszeba ukryła najmłodszego syna, króla Achazjasza. W 2 Kronik 22:11 Jehoszeba (nazwana Jehoszabat) jest określona jako “córka króla”. Oznacza to chyba, że była córką króla Jehorama, ale prawdopodobnie nie była córką Atali. W każdym bądź razie ukryła swojego bratanka Joasza.

Jehoszeba była żoną kapłana Jehojady. Razem ukryli Joasza w świątyni. Matka Atali Jezebel pozbyła się wyznawców Jahwe. W Izraelu otwarcie czczono tylko Baala i Asztarte. Jednak jej córka tego nie zrobiła. Z jakiego powodu oszczędziła świątynię Jahwe możemy się tylko domyślać. Prawdopodobnie nie z powodu miłosierdzia, bo jej synowie obrabowali świątynię Jahwe i ten łup zanieśli do świątyni Baala. Jakby jednak nie było to doprowadziło do jej zagłady.

Atalia panowała 6 lat. Gdy Joasz skończył 7 lat, kapłan Jehojada przeprowadził zamach stanu. Zgromadził wszystkie oddziały Lewitów. Rozdał im broń, a w świątyni ogłosił Joasza królem. Atalia usłyszała, że coś się tam dzieje i zaczęła krzyczeć: "Spisek!" Kapłan Jehojada kazał ją wyprowadzić poza świątynię i tam zabić.

Tak skończyła się historia Atali. W mojej prywatnej ocenie była ona gorsza nawet od swojej matki Jezebel. Ja oczywiście nie pochwalam, tego co robiła Jezebel, ale jestem w stanie zrozumieć jej fanatyzm religijny. Jezebel była przecież córką kapłana. Nie jestem jednak w stanie zrozumieć postępowania Atali, kobiety która wymordowała własne wnuki.

Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem (2 Kronik 18:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/18/1

Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem, a także niektórych spośród książąt Izraela (2 Kronik 21:4)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/4

Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną, toteż czynił to, co było złe w oczach Pana (2 Kronik 21:6)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/6

Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego (2Kronik 22:2).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/2

A gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy (2 Kronik 22:10).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/10

20 - Jezebel
2021-05-03 21:22:55

Jezebel miała ogromny wpływ na królestwo Izraela, a przez swoją córkę Atalię także na królestwo Judy. Dzisiaj chciałbym się zająć Jezebel, a w następnym odcinku jej córką Atalią. Biblia pierwszy raz wspomina Jezebel w 1 Królewskiej 16:31. Czytamy tam o izraelskim królu Achabie: “pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon”. Powiązano tutaj ślub wraz z kultem Baala. Wg Biblii to Jezebel była odpowiedzialna za wprowadzenie tego kultu w Izraelu. Czy słusznie? Wg rzymskich historyków oraz Józefa Flawiusza Etbaal był kapłanem Asztarte. Była to bogini matka i żona Baala. Etbaal miał zamordować władcę Sydonu i sam zostać królem. Córce dał na imię Jezebel, co niektórzy tłumaczą jako zawołanie “Gdzie jest wzniosły” lub “Gdzie jest książę”. Było to rytualne zawołanie czcicieli Baala. Baal był tym bogiem, który umierał co roku i powracał na wiosnę. Jego czciciele wołali: “Gdzie jest książę” w okresie, gdy miał przebywać w świecie podziemnym. Zaraz po ślubie Achab zbudował swojej żonie świątynię Baala. W 1 Królewskiej 18:19 czytamy: “czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel”. Tak więc Jezebel utrzymywała prawie tysiąc kapłanów. Zauważmy, że nie tylko Baala, ale także Aszery. Był to taki połączony kult. Zwykle bałwochwalcy nie mieli problemów z innymi bogami. Gdy pojawiał się jakiś nowy kult po prostu dodawali go do już istniejącego panteonu swoich bogów. Izraelici oczywiście różnili się tym, że czcili Boga, który żądał wyłącznego oddania. Tym razem jednak było inaczej Jezebel nie tylko wprowadziła kult Baala i Asztarte, ale także prześladowała proroków Jahwe, Boga Izraelitów. Król Achab był pod wpływem swojej żony. Zresztą nie on pierwszy Biblia mówi, że także Salomon gdy się zestarzał wziął sobie za żony także Sydonki i pod ich wpływem także oddawał cześć Asztarte. Tej bogini płodności oddawano cześć przez prostytucję świątynną. Jej symbolami były jajka i zajączki, a święto ku jej czci odprawiano na wiosnę. Pozostałości tego kultu widać w obrzędach wielkanocnych, w których pozostały symbole jajka i zajączka. Biblia skupia się na proroku Eliaszu, który zapowiedział suszę. Przypomnijmy, że Jezebel starała się zabić wszystkich proroków. Gdzie się więc ukrył Eliasz? Logicznym wyjściem wydawałoby się udanie do królestwa Judy na południe od królestwa Izraela. Wydaje się, że nie było bezpiecznego miejsca dla niego. W 1 Królewskiej 18:10 czytamy: “nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono”. Achab pod wpływem swojej żony wymuszał na okolicznych narodach aby wydały proroka Eliasza gdyby tam był. Gdzie się więc ukrył? Eliasz ukrył się jednak w Carefat nazywanym też Sareptą. Gdzie się ono znajdowało? W 1 Królewskiej 17:9 czytamy nakaz, który otrzymał Eliasz: “Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła”. Prorok miał iść do Sarepty, która należy do Sydonu, a właśnie z Sydonu pochodziła Jezebel. Było to centrum kultu Baala i Asztarte, a Eliasz ukrywał się właśnie tam, u pewnej wdowy z Carefat (z Sarepty). Na to pewnie Jezebel nie wpadła. Gdy przez trzy i pół roku Eliasz przebywał niedaleko Sydonu Jezebel nie próżnowała. Zabijała wyznawców Jahwe. Jednego z nich spotkał Eliasz po upływie tego okresu. Abdiasz (Obdiasz) powiedział Eliaszowi: “gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą” (1 Królewska 18:13). Najwyraźniej więc Abdiasz sam nie afiszował się ze swoją religią, a swoją pozycję u króla (był jego prawą ręką) wykorzystał do ukrycia aż 100 proroków. Wszystko teraz miało się zmienić przybył Elisz. Prorok Eliasz zgromadził na górze Izraelitów oraz króla Achaba. Król ten właśnie poszukiwał trawy dla swoich koni i pewnie dlatego był poza wpływem swojej żony Jezebel. Eliasz przeprowadził próbę z prorokami Baala i gdy dokonał cudu niezdecydowani Izraelici zabili 450 proroków Baala. W tym momencie mogłoby się wydawać, że to koniec kultu Baala w Izraelu. Zarówno Izraelici jak i król Achab byli z prorokiem Eliaszem. Kult Baala został wytępiony. Co się jednak stało później? Po przybyciu do Jezreelu Achab opowiedział Jezebel co się wydarzyło, że Eliasz doprowadził do śmierci tych proroków Baala. Jezebel postanowiła go zabić. W liście do Eliasza obiecała mu śmierć. Napisała: “To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich” (1 Królewska 19:2). Była znana z tego, że nie rzucała słów na wiatr. Eliasz tak się wystraszył, że uciekł na pustynię i już nigdy nie wrócił do tego miasta. Jego reakcja mówi wiele o tej królowej. O charakterze tej królowej i jej pozycji wiele mówi sprawa Nabota. Miał on winnicę. Król Achab chciał ją od niego kupić. Była to jednak posiadłość dziedzicza, której Izraelita nie mógł sprzedać na zawsze. Nabot przysiągł nawet na imię Jahwe, że nie może sprzedać dziedzictwa swoich ojców. Wtedy Jezebel powiedziała: “Ja dam ci winnicę Nabota Jezreelczyka” (1 Królewska 21:7). Rzeczywiście doprowadziła do zabicia Nabota pod fałszywym pretekstem. W tym celu wysłała nakazy w imieniu swojego męża. Zauważmy, że to Achab miał władzę, ale posługiwała się nią jego żona. Później Achab umarł, a rządy objął najpierw jeden, a potem drugi syn Jezebel. Ona dalej kierowała kultem Baala. Jej wpływy nie ograniczały się do 10-plemiennego państwa Izrael, ale także miała przez swoją córkę Atalię wpływ na sąsiednie 2-plemienne królestwo Judy. Więcej o Atalii, córce Jezebel powiem w kolejnym odcinku. Wcześniej po zamordowaniu Nabota prorok przepowiedział, że Jezebel zginie zjedzona przez psy. Czy tak się stało? Następca proroka Eliasza czyli prorok Elizeusz wysłał jednego ze swoich sług aby namaścił na króla Jehu. On pojechał w stronę Jezreel. Naprzeciw wyjechali mu Jehoram król Izraela, syn Jezebel oraz Achazjasz król Judy, syn Atalii, czyli wnuk Jezebel. Jehu zabił Jehorama i kazał go rzucić martwego na pole Nabota, przy którym to wszystko się wydarzyło. Jehu pojechał do Jezreel aby zabić Jezebel. Czy ona uciekała? Jezebel umalowała się, upiększyła sobie włosy i powitała Jehu wyglądając z okna. W 2 Królewskiej 9:31 czytamy: “a gdy Jehu wjechał do bramy, zapytała: Czy masz się dobrze, Zimri, morderco swego pana?” Zimri był zabójcą króla z wcześniejszej dynastii. Potem gdy groziła mu pewna śmierć popełnił samobójstwo. Tak więc Jezebel wyszła i rzuciła groźbę, że Jehu, zabójca króla, jej syna skończy tak jak wcześniej skończył Zimri. Zauważmy, że podobną technikę zastosowała wcześniej wobec Eliasza - rzuciła groźbę. Eliasz uciekł, ale Jehu był z innej gliny. To był żołnierz znany z szaleńczej jazdy rydwanem wojennym. Co zrobił? Zawołał, aby jej służący wyrzucili ją z okna. Jezebel spadła na bruk ulicy i zginęła na miejscu. Jehu zaś wszedł do środka i urządził sobie ucztę. Później jednak nakazał aby ją pogrzebano. Okazało się jednak, że w międzyczasie psy rozszarpały jej ciało. Tak zakończyła się historia Jezebel oraz historia wprowadzania kultu Baala do Izraela. Jehu nie tylko zabił wszystkich z dynastii Achaba, ale także wytępił wszystkich proroków Baala i świętego pala. Podsumowując. Jezebel była córką Etbaala kapłana Baala z Sydonu, który zamordował króla i sam objął rządy. Wg Józefa Flawiusza wnuczką Etbaala była Dydona, legendarna założycielka Kartaginy. Sydończycy oraz Tyryjczycy byli Fenicjanami. Tak więc Jezebel była Fenicjanką. Była kobietą, która w zasadzie rządziła w imieniu swojego męża Achaba. Jej groźba tak wystraszyła proroka Eliasza, że uciekł na pustynię i chciał umrzeć. Można też chyba powiedzieć, że kult Baala był najważniejszą rzeczą w jej życiu. Nie tylko sprowadziła prawie tysiąc kapłanów tego kultu, ale dbała też o ich utrzymanie. Jezebel wychowała swoją córkę Atalię w duchu kultu Baala. Jej córka gorliwie wprowadzała ten kult w królestwie Judy tak jak jej matka wcześniej w królestwie Izraela. Ale o Atalii powiem więcej w następnym odcinku. Jeden ze słuchaczy zachęcił mnie do stworzenia grupy na facebooku. Gdybyście chcieli skomentować ten odcinek zachęcam do zrobienia tego w tej grupie na facebooku. https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna Niczym to jeszcze było, że chodził w grzechach Jeroboama, syna Nebata, lecz ponadto pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon (1 Królewska 16:31) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/16/31 Poślij tedy teraz i zgromadź do mnie całego Izraela na górze Karmel oraz owych czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel (1 Królewska 18:19) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/19 Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła (1 Królewska 17:9) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/17/9 Jako żyje Pan, twój Bóg, że nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono (1 Królewska 18:10) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/10 Czy nie doniesiono mojemu panu o tym, co uczyniłem, gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą? (1 Królewska 18:13) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/13 Wtedy Izebel wyprawiła gońca do Eliasza z takim poselstwem: To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich (1 Królewska 19:2)

Jezebel miała ogromny wpływ na królestwo Izraela, a przez swoją córkę Atalię także na królestwo Judy. Dzisiaj chciałbym się zająć Jezebel, a w następnym odcinku jej córką Atalią.

Biblia pierwszy raz wspomina Jezebel w 1 Królewskiej 16:31. Czytamy tam o izraelskim królu Achabie: “pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon”. Powiązano tutaj ślub wraz z kultem Baala. Wg Biblii to Jezebel była odpowiedzialna za wprowadzenie tego kultu w Izraelu. Czy słusznie?

Wg rzymskich historyków oraz Józefa Flawiusza Etbaal był kapłanem Asztarte. Była to bogini matka i żona Baala. Etbaal miał zamordować władcę Sydonu i sam zostać królem. Córce dał na imię Jezebel, co niektórzy tłumaczą jako zawołanie “Gdzie jest wzniosły” lub “Gdzie jest książę”. Było to rytualne zawołanie czcicieli Baala. Baal był tym bogiem, który umierał co roku i powracał na wiosnę. Jego czciciele wołali: “Gdzie jest książę” w okresie, gdy miał przebywać w świecie podziemnym.

Zaraz po ślubie Achab zbudował swojej żonie świątynię Baala. W 1 Królewskiej 18:19 czytamy: “czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel”. Tak więc Jezebel utrzymywała prawie tysiąc kapłanów. Zauważmy, że nie tylko Baala, ale także Aszery. Był to taki połączony kult.

Zwykle bałwochwalcy nie mieli problemów z innymi bogami. Gdy pojawiał się jakiś nowy kult po prostu dodawali go do już istniejącego panteonu swoich bogów. Izraelici oczywiście różnili się tym, że czcili Boga, który żądał wyłącznego oddania. Tym razem jednak było inaczej Jezebel nie tylko wprowadziła kult Baala i Asztarte, ale także prześladowała proroków Jahwe, Boga Izraelitów.

Król Achab był pod wpływem swojej żony. Zresztą nie on pierwszy Biblia mówi, że także Salomon gdy się zestarzał wziął sobie za żony także Sydonki i pod ich wpływem także oddawał cześć Asztarte. Tej bogini płodności oddawano cześć przez prostytucję świątynną. Jej symbolami były jajka i zajączki, a święto ku jej czci odprawiano na wiosnę. Pozostałości tego kultu widać w obrzędach wielkanocnych, w których pozostały symbole jajka i zajączka.

Biblia skupia się na proroku Eliaszu, który zapowiedział suszę. Przypomnijmy, że Jezebel starała się zabić wszystkich proroków. Gdzie się więc ukrył Eliasz? Logicznym wyjściem wydawałoby się udanie do królestwa Judy na południe od królestwa Izraela. Wydaje się, że nie było bezpiecznego miejsca dla niego. W 1 Królewskiej 18:10 czytamy: “nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono”. Achab pod wpływem swojej żony wymuszał na okolicznych narodach aby wydały proroka Eliasza gdyby tam był. Gdzie się więc ukrył?

Eliasz ukrył się jednak w Carefat nazywanym też Sareptą. Gdzie się ono znajdowało? W 1 Królewskiej 17:9 czytamy nakaz, który otrzymał Eliasz: “Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła”. Prorok miał iść do Sarepty, która należy do Sydonu, a właśnie z Sydonu pochodziła Jezebel. Było to centrum kultu Baala i Asztarte, a Eliasz ukrywał się właśnie tam, u pewnej wdowy z Carefat (z Sarepty). Na to pewnie Jezebel nie wpadła.

Gdy przez trzy i pół roku Eliasz przebywał niedaleko Sydonu Jezebel nie próżnowała. Zabijała wyznawców Jahwe. Jednego z nich spotkał Eliasz po upływie tego okresu. Abdiasz (Obdiasz) powiedział Eliaszowi: “gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą” (1 Królewska 18:13). Najwyraźniej więc Abdiasz sam nie afiszował się ze swoją religią, a swoją pozycję u króla (był jego prawą ręką) wykorzystał do ukrycia aż 100 proroków. Wszystko teraz miało się zmienić przybył Elisz.

Prorok Eliasz zgromadził na górze Izraelitów oraz króla Achaba. Król ten właśnie poszukiwał trawy dla swoich koni i pewnie dlatego był poza wpływem swojej żony Jezebel. Eliasz przeprowadził próbę z prorokami Baala i gdy dokonał cudu niezdecydowani Izraelici zabili 450 proroków Baala. W tym momencie mogłoby się wydawać, że to koniec kultu Baala w Izraelu. Zarówno Izraelici jak i król Achab byli z prorokiem Eliaszem. Kult Baala został wytępiony. Co się jednak stało później?

Po przybyciu do Jezreelu Achab opowiedział Jezebel co się wydarzyło, że Eliasz doprowadził do śmierci tych proroków Baala. Jezebel postanowiła go zabić. W liście do Eliasza obiecała mu śmierć. Napisała: “To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich” (1 Królewska 19:2). Była znana z tego, że nie rzucała słów na wiatr. Eliasz tak się wystraszył, że uciekł na pustynię i już nigdy nie wrócił do tego miasta. Jego reakcja mówi wiele o tej królowej.

O charakterze tej królowej i jej pozycji wiele mówi sprawa Nabota. Miał on winnicę. Król Achab chciał ją od niego kupić. Była to jednak posiadłość dziedzicza, której Izraelita nie mógł sprzedać na zawsze. Nabot przysiągł nawet na imię Jahwe, że nie może sprzedać dziedzictwa swoich ojców. Wtedy Jezebel powiedziała: “Ja dam ci winnicę Nabota Jezreelczyka” (1 Królewska 21:7). Rzeczywiście doprowadziła do zabicia Nabota pod fałszywym pretekstem. W tym celu wysłała nakazy w imieniu swojego męża. Zauważmy, że to Achab miał władzę, ale posługiwała się nią jego żona.

Później Achab umarł, a rządy objął najpierw jeden, a potem drugi syn Jezebel. Ona dalej kierowała kultem Baala. Jej wpływy nie ograniczały się do 10-plemiennego państwa Izrael, ale także miała przez swoją córkę Atalię wpływ na sąsiednie 2-plemienne królestwo Judy. Więcej o Atalii, córce Jezebel powiem w kolejnym odcinku. Wcześniej po zamordowaniu Nabota prorok przepowiedział, że Jezebel zginie zjedzona przez psy. Czy tak się stało?

Następca proroka Eliasza czyli prorok Elizeusz wysłał jednego ze swoich sług aby namaścił na króla Jehu. On pojechał w stronę Jezreel. Naprzeciw wyjechali mu Jehoram król Izraela, syn Jezebel oraz Achazjasz król Judy, syn Atalii, czyli wnuk Jezebel. Jehu zabił Jehorama i kazał go rzucić martwego na pole Nabota, przy którym to wszystko się wydarzyło. Jehu pojechał do Jezreel aby zabić Jezebel. Czy ona uciekała?

Jezebel umalowała się, upiększyła sobie włosy i powitała Jehu wyglądając z okna. W 2 Królewskiej 9:31 czytamy: “a gdy Jehu wjechał do bramy, zapytała: Czy masz się dobrze, Zimri, morderco swego pana?” Zimri był zabójcą króla z wcześniejszej dynastii. Potem gdy groziła mu pewna śmierć popełnił samobójstwo. Tak więc Jezebel wyszła i rzuciła groźbę, że Jehu, zabójca króla, jej syna skończy tak jak wcześniej skończył Zimri. Zauważmy, że podobną technikę zastosowała wcześniej wobec Eliasza - rzuciła groźbę. Eliasz uciekł, ale Jehu był z innej gliny. To był żołnierz znany z szaleńczej jazdy rydwanem wojennym. Co zrobił?

Zawołał, aby jej służący wyrzucili ją z okna. Jezebel spadła na bruk ulicy i zginęła na miejscu. Jehu zaś wszedł do środka i urządził sobie ucztę. Później jednak nakazał aby ją pogrzebano. Okazało się jednak, że w międzyczasie psy rozszarpały jej ciało. Tak zakończyła się historia Jezebel oraz historia wprowadzania kultu Baala do Izraela. Jehu nie tylko zabił wszystkich z dynastii Achaba, ale także wytępił wszystkich proroków Baala i świętego pala.

Podsumowując. Jezebel była córką Etbaala kapłana Baala z Sydonu, który zamordował króla i sam objął rządy. Wg Józefa Flawiusza wnuczką Etbaala była Dydona, legendarna założycielka Kartaginy. Sydończycy oraz Tyryjczycy byli Fenicjanami. Tak więc Jezebel była Fenicjanką. Była kobietą, która w zasadzie rządziła w imieniu swojego męża Achaba. Jej groźba tak wystraszyła proroka Eliasza, że uciekł na pustynię i chciał umrzeć. Można też chyba powiedzieć, że kult Baala był najważniejszą rzeczą w jej życiu. Nie tylko sprowadziła prawie tysiąc kapłanów tego kultu, ale dbała też o ich utrzymanie. Jezebel wychowała swoją córkę Atalię w duchu kultu Baala. Jej córka gorliwie wprowadzała ten kult w królestwie Judy tak jak jej matka wcześniej w królestwie Izraela. Ale o Atalii powiem więcej w następnym odcinku.

Jeden ze słuchaczy zachęcił mnie do stworzenia grupy na facebooku. Gdybyście chcieli skomentować ten odcinek zachęcam do zrobienia tego w tej grupie na facebooku.
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna

Niczym to jeszcze było, że chodził w grzechach Jeroboama, syna Nebata, lecz ponadto pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon (1 Królewska 16:31)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/16/31

Poślij tedy teraz i zgromadź do mnie całego Izraela na górze Karmel oraz owych czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel (1 Królewska 18:19)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/19

Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła (1 Królewska 17:9)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/17/9

Jako żyje Pan, twój Bóg, że nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono (1 Królewska 18:10)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/10

Czy nie doniesiono mojemu panu o tym, co uczyniłem, gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą? (1 Królewska 18:13)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/13

Wtedy Izebel wyprawiła gońca do Eliasza z takim poselstwem: To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich (1 Królewska 19:2)

19 - Szafan
2021-04-06 21:50:21

W poprzednim odcinku poświeconym postaci proroka Ezechiela omawialiśmy okres przed, podczas i po zburzeniu Jerozolimy przez Babilończyków. Dzisiaj ponownie będziemy zajmować się tym samym okresem, bo właśnie wtedy żył Szafan, jego synowie i wnukowie. Imię Szafan jest tłumaczone różnie. Jest to nazwa zwierzęcia, które niektórzy tłumacze oddają jako świstak, inni jako góralek. Słowo to pojawia się np. w Księgach Mojżeszowych, gdzie to zwierzę jest podane jako nieczyste, bo chociaż przeżuwa to nie ma rozdzielonego kopyta. Z kolei Psalm 104:18 oraz Księga Przysłów 30:26 mówią o tym, że te zwierzęta żyły w górach. Ja bym więc optował za tłumaczeniem “góralek”, ale świstaki też żyją w górach przynajmniej niektóre gatunki. My jedank lepiej zajmijmy się sekretarzem Szafanem. Pierwszy raz Szafan pojawia się przy okazji oczyszczania świątyni w Jerozolimie. Królem był wtedy Jozjasz. Został on królem gdy miał 8 lat. Doszło wtedy do spisku i zginął jego ojciec Amon. Król Amon sprowadził Jerozolimy kult Baala, ale panował krótko. Zginął już po dwóch latach na tronie. Na tronie zasiadł 8-letni Jozjasz. Gdy miał lat 18 rozpoczął usuwanie bałwochwalstwa, czyli usuwanie kultu Baala z Judy. Właśnie wtedy zaczęto oczyszczać świątynię. Wtedy też pojawia się sekretarz Szafan, który był chyba prawą ręką króla Jozjasza. Właśnie jego król wysłał z decyzją do arcykapłana, aby oczyszczono świątynię. Zdarzyło się wtedy coś ważnego. W 2 Królewskiej 22:8 czytamy: “Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał”. Wygląda na to, że był to oryginał pięcioksięgu Mojżesza. Innymi słowy arcykapłan znalazł całą torę. Zauważmy, że Szafan od razu przeczytał tą księgę. Jeżeli to naprawdę było pierwsze pięć ksiąg Biblii to ile czasu mu to zajęło? Wydaje mi się, że parę godzin. Jednak dwa wersety dalej czytamy: “Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem”. To musiał być bardzo długi dzień dla Szafana - dwukrotnie przeczytać pięcioksiąg Mojżesza. Księga prawa w wielu miejscach zapowiada zagładę gdyby Izraelici byli nieposłuszni. Jozjasz się więc wystraszył, że musi przyjść kara za całe to bałwochwalstwo. Wysłał więc Szafana do prorokini Chuldy, która potwierdziła, że wszystko to się spełni, ale nie za życia Jozjasza. Tutaj kończy się historia Szafana opisana w Biblii. Być może był już dość stary i niedługo później umarł. W 2 Królewskiej 22:12 czytamy, że oprócz Szafana do prorokini Chuldy został wysłany także syn Szafana Achikam. Było to w momencie gdy król miał 25 lat, tak więc Szafan musiał być od niego dużo starszy. Achikam był chyba najstarszym synem. Achikam pojawia się ponownie w księdze Jeremiasza. Panuje teraz król Jojakim, syn Jozjasza. Zabił on innego proroka Uriasza, ale Jeremiasza ochraniał właśnie Achikam, syn Szafana, o czym mówi Jeremiasza rozdział 26. Imię Szafana jest oddane tutaj trochę inaczej jako Safan, ale to ta sama rodzina. Trochę dalej czytamy o tym, że ostatni król Izraela wysłał swoich przedstawicieli do króla Babilonu. Prorok Jeremiasz skorzystał z tego i wysłał list do Żydów, którzy już byli w Babilonie. Jednym z tych wysłanników króla Sedekiasza był Elasa syn Safana. O tym czytamy w Jeremiasza rozdziale 29. O Gemariaszu czytamy w Jeremiasza rozdziale 36. Jeremiasz był wtedy w więzieniu i jego proroctwo odczytał ludowi Baruch. Usłyszał o tym Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana. Micheasz zabrał Barucha do swojego ojca Gemariasza. Baruch jeszcze raz przeczytał proroctwa Jeremiasza. Wszyscy książęta, którzy słuchali, wśród nich był Gemariasz, syn Szafana, kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Sami poszli do króla, który także wysłuchał proroctwa, ale zaraz potem je spalił. Warto tu może zaznaczyć, że był to wcześniejszy król Jojakim. Księga Jeremiasza nie jest ułożona chronologicznie. Podsumowując jednak. Synowie Szafana lub Safana pomagali Jeremiaszowi. Achikam osłaniał Jeremiasza, Elasa zaniósł list do wygnańców w Babilonie, a Gemariasz i jego syn kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Czy więc o wszystkich synach Szafana Biblia wypowiada się pozytywnie? W poprzednim odcinku poświęconemu Ezechielowi omawiałem co prorok zobaczył w Jerozolimie. Mówiłem wtedy o kobietach opłakujących bożka Tammuza. Ezechiel opisał też inne rzeczy. Niestety w jednej z nich brał udział syn Szafana. Warto przy tej okazji zwrócić uwagę na różnice pomiędzy tymi bałwochwalcami. Większość z nich jak te kobiety opłakujące Tammuza, czy inni oddający cześć słońcu robili to otwarcie. Jednak w Ezechiela 8:11 czytamy: “A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę”. Przed czym stali ci starsi wraz z Jaazaniaszem i gdzie? Byli oni ukryci wewnątrz pomieszczenia, gdzie znajdowało się wiele różnych bóstw. Im właśnie palili kadzidło. Tak więc Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroków Biblijnych. Jaazaniasz najwyraźniej czcił obcych bogów, ale zauważmy, że robił to w ukryciu. Ostatni potomek Szafana, jego wnuk jest opisany w Biblii jako postać pozytywna, niestety żył w bardzo trudnych czasach. Tym ostatnim potomkiem Szafana, jest Gedaliasz. Przypomnijmy może, że Nabuchodonozor zdobył Jerozolimę i wziął do niewoli jej króla Jojachina, a królem ustanowił jego wuja Sedekiasza. Ten jednak się zbuntował. Nabuchodonozor wrócił. Dwa lata oblegał Jerozolimę, a potem ją zdobył, zniszczył, a Sedekiasza, ostatniego króla, oślepił. W Jerozolimie pozostało jednak trochę ludzi, w tym prorok Jeremiasz. Zarządcą tego wszystkiego Nabuchodonozor ustanowił właśnie Gedaliasza, syna Achikama, syna Szafana. Przypomnijmy, że Jerozolima została zburzona, tak więc Gedaliasz zarządzał z miasta o nazwie Mispa albo Micpa. Jerozolima padła w piątym miesiącu, jak długo zarządzał Gedaliasz? W 2 Królów 25:25 czytamy: “W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie”. Gedaliasza ustanowił król Nabuchodonozor. Do niego przybyli wszyscy dowódcy wojskowi, którzy byli w polu. Przez dwa miesiące wydawało się, że Żydzi dalej będą mieszkać w Judzie. Niestety po tym zabójstwie Gedaliasza, zarządcy ustanowionego przez Nabuchodonozora wszyscy pozostali Izraelici się przestraszyli i nawet ci, którzy nie uczestniczyli w tym buncie uciekli do Egiptu. Można więc powiedzieć, że wtedy rozpoczął się okres wygnania. Biblia mówi o 70 latach. Niektórzy historycy jednak twierdzą, że było to tylko 50 lat. Czy jednak Szafan i jego synowie naprawdę istnieli? Znaleziono pieczęcie, które zdają się pasować do Szafana i jego rodziny. Najbardziej oczywista jest pieczęć Gemariasza, syna Szafana. Znaleziono też inne pieczęcie z imionami synów Szafana, ale podano na nich tylko imię, bez imienia ojca, a za to z tytułem. Np. pieczęć Gedaliasza, którego na pięczęci określono jako “przełożonego nad domem” czyli świątynią. Było dzisiaj sporo imion. Przede wszystkim Szafan, którego imię oznacza “Góralek” albo “Świstak”. Miał on swój udział w odnalezieniu tory i przekazaniu jej treści królowi Jozjaszowi. Wraz z Szafanem królowi służył także jego syn Achikam. Po jego śmierci jego trzej synowie, właśnie Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroka Jeremiasza. Za to czwarty syn Jaazaniasz uprawiał w tajemnicy bałwochwalstwo. Biblia wspomina też dwóch wnuków Szafana. Micheasz, syn Gemariasza wraz z ojcem ukrył Jeremiasza i Barucha przed królem. Z kolei Gedaliasz, syna Achikama przez dwa miesiące zarządzał pozostałymi w Izraelu Żydami. Po jego śmierci wszyscy Żydzi uciekli z Izraela. Grupa na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał (2 Królów 22:8) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/8 Po czym sekretarz Szafan doniósł królowi następującą rzecz: Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem (2 Królów 22:10) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/10 Lecz Jeremiasza osłaniał Achikam, syn Safana, tak że nie wydano go w ręce ludu, aby go zabił (Jeremiasza 26:24) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/26/24 List wysłał za pośrednictwem Elasy, syna Safana, i Gemariasza, syna Chilkiasza, których wyprawił Sedekiasz, król judzki, do Nebukadnesara, króla babilońskiego, do Babilonu. A miał on treść następującą (Jeremiasza 29:3) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/29/3 A gdy Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana, usłyszał odczytane z księgi wszystkie słowa Pana (Jeremiasza 36:11) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/36/11 A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę. Woń dymu kadzidlanego unosiła się w górę (Ezechiela 8:11) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/11 W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie (2 Królów 25:25) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/25/25

W poprzednim odcinku poświeconym postaci proroka Ezechiela omawialiśmy okres przed, podczas i po zburzeniu Jerozolimy przez Babilończyków. Dzisiaj ponownie będziemy zajmować się tym samym okresem, bo właśnie wtedy żył Szafan, jego synowie i wnukowie.

Imię Szafan jest tłumaczone różnie. Jest to nazwa zwierzęcia, które niektórzy tłumacze oddają jako świstak, inni jako góralek. Słowo to pojawia się np. w Księgach Mojżeszowych, gdzie to zwierzę jest podane jako nieczyste, bo chociaż przeżuwa to nie ma rozdzielonego kopyta. Z kolei Psalm 104:18 oraz Księga Przysłów 30:26 mówią o tym, że te zwierzęta żyły w górach. Ja bym więc optował za tłumaczeniem “góralek”, ale świstaki też żyją w górach przynajmniej niektóre gatunki. My jedank lepiej zajmijmy się sekretarzem Szafanem.

Pierwszy raz Szafan pojawia się przy okazji oczyszczania świątyni w Jerozolimie. Królem był wtedy Jozjasz. Został on królem gdy miał 8 lat. Doszło wtedy do spisku i zginął jego ojciec Amon. Król Amon sprowadził Jerozolimy kult Baala, ale panował krótko. Zginął już po dwóch latach na tronie. Na tronie zasiadł 8-letni Jozjasz. Gdy miał lat 18 rozpoczął usuwanie bałwochwalstwa, czyli usuwanie kultu Baala z Judy. Właśnie wtedy zaczęto oczyszczać świątynię. Wtedy też pojawia się sekretarz Szafan, który był chyba prawą ręką króla Jozjasza. Właśnie jego król wysłał z decyzją do arcykapłana, aby oczyszczono świątynię. Zdarzyło się wtedy coś ważnego.

W 2 Królewskiej 22:8 czytamy: “Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał”. Wygląda na to, że był to oryginał pięcioksięgu Mojżesza. Innymi słowy arcykapłan znalazł całą torę. Zauważmy, że Szafan od razu przeczytał tą księgę. Jeżeli to naprawdę było pierwsze pięć ksiąg Biblii to ile czasu mu to zajęło? Wydaje mi się, że parę godzin. Jednak dwa wersety dalej czytamy: “Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem”. To musiał być bardzo długi dzień dla Szafana - dwukrotnie przeczytać pięcioksiąg Mojżesza.

Księga prawa w wielu miejscach zapowiada zagładę gdyby Izraelici byli nieposłuszni. Jozjasz się więc wystraszył, że musi przyjść kara za całe to bałwochwalstwo. Wysłał więc Szafana do prorokini Chuldy, która potwierdziła, że wszystko to się spełni, ale nie za życia Jozjasza. Tutaj kończy się historia Szafana opisana w Biblii. Być może był już dość stary i niedługo później umarł. W 2 Królewskiej 22:12 czytamy, że oprócz Szafana do prorokini Chuldy został wysłany także syn Szafana Achikam. Było to w momencie gdy król miał 25 lat, tak więc Szafan musiał być od niego dużo starszy. Achikam był chyba najstarszym synem.

Achikam pojawia się ponownie w księdze Jeremiasza. Panuje teraz król Jojakim, syn Jozjasza. Zabił on innego proroka Uriasza, ale Jeremiasza ochraniał właśnie Achikam, syn Szafana, o czym mówi Jeremiasza rozdział 26. Imię Szafana jest oddane tutaj trochę inaczej jako Safan, ale to ta sama rodzina. Trochę dalej czytamy o tym, że ostatni król Izraela wysłał swoich przedstawicieli do króla Babilonu. Prorok Jeremiasz skorzystał z tego i wysłał list do Żydów, którzy już byli w Babilonie. Jednym z tych wysłanników króla Sedekiasza był Elasa syn Safana. O tym czytamy w Jeremiasza rozdziale 29.

O Gemariaszu czytamy w Jeremiasza rozdziale 36. Jeremiasz był wtedy w więzieniu i jego proroctwo odczytał ludowi Baruch. Usłyszał o tym Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana. Micheasz zabrał Barucha do swojego ojca Gemariasza. Baruch jeszcze raz przeczytał proroctwa Jeremiasza. Wszyscy książęta, którzy słuchali, wśród nich był Gemariasz, syn Szafana, kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Sami poszli do króla, który także wysłuchał proroctwa, ale zaraz potem je spalił. Warto tu może zaznaczyć, że był to wcześniejszy król Jojakim. Księga Jeremiasza nie jest ułożona chronologicznie. Podsumowując jednak. Synowie Szafana lub Safana pomagali Jeremiaszowi. Achikam osłaniał Jeremiasza, Elasa zaniósł list do wygnańców w Babilonie, a Gemariasz i jego syn kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Czy więc o wszystkich synach Szafana Biblia wypowiada się pozytywnie?

W poprzednim odcinku poświęconemu Ezechielowi omawiałem co prorok zobaczył w Jerozolimie. Mówiłem wtedy o kobietach opłakujących bożka Tammuza. Ezechiel opisał też inne rzeczy. Niestety w jednej z nich brał udział syn Szafana. Warto przy tej okazji zwrócić uwagę na różnice pomiędzy tymi bałwochwalcami. Większość z nich jak te kobiety opłakujące Tammuza, czy inni oddający cześć słońcu robili to otwarcie. Jednak w Ezechiela 8:11 czytamy: “A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę”. Przed czym stali ci starsi wraz z Jaazaniaszem i gdzie? Byli oni ukryci wewnątrz pomieszczenia, gdzie znajdowało się wiele różnych bóstw. Im właśnie palili kadzidło.

Tak więc Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroków Biblijnych. Jaazaniasz najwyraźniej czcił obcych bogów, ale zauważmy, że robił to w ukryciu. Ostatni potomek Szafana, jego wnuk jest opisany w Biblii jako postać pozytywna, niestety żył w bardzo trudnych czasach. Tym ostatnim potomkiem Szafana, jest Gedaliasz. Przypomnijmy może, że Nabuchodonozor zdobył Jerozolimę i wziął do niewoli jej króla Jojachina, a królem ustanowił jego wuja Sedekiasza. Ten jednak się zbuntował. Nabuchodonozor wrócił. Dwa lata oblegał Jerozolimę, a potem ją zdobył, zniszczył, a Sedekiasza, ostatniego króla, oślepił. W Jerozolimie pozostało jednak trochę ludzi, w tym prorok Jeremiasz. Zarządcą tego wszystkiego Nabuchodonozor ustanowił właśnie Gedaliasza, syna Achikama, syna Szafana.

Przypomnijmy, że Jerozolima została zburzona, tak więc Gedaliasz zarządzał z miasta o nazwie Mispa albo Micpa. Jerozolima padła w piątym miesiącu, jak długo zarządzał Gedaliasz? W 2 Królów 25:25 czytamy: “W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie”. Gedaliasza ustanowił król Nabuchodonozor. Do niego przybyli wszyscy dowódcy wojskowi, którzy byli w polu. Przez dwa miesiące wydawało się, że Żydzi dalej będą mieszkać w Judzie. Niestety po tym zabójstwie Gedaliasza, zarządcy ustanowionego przez Nabuchodonozora wszyscy pozostali Izraelici się przestraszyli i nawet ci, którzy nie uczestniczyli w tym buncie uciekli do Egiptu. Można więc powiedzieć, że wtedy rozpoczął się okres wygnania. Biblia mówi o 70 latach. Niektórzy historycy jednak twierdzą, że było to tylko 50 lat.

Czy jednak Szafan i jego synowie naprawdę istnieli? Znaleziono pieczęcie, które zdają się pasować do Szafana i jego rodziny. Najbardziej oczywista jest pieczęć Gemariasza, syna Szafana. Znaleziono też inne pieczęcie z imionami synów Szafana, ale podano na nich tylko imię, bez imienia ojca, a za to z tytułem. Np. pieczęć Gedaliasza, którego na pięczęci określono jako “przełożonego nad domem” czyli świątynią.

Było dzisiaj sporo imion. Przede wszystkim Szafan, którego imię oznacza “Góralek” albo “Świstak”. Miał on swój udział w odnalezieniu tory i przekazaniu jej treści królowi Jozjaszowi. Wraz z Szafanem królowi służył także jego syn Achikam. Po jego śmierci jego trzej synowie, właśnie Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroka Jeremiasza. Za to czwarty syn Jaazaniasz uprawiał w tajemnicy bałwochwalstwo. Biblia wspomina też dwóch wnuków Szafana. Micheasz, syn Gemariasza wraz z ojcem ukrył Jeremiasza i Barucha przed królem. Z kolei Gedaliasz, syna Achikama przez dwa miesiące zarządzał pozostałymi w Izraelu Żydami. Po jego śmierci wszyscy Żydzi uciekli z Izraela.

Grupa na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna

Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał (2 Królów 22:8)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/8

Po czym sekretarz Szafan doniósł królowi następującą rzecz: Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem (2 Królów 22:10)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/10

Lecz Jeremiasza osłaniał Achikam, syn Safana, tak że nie wydano go w ręce ludu, aby go zabił (Jeremiasza 26:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/26/24

List wysłał za pośrednictwem Elasy, syna Safana, i Gemariasza, syna Chilkiasza, których wyprawił Sedekiasz, król judzki, do Nebukadnesara, króla babilońskiego, do Babilonu. A miał on treść następującą (Jeremiasza 29:3)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/29/3

A gdy Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana, usłyszał odczytane z księgi wszystkie słowa Pana (Jeremiasza 36:11)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/36/11

A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę. Woń dymu kadzidlanego unosiła się w górę (Ezechiela 8:11)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/11

W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie (2 Królów 25:25)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/25/25

18 - Ezechiel
2021-03-22 08:36:16

Dzisiaj chciałbym się zająć mało znanym prorokiem. Gdy mowa o prorokach biblijnych na myśl przychodzą Izajasz, Jeremiasz i Daniel, a przecież tz. wielkich proroków jest czterech. Tym czwartym jest Ezechiel i właśnie jego historią chciałbym się dzisiaj zająć. Ezechiel był synem kapłana, urodził się za rządów króla Jozjasza. Znaleziono wtedy księgę Prawa. Ezechiel miał wtedy około 2 lat. Był też w Jerozolimie gdy zaczął prorokować Jeremiasz. Jeremiasz również pochodził z rodziny kapłańskiej. Urodził się w czasach tego ostatniego dobrego króla Jozjasza. Jego rządy zakończyły się jednak przegraną pod Megiddo. Więcej o tym miejscu możecie posłuchać w odcinku 15. Była to nie tylko śmierć ostatniego dobrego króla, ale także koniec niepodległości Izraela. Od tej pory królowie Izraela podlegali albo Egiptowi, albo Babilonowi. Wprawdzie po Jozjaszu panowało trzech jego synów oraz jeden wnuk, ale Żydzi podlegali najpierw Egiptowi, a później Babilonowi. Po zabiciu Jozjasza pod Megiddo, faraon Necho zdobył Jerozolimę i sam wybrał, który potomek Jozjasza będzie tam rządził jako jego wasal. Później jednak faraon Necho został pokonany przez Babilończyków pod Karkemisz. Wtedy pierwszy raz Jerozolimę zdobył Nabuchodonozor król Babilonu. Żydzi zostali wasalami Babilonu, ale później się zbuntowali i Nabuchodonozor drugi raz wrócił pod Jerozolimę. Właśnie wtedy do niewoli dostał się król Jojachin oraz prorok Ezechiel. Ezechiela poznajemy gdy już przebywa już w Babilonie. Jak mówi Ezechiela 1:2 był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli. Wcześniej w wersecie 1 mówi o trzydziestym roku - prawdopodobnie chodzi o wiek samego Ezechiela. Sytuacja wygląda więc tak. Jojachin jest w niewoli w Babilonie, a wraz z nim część Żydów, między innymi Ezechiel i Daniel. W Jerozolimie panuje ostatni król Sedekiasz, a prorokiem tam jest Jeremiasz. Tak więc w tym okresie działało tych trzech proroków: Jeremiasz w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel gdzieś na wsi wśród ludu. Być może dlatego Ezechiel jest tak mało znany. Jeremiasz prorokował królowi Sedekiaszowi w Jerozolimie, Daniel kolejnym królom chaldejskim w Babilonie, a Ezechiel zwykłym ludziom gdzieś na prowincji w Babilonie. Księga Ezechiela opisuje w zasadzie ten sam okres co księga Jeremiasza. Można ją podzielić na część przed ostatnim oblężeniem Jerozolimy oraz jej zniszczeniem. Ta część to głównie opis grzechów Izraelitów w Jerozolimie. Druga część obejmuje oblężenie Jerozolimy, które trwało około dwóch lat. W tej części Ezechiel pisze co spotka inne narody, między innymi Egipcjan. Ostatnia część obejmuje okres po zburzeniu Jerozolimy. W tej części jest opis ponownego odrodzenia religii żydowskiej. Co ciekawego opisano w każdej z tych trzech części? Zaraz na początku księgi Ezechiela znajduje się opis niebiańskiego rydwanu. Właśnie na ten fragment Biblii powołuje się szwajcarski pisarz Erich von Däniken. Według niego jest to opis pozaziemskiego statku kosmicznego. Dla Dänikena był to dowód na to, że odwiedzili nas kosmici w przeszłości. Z kolei rozdział 8 dokładnie opisuje różne kulty, które krytykuje Ezechiel. Np. w Ezechiela 8:14 czytamy o kobietach opłakujących boga Tammuza. Był to bóg, który był kochankiem bogini płodności, babilońskiej Isztar. Po powrocie z niewoli babilońskiej Izraelici używali tej nazwy “Tammuz” na określenie miesiąca dziesiątego. Na oznaczenie tego boga używano litery tau czyli krzyża. Prorok w zasadzie nic nie powiedział na temat swojego życia osobistego. Dopiero w rozdziale 24 dowiadujemy się, że miał żonę. Bóg zapowiedział: “zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu” (Ezechiela 24:16). Prorok usłyszał tą zapowiedź najwyraźniej z rana, a wieczorem umarła jego żona. Odgrywał on zachowanie Izraelitów w oblężonej Jerozolimie, tak więc Bóg zakazał mu okazywania żałoby. Miał on zapowiedzieć Izraelitom, że oni także nie będą mogli okazywać żałoby po zmarłych. Nie wiemy nic więcej o okolicznościach śmierci żony Ezechiela. Być może była ona niewierna wobec Boga lub wobec samego Ezechiela. Jeżeli tak było i jeżeli zginęła z wyroku Bożego, to Ezechiel nie miał jej opłakiwać tak jak Aaron nie miał opłakiwać swoich dwóch synów, którzy zginęli ofiarowując niedozwolone kadzidło. Z drugiej jednak strony Biblia często przedstawia rzeczy do których Bóg dopuścił jakby je spowodował. Tak więc być może Bóg po prostu zapowiedział śmierć, a nie spowodował. Jakby nie było to prawdopodobnie stało się najtrudniejszym zadaniem. Ezechiel nie miał opłakiwać żony, która była rozkoszą jego oczu. Gdy już Jerozolima upadła Ezechiel zaczął opisywać powrót Izraelitów oraz odbudowę świątyni w Jerozolimie. Jak wiemy rzeczywiście doszło do powrotu i odbudowy. Podczas budowy świątyni przez króla Heroda skorzystano z niektórych planów z księgi Ezechiela. Jednak te opis raczej nie miał być brany dosłownie. Myślę jednak, że przebywającym w Babilonie Żydom było przyjemnie słuchać opisu miasta, świątyni oraz podziału ziemi po powrocie z niewoli. Warto też może wspomnieć, że podobny opis miasta oraz świątyni zawiera także ostatnia księga w Biblii czyli Apokalipsa zwana także Objawieniem. Ezechiel używał też określenia, którego później często używał także Jezus Chrystus. Ezechiel mówił o “synu człowieczym” i tych samych słów używał też Jezus. Podobieństwa można się doszukać także w tym, że Ezechiela ludzie mieli nie słuchać i podobnie było z Jezusem. Ale w zasadzie to się odnosi do prawie każdego proroka w Biblii. Podsumowując: ostatnim królem Judy był Sedekiasz. W jego czasach Żydzi znajdowali się w trzech głównych miejscach. Przede wszystkim w Judzie i jej stolicy Jerozolimie. Po drugie w Babilonie nad rzeką albo kanałem Kebar oraz w samej stolicy czyli w Babilonie. W tamtych czasach było trzech głównych proroków. Jeremiasz przebywał w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel wśród wygnańców gdzieś nad rzeką Kebar. Być może z tego powodu, że Jeremiasz i Daniel znajdowali się w stolicach to są bardziej znani. Ezechiel, który przebywał wśród wygnańców jest mniej znaną postacią. Ezechiel zaczął prorokować na 10 lat przed zburzeniem Jerozolimy. On przebywał w Babilonie, a Żydzi w Jerozolimie zbuntowali się przeciwko królowi babilońskiemu Nabuchodonozorowi i oczekiwali pomocy Egipcjan. Jak mówi historia Nabuchodonozor nie tylko zniszczył Jerozolimę, ale także podbił Egipt i także Egipcjan wziął później w niewolę. Po zniszczeniu Jerozolimy Ezechiel zmienia ton i zaczyna opisywać odbudowaną Jerozolimę i świątynię. Ezechiel prorokował w sposób dość specyficzny. Oczywiście przekazywał też słowa jak inni prorocy, ale często odgrywał różne sceny. Np. narysował na cegle Jerozolimę, a później otoczył ją oblegał. Król Sedekiasz zrobił wyłom w murze i tamtędy uciekał przez Nabuchodonozorem. Ezechiel zrobił dziurę w ścianie swojego domu i tamtędy wynosił swoje rzeczy. No i oczywiście śmierć żony i zakaz jej opłakiwania miał pokazywać jak będą się zachowywać Żydzi w oblężonej Jerozolimie. Na dzisiaj to już wszystko. Oczywiście nie poruszyłem wszystkich myśli z księgi Ezechiela. Jednak moim celem było omówienie historii proroka, a nie dokładne omówienie jego księgi. Dziękuję wam za wysłuchanie i do usłyszenia niedługo w kolejnym odcinku. “Piątego dnia tego miesiąca - był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli” (Ezechiela 1:2) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/1/2 I zaprowadził mnie do wejścia północnej bramy świątyni Pana; a oto siedziały tam kobiety, które opłakiwały Tammuza. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/14 “Synu człowieczy, oto Ja zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu, lecz ty nie biadaj ani nie płacz, niech ani jedna łza u ciebie się nie pojawi” (Ezechiela 24:16). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/24/16

Dzisiaj chciałbym się zająć mało znanym prorokiem. Gdy mowa o prorokach biblijnych na myśl przychodzą Izajasz, Jeremiasz i Daniel, a przecież tz. wielkich proroków jest czterech. Tym czwartym jest Ezechiel i właśnie jego historią chciałbym się dzisiaj zająć.

Ezechiel był synem kapłana, urodził się za rządów króla Jozjasza. Znaleziono wtedy księgę Prawa. Ezechiel miał wtedy około 2 lat. Był też w Jerozolimie gdy zaczął prorokować Jeremiasz. Jeremiasz również pochodził z rodziny kapłańskiej. Urodził się w czasach tego ostatniego dobrego króla Jozjasza. Jego rządy zakończyły się jednak przegraną pod Megiddo. Więcej o tym miejscu możecie posłuchać w odcinku 15. Była to nie tylko śmierć ostatniego dobrego króla, ale także koniec niepodległości Izraela. Od tej pory królowie Izraela podlegali albo Egiptowi, albo Babilonowi.

Wprawdzie po Jozjaszu panowało trzech jego synów oraz jeden wnuk, ale Żydzi podlegali najpierw Egiptowi, a później Babilonowi. Po zabiciu Jozjasza pod Megiddo, faraon Necho zdobył Jerozolimę i sam wybrał, który potomek Jozjasza będzie tam rządził jako jego wasal. Później jednak faraon Necho został pokonany przez Babilończyków pod Karkemisz. Wtedy pierwszy raz Jerozolimę zdobył Nabuchodonozor król Babilonu. Żydzi zostali wasalami Babilonu, ale później się zbuntowali i Nabuchodonozor drugi raz wrócił pod Jerozolimę. Właśnie wtedy do niewoli dostał się król Jojachin oraz prorok Ezechiel.

Ezechiela poznajemy gdy już przebywa już w Babilonie. Jak mówi Ezechiela 1:2 był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli. Wcześniej w wersecie 1 mówi o trzydziestym roku - prawdopodobnie chodzi o wiek samego Ezechiela. Sytuacja wygląda więc tak. Jojachin jest w niewoli w Babilonie, a wraz z nim część Żydów, między innymi Ezechiel i Daniel. W Jerozolimie panuje ostatni król Sedekiasz, a prorokiem tam jest Jeremiasz. Tak więc w tym okresie działało tych trzech proroków: Jeremiasz w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel gdzieś na wsi wśród ludu. Być może dlatego Ezechiel jest tak mało znany. Jeremiasz prorokował królowi Sedekiaszowi w Jerozolimie, Daniel kolejnym królom chaldejskim w Babilonie, a Ezechiel zwykłym ludziom gdzieś na prowincji w Babilonie.

Księga Ezechiela opisuje w zasadzie ten sam okres co księga Jeremiasza. Można ją podzielić na część przed ostatnim oblężeniem Jerozolimy oraz jej zniszczeniem. Ta część to głównie opis grzechów Izraelitów w Jerozolimie. Druga część obejmuje oblężenie Jerozolimy, które trwało około dwóch lat. W tej części Ezechiel pisze co spotka inne narody, między innymi Egipcjan. Ostatnia część obejmuje okres po zburzeniu Jerozolimy. W tej części jest opis ponownego odrodzenia religii żydowskiej. Co ciekawego opisano w każdej z tych trzech części?

Zaraz na początku księgi Ezechiela znajduje się opis niebiańskiego rydwanu. Właśnie na ten fragment Biblii powołuje się szwajcarski pisarz Erich von Däniken. Według niego jest to opis pozaziemskiego statku kosmicznego. Dla Dänikena był to dowód na to, że odwiedzili nas kosmici w przeszłości. Z kolei rozdział 8 dokładnie opisuje różne kulty, które krytykuje Ezechiel. Np. w Ezechiela 8:14 czytamy o kobietach opłakujących boga Tammuza. Był to bóg, który był kochankiem bogini płodności, babilońskiej Isztar. Po powrocie z niewoli babilońskiej Izraelici używali tej nazwy “Tammuz” na określenie miesiąca dziesiątego. Na oznaczenie tego boga używano litery tau czyli krzyża.

Prorok w zasadzie nic nie powiedział na temat swojego życia osobistego. Dopiero w rozdziale 24 dowiadujemy się, że miał żonę. Bóg zapowiedział: “zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu” (Ezechiela 24:16). Prorok usłyszał tą zapowiedź najwyraźniej z rana, a wieczorem umarła jego żona. Odgrywał on zachowanie Izraelitów w oblężonej Jerozolimie, tak więc Bóg zakazał mu okazywania żałoby. Miał on zapowiedzieć Izraelitom, że oni także nie będą mogli okazywać żałoby po zmarłych. Nie wiemy nic więcej o okolicznościach śmierci żony Ezechiela. Być może była ona niewierna wobec Boga lub wobec samego Ezechiela. Jeżeli tak było i jeżeli zginęła z wyroku Bożego, to Ezechiel nie miał jej opłakiwać tak jak Aaron nie miał opłakiwać swoich dwóch synów, którzy zginęli ofiarowując niedozwolone kadzidło. Z drugiej jednak strony Biblia często przedstawia rzeczy do których Bóg dopuścił jakby je spowodował. Tak więc być może Bóg po prostu zapowiedział śmierć, a nie spowodował. Jakby nie było to prawdopodobnie stało się najtrudniejszym zadaniem. Ezechiel nie miał opłakiwać żony, która była rozkoszą jego oczu.

Gdy już Jerozolima upadła Ezechiel zaczął opisywać powrót Izraelitów oraz odbudowę świątyni w Jerozolimie. Jak wiemy rzeczywiście doszło do powrotu i odbudowy. Podczas budowy świątyni przez króla Heroda skorzystano z niektórych planów z księgi Ezechiela. Jednak te opis raczej nie miał być brany dosłownie. Myślę jednak, że przebywającym w Babilonie Żydom było przyjemnie słuchać opisu miasta, świątyni oraz podziału ziemi po powrocie z niewoli.

Warto też może wspomnieć, że podobny opis miasta oraz świątyni zawiera także ostatnia księga w Biblii czyli Apokalipsa zwana także Objawieniem. Ezechiel używał też określenia, którego później często używał także Jezus Chrystus. Ezechiel mówił o “synu człowieczym” i tych samych słów używał też Jezus. Podobieństwa można się doszukać także w tym, że Ezechiela ludzie mieli nie słuchać i podobnie było z Jezusem. Ale w zasadzie to się odnosi do prawie każdego proroka w Biblii.

Podsumowując: ostatnim królem Judy był Sedekiasz. W jego czasach Żydzi znajdowali się w trzech głównych miejscach. Przede wszystkim w Judzie i jej stolicy Jerozolimie. Po drugie w Babilonie nad rzeką albo kanałem Kebar oraz w samej stolicy czyli w Babilonie. W tamtych czasach było trzech głównych proroków. Jeremiasz przebywał w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel wśród wygnańców gdzieś nad rzeką Kebar. Być może z tego powodu, że Jeremiasz i Daniel znajdowali się w stolicach to są bardziej znani. Ezechiel, który przebywał wśród wygnańców jest mniej znaną postacią.

Ezechiel zaczął prorokować na 10 lat przed zburzeniem Jerozolimy. On przebywał w Babilonie, a Żydzi w Jerozolimie zbuntowali się przeciwko królowi babilońskiemu Nabuchodonozorowi i oczekiwali pomocy Egipcjan. Jak mówi historia Nabuchodonozor nie tylko zniszczył Jerozolimę, ale także podbił Egipt i także Egipcjan wziął później w niewolę. Po zniszczeniu Jerozolimy Ezechiel zmienia ton i zaczyna opisywać odbudowaną Jerozolimę i świątynię.

Ezechiel prorokował w sposób dość specyficzny. Oczywiście przekazywał też słowa jak inni prorocy, ale często odgrywał różne sceny. Np. narysował na cegle Jerozolimę, a później otoczył ją oblegał. Król Sedekiasz zrobił wyłom w murze i tamtędy uciekał przez Nabuchodonozorem. Ezechiel zrobił dziurę w ścianie swojego domu i tamtędy wynosił swoje rzeczy. No i oczywiście śmierć żony i zakaz jej opłakiwania miał pokazywać jak będą się zachowywać Żydzi w oblężonej Jerozolimie.

Na dzisiaj to już wszystko. Oczywiście nie poruszyłem wszystkich myśli z księgi Ezechiela. Jednak moim celem było omówienie historii proroka, a nie dokładne omówienie jego księgi. Dziękuję wam za wysłuchanie i do usłyszenia niedługo w kolejnym odcinku.

“Piątego dnia tego miesiąca - był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli” (Ezechiela 1:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/1/2

I zaprowadził mnie do wejścia północnej bramy świątyni Pana; a oto siedziały tam kobiety, które opłakiwały Tammuza.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/14

“Synu człowieczy, oto Ja zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu, lecz ty nie biadaj ani nie płacz, niech ani jedna łza u ciebie się nie pojawi” (Ezechiela 24:16).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/24/16

17 - Król Saul część 2
2021-03-14 23:35:52

Będę kontynuował historię króla Saula. W poprzednim odcinku zakończyliśmy na ostatnim spotkaniu króla Saula i proroka Samuela. Na tamtym ostatnim spotkaniu Saul ujawnił co jest dla niego najważniejsze. Prorok zapowiedział, że Bóg odbierze mu królestwo. Czy Saul przepraszał i zapowiadał poprawę? Nie. W 1 Samuela 15:30 czytamy jego słowa: “Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Saul krótko potwierdził, że zgrzeszył i potem nakazał, aby Samuel uczcił go przed starszymi i całym ludem. Samuel to zrobił. Biblia nie wyjaśnia czy zrobił tak ze strachu, ale późniejsze wypowiedzi Samuela świadczą o tym, że ten prorok bał się króla Saula. Co ciekawe w kolejnych wiekach pojawiali się inni królowie, którzy od innych proroków i kapłanów żądali aby uczcili ich przed ludem. Wygląda to tak, jakby Saul składał tą ofiarę wyłącznie dlatego, że lud tego oczekiwał. Świadczą też o tym końcowe słowa, które przeczytaliśmy. Król Saul powiedział: “zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Zauważmy, że mówi o tym Bogu jako o Bogu Samuela, a nie swoim. Skąd wiemy, że Samuel bał się Saula? W kolejnym 16 rozdziale Bóg wysyła go aby namaścił na króla Dawida. Co odpowiedział prorok? W 1 Samuela 16:2 czytamy: “Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie!” Ostatecznie Samuel namaszcza Dawida na króla w tajemnicy. Przy okazji warto wspomnieć, że namaszczenie lub inaczej pomazanie olejkami świętymi czyniło kogoś pomazańcem czyli kimś wyznaczonym na króla. Tak więc w momencie tego pomazania Dawid stał się Bożym pomazańcem. To słowo “pomazaniec” po hebrajsku brzmi “mesjasz” a po grecku “chrystus”. Tak więc Dawid stał się pomazańcem tak jak wiele wieków później jego potomek Jezus. Dawid był więc pomazańcem, ale nie oznaczało to wcale, że od razu zostanie królem. To namaszczenie utrzymywano w tajemnicy przed Saulem, który by pewnie kazał zabić Dawida gdyby się o tym dowiedział. W każdym bądź razie Saul wpadł w swego rodzaju depresję. Jego słudzy poradzili mu, aby posłał po utalentowanego młodego muzyka, którym był właśnie Dawid. Gdy więc Saul miał zły humor Dawid mu grał i król czuł się lepiej. Saul znał więc dobrze Dawida, ale poznał go od innej strony gdy doszło do wojny z Filistynami. Sytuacja jak zwykle była patowa, bo każda ze stron była na wzgórzu. Na ziemię pomiędzy wychodził codziennie Goliat i zapraszał chętnych na pojedynek. Patrząc na wcześniejsze poczynania Jonatana, syna króla Saula wydaje mi się, że chciał on zmierzyć się z Goliatem. Dlaczego tego nie zrobił? Przypuszczam, że zabronił mu ojciec. Wtedy na pole bitwy przybył Dawid z prowiantem dla swoich starszych braci. Gdy Dawid usłyszał Goliata zapowiedział, że będzie z nim walczyć. Wtedy doszło do dość śmiesznej sceny. Król Saul dał mu swoją zbroję. W 1 Samuela 17:38 czytamy o tym, że Saul ubrał Dawida w swoją zbroję, ale Dawid nie mógł w tym chodzić. Co w tym śmiesznego? Przypomnijmy sobie, że Saul był najwyższym Izraelitą, a Dawid podobno był jednym z tych niższych. Jakże śmiesznie musiał wyglądać Dawid w zbroi króla Saula. Później oczywiście Dawid w swoim zwykłym stroju zabił Goliata przy pomocy procy. Saula spojrzał na Dawida z zupełnie innej strony. W kolejnym rozdziale czytamy też, że pokochał go Jonatan, syn króla Saula. Niektórzy twierdzą, że Jonatana i Dawida połączyła miłość homoseksualna. Warto jednak pamiętać, że takimi słowami jak miłość czy pokochać określano wtedy przyjaźń. Poza tym homoseksualizm był sprzeczny z prawem Mojżeszowym. Wracając do Saula. Uczynił on Dawida wodzem swojego wojska. Gdy jednak pewnego razu usłyszał, że kobiety wychwalają w pieśniach bardziej Dawida niż jego wpadł w gniew. Dawid pomimo tego, że był teraz wodzem tak jak wcześniej grał Saulowi gdy ten miał zły humor. Pewnego razu gdy tak grał Saul rzucił w niego włócznią. Dawid uchylił się. Saul postanowił więc go zabić rękami Filistynów. Zapowiedział, że da Dawidowi swoją córkę gdy przyniesie mu sto napletków filistyńskich. Dawid przyniósł ich dwieście i Saul chcąc, nie chcąc dał mu swoją córkę. Później jednak ponownie chciał go zabić rzucając włócznią. Tym razem Dawid uciekł nie tylko do swojego domu, ale także ze stolicy. Dawid ukrył się u proroka Samuela. Saul posyłał tam wojska, ale wszyscy żołnierze, których tam posyłał wpadali w trans. W końcu sam Saul sam tam poszedł i też wpadł w taki trans. Rozebrał się do naga i zachowywał jak prorok. Warto tutaj przypomnieć, że Saul zachowywał się jak prorok także wtedy gdy został namaszczony na króla. Wtedy jednak się nie rozebrał. W tym wersecie powiedziano, nie że był prorokiem, ale że zachowywał się jak prorok. Nie wypowiadał więc proroctw, ale był jakby w zachwyceniu czy podekscytowaniu. Król Saul wrócił do domu i chyba spodziewał się, że Dawid wróci do pałacu. Jonatan wykorzystał tą sytuację, aby wybadać plany ojca. Saul ukrywał swoje zamiary, ale gdy Jonatan ujawnił, że pozwolił Dawidowi odejść do swojej rodziny, król Saul próbował zabić swojego syna. W 1 Samuela 20:33 czytamy, że Saul rzucił w złości włócznią w swojego syna Jonatana. Dawid skrył się, a wraz z nim cała jego rodzina. Czy król Saul mógł wymordować rodzinę Dawida? Tego się chyba oni obawiali, bo cała rodzina przyszła do jaskini, gdzie się ukrywał Dawid. W międzyczasie Saul dowiedział się, że zaraz po ucieczce z pałacu Dawid udał się do kapłanów w Nob. Ci kapłani pomogli Dawidowi dając mu miecz Goliata oraz chleby z przybytku. Król Saul kazał jednak zamordować wszystkich kapłanów i ich rodziny. Jego ludzie nie chcieli tego zrobić. Zrobił to Doeg Edomita. Wymordował kapłanów, ich rodziny oraz wszystkie zwierzęta w mieście Nob. Dawało to wyraźny sygnał, że nawet nieświadoma pomoc Dawidowi prowadzi do śmierci nie tylko tego kto to zrobił, ale nawet jego rodziny. Saul ścigał Dawida. W pewnym momencie miał go już prawie w ręku, ale wtedy zaatakowali Filistyni. Później dwukrotnie Saul był w rękach Dawida, który mógł go zabić, ale oszczędził króla. Saul początkowo przestawał go ścigać, ale potem ponownie gonił Dawida. Jego żonę oddał innemu Izraelicie. Zdesperowany Dawid dołączył wtedy do wrogów Saula czyli Filistynów. Król Saul był jedną z tych osób, które przestrzegają praw Bożych, ale tylko tych, które im odpowiadają. Np. Biblia mówi, że zgodnie z prawem mojżeszowym wygonił wszystkich, którzy wywoływali duchy. Później jednak chciał się dowiedzieć jaka będzie przyszłość. Kazał więc odszukać medium spirytystyczne. Ta kobieta na żądanie króla starała się wywołać ducha zmarłego proroka Samuela. Przepowiedziała królowi śmierć nie tylko jego, ale także wszystkich jego synów. Spełniło się to tylko częściowo. Król Saul zginął podczas tej bitwy wraz ze swoimi synami, w tym także Jonatanem. Biblia niewiele o tym mówi, bo koncentruje się na Dawidzie. Wiemy jednak, że Saul był ranny i popełnił samobójstwo, aby Filistyni go nie dręczyli. Oni jednak wzięli jego ciało i powiesili na swoich murach. Przeżył jednak najmłodszy syn króla Saula - Isz-Boszet, a Abner dowódca wojska uczynił go królem, po jego ojcu. Wg przepowiedni tego medium mieli zginąć wszyscy synowie Saula. Tutaj ponownie wracamy do miasta Jabesz-Gilead. Filistyni powiesili zwłoki króla Saula na murach swojego miasta. Co zrobili mieszkańcy Jabesz-Gilead? Jak mówiłem w poprzednim odcinku z tego miasta pochodziła pewne prabaka króla Saula. Było to też pierwsze miasto jakie obronił jako król. Teraz właśnie ci ludzie zatroszczyli się o ciało zmarłego króla. Jest to ciekawy fragment Biblii. Król Saul jest przedstawiony raczej krytycznie, ale okazuje się, że byli ludzie tak mu wdzięczni, że narażali swoje życie, aby zapewnić mu godziwy pogrzeb. Saul na pewno był odważny, ale później chyba ambicja zmieniła go na gorsze. Podsumowując: Saul był pierwszym królem Izraela. Pochodził z plemienia Beniamina. Co ciekawe apostoł Paweł także pochodził z plemienia Beniamina i też miał na imię Saul. Dopiero później gdy został chrześcijaninem stał się bardziej znany pod imieniem Paweł. Wracając do króla Saula - miał typową chorobę wielu królów. Wszędzie widział spisek przeciwko swojemu panowaniu. Nagrałem wcześniej odcinek o Herodzie Wielkim, który zabił z tego powodu swoich własnych synów. Saul wprawdzie nie zabił ani swojego syna Jonatana, ani zięcia Dawida, ale próbował. Saul dwukrotnie chciał zabić Dawida, a w napadzie gniewu raz także swojego syna Jonatana. Przypomina to nie tylko Heroda, ale także Iwana Groźnego, który w gniewie zabił swojego syna. Warto jednak zapamiętać, że choćby dla mieszkańców Jabesz-Gilead Saul pozostał do końca życia wybawcą. A on odrzekł: Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu (1 Samuela 15:30) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/15/30 Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie! A Pan odrzekł: Weź z sobą jałówkę i mów, że przybyłeś złożyć ofiarę Panu (1 Samuela 16:2) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/16/2 Przyodział tedy Saul Dawida w swój rynsztunek, włożył mu na głowę hełm spiżowy i ubrał go w pancerz łuskowy (1 Samuela 17:38) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/17/38 Tam także i on zrzucił z siebie swoje szaty i był w zachwyceniu przed Samuelem, a padłszy na ziemię leżał nagi przez cały ten dzień i przez całą noc; dlatego mówi się: Czy i Saul między prorokami? (1 Samuela 19:24) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/19/24 Wtedy Saul rzucił w niego włócznię, aby go przebić; poznał tedy Jonatan, że postanowieniem jego ojca było zabić Dawida (1 Samuela 20:33) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/20/33 Saul zaś wydał swoją córkę Michal, żonę Dawida za Paltiego, syna Laisza z Gallim (1 Samuela 25:44) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/25/44

Będę kontynuował historię króla Saula. W poprzednim odcinku zakończyliśmy na ostatnim spotkaniu króla Saula i proroka Samuela.

Na tamtym ostatnim spotkaniu Saul ujawnił co jest dla niego najważniejsze. Prorok zapowiedział, że Bóg odbierze mu królestwo. Czy Saul przepraszał i zapowiadał poprawę? Nie. W 1 Samuela 15:30 czytamy jego słowa: “Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Saul krótko potwierdził, że zgrzeszył i potem nakazał, aby Samuel uczcił go przed starszymi i całym ludem. Samuel to zrobił. Biblia nie wyjaśnia czy zrobił tak ze strachu, ale późniejsze wypowiedzi Samuela świadczą o tym, że ten prorok bał się króla Saula. Co ciekawe w kolejnych wiekach pojawiali się inni królowie, którzy od innych proroków i kapłanów żądali aby uczcili ich przed ludem. Wygląda to tak, jakby Saul składał tą ofiarę wyłącznie dlatego, że lud tego oczekiwał. Świadczą też o tym końcowe słowa, które przeczytaliśmy. Król Saul powiedział: “zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Zauważmy, że mówi o tym Bogu jako o Bogu Samuela, a nie swoim.

Skąd wiemy, że Samuel bał się Saula? W kolejnym 16 rozdziale Bóg wysyła go aby namaścił na króla Dawida. Co odpowiedział prorok? W 1 Samuela 16:2 czytamy: “Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie!” Ostatecznie Samuel namaszcza Dawida na króla w tajemnicy. Przy okazji warto wspomnieć, że namaszczenie lub inaczej pomazanie olejkami świętymi czyniło kogoś pomazańcem czyli kimś wyznaczonym na króla. Tak więc w momencie tego pomazania Dawid stał się Bożym pomazańcem. To słowo “pomazaniec” po hebrajsku brzmi “mesjasz” a po grecku “chrystus”. Tak więc Dawid stał się pomazańcem tak jak wiele wieków później jego potomek Jezus.

Dawid był więc pomazańcem, ale nie oznaczało to wcale, że od razu zostanie królem. To namaszczenie utrzymywano w tajemnicy przed Saulem, który by pewnie kazał zabić Dawida gdyby się o tym dowiedział. W każdym bądź razie Saul wpadł w swego rodzaju depresję. Jego słudzy poradzili mu, aby posłał po utalentowanego młodego muzyka, którym był właśnie Dawid. Gdy więc Saul miał zły humor Dawid mu grał i król czuł się lepiej. Saul znał więc dobrze Dawida, ale poznał go od innej strony gdy doszło do wojny z Filistynami.

Sytuacja jak zwykle była patowa, bo każda ze stron była na wzgórzu. Na ziemię pomiędzy wychodził codziennie Goliat i zapraszał chętnych na pojedynek. Patrząc na wcześniejsze poczynania Jonatana, syna króla Saula wydaje mi się, że chciał on zmierzyć się z Goliatem. Dlaczego tego nie zrobił? Przypuszczam, że zabronił mu ojciec. Wtedy na pole bitwy przybył Dawid z prowiantem dla swoich starszych braci.

Gdy Dawid usłyszał Goliata zapowiedział, że będzie z nim walczyć. Wtedy doszło do dość śmiesznej sceny. Król Saul dał mu swoją zbroję. W 1 Samuela 17:38 czytamy o tym, że Saul ubrał Dawida w swoją zbroję, ale Dawid nie mógł w tym chodzić. Co w tym śmiesznego? Przypomnijmy sobie, że Saul był najwyższym Izraelitą, a Dawid podobno był jednym z tych niższych. Jakże śmiesznie musiał wyglądać Dawid w zbroi króla Saula. Później oczywiście Dawid w swoim zwykłym stroju zabił Goliata przy pomocy procy. Saula spojrzał na Dawida z zupełnie innej strony. W kolejnym rozdziale czytamy też, że pokochał go Jonatan, syn króla Saula.

Niektórzy twierdzą, że Jonatana i Dawida połączyła miłość homoseksualna. Warto jednak pamiętać, że takimi słowami jak miłość czy pokochać określano wtedy przyjaźń. Poza tym homoseksualizm był sprzeczny z prawem Mojżeszowym.

Wracając do Saula. Uczynił on Dawida wodzem swojego wojska. Gdy jednak pewnego razu usłyszał, że kobiety wychwalają w pieśniach bardziej Dawida niż jego wpadł w gniew. Dawid pomimo tego, że był teraz wodzem tak jak wcześniej grał Saulowi gdy ten miał zły humor. Pewnego razu gdy tak grał Saul rzucił w niego włócznią. Dawid uchylił się. Saul postanowił więc go zabić rękami Filistynów. Zapowiedział, że da Dawidowi swoją córkę gdy przyniesie mu sto napletków filistyńskich. Dawid przyniósł ich dwieście i Saul chcąc, nie chcąc dał mu swoją córkę. Później jednak ponownie chciał go zabić rzucając włócznią.

Tym razem Dawid uciekł nie tylko do swojego domu, ale także ze stolicy. Dawid ukrył się u proroka Samuela. Saul posyłał tam wojska, ale wszyscy żołnierze, których tam posyłał wpadali w trans. W końcu sam Saul sam tam poszedł i też wpadł w taki trans. Rozebrał się do naga i zachowywał jak prorok. Warto tutaj przypomnieć, że Saul zachowywał się jak prorok także wtedy gdy został namaszczony na króla. Wtedy jednak się nie rozebrał. W tym wersecie powiedziano, nie że był prorokiem, ale że zachowywał się jak prorok. Nie wypowiadał więc proroctw, ale był jakby w zachwyceniu czy podekscytowaniu.

Król Saul wrócił do domu i chyba spodziewał się, że Dawid wróci do pałacu. Jonatan wykorzystał tą sytuację, aby wybadać plany ojca. Saul ukrywał swoje zamiary, ale gdy Jonatan ujawnił, że pozwolił Dawidowi odejść do swojej rodziny, król Saul próbował zabić swojego syna. W 1 Samuela 20:33 czytamy, że Saul rzucił w złości włócznią w swojego syna Jonatana. Dawid skrył się, a wraz z nim cała jego rodzina. Czy król Saul mógł wymordować rodzinę Dawida? Tego się chyba oni obawiali, bo cała rodzina przyszła do jaskini, gdzie się ukrywał Dawid.

W międzyczasie Saul dowiedział się, że zaraz po ucieczce z pałacu Dawid udał się do kapłanów w Nob. Ci kapłani pomogli Dawidowi dając mu miecz Goliata oraz chleby z przybytku. Król Saul kazał jednak zamordować wszystkich kapłanów i ich rodziny. Jego ludzie nie chcieli tego zrobić. Zrobił to Doeg Edomita. Wymordował kapłanów, ich rodziny oraz wszystkie zwierzęta w mieście Nob. Dawało to wyraźny sygnał, że nawet nieświadoma pomoc Dawidowi prowadzi do śmierci nie tylko tego kto to zrobił, ale nawet jego rodziny.

Saul ścigał Dawida. W pewnym momencie miał go już prawie w ręku, ale wtedy zaatakowali Filistyni. Później dwukrotnie Saul był w rękach Dawida, który mógł go zabić, ale oszczędził króla. Saul początkowo przestawał go ścigać, ale potem ponownie gonił Dawida. Jego żonę oddał innemu Izraelicie. Zdesperowany Dawid dołączył wtedy do wrogów Saula czyli Filistynów.

Król Saul był jedną z tych osób, które przestrzegają praw Bożych, ale tylko tych, które im odpowiadają. Np. Biblia mówi, że zgodnie z prawem mojżeszowym wygonił wszystkich, którzy wywoływali duchy. Później jednak chciał się dowiedzieć jaka będzie przyszłość. Kazał więc odszukać medium spirytystyczne. Ta kobieta na żądanie króla starała się wywołać ducha zmarłego proroka Samuela. Przepowiedziała królowi śmierć nie tylko jego, ale także wszystkich jego synów. Spełniło się to tylko częściowo.

Król Saul zginął podczas tej bitwy wraz ze swoimi synami, w tym także Jonatanem. Biblia niewiele o tym mówi, bo koncentruje się na Dawidzie. Wiemy jednak, że Saul był ranny i popełnił samobójstwo, aby Filistyni go nie dręczyli. Oni jednak wzięli jego ciało i powiesili na swoich murach. Przeżył jednak najmłodszy syn króla Saula - Isz-Boszet, a Abner dowódca wojska uczynił go królem, po jego ojcu. Wg przepowiedni tego medium mieli zginąć wszyscy synowie Saula.

Tutaj ponownie wracamy do miasta Jabesz-Gilead. Filistyni powiesili zwłoki króla Saula na murach swojego miasta. Co zrobili mieszkańcy Jabesz-Gilead? Jak mówiłem w poprzednim odcinku z tego miasta pochodziła pewne prabaka króla Saula. Było to też pierwsze miasto jakie obronił jako król. Teraz właśnie ci ludzie zatroszczyli się o ciało zmarłego króla. Jest to ciekawy fragment Biblii. Król Saul jest przedstawiony raczej krytycznie, ale okazuje się, że byli ludzie tak mu wdzięczni, że narażali swoje życie, aby zapewnić mu godziwy pogrzeb. Saul na pewno był odważny, ale później chyba ambicja zmieniła go na gorsze.

Podsumowując: Saul był pierwszym królem Izraela. Pochodził z plemienia Beniamina. Co ciekawe apostoł Paweł także pochodził z plemienia Beniamina i też miał na imię Saul. Dopiero później gdy został chrześcijaninem stał się bardziej znany pod imieniem Paweł. Wracając do króla Saula - miał typową chorobę wielu królów. Wszędzie widział spisek przeciwko swojemu panowaniu. Nagrałem wcześniej odcinek o Herodzie Wielkim, który zabił z tego powodu swoich własnych synów. Saul wprawdzie nie zabił ani swojego syna Jonatana, ani zięcia Dawida, ale próbował. Saul dwukrotnie chciał zabić Dawida, a w napadzie gniewu raz także swojego syna Jonatana. Przypomina to nie tylko Heroda, ale także Iwana Groźnego, który w gniewie zabił swojego syna. Warto jednak zapamiętać, że choćby dla mieszkańców Jabesz-Gilead Saul pozostał do końca życia wybawcą.

A on odrzekł: Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu (1 Samuela 15:30)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/15/30

Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie! A Pan odrzekł: Weź z sobą jałówkę i mów, że przybyłeś złożyć ofiarę Panu (1 Samuela 16:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/16/2

Przyodział tedy Saul Dawida w swój rynsztunek, włożył mu na głowę hełm spiżowy i ubrał go w pancerz łuskowy (1 Samuela 17:38)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/17/38

Tam także i on zrzucił z siebie swoje szaty i był w zachwyceniu przed Samuelem, a padłszy na ziemię leżał nagi przez cały ten dzień i przez całą noc; dlatego mówi się: Czy i Saul między prorokami? (1 Samuela 19:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/19/24

Wtedy Saul rzucił w niego włócznię, aby go przebić; poznał tedy Jonatan, że postanowieniem jego ojca było zabić Dawida (1 Samuela 20:33)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/20/33

Saul zaś wydał swoją córkę Michal, żonę Dawida za Paltiego, syna Laisza z Gallim (1 Samuela 25:44)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/25/44

16 - Król Saul część 1
2021-01-27 11:36:30

Dzisiaj zajmiemy się pierwszym królem Izraela. Wielu myśli, że tym pierwszym królem był Dawid z plemienia Judy, a drugim Salomon, syn Dawida. Jednak pierwszym królem był Saul z plemienia Beniamina. Jak to się stało, że został królem? Dlaczego po nim królem nie został któryś z jego synów? Co Biblia mówi nam na temat jego plemienia? Jaki związek z królem Saulem miało miasto Jabesz-Gilead? Izraelem kierowali sędziowie. Właśnie nim jest poświęcona księga Sędziów. Ostatnim sędzią był Samuel, gdy zrobił się stary ustanowił swoich synów sędziami. Okazali się oni jednak przekupni. Izraelici przyszli do Samuela i powiedzieli, że chcą być jak inne narody i chcą mieć króla. Samuel, który był ostatnim sędzią, ale był także prorokiem dostał zadanie namaszczenia na króla Saula. Był on bardzo nieśmiały i skromny. Gdy prorok Samuel zaczął mu mówić o roli jaką ma odegrać powiedział: “ jestem tylko Beniaminitą, więc z najmniejszego plemienia izraelskiego, a ród mój jest najmniejszy z rodów plemienia Beniamin” (1 Samuela 9:21). Saul powiedział, że jest z najmniejszego plemienia. Dlaczego plemię Beniamina było takie małe? Ostatnie rozdziały księgi Sędziów mówią o wojnie między plemieniem Beniamina, a pozostałymi Izraelitami. Pomimo ogromnej przewagi liczebnej Beniaminici początkowy wygrali. Później jednak zostali wybici prawie co do nogi. Księga Sędziów 20:47 mówi, że “sześciuset mężów zawróciło i uciekało na pustynię do skały Rimmon, i pozostali tam przy skale Rimmon przez okres czterech miesięcy”. Z plemienia Beniamina pozostało przy życiu tylko tych 600 wojowników. Dostali oni 400 kobiet z miasta Jabesz-Gilead, a pozostałych 200 wojowników miało pójść do Szilo i porwać sobie żony spośród młodych kobiet, które przyjdą na święto. Nie wiemy tego na pewno, ale być może prababka króla Saula pochodziła z Jabesz-Gilead albo była jedną z tych porwanych kobiet. Porwanych podczas święta w Szilo. Osobiście myślę, że prababka Saula pochodziła z Jabesz-Gilead. Matkę mamy jedną, ale dwie babcie, a aż cztery prababcie. Tutaj mówimy jednak o jeszcze dalszych pokoleniach wstecz. Wydaje się więc logiczne, że przynajmniej jedna z prababek króla Saula była kobietą pochodzącą z Jabesz-Gilead. Król Saul zaczął swoje królowanie w związku z tym miastem. Również jego śmierć wiąże się z Jabesz-Gilead. Co się tam wydarzyło? Samuel namaścił Saula na króla i przedstawił go ludowi. Większość jednak ludzi wyśmiała go. Namaszczony król wrócił do swojej posiadłości, do pługa i do orki. Wtedy usłyszał, że miasto Jabesz-Gilead jest oblegane przez Ammonitów. Zwołał więc wojowników i pokonał najeźdźców. Wtedy dopiero uznali go wszyscy Izraelici. Mieszkańcy Jabesz-Gilead nigdy nie zapomnieli tego co dla nich zrobił. Przed Saulem stanęło jednak jeszcze większe zadanie. W Izraelu rządzili wtedy Filistyni. W różnych miejscach rozlokowali oni swoje załogi wojskowe. Nie pozwalali też na to aby w Izraelu byli kowale. Izraelici musieli chodzić do Filistynów aby ostrzyć narzędzia rolnicze. Nie mogli też wyprodukować sobie broni. Jonatan, najstarszy syn króla Saula, zaatakował załogę filistyńską. Wyruszyła więc armia filistyńska. Saul też wyruszył razem ze swoimi ludźmi. Co Biblia mówi o uzbrojeniu Izraelitów? W 1 Samuela 13:22 czytamy: “nie było ani miecza, ani oszczepu w ręku całego zastępu, który był z Saulem i Jonatanem. Tylko Saul i Jonatan, jego syn, mieli je”. Uzbrojeni w miecz byli tylko Saul i jego syn Jonatan. Czy to znaczy, że Izraelici byli bezbronni? W 1 Kronik 12:2 czytamy o wojownikach z plemienia Beniamina: “uzbrojeni byli w łuki, umieli zarówno z prawej, jak i z lewej ręki miotać kamieniami i strzelać z łuku, a wywodzili się ze współplemieńców Saula, Beniaminitów”. To plemię słynęło z leworęcznych wojowników. Nie chodziło jednak o wrodzoną leworęczność zwaną też dawniej mańkuctwem. Młodym Beniaminitą zawiązywano prawą rękę na plecach aby zmusić ich do używania drugiej ręki. Dzięki temu potrafili w boju posługiwać się oboma rękoma. Słynni też byli z miotania kamieni z procy. Większość osób kojarzy procę z Dawidem. Ciekawe jest jednak to, że Dawid spędził swoją młodość pasąc owce, a tereny plemion Judy i Beniamina były obok siebie. Tak więc jest prawdopodobne, że Dawid nauczył się strzelać z procy właśnie od ekspertów z plemienia Beniamina. Wracając do króla Saula. Miał on przy sobie wojowników z wielu plemion, między innymi ze swojego z plemienia Beniamina. Nie mieli oni wprawdzie mieczy, ale potrafili posługiwać się procami i łukami. Przypomina to trochę sytuację na Okinawie. Zabroniono tam posiadania broni i miejscowi ludzie nauczyli się wykorzystywać wszystko co mieli pod ręką do walki. Tak więc chociaż Filistyni byli lepiej uzbrojeni to Izraelici na pewno nie byli bezbronni. Jak zwykle doszło więc do sytuacji patowej. Dlaczego jednak Izraelici nie atakowali? Prorok Samuel zapowiedział królowi Saulowi, że ma czekać na niego 7 dni. Upływał już ostatni siódmy dzień, a Samuel nie nadchodził. Saula zaczęli opuszczać jego wojownicy. Wtedy król Saul sam złożył ofiarę i właśnie wtedy przybył prorok Samuel. Karą za brak cierpliwości miało być to, że królestwo nie pozostanie przy jego rodzinie. Saul jednak dalej był królem. Nie utracił tej władzy. Czuł pewnie jednak gniew proroka i co za tym idzie nie spodziewał się pomocy Bożej. Izraelici więc nie atakowali. Teren ziemi obiecanej do dużo gór, wąwozów, urwisk itd. Izraelici stali na jednej górze, a Filistyni na drugiej, pomiędzy nimi było urwisko. Każda strona więc znajdowała się w miejscu idealnym do obrony, ale trudnym do ataku. Podobnie będzie później podczas starcia, które rozpoczęło się od pojedynku między Dawidem i Goliatem. Tam też obie strony były na wzgórzach, pomiędzy którymi była dolina, w której Dawid starł się z Goliatem. Dawid zasłynął wtedy z zaufania do Boga, ale nie był on pierwszy. Kto więc wykazał się odwagą w tym pierwszym starciu między Izraelitami i Filistynami? W 1 Samuela 14:6 czytamy: “Jonatan rzekł do swojego giermka: Choć, przeprawmy się ku czatom tych nieobrzezańców; może Pan uczyni coś dla nas, gdyż Panu nietrudno wybawić przez wielu czy przez niewielu”. Innymi słowy Jonatan, syn Saula uważał, że Bóg może dać wybawienie przez armię, ale może też posłużyć się jednym człowiekiem. Ruszył więc i zaatakował wraz z giermkiem strażników. We dwójkę zabili około 20 wojowników. Wtedy doszło jeszcze do trzęsienia ziemi i Filistyni zaczęli uciekać. Był więc to dzień, w którym Jonatan wykazał ogromną odwagę i zaufanie do Boga. Jednak tego samego dnia jego ojciec pokazał o wiele gorsze oblicze. Saul zakazał jedzenia swoim wojownikom, aż wywrze pomstę na swoich wrogach. Król Saul nie robił tego dla Boga, nie robił tego także dla ludzi, on to robił dla siebie - chciał wywrzeć pomstę na SWOICH wrogach. Jakże szybko stracił pokorę, którą okazywał na samym początku. Jego syn Jonatan nie wiedział o tym zakazie i zjadł trochę miodu po drodze. Miód był na pewnej polanie - ziemia obiecana rzeczywiście opływała w miód. Saul chciał go za to zabić. Zabić swojego własnego syna, ale wojownicy go obronili mówiąc, że to przecież właśnie on doprowadził do zwycięstwa. Saul popełnił więc już dwa błędy. Najpierw sam złożył ofiarę, potem wydał rozkaz aby nie jeść, aż wywrze pomstę na Filistynach i nawet chciał zabić swojego syna, który nieświadomie złamał ten zakaz. Teraz prorok Samuel daje mu jeszcze jedną szansę. Ma wyruszyć przeciwko Amalekitom. Przy okazji dostał podobne wskazówki jak wcześniej Jozue przy zdobyciu Jerycha. Należało wszystkich zgładzić i wszystko zniszczyć. Saul oszczędził jednak stada owiec oraz samego króla Amalekitów. Tłumaczył się prorokowi, że wziął te owce na ofiarę. Wtedy Samuel powiedział pamiętne słowa: “Posłuszeństwo lepsze jest niż ofiara, a uważne słuchanie lepsze niż tłuszcz barani” (1 Samuela 15:22). Prorok Samuel odszedł i już więcej nie spotkał się z królem Saulem. Poszedł namaścić kolejnego króla - Dawida. Tym jednak zajmiemy się w następnej audycji. Zajmiemy się ostatnimi latami rządów króla Saula, jego stosunkiem do Dawida itd. Zajmiemy się także kwestią relacji Dawida i Jonatana oraz sprawą wywoływania duchów. Z tej audycji myślę, że warto zapamiętać jak bardzo się zmienił Saul. Był bardzo skromny gdy przyszedł do niego prorok Samuel. Później jednak szybko stał się dumny. Przypomina to słowa barona Actona, który mówił o tym jak bardzo władza korumpuje ludzi. Saul jest tego przykładem. “Saul odpowiedział: Przecież jestem tylko Beniaminitą, więc z najmniejszego plemienia izraelskiego, a ród mój jest najmniejszy z rodów plemienia Beniamin. Dlaczego takie rzeczy do mnie powiedziałeś?” (1 Samuela 9:21) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/9/21 “Lecz sześciuset mężów zawróciło i uciekało na pustynię do skały Rimmon, i pozostali tam przy skale Rimmon przez okres czterech miesięcy” (Sędziów 20:47) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/20/47 “Toteż czasu wojny nie było ani miecza, ani oszczepu w ręku całego zastępu, który był z Saulem i Jonatanem. Tylko Saul i Jonatan, jego syn, mieli je” (1 Samuela 13:22) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/13/22 “Uzbrojeni byli w łuki, umieli zarówno z prawej, jak i z lewej ręki miotać kamieniami i strzelać z łuku, a wywodzili się ze współplemieńców Saula, Beniaminitów” (1 Kronik 12:2) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Kronik/12/2 Jonatan rzekł do swojego giermka: Choć, przeprawmy się ku czatom tych nieobrzezańców; może Pan uczyni coś dla nas, gdyż Panu nietrudno wybawić przez wielu czy przez niewielu. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/14/6 Samuel odpowiedział: Czy takie ma Pan upodobanie w całopaleniach i w rzeźnych ofiarach, co w posłuszeństwie dla głosu Pana? Oto: Posłuszeństwo lepsze jest niż ofiara, a uważne słuchanie lepsze niż tłuszcz barani. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/15/22

Dzisiaj zajmiemy się pierwszym królem Izraela. Wielu myśli, że tym pierwszym królem był Dawid z plemienia Judy, a drugim Salomon, syn Dawida. Jednak pierwszym królem był Saul z plemienia Beniamina. Jak to się stało, że został królem? Dlaczego po nim królem nie został któryś z jego synów? Co Biblia mówi nam na temat jego plemienia? Jaki związek z królem Saulem miało miasto Jabesz-Gilead?

Izraelem kierowali sędziowie. Właśnie nim jest poświęcona księga Sędziów. Ostatnim sędzią był Samuel, gdy zrobił się stary ustanowił swoich synów sędziami. Okazali się oni jednak przekupni. Izraelici przyszli do Samuela i powiedzieli, że chcą być jak inne narody i chcą mieć króla. Samuel, który był ostatnim sędzią, ale był także prorokiem dostał zadanie namaszczenia na króla Saula. Był on bardzo nieśmiały i skromny. Gdy prorok Samuel zaczął mu mówić o roli jaką ma odegrać powiedział: “ jestem tylko Beniaminitą, więc z najmniejszego plemienia izraelskiego, a ród mój jest najmniejszy z rodów plemienia Beniamin” (1 Samuela 9:21). Saul powiedział, że jest z najmniejszego plemienia. Dlaczego plemię Beniamina było takie małe?

Ostatnie rozdziały księgi Sędziów mówią o wojnie między plemieniem Beniamina, a pozostałymi Izraelitami. Pomimo ogromnej przewagi liczebnej Beniaminici początkowy wygrali. Później jednak zostali wybici prawie co do nogi. Księga Sędziów 20:47 mówi, że “sześciuset mężów zawróciło i uciekało na pustynię do skały Rimmon, i pozostali tam przy skale Rimmon przez okres czterech miesięcy”. Z plemienia Beniamina pozostało przy życiu tylko tych 600 wojowników. Dostali oni 400 kobiet z miasta Jabesz-Gilead, a pozostałych 200 wojowników miało pójść do Szilo i porwać sobie żony spośród młodych kobiet, które przyjdą na święto.

Nie wiemy tego na pewno, ale być może prababka króla Saula pochodziła z Jabesz-Gilead albo była jedną z tych porwanych kobiet. Porwanych podczas święta w Szilo. Osobiście myślę, że prababka Saula pochodziła z Jabesz-Gilead. Matkę mamy jedną, ale dwie babcie, a aż cztery prababcie. Tutaj mówimy jednak o jeszcze dalszych pokoleniach wstecz. Wydaje się więc logiczne, że przynajmniej jedna z prababek króla Saula była kobietą pochodzącą z Jabesz-Gilead. Król Saul zaczął swoje królowanie w związku z tym miastem. Również jego śmierć wiąże się z Jabesz-Gilead. Co się tam wydarzyło?

Samuel namaścił Saula na króla i przedstawił go ludowi. Większość jednak ludzi wyśmiała go. Namaszczony król wrócił do swojej posiadłości, do pługa i do orki. Wtedy usłyszał, że miasto Jabesz-Gilead jest oblegane przez Ammonitów. Zwołał więc wojowników i pokonał najeźdźców. Wtedy dopiero uznali go wszyscy Izraelici. Mieszkańcy Jabesz-Gilead nigdy nie zapomnieli tego co dla nich zrobił. Przed Saulem stanęło jednak jeszcze większe zadanie.

W Izraelu rządzili wtedy Filistyni. W różnych miejscach rozlokowali oni swoje załogi wojskowe. Nie pozwalali też na to aby w Izraelu byli kowale. Izraelici musieli chodzić do Filistynów aby ostrzyć narzędzia rolnicze. Nie mogli też wyprodukować sobie broni. Jonatan, najstarszy syn króla Saula, zaatakował załogę filistyńską. Wyruszyła więc armia filistyńska. Saul też wyruszył razem ze swoimi ludźmi. Co Biblia mówi o uzbrojeniu Izraelitów? W 1 Samuela 13:22 czytamy: “nie było ani miecza, ani oszczepu w ręku całego zastępu, który był z Saulem i Jonatanem. Tylko Saul i Jonatan, jego syn, mieli je”. Uzbrojeni w miecz byli tylko Saul i jego syn Jonatan. Czy to znaczy, że Izraelici byli bezbronni?

W 1 Kronik 12:2 czytamy o wojownikach z plemienia Beniamina: “uzbrojeni byli w łuki, umieli zarówno z prawej, jak i z lewej ręki miotać kamieniami i strzelać z łuku, a wywodzili się ze współplemieńców Saula, Beniaminitów”. To plemię słynęło z leworęcznych wojowników. Nie chodziło jednak o wrodzoną leworęczność zwaną też dawniej mańkuctwem. Młodym Beniaminitą zawiązywano prawą rękę na plecach aby zmusić ich do używania drugiej ręki. Dzięki temu potrafili w boju posługiwać się oboma rękoma. Słynni też byli z miotania kamieni z procy. Większość osób kojarzy procę z Dawidem. Ciekawe jest jednak to, że Dawid spędził swoją młodość pasąc owce, a tereny plemion Judy i Beniamina były obok siebie. Tak więc jest prawdopodobne, że Dawid nauczył się strzelać z procy właśnie od ekspertów z plemienia Beniamina.

Wracając do króla Saula. Miał on przy sobie wojowników z wielu plemion, między innymi ze swojego z plemienia Beniamina. Nie mieli oni wprawdzie mieczy, ale potrafili posługiwać się procami i łukami. Przypomina to trochę sytuację na Okinawie. Zabroniono tam posiadania broni i miejscowi ludzie nauczyli się wykorzystywać wszystko co mieli pod ręką do walki. Tak więc chociaż Filistyni byli lepiej uzbrojeni to Izraelici na pewno nie byli bezbronni. Jak zwykle doszło więc do sytuacji patowej.

Dlaczego jednak Izraelici nie atakowali? Prorok Samuel zapowiedział królowi Saulowi, że ma czekać na niego 7 dni. Upływał już ostatni siódmy dzień, a Samuel nie nadchodził. Saula zaczęli opuszczać jego wojownicy. Wtedy król Saul sam złożył ofiarę i właśnie wtedy przybył prorok Samuel. Karą za brak cierpliwości miało być to, że królestwo nie pozostanie przy jego rodzinie. Saul jednak dalej był królem. Nie utracił tej władzy. Czuł pewnie jednak gniew proroka i co za tym idzie nie spodziewał się pomocy Bożej. Izraelici więc nie atakowali.

Teren ziemi obiecanej do dużo gór, wąwozów, urwisk itd. Izraelici stali na jednej górze, a Filistyni na drugiej, pomiędzy nimi było urwisko. Każda strona więc znajdowała się w miejscu idealnym do obrony, ale trudnym do ataku. Podobnie będzie później podczas starcia, które rozpoczęło się od pojedynku między Dawidem i Goliatem. Tam też obie strony były na wzgórzach, pomiędzy którymi była dolina, w której Dawid starł się z Goliatem. Dawid zasłynął wtedy z zaufania do Boga, ale nie był on pierwszy. Kto więc wykazał się odwagą w tym pierwszym starciu między Izraelitami i Filistynami?

W 1 Samuela 14:6 czytamy: “Jonatan rzekł do swojego giermka: Choć, przeprawmy się ku czatom tych nieobrzezańców; może Pan uczyni coś dla nas, gdyż Panu nietrudno wybawić przez wielu czy przez niewielu”. Innymi słowy Jonatan, syn Saula uważał, że Bóg może dać wybawienie przez armię, ale może też posłużyć się jednym człowiekiem. Ruszył więc i zaatakował wraz z giermkiem strażników. We dwójkę zabili około 20 wojowników. Wtedy doszło jeszcze do trzęsienia ziemi i Filistyni zaczęli uciekać. Był więc to dzień, w którym Jonatan wykazał ogromną odwagę i zaufanie do Boga. Jednak tego samego dnia jego ojciec pokazał o wiele gorsze oblicze.

Saul zakazał jedzenia swoim wojownikom, aż wywrze pomstę na swoich wrogach. Król Saul nie robił tego dla Boga, nie robił tego także dla ludzi, on to robił dla siebie - chciał wywrzeć pomstę na SWOICH wrogach. Jakże szybko stracił pokorę, którą okazywał na samym początku. Jego syn Jonatan nie wiedział o tym zakazie i zjadł trochę miodu po drodze. Miód był na pewnej polanie - ziemia obiecana rzeczywiście opływała w miód. Saul chciał go za to zabić. Zabić swojego własnego syna, ale wojownicy go obronili mówiąc, że to przecież właśnie on doprowadził do zwycięstwa.

Saul popełnił więc już dwa błędy. Najpierw sam złożył ofiarę, potem wydał rozkaz aby nie jeść, aż wywrze pomstę na Filistynach i nawet chciał zabić swojego syna, który nieświadomie złamał ten zakaz. Teraz prorok Samuel daje mu jeszcze jedną szansę. Ma wyruszyć przeciwko Amalekitom. Przy okazji dostał podobne wskazówki jak wcześniej Jozue przy zdobyciu Jerycha. Należało wszystkich zgładzić i wszystko zniszczyć. Saul oszczędził jednak stada owiec oraz samego króla Amalekitów. Tłumaczył się prorokowi, że wziął te owce na ofiarę. Wtedy Samuel powiedział pamiętne słowa: “Posłuszeństwo lepsze jest niż ofiara, a uważne słuchanie lepsze niż tłuszcz barani” (1 Samuela 15:22).

Prorok Samuel odszedł i już więcej nie spotkał się z królem Saulem. Poszedł namaścić kolejnego króla - Dawida. Tym jednak zajmiemy się w następnej audycji. Zajmiemy się ostatnimi latami rządów króla Saula, jego stosunkiem do Dawida itd. Zajmiemy się także kwestią relacji Dawida i Jonatana oraz sprawą wywoływania duchów. Z tej audycji myślę, że warto zapamiętać jak bardzo się zmienił Saul. Był bardzo skromny gdy przyszedł do niego prorok Samuel. Później jednak szybko stał się dumny. Przypomina to słowa barona Actona, który mówił o tym jak bardzo władza korumpuje ludzi. Saul jest tego przykładem.

“Saul odpowiedział: Przecież jestem tylko Beniaminitą, więc z najmniejszego plemienia izraelskiego, a ród mój jest najmniejszy z rodów plemienia Beniamin. Dlaczego takie rzeczy do mnie powiedziałeś?” (1 Samuela 9:21)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/9/21

“Lecz sześciuset mężów zawróciło i uciekało na pustynię do skały Rimmon, i pozostali tam przy skale Rimmon przez okres czterech miesięcy” (Sędziów 20:47)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/20/47

“Toteż czasu wojny nie było ani miecza, ani oszczepu w ręku całego zastępu, który był z Saulem i Jonatanem. Tylko Saul i Jonatan, jego syn, mieli je” (1 Samuela 13:22)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/13/22

“Uzbrojeni byli w łuki, umieli zarówno z prawej, jak i z lewej ręki miotać kamieniami i strzelać z łuku, a wywodzili się ze współplemieńców Saula, Beniaminitów” (1 Kronik 12:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Kronik/12/2

Jonatan rzekł do swojego giermka: Choć, przeprawmy się ku czatom tych nieobrzezańców; może Pan uczyni coś dla nas, gdyż Panu nietrudno wybawić przez wielu czy przez niewielu.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/14/6

Samuel odpowiedział: Czy takie ma Pan upodobanie w całopaleniach i w rzeźnych ofiarach, co w posłuszeństwie dla głosu Pana? Oto: Posłuszeństwo lepsze jest niż ofiara, a uważne słuchanie lepsze niż tłuszcz barani.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/15/22

15 - Armagedon
2020-12-15 16:02:48

Dzisiaj będziecie mogli posłuchać pierwszego odcinka poświęconego miejscu. Będziemy mówić o miejscu, którego nazwa jest chyba najbardziej znanym słowem z Biblii. Jest to bardzo ciekawe, bo to słowo występuje w Biblii tylko raz. W księdze Objawienia nazywanej też księgą Apokalipsy rozdziale 16 i wersecie 16 czytamy: “zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon”. We wcześniejszym wersecie 14 czytamy, że “demony zgromadzą wszystkich królów ziemi do walki na wojnę w wielki dzień Boga Wszechmogącego”. A gdzie ich zgromadzą, właśnie na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon. Gdzie jest to miejsce? Po hebrajsku to słowo brzmi “Har-Magedon”. Mamy tutaj dwa słowa: “har” czyli góra oraz słowo “Megadon” czyli Megiddo. Megiddo to miasto wspomniane wielokrotnie w Biblii. Jest jednak problem, w tamtej okolicy nie ma góry. Ruiny tego miasta znajdują się na 20 metrowym wzgórzu, które powstało w ten sposób, że kolejne miasta budowano na gruzach poprzednich miast. Archeolodzy, którzy przekopywali się przez tą górę odnaleźli 20 warstw, co świadczy o wielokrotnym przebudowywaniu tego miasta. Tak więc w tym miejscu znajduje się nie góra, ale coś w rodzaju kopca. Co jednak znaczy nazwa “Megiddo”? Słowo Megiddo można przetłumaczyć jako “zgromadzenie”, “spotkanie”, “miejsce tłumów” albo nawet “zgromadzenie wojsk”. Zauważmy jak dobrze pasuje to do wersetów z księgi Objawienia, które już czytałem. Te wersety mówiły o zgromadzeniu wszystkich królów do walki na miejscu, które się nazywa Armagedon. Jeżeli zamiast słowa Armagedon użyjemy zwrotu “góra zgromadzenia wojsk” to te wersety z księgi Objawienia brzmiałyby: “Zgromadziły wszystkich królów na wojnę na miejscu góry zgromadzeń wojsk”. Dodatkowo słowo “miejsce” to greckie słowo “topon”, które można przetłumaczyć jako “miejsce” ale także jako “sytuacja” lub “możliwość”. Biblia pierwszy raz wspomina o mieście Megiddo podczas podboju Ziemi Obiecanej. W księdze Jozuego 12:21 pojawia się król Megiddo na liście pokonanych przez Jozuego królów. Jednak tego króla jak i wielu innych pokonano najwyraźniej w terenie, być może na równinie Megiddo czyli w okolicach tego miasta. Pokonanie tego króla nie oznaczało zdobycie miasta. Później w tej samej księdze w Jozuego 17:11 czytamy, że miasto przypadło plemieniu Manassesa. Jednak kolejny 12 werset mówi, że to plemię nie potrafiło zdobyć tego miasta i dalej tam mieszkali Kananejczycy. Jednak opis biblijny nie jest najstarszym opisem miasta i jego okolic. W XV w. p.n.e. doszło tutaj do bitwy między Egipcjanami pod wodzą faraona Totmesa III oraz koalicji kananejskich miast. Jednym z nich było właśnie Megiddo, a bitwa rozegrała się w okolicach tego miasta. Tak więc do historii przeszła jako pierwsza bitwa pod Megiddo. Bitwa rozegrała się na równinie, którą też się nazywa Megiddo. Aby zrozumieć co się stało wtedy jak również podczas kolejnych bitew w tym miejscu warto zapoznać się trochę z geografią. Z południa na północ biegnie droga nazywana Via Maris czyli Droga Nadmorska. To określenie pojawia się w Biblii w Księdze Izajasza 9:1 oraz w Mateusza 4:15. Tą drogą można było iść z Egiptu na północ. Właśnie przy Megiddo ta droga się rozdwajała. Można sobie wyobrazić taką wielką literę Y. Z dołu idzie jedna droga i właśnie przy Megiddo pojawiają się dwie odnogi. Jedna z tych odnóg idzie na dalej na północ wzdłuż morza, a druga skręca na północny wschód w kierunku gdzie Asyrii czy Babilonu. Terytorium Izraela to mnóstwo gór, łatwa droga prowadzi niedaleko miasta Megiddo. Kanaan był wtedy pod panowaniem Egipcjan i tędy szły bardzo ważne szlaki handlowe. Jednak w XV wieku doszło do buntu i właśnie z tego powodu wyruszył Totmes III. Via Maris czyli Droga Nadmorska jak sama nazwa wskazuje biegnie wzdłuż morza. Jednak w pewnym miejscu drogę zagradza góra Karmel. Właśnie tam trzeba skręcić i przejść przez góry w kierunku Megiddo. Miasto to stało jakby na warcie pilnując przejścia. W czasach Totmesa III były trzy drogi. Dwie łatwe oraz jedna trudna. Ta trudna była bardzo wąska. Faraon zdecydował się właśnie na nią bo pozostałe były pilnowane. Jak czytamy w egipskim sprawozdaniu szli: “koń za koniem i człowiek za człowiekiem”. Zaskoczyli tym swoich przeciwników. Megiddo zostało wtedy zniszczone, ale wkrótce potem odbudowano je. Było już jednak sojusznikiem Egiptu. Wspominane jest wielokrotnie w listach z Amarny. Jest to korespondencja pomiędzy administracją faraona, a podległymi mu miastami. W tym okresie pojawił się w Kanaanie Abraham. W późniejszych opisach jego podróży Izraelici piszą, że gdy Abraham przekroczył Eufrat znalazł się w Egipcie. Kanaan nie był Egiptem, ale był terytorium zależnym od Egiptu, co potwierdzają właśnie listy z Amarny. Później Megiddo pojawia się w opisach z księgi Jozuego o czym już mówiłem. Nie zostało jednak zdobyte przez Izraelitów. Po śmierci Jozuego w Izraelu rządzili sędziowie. Tak więc po księdze Jozuego mamy w Biblii księgę Sędziów. Właśnie w Sędziów 1:27, 28 czytamy, że Manases nie posiadł miast, w tym Megiddo, ale, że później gdy urósł w siłę narzucił im pańszczyznę. Innymi słowy mieszkańcy Megiddo dalej mieszkali wśród Izraelitów, ale musieli płacić swego rodzaju podatki w postaci pracy przymusowej. Ale jakie jeszcze bitwy rozegrały się pod Megiddo? Biblia wspomina o kilku bitwach. Np. już w 4 rozdziale Księgi Sędziów jest opisana walka sędziego Baraka z Syserą, który miał rydwany wojenne z przymocowanymi kosami. Sędzia Barak zszedł z góry Tabor i pokonał Syserę. Góra Tabor znajduje się naprzeciwko miasta Megiddo. Pomiędzy tym miastem i górą Tabor znajduje się równina, która jest otoczona górami. Ta część bliżej miasta Megiddo nazywa się równiną Megiddo. Ta część bliżej góry Tabor to nizina Jizreel. Wprawdzie Barak zszedł z góry Tabor, ale w późniejszej pieśni opisanej w Sędziów 5:19 czytamy, że Sysera został rozgromiony nad wodami Megiddo. Czym były te wody? Wszyscy, którzy mieszkają niedaleko gór wiedzą, że strumyki potrafią się szybko zmienić w rwące rzeki, a pola w bagna. Tak prawdopodobnie było i w tym wypadku. Przez tą równinę płynie potok Kiszon, który rozlewa się na cały obszar po obfitych deszczach, a Biblia wspomina o deszczu. Sędzia Barak był na górze, czyli w miejscu gdzie nie mogły go zaatakować rydwany. Zszedł z tej góry gdy zaczął padać deszcz. Równina Megiddo szybko zamieniła się w grzęzawisko, gdzie utknęły groźne rydwany. Tak Izraelici pokonali Kananejczyków, którzy mieli 900 rydwanów z żelaznymi kosami. Co ciekawe ta bitwa posłużyła za wzór pewnej bitwie podczas I wojny światowej. W 1918 roku brytyjski generał Edmund Allenby oraz siły arabskie koordynowane przez podpułkownika Lawrence’a zwanego Lawrence’em z Arabii zaatakowały armie Tureckie znajdujące się na równinie Megiddo. Podobno generał Allenby wzorował swój atak na podstawie opisów z biblijnej księgi Sędziów. Gazety oczywiście nazwały tą bitwę Armagedonem. Doszło tam wtedy do całkowitej zagłady sił tureckich. Niektórzy historycy liczą, że wszystkich bitew pod Megiddo było około 40. Ja oczywiście nie wymienię w tej audycji wszystkich. Wspomnę jeszcze tylko o bitwie pomiędzy faraonem Necho i królem judzkim Jozjaszem, która jest opisana w 2 Kronik 23:29. Faraon Necho szedł na północ, aby wspomóc Asyryjczyków, drogę zastąpił mu król Jozjasz i zrobił to właśnie pod Megiddo. Bitwę wygrał Neho, a Jozjasz zginął. Później warto wspomnieć o bitwie w 1260 pomiędzy Mongołami, a Mamelukami. Mongołowie prawdopodobnie zajęliby całą Afrykę północną i potem być może Hiszpanię. Zostali jednak pokonani pod Megiddo w 1260 roku. Wcześniej w XII wieku Saladyn cztery razy walczył z Krzyżowcami pod Megiddo. Później doszło jeszcze do bitwy pomiędzy Napoleonem a armią turecką. Ostatnia znana bitwa została tutaj stoczona w 1948 roku pomiędzy Żydami a Arabami. Podsumowując. Przez Palestynę biegła Via Maris czyli Droga Nadmorska. Na północy jednak nad morzem stoi góra Karmel, droga więc musiała skręcić na równinę Megiddo. Stąd można było iść dalej na północ, albo skręcić na północny-wschód. Miasto Megiddo było więc swego rodzaju bramą. Gdy jakaś armia chciała się spotkać z inną armią to mogła tutaj zaczekać. Tego miejsca nie dało się ominąć. Z tego powodu rozegrało się tutaj wiele bitew. Najstarsza znana bitwa rozegrała się w XV w. p.n.e. Ostatnia w 1948 roku. Z biblijnych opisów walczył tutaj sędzia Barak i wygrał oraz król Judzki Jozjasz, który przegrał. Walczyli tutaj krzyżowcy z Saladynem, Mamelukowie z Mongołami, Napoleon z Turkami itd. “I zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon” (Objawienie 16:16) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Objawienie-Swietego-Jana/16/16 “Ponadto należały do Manassesa w obrębie posiadłości Issachara i Aszera Bet-Szean i jego osady, Jibleam i jego osady, mieszkańcy Dor i jego osady, i mieszkańcy En-Dor i jego osady, Taanach i jego osady, mieszkańcy Megiddo i jego osady, trzy górzyste okręgi. Lecz synowie Manassesa nie mogli objąć w posiadanie tych miast i Kananejczycy zdołali utrzymać się w tej ziemi.” (Jozuego 17:11, 12). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jozuego/17/11 Manasses zaś nie posiadł Bet-Szean i jego osad ani Taanak i jego osad, ani nie wypędził mieszkańców Dor i jego osad, ani mieszkańców Jibleam i jego osad, ani mieszkańców Megiddo i jego osad. Kananejczycy więc zdołali utrzymać się w tej ziemi. Gdy zaś Izrael się wzmocnił, narzucił Kananejczykom pańszczyznę, ale ich nie wypędził (Sędziów 1:27, 28) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/1/27 Przyszli królowie i walczyli, Walczyli wówczas królowie kananejscy W Taanak, nad wodami Megiddo, Lecz łupu w srebrze nie wzięli (Sędziów 5:19). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/5/19 Za jego czasów wyruszył faraon Necho, król egipski, przeciwko królowi asyryjskiemu nad rzekę Eufrat. Gdy król Jozjasz wyprawił się, aby się z nim potykać, ten, gdy go zobaczył, pozbawił go życia pod Megiddo. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/23/29

Dzisiaj będziecie mogli posłuchać pierwszego odcinka poświęconego miejscu. Będziemy mówić o miejscu, którego nazwa jest chyba najbardziej znanym słowem z Biblii. Jest to bardzo ciekawe, bo to słowo występuje w Biblii tylko raz. W księdze Objawienia nazywanej też księgą Apokalipsy rozdziale 16 i wersecie 16 czytamy: “zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon”. We wcześniejszym wersecie 14 czytamy, że “demony zgromadzą wszystkich królów ziemi do walki na wojnę w wielki dzień Boga Wszechmogącego”. A gdzie ich zgromadzą, właśnie na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon. Gdzie jest to miejsce?

Po hebrajsku to słowo brzmi “Har-Magedon”. Mamy tutaj dwa słowa: “har” czyli góra oraz słowo “Megadon” czyli Megiddo. Megiddo to miasto wspomniane wielokrotnie w Biblii. Jest jednak problem, w tamtej okolicy nie ma góry. Ruiny tego miasta znajdują się na 20 metrowym wzgórzu, które powstało w ten sposób, że kolejne miasta budowano na gruzach poprzednich miast. Archeolodzy, którzy przekopywali się przez tą górę odnaleźli 20 warstw, co świadczy o wielokrotnym przebudowywaniu tego miasta. Tak więc w tym miejscu znajduje się nie góra, ale coś w rodzaju kopca. Co jednak znaczy nazwa “Megiddo”?

Słowo Megiddo można przetłumaczyć jako “zgromadzenie”, “spotkanie”, “miejsce tłumów” albo nawet “zgromadzenie wojsk”. Zauważmy jak dobrze pasuje to do wersetów z księgi Objawienia, które już czytałem. Te wersety mówiły o zgromadzeniu wszystkich królów do walki na miejscu, które się nazywa Armagedon. Jeżeli zamiast słowa Armagedon użyjemy zwrotu “góra zgromadzenia wojsk” to te wersety z księgi Objawienia brzmiałyby: “Zgromadziły wszystkich królów na wojnę na miejscu góry zgromadzeń wojsk”. Dodatkowo słowo “miejsce” to greckie słowo “topon”, które można przetłumaczyć jako “miejsce” ale także jako “sytuacja” lub “możliwość”.

Biblia pierwszy raz wspomina o mieście Megiddo podczas podboju Ziemi Obiecanej. W księdze Jozuego 12:21 pojawia się król Megiddo na liście pokonanych przez Jozuego królów. Jednak tego króla jak i wielu innych pokonano najwyraźniej w terenie, być może na równinie Megiddo czyli w okolicach tego miasta. Pokonanie tego króla nie oznaczało zdobycie miasta. Później w tej samej księdze w Jozuego 17:11 czytamy, że miasto przypadło plemieniu Manassesa. Jednak kolejny 12 werset mówi, że to plemię nie potrafiło zdobyć tego miasta i dalej tam mieszkali Kananejczycy.

Jednak opis biblijny nie jest najstarszym opisem miasta i jego okolic. W XV w. p.n.e. doszło tutaj do bitwy między Egipcjanami pod wodzą faraona Totmesa III oraz koalicji kananejskich miast. Jednym z nich było właśnie Megiddo, a bitwa rozegrała się w okolicach tego miasta. Tak więc do historii przeszła jako pierwsza bitwa pod Megiddo. Bitwa rozegrała się na równinie, którą też się nazywa Megiddo. Aby zrozumieć co się stało wtedy jak również podczas kolejnych bitew w tym miejscu warto zapoznać się trochę z geografią.

Z południa na północ biegnie droga nazywana Via Maris czyli Droga Nadmorska. To określenie pojawia się w Biblii w Księdze Izajasza 9:1 oraz w Mateusza 4:15. Tą drogą można było iść z Egiptu na północ. Właśnie przy Megiddo ta droga się rozdwajała. Można sobie wyobrazić taką wielką literę Y. Z dołu idzie jedna droga i właśnie przy Megiddo pojawiają się dwie odnogi. Jedna z tych odnóg idzie na dalej na północ wzdłuż morza, a druga skręca na północny wschód w kierunku gdzie Asyrii czy Babilonu. Terytorium Izraela to mnóstwo gór, łatwa droga prowadzi niedaleko miasta Megiddo.

Kanaan był wtedy pod panowaniem Egipcjan i tędy szły bardzo ważne szlaki handlowe. Jednak w XV wieku doszło do buntu i właśnie z tego powodu wyruszył Totmes III.

Via Maris czyli Droga Nadmorska jak sama nazwa wskazuje biegnie wzdłuż morza. Jednak w pewnym miejscu drogę zagradza góra Karmel. Właśnie tam trzeba skręcić i przejść przez góry w kierunku Megiddo. Miasto to stało jakby na warcie pilnując przejścia. W czasach Totmesa III były trzy drogi. Dwie łatwe oraz jedna trudna. Ta trudna była bardzo wąska. Faraon zdecydował się właśnie na nią bo pozostałe były pilnowane. Jak czytamy w egipskim sprawozdaniu szli: “koń za koniem i człowiek za człowiekiem”. Zaskoczyli tym swoich przeciwników.

Megiddo zostało wtedy zniszczone, ale wkrótce potem odbudowano je. Było już jednak sojusznikiem Egiptu. Wspominane jest wielokrotnie w listach z Amarny. Jest to korespondencja pomiędzy administracją faraona, a podległymi mu miastami. W tym okresie pojawił się w Kanaanie Abraham. W późniejszych opisach jego podróży Izraelici piszą, że gdy Abraham przekroczył Eufrat znalazł się w Egipcie. Kanaan nie był Egiptem, ale był terytorium zależnym od Egiptu, co potwierdzają właśnie listy z Amarny.

Później Megiddo pojawia się w opisach z księgi Jozuego o czym już mówiłem. Nie zostało jednak zdobyte przez Izraelitów. Po śmierci Jozuego w Izraelu rządzili sędziowie. Tak więc po księdze Jozuego mamy w Biblii księgę Sędziów. Właśnie w Sędziów 1:27, 28 czytamy, że Manases nie posiadł miast, w tym Megiddo, ale, że później gdy urósł w siłę narzucił im pańszczyznę. Innymi słowy mieszkańcy Megiddo dalej mieszkali wśród Izraelitów, ale musieli płacić swego rodzaju podatki w postaci pracy przymusowej. Ale jakie jeszcze bitwy rozegrały się pod Megiddo?

Biblia wspomina o kilku bitwach. Np. już w 4 rozdziale Księgi Sędziów jest opisana walka sędziego Baraka z Syserą, który miał rydwany wojenne z przymocowanymi kosami. Sędzia Barak zszedł z góry Tabor i pokonał Syserę. Góra Tabor znajduje się naprzeciwko miasta Megiddo. Pomiędzy tym miastem i górą Tabor znajduje się równina, która jest otoczona górami. Ta część bliżej miasta Megiddo nazywa się równiną Megiddo. Ta część bliżej góry Tabor to nizina Jizreel. Wprawdzie Barak zszedł z góry Tabor, ale w późniejszej pieśni opisanej w Sędziów 5:19 czytamy, że Sysera został rozgromiony nad wodami Megiddo. Czym były te wody?

Wszyscy, którzy mieszkają niedaleko gór wiedzą, że strumyki potrafią się szybko zmienić w rwące rzeki, a pola w bagna. Tak prawdopodobnie było i w tym wypadku. Przez tą równinę płynie potok Kiszon, który rozlewa się na cały obszar po obfitych deszczach, a Biblia wspomina o deszczu. Sędzia Barak był na górze, czyli w miejscu gdzie nie mogły go zaatakować rydwany. Zszedł z tej góry gdy zaczął padać deszcz. Równina Megiddo szybko zamieniła się w grzęzawisko, gdzie utknęły groźne rydwany. Tak Izraelici pokonali Kananejczyków, którzy mieli 900 rydwanów z żelaznymi kosami. Co ciekawe ta bitwa posłużyła za wzór pewnej bitwie podczas I wojny światowej.

W 1918 roku brytyjski generał Edmund Allenby oraz siły arabskie koordynowane przez podpułkownika Lawrence’a zwanego Lawrence’em z Arabii zaatakowały armie Tureckie znajdujące się na równinie Megiddo. Podobno generał Allenby wzorował swój atak na podstawie opisów z biblijnej księgi Sędziów. Gazety oczywiście nazwały tą bitwę Armagedonem. Doszło tam wtedy do całkowitej zagłady sił tureckich.

Niektórzy historycy liczą, że wszystkich bitew pod Megiddo było około 40. Ja oczywiście nie wymienię w tej audycji wszystkich. Wspomnę jeszcze tylko o bitwie pomiędzy faraonem Necho i królem judzkim Jozjaszem, która jest opisana w 2 Kronik 23:29. Faraon Necho szedł na północ, aby wspomóc Asyryjczyków, drogę zastąpił mu król Jozjasz i zrobił to właśnie pod Megiddo. Bitwę wygrał Neho, a Jozjasz zginął.

Później warto wspomnieć o bitwie w 1260 pomiędzy Mongołami, a Mamelukami. Mongołowie prawdopodobnie zajęliby całą Afrykę północną i potem być może Hiszpanię. Zostali jednak pokonani pod Megiddo w 1260 roku. Wcześniej w XII wieku Saladyn cztery razy walczył z Krzyżowcami pod Megiddo. Później doszło jeszcze do bitwy pomiędzy Napoleonem a armią turecką. Ostatnia znana bitwa została tutaj stoczona w 1948 roku pomiędzy Żydami a Arabami.

Podsumowując. Przez Palestynę biegła Via Maris czyli Droga Nadmorska. Na północy jednak nad morzem stoi góra Karmel, droga więc musiała skręcić na równinę Megiddo. Stąd można było iść dalej na północ, albo skręcić na północny-wschód. Miasto Megiddo było więc swego rodzaju bramą. Gdy jakaś armia chciała się spotkać z inną armią to mogła tutaj zaczekać. Tego miejsca nie dało się ominąć. Z tego powodu rozegrało się tutaj wiele bitew. Najstarsza znana bitwa rozegrała się w XV w. p.n.e. Ostatnia w 1948 roku. Z biblijnych opisów walczył tutaj sędzia Barak i wygrał oraz król Judzki Jozjasz, który przegrał. Walczyli tutaj krzyżowcy z Saladynem, Mamelukowie z Mongołami, Napoleon z Turkami itd.

“I zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon” (Objawienie 16:16)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Objawienie-Swietego-Jana/16/16

“Ponadto należały do Manassesa w obrębie posiadłości Issachara i Aszera Bet-Szean i jego osady, Jibleam i jego osady, mieszkańcy Dor i jego osady, i mieszkańcy En-Dor i jego osady, Taanach i jego osady, mieszkańcy Megiddo i jego osady, trzy górzyste okręgi. Lecz synowie Manassesa nie mogli objąć w posiadanie tych miast i Kananejczycy zdołali utrzymać się w tej ziemi.” (Jozuego 17:11, 12).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jozuego/17/11

Manasses zaś nie posiadł Bet-Szean i jego osad ani Taanak i jego osad, ani nie wypędził mieszkańców Dor i jego osad, ani mieszkańców Jibleam i jego osad, ani mieszkańców Megiddo i jego osad. Kananejczycy więc zdołali utrzymać się w tej ziemi. Gdy zaś Izrael się wzmocnił, narzucił Kananejczykom pańszczyznę, ale ich nie wypędził (Sędziów 1:27, 28)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/1/27

Przyszli królowie i walczyli, Walczyli wówczas królowie kananejscy W Taanak, nad wodami Megiddo, Lecz łupu w srebrze nie wzięli (Sędziów 5:19).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/5/19

Za jego czasów wyruszył faraon Necho, król egipski, przeciwko królowi asyryjskiemu nad rzekę Eufrat. Gdy król Jozjasz wyprawił się, aby się z nim potykać, ten, gdy go zobaczył, pozbawił go życia pod Megiddo.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/23/29

Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:

1 2 3 4 5 6

Historie Biblijne

Odcinki od najnowszych:

24 - Królowie Perscy
2021-08-23 06:51:15

23 - Cyrus Wielki
2021-07-20 12:01:05

22 - Żony Dawida
2021-06-26 18:54:51

21 - Atalia
2021-05-25 17:11:40

20 - Jezebel
2021-05-03 21:22:55

19 - Szafan
2021-04-06 21:50:21

18 - Ezechiel
2021-03-22 08:36:16

17 - Król Saul część 2
2021-03-14 23:35:52

16 - Król Saul część 1
2021-01-27 11:36:30

15 - Armagedon
2020-12-15 16:02:48

Informacja dotycząca prawa autorskich: Wszelka prezentowana tu zawartość podkastu jest własnością jego autora

Wyszukiwanie

Kategorie

Nasza strona używa plików cookies

Historie Biblijne

Odcinki od najnowszych:

24 - Królowie Perscy 2021-08-23 06:51:15

23 - Cyrus Wielki 2021-07-20 12:01:05

22 - Żony Dawida 2021-06-26 18:54:51

21 - Atalia 2021-05-25 17:11:40

20 - Jezebel 2021-05-03 21:22:55

19 - Szafan 2021-04-06 21:50:21

18 - Ezechiel 2021-03-22 08:36:16

17 - Król Saul część 2 2021-03-14 23:35:52

16 - Król Saul część 1 2021-01-27 11:36:30

15 - Armagedon 2020-12-15 16:02:48

Informacja dotycząca prawa autorskich: Wszelka prezentowana tu zawartość podkastu jest własnością jego autora

Wyszukiwanie

Kategorie

Nasza strona używa plików cookies

24 - Królowie Perscy
2021-08-23 06:51:15

23 - Cyrus Wielki
2021-07-20 12:01:05

22 - Żony Dawida
2021-06-26 18:54:51

21 - Atalia
2021-05-25 17:11:40

20 - Jezebel
2021-05-03 21:22:55

19 - Szafan
2021-04-06 21:50:21

18 - Ezechiel
2021-03-22 08:36:16

17 - Król Saul część 2
2021-03-14 23:35:52

16 - Król Saul część 1
2021-01-27 11:36:30

15 - Armagedon
2020-12-15 16:02:48