Historie Biblijne
Biografie mało znanych postaci z biblijnej historii
Kategorie:
Historia
Historia
15 - Armagedon
2020-12-15 16:02:48
Dzisiaj będziecie mogli posłuchać pierwszego odcinka poświęconego miejscu. Będziemy mówić o miejscu, którego nazwa jest chyba najbardziej znanym słowem z Biblii. Jest to bardzo ciekawe, bo to słowo występuje w Biblii tylko raz. W księdze Objawienia nazywanej też księgą Apokalipsy rozdziale 16 i wersecie 16 czytamy: “zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon”. We wcześniejszym wersecie 14 czytamy, że “demony zgromadzą wszystkich królów ziemi do walki na wojnę w wielki dzień Boga Wszechmogącego”. A gdzie ich zgromadzą, właśnie na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon. Gdzie jest to miejsce? Po hebrajsku to słowo brzmi “Har-Magedon”. Mamy tutaj dwa słowa: “har” czyli góra oraz słowo “Megadon” czyli Megiddo. Megiddo to miasto wspomniane wielokrotnie w Biblii. Jest jednak problem, w tamtej okolicy nie ma góry. Ruiny tego miasta znajdują się na 20 metrowym wzgórzu, które powstało w ten sposób, że kolejne miasta budowano na gruzach poprzednich miast. Archeolodzy, którzy przekopywali się przez tą górę odnaleźli 20 warstw, co świadczy o wielokrotnym przebudowywaniu tego miasta. Tak więc w tym miejscu znajduje się nie góra, ale coś w rodzaju kopca. Co jednak znaczy nazwa “Megiddo”? Słowo Megiddo można przetłumaczyć jako “zgromadzenie”, “spotkanie”, “miejsce tłumów” albo nawet “zgromadzenie wojsk”. Zauważmy jak dobrze pasuje to do wersetów z księgi Objawienia, które już czytałem. Te wersety mówiły o zgromadzeniu wszystkich królów do walki na miejscu, które się nazywa Armagedon. Jeżeli zamiast słowa Armagedon użyjemy zwrotu “góra zgromadzenia wojsk” to te wersety z księgi Objawienia brzmiałyby: “Zgromadziły wszystkich królów na wojnę na miejscu góry zgromadzeń wojsk”. Dodatkowo słowo “miejsce” to greckie słowo “topon”, które można przetłumaczyć jako “miejsce” ale także jako “sytuacja” lub “możliwość”. Biblia pierwszy raz wspomina o mieście Megiddo podczas podboju Ziemi Obiecanej. W księdze Jozuego 12:21 pojawia się król Megiddo na liście pokonanych przez Jozuego królów. Jednak tego króla jak i wielu innych pokonano najwyraźniej w terenie, być może na równinie Megiddo czyli w okolicach tego miasta. Pokonanie tego króla nie oznaczało zdobycie miasta. Później w tej samej księdze w Jozuego 17:11 czytamy, że miasto przypadło plemieniu Manassesa. Jednak kolejny 12 werset mówi, że to plemię nie potrafiło zdobyć tego miasta i dalej tam mieszkali Kananejczycy. Jednak opis biblijny nie jest najstarszym opisem miasta i jego okolic. W XV w. p.n.e. doszło tutaj do bitwy między Egipcjanami pod wodzą faraona Totmesa III oraz koalicji kananejskich miast. Jednym z nich było właśnie Megiddo, a bitwa rozegrała się w okolicach tego miasta. Tak więc do historii przeszła jako pierwsza bitwa pod Megiddo. Bitwa rozegrała się na równinie, którą też się nazywa Megiddo. Aby zrozumieć co się stało wtedy jak również podczas kolejnych bitew w tym miejscu warto zapoznać się trochę z geografią. Z południa na północ biegnie droga nazywana Via Maris czyli Droga Nadmorska. To określenie pojawia się w Biblii w Księdze Izajasza 9:1 oraz w Mateusza 4:15. Tą drogą można było iść z Egiptu na północ. Właśnie przy Megiddo ta droga się rozdwajała. Można sobie wyobrazić taką wielką literę Y. Z dołu idzie jedna droga i właśnie przy Megiddo pojawiają się dwie odnogi. Jedna z tych odnóg idzie na dalej na północ wzdłuż morza, a druga skręca na północny wschód w kierunku gdzie Asyrii czy Babilonu. Terytorium Izraela to mnóstwo gór, łatwa droga prowadzi niedaleko miasta Megiddo. Kanaan był wtedy pod panowaniem Egipcjan i tędy szły bardzo ważne szlaki handlowe. Jednak w XV wieku doszło do buntu i właśnie z tego powodu wyruszył Totmes III. Via Maris czyli Droga Nadmorska jak sama nazwa wskazuje biegnie wzdłuż morza. Jednak w pewnym miejscu drogę zagradza góra Karmel. Właśnie tam trzeba skręcić i przejść przez góry w kierunku Megiddo. Miasto to stało jakby na warcie pilnując przejścia. W czasach Totmesa III były trzy drogi. Dwie łatwe oraz jedna trudna. Ta trudna była bardzo wąska. Faraon zdecydował się właśnie na nią bo pozostałe były pilnowane. Jak czytamy w egipskim sprawozdaniu szli: “koń za koniem i człowiek za człowiekiem”. Zaskoczyli tym swoich przeciwników. Megiddo zostało wtedy zniszczone, ale wkrótce potem odbudowano je. Było już jednak sojusznikiem Egiptu. Wspominane jest wielokrotnie w listach z Amarny. Jest to korespondencja pomiędzy administracją faraona, a podległymi mu miastami. W tym okresie pojawił się w Kanaanie Abraham. W późniejszych opisach jego podróży Izraelici piszą, że gdy Abraham przekroczył Eufrat znalazł się w Egipcie. Kanaan nie był Egiptem, ale był terytorium zależnym od Egiptu, co potwierdzają właśnie listy z Amarny. Później Megiddo pojawia się w opisach z księgi Jozuego o czym już mówiłem. Nie zostało jednak zdobyte przez Izraelitów. Po śmierci Jozuego w Izraelu rządzili sędziowie. Tak więc po księdze Jozuego mamy w Biblii księgę Sędziów. Właśnie w Sędziów 1:27, 28 czytamy, że Manases nie posiadł miast, w tym Megiddo, ale, że później gdy urósł w siłę narzucił im pańszczyznę. Innymi słowy mieszkańcy Megiddo dalej mieszkali wśród Izraelitów, ale musieli płacić swego rodzaju podatki w postaci pracy przymusowej. Ale jakie jeszcze bitwy rozegrały się pod Megiddo? Biblia wspomina o kilku bitwach. Np. już w 4 rozdziale Księgi Sędziów jest opisana walka sędziego Baraka z Syserą, który miał rydwany wojenne z przymocowanymi kosami. Sędzia Barak zszedł z góry Tabor i pokonał Syserę. Góra Tabor znajduje się naprzeciwko miasta Megiddo. Pomiędzy tym miastem i górą Tabor znajduje się równina, która jest otoczona górami. Ta część bliżej miasta Megiddo nazywa się równiną Megiddo. Ta część bliżej góry Tabor to nizina Jizreel. Wprawdzie Barak zszedł z góry Tabor, ale w późniejszej pieśni opisanej w Sędziów 5:19 czytamy, że Sysera został rozgromiony nad wodami Megiddo. Czym były te wody? Wszyscy, którzy mieszkają niedaleko gór wiedzą, że strumyki potrafią się szybko zmienić w rwące rzeki, a pola w bagna. Tak prawdopodobnie było i w tym wypadku. Przez tą równinę płynie potok Kiszon, który rozlewa się na cały obszar po obfitych deszczach, a Biblia wspomina o deszczu. Sędzia Barak był na górze, czyli w miejscu gdzie nie mogły go zaatakować rydwany. Zszedł z tej góry gdy zaczął padać deszcz. Równina Megiddo szybko zamieniła się w grzęzawisko, gdzie utknęły groźne rydwany. Tak Izraelici pokonali Kananejczyków, którzy mieli 900 rydwanów z żelaznymi kosami. Co ciekawe ta bitwa posłużyła za wzór pewnej bitwie podczas I wojny światowej. W 1918 roku brytyjski generał Edmund Allenby oraz siły arabskie koordynowane przez podpułkownika Lawrence’a zwanego Lawrence’em z Arabii zaatakowały armie Tureckie znajdujące się na równinie Megiddo. Podobno generał Allenby wzorował swój atak na podstawie opisów z biblijnej księgi Sędziów. Gazety oczywiście nazwały tą bitwę Armagedonem. Doszło tam wtedy do całkowitej zagłady sił tureckich. Niektórzy historycy liczą, że wszystkich bitew pod Megiddo było około 40. Ja oczywiście nie wymienię w tej audycji wszystkich. Wspomnę jeszcze tylko o bitwie pomiędzy faraonem Necho i królem judzkim Jozjaszem, która jest opisana w 2 Kronik 23:29. Faraon Necho szedł na północ, aby wspomóc Asyryjczyków, drogę zastąpił mu król Jozjasz i zrobił to właśnie pod Megiddo. Bitwę wygrał Neho, a Jozjasz zginął. Później warto wspomnieć o bitwie w 1260 pomiędzy Mongołami, a Mamelukami. Mongołowie prawdopodobnie zajęliby całą Afrykę północną i potem być może Hiszpanię. Zostali jednak pokonani pod Megiddo w 1260 roku. Wcześniej w XII wieku Saladyn cztery razy walczył z Krzyżowcami pod Megiddo. Później doszło jeszcze do bitwy pomiędzy Napoleonem a armią turecką. Ostatnia znana bitwa została tutaj stoczona w 1948 roku pomiędzy Żydami a Arabami. Podsumowując. Przez Palestynę biegła Via Maris czyli Droga Nadmorska. Na północy jednak nad morzem stoi góra Karmel, droga więc musiała skręcić na równinę Megiddo. Stąd można było iść dalej na północ, albo skręcić na północny-wschód. Miasto Megiddo było więc swego rodzaju bramą. Gdy jakaś armia chciała się spotkać z inną armią to mogła tutaj zaczekać. Tego miejsca nie dało się ominąć. Z tego powodu rozegrało się tutaj wiele bitew. Najstarsza znana bitwa rozegrała się w XV w. p.n.e. Ostatnia w 1948 roku. Z biblijnych opisów walczył tutaj sędzia Barak i wygrał oraz król Judzki Jozjasz, który przegrał. Walczyli tutaj krzyżowcy z Saladynem, Mamelukowie z Mongołami, Napoleon z Turkami itd. “I zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon” (Objawienie 16:16) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Objawienie-Swietego-Jana/16/16 “Ponadto należały do Manassesa w obrębie posiadłości Issachara i Aszera Bet-Szean i jego osady, Jibleam i jego osady, mieszkańcy Dor i jego osady, i mieszkańcy En-Dor i jego osady, Taanach i jego osady, mieszkańcy Megiddo i jego osady, trzy górzyste okręgi. Lecz synowie Manassesa nie mogli objąć w posiadanie tych miast i Kananejczycy zdołali utrzymać się w tej ziemi.” (Jozuego 17:11, 12). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jozuego/17/11 Manasses zaś nie posiadł Bet-Szean i jego osad ani Taanak i jego osad, ani nie wypędził mieszkańców Dor i jego osad, ani mieszkańców Jibleam i jego osad, ani mieszkańców Megiddo i jego osad. Kananejczycy więc zdołali utrzymać się w tej ziemi. Gdy zaś Izrael się wzmocnił, narzucił Kananejczykom pańszczyznę, ale ich nie wypędził (Sędziów 1:27, 28) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/1/27 Przyszli królowie i walczyli, Walczyli wówczas królowie kananejscy W Taanak, nad wodami Megiddo, Lecz łupu w srebrze nie wzięli (Sędziów 5:19). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/5/19 Za jego czasów wyruszył faraon Necho, król egipski, przeciwko królowi asyryjskiemu nad rzekę Eufrat. Gdy król Jozjasz wyprawił się, aby się z nim potykać, ten, gdy go zobaczył, pozbawił go życia pod Megiddo. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/23/29
Dzisiaj będziecie mogli posłuchać pierwszego odcinka poświęconego miejscu. Będziemy mówić o miejscu, którego nazwa jest chyba najbardziej znanym słowem z Biblii. Jest to bardzo ciekawe, bo to słowo występuje w Biblii tylko raz. W księdze Objawienia nazywanej też księgą Apokalipsy rozdziale 16 i wersecie 16 czytamy: “zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon”. We wcześniejszym wersecie 14 czytamy, że “demony zgromadzą wszystkich królów ziemi do walki na wojnę w wielki dzień Boga Wszechmogącego”. A gdzie ich zgromadzą, właśnie na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon. Gdzie jest to miejsce?
Po hebrajsku to słowo brzmi “Har-Magedon”. Mamy tutaj dwa słowa: “har” czyli góra oraz słowo “Megadon” czyli Megiddo. Megiddo to miasto wspomniane wielokrotnie w Biblii. Jest jednak problem, w tamtej okolicy nie ma góry. Ruiny tego miasta znajdują się na 20 metrowym wzgórzu, które powstało w ten sposób, że kolejne miasta budowano na gruzach poprzednich miast. Archeolodzy, którzy przekopywali się przez tą górę odnaleźli 20 warstw, co świadczy o wielokrotnym przebudowywaniu tego miasta. Tak więc w tym miejscu znajduje się nie góra, ale coś w rodzaju kopca. Co jednak znaczy nazwa “Megiddo”?
Słowo Megiddo można przetłumaczyć jako “zgromadzenie”, “spotkanie”, “miejsce tłumów” albo nawet “zgromadzenie wojsk”. Zauważmy jak dobrze pasuje to do wersetów z księgi Objawienia, które już czytałem. Te wersety mówiły o zgromadzeniu wszystkich królów do walki na miejscu, które się nazywa Armagedon. Jeżeli zamiast słowa Armagedon użyjemy zwrotu “góra zgromadzenia wojsk” to te wersety z księgi Objawienia brzmiałyby: “Zgromadziły wszystkich królów na wojnę na miejscu góry zgromadzeń wojsk”. Dodatkowo słowo “miejsce” to greckie słowo “topon”, które można przetłumaczyć jako “miejsce” ale także jako “sytuacja” lub “możliwość”.
Biblia pierwszy raz wspomina o mieście Megiddo podczas podboju Ziemi Obiecanej. W księdze Jozuego 12:21 pojawia się król Megiddo na liście pokonanych przez Jozuego królów. Jednak tego króla jak i wielu innych pokonano najwyraźniej w terenie, być może na równinie Megiddo czyli w okolicach tego miasta. Pokonanie tego króla nie oznaczało zdobycie miasta. Później w tej samej księdze w Jozuego 17:11 czytamy, że miasto przypadło plemieniu Manassesa. Jednak kolejny 12 werset mówi, że to plemię nie potrafiło zdobyć tego miasta i dalej tam mieszkali Kananejczycy.
Jednak opis biblijny nie jest najstarszym opisem miasta i jego okolic. W XV w. p.n.e. doszło tutaj do bitwy między Egipcjanami pod wodzą faraona Totmesa III oraz koalicji kananejskich miast. Jednym z nich było właśnie Megiddo, a bitwa rozegrała się w okolicach tego miasta. Tak więc do historii przeszła jako pierwsza bitwa pod Megiddo. Bitwa rozegrała się na równinie, którą też się nazywa Megiddo. Aby zrozumieć co się stało wtedy jak również podczas kolejnych bitew w tym miejscu warto zapoznać się trochę z geografią.
Z południa na północ biegnie droga nazywana Via Maris czyli Droga Nadmorska. To określenie pojawia się w Biblii w Księdze Izajasza 9:1 oraz w Mateusza 4:15. Tą drogą można było iść z Egiptu na północ. Właśnie przy Megiddo ta droga się rozdwajała. Można sobie wyobrazić taką wielką literę Y. Z dołu idzie jedna droga i właśnie przy Megiddo pojawiają się dwie odnogi. Jedna z tych odnóg idzie na dalej na północ wzdłuż morza, a druga skręca na północny wschód w kierunku gdzie Asyrii czy Babilonu. Terytorium Izraela to mnóstwo gór, łatwa droga prowadzi niedaleko miasta Megiddo.
Kanaan był wtedy pod panowaniem Egipcjan i tędy szły bardzo ważne szlaki handlowe. Jednak w XV wieku doszło do buntu i właśnie z tego powodu wyruszył Totmes III.
Via Maris czyli Droga Nadmorska jak sama nazwa wskazuje biegnie wzdłuż morza. Jednak w pewnym miejscu drogę zagradza góra Karmel. Właśnie tam trzeba skręcić i przejść przez góry w kierunku Megiddo. Miasto to stało jakby na warcie pilnując przejścia. W czasach Totmesa III były trzy drogi. Dwie łatwe oraz jedna trudna. Ta trudna była bardzo wąska. Faraon zdecydował się właśnie na nią bo pozostałe były pilnowane. Jak czytamy w egipskim sprawozdaniu szli: “koń za koniem i człowiek za człowiekiem”. Zaskoczyli tym swoich przeciwników.
Megiddo zostało wtedy zniszczone, ale wkrótce potem odbudowano je. Było już jednak sojusznikiem Egiptu. Wspominane jest wielokrotnie w listach z Amarny. Jest to korespondencja pomiędzy administracją faraona, a podległymi mu miastami. W tym okresie pojawił się w Kanaanie Abraham. W późniejszych opisach jego podróży Izraelici piszą, że gdy Abraham przekroczył Eufrat znalazł się w Egipcie. Kanaan nie był Egiptem, ale był terytorium zależnym od Egiptu, co potwierdzają właśnie listy z Amarny.
Później Megiddo pojawia się w opisach z księgi Jozuego o czym już mówiłem. Nie zostało jednak zdobyte przez Izraelitów. Po śmierci Jozuego w Izraelu rządzili sędziowie. Tak więc po księdze Jozuego mamy w Biblii księgę Sędziów. Właśnie w Sędziów 1:27, 28 czytamy, że Manases nie posiadł miast, w tym Megiddo, ale, że później gdy urósł w siłę narzucił im pańszczyznę. Innymi słowy mieszkańcy Megiddo dalej mieszkali wśród Izraelitów, ale musieli płacić swego rodzaju podatki w postaci pracy przymusowej. Ale jakie jeszcze bitwy rozegrały się pod Megiddo?
Biblia wspomina o kilku bitwach. Np. już w 4 rozdziale Księgi Sędziów jest opisana walka sędziego Baraka z Syserą, który miał rydwany wojenne z przymocowanymi kosami. Sędzia Barak zszedł z góry Tabor i pokonał Syserę. Góra Tabor znajduje się naprzeciwko miasta Megiddo. Pomiędzy tym miastem i górą Tabor znajduje się równina, która jest otoczona górami. Ta część bliżej miasta Megiddo nazywa się równiną Megiddo. Ta część bliżej góry Tabor to nizina Jizreel. Wprawdzie Barak zszedł z góry Tabor, ale w późniejszej pieśni opisanej w Sędziów 5:19 czytamy, że Sysera został rozgromiony nad wodami Megiddo. Czym były te wody?
Wszyscy, którzy mieszkają niedaleko gór wiedzą, że strumyki potrafią się szybko zmienić w rwące rzeki, a pola w bagna. Tak prawdopodobnie było i w tym wypadku. Przez tą równinę płynie potok Kiszon, który rozlewa się na cały obszar po obfitych deszczach, a Biblia wspomina o deszczu. Sędzia Barak był na górze, czyli w miejscu gdzie nie mogły go zaatakować rydwany. Zszedł z tej góry gdy zaczął padać deszcz. Równina Megiddo szybko zamieniła się w grzęzawisko, gdzie utknęły groźne rydwany. Tak Izraelici pokonali Kananejczyków, którzy mieli 900 rydwanów z żelaznymi kosami. Co ciekawe ta bitwa posłużyła za wzór pewnej bitwie podczas I wojny światowej.
W 1918 roku brytyjski generał Edmund Allenby oraz siły arabskie koordynowane przez podpułkownika Lawrence’a zwanego Lawrence’em z Arabii zaatakowały armie Tureckie znajdujące się na równinie Megiddo. Podobno generał Allenby wzorował swój atak na podstawie opisów z biblijnej księgi Sędziów. Gazety oczywiście nazwały tą bitwę Armagedonem. Doszło tam wtedy do całkowitej zagłady sił tureckich.
Niektórzy historycy liczą, że wszystkich bitew pod Megiddo było około 40. Ja oczywiście nie wymienię w tej audycji wszystkich. Wspomnę jeszcze tylko o bitwie pomiędzy faraonem Necho i królem judzkim Jozjaszem, która jest opisana w 2 Kronik 23:29. Faraon Necho szedł na północ, aby wspomóc Asyryjczyków, drogę zastąpił mu król Jozjasz i zrobił to właśnie pod Megiddo. Bitwę wygrał Neho, a Jozjasz zginął.
Później warto wspomnieć o bitwie w 1260 pomiędzy Mongołami, a Mamelukami. Mongołowie prawdopodobnie zajęliby całą Afrykę północną i potem być może Hiszpanię. Zostali jednak pokonani pod Megiddo w 1260 roku. Wcześniej w XII wieku Saladyn cztery razy walczył z Krzyżowcami pod Megiddo. Później doszło jeszcze do bitwy pomiędzy Napoleonem a armią turecką. Ostatnia znana bitwa została tutaj stoczona w 1948 roku pomiędzy Żydami a Arabami.
Podsumowując. Przez Palestynę biegła Via Maris czyli Droga Nadmorska. Na północy jednak nad morzem stoi góra Karmel, droga więc musiała skręcić na równinę Megiddo. Stąd można było iść dalej na północ, albo skręcić na północny-wschód. Miasto Megiddo było więc swego rodzaju bramą. Gdy jakaś armia chciała się spotkać z inną armią to mogła tutaj zaczekać. Tego miejsca nie dało się ominąć. Z tego powodu rozegrało się tutaj wiele bitew. Najstarsza znana bitwa rozegrała się w XV w. p.n.e. Ostatnia w 1948 roku. Z biblijnych opisów walczył tutaj sędzia Barak i wygrał oraz król Judzki Jozjasz, który przegrał. Walczyli tutaj krzyżowcy z Saladynem, Mamelukowie z Mongołami, Napoleon z Turkami itd.
“I zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon” (Objawienie 16:16)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Objawienie-Swietego-Jana/16/16
“Ponadto należały do Manassesa w obrębie posiadłości Issachara i Aszera Bet-Szean i jego osady, Jibleam i jego osady, mieszkańcy Dor i jego osady, i mieszkańcy En-Dor i jego osady, Taanach i jego osady, mieszkańcy Megiddo i jego osady, trzy górzyste okręgi. Lecz synowie Manassesa nie mogli objąć w posiadanie tych miast i Kananejczycy zdołali utrzymać się w tej ziemi.” (Jozuego 17:11, 12).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jozuego/17/11
Manasses zaś nie posiadł Bet-Szean i jego osad ani Taanak i jego osad, ani nie wypędził mieszkańców Dor i jego osad, ani mieszkańców Jibleam i jego osad, ani mieszkańców Megiddo i jego osad. Kananejczycy więc zdołali utrzymać się w tej ziemi. Gdy zaś Izrael się wzmocnił, narzucił Kananejczykom pańszczyznę, ale ich nie wypędził (Sędziów 1:27, 28)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/1/27
Przyszli królowie i walczyli, Walczyli wówczas królowie kananejscy W Taanak, nad wodami Megiddo, Lecz łupu w srebrze nie wzięli (Sędziów 5:19).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/5/19
Za jego czasów wyruszył faraon Necho, król egipski, przeciwko królowi asyryjskiemu nad rzekę Eufrat. Gdy król Jozjasz wyprawił się, aby się z nim potykać, ten, gdy go zobaczył, pozbawił go życia pod Megiddo.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/23/29
Po hebrajsku to słowo brzmi “Har-Magedon”. Mamy tutaj dwa słowa: “har” czyli góra oraz słowo “Megadon” czyli Megiddo. Megiddo to miasto wspomniane wielokrotnie w Biblii. Jest jednak problem, w tamtej okolicy nie ma góry. Ruiny tego miasta znajdują się na 20 metrowym wzgórzu, które powstało w ten sposób, że kolejne miasta budowano na gruzach poprzednich miast. Archeolodzy, którzy przekopywali się przez tą górę odnaleźli 20 warstw, co świadczy o wielokrotnym przebudowywaniu tego miasta. Tak więc w tym miejscu znajduje się nie góra, ale coś w rodzaju kopca. Co jednak znaczy nazwa “Megiddo”?
Słowo Megiddo można przetłumaczyć jako “zgromadzenie”, “spotkanie”, “miejsce tłumów” albo nawet “zgromadzenie wojsk”. Zauważmy jak dobrze pasuje to do wersetów z księgi Objawienia, które już czytałem. Te wersety mówiły o zgromadzeniu wszystkich królów do walki na miejscu, które się nazywa Armagedon. Jeżeli zamiast słowa Armagedon użyjemy zwrotu “góra zgromadzenia wojsk” to te wersety z księgi Objawienia brzmiałyby: “Zgromadziły wszystkich królów na wojnę na miejscu góry zgromadzeń wojsk”. Dodatkowo słowo “miejsce” to greckie słowo “topon”, które można przetłumaczyć jako “miejsce” ale także jako “sytuacja” lub “możliwość”.
Biblia pierwszy raz wspomina o mieście Megiddo podczas podboju Ziemi Obiecanej. W księdze Jozuego 12:21 pojawia się król Megiddo na liście pokonanych przez Jozuego królów. Jednak tego króla jak i wielu innych pokonano najwyraźniej w terenie, być może na równinie Megiddo czyli w okolicach tego miasta. Pokonanie tego króla nie oznaczało zdobycie miasta. Później w tej samej księdze w Jozuego 17:11 czytamy, że miasto przypadło plemieniu Manassesa. Jednak kolejny 12 werset mówi, że to plemię nie potrafiło zdobyć tego miasta i dalej tam mieszkali Kananejczycy.
Jednak opis biblijny nie jest najstarszym opisem miasta i jego okolic. W XV w. p.n.e. doszło tutaj do bitwy między Egipcjanami pod wodzą faraona Totmesa III oraz koalicji kananejskich miast. Jednym z nich było właśnie Megiddo, a bitwa rozegrała się w okolicach tego miasta. Tak więc do historii przeszła jako pierwsza bitwa pod Megiddo. Bitwa rozegrała się na równinie, którą też się nazywa Megiddo. Aby zrozumieć co się stało wtedy jak również podczas kolejnych bitew w tym miejscu warto zapoznać się trochę z geografią.
Z południa na północ biegnie droga nazywana Via Maris czyli Droga Nadmorska. To określenie pojawia się w Biblii w Księdze Izajasza 9:1 oraz w Mateusza 4:15. Tą drogą można było iść z Egiptu na północ. Właśnie przy Megiddo ta droga się rozdwajała. Można sobie wyobrazić taką wielką literę Y. Z dołu idzie jedna droga i właśnie przy Megiddo pojawiają się dwie odnogi. Jedna z tych odnóg idzie na dalej na północ wzdłuż morza, a druga skręca na północny wschód w kierunku gdzie Asyrii czy Babilonu. Terytorium Izraela to mnóstwo gór, łatwa droga prowadzi niedaleko miasta Megiddo.
Kanaan był wtedy pod panowaniem Egipcjan i tędy szły bardzo ważne szlaki handlowe. Jednak w XV wieku doszło do buntu i właśnie z tego powodu wyruszył Totmes III.
Via Maris czyli Droga Nadmorska jak sama nazwa wskazuje biegnie wzdłuż morza. Jednak w pewnym miejscu drogę zagradza góra Karmel. Właśnie tam trzeba skręcić i przejść przez góry w kierunku Megiddo. Miasto to stało jakby na warcie pilnując przejścia. W czasach Totmesa III były trzy drogi. Dwie łatwe oraz jedna trudna. Ta trudna była bardzo wąska. Faraon zdecydował się właśnie na nią bo pozostałe były pilnowane. Jak czytamy w egipskim sprawozdaniu szli: “koń za koniem i człowiek za człowiekiem”. Zaskoczyli tym swoich przeciwników.
Megiddo zostało wtedy zniszczone, ale wkrótce potem odbudowano je. Było już jednak sojusznikiem Egiptu. Wspominane jest wielokrotnie w listach z Amarny. Jest to korespondencja pomiędzy administracją faraona, a podległymi mu miastami. W tym okresie pojawił się w Kanaanie Abraham. W późniejszych opisach jego podróży Izraelici piszą, że gdy Abraham przekroczył Eufrat znalazł się w Egipcie. Kanaan nie był Egiptem, ale był terytorium zależnym od Egiptu, co potwierdzają właśnie listy z Amarny.
Później Megiddo pojawia się w opisach z księgi Jozuego o czym już mówiłem. Nie zostało jednak zdobyte przez Izraelitów. Po śmierci Jozuego w Izraelu rządzili sędziowie. Tak więc po księdze Jozuego mamy w Biblii księgę Sędziów. Właśnie w Sędziów 1:27, 28 czytamy, że Manases nie posiadł miast, w tym Megiddo, ale, że później gdy urósł w siłę narzucił im pańszczyznę. Innymi słowy mieszkańcy Megiddo dalej mieszkali wśród Izraelitów, ale musieli płacić swego rodzaju podatki w postaci pracy przymusowej. Ale jakie jeszcze bitwy rozegrały się pod Megiddo?
Biblia wspomina o kilku bitwach. Np. już w 4 rozdziale Księgi Sędziów jest opisana walka sędziego Baraka z Syserą, który miał rydwany wojenne z przymocowanymi kosami. Sędzia Barak zszedł z góry Tabor i pokonał Syserę. Góra Tabor znajduje się naprzeciwko miasta Megiddo. Pomiędzy tym miastem i górą Tabor znajduje się równina, która jest otoczona górami. Ta część bliżej miasta Megiddo nazywa się równiną Megiddo. Ta część bliżej góry Tabor to nizina Jizreel. Wprawdzie Barak zszedł z góry Tabor, ale w późniejszej pieśni opisanej w Sędziów 5:19 czytamy, że Sysera został rozgromiony nad wodami Megiddo. Czym były te wody?
Wszyscy, którzy mieszkają niedaleko gór wiedzą, że strumyki potrafią się szybko zmienić w rwące rzeki, a pola w bagna. Tak prawdopodobnie było i w tym wypadku. Przez tą równinę płynie potok Kiszon, który rozlewa się na cały obszar po obfitych deszczach, a Biblia wspomina o deszczu. Sędzia Barak był na górze, czyli w miejscu gdzie nie mogły go zaatakować rydwany. Zszedł z tej góry gdy zaczął padać deszcz. Równina Megiddo szybko zamieniła się w grzęzawisko, gdzie utknęły groźne rydwany. Tak Izraelici pokonali Kananejczyków, którzy mieli 900 rydwanów z żelaznymi kosami. Co ciekawe ta bitwa posłużyła za wzór pewnej bitwie podczas I wojny światowej.
W 1918 roku brytyjski generał Edmund Allenby oraz siły arabskie koordynowane przez podpułkownika Lawrence’a zwanego Lawrence’em z Arabii zaatakowały armie Tureckie znajdujące się na równinie Megiddo. Podobno generał Allenby wzorował swój atak na podstawie opisów z biblijnej księgi Sędziów. Gazety oczywiście nazwały tą bitwę Armagedonem. Doszło tam wtedy do całkowitej zagłady sił tureckich.
Niektórzy historycy liczą, że wszystkich bitew pod Megiddo było około 40. Ja oczywiście nie wymienię w tej audycji wszystkich. Wspomnę jeszcze tylko o bitwie pomiędzy faraonem Necho i królem judzkim Jozjaszem, która jest opisana w 2 Kronik 23:29. Faraon Necho szedł na północ, aby wspomóc Asyryjczyków, drogę zastąpił mu król Jozjasz i zrobił to właśnie pod Megiddo. Bitwę wygrał Neho, a Jozjasz zginął.
Później warto wspomnieć o bitwie w 1260 pomiędzy Mongołami, a Mamelukami. Mongołowie prawdopodobnie zajęliby całą Afrykę północną i potem być może Hiszpanię. Zostali jednak pokonani pod Megiddo w 1260 roku. Wcześniej w XII wieku Saladyn cztery razy walczył z Krzyżowcami pod Megiddo. Później doszło jeszcze do bitwy pomiędzy Napoleonem a armią turecką. Ostatnia znana bitwa została tutaj stoczona w 1948 roku pomiędzy Żydami a Arabami.
Podsumowując. Przez Palestynę biegła Via Maris czyli Droga Nadmorska. Na północy jednak nad morzem stoi góra Karmel, droga więc musiała skręcić na równinę Megiddo. Stąd można było iść dalej na północ, albo skręcić na północny-wschód. Miasto Megiddo było więc swego rodzaju bramą. Gdy jakaś armia chciała się spotkać z inną armią to mogła tutaj zaczekać. Tego miejsca nie dało się ominąć. Z tego powodu rozegrało się tutaj wiele bitew. Najstarsza znana bitwa rozegrała się w XV w. p.n.e. Ostatnia w 1948 roku. Z biblijnych opisów walczył tutaj sędzia Barak i wygrał oraz król Judzki Jozjasz, który przegrał. Walczyli tutaj krzyżowcy z Saladynem, Mamelukowie z Mongołami, Napoleon z Turkami itd.
“I zgromadził ich na miejscu, które po hebrajsku nazywa się Armagedon” (Objawienie 16:16)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Objawienie-Swietego-Jana/16/16
“Ponadto należały do Manassesa w obrębie posiadłości Issachara i Aszera Bet-Szean i jego osady, Jibleam i jego osady, mieszkańcy Dor i jego osady, i mieszkańcy En-Dor i jego osady, Taanach i jego osady, mieszkańcy Megiddo i jego osady, trzy górzyste okręgi. Lecz synowie Manassesa nie mogli objąć w posiadanie tych miast i Kananejczycy zdołali utrzymać się w tej ziemi.” (Jozuego 17:11, 12).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jozuego/17/11
Manasses zaś nie posiadł Bet-Szean i jego osad ani Taanak i jego osad, ani nie wypędził mieszkańców Dor i jego osad, ani mieszkańców Jibleam i jego osad, ani mieszkańców Megiddo i jego osad. Kananejczycy więc zdołali utrzymać się w tej ziemi. Gdy zaś Izrael się wzmocnił, narzucił Kananejczykom pańszczyznę, ale ich nie wypędził (Sędziów 1:27, 28)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/1/27
Przyszli królowie i walczyli, Walczyli wówczas królowie kananejscy W Taanak, nad wodami Megiddo, Lecz łupu w srebrze nie wzięli (Sędziów 5:19).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Sedziow/5/19
Za jego czasów wyruszył faraon Necho, król egipski, przeciwko królowi asyryjskiemu nad rzekę Eufrat. Gdy król Jozjasz wyprawił się, aby się z nim potykać, ten, gdy go zobaczył, pozbawił go życia pod Megiddo.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/23/29
14 - Prawnukowie Heroda Wielkiego
2020-12-01 12:34:53
W dzisiejszym odcinku będziemy mówić sporo o kazirodztwie czyli o związkach z osobami blisko spokrewnionymi. Wprawdzie Biblia tego zakazywała, a z czasem było coraz więcej dowodów na to, że prowadzi to do chorób u dzieci zrodzonych z takich związków. Mimo wszystko w dawnych czasach władcy często wybierali sobie żony spośród bliskich krewnych. Dzięki temu władza pozostawała w rodzinie. Takie bliskie związki były normalne w Egipcie, w rodzinie Heroda, ale także wiele lat później w Europie wśród Habsburgów. Jak obliczają niektórzy historycy Karol II Habsburg w 14 liniach był potomkiem Joanny Szalonej. Podobnie to wyglądało w rodzinie Heroda. Antypater ojciec Heroda Wielkiego miał jeszcze jednego syna Fazaela. Jego syn o tym samym imieniu często jest nazywany Fazaelem II. Po śmierci swojego ojca poślubił on córkę stryja Heroda Wielkiego. Jego najmłodsza córka została żoną Heroda Agryppy I. Innymi słowy Herod Agryppa ożenił się ze swoją bliską kuzynką. Z tego małżeństwa urodził się Herod Agryppa II, który zarówno po mieczu jak i po kądzieli był prawnukiem Heroda Wielkiego. Łącznie Herod Agryppa I i jego kuzynka Kypros mieli pięcioro dzieci. My jednak skupimy się dzisiaj na trójce z nich. Będą to Herod Agryppa II oraz jego siostry Berenika i Druzylla. W ten sposób doszliśmy do prawnuka Heroda Wielkiego czyli Heroda Agryppę II. Urodził się on w Rzymie i tam też umarł. Gdy zmarł jego ojciec był zbyt młody aby dostać władzę. Miał wtedy zaledwie 17 lat. Potem dostał od cesarza Klaudiusza trochę ziemi ale nigdy tyle ile mieli jego poprzednicy z rodu Heroda. Herod Agryppa II miał dwie znane siostry Berenikę oraz Druzyllę. Ta druga siostra pierwsza pojawia się w Biblii. W Dziejach Apostolskich 24:24 czytamy, że apostoł Paweł był sądzony w Cezarei. Czytamy tam: “po kilku dniach przybył Feliks z żoną swoją Druzyllą, która była Żydówką. Kazał więc sprowadzić Pawła i przysłuchiwał się mu, co mówił o wierze w Jezusa Chrystusa”. Kim był ten Feliks? Cesarz Klaudiusz o mało co nie stracił życia podczas zamachu na swojego poprzednika czyli Kaligulę. Tak więc nie wiedząc komu zaufać powierzył ważne rządzenie swoim imperium wyzwoleńcom. Rzymianie dość dobrze traktowali domowych niewolników. Często ich wyzwolili, a ci byli zaufanymi swoich panów - w pewnym sensie tworząc powiększoną rodzinę swojego pana. Jednym z takich byłych niewolników był Pallas, a Feliks był jego bratem. Tak więc Pallas, który jako jeden z tych wyzwoleńców zarządzał imperium rzymskim w imieniu Klaudiusza mianował swojego brata Feliksa zarządcą Judei (po łacinie procurator). Ten były niewolnik wybierał sobie za żony księżniczki. Najpierw ożenił się z inną Druzyllą, która była prawnuczką Kleopatry VII i Marka Antoniusza. Później ożenił się z Druzyllą, która była prawnuczką Heroda Wielkiego. Druzylla była córką Heroda Agryppy I, a siostrą Agryppy II oraz Bereniki. Druzylla, prawnuczka Heroda Wielkiego także miała wcześniej męża, który był królem, ale porzuciła go dla Feliksa. Z małżeństwa z Feliksem miała syna nazywanego Agryppą III. Ich syn zginął później podczas wybuchu Wezuwiusza w roku 79. Agrypa III przebywał wtedy w Pompejach. Apostoł Paweł staną przed Feliksem w Cezarei i jak czytamy w kolejnych wersetach rozdziału 24 Dziejów Apostolskich słuchał wyjaśnień apostoła. Paweł mówił mu o panowaniu nad sobą oraz o sądzie, który ma przyjść. Feliks się tym wystraszył. Jednak nie zwolnił Pawła, bo czekał na łapówkę od niego. Ostatni werset tego rozdziału mówi, że po Feliksie zarządcą Judei został Porcjusz Festus. W czasach tych dwóch prokuratorów rozpoczął się konflikt w Cezarei. Jak mówiłem w odcinku 11 tej audycji - port w Cezarei. Stanęła tam też świątynia Augusta. Przybyło tam wielu Greków, co doprowadziło do wielu problemów. Żydzi uważali, że to ich miasto, bo przecież zbudował je ich król Herod Wielki. Zarówno Feliks jak i następujący po nim Porcjusz Festus nie rozwiązali tego konfliktu. Festus odesłał obie strony konfliktu czyli zarówno Żydów jak i Greków do Nerona. Doprowadziło to później do buntu. Biblia mówi, że Paweł stanął przed kolejnym napastnikiem czyli Festusem. Chciał się on przypodobać Żydom, którymi miał rządzić i chciał odesłać Pawła do Jerozolimy. Wtedy apostoł Paweł skorzystał ze swojego rzymskiego obywatelstwa i odwołał się co cezara, którym wtedy był Neron. Paweł, który kilka lat spędził w tym więzieniu w Cezarei miał już okazję poznać najmłodszą córkę zmarłego króla Heroda Agryppy I czyli Druzyllę oraz przede wszystkim jej męża Feliksa. Teraz będzie miał okazję poznać resztę rodzeństwa, bo Festus korzystając z przybycia króla Heroda Agryppy II poprosił go o pomoc w sprawie apostoła Pawła. W Dziejach Apostolskich 25:23 czytamy: “gdy przyszli Agryppa i Berenika z wielką okazałością i weszli do sali przyjęć (...) na rozkaz Festusa przyprowadzono Pawła”. Prawie cały kolejny rozdział Dziejów Apostolskich czyli rozdział 26 to obrona Pawła przed namiestnikiem Festusem oraz królem Agryppą II i jego siostrą Berenike. Ciekawe jest to, że wobec poprzedniego namiestnika Feliksa, dla którego Druzylla porzuciła swojego męża Paweł mówił o panowaniu nad sobą oraz o nadchodzącym sądzie. Wprawdzie nie powiedział wprost, że Bóg ukarze rozpustników, ale chyba to chciał zasugerować. Teraz przed Herodem Agryppą II i Berenike mówi o zmartwychwstaniu oraz o proroctwach. Trzeba wam jednak wiedzieć, że powszechnie w tamtych czasach uważano, że Agryppa II współżyje ze swoją siostrą Berenike. Agryppa II był o rok starszy od Berenike, Druzylla była młodsza od Berenike o 10 lat. Gdy pierwszy raz rozeszły się pogłoski o tym, że żyje ze swoim bratem nakłoniła króla Cylicji, aby dał się obrzezać i została jego żoną. Potem jednak zostawiła swojego męża i wróciła do swojego brata. Właśnie wtedy doszło do przesłuchania apostoła Pawła. Może warto przypomnieć, że Jan Chrzciciel zginął właśnie dlatego, że krytykował Herodiadę, że opuściła swojego męża dla Heroda Antypasa. Z tego powodu król Herod Antypas kazał później ściąć Jana. Paweł stojący najpierw przed Feliksem, który żył z księżniczką Druzyllą, która również opuściła swojego męża chyba sugerował, że czeka ich kara. Wobec Agryppy II i Berenike nic o tym nie wspomniał. Oczywiście Paweł stojąc przed nimi bronił swojej sprawy w sądzie. Feliks wzywał go wielokrotnie i chyba dość długo i często rozmawiali, a przed królem Agryppą II, Paweł stanął tylko raz i jego przemowę przerwał później namiestnik Festus. Biblia później pisze o podróży Pawła do Rzymu, gdzie stanął przed Neronem, ale jak się potoczyły losy Agryppy II, Berenike i Druzylli? Król Herod Agryppa I rządził w zasadzie całym państwem. Mówiłem o nim w poprzednim odcinku. Jego syn Agryppa II w momencie śmierci ojca miał dopiero 17 lat, a cesarz Klaudiusz dał mu małe królestwo po jego stryju. Judeą zaczęli ponownie rządzić namiestnicy. Ci rzymscy prokuratorowie przebywali głównie w Cezarei i właśnie dlatego apostoł Paweł tak długo przebywał tam w więzieniu. W 66 roku konflikt pomiędzy Grekami i Żydami w Cezarei przerodził się w bunt, a potem powstanie. Grecy złożyli ofiarę z ptaków tuż obok żydowskiej synagogi w Cezarei. Dla Żydów był to wystarczający powód do powstania, które wybuchło właśnie tego roku czyli w 66. Rzymianie wysłali legion pod dowództwem Gallusa z pobliskiej Syrii, ale został on pokonany. W 67 roku na północy pojawił się legion kierowany przez Wespazjana i jego syna Tytusa. Jednak w ciągu jednego roku od czerwca 68 do lipca 69 roku w Rzymie zmieniło się wielu cesarzy. Ten okres nazywa się rokiem czterech Cesarzy. Najpierw został zabity Neron, po którym panował Galba, po nim Oton, po którym cesarzem został Witeliusz, aż w końcu Wespazjan, który tłumił powstanie w Judei. Tak więc Wespazjan ruszył do Rzymu, a powstanie stłumił jego syn Tytus. Zarówno Herod Agryppa II jak i jego siostra Berenike poparli Rzymian. Berenike stała się jednak dla Tytusa kimś więcej. Berenike została kochanką Tytusa. Gdy w 70 roku zdobywano Jerozolimę prosiła go o to, aby nie niszczyć świątyni. Niestety żołnierze niechcący ją podpalili. Tytus zdobył i zniszczył Jerozolimę, a później zbudowano mu łuk triumfalny w Rzymie, który istnieje do naszych czasów. Berenike pojechała z nim do Rzymu i tam żyli otwarcie razem. Tytus obiecywał jej małżeństwo. Niestety dla niej później pod naporem opinii publicznej odesłał ją. Rzymianie mieli złe skojarzenia z królowymi ze wschodu. Juliuszowi Cezarowi mieli za złe związek z Kleopatrą VII, a teraz Tytusowi wyrzucano związek z księżniczką Berenike. Tak więc nie została cesarzową gdy w 79 roku Tytus po śmierci ojca został cesarzem. Podsumowując Herod Agryppa I miał trójkę dzieci, które przeszły do historii. Wprawdzie jego syn Agryppa II nie rządził tak wielkim królestwem jak ojciec, ale także był królem. Oskarżano go o związek z siostrą Berenike. Ta siostra była później kochanką Tytusa i o mało co zostałaby wraz z nim cesarzową. Najmłodsza córka Agryppy I czyli Druzylla związała się z wyzwoleńcem Feliksem i miała z nim syna Agryppę III, który zginął w Pompejach podczas wybuchu Wezuwiusza w 79 roku. Cała ta trójka czyli Agryppa II oraz jego siostry Berenike i Druzylla, cała ta trójka spotkała się z apostołem Pawłem podczas jego uwięzienia w Cezarei. Na koniec może warto jeszcze wspomnieć, że podczas powstania Żydów do powstania w 66 roku dołączył Józef z rodu kapłańskiego. Dostał się on do niewoli, ale potem został wyzwolony przez Wespazjana. Wyzwoleńcy dostawali nazwisko swojego byłego pana tak więc Józef przeszedł do historii z nazwiskiem cesarzy Wespazjana i Tytusa. Przeszedł do historii jako Józef Flawiusz. Był to żydowski historyk, który napisał takie dzieła jak “Wojna żydowska” czy “Dawne dzieje Izraela”. Wiele informacji, które podawałem wam w tych audycjach pochodzi właśnie od Józefa Flawiusza.
W dzisiejszym odcinku będziemy mówić sporo o kazirodztwie czyli o związkach z osobami blisko spokrewnionymi. Wprawdzie Biblia tego zakazywała, a z czasem było coraz więcej dowodów na to, że prowadzi to do chorób u dzieci zrodzonych z takich związków. Mimo wszystko w dawnych czasach władcy często wybierali sobie żony spośród bliskich krewnych. Dzięki temu władza pozostawała w rodzinie. Takie bliskie związki były normalne w Egipcie, w rodzinie Heroda, ale także wiele lat później w Europie wśród Habsburgów. Jak obliczają niektórzy historycy Karol II Habsburg w 14 liniach był potomkiem Joanny Szalonej. Podobnie to wyglądało w rodzinie Heroda.
Antypater ojciec Heroda Wielkiego miał jeszcze jednego syna Fazaela. Jego syn o tym samym imieniu często jest nazywany Fazaelem II. Po śmierci swojego ojca poślubił on córkę stryja Heroda Wielkiego. Jego najmłodsza córka została żoną Heroda Agryppy I. Innymi słowy Herod Agryppa ożenił się ze swoją bliską kuzynką. Z tego małżeństwa urodził się Herod Agryppa II, który zarówno po mieczu jak i po kądzieli był prawnukiem Heroda Wielkiego. Łącznie Herod Agryppa I i jego kuzynka Kypros mieli pięcioro dzieci. My jednak skupimy się dzisiaj na trójce z nich. Będą to Herod Agryppa II oraz jego siostry Berenika i Druzylla.
W ten sposób doszliśmy do prawnuka Heroda Wielkiego czyli Heroda Agryppę II. Urodził się on w Rzymie i tam też umarł. Gdy zmarł jego ojciec był zbyt młody aby dostać władzę. Miał wtedy zaledwie 17 lat. Potem dostał od cesarza Klaudiusza trochę ziemi ale nigdy tyle ile mieli jego poprzednicy z rodu Heroda. Herod Agryppa II miał dwie znane siostry Berenikę oraz Druzyllę. Ta druga siostra pierwsza pojawia się w Biblii. W Dziejach Apostolskich 24:24 czytamy, że apostoł Paweł był sądzony w Cezarei. Czytamy tam: “po kilku dniach przybył Feliks z żoną swoją Druzyllą, która była Żydówką. Kazał więc sprowadzić Pawła i przysłuchiwał się mu, co mówił o wierze w Jezusa Chrystusa”. Kim był ten Feliks?
Cesarz Klaudiusz o mało co nie stracił życia podczas zamachu na swojego poprzednika czyli Kaligulę. Tak więc nie wiedząc komu zaufać powierzył ważne rządzenie swoim imperium wyzwoleńcom. Rzymianie dość dobrze traktowali domowych niewolników. Często ich wyzwolili, a ci byli zaufanymi swoich panów - w pewnym sensie tworząc powiększoną rodzinę swojego pana. Jednym z takich byłych niewolników był Pallas, a Feliks był jego bratem. Tak więc Pallas, który jako jeden z tych wyzwoleńców zarządzał imperium rzymskim w imieniu Klaudiusza mianował swojego brata Feliksa zarządcą Judei (po łacinie procurator).
Ten były niewolnik wybierał sobie za żony księżniczki. Najpierw ożenił się z inną Druzyllą, która była prawnuczką Kleopatry VII i Marka Antoniusza. Później ożenił się z Druzyllą, która była prawnuczką Heroda Wielkiego. Druzylla była córką Heroda Agryppy I, a siostrą Agryppy II oraz Bereniki. Druzylla, prawnuczka Heroda Wielkiego także miała wcześniej męża, który był królem, ale porzuciła go dla Feliksa. Z małżeństwa z Feliksem miała syna nazywanego Agryppą III. Ich syn zginął później podczas wybuchu Wezuwiusza w roku 79. Agrypa III przebywał wtedy w Pompejach.
Apostoł Paweł staną przed Feliksem w Cezarei i jak czytamy w kolejnych wersetach rozdziału 24 Dziejów Apostolskich słuchał wyjaśnień apostoła. Paweł mówił mu o panowaniu nad sobą oraz o sądzie, który ma przyjść. Feliks się tym wystraszył. Jednak nie zwolnił Pawła, bo czekał na łapówkę od niego. Ostatni werset tego rozdziału mówi, że po Feliksie zarządcą Judei został Porcjusz Festus. W czasach tych dwóch prokuratorów rozpoczął się konflikt w Cezarei. Jak mówiłem w odcinku 11 tej audycji - port w Cezarei. Stanęła tam też świątynia Augusta. Przybyło tam wielu Greków, co doprowadziło do wielu problemów. Żydzi uważali, że to ich miasto, bo przecież zbudował je ich król Herod Wielki. Zarówno Feliks jak i następujący po nim Porcjusz Festus nie rozwiązali tego konfliktu. Festus odesłał obie strony konfliktu czyli zarówno Żydów jak i Greków do Nerona. Doprowadziło to później do buntu.
Biblia mówi, że Paweł stanął przed kolejnym napastnikiem czyli Festusem. Chciał się on przypodobać Żydom, którymi miał rządzić i chciał odesłać Pawła do Jerozolimy. Wtedy apostoł Paweł skorzystał ze swojego rzymskiego obywatelstwa i odwołał się co cezara, którym wtedy był Neron. Paweł, który kilka lat spędził w tym więzieniu w Cezarei miał już okazję poznać najmłodszą córkę zmarłego króla Heroda Agryppy I czyli Druzyllę oraz przede wszystkim jej męża Feliksa. Teraz będzie miał okazję poznać resztę rodzeństwa, bo Festus korzystając z przybycia króla Heroda Agryppy II poprosił go o pomoc w sprawie apostoła Pawła. W Dziejach Apostolskich 25:23 czytamy: “gdy przyszli Agryppa i Berenika z wielką okazałością i weszli do sali przyjęć (...) na rozkaz Festusa przyprowadzono Pawła”. Prawie cały kolejny rozdział Dziejów Apostolskich czyli rozdział 26 to obrona Pawła przed namiestnikiem Festusem oraz królem Agryppą II i jego siostrą Berenike.
Ciekawe jest to, że wobec poprzedniego namiestnika Feliksa, dla którego Druzylla porzuciła swojego męża Paweł mówił o panowaniu nad sobą oraz o nadchodzącym sądzie. Wprawdzie nie powiedział wprost, że Bóg ukarze rozpustników, ale chyba to chciał zasugerować. Teraz przed Herodem Agryppą II i Berenike mówi o zmartwychwstaniu oraz o proroctwach. Trzeba wam jednak wiedzieć, że powszechnie w tamtych czasach uważano, że Agryppa II współżyje ze swoją siostrą Berenike. Agryppa II był o rok starszy od Berenike, Druzylla była młodsza od Berenike o 10 lat. Gdy pierwszy raz rozeszły się pogłoski o tym, że żyje ze swoim bratem nakłoniła króla Cylicji, aby dał się obrzezać i została jego żoną. Potem jednak zostawiła swojego męża i wróciła do swojego brata. Właśnie wtedy doszło do przesłuchania apostoła Pawła.
Może warto przypomnieć, że Jan Chrzciciel zginął właśnie dlatego, że krytykował Herodiadę, że opuściła swojego męża dla Heroda Antypasa. Z tego powodu król Herod Antypas kazał później ściąć Jana. Paweł stojący najpierw przed Feliksem, który żył z księżniczką Druzyllą, która również opuściła swojego męża chyba sugerował, że czeka ich kara. Wobec Agryppy II i Berenike nic o tym nie wspomniał. Oczywiście Paweł stojąc przed nimi bronił swojej sprawy w sądzie. Feliks wzywał go wielokrotnie i chyba dość długo i często rozmawiali, a przed królem Agryppą II, Paweł stanął tylko raz i jego przemowę przerwał później namiestnik Festus. Biblia później pisze o podróży Pawła do Rzymu, gdzie stanął przed Neronem, ale jak się potoczyły losy Agryppy II, Berenike i Druzylli?
Król Herod Agryppa I rządził w zasadzie całym państwem. Mówiłem o nim w poprzednim odcinku. Jego syn Agryppa II w momencie śmierci ojca miał dopiero 17 lat, a cesarz Klaudiusz dał mu małe królestwo po jego stryju. Judeą zaczęli ponownie rządzić namiestnicy. Ci rzymscy prokuratorowie przebywali głównie w Cezarei i właśnie dlatego apostoł Paweł tak długo przebywał tam w więzieniu. W 66 roku konflikt pomiędzy Grekami i Żydami w Cezarei przerodził się w bunt, a potem powstanie. Grecy złożyli ofiarę z ptaków tuż obok żydowskiej synagogi w Cezarei. Dla Żydów był to wystarczający powód do powstania, które wybuchło właśnie tego roku czyli w 66. Rzymianie wysłali legion pod dowództwem Gallusa z pobliskiej Syrii, ale został on pokonany. W 67 roku na północy pojawił się legion kierowany przez Wespazjana i jego syna Tytusa. Jednak w ciągu jednego roku od czerwca 68 do lipca 69 roku w Rzymie zmieniło się wielu cesarzy. Ten okres nazywa się rokiem czterech Cesarzy. Najpierw został zabity Neron, po którym panował Galba, po nim Oton, po którym cesarzem został Witeliusz, aż w końcu Wespazjan, który tłumił powstanie w Judei. Tak więc Wespazjan ruszył do Rzymu, a powstanie stłumił jego syn Tytus. Zarówno Herod Agryppa II jak i jego siostra Berenike poparli Rzymian. Berenike stała się jednak dla Tytusa kimś więcej.
Berenike została kochanką Tytusa. Gdy w 70 roku zdobywano Jerozolimę prosiła go o to, aby nie niszczyć świątyni. Niestety żołnierze niechcący ją podpalili. Tytus zdobył i zniszczył Jerozolimę, a później zbudowano mu łuk triumfalny w Rzymie, który istnieje do naszych czasów. Berenike pojechała z nim do Rzymu i tam żyli otwarcie razem. Tytus obiecywał jej małżeństwo. Niestety dla niej później pod naporem opinii publicznej odesłał ją. Rzymianie mieli złe skojarzenia z królowymi ze wschodu. Juliuszowi Cezarowi mieli za złe związek z Kleopatrą VII, a teraz Tytusowi wyrzucano związek z księżniczką Berenike. Tak więc nie została cesarzową gdy w 79 roku Tytus po śmierci ojca został cesarzem.
Podsumowując Herod Agryppa I miał trójkę dzieci, które przeszły do historii. Wprawdzie jego syn Agryppa II nie rządził tak wielkim królestwem jak ojciec, ale także był królem. Oskarżano go o związek z siostrą Berenike. Ta siostra była później kochanką Tytusa i o mało co zostałaby wraz z nim cesarzową. Najmłodsza córka Agryppy I czyli Druzylla związała się z wyzwoleńcem Feliksem i miała z nim syna Agryppę III, który zginął w Pompejach podczas wybuchu Wezuwiusza w 79 roku. Cała ta trójka czyli Agryppa II oraz jego siostry Berenike i Druzylla, cała ta trójka spotkała się z apostołem Pawłem podczas jego uwięzienia w Cezarei.
Na koniec może warto jeszcze wspomnieć, że podczas powstania Żydów do powstania w 66 roku dołączył Józef z rodu kapłańskiego. Dostał się on do niewoli, ale potem został wyzwolony przez Wespazjana. Wyzwoleńcy dostawali nazwisko swojego byłego pana tak więc Józef przeszedł do historii z nazwiskiem cesarzy Wespazjana i Tytusa. Przeszedł do historii jako Józef Flawiusz. Był to żydowski historyk, który napisał takie dzieła jak “Wojna żydowska” czy “Dawne dzieje Izraela”. Wiele informacji, które podawałem wam w tych audycjach pochodzi właśnie od Józefa Flawiusza.
Antypater ojciec Heroda Wielkiego miał jeszcze jednego syna Fazaela. Jego syn o tym samym imieniu często jest nazywany Fazaelem II. Po śmierci swojego ojca poślubił on córkę stryja Heroda Wielkiego. Jego najmłodsza córka została żoną Heroda Agryppy I. Innymi słowy Herod Agryppa ożenił się ze swoją bliską kuzynką. Z tego małżeństwa urodził się Herod Agryppa II, który zarówno po mieczu jak i po kądzieli był prawnukiem Heroda Wielkiego. Łącznie Herod Agryppa I i jego kuzynka Kypros mieli pięcioro dzieci. My jednak skupimy się dzisiaj na trójce z nich. Będą to Herod Agryppa II oraz jego siostry Berenika i Druzylla.
W ten sposób doszliśmy do prawnuka Heroda Wielkiego czyli Heroda Agryppę II. Urodził się on w Rzymie i tam też umarł. Gdy zmarł jego ojciec był zbyt młody aby dostać władzę. Miał wtedy zaledwie 17 lat. Potem dostał od cesarza Klaudiusza trochę ziemi ale nigdy tyle ile mieli jego poprzednicy z rodu Heroda. Herod Agryppa II miał dwie znane siostry Berenikę oraz Druzyllę. Ta druga siostra pierwsza pojawia się w Biblii. W Dziejach Apostolskich 24:24 czytamy, że apostoł Paweł był sądzony w Cezarei. Czytamy tam: “po kilku dniach przybył Feliks z żoną swoją Druzyllą, która była Żydówką. Kazał więc sprowadzić Pawła i przysłuchiwał się mu, co mówił o wierze w Jezusa Chrystusa”. Kim był ten Feliks?
Cesarz Klaudiusz o mało co nie stracił życia podczas zamachu na swojego poprzednika czyli Kaligulę. Tak więc nie wiedząc komu zaufać powierzył ważne rządzenie swoim imperium wyzwoleńcom. Rzymianie dość dobrze traktowali domowych niewolników. Często ich wyzwolili, a ci byli zaufanymi swoich panów - w pewnym sensie tworząc powiększoną rodzinę swojego pana. Jednym z takich byłych niewolników był Pallas, a Feliks był jego bratem. Tak więc Pallas, który jako jeden z tych wyzwoleńców zarządzał imperium rzymskim w imieniu Klaudiusza mianował swojego brata Feliksa zarządcą Judei (po łacinie procurator).
Ten były niewolnik wybierał sobie za żony księżniczki. Najpierw ożenił się z inną Druzyllą, która była prawnuczką Kleopatry VII i Marka Antoniusza. Później ożenił się z Druzyllą, która była prawnuczką Heroda Wielkiego. Druzylla była córką Heroda Agryppy I, a siostrą Agryppy II oraz Bereniki. Druzylla, prawnuczka Heroda Wielkiego także miała wcześniej męża, który był królem, ale porzuciła go dla Feliksa. Z małżeństwa z Feliksem miała syna nazywanego Agryppą III. Ich syn zginął później podczas wybuchu Wezuwiusza w roku 79. Agrypa III przebywał wtedy w Pompejach.
Apostoł Paweł staną przed Feliksem w Cezarei i jak czytamy w kolejnych wersetach rozdziału 24 Dziejów Apostolskich słuchał wyjaśnień apostoła. Paweł mówił mu o panowaniu nad sobą oraz o sądzie, który ma przyjść. Feliks się tym wystraszył. Jednak nie zwolnił Pawła, bo czekał na łapówkę od niego. Ostatni werset tego rozdziału mówi, że po Feliksie zarządcą Judei został Porcjusz Festus. W czasach tych dwóch prokuratorów rozpoczął się konflikt w Cezarei. Jak mówiłem w odcinku 11 tej audycji - port w Cezarei. Stanęła tam też świątynia Augusta. Przybyło tam wielu Greków, co doprowadziło do wielu problemów. Żydzi uważali, że to ich miasto, bo przecież zbudował je ich król Herod Wielki. Zarówno Feliks jak i następujący po nim Porcjusz Festus nie rozwiązali tego konfliktu. Festus odesłał obie strony konfliktu czyli zarówno Żydów jak i Greków do Nerona. Doprowadziło to później do buntu.
Biblia mówi, że Paweł stanął przed kolejnym napastnikiem czyli Festusem. Chciał się on przypodobać Żydom, którymi miał rządzić i chciał odesłać Pawła do Jerozolimy. Wtedy apostoł Paweł skorzystał ze swojego rzymskiego obywatelstwa i odwołał się co cezara, którym wtedy był Neron. Paweł, który kilka lat spędził w tym więzieniu w Cezarei miał już okazję poznać najmłodszą córkę zmarłego króla Heroda Agryppy I czyli Druzyllę oraz przede wszystkim jej męża Feliksa. Teraz będzie miał okazję poznać resztę rodzeństwa, bo Festus korzystając z przybycia króla Heroda Agryppy II poprosił go o pomoc w sprawie apostoła Pawła. W Dziejach Apostolskich 25:23 czytamy: “gdy przyszli Agryppa i Berenika z wielką okazałością i weszli do sali przyjęć (...) na rozkaz Festusa przyprowadzono Pawła”. Prawie cały kolejny rozdział Dziejów Apostolskich czyli rozdział 26 to obrona Pawła przed namiestnikiem Festusem oraz królem Agryppą II i jego siostrą Berenike.
Ciekawe jest to, że wobec poprzedniego namiestnika Feliksa, dla którego Druzylla porzuciła swojego męża Paweł mówił o panowaniu nad sobą oraz o nadchodzącym sądzie. Wprawdzie nie powiedział wprost, że Bóg ukarze rozpustników, ale chyba to chciał zasugerować. Teraz przed Herodem Agryppą II i Berenike mówi o zmartwychwstaniu oraz o proroctwach. Trzeba wam jednak wiedzieć, że powszechnie w tamtych czasach uważano, że Agryppa II współżyje ze swoją siostrą Berenike. Agryppa II był o rok starszy od Berenike, Druzylla była młodsza od Berenike o 10 lat. Gdy pierwszy raz rozeszły się pogłoski o tym, że żyje ze swoim bratem nakłoniła króla Cylicji, aby dał się obrzezać i została jego żoną. Potem jednak zostawiła swojego męża i wróciła do swojego brata. Właśnie wtedy doszło do przesłuchania apostoła Pawła.
Może warto przypomnieć, że Jan Chrzciciel zginął właśnie dlatego, że krytykował Herodiadę, że opuściła swojego męża dla Heroda Antypasa. Z tego powodu król Herod Antypas kazał później ściąć Jana. Paweł stojący najpierw przed Feliksem, który żył z księżniczką Druzyllą, która również opuściła swojego męża chyba sugerował, że czeka ich kara. Wobec Agryppy II i Berenike nic o tym nie wspomniał. Oczywiście Paweł stojąc przed nimi bronił swojej sprawy w sądzie. Feliks wzywał go wielokrotnie i chyba dość długo i często rozmawiali, a przed królem Agryppą II, Paweł stanął tylko raz i jego przemowę przerwał później namiestnik Festus. Biblia później pisze o podróży Pawła do Rzymu, gdzie stanął przed Neronem, ale jak się potoczyły losy Agryppy II, Berenike i Druzylli?
Król Herod Agryppa I rządził w zasadzie całym państwem. Mówiłem o nim w poprzednim odcinku. Jego syn Agryppa II w momencie śmierci ojca miał dopiero 17 lat, a cesarz Klaudiusz dał mu małe królestwo po jego stryju. Judeą zaczęli ponownie rządzić namiestnicy. Ci rzymscy prokuratorowie przebywali głównie w Cezarei i właśnie dlatego apostoł Paweł tak długo przebywał tam w więzieniu. W 66 roku konflikt pomiędzy Grekami i Żydami w Cezarei przerodził się w bunt, a potem powstanie. Grecy złożyli ofiarę z ptaków tuż obok żydowskiej synagogi w Cezarei. Dla Żydów był to wystarczający powód do powstania, które wybuchło właśnie tego roku czyli w 66. Rzymianie wysłali legion pod dowództwem Gallusa z pobliskiej Syrii, ale został on pokonany. W 67 roku na północy pojawił się legion kierowany przez Wespazjana i jego syna Tytusa. Jednak w ciągu jednego roku od czerwca 68 do lipca 69 roku w Rzymie zmieniło się wielu cesarzy. Ten okres nazywa się rokiem czterech Cesarzy. Najpierw został zabity Neron, po którym panował Galba, po nim Oton, po którym cesarzem został Witeliusz, aż w końcu Wespazjan, który tłumił powstanie w Judei. Tak więc Wespazjan ruszył do Rzymu, a powstanie stłumił jego syn Tytus. Zarówno Herod Agryppa II jak i jego siostra Berenike poparli Rzymian. Berenike stała się jednak dla Tytusa kimś więcej.
Berenike została kochanką Tytusa. Gdy w 70 roku zdobywano Jerozolimę prosiła go o to, aby nie niszczyć świątyni. Niestety żołnierze niechcący ją podpalili. Tytus zdobył i zniszczył Jerozolimę, a później zbudowano mu łuk triumfalny w Rzymie, który istnieje do naszych czasów. Berenike pojechała z nim do Rzymu i tam żyli otwarcie razem. Tytus obiecywał jej małżeństwo. Niestety dla niej później pod naporem opinii publicznej odesłał ją. Rzymianie mieli złe skojarzenia z królowymi ze wschodu. Juliuszowi Cezarowi mieli za złe związek z Kleopatrą VII, a teraz Tytusowi wyrzucano związek z księżniczką Berenike. Tak więc nie została cesarzową gdy w 79 roku Tytus po śmierci ojca został cesarzem.
Podsumowując Herod Agryppa I miał trójkę dzieci, które przeszły do historii. Wprawdzie jego syn Agryppa II nie rządził tak wielkim królestwem jak ojciec, ale także był królem. Oskarżano go o związek z siostrą Berenike. Ta siostra była później kochanką Tytusa i o mało co zostałaby wraz z nim cesarzową. Najmłodsza córka Agryppy I czyli Druzylla związała się z wyzwoleńcem Feliksem i miała z nim syna Agryppę III, który zginął w Pompejach podczas wybuchu Wezuwiusza w 79 roku. Cała ta trójka czyli Agryppa II oraz jego siostry Berenike i Druzylla, cała ta trójka spotkała się z apostołem Pawłem podczas jego uwięzienia w Cezarei.
Na koniec może warto jeszcze wspomnieć, że podczas powstania Żydów do powstania w 66 roku dołączył Józef z rodu kapłańskiego. Dostał się on do niewoli, ale potem został wyzwolony przez Wespazjana. Wyzwoleńcy dostawali nazwisko swojego byłego pana tak więc Józef przeszedł do historii z nazwiskiem cesarzy Wespazjana i Tytusa. Przeszedł do historii jako Józef Flawiusz. Był to żydowski historyk, który napisał takie dzieła jak “Wojna żydowska” czy “Dawne dzieje Izraela”. Wiele informacji, które podawałem wam w tych audycjach pochodzi właśnie od Józefa Flawiusza.
13 - Wnukowie Heroda Wielkiego
2020-11-09 23:18:46
Dzisiaj w odcinku 13 skupimy się na wnukach tego króla. Należy jednak cały czas pamiętać, że rodzina Heroda rządziła dzięki Rzymowi. Dlatego w dzisiejszym odcinku pojawi się także wielu znanych Rzymian. Rozpocznijmy od przypowieści Jezusa. Pewien człowiek szlachetnego rodu wyjechał do dalekiego kraju, aby otrzymać władzę królewską i po jej otrzymaniu powrócić. Jednak jego poddani wysłali za nim poselstwo ze słowami: Nie chcemy aby on nad nami królował. Gdy więc powrócił jako król, kazał przyprowadzić tych, którzy wysłali posłów i rozkazał ich zabić na jego oczach. Właśnie tą przypowieść opowiedział Jezus swoim uczniom tuż przed śmiercią. Można ją znaleźć w Ewangelii Łukasza, rozdziale 19. Niektórzy bibliści twierdzą, że nawiązywał tutaj do Heroda Archelaosa. Gdy umarł król Herod Wielki - jego syn Herod Archelaos wyruszył do Rzymu aby uzyskać władzę królewską po swoim ojcu. W tym czasie namiestnikiem rzymskiej prowincji w Syrii był Warus. W jego szeregach służył Germanin Arminius. Gdy Archelaos popłynął do Rzymu w Judei i Galilei wybuchła wojna, którą zwykle nazywa się wojną Warusa. Rzymianie oczywiście wygrali, Herod Archelaos powrócił i został królem, ale o tym mówiłem we wcześniejszych odcinka. W każdym bądź razie wiele lat później Warus został dowódcą legionów w Germanii, a Germain, z którym służył czyli Arminius wprowadził go w zasadzkę. Warus ufał Arminiusowi, bo razem walczyli wielokrotnie, prawdopodobnie także podczas wojny Warusa w Judei. Później jednak Arminius zdradził Warusa i zginął on wraz z całymi trzema legionami rzymskimi podczas bitwa w Lesie Teutoburskim, ale to inna historia. Wracając do tej przypowieści Jezusa - jej słowa pasują prawie do każdego króla z rodu Heroda. Każdy z tych królów zawdzięczał władzę Rzymowi. Poprzedni odcinek zakończyliśmy na królu Herodzie Antypasie. To ten Herod, który zabrał żonę Herodiadę swojemu bratu, kazał zabić Jana Chrzciciela oraz wyśmiewał się wraz ze swoimi żołnierzami z Jezusa, a potem odesłał go do Piłata. Ten król rządził do 39 roku. Wtedy to udał się do cesarza Kaliguli prosić go o władzę królewską. Herod Antypas jest czasem nazywany królem, ale tak naprawdę był tylko tetrarchą. Herodiada namówiła go aby się starał o koronę królewską. Jednak wtedy na scenę polityczną wkroczył wnuk Heroda Wielkiego. Herod Wielki miał ze swoją ukochaną żoną Marianne dwóch synów. Herod kazał ich jednak zabić w 7 p.n.e. w Samarii. Młodszy z nich czyli Arystobul miał syna Heroda Agryppę oraz córkę Herodiadę. Herod Agryppa pierwsze imię miał po dziadku Herodzie Wielkim, a drugie imię Agryppa na część bliskiego przyjaciela Oktawiana Augusta. Herod Agrypa po śmierci ojca został posłany przez dziadka do Rzymu. Być może dzięki temu uniknął śmierci z rąk dziadka. W Rzymie rządził wtedy już cesarz Tyberiusz, który kazał go kształcić wraz z Druzusem oraz Klaudiuszem. Druzus był synem cesarza Tyberiusza, ale został otruty. Wtedy Herod Agryppa popadł w długi, co może świadczyć, że wcześniej żył na koszt Druzusa. Herod Agrypa uciekł z Italii do do Palestyny. Uciekł przed dłużnikami. Był to najtrudniejszy okres w życiu Agrypy. Podobno chciał nawet wtedy popełnić samobójstwo. Jednak w tym czasie jego siostra Herodiada opuściła swojego męża Filipa i została żoną Heroda Antypasa. Ten szwagier i wujek w jednej osobie dał mu posadę kontrolera targu w Tyberiadzie. Później Agrypa wrócił do Rzymu. Przyszły cesarz Klaudiusz miał matkę Antonię Młodszą. To ona pomogła spłacić długi Heroda Agrypy chyba dlatego, że przyjaźnił się z Klaudiuszem. Niedługo później cesarzem został Kaligula, czyli wnuk tej Antonii Młodszej, a bratanek Klaudiusza. Te znajomości sprawiły, że Herod Agrypa został zarządcą Judei. Jednak jego siostra rządna władzy namówiła swojego męża Heroda Antypasa aby on poprosił o władzę nad wszystkim terytoriami, nad którymi władzę sprawował wcześniej Herod Wielki. Udał się więc do cesarza Kaliguli. Herod Agryppa wysłał jednak swego wyzwoleńca, który oskarżył Heroda Antypasa o zdradę. Cesarz Kaligula skazał go na wygnanie, a królem Galilei i Perei uczynił Heroda Agryppę I. Tak więc to Herod Agryppa I dostał wszystkie terytoria nad którymi rządził jego dziadek Herod Wielki. Zmieniła się więc sytuacja polityczna. Gdy jeszcze żył Jezus. Herod Antypas rządził w Galilei, a prokurator rzymski w Judei. Potem zarządcą Judei został Agryppa, któremu później przypadły także Galilea i Perea. Tak więc ponownie Galilea i Juda stały się jednym państwem. Herod Agryppa pojawia się w Biblii w 12 rozdziale Dziejów Apostolskich. W pierwszym wersecie czytamy, że król Herod targnął się na niektórych członków zboru i począł ich gnębić. Nakazał ściąć apostoła Jakuba, brata Jana. To dało mu dość dużą popularność wśród Żydów. Prześladowania chrześcijan podobały się faryzeuszom, a jak mówiłem w 9 odcinku podkastu faryzeusze wprawdzie byli dość małą grupą, ale mieli ogromny wpływ na ludzi. Tak więc popularność wśród faryzeuszy oznaczała dużą popularność wśród całego społeczeństwa żydowskiego. Widząc, że zabijcie apostoła Jakuba im się spodobało kazał też uwięzić apostoła Piotra. Tej jednak zbiegł z więzienia, a Herod Agryppa zgodnie ze zwyczajem ukarał strażników jak czytamy w Dziejach 12:19. Agryppa odegrał jednak też ważną rolę w historii Rzymu. Gdy w 41 roku został zabity cesarz Kaligula, pretorianie porwali Klaudiusza i obwołali go cesarzem. Herod Agryppa przebywał wtedy właśnie w Rzymie. Mogło dojść do wojny domowej. Jednak Agryppa prowadził rozmowy między senatem, a Klaudiuszem. Na pewno pomogło mu to, że w młodości kształcił się razem z tym przyszłym cesarzem. Opis śmierci Heroda Agryppy jest bardzo podobnie opisany zarówno w Biblii jak i u Józefa Flawiusza. Gdy przebywał w Cezarei rozstrzygał spór z Tyrem i Sydonem. Podczas przemawiania umarł. W Dziejach Apostolskich 12:23 czytamy, że “potem stoczony przez robactwo, wyzionął ducha”. Podobny opis jest u Józefa Flawiusza w “Dawnych dziejach Izraela”. Trudno dziś odpowiedzieć co to było, ale wygląda to na jakieś pasożyty. Istnieją podobne historie o innych członkach rodziny Heroda, w tym o samym Herodzie Wielkim. Jednak tylko opis dotyczący Heroda Agryppy jest powtórzony w kilku miejscach i w związku z tym dość pewny. W ten sposób omówiliśmy wnuki Heroda Wielkiego. Oczywiście miał on mnóstwo żon, a więc i mnóstwo wnuków, ale nas interesują te wnuki, które pojawiają się w Biblii. A tymi wnukami jest Herodiada, córka, córka Arystobula, syna Heroda Wielkiego i jego ukochanej żony Marianne. Herodiada, przypomnę, to ta, która doprowadziła do śmierci Jana Chrzciciela. Bratem Herodiady był Herod Agryppa. Początkowo rządził mąż Herodiady czyli Herod Antypas, ale potem odebrał mu władzę brat Herodiady czyli właśnie Herod Agryppa. Można więc powiedzieć, że walka o władzę w ziemi obiecanej rozegrała się pomiędzy rodzeństwem - wnukami Heroda Wielkiego. Walczyła siostra z bratem. Herod Agryppa pokonał swoją siostrę Herodiadę. "Rzekł więc: Pewien człowiek szlachetnego rodu udał się do dalekiego kraju, aby objąć królowanie i wrócić" (Łukasza 19:12) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Lukasza/19/12 A w owym czasie targnął się król Herod na niektórych członków zboru i począł ich gnębić" (Dz 12:1) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/1 Herod zaś kazał go szukać, a gdy go nie znalazł, kazał przesłuchać stróżów i wyprowadzić na stracenie. Potem odszedł z Judei do Cezarei i tam przebywał. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/19 W tej samej chwili poraził go anioł Pański za to, że nie oddał chwały Bogu; potem stoczony przez robactwo, wyzionął ducha. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/23
Dzisiaj w odcinku 13 skupimy się na wnukach tego króla. Należy jednak cały czas pamiętać, że rodzina Heroda rządziła dzięki Rzymowi. Dlatego w dzisiejszym odcinku pojawi się także wielu znanych Rzymian. Rozpocznijmy od przypowieści Jezusa.
Pewien człowiek szlachetnego rodu wyjechał do dalekiego kraju, aby otrzymać władzę królewską i po jej otrzymaniu powrócić. Jednak jego poddani wysłali za nim poselstwo ze słowami: Nie chcemy aby on nad nami królował. Gdy więc powrócił jako król, kazał przyprowadzić tych, którzy wysłali posłów i rozkazał ich zabić na jego oczach. Właśnie tą przypowieść opowiedział Jezus swoim uczniom tuż przed śmiercią. Można ją znaleźć w Ewangelii Łukasza, rozdziale 19. Niektórzy bibliści twierdzą, że nawiązywał tutaj do Heroda Archelaosa.
Gdy umarł król Herod Wielki - jego syn Herod Archelaos wyruszył do Rzymu aby uzyskać władzę królewską po swoim ojcu. W tym czasie namiestnikiem rzymskiej prowincji w Syrii był Warus. W jego szeregach służył Germanin Arminius. Gdy Archelaos popłynął do Rzymu w Judei i Galilei wybuchła wojna, którą zwykle nazywa się wojną Warusa. Rzymianie oczywiście wygrali, Herod Archelaos powrócił i został królem, ale o tym mówiłem we wcześniejszych odcinka. W każdym bądź razie wiele lat później Warus został dowódcą legionów w Germanii, a Germain, z którym służył czyli Arminius wprowadził go w zasadzkę. Warus ufał Arminiusowi, bo razem walczyli wielokrotnie, prawdopodobnie także podczas wojny Warusa w Judei. Później jednak Arminius zdradził Warusa i zginął on wraz z całymi trzema legionami rzymskimi podczas bitwa w Lesie Teutoburskim, ale to inna historia.
Wracając do tej przypowieści Jezusa - jej słowa pasują prawie do każdego króla z rodu Heroda. Każdy z tych królów zawdzięczał władzę Rzymowi. Poprzedni odcinek zakończyliśmy na królu Herodzie Antypasie. To ten Herod, który zabrał żonę Herodiadę swojemu bratu, kazał zabić Jana Chrzciciela oraz wyśmiewał się wraz ze swoimi żołnierzami z Jezusa, a potem odesłał go do Piłata. Ten król rządził do 39 roku. Wtedy to udał się do cesarza Kaliguli prosić go o władzę królewską. Herod Antypas jest czasem nazywany królem, ale tak naprawdę był tylko tetrarchą. Herodiada namówiła go aby się starał o koronę królewską. Jednak wtedy na scenę polityczną wkroczył wnuk Heroda Wielkiego.
Herod Wielki miał ze swoją ukochaną żoną Marianne dwóch synów. Herod kazał ich jednak zabić w 7 p.n.e. w Samarii. Młodszy z nich czyli Arystobul miał syna Heroda Agryppę oraz córkę Herodiadę. Herod Agryppa pierwsze imię miał po dziadku Herodzie Wielkim, a drugie imię Agryppa na część bliskiego przyjaciela Oktawiana Augusta. Herod Agrypa po śmierci ojca został posłany przez dziadka do Rzymu. Być może dzięki temu uniknął śmierci z rąk dziadka. W Rzymie rządził wtedy już cesarz Tyberiusz, który kazał go kształcić wraz z Druzusem oraz Klaudiuszem. Druzus był synem cesarza Tyberiusza, ale został otruty. Wtedy Herod Agryppa popadł w długi, co może świadczyć, że wcześniej żył na koszt Druzusa.
Herod Agrypa uciekł z Italii do do Palestyny. Uciekł przed dłużnikami. Był to najtrudniejszy okres w życiu Agrypy. Podobno chciał nawet wtedy popełnić samobójstwo. Jednak w tym czasie jego siostra Herodiada opuściła swojego męża Filipa i została żoną Heroda Antypasa. Ten szwagier i wujek w jednej osobie dał mu posadę kontrolera targu w Tyberiadzie. Później Agrypa wrócił do Rzymu. Przyszły cesarz Klaudiusz miał matkę Antonię Młodszą. To ona pomogła spłacić długi Heroda Agrypy chyba dlatego, że przyjaźnił się z Klaudiuszem. Niedługo później cesarzem został Kaligula, czyli wnuk tej Antonii Młodszej, a bratanek Klaudiusza.
Te znajomości sprawiły, że Herod Agrypa został zarządcą Judei. Jednak jego siostra rządna władzy namówiła swojego męża Heroda Antypasa aby on poprosił o władzę nad wszystkim terytoriami, nad którymi władzę sprawował wcześniej Herod Wielki. Udał się więc do cesarza Kaliguli. Herod Agryppa wysłał jednak swego wyzwoleńca, który oskarżył Heroda Antypasa o zdradę. Cesarz Kaligula skazał go na wygnanie, a królem Galilei i Perei uczynił Heroda Agryppę I. Tak więc to Herod Agryppa I dostał wszystkie terytoria nad którymi rządził jego dziadek Herod Wielki. Zmieniła się więc sytuacja polityczna. Gdy jeszcze żył Jezus. Herod Antypas rządził w Galilei, a prokurator rzymski w Judei. Potem zarządcą Judei został Agryppa, któremu później przypadły także Galilea i Perea. Tak więc ponownie Galilea i Juda stały się jednym państwem.
Herod Agryppa pojawia się w Biblii w 12 rozdziale Dziejów Apostolskich. W pierwszym wersecie czytamy, że król Herod targnął się na niektórych członków zboru i począł ich gnębić. Nakazał ściąć apostoła Jakuba, brata Jana. To dało mu dość dużą popularność wśród Żydów. Prześladowania chrześcijan podobały się faryzeuszom, a jak mówiłem w 9 odcinku podkastu faryzeusze wprawdzie byli dość małą grupą, ale mieli ogromny wpływ na ludzi. Tak więc popularność wśród faryzeuszy oznaczała dużą popularność wśród całego społeczeństwa żydowskiego. Widząc, że zabijcie apostoła Jakuba im się spodobało kazał też uwięzić apostoła Piotra. Tej jednak zbiegł z więzienia, a Herod Agryppa zgodnie ze zwyczajem ukarał strażników jak czytamy w Dziejach 12:19.
Agryppa odegrał jednak też ważną rolę w historii Rzymu. Gdy w 41 roku został zabity cesarz Kaligula, pretorianie porwali Klaudiusza i obwołali go cesarzem. Herod Agryppa przebywał wtedy właśnie w Rzymie. Mogło dojść do wojny domowej. Jednak Agryppa prowadził rozmowy między senatem, a Klaudiuszem. Na pewno pomogło mu to, że w młodości kształcił się razem z tym przyszłym cesarzem.
Opis śmierci Heroda Agryppy jest bardzo podobnie opisany zarówno w Biblii jak i u Józefa Flawiusza. Gdy przebywał w Cezarei rozstrzygał spór z Tyrem i Sydonem. Podczas przemawiania umarł. W Dziejach Apostolskich 12:23 czytamy, że “potem stoczony przez robactwo, wyzionął ducha”. Podobny opis jest u Józefa Flawiusza w “Dawnych dziejach Izraela”. Trudno dziś odpowiedzieć co to było, ale wygląda to na jakieś pasożyty. Istnieją podobne historie o innych członkach rodziny Heroda, w tym o samym Herodzie Wielkim. Jednak tylko opis dotyczący Heroda Agryppy jest powtórzony w kilku miejscach i w związku z tym dość pewny.
W ten sposób omówiliśmy wnuki Heroda Wielkiego. Oczywiście miał on mnóstwo żon, a więc i mnóstwo wnuków, ale nas interesują te wnuki, które pojawiają się w Biblii. A tymi wnukami jest Herodiada, córka, córka Arystobula, syna Heroda Wielkiego i jego ukochanej żony Marianne. Herodiada, przypomnę, to ta, która doprowadziła do śmierci Jana Chrzciciela. Bratem Herodiady był Herod Agryppa. Początkowo rządził mąż Herodiady czyli Herod Antypas, ale potem odebrał mu władzę brat Herodiady czyli właśnie Herod Agryppa. Można więc powiedzieć, że walka o władzę w ziemi obiecanej rozegrała się pomiędzy rodzeństwem - wnukami Heroda Wielkiego. Walczyła siostra z bratem. Herod Agryppa pokonał swoją siostrę Herodiadę.
"Rzekł więc: Pewien człowiek szlachetnego rodu udał się do dalekiego kraju, aby objąć królowanie i wrócić" (Łukasza 19:12)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Lukasza/19/12
A w owym czasie targnął się król Herod na niektórych członków zboru i począł ich gnębić" (Dz 12:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/1
Herod zaś kazał go szukać, a gdy go nie znalazł, kazał przesłuchać stróżów i wyprowadzić na stracenie. Potem odszedł z Judei do Cezarei i tam przebywał.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/19
W tej samej chwili poraził go anioł Pański za to, że nie oddał chwały Bogu; potem stoczony przez robactwo, wyzionął ducha.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/23
Pewien człowiek szlachetnego rodu wyjechał do dalekiego kraju, aby otrzymać władzę królewską i po jej otrzymaniu powrócić. Jednak jego poddani wysłali za nim poselstwo ze słowami: Nie chcemy aby on nad nami królował. Gdy więc powrócił jako król, kazał przyprowadzić tych, którzy wysłali posłów i rozkazał ich zabić na jego oczach. Właśnie tą przypowieść opowiedział Jezus swoim uczniom tuż przed śmiercią. Można ją znaleźć w Ewangelii Łukasza, rozdziale 19. Niektórzy bibliści twierdzą, że nawiązywał tutaj do Heroda Archelaosa.
Gdy umarł król Herod Wielki - jego syn Herod Archelaos wyruszył do Rzymu aby uzyskać władzę królewską po swoim ojcu. W tym czasie namiestnikiem rzymskiej prowincji w Syrii był Warus. W jego szeregach służył Germanin Arminius. Gdy Archelaos popłynął do Rzymu w Judei i Galilei wybuchła wojna, którą zwykle nazywa się wojną Warusa. Rzymianie oczywiście wygrali, Herod Archelaos powrócił i został królem, ale o tym mówiłem we wcześniejszych odcinka. W każdym bądź razie wiele lat później Warus został dowódcą legionów w Germanii, a Germain, z którym służył czyli Arminius wprowadził go w zasadzkę. Warus ufał Arminiusowi, bo razem walczyli wielokrotnie, prawdopodobnie także podczas wojny Warusa w Judei. Później jednak Arminius zdradził Warusa i zginął on wraz z całymi trzema legionami rzymskimi podczas bitwa w Lesie Teutoburskim, ale to inna historia.
Wracając do tej przypowieści Jezusa - jej słowa pasują prawie do każdego króla z rodu Heroda. Każdy z tych królów zawdzięczał władzę Rzymowi. Poprzedni odcinek zakończyliśmy na królu Herodzie Antypasie. To ten Herod, który zabrał żonę Herodiadę swojemu bratu, kazał zabić Jana Chrzciciela oraz wyśmiewał się wraz ze swoimi żołnierzami z Jezusa, a potem odesłał go do Piłata. Ten król rządził do 39 roku. Wtedy to udał się do cesarza Kaliguli prosić go o władzę królewską. Herod Antypas jest czasem nazywany królem, ale tak naprawdę był tylko tetrarchą. Herodiada namówiła go aby się starał o koronę królewską. Jednak wtedy na scenę polityczną wkroczył wnuk Heroda Wielkiego.
Herod Wielki miał ze swoją ukochaną żoną Marianne dwóch synów. Herod kazał ich jednak zabić w 7 p.n.e. w Samarii. Młodszy z nich czyli Arystobul miał syna Heroda Agryppę oraz córkę Herodiadę. Herod Agryppa pierwsze imię miał po dziadku Herodzie Wielkim, a drugie imię Agryppa na część bliskiego przyjaciela Oktawiana Augusta. Herod Agrypa po śmierci ojca został posłany przez dziadka do Rzymu. Być może dzięki temu uniknął śmierci z rąk dziadka. W Rzymie rządził wtedy już cesarz Tyberiusz, który kazał go kształcić wraz z Druzusem oraz Klaudiuszem. Druzus był synem cesarza Tyberiusza, ale został otruty. Wtedy Herod Agryppa popadł w długi, co może świadczyć, że wcześniej żył na koszt Druzusa.
Herod Agrypa uciekł z Italii do do Palestyny. Uciekł przed dłużnikami. Był to najtrudniejszy okres w życiu Agrypy. Podobno chciał nawet wtedy popełnić samobójstwo. Jednak w tym czasie jego siostra Herodiada opuściła swojego męża Filipa i została żoną Heroda Antypasa. Ten szwagier i wujek w jednej osobie dał mu posadę kontrolera targu w Tyberiadzie. Później Agrypa wrócił do Rzymu. Przyszły cesarz Klaudiusz miał matkę Antonię Młodszą. To ona pomogła spłacić długi Heroda Agrypy chyba dlatego, że przyjaźnił się z Klaudiuszem. Niedługo później cesarzem został Kaligula, czyli wnuk tej Antonii Młodszej, a bratanek Klaudiusza.
Te znajomości sprawiły, że Herod Agrypa został zarządcą Judei. Jednak jego siostra rządna władzy namówiła swojego męża Heroda Antypasa aby on poprosił o władzę nad wszystkim terytoriami, nad którymi władzę sprawował wcześniej Herod Wielki. Udał się więc do cesarza Kaliguli. Herod Agryppa wysłał jednak swego wyzwoleńca, który oskarżył Heroda Antypasa o zdradę. Cesarz Kaligula skazał go na wygnanie, a królem Galilei i Perei uczynił Heroda Agryppę I. Tak więc to Herod Agryppa I dostał wszystkie terytoria nad którymi rządził jego dziadek Herod Wielki. Zmieniła się więc sytuacja polityczna. Gdy jeszcze żył Jezus. Herod Antypas rządził w Galilei, a prokurator rzymski w Judei. Potem zarządcą Judei został Agryppa, któremu później przypadły także Galilea i Perea. Tak więc ponownie Galilea i Juda stały się jednym państwem.
Herod Agryppa pojawia się w Biblii w 12 rozdziale Dziejów Apostolskich. W pierwszym wersecie czytamy, że król Herod targnął się na niektórych członków zboru i począł ich gnębić. Nakazał ściąć apostoła Jakuba, brata Jana. To dało mu dość dużą popularność wśród Żydów. Prześladowania chrześcijan podobały się faryzeuszom, a jak mówiłem w 9 odcinku podkastu faryzeusze wprawdzie byli dość małą grupą, ale mieli ogromny wpływ na ludzi. Tak więc popularność wśród faryzeuszy oznaczała dużą popularność wśród całego społeczeństwa żydowskiego. Widząc, że zabijcie apostoła Jakuba im się spodobało kazał też uwięzić apostoła Piotra. Tej jednak zbiegł z więzienia, a Herod Agryppa zgodnie ze zwyczajem ukarał strażników jak czytamy w Dziejach 12:19.
Agryppa odegrał jednak też ważną rolę w historii Rzymu. Gdy w 41 roku został zabity cesarz Kaligula, pretorianie porwali Klaudiusza i obwołali go cesarzem. Herod Agryppa przebywał wtedy właśnie w Rzymie. Mogło dojść do wojny domowej. Jednak Agryppa prowadził rozmowy między senatem, a Klaudiuszem. Na pewno pomogło mu to, że w młodości kształcił się razem z tym przyszłym cesarzem.
Opis śmierci Heroda Agryppy jest bardzo podobnie opisany zarówno w Biblii jak i u Józefa Flawiusza. Gdy przebywał w Cezarei rozstrzygał spór z Tyrem i Sydonem. Podczas przemawiania umarł. W Dziejach Apostolskich 12:23 czytamy, że “potem stoczony przez robactwo, wyzionął ducha”. Podobny opis jest u Józefa Flawiusza w “Dawnych dziejach Izraela”. Trudno dziś odpowiedzieć co to było, ale wygląda to na jakieś pasożyty. Istnieją podobne historie o innych członkach rodziny Heroda, w tym o samym Herodzie Wielkim. Jednak tylko opis dotyczący Heroda Agryppy jest powtórzony w kilku miejscach i w związku z tym dość pewny.
W ten sposób omówiliśmy wnuki Heroda Wielkiego. Oczywiście miał on mnóstwo żon, a więc i mnóstwo wnuków, ale nas interesują te wnuki, które pojawiają się w Biblii. A tymi wnukami jest Herodiada, córka, córka Arystobula, syna Heroda Wielkiego i jego ukochanej żony Marianne. Herodiada, przypomnę, to ta, która doprowadziła do śmierci Jana Chrzciciela. Bratem Herodiady był Herod Agryppa. Początkowo rządził mąż Herodiady czyli Herod Antypas, ale potem odebrał mu władzę brat Herodiady czyli właśnie Herod Agryppa. Można więc powiedzieć, że walka o władzę w ziemi obiecanej rozegrała się pomiędzy rodzeństwem - wnukami Heroda Wielkiego. Walczyła siostra z bratem. Herod Agryppa pokonał swoją siostrę Herodiadę.
"Rzekł więc: Pewien człowiek szlachetnego rodu udał się do dalekiego kraju, aby objąć królowanie i wrócić" (Łukasza 19:12)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Lukasza/19/12
A w owym czasie targnął się król Herod na niektórych członków zboru i począł ich gnębić" (Dz 12:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/1
Herod zaś kazał go szukać, a gdy go nie znalazł, kazał przesłuchać stróżów i wyprowadzić na stracenie. Potem odszedł z Judei do Cezarei i tam przebywał.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/19
W tej samej chwili poraził go anioł Pański za to, że nie oddał chwały Bogu; potem stoczony przez robactwo, wyzionął ducha.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/12/23
12 - Synowie Heroda Wielkiego
2020-09-24 12:35:09
Herod Wielki jest chyba najbardziej znany z opisanego w Biblii rozkazu zabicia wszystkich dzieci w okolicach Betlejem. W Ewangelii Mateusza 2:16 czytamy, że wyda rozkaz, aby pozabijać wszystkie dzieci w Betlejem oraz w całej okolicy, od dwóch lat i młodsze. Powodem tej decyzji był fakt, że mędrcy ze wschodu powiedzieli mu, że tam urodził się król. Czy ten fragment jest prawdziwy? Nie mamy potwierdzenia w źródłach świeckich, ale dzisiaj będę mówić o tym jak Herod traktował swoich własnych synów. Zanim jednak przejdziemy do dzieci Heroda Wielkiego. Warto wspomnieć o jego ojcu oraz starszym bracie. To co ich spotkało tłumaczy dlaczego później Herod był tak podejrzliwy oraz zabijał tych, którzy jak mu się wydawało spiskowali przeciwko niemu. Ojcem Heroda był Antypater, a starszym bratem Fazael. W 44 p.n.e. zabito Juliusza Cezara. Wybuchła wojna domowa. Korzytając z niej wrogowie Antypatra Idumejczyka wysyłali wielu skrytobójców. W końcu przekupili podczaszego, który otruł ojca Heroda. Gdy zabójcy Cezara zginęli, czyli gdy zakończyła się jedna wojna domowa, prawie doszło do drugiej pomiędzy zwycięzcami Markiem Antoniuszem oraz Oktawianem. Korzystając z tego konfliktu na wschód najechali Partowie. Ich wsparcie dostał potomek dynastii Machabejskiej - Matatiasz Antygon. Został on ostatnim z dynastii machabejskiej królem Judei. Zdobywając tą władzę podstępnie zabił starszego brata Heroda, czyli Fazaela. Herod uciekł do Egiptu. Tam spotkał się z Kleopatrą, a stamtąd popłynął do Rzymu. W międzyczasie Marek Antoniusz i Oktawian się pogodzili. Podzielili też sfery wpływów. Cały wschód (granica była we współczesnej Albanii) dostał się Markowi Antoniuszowi. Do wschodu zaliczała się także Judea. A co z Herodem? Niespodziewanie został on ustanowiony królem Judei przez obu konsulów oraz rzymski senat. Był rok 40 p.n.e., Herod poszedł złożyć ofiarę w świątyni Jowisza, co chyba wyraźnie dowodzi jak głęboko wierzył w Boga Biblii. Stamtąd Herod wrócił do Judei. Około trzech lat zajęło mu jej zdobywanie, tak więc jego królowanie liczy się gdzieś od roku 37 p.n.e. Ostatniego z królów machabejskich, czyli Matatiasza Antygona odesłał do Marka Antoniusza do Antiochii, gdzie ten król został zabity. Gdy to wszystko się działo, Herod miał już jedną żonę, ale był już też zaręczony z miłością swojego życia czyli Mariamme. Herod miał dwie żony o imieniu Mariamme. Mariamme jest to wersja imienia Miriam, imienia od którego pochodzi polskie imię Maria. W każdym bądź razie Herod Wielki ożenił się z dwoma kobietami o tym imieniu. Jednak jego pierwszą żoną była Doris. Herod miał z nią syna, który dostał imię po dziadku - Antypater. Jednak później Herod ożenił się z Marianną I, która pochodziła z rodu Hasmoneuszy. Jak może pamiętacie rodzina Heroda doszła do władzy, bo Hasmoneusze walczyli między sobą o władzę. Mariamme I była wnuczką po mieczu z Arystobula II, a po kądzieli Jana Hirkana II. Tak więc miała krew obu walczących niegdyś rodów. Żeniąc się z nią Herod wchodził do królewskiego rodu. Czy jednak musiał się rozwodzić ze swoją pierwszą żoną Doris? W tamtych czasach wielożeństwo było czymś normalnym. Herod chciał chyba jednak pokazać, że zrywa pogańskie małżeństwo. Odprawił swoją nie żydowską żonę i jej dziecko. Być może chciał nawiązać do tego co jest napisane w Księdze Nehemiasza. Żydzi wtedy żenili się z kobietami z okolicznych ludów i musieli potem odprawić te żony wraz z dziećmi. Teraz to zrobił Herod. Skazał na wygnanie Doris i jej syna Antypatra. Księżniczka hasmonejska Mariamme urodziła mu kilkoro dzieci, między innymi dwóch synów Aleksandra i Arystobula. Później jednak Herod stał się podejrzliwy wobec rodu Hasmoneuszy. Był rok 37 p.n.e. Herod zdobył po trzech latach Jerozolimę z pomocą Rzymian. Ostatniego króla z dynastii Hasmoneuszy odesłał do Marka Antoniusza, gdzie wykonano wyrok śmierci. Antoniusz udał się do Aleksandrii do Kleopatry. Tam zostały mu przedstawione portrety młodego rodzeństwa - młodziutkiej żony Heroda czyli Mariamme oraz jej brata Arystobula. Marek Antoniusz i Kleopatra okazywali zainteresowanie młodemu potomkowi rodu Hasmoneuszy. Jak już wspomniałem Herod właśnie stracił ojca, który został otruty. Potem starszego brata, a niedawno także młodszego brata, który także wpadł w zasadzkę. Teraz Kleopatra, która miała chęć rządzić wschodem zaczynała interesować się młodziutkim szwagrem Heroda. Herod przestał ufać Hasmoneuszom. Najpierw zabił swojego szwagra, brata Mariamme I. Herod kazał go czyli Arystobula III utopić w Jerychu. Był on arcykapłanem i ulubieńcem ludu. Herod obawiał się pewnie, że jak poprzedni arcykapłani z tego rodu zostanie też królem. Dlatego utopił swojego szwagra Arystobula III. Później kazał też zabić swoją żonę - księżniczkę Mariamme. A na sam koniec także jej synów Aleksandra i Arystobula. Wtedy do łask wrócił syn z pierwszego małżeństwa. Oficjalnym następcą Heroda Wielkiego ogłoszono Antypatra, syna Doris. Jednak Herod zabił już dwóch synów. Herod był tak podejrzliwy, że zaczął podejrzewać także Antypatra. Kazał go zabić 5 dni przed swoją własną śmiercią. W ten sposób Herod sam zabił swoich trzech najstarszych synów. Gdyby żył dłużej być może na liście znaleźliby się kolejni synowie, a może nawet wnukowie. Na szczęście dla nich Herod Wielki umarł. Nie wiadomo dokładnie kiedy, ale żył jeszcze gdy urodził się Jezus. Jest wspomniany w Ewangelii Mateusza, gdy każe zabić dzieci w okolicy Betlejem. Wspomina go też Łukasz w Łukasza 1:5, gdzie czytamy o kapłanie Zachariaszu, który żył w czasach króla Heroda. Czwartym synem Heroda Wielkiego był jego syn, który dostał imię po ojcu. Aby go więc odróżnić dodano mu przydomki. Jest znany jako Herod bez ziemi, bo nic nie dostał po swoim ojcu. Znany jest też jako Herod Filip, pierwszy mąż Herodiady i ojciec Salome. Ten Herod Filip był synem Mariamme II. Ożenił się z córką swojego brata Arystobula, czyli wnuczką Heroda Wielkiego. Dostała imię po dziadku - Herodiada. Był to rzymski zwyczaj, np. dzieci Juliusza dostawały imię ojca: chłopcy Juliusz, a dziewczynki Julia. Wielu synów i wnuków Heroda dostało imię Herod, a jego wnuczka imię Herodiada. Czy była podobna do dziadka? Herod Wielki zabił trzech najstarszych synów. Herodiada była córką trzeciego z nich czyli Arystobula. Wyszła za mąż za czwartego, czyli najstarszego z żyjących. Być może myślała, że jej mąż zostanie następcą Heroda Wielkiego. Jak jednak wiemy przeszedł on do historii jako Herod bez ziemi. Biblia używa jego drugiego imienia Filip. W Ewangelii Mateusza 14:3,4 czytamy, że Herodiada go opuściła i wyszła za mąż za jego brata Heroda Antypasa. Biblia opisuje, że ten ślub był krytykowany przez Jana Chrzciciela. Jak pewnie wiecie Mateusz w Ewangelii opisuje jak córka Herodiady i Heroda bez ziemi, ta córka miała na imię Salome, tańczyła przed Herodem Antypasem. Obiecał on jej cokolwiek zechce, a ona za namową matki poprosiła o głowę Jana Chrzciciela. Herod bez ziemi był 4 synem Heroda Wielkiego, a Herod Antypas 6. Pominęliśmy piątego czyli Heroda Archelausa. Został on wymieniony w Biblii tylko raz, bo rządził krótko. Mateusz wymienia go jako powód dla którego po powrocie z Egiptu Józef i Maria nie zamieszkali w Betlejem, ale udali się do Nazaretu w Galilei. W Mateusza 2:22 czytamy: “gdy usłyszał, że Archelaus króluje w Judei po ojcu swoim, Herodzie, bał się tam iść”. Herod Archelaus został następcą ojca i był tak samo jak on okrutny dlatego Oktawian August pozbawił go władzy i skazał na banicję. Królem został Herod Antypas, o którym mówiłem przed chwilą. Herod, który rządził przez większą część życia Jezusa, a także w okresie opisanym w Dziejach Apostolskich był właśnie Herod Antypas. Jego brat czyli Herod Archelaus stracił władzę, a Rzymianie ustanowili nad Judeą swój nadzór w postaci namiestnika. Herod Antypas dalej jednak był władcą Galilei. To właśnie on ożenił się z Herodiadą, żoną swojego brata. A gdy go za to krytykował Jan Chrzciciel kazał go uwięzić, a potem zabić. Gdy przed Piłata, czyli rzymskiego namiestnika przyprowadzono Jezusa, nie za bardzo chciał go sądzić. Ucieszył się więc, gdy się dowiedział, że Jezus jest z Galilei i odesłał go do Heroda Antypasa. W Łukasza 23:7 czytamy, że gdy Piłat dowiedział się “że jest poddanym Heroda, odesłał go do Heroda, który w tych dniach był właśnie w Jerozolimie”. W ten sposób omówiliśmy 6 synów Heroda Wielkiego. Pierwszy trzech kazał zabić sam ojciec. Czwarty zwany Herodem bez ziemi lub Herodem Filipem jest znany tylko jako pierwszy mąż Herodiady i ojciec Salome. Piąty to Herod Archelaus, który panował gdy rodzice Jezusa wrócili z Egiptu, ale ponieważ był tak okrutny jak jego ojciec Oktawian August skazał go na wygnanie. Najważniejszy jest więc szósty syn, czyli Herod Antypas, o którym Biblia wspomina wielokrotnie. Wnukami Heroda Wielkiego zajmę się w następnym odcinku. Hiszpańskie Historie: https://www.spreaker.com/show/hiszpanski Historia wg Dzieci (historia Polski dla Dzieci): https://historiawgdzieci.pl/podkast/lista Tego dnia (historyczne rocznice na każdy dzień): https://historiawgdzieci.pl/tego-dnia/lista
Herod Wielki jest chyba najbardziej znany z opisanego w Biblii rozkazu zabicia wszystkich dzieci w okolicach Betlejem. W Ewangelii Mateusza 2:16 czytamy, że wyda rozkaz, aby pozabijać wszystkie dzieci w Betlejem oraz w całej okolicy, od dwóch lat i młodsze. Powodem tej decyzji był fakt, że mędrcy ze wschodu powiedzieli mu, że tam urodził się król. Czy ten fragment jest prawdziwy? Nie mamy potwierdzenia w źródłach świeckich, ale dzisiaj będę mówić o tym jak Herod traktował swoich własnych synów.
Zanim jednak przejdziemy do dzieci Heroda Wielkiego. Warto wspomnieć o jego ojcu oraz starszym bracie. To co ich spotkało tłumaczy dlaczego później Herod był tak podejrzliwy oraz zabijał tych, którzy jak mu się wydawało spiskowali przeciwko niemu. Ojcem Heroda był Antypater, a starszym bratem Fazael. W 44 p.n.e. zabito Juliusza Cezara. Wybuchła wojna domowa. Korzytając z niej wrogowie Antypatra Idumejczyka wysyłali wielu skrytobójców. W końcu przekupili podczaszego, który otruł ojca Heroda. Gdy zabójcy Cezara zginęli, czyli gdy zakończyła się jedna wojna domowa, prawie doszło do drugiej pomiędzy zwycięzcami Markiem Antoniuszem oraz Oktawianem. Korzystając z tego konfliktu na wschód najechali Partowie. Ich wsparcie dostał potomek dynastii Machabejskiej - Matatiasz Antygon. Został on ostatnim z dynastii machabejskiej królem Judei. Zdobywając tą władzę podstępnie zabił starszego brata Heroda, czyli Fazaela. Herod uciekł do Egiptu. Tam spotkał się z Kleopatrą, a stamtąd popłynął do Rzymu.
W międzyczasie Marek Antoniusz i Oktawian się pogodzili. Podzielili też sfery wpływów. Cały wschód (granica była we współczesnej Albanii) dostał się Markowi Antoniuszowi. Do wschodu zaliczała się także Judea. A co z Herodem? Niespodziewanie został on ustanowiony królem Judei przez obu konsulów oraz rzymski senat. Był rok 40 p.n.e., Herod poszedł złożyć ofiarę w świątyni Jowisza, co chyba wyraźnie dowodzi jak głęboko wierzył w Boga Biblii. Stamtąd Herod wrócił do Judei. Około trzech lat zajęło mu jej zdobywanie, tak więc jego królowanie liczy się gdzieś od roku 37 p.n.e. Ostatniego z królów machabejskich, czyli Matatiasza Antygona odesłał do Marka Antoniusza do Antiochii, gdzie ten król został zabity. Gdy to wszystko się działo, Herod miał już jedną żonę, ale był już też zaręczony z miłością swojego życia czyli Mariamme.
Herod miał dwie żony o imieniu Mariamme. Mariamme jest to wersja imienia Miriam, imienia od którego pochodzi polskie imię Maria. W każdym bądź razie Herod Wielki ożenił się z dwoma kobietami o tym imieniu. Jednak jego pierwszą żoną była Doris. Herod miał z nią syna, który dostał imię po dziadku - Antypater. Jednak później Herod ożenił się z Marianną I, która pochodziła z rodu Hasmoneuszy. Jak może pamiętacie rodzina Heroda doszła do władzy, bo Hasmoneusze walczyli między sobą o władzę. Mariamme I była wnuczką po mieczu z Arystobula II, a po kądzieli Jana Hirkana II. Tak więc miała krew obu walczących niegdyś rodów. Żeniąc się z nią Herod wchodził do królewskiego rodu. Czy jednak musiał się rozwodzić ze swoją pierwszą żoną Doris?
W tamtych czasach wielożeństwo było czymś normalnym. Herod chciał chyba jednak pokazać, że zrywa pogańskie małżeństwo. Odprawił swoją nie żydowską żonę i jej dziecko. Być może chciał nawiązać do tego co jest napisane w Księdze Nehemiasza. Żydzi wtedy żenili się z kobietami z okolicznych ludów i musieli potem odprawić te żony wraz z dziećmi. Teraz to zrobił Herod. Skazał na wygnanie Doris i jej syna Antypatra. Księżniczka hasmonejska Mariamme urodziła mu kilkoro dzieci, między innymi dwóch synów Aleksandra i Arystobula. Później jednak Herod stał się podejrzliwy wobec rodu Hasmoneuszy.
Był rok 37 p.n.e. Herod zdobył po trzech latach Jerozolimę z pomocą Rzymian. Ostatniego króla z dynastii Hasmoneuszy odesłał do Marka Antoniusza, gdzie wykonano wyrok śmierci. Antoniusz udał się do Aleksandrii do Kleopatry. Tam zostały mu przedstawione portrety młodego rodzeństwa - młodziutkiej żony Heroda czyli Mariamme oraz jej brata Arystobula. Marek Antoniusz i Kleopatra okazywali zainteresowanie młodemu potomkowi rodu Hasmoneuszy. Jak już wspomniałem Herod właśnie stracił ojca, który został otruty. Potem starszego brata, a niedawno także młodszego brata, który także wpadł w zasadzkę. Teraz Kleopatra, która miała chęć rządzić wschodem zaczynała interesować się młodziutkim szwagrem Heroda. Herod przestał ufać Hasmoneuszom.
Najpierw zabił swojego szwagra, brata Mariamme I. Herod kazał go czyli Arystobula III utopić w Jerychu. Był on arcykapłanem i ulubieńcem ludu. Herod obawiał się pewnie, że jak poprzedni arcykapłani z tego rodu zostanie też królem. Dlatego utopił swojego szwagra Arystobula III. Później kazał też zabić swoją żonę - księżniczkę Mariamme. A na sam koniec także jej synów Aleksandra i Arystobula. Wtedy do łask wrócił syn z pierwszego małżeństwa. Oficjalnym następcą Heroda Wielkiego ogłoszono Antypatra, syna Doris. Jednak Herod zabił już dwóch synów.
Herod był tak podejrzliwy, że zaczął podejrzewać także Antypatra. Kazał go zabić 5 dni przed swoją własną śmiercią. W ten sposób Herod sam zabił swoich trzech najstarszych synów. Gdyby żył dłużej być może na liście znaleźliby się kolejni synowie, a może nawet wnukowie. Na szczęście dla nich Herod Wielki umarł. Nie wiadomo dokładnie kiedy, ale żył jeszcze gdy urodził się Jezus. Jest wspomniany w Ewangelii Mateusza, gdy każe zabić dzieci w okolicy Betlejem. Wspomina go też Łukasz w Łukasza 1:5, gdzie czytamy o kapłanie Zachariaszu, który żył w czasach króla Heroda.
Czwartym synem Heroda Wielkiego był jego syn, który dostał imię po ojcu. Aby go więc odróżnić dodano mu przydomki. Jest znany jako Herod bez ziemi, bo nic nie dostał po swoim ojcu. Znany jest też jako Herod Filip, pierwszy mąż Herodiady i ojciec Salome. Ten Herod Filip był synem Mariamme II. Ożenił się z córką swojego brata Arystobula, czyli wnuczką Heroda Wielkiego. Dostała imię po dziadku - Herodiada. Był to rzymski zwyczaj, np. dzieci Juliusza dostawały imię ojca: chłopcy Juliusz, a dziewczynki Julia. Wielu synów i wnuków Heroda dostało imię Herod, a jego wnuczka imię Herodiada. Czy była podobna do dziadka?
Herod Wielki zabił trzech najstarszych synów. Herodiada była córką trzeciego z nich czyli Arystobula. Wyszła za mąż za czwartego, czyli najstarszego z żyjących. Być może myślała, że jej mąż zostanie następcą Heroda Wielkiego. Jak jednak wiemy przeszedł on do historii jako Herod bez ziemi. Biblia używa jego drugiego imienia Filip. W Ewangelii Mateusza 14:3,4 czytamy, że Herodiada go opuściła i wyszła za mąż za jego brata Heroda Antypasa. Biblia opisuje, że ten ślub był krytykowany przez Jana Chrzciciela. Jak pewnie wiecie Mateusz w Ewangelii opisuje jak córka Herodiady i Heroda bez ziemi, ta córka miała na imię Salome, tańczyła przed Herodem Antypasem. Obiecał on jej cokolwiek zechce, a ona za namową matki poprosiła o głowę Jana Chrzciciela.
Herod bez ziemi był 4 synem Heroda Wielkiego, a Herod Antypas 6. Pominęliśmy piątego czyli Heroda Archelausa. Został on wymieniony w Biblii tylko raz, bo rządził krótko. Mateusz wymienia go jako powód dla którego po powrocie z Egiptu Józef i Maria nie zamieszkali w Betlejem, ale udali się do Nazaretu w Galilei. W Mateusza 2:22 czytamy: “gdy usłyszał, że Archelaus króluje w Judei po ojcu swoim, Herodzie, bał się tam iść”. Herod Archelaus został następcą ojca i był tak samo jak on okrutny dlatego Oktawian August pozbawił go władzy i skazał na banicję. Królem został Herod Antypas, o którym mówiłem przed chwilą.
Herod, który rządził przez większą część życia Jezusa, a także w okresie opisanym w Dziejach Apostolskich był właśnie Herod Antypas. Jego brat czyli Herod Archelaus stracił władzę, a Rzymianie ustanowili nad Judeą swój nadzór w postaci namiestnika. Herod Antypas dalej jednak był władcą Galilei. To właśnie on ożenił się z Herodiadą, żoną swojego brata. A gdy go za to krytykował Jan Chrzciciel kazał go uwięzić, a potem zabić. Gdy przed Piłata, czyli rzymskiego namiestnika przyprowadzono Jezusa, nie za bardzo chciał go sądzić. Ucieszył się więc, gdy się dowiedział, że Jezus jest z Galilei i odesłał go do Heroda Antypasa. W Łukasza 23:7 czytamy, że gdy Piłat dowiedział się “że jest poddanym Heroda, odesłał go do Heroda, który w tych dniach był właśnie w Jerozolimie”.
W ten sposób omówiliśmy 6 synów Heroda Wielkiego. Pierwszy trzech kazał zabić sam ojciec. Czwarty zwany Herodem bez ziemi lub Herodem Filipem jest znany tylko jako pierwszy mąż Herodiady i ojciec Salome. Piąty to Herod Archelaus, który panował gdy rodzice Jezusa wrócili z Egiptu, ale ponieważ był tak okrutny jak jego ojciec Oktawian August skazał go na wygnanie. Najważniejszy jest więc szósty syn, czyli Herod Antypas, o którym Biblia wspomina wielokrotnie. Wnukami Heroda Wielkiego zajmę się w następnym odcinku.
Hiszpańskie Historie:
https://www.spreaker.com/show/hiszpanski
Historia wg Dzieci (historia Polski dla Dzieci):
https://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Tego dnia (historyczne rocznice na każdy dzień):
https://historiawgdzieci.pl/tego-dnia/lista
Zanim jednak przejdziemy do dzieci Heroda Wielkiego. Warto wspomnieć o jego ojcu oraz starszym bracie. To co ich spotkało tłumaczy dlaczego później Herod był tak podejrzliwy oraz zabijał tych, którzy jak mu się wydawało spiskowali przeciwko niemu. Ojcem Heroda był Antypater, a starszym bratem Fazael. W 44 p.n.e. zabito Juliusza Cezara. Wybuchła wojna domowa. Korzytając z niej wrogowie Antypatra Idumejczyka wysyłali wielu skrytobójców. W końcu przekupili podczaszego, który otruł ojca Heroda. Gdy zabójcy Cezara zginęli, czyli gdy zakończyła się jedna wojna domowa, prawie doszło do drugiej pomiędzy zwycięzcami Markiem Antoniuszem oraz Oktawianem. Korzystając z tego konfliktu na wschód najechali Partowie. Ich wsparcie dostał potomek dynastii Machabejskiej - Matatiasz Antygon. Został on ostatnim z dynastii machabejskiej królem Judei. Zdobywając tą władzę podstępnie zabił starszego brata Heroda, czyli Fazaela. Herod uciekł do Egiptu. Tam spotkał się z Kleopatrą, a stamtąd popłynął do Rzymu.
W międzyczasie Marek Antoniusz i Oktawian się pogodzili. Podzielili też sfery wpływów. Cały wschód (granica była we współczesnej Albanii) dostał się Markowi Antoniuszowi. Do wschodu zaliczała się także Judea. A co z Herodem? Niespodziewanie został on ustanowiony królem Judei przez obu konsulów oraz rzymski senat. Był rok 40 p.n.e., Herod poszedł złożyć ofiarę w świątyni Jowisza, co chyba wyraźnie dowodzi jak głęboko wierzył w Boga Biblii. Stamtąd Herod wrócił do Judei. Około trzech lat zajęło mu jej zdobywanie, tak więc jego królowanie liczy się gdzieś od roku 37 p.n.e. Ostatniego z królów machabejskich, czyli Matatiasza Antygona odesłał do Marka Antoniusza do Antiochii, gdzie ten król został zabity. Gdy to wszystko się działo, Herod miał już jedną żonę, ale był już też zaręczony z miłością swojego życia czyli Mariamme.
Herod miał dwie żony o imieniu Mariamme. Mariamme jest to wersja imienia Miriam, imienia od którego pochodzi polskie imię Maria. W każdym bądź razie Herod Wielki ożenił się z dwoma kobietami o tym imieniu. Jednak jego pierwszą żoną była Doris. Herod miał z nią syna, który dostał imię po dziadku - Antypater. Jednak później Herod ożenił się z Marianną I, która pochodziła z rodu Hasmoneuszy. Jak może pamiętacie rodzina Heroda doszła do władzy, bo Hasmoneusze walczyli między sobą o władzę. Mariamme I była wnuczką po mieczu z Arystobula II, a po kądzieli Jana Hirkana II. Tak więc miała krew obu walczących niegdyś rodów. Żeniąc się z nią Herod wchodził do królewskiego rodu. Czy jednak musiał się rozwodzić ze swoją pierwszą żoną Doris?
W tamtych czasach wielożeństwo było czymś normalnym. Herod chciał chyba jednak pokazać, że zrywa pogańskie małżeństwo. Odprawił swoją nie żydowską żonę i jej dziecko. Być może chciał nawiązać do tego co jest napisane w Księdze Nehemiasza. Żydzi wtedy żenili się z kobietami z okolicznych ludów i musieli potem odprawić te żony wraz z dziećmi. Teraz to zrobił Herod. Skazał na wygnanie Doris i jej syna Antypatra. Księżniczka hasmonejska Mariamme urodziła mu kilkoro dzieci, między innymi dwóch synów Aleksandra i Arystobula. Później jednak Herod stał się podejrzliwy wobec rodu Hasmoneuszy.
Był rok 37 p.n.e. Herod zdobył po trzech latach Jerozolimę z pomocą Rzymian. Ostatniego króla z dynastii Hasmoneuszy odesłał do Marka Antoniusza, gdzie wykonano wyrok śmierci. Antoniusz udał się do Aleksandrii do Kleopatry. Tam zostały mu przedstawione portrety młodego rodzeństwa - młodziutkiej żony Heroda czyli Mariamme oraz jej brata Arystobula. Marek Antoniusz i Kleopatra okazywali zainteresowanie młodemu potomkowi rodu Hasmoneuszy. Jak już wspomniałem Herod właśnie stracił ojca, który został otruty. Potem starszego brata, a niedawno także młodszego brata, który także wpadł w zasadzkę. Teraz Kleopatra, która miała chęć rządzić wschodem zaczynała interesować się młodziutkim szwagrem Heroda. Herod przestał ufać Hasmoneuszom.
Najpierw zabił swojego szwagra, brata Mariamme I. Herod kazał go czyli Arystobula III utopić w Jerychu. Był on arcykapłanem i ulubieńcem ludu. Herod obawiał się pewnie, że jak poprzedni arcykapłani z tego rodu zostanie też królem. Dlatego utopił swojego szwagra Arystobula III. Później kazał też zabić swoją żonę - księżniczkę Mariamme. A na sam koniec także jej synów Aleksandra i Arystobula. Wtedy do łask wrócił syn z pierwszego małżeństwa. Oficjalnym następcą Heroda Wielkiego ogłoszono Antypatra, syna Doris. Jednak Herod zabił już dwóch synów.
Herod był tak podejrzliwy, że zaczął podejrzewać także Antypatra. Kazał go zabić 5 dni przed swoją własną śmiercią. W ten sposób Herod sam zabił swoich trzech najstarszych synów. Gdyby żył dłużej być może na liście znaleźliby się kolejni synowie, a może nawet wnukowie. Na szczęście dla nich Herod Wielki umarł. Nie wiadomo dokładnie kiedy, ale żył jeszcze gdy urodził się Jezus. Jest wspomniany w Ewangelii Mateusza, gdy każe zabić dzieci w okolicy Betlejem. Wspomina go też Łukasz w Łukasza 1:5, gdzie czytamy o kapłanie Zachariaszu, który żył w czasach króla Heroda.
Czwartym synem Heroda Wielkiego był jego syn, który dostał imię po ojcu. Aby go więc odróżnić dodano mu przydomki. Jest znany jako Herod bez ziemi, bo nic nie dostał po swoim ojcu. Znany jest też jako Herod Filip, pierwszy mąż Herodiady i ojciec Salome. Ten Herod Filip był synem Mariamme II. Ożenił się z córką swojego brata Arystobula, czyli wnuczką Heroda Wielkiego. Dostała imię po dziadku - Herodiada. Był to rzymski zwyczaj, np. dzieci Juliusza dostawały imię ojca: chłopcy Juliusz, a dziewczynki Julia. Wielu synów i wnuków Heroda dostało imię Herod, a jego wnuczka imię Herodiada. Czy była podobna do dziadka?
Herod Wielki zabił trzech najstarszych synów. Herodiada była córką trzeciego z nich czyli Arystobula. Wyszła za mąż za czwartego, czyli najstarszego z żyjących. Być może myślała, że jej mąż zostanie następcą Heroda Wielkiego. Jak jednak wiemy przeszedł on do historii jako Herod bez ziemi. Biblia używa jego drugiego imienia Filip. W Ewangelii Mateusza 14:3,4 czytamy, że Herodiada go opuściła i wyszła za mąż za jego brata Heroda Antypasa. Biblia opisuje, że ten ślub był krytykowany przez Jana Chrzciciela. Jak pewnie wiecie Mateusz w Ewangelii opisuje jak córka Herodiady i Heroda bez ziemi, ta córka miała na imię Salome, tańczyła przed Herodem Antypasem. Obiecał on jej cokolwiek zechce, a ona za namową matki poprosiła o głowę Jana Chrzciciela.
Herod bez ziemi był 4 synem Heroda Wielkiego, a Herod Antypas 6. Pominęliśmy piątego czyli Heroda Archelausa. Został on wymieniony w Biblii tylko raz, bo rządził krótko. Mateusz wymienia go jako powód dla którego po powrocie z Egiptu Józef i Maria nie zamieszkali w Betlejem, ale udali się do Nazaretu w Galilei. W Mateusza 2:22 czytamy: “gdy usłyszał, że Archelaus króluje w Judei po ojcu swoim, Herodzie, bał się tam iść”. Herod Archelaus został następcą ojca i był tak samo jak on okrutny dlatego Oktawian August pozbawił go władzy i skazał na banicję. Królem został Herod Antypas, o którym mówiłem przed chwilą.
Herod, który rządził przez większą część życia Jezusa, a także w okresie opisanym w Dziejach Apostolskich był właśnie Herod Antypas. Jego brat czyli Herod Archelaus stracił władzę, a Rzymianie ustanowili nad Judeą swój nadzór w postaci namiestnika. Herod Antypas dalej jednak był władcą Galilei. To właśnie on ożenił się z Herodiadą, żoną swojego brata. A gdy go za to krytykował Jan Chrzciciel kazał go uwięzić, a potem zabić. Gdy przed Piłata, czyli rzymskiego namiestnika przyprowadzono Jezusa, nie za bardzo chciał go sądzić. Ucieszył się więc, gdy się dowiedział, że Jezus jest z Galilei i odesłał go do Heroda Antypasa. W Łukasza 23:7 czytamy, że gdy Piłat dowiedział się “że jest poddanym Heroda, odesłał go do Heroda, który w tych dniach był właśnie w Jerozolimie”.
W ten sposób omówiliśmy 6 synów Heroda Wielkiego. Pierwszy trzech kazał zabić sam ojciec. Czwarty zwany Herodem bez ziemi lub Herodem Filipem jest znany tylko jako pierwszy mąż Herodiady i ojciec Salome. Piąty to Herod Archelaus, który panował gdy rodzice Jezusa wrócili z Egiptu, ale ponieważ był tak okrutny jak jego ojciec Oktawian August skazał go na wygnanie. Najważniejszy jest więc szósty syn, czyli Herod Antypas, o którym Biblia wspomina wielokrotnie. Wnukami Heroda Wielkiego zajmę się w następnym odcinku.
Hiszpańskie Historie:
https://www.spreaker.com/show/hiszpanski
Historia wg Dzieci (historia Polski dla Dzieci):
https://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Tego dnia (historyczne rocznice na każdy dzień):
https://historiawgdzieci.pl/tego-dnia/lista
11 - Budowle Heroda Wielkiego
2020-09-05 22:44:20
Zanim przejdziemy do śmierci Heroda oraz do jego następców musimy zająć się budowlami, które zrobił. Być może zastanawialiście się dlaczego Herod pomimo brutalności dostał przydomek Wielki. Odpowiedzą są właśnie jego budowle. W zasadzie, w każdym mieście, które podlegało jego władzy coś zbudował albo odnowił. Staram się aby każdy odcinek miał około 10 minut tak więc nie będę w stanie omówić wszystkich jego projektów budowlanych. Omówię więc te najważniejsze. W Ewangelii Jana, rozdziale 2 jest opisana rozmowa Jezusa z Żydami. W wersecie 20 ci ludzie mówią: “Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię”. Chodzi o świątynię, którą wybudował Herod Wielki. Jej budowa rozpoczęła się około 17 roku p.n.e. Był to 18 rok panowania Heroda. W momencie gdy Żydzi mówili te słowa do Jezusa świątynia dalej był rozbudowywana. Tak więc mogli powiedzieć, że budowano ją już 46 lat. Ale naprawdę jej budową zakończono dopiero około 64 roku n.e., a 6 lat później została zburzona podczas zniszczenia Jerozolimy w roku 70. Przypomnę może, że świątynię w Jerozolimie zbudował król Salomon, potem zburzyli ją Babilończycy. Gdy Żydzi wrócili z niewoli babilońskiej odbudowali świątynię. Tą drugą świątynię nazywa się czasem świątynią Zerubabela od imienia namiestnika. Jednak w pierwszym wieku król Herod zaproponował odnowienie tej świątyni. Budowę rozpoczęto około 17 roku p.n.e., a skończono dopiero w 64 roku n.e. Innymi słowy przez cały okres opisany w Ewangeliach, gdy Jezus odwiedzał świątynię była ona w przebudowie. W budowie brało udział prawie 10.000 pracowników, ale w miejscu najświętszym pracowała grupa 1500 kapłanów. Herod uzgodnił z naczelnymi kapłanami, że budowa nie zakłóci składania ofiar i tak się stało. Prace w zasadzie zakończono po 3,5 roku, ale jak już mówiłem rozbudowę zakończono dopiero w 64 n.e. Można więc powiedzieć, że budowano świątynię około 80 lat. Ale co Herod zmienił w świątynii Zerubabela? Herod powiększył świątynię. W tym celu do góry Moria, na której była świątynia dodano wielkie bloki kamienne i w ten sposób rozszerzono naturalną platformę jaka jest na tej górze. Te kamienie ważyły od 2 nawet do 100 ton i w zasadzie nie wiadomo jak tego dokonano. Dzięki temu powstało miejsce na dodatkowe dziedzińce. Ich nazwy wyjaśniają kto mógł tam przebywać. Były tam: dziedziniec pogan, dziedziniec kobiet, dziedziniec Izraela oraz ostatni dziedziniec kapłanów. W Ewangelii Marka 11:15, 16 czytamy, że Jezus wygonił ze świątyni ludzi, którzy tam sprzedawali oraz nie pozwalał przenosić rzeczy. Działo się to na dziedzińcu pogan. Tam sprzedawano. Świątynia była też ogromna tak więc jak ktoś chciał przejść z jednej jej strony na drugą to zamiast iść dookoła mógł sobie przenieść jakieś rzeczy przez ten dziedziniec. Dlaczego Jezus wygonił tych ludzi i nie pozwalał przenosić rzeczy przez dziedziniec pogan? W Marka 11:17 czytamy, że miało to być miejsce modlitwy dla wszystkich narodów. Taki poganin mógł wejść tylko na ten dziedziniec, a tutaj było targowisko. Oprócz świątyni Herod zbudował sobie w Jerozolimie pałac. Była to jego siedziba za życia, ale gdy zmarł być może tam przebywał rzymski namiestnik Judei, czyli w czasach Jezusa Piłat. Niektórzy historycy twierdzą, że właśnie tam do pałacu Heroda przyprowadzono Jezusa przed oblicze Piłata. Inni historycy twierdzą raczej, że Jezusa przyprowadzono do twierdzy Antonia. Marek Antoniusz był patronem Heroda. Tak więc gdy Herod wybudował twierdzę nazwał ją Antonia. Później stanął za swoim patronem podczas wojny domowej z Oktawianem. Chociaż Marek Antoniusz i Kleopatra przegrali to nazwa pozostała. Twierdza Antonia była czymś w rodzaju Tower of London. Składała się z czterech wież i broniła Jerozolimy od północy. W czasach Jezusa koszarowali tam rzymscy żołnierze. Być może właśnie tam ubiczowano Jezusa przed śmiercią. Twierdza Antonia też została zniszczona w roku 70. Rzymianie zdobyli ją tuż przed zdobyciem świątyni, która broniła się najdłużej. Rzymianie, którzy zdobyli tą twierdzę mogli obserwować co się dzieje w samej świątynii, a tam kapłani jak gdyby nic się nie działo wokół odprawiali wszystkie rytuały i robili to do samego końca nawet podczas szturmu świątyni. Nie ma co do tego gdzie Jezus spotkał się z Piłatem. Pewni możemy raczej być co do tego, że właśnie w twierdzy Antonia przebywał Paweł, gdy go uwięziono podczas rozruchów w Jerozolimie jak to opisano w Dziejach 21:37. Żołnierze rzymscy nieśli związanego Pawła, którego atakował tłum. Czytamy tam: “Paweł, gdy miano go już wprowadzić do twierdzy, rzekł do dowódcy: Czy wolno mi coś ci powiedzieć?”. Zauważcie, że mieli go wprowadzić do twierdzy. Później czytamy o tym, że przemawiał stamtąd stojąc na schodach. Do twierdzy Antonia wg Józefa Flawiusza prowadziły schody. Ta twierdza górowała nad Jerozolimą i świątynią. Herodowi przypisuje się też renowację sadzawki Siloam lub Syloe. To ta sadzawka, przy której Jezus miał uzdrowić ślepego od urodzenia jak to opisano w Jana 9:7, gdzie Jezusa nakazał temu człowiekowi obmyś się właśnie w tej sadzawce. Co ciekawe, za życia Jezusa odbywały się tam jakieś prace. W Łukasza 13:4 napisano o 18 ludziach, na których upadła wieża właśnie przy tej sadzawce. Herod zbudował też Cezareę. Twierdza Antonia miała swoją nazwę od Marka Antoniusza, ale on zginął w wojnie z Cezarem. Aby przypodobać się Juliuszowi Cezarowi Herod całe miasto nazwał od jego imienia. Nazwał je Cezarea. Był tam wspaniały port oraz pałac. W czasach apostolskich właśnie tam przesłuchiwano apostoła Pawła. W Dziejach Apostolskich 23:35 czytamy, że namiestnik “rozkazał go strzec w pałacu Heroda” (Dzieje 23:35). Herod zbudował też twierdzę Masadę, która broniła się do 73 roku. Przypomnę, że Jerozolima padła już w 70 roku. W czasach Jezusa także w Masadzie stacjonował garnizon rzymski. Niestety dla Rzymian napadli na nich sykariusze albo sykaryjczycy, skrytobójcy, którzy posługiwali się krótkimi szytetami i od tej broni pochodzi ich nazwa. Są wspomniani w Biblii, w Dziejach Apostolskiech 21:38. Mowa tam o 4000 skrytobójców. Właśnie oni mieli napaść na Masadę, wybić rzymski garnizon, a potem wykorzystali zgromadzoną tam broń, aby wspomóc bunt w Jerozolimie. Być może zauważyliście, że nazwy miastom i twierdzą nadawano zawsze żeńskie. Np. patron Heroda to był Marek Antoniusz, a twierdzę nazwano Antonia. Później od imienia Cezar miasto nazwano Cezarea. Gdy więc Herod przebudowywał miasto Samarię. Nazwał je “Sebaste”. Cesarzem był wtedy Oktawian August. Gdy słowo “august” przetłumaczy się z łaciny na grekę dostajemy słowo “sebastos”, a jego żeńska forma to właśnie Sebaste. Tam Herod zbudował świątynię Augusta. Wprawdzie to on zbudował świątynię w Jerozolimie, ale budował też świątynie Augusta. Jedna była właśnie w Samarii, którą nazwał Sebaste, a druga w Cezareii. W Sebaste Herod kazał zamordować swoich dwóch synów. Herod uwielbiał też budować sobie pałace. W Jerychu wybudował aż trzy. Właśnie tam w jednym z pałaców w sadzawce Herod kazał utopić jednego z potomków Hasmoneuszy, swojego własnego szwagra Arystobula. Te trzy pałace nie powstały od razu. Herod zbudował najpierw jeden, potem dodał drugi, a na koniec trzeci. Były one otoczone wspólnym murem. Było to ulubione miejsce przebywania Heroda i tam właśnie umarł. Zebrano tam uczonych w piśmie, którzy mieli zostać zabici po śmierci Heroda. Tak aby jego śmierć opłakiwano w całym Izraelu. Na szczęście nie spełniono tej jego ostatniej woli. Kto jednak zaczął panować po Herodzie? Więcej o jego rodzinie czyli żonach oraz wszystkich dzieciach i wnukach opowiem w następnym odcinku. Na dzisiaj to już wszystko. W notatkach znajdziecie wszystkie zacytowane wersety. Oczywiście nie omówiłem wszystkich budowli Heroda wielkiego. Zbudował on wiele twierdz, pałaców, rozbudował wiele miast. Myślę, że można go w tej kwestii porównać z naszym Kazimierzem Wielkim. Obaj też dostali tytuł “wielki” właśnie za swoje budowle. Gdyby ktoś chciał wesprzeć ten podkast może to zrobić na patronite, w notatkach będzie link do mojego profilu. Dziękuję za wysłuchanie do końca i do usłyszenia w kolejnym odcinku. Profil na Patronite: https://patronite.pl/historia-dla-dzieci “Na to rzekli Żydzi: Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię, a Ty w trzy dni chcesz ją odbudować?” (Jana 2:20) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Jana/2/20 “I przyszli do Jerozolimy. A gdy wszedł do świątyni, począł wyganiać tych, co sprzedawali i kupowali w świątyni, i wywrócił stoły wekslarzy oraz ławy sprzedawców gołębi. I nie pozwolił, żeby ktoś choćby naczynie przeniósł przez świątynię (Marka 11:15, 16). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Marka/11/15 “I nauczał, mówiąc im: Czyż nie jest napisane: Dom mój będzie przez wszystkie narody nazywany domem modlitwy? A wy uczyniliście zeń jaskinię zbójców” (Marka 11:17) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Marka/11/17 “A Paweł, gdy miano go już wprowadzić do twierdzy, rzekł do dowódcy: Czy wolno mi coś ci powiedzieć? A on rzekł: To ty mówisz po grecku?” (Dzieje 21:37) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/21/37 “I rzekł do niego: Idź i obmyj się w sadzawce Syloe (to znaczy Posłany). Odszedł tedy i obmył się, i wrócił z odzyskanym wzrokiem” (Jana 9:7) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Jana/9/7 “Albo czy myślicie, że owych osiemnastu, na których upadła wieża przy Syloe i zabiła ich, było większymi winowajcami niż wszyscy ludzie zamieszkujący Jerozolimę?” (Łukasza 13:4) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Lukasza/13/4 “Rzekł: Przesłucham cię, gdy przybędą również oskarżyciele twoi. I rozkazał go strzec w pałacu Heroda” (Dzieje Apostolskie 23:35) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/23/35 “Nie jesteś więc tym Egipcjaninem, który niedawno wzniecił powstanie i wyprowadził na pustynię cztery tysiące skrytobójców?” (Dzieje Apostolskie 21:38) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/21/38
Zanim przejdziemy do śmierci Heroda oraz do jego następców musimy zająć się budowlami, które zrobił. Być może zastanawialiście się dlaczego Herod pomimo brutalności dostał przydomek Wielki. Odpowiedzą są właśnie jego budowle. W zasadzie, w każdym mieście, które podlegało jego władzy coś zbudował albo odnowił. Staram się aby każdy odcinek miał około 10 minut tak więc nie będę w stanie omówić wszystkich jego projektów budowlanych. Omówię więc te najważniejsze.
W Ewangelii Jana, rozdziale 2 jest opisana rozmowa Jezusa z Żydami. W wersecie 20 ci ludzie mówią: “Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię”. Chodzi o świątynię, którą wybudował Herod Wielki. Jej budowa rozpoczęła się około 17 roku p.n.e. Był to 18 rok panowania Heroda. W momencie gdy Żydzi mówili te słowa do Jezusa świątynia dalej był rozbudowywana. Tak więc mogli powiedzieć, że budowano ją już 46 lat. Ale naprawdę jej budową zakończono dopiero około 64 roku n.e., a 6 lat później została zburzona podczas zniszczenia Jerozolimy w roku 70.
Przypomnę może, że świątynię w Jerozolimie zbudował król Salomon, potem zburzyli ją Babilończycy. Gdy Żydzi wrócili z niewoli babilońskiej odbudowali świątynię. Tą drugą świątynię nazywa się czasem świątynią Zerubabela od imienia namiestnika. Jednak w pierwszym wieku król Herod zaproponował odnowienie tej świątyni. Budowę rozpoczęto około 17 roku p.n.e., a skończono dopiero w 64 roku n.e. Innymi słowy przez cały okres opisany w Ewangeliach, gdy Jezus odwiedzał świątynię była ona w przebudowie. W budowie brało udział prawie 10.000 pracowników, ale w miejscu najświętszym pracowała grupa 1500 kapłanów. Herod uzgodnił z naczelnymi kapłanami, że budowa nie zakłóci składania ofiar i tak się stało. Prace w zasadzie zakończono po 3,5 roku, ale jak już mówiłem rozbudowę zakończono dopiero w 64 n.e. Można więc powiedzieć, że budowano świątynię około 80 lat. Ale co Herod zmienił w świątynii Zerubabela?
Herod powiększył świątynię. W tym celu do góry Moria, na której była świątynia dodano wielkie bloki kamienne i w ten sposób rozszerzono naturalną platformę jaka jest na tej górze. Te kamienie ważyły od 2 nawet do 100 ton i w zasadzie nie wiadomo jak tego dokonano. Dzięki temu powstało miejsce na dodatkowe dziedzińce. Ich nazwy wyjaśniają kto mógł tam przebywać. Były tam: dziedziniec pogan, dziedziniec kobiet, dziedziniec Izraela oraz ostatni dziedziniec kapłanów. W Ewangelii Marka 11:15, 16 czytamy, że Jezus wygonił ze świątyni ludzi, którzy tam sprzedawali oraz nie pozwalał przenosić rzeczy. Działo się to na dziedzińcu pogan. Tam sprzedawano. Świątynia była też ogromna tak więc jak ktoś chciał przejść z jednej jej strony na drugą to zamiast iść dookoła mógł sobie przenieść jakieś rzeczy przez ten dziedziniec. Dlaczego Jezus wygonił tych ludzi i nie pozwalał przenosić rzeczy przez dziedziniec pogan? W Marka 11:17 czytamy, że miało to być miejsce modlitwy dla wszystkich narodów. Taki poganin mógł wejść tylko na ten dziedziniec, a tutaj było targowisko.
Oprócz świątyni Herod zbudował sobie w Jerozolimie pałac. Była to jego siedziba za życia, ale gdy zmarł być może tam przebywał rzymski namiestnik Judei, czyli w czasach Jezusa Piłat. Niektórzy historycy twierdzą, że właśnie tam do pałacu Heroda przyprowadzono Jezusa przed oblicze Piłata. Inni historycy twierdzą raczej, że Jezusa przyprowadzono do twierdzy Antonia.
Marek Antoniusz był patronem Heroda. Tak więc gdy Herod wybudował twierdzę nazwał ją Antonia. Później stanął za swoim patronem podczas wojny domowej z Oktawianem. Chociaż Marek Antoniusz i Kleopatra przegrali to nazwa pozostała. Twierdza Antonia była czymś w rodzaju Tower of London. Składała się z czterech wież i broniła Jerozolimy od północy. W czasach Jezusa koszarowali tam rzymscy żołnierze. Być może właśnie tam ubiczowano Jezusa przed śmiercią. Twierdza Antonia też została zniszczona w roku 70. Rzymianie zdobyli ją tuż przed zdobyciem świątyni, która broniła się najdłużej. Rzymianie, którzy zdobyli tą twierdzę mogli obserwować co się dzieje w samej świątynii, a tam kapłani jak gdyby nic się nie działo wokół odprawiali wszystkie rytuały i robili to do samego końca nawet podczas szturmu świątyni.
Nie ma co do tego gdzie Jezus spotkał się z Piłatem. Pewni możemy raczej być co do tego, że właśnie w twierdzy Antonia przebywał Paweł, gdy go uwięziono podczas rozruchów w Jerozolimie jak to opisano w Dziejach 21:37. Żołnierze rzymscy nieśli związanego Pawła, którego atakował tłum. Czytamy tam: “Paweł, gdy miano go już wprowadzić do twierdzy, rzekł do dowódcy: Czy wolno mi coś ci powiedzieć?”. Zauważcie, że mieli go wprowadzić do twierdzy. Później czytamy o tym, że przemawiał stamtąd stojąc na schodach. Do twierdzy Antonia wg Józefa Flawiusza prowadziły schody. Ta twierdza górowała nad Jerozolimą i świątynią.
Herodowi przypisuje się też renowację sadzawki Siloam lub Syloe. To ta sadzawka, przy której Jezus miał uzdrowić ślepego od urodzenia jak to opisano w Jana 9:7, gdzie Jezusa nakazał temu człowiekowi obmyś się właśnie w tej sadzawce. Co ciekawe, za życia Jezusa odbywały się tam jakieś prace. W Łukasza 13:4 napisano o 18 ludziach, na których upadła wieża właśnie przy tej sadzawce.
Herod zbudował też Cezareę. Twierdza Antonia miała swoją nazwę od Marka Antoniusza, ale on zginął w wojnie z Cezarem. Aby przypodobać się Juliuszowi Cezarowi Herod całe miasto nazwał od jego imienia. Nazwał je Cezarea. Był tam wspaniały port oraz pałac. W czasach apostolskich właśnie tam przesłuchiwano apostoła Pawła. W Dziejach Apostolskich 23:35 czytamy, że namiestnik “rozkazał go strzec w pałacu Heroda” (Dzieje 23:35).
Herod zbudował też twierdzę Masadę, która broniła się do 73 roku. Przypomnę, że Jerozolima padła już w 70 roku. W czasach Jezusa także w Masadzie stacjonował garnizon rzymski. Niestety dla Rzymian napadli na nich sykariusze albo sykaryjczycy, skrytobójcy, którzy posługiwali się krótkimi szytetami i od tej broni pochodzi ich nazwa. Są wspomniani w Biblii, w Dziejach Apostolskiech 21:38. Mowa tam o 4000 skrytobójców. Właśnie oni mieli napaść na Masadę, wybić rzymski garnizon, a potem wykorzystali zgromadzoną tam broń, aby wspomóc bunt w Jerozolimie.
Być może zauważyliście, że nazwy miastom i twierdzą nadawano zawsze żeńskie. Np. patron Heroda to był Marek Antoniusz, a twierdzę nazwano Antonia. Później od imienia Cezar miasto nazwano Cezarea. Gdy więc Herod przebudowywał miasto Samarię. Nazwał je “Sebaste”. Cesarzem był wtedy Oktawian August. Gdy słowo “august” przetłumaczy się z łaciny na grekę dostajemy słowo “sebastos”, a jego żeńska forma to właśnie Sebaste. Tam Herod zbudował świątynię Augusta. Wprawdzie to on zbudował świątynię w Jerozolimie, ale budował też świątynie Augusta. Jedna była właśnie w Samarii, którą nazwał Sebaste, a druga w Cezareii. W Sebaste Herod kazał zamordować swoich dwóch synów.
Herod uwielbiał też budować sobie pałace. W Jerychu wybudował aż trzy. Właśnie tam w jednym z pałaców w sadzawce Herod kazał utopić jednego z potomków Hasmoneuszy, swojego własnego szwagra Arystobula. Te trzy pałace nie powstały od razu. Herod zbudował najpierw jeden, potem dodał drugi, a na koniec trzeci. Były one otoczone wspólnym murem. Było to ulubione miejsce przebywania Heroda i tam właśnie umarł. Zebrano tam uczonych w piśmie, którzy mieli zostać zabici po śmierci Heroda. Tak aby jego śmierć opłakiwano w całym Izraelu. Na szczęście nie spełniono tej jego ostatniej woli.
Kto jednak zaczął panować po Herodzie? Więcej o jego rodzinie czyli żonach oraz wszystkich dzieciach i wnukach opowiem w następnym odcinku. Na dzisiaj to już wszystko. W notatkach znajdziecie wszystkie zacytowane wersety. Oczywiście nie omówiłem wszystkich budowli Heroda wielkiego. Zbudował on wiele twierdz, pałaców, rozbudował wiele miast. Myślę, że można go w tej kwestii porównać z naszym Kazimierzem Wielkim. Obaj też dostali tytuł “wielki” właśnie za swoje budowle. Gdyby ktoś chciał wesprzeć ten podkast może to zrobić na patronite, w notatkach będzie link do mojego profilu. Dziękuję za wysłuchanie do końca i do usłyszenia w kolejnym odcinku.
Profil na Patronite:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
“Na to rzekli Żydzi: Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię, a Ty w trzy dni chcesz ją odbudować?” (Jana 2:20)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Jana/2/20
“I przyszli do Jerozolimy. A gdy wszedł do świątyni, począł wyganiać tych, co sprzedawali i kupowali w świątyni, i wywrócił stoły wekslarzy oraz ławy sprzedawców gołębi. I nie pozwolił, żeby ktoś choćby naczynie przeniósł przez świątynię (Marka 11:15, 16).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Marka/11/15
“I nauczał, mówiąc im: Czyż nie jest napisane: Dom mój będzie przez wszystkie narody nazywany domem modlitwy? A wy uczyniliście zeń jaskinię zbójców” (Marka 11:17)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Marka/11/17
“A Paweł, gdy miano go już wprowadzić do twierdzy, rzekł do dowódcy: Czy wolno mi coś ci powiedzieć? A on rzekł: To ty mówisz po grecku?” (Dzieje 21:37)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/21/37
“I rzekł do niego: Idź i obmyj się w sadzawce Syloe (to znaczy Posłany). Odszedł tedy i obmył się, i wrócił z odzyskanym wzrokiem” (Jana 9:7)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Jana/9/7
“Albo czy myślicie, że owych osiemnastu, na których upadła wieża przy Syloe i zabiła ich, było większymi winowajcami niż wszyscy ludzie zamieszkujący Jerozolimę?” (Łukasza 13:4)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Lukasza/13/4
“Rzekł: Przesłucham cię, gdy przybędą również oskarżyciele twoi. I rozkazał go strzec w pałacu Heroda” (Dzieje Apostolskie 23:35)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/23/35
“Nie jesteś więc tym Egipcjaninem, który niedawno wzniecił powstanie i wyprowadził na pustynię cztery tysiące skrytobójców?” (Dzieje Apostolskie 21:38)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/21/38
W Ewangelii Jana, rozdziale 2 jest opisana rozmowa Jezusa z Żydami. W wersecie 20 ci ludzie mówią: “Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię”. Chodzi o świątynię, którą wybudował Herod Wielki. Jej budowa rozpoczęła się około 17 roku p.n.e. Był to 18 rok panowania Heroda. W momencie gdy Żydzi mówili te słowa do Jezusa świątynia dalej był rozbudowywana. Tak więc mogli powiedzieć, że budowano ją już 46 lat. Ale naprawdę jej budową zakończono dopiero około 64 roku n.e., a 6 lat później została zburzona podczas zniszczenia Jerozolimy w roku 70.
Przypomnę może, że świątynię w Jerozolimie zbudował król Salomon, potem zburzyli ją Babilończycy. Gdy Żydzi wrócili z niewoli babilońskiej odbudowali świątynię. Tą drugą świątynię nazywa się czasem świątynią Zerubabela od imienia namiestnika. Jednak w pierwszym wieku król Herod zaproponował odnowienie tej świątyni. Budowę rozpoczęto około 17 roku p.n.e., a skończono dopiero w 64 roku n.e. Innymi słowy przez cały okres opisany w Ewangeliach, gdy Jezus odwiedzał świątynię była ona w przebudowie. W budowie brało udział prawie 10.000 pracowników, ale w miejscu najświętszym pracowała grupa 1500 kapłanów. Herod uzgodnił z naczelnymi kapłanami, że budowa nie zakłóci składania ofiar i tak się stało. Prace w zasadzie zakończono po 3,5 roku, ale jak już mówiłem rozbudowę zakończono dopiero w 64 n.e. Można więc powiedzieć, że budowano świątynię około 80 lat. Ale co Herod zmienił w świątynii Zerubabela?
Herod powiększył świątynię. W tym celu do góry Moria, na której była świątynia dodano wielkie bloki kamienne i w ten sposób rozszerzono naturalną platformę jaka jest na tej górze. Te kamienie ważyły od 2 nawet do 100 ton i w zasadzie nie wiadomo jak tego dokonano. Dzięki temu powstało miejsce na dodatkowe dziedzińce. Ich nazwy wyjaśniają kto mógł tam przebywać. Były tam: dziedziniec pogan, dziedziniec kobiet, dziedziniec Izraela oraz ostatni dziedziniec kapłanów. W Ewangelii Marka 11:15, 16 czytamy, że Jezus wygonił ze świątyni ludzi, którzy tam sprzedawali oraz nie pozwalał przenosić rzeczy. Działo się to na dziedzińcu pogan. Tam sprzedawano. Świątynia była też ogromna tak więc jak ktoś chciał przejść z jednej jej strony na drugą to zamiast iść dookoła mógł sobie przenieść jakieś rzeczy przez ten dziedziniec. Dlaczego Jezus wygonił tych ludzi i nie pozwalał przenosić rzeczy przez dziedziniec pogan? W Marka 11:17 czytamy, że miało to być miejsce modlitwy dla wszystkich narodów. Taki poganin mógł wejść tylko na ten dziedziniec, a tutaj było targowisko.
Oprócz świątyni Herod zbudował sobie w Jerozolimie pałac. Była to jego siedziba za życia, ale gdy zmarł być może tam przebywał rzymski namiestnik Judei, czyli w czasach Jezusa Piłat. Niektórzy historycy twierdzą, że właśnie tam do pałacu Heroda przyprowadzono Jezusa przed oblicze Piłata. Inni historycy twierdzą raczej, że Jezusa przyprowadzono do twierdzy Antonia.
Marek Antoniusz był patronem Heroda. Tak więc gdy Herod wybudował twierdzę nazwał ją Antonia. Później stanął za swoim patronem podczas wojny domowej z Oktawianem. Chociaż Marek Antoniusz i Kleopatra przegrali to nazwa pozostała. Twierdza Antonia była czymś w rodzaju Tower of London. Składała się z czterech wież i broniła Jerozolimy od północy. W czasach Jezusa koszarowali tam rzymscy żołnierze. Być może właśnie tam ubiczowano Jezusa przed śmiercią. Twierdza Antonia też została zniszczona w roku 70. Rzymianie zdobyli ją tuż przed zdobyciem świątyni, która broniła się najdłużej. Rzymianie, którzy zdobyli tą twierdzę mogli obserwować co się dzieje w samej świątynii, a tam kapłani jak gdyby nic się nie działo wokół odprawiali wszystkie rytuały i robili to do samego końca nawet podczas szturmu świątyni.
Nie ma co do tego gdzie Jezus spotkał się z Piłatem. Pewni możemy raczej być co do tego, że właśnie w twierdzy Antonia przebywał Paweł, gdy go uwięziono podczas rozruchów w Jerozolimie jak to opisano w Dziejach 21:37. Żołnierze rzymscy nieśli związanego Pawła, którego atakował tłum. Czytamy tam: “Paweł, gdy miano go już wprowadzić do twierdzy, rzekł do dowódcy: Czy wolno mi coś ci powiedzieć?”. Zauważcie, że mieli go wprowadzić do twierdzy. Później czytamy o tym, że przemawiał stamtąd stojąc na schodach. Do twierdzy Antonia wg Józefa Flawiusza prowadziły schody. Ta twierdza górowała nad Jerozolimą i świątynią.
Herodowi przypisuje się też renowację sadzawki Siloam lub Syloe. To ta sadzawka, przy której Jezus miał uzdrowić ślepego od urodzenia jak to opisano w Jana 9:7, gdzie Jezusa nakazał temu człowiekowi obmyś się właśnie w tej sadzawce. Co ciekawe, za życia Jezusa odbywały się tam jakieś prace. W Łukasza 13:4 napisano o 18 ludziach, na których upadła wieża właśnie przy tej sadzawce.
Herod zbudował też Cezareę. Twierdza Antonia miała swoją nazwę od Marka Antoniusza, ale on zginął w wojnie z Cezarem. Aby przypodobać się Juliuszowi Cezarowi Herod całe miasto nazwał od jego imienia. Nazwał je Cezarea. Był tam wspaniały port oraz pałac. W czasach apostolskich właśnie tam przesłuchiwano apostoła Pawła. W Dziejach Apostolskich 23:35 czytamy, że namiestnik “rozkazał go strzec w pałacu Heroda” (Dzieje 23:35).
Herod zbudował też twierdzę Masadę, która broniła się do 73 roku. Przypomnę, że Jerozolima padła już w 70 roku. W czasach Jezusa także w Masadzie stacjonował garnizon rzymski. Niestety dla Rzymian napadli na nich sykariusze albo sykaryjczycy, skrytobójcy, którzy posługiwali się krótkimi szytetami i od tej broni pochodzi ich nazwa. Są wspomniani w Biblii, w Dziejach Apostolskiech 21:38. Mowa tam o 4000 skrytobójców. Właśnie oni mieli napaść na Masadę, wybić rzymski garnizon, a potem wykorzystali zgromadzoną tam broń, aby wspomóc bunt w Jerozolimie.
Być może zauważyliście, że nazwy miastom i twierdzą nadawano zawsze żeńskie. Np. patron Heroda to był Marek Antoniusz, a twierdzę nazwano Antonia. Później od imienia Cezar miasto nazwano Cezarea. Gdy więc Herod przebudowywał miasto Samarię. Nazwał je “Sebaste”. Cesarzem był wtedy Oktawian August. Gdy słowo “august” przetłumaczy się z łaciny na grekę dostajemy słowo “sebastos”, a jego żeńska forma to właśnie Sebaste. Tam Herod zbudował świątynię Augusta. Wprawdzie to on zbudował świątynię w Jerozolimie, ale budował też świątynie Augusta. Jedna była właśnie w Samarii, którą nazwał Sebaste, a druga w Cezareii. W Sebaste Herod kazał zamordować swoich dwóch synów.
Herod uwielbiał też budować sobie pałace. W Jerychu wybudował aż trzy. Właśnie tam w jednym z pałaców w sadzawce Herod kazał utopić jednego z potomków Hasmoneuszy, swojego własnego szwagra Arystobula. Te trzy pałace nie powstały od razu. Herod zbudował najpierw jeden, potem dodał drugi, a na koniec trzeci. Były one otoczone wspólnym murem. Było to ulubione miejsce przebywania Heroda i tam właśnie umarł. Zebrano tam uczonych w piśmie, którzy mieli zostać zabici po śmierci Heroda. Tak aby jego śmierć opłakiwano w całym Izraelu. Na szczęście nie spełniono tej jego ostatniej woli.
Kto jednak zaczął panować po Herodzie? Więcej o jego rodzinie czyli żonach oraz wszystkich dzieciach i wnukach opowiem w następnym odcinku. Na dzisiaj to już wszystko. W notatkach znajdziecie wszystkie zacytowane wersety. Oczywiście nie omówiłem wszystkich budowli Heroda wielkiego. Zbudował on wiele twierdz, pałaców, rozbudował wiele miast. Myślę, że można go w tej kwestii porównać z naszym Kazimierzem Wielkim. Obaj też dostali tytuł “wielki” właśnie za swoje budowle. Gdyby ktoś chciał wesprzeć ten podkast może to zrobić na patronite, w notatkach będzie link do mojego profilu. Dziękuję za wysłuchanie do końca i do usłyszenia w kolejnym odcinku.
Profil na Patronite:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
“Na to rzekli Żydzi: Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię, a Ty w trzy dni chcesz ją odbudować?” (Jana 2:20)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Jana/2/20
“I przyszli do Jerozolimy. A gdy wszedł do świątyni, począł wyganiać tych, co sprzedawali i kupowali w świątyni, i wywrócił stoły wekslarzy oraz ławy sprzedawców gołębi. I nie pozwolił, żeby ktoś choćby naczynie przeniósł przez świątynię (Marka 11:15, 16).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Marka/11/15
“I nauczał, mówiąc im: Czyż nie jest napisane: Dom mój będzie przez wszystkie narody nazywany domem modlitwy? A wy uczyniliście zeń jaskinię zbójców” (Marka 11:17)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Marka/11/17
“A Paweł, gdy miano go już wprowadzić do twierdzy, rzekł do dowódcy: Czy wolno mi coś ci powiedzieć? A on rzekł: To ty mówisz po grecku?” (Dzieje 21:37)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/21/37
“I rzekł do niego: Idź i obmyj się w sadzawce Syloe (to znaczy Posłany). Odszedł tedy i obmył się, i wrócił z odzyskanym wzrokiem” (Jana 9:7)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Jana/9/7
“Albo czy myślicie, że owych osiemnastu, na których upadła wieża przy Syloe i zabiła ich, było większymi winowajcami niż wszyscy ludzie zamieszkujący Jerozolimę?” (Łukasza 13:4)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ewangelia-Lukasza/13/4
“Rzekł: Przesłucham cię, gdy przybędą również oskarżyciele twoi. I rozkazał go strzec w pałacu Heroda” (Dzieje Apostolskie 23:35)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/23/35
“Nie jesteś więc tym Egipcjaninem, który niedawno wzniecił powstanie i wyprowadził na pustynię cztery tysiące skrytobójców?” (Dzieje Apostolskie 21:38)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Dzieje-Apostolskie/21/38
10 - Herod Wielki część 2
2020-08-10 16:18:57
Wracamy do omawiania rodziny Heroda. W odcinku 8 omówiłem historię dziadka i ojca Heroda Wielkiego. Byli oni zarządcami u królów Machabejskich. Jest to wzór, który powtarza się przez historię. Jest jakaś dynastia królów i dynastia zarządców. Tz. po królu rządzi jego syn, a zarządcą królestwa jest syn poprzedniego zarządcy. Tak te dwie dynastie współistnieją aż do momentu, gdy zarządcy przejmują władzę. Tak się stało w Judzie. Jeszcze ojciec Heroda był tylko zarządcą, ale już Herod królem. W historii powtarzało się to wielokrotnie, np. Karolingowie przejęli władzę we Francji, Stuartowie w Szkocji, a niektórzy historycy twierdzą, że kimś takim był także Piast Kołodziej, który przejął władzę po królu Popielu. My wróćmy jednak do I wieku p.n.e. W poprzednich odcinkach mówiłem o wpływach greckich. Widać je w imieniu Antypater, była to grecka forma imienia Antypas. Ojciec Heroda czyli Antypas II jest bardziej znany jako Antypater II, bo używał tego greckiego imienia. Jego syn miał już tylko greckie imię. Imię to, czyli imię Herod to prawdopodobnie połączenie dwóch greckich słów: “heros” czyli bohater, wojownik oraz “ode” czyli pieśń. Można więc chyba przetłumaczyć imię Herod jako “pieśń o bohaterze” albo “pieśń o wojowniku”. Tak jak mówiłem już w poprzednich odcinkach Herod był Edomitą. W tamtym jednak czasie nazywano ich Idumejczykami, a nie Edomitami. Niektórzy historycy twierdzą, że Edomici wymieszali się z Arabami i tak powstali Idumejczycy. Tak więc Herod był Idumejczykiem. Wspominałem też o tym, że jego ojciec Antypater staną po stronie Pompejusza Wielkiego podczas wojny domowej z Cezarem. Ten ostatni wygrał. Ojcu Heroda udało się jednak uratować Cezara gdy był oblężony w Aleksandrii wraz z Kleopatrą. Gdy w 47 roku p.n.e. Antypater stawił się przed Juliuszem Cezarem próbował go oskarżyć potomek Hasmoneuszy, ale wtedy Antypater, ojciec Heroda pokazał rany, które dostał ratując Cezara w Aleksandrii. Cezar z jednej strony dał władzę Hasmoneuszom, ale zarządzanie powierzył Antypatrowi. Tak więc pozornie dalej rządzili Machabeusze zwani też Hasmoneuszami, ale tak naprawdę rządził ojciec Heroda czyli Antypater II. Podczas tego spotkania z Cezarem Herod otrzymał obywatelstwo rzymskie dla siebie oraz swoich potomków. To mu się bardzo przydało. W Galilei działała banda zelotów, którzy napadali na pobliską Syrię. Tam gubernatorem był Sekstus Cezar czyli kuzyn Juliusza Cezara. Herod zajął się tymi rebeliantami czym zyskał sobie uznanie gubernatora Syrii, ale jednocześnie podpadł Żydom, którzy wezwali go przed Sanhedryn. Królem z dynastii Hasmoneuszy był wtedy Jan Hyrkan II. Należał on do rodu kapłanów, a więc pełnił jednocześnie funkcję króla i kapłana. To jemu Herod przedstawił list od Sekstusa Cezara, w którym przypominano, że Herod jest Rzymianinem i nie może być sądzony przez żydowski sąd czyli Sanhedryn. Hyrkan II nie wiedział co zrobić, a więc przełożył obrady Sanhedrynu na kolejny dzień, czym dał Herodowi możliwość ucieczki. Wydawałoby się, że dobre stosunki z Cezarem i jego rodziną były tylko dobre dla Heroda i jego rodziny. Juliusz Cezar był jednak wtedy w związku z Kleopatrą, królową Egiptu, która zażądała części ziem należących do Judy. Chcąc nie chcąc Antypater i Herod przystali na to. Juliusz Cezar został jednak zabity 15 marca 44 roku p.n.e. Jego śmierć doprowadziła do wybuchu dwóch wojen domowych. Po zabójstwie Cezara rozpoczęła się walka pomiędzy zwolennikami republiki a Oktawianem przybranym synem Cezara oraz Markiem Antoniuszem czyli jedny z dowódców Cezara. Jeden z zabójców Cezara pojawił się w Syrii i zażądał podatku na wojsko do walki z Oktawianem i Markiem Antoniuszem. Antypater i jego synowie zapłacili. Ta wojna skończyła się zwycięstwem Oktawiana i Marka Antoniusza. Zapanował pokój, ale nie na długo. W tym czasie w Judei został zamordowany ojciec Heroda czyli Antypater II oraz brat Heroda czyli Fasael. W tej części imperium zarządzał Marek Antoniusz, który mianował Heroda tetrarchą. Powtórzyła się sytuacja z czasów Juliusza Cezara. Dawał on władzę rodzinie Heroda, ale jednocześnie zakochany w Kleopatrze oddawał jej ziemię judejską. Teraz Marek Antoniusz robił to samo, z jednej strony ustanowił Heroda tetrarchą, ale z drugiej strony pozwalał Kleopatrze zabierać z Judy co chciała. Wtedy wybuchła druga wojna domowa. Zwycięzcy poprzedniej wojny czyli Oktawian i Marek Antoniusz zaczęli walczyć ze sobą. Ponownie Herod znalazł się po niewłaściwej stronie. Poparł Marka Antoniusza i Kleopatrę. Nie zrobił tego z sympatii. Kleopatra wtrącała się w rządy w Judei. Ale to skończyło 31 p.n.e., bo wtedy odbyła się bitwa morska pod Akcjum, którą wygrał Oktawian. Herod pojechał do niego, przypomniał lojalność jego rodziny wobec Cezara i przywiózł skarby. Chyba to drugie przekonało Oktawiana, który niedługo później dostał przydomek August. Oktawian wybaczył Herodowi. Dał mu nawet prezent. Kleopatra miała strażników z Galli, po jej samobójstwie Oktawian przekazał ich Herodowi. Herod rządził wśród nieprzychylnych mu Żydów. Józef Flawiusz pisze, że miał 2000 strażników pochodzących z innych narodów. Wśród nich także tych Gallów. Trzymanie obcych żołnierzy było czymś typowym w sytuacji gdy król obawiał się swoich poddanych. Herod ożenił się z Marianną pochodzącą z rodu Machabeuszy czyli Hasmoneuszy. Herod był synem Idumejczyka oraz Nabatejki. Jego małżeństwo z tą księżniczką machabejską - Marianną, miało to naprawić. Zakończyło się to jednak tragedią, ale o tym powiem w następnym odcinku.
Wracamy do omawiania rodziny Heroda. W odcinku 8 omówiłem historię dziadka i ojca Heroda Wielkiego. Byli oni zarządcami u królów Machabejskich. Jest to wzór, który powtarza się przez historię. Jest jakaś dynastia królów i dynastia zarządców. Tz. po królu rządzi jego syn, a zarządcą królestwa jest syn poprzedniego zarządcy. Tak te dwie dynastie współistnieją aż do momentu, gdy zarządcy przejmują władzę. Tak się stało w Judzie. Jeszcze ojciec Heroda był tylko zarządcą, ale już Herod królem. W historii powtarzało się to wielokrotnie, np. Karolingowie przejęli władzę we Francji, Stuartowie w Szkocji, a niektórzy historycy twierdzą, że kimś takim był także Piast Kołodziej, który przejął władzę po królu Popielu. My wróćmy jednak do I wieku p.n.e.
W poprzednich odcinkach mówiłem o wpływach greckich. Widać je w imieniu Antypater, była to grecka forma imienia Antypas. Ojciec Heroda czyli Antypas II jest bardziej znany jako Antypater II, bo używał tego greckiego imienia. Jego syn miał już tylko greckie imię. Imię to, czyli imię Herod to prawdopodobnie połączenie dwóch greckich słów: “heros” czyli bohater, wojownik oraz “ode” czyli pieśń. Można więc chyba przetłumaczyć imię Herod jako “pieśń o bohaterze” albo “pieśń o wojowniku”.
Tak jak mówiłem już w poprzednich odcinkach Herod był Edomitą. W tamtym jednak czasie nazywano ich Idumejczykami, a nie Edomitami. Niektórzy historycy twierdzą, że Edomici wymieszali się z Arabami i tak powstali Idumejczycy. Tak więc Herod był Idumejczykiem. Wspominałem też o tym, że jego ojciec Antypater staną po stronie Pompejusza Wielkiego podczas wojny domowej z Cezarem. Ten ostatni wygrał. Ojcu Heroda udało się jednak uratować Cezara gdy był oblężony w Aleksandrii wraz z Kleopatrą.
Gdy w 47 roku p.n.e. Antypater stawił się przed Juliuszem Cezarem próbował go oskarżyć potomek Hasmoneuszy, ale wtedy Antypater, ojciec Heroda pokazał rany, które dostał ratując Cezara w Aleksandrii. Cezar z jednej strony dał władzę Hasmoneuszom, ale zarządzanie powierzył Antypatrowi. Tak więc pozornie dalej rządzili Machabeusze zwani też Hasmoneuszami, ale tak naprawdę rządził ojciec Heroda czyli Antypater II. Podczas tego spotkania z Cezarem Herod otrzymał obywatelstwo rzymskie dla siebie oraz swoich potomków. To mu się bardzo przydało.
W Galilei działała banda zelotów, którzy napadali na pobliską Syrię. Tam gubernatorem był Sekstus Cezar czyli kuzyn Juliusza Cezara. Herod zajął się tymi rebeliantami czym zyskał sobie uznanie gubernatora Syrii, ale jednocześnie podpadł Żydom, którzy wezwali go przed Sanhedryn. Królem z dynastii Hasmoneuszy był wtedy Jan Hyrkan II. Należał on do rodu kapłanów, a więc pełnił jednocześnie funkcję króla i kapłana. To jemu Herod przedstawił list od Sekstusa Cezara, w którym przypominano, że Herod jest Rzymianinem i nie może być sądzony przez żydowski sąd czyli Sanhedryn.
Hyrkan II nie wiedział co zrobić, a więc przełożył obrady Sanhedrynu na kolejny dzień, czym dał Herodowi możliwość ucieczki. Wydawałoby się, że dobre stosunki z Cezarem i jego rodziną były tylko dobre dla Heroda i jego rodziny. Juliusz Cezar był jednak wtedy w związku z Kleopatrą, królową Egiptu, która zażądała części ziem należących do Judy. Chcąc nie chcąc Antypater i Herod przystali na to. Juliusz Cezar został jednak zabity 15 marca 44 roku p.n.e. Jego śmierć doprowadziła do wybuchu dwóch wojen domowych.
Po zabójstwie Cezara rozpoczęła się walka pomiędzy zwolennikami republiki a Oktawianem przybranym synem Cezara oraz Markiem Antoniuszem czyli jedny z dowódców Cezara. Jeden z zabójców Cezara pojawił się w Syrii i zażądał podatku na wojsko do walki z Oktawianem i Markiem Antoniuszem. Antypater i jego synowie zapłacili. Ta wojna skończyła się zwycięstwem Oktawiana i Marka Antoniusza. Zapanował pokój, ale nie na długo.
W tym czasie w Judei został zamordowany ojciec Heroda czyli Antypater II oraz brat Heroda czyli Fasael. W tej części imperium zarządzał Marek Antoniusz, który mianował Heroda tetrarchą. Powtórzyła się sytuacja z czasów Juliusza Cezara. Dawał on władzę rodzinie Heroda, ale jednocześnie zakochany w Kleopatrze oddawał jej ziemię judejską. Teraz Marek Antoniusz robił to samo, z jednej strony ustanowił Heroda tetrarchą, ale z drugiej strony pozwalał Kleopatrze zabierać z Judy co chciała. Wtedy wybuchła druga wojna domowa.
Zwycięzcy poprzedniej wojny czyli Oktawian i Marek Antoniusz zaczęli walczyć ze sobą. Ponownie Herod znalazł się po niewłaściwej stronie. Poparł Marka Antoniusza i Kleopatrę. Nie zrobił tego z sympatii. Kleopatra wtrącała się w rządy w Judei. Ale to skończyło 31 p.n.e., bo wtedy odbyła się bitwa morska pod Akcjum, którą wygrał Oktawian. Herod pojechał do niego, przypomniał lojalność jego rodziny wobec Cezara i przywiózł skarby. Chyba to drugie przekonało Oktawiana, który niedługo później dostał przydomek August. Oktawian wybaczył Herodowi. Dał mu nawet prezent. Kleopatra miała strażników z Galli, po jej samobójstwie Oktawian przekazał ich Herodowi.
Herod rządził wśród nieprzychylnych mu Żydów. Józef Flawiusz pisze, że miał 2000 strażników pochodzących z innych narodów. Wśród nich także tych Gallów. Trzymanie obcych żołnierzy było czymś typowym w sytuacji gdy król obawiał się swoich poddanych. Herod ożenił się z Marianną pochodzącą z rodu Machabeuszy czyli Hasmoneuszy. Herod był synem Idumejczyka oraz Nabatejki. Jego małżeństwo z tą księżniczką machabejską - Marianną, miało to naprawić. Zakończyło się to jednak tragedią, ale o tym powiem w następnym odcinku.
W poprzednich odcinkach mówiłem o wpływach greckich. Widać je w imieniu Antypater, była to grecka forma imienia Antypas. Ojciec Heroda czyli Antypas II jest bardziej znany jako Antypater II, bo używał tego greckiego imienia. Jego syn miał już tylko greckie imię. Imię to, czyli imię Herod to prawdopodobnie połączenie dwóch greckich słów: “heros” czyli bohater, wojownik oraz “ode” czyli pieśń. Można więc chyba przetłumaczyć imię Herod jako “pieśń o bohaterze” albo “pieśń o wojowniku”.
Tak jak mówiłem już w poprzednich odcinkach Herod był Edomitą. W tamtym jednak czasie nazywano ich Idumejczykami, a nie Edomitami. Niektórzy historycy twierdzą, że Edomici wymieszali się z Arabami i tak powstali Idumejczycy. Tak więc Herod był Idumejczykiem. Wspominałem też o tym, że jego ojciec Antypater staną po stronie Pompejusza Wielkiego podczas wojny domowej z Cezarem. Ten ostatni wygrał. Ojcu Heroda udało się jednak uratować Cezara gdy był oblężony w Aleksandrii wraz z Kleopatrą.
Gdy w 47 roku p.n.e. Antypater stawił się przed Juliuszem Cezarem próbował go oskarżyć potomek Hasmoneuszy, ale wtedy Antypater, ojciec Heroda pokazał rany, które dostał ratując Cezara w Aleksandrii. Cezar z jednej strony dał władzę Hasmoneuszom, ale zarządzanie powierzył Antypatrowi. Tak więc pozornie dalej rządzili Machabeusze zwani też Hasmoneuszami, ale tak naprawdę rządził ojciec Heroda czyli Antypater II. Podczas tego spotkania z Cezarem Herod otrzymał obywatelstwo rzymskie dla siebie oraz swoich potomków. To mu się bardzo przydało.
W Galilei działała banda zelotów, którzy napadali na pobliską Syrię. Tam gubernatorem był Sekstus Cezar czyli kuzyn Juliusza Cezara. Herod zajął się tymi rebeliantami czym zyskał sobie uznanie gubernatora Syrii, ale jednocześnie podpadł Żydom, którzy wezwali go przed Sanhedryn. Królem z dynastii Hasmoneuszy był wtedy Jan Hyrkan II. Należał on do rodu kapłanów, a więc pełnił jednocześnie funkcję króla i kapłana. To jemu Herod przedstawił list od Sekstusa Cezara, w którym przypominano, że Herod jest Rzymianinem i nie może być sądzony przez żydowski sąd czyli Sanhedryn.
Hyrkan II nie wiedział co zrobić, a więc przełożył obrady Sanhedrynu na kolejny dzień, czym dał Herodowi możliwość ucieczki. Wydawałoby się, że dobre stosunki z Cezarem i jego rodziną były tylko dobre dla Heroda i jego rodziny. Juliusz Cezar był jednak wtedy w związku z Kleopatrą, królową Egiptu, która zażądała części ziem należących do Judy. Chcąc nie chcąc Antypater i Herod przystali na to. Juliusz Cezar został jednak zabity 15 marca 44 roku p.n.e. Jego śmierć doprowadziła do wybuchu dwóch wojen domowych.
Po zabójstwie Cezara rozpoczęła się walka pomiędzy zwolennikami republiki a Oktawianem przybranym synem Cezara oraz Markiem Antoniuszem czyli jedny z dowódców Cezara. Jeden z zabójców Cezara pojawił się w Syrii i zażądał podatku na wojsko do walki z Oktawianem i Markiem Antoniuszem. Antypater i jego synowie zapłacili. Ta wojna skończyła się zwycięstwem Oktawiana i Marka Antoniusza. Zapanował pokój, ale nie na długo.
W tym czasie w Judei został zamordowany ojciec Heroda czyli Antypater II oraz brat Heroda czyli Fasael. W tej części imperium zarządzał Marek Antoniusz, który mianował Heroda tetrarchą. Powtórzyła się sytuacja z czasów Juliusza Cezara. Dawał on władzę rodzinie Heroda, ale jednocześnie zakochany w Kleopatrze oddawał jej ziemię judejską. Teraz Marek Antoniusz robił to samo, z jednej strony ustanowił Heroda tetrarchą, ale z drugiej strony pozwalał Kleopatrze zabierać z Judy co chciała. Wtedy wybuchła druga wojna domowa.
Zwycięzcy poprzedniej wojny czyli Oktawian i Marek Antoniusz zaczęli walczyć ze sobą. Ponownie Herod znalazł się po niewłaściwej stronie. Poparł Marka Antoniusza i Kleopatrę. Nie zrobił tego z sympatii. Kleopatra wtrącała się w rządy w Judei. Ale to skończyło 31 p.n.e., bo wtedy odbyła się bitwa morska pod Akcjum, którą wygrał Oktawian. Herod pojechał do niego, przypomniał lojalność jego rodziny wobec Cezara i przywiózł skarby. Chyba to drugie przekonało Oktawiana, który niedługo później dostał przydomek August. Oktawian wybaczył Herodowi. Dał mu nawet prezent. Kleopatra miała strażników z Galli, po jej samobójstwie Oktawian przekazał ich Herodowi.
Herod rządził wśród nieprzychylnych mu Żydów. Józef Flawiusz pisze, że miał 2000 strażników pochodzących z innych narodów. Wśród nich także tych Gallów. Trzymanie obcych żołnierzy było czymś typowym w sytuacji gdy król obawiał się swoich poddanych. Herod ożenił się z Marianną pochodzącą z rodu Machabeuszy czyli Hasmoneuszy. Herod był synem Idumejczyka oraz Nabatejki. Jego małżeństwo z tą księżniczką machabejską - Marianną, miało to naprawić. Zakończyło się to jednak tragedią, ale o tym powiem w następnym odcinku.
09 - Faryzeusze i inni
2020-06-30 11:32:29
W tym odcinku będę kontynuował cykl poświęcony Herodowi Wielkiemu oraz jego rodzinie. Dziś się jednak skupię na sytuacji politycznej i religijnej. Pomoże to zrozumieć jak Herod, a wcześniej jego ojciec zdobyli władzę pomimo tego, że byli Idumejczykami. Każdy kto choć trochę zna historię Izraela z czasów Jezusa i apostołów wie, że Żydzi wielokrotnie buntowali się przeciwko obcym rządom. Nie był to nacjonalizm w dzisiejszym rozumieniu, raczej religijna gorliwość albo wręcz fanatyzm. Pozostaje więc pytanie? Dlaczego tolerowali Edomitę Heroda? Stosował on rzymską zasadę: divide et impera czyli dziel i rządź. W zasadzie niewiele nawet musiał robić w kwestii dzielenia, bo Żydzi byli podzieleni. Korzystał z tego i rządził. Józef Flawiusz w “Dawnych dziejach Izraela” pisał: “W tym czasie były w Judei trzy między sobą niezgodne sekty, wyznawcy ich nazywali się: Faryzeuszami, Saduceuszami i Esseńczykami”. W późniejszym okresie powstała czwarta sekta Zelotów. Były to sekty religijne mające własne wierzenia, ale jednocześnie często działały jak dzisiejsze partie polityczne. Zacznijmy od Esseńczyków. Nie pojawiają się oni ani razu w Biblii, bo była to grupa, która odsunęła się od świątyni. Przypomnę może, że w Judzie rządzili królowie kapłani z rodu Machabeuszów zwanych też Hasmoneuszami. Esseńczycy początkowo ich wspierali, ale potem rozczarowani tymi władcami, szczególnie wpływami greckiej kultury postanowili się odosobnić i zamieszkali w Qumran. Nie pojawiają się oni ani razu w Nowym Testamencie, bo unikali świątyni, w której przemawiał Jezus. Ich wspólnota jest jednak ważna dla biblistów, bo to właśnie esseńczycy mieli zwoje, które dziś znamy jako zwoje z Qumran albo zwoje znad Morza Martwego. Druga grupa to saduceusze. W czasach króla Dawida arcykapłanem był człowiek o imieniu Cadok albo Sadok. Później jego ród usługiwał w świątyni Salomona. Niektórzy twierdzą, że nazwa Saduceusze pochodzi od imienia Sadok, czyli od imienia tego arcykapłana z czasów Dawida. Do tego stronnictwa, czy do tej sekty należeli bogaci arystokraci oraz kapłani usługujący w świątyni. Gdy Jezus wypędził sprzedających ze świątyni uderzał w stronnictwo saduceuszy. W Mateusza 22:23 czytamy, że do Jezusa przyszli saduceusze, twierdzący, że nie ma zmartwychwstania. W Dziejach 23:8 dodano jeszcze, że saduceusze mówią, że nie ma ani zmartwychwstania, ani aniołów, ani duchów, a faryzeusze w to wszystko wierzą. Trzecia grupa to właśnie faryzeusze. Jezus właśnie z nimi często dyskutował, był krytykowany przez nich i spotykał ich w zasadzie wszędzie. Z saduceuszami Jezus spotykał się w zasadzie tylko w Jerozolimie. Mogłoby więc się wydawać, że faryzeuszy było wielu. Tak naprawdę jednak faryzeuszy było niewielu, ale mieli ogromny wpływ na ludzi. Jezus łączy ich z uczonymi w Piśmie, np. w Mateusza 23:2 mówi, że na miejscu Mojżesza zasiedli uczeni w Piśmie i faryzeusze. Wydaje się, że wielu uczonych w Piśmie było faryzeuszami. Była to grupa, która drobiazgowo przestrzegała praw np. co do dziesięciny. Faryzeusze byli przeciwni wpływom greckim, ale przyjmowali tradycje ustną. Jest to trochę podobne do różnicy między katolikami, a protestantami. Protestanci trzymają się tylko tego co mówi Biblia, a katolicy oprócz Biblii słuchają także tradycji czyli czytają także pisma tz. ojców kościoła. Podobnie było w czasach Jezusa. Saduceusze odrzucali wszystko oprócz pierwszych pięciu ksiąg w Biblii czyli tz. pięcioksięgu Mojżeszowego, a faryzeusze uznawali wszystkie księgi biblijne ale dodawali do nich komentarze swoich własnych nauczycieli. O różnicy pomiędzy faryzeuszami i saduceuszami mówią Dzieje 23:8. Czytamy tam: saduceusze mówią, że nie ma zmartwychwstania, aniołów oraz duchów, a faryzeusze wierzą w to wszystko. Tą różnicę wykorzystał apostoł Paweł gdy stał przed Sanhedrynem. Zawołał wtedy, sądzą mnie z powodu nadziei zmartwychwstania i Sanhedryn się podzielił. Ostatnią, czwartą sektą byli zeloci. Jest to słowo pochodzenia greckiego. Po hebrajsku zwali się kannaim czyli gorliwi. Wzrorowali się oni na Pinechasie, który sam ukarał grzesznika wobec sędziów, którzy nic nie robili. Sektę zelotów założył Juda Galilejczyk o którym wspominają Dzieje 5:37. Czytamy tam, że w czasie spisu, pojawił się Judas Galilejczyk i zebrał wokół siebie ludzi. Ale on też zginął, a wszyscy jego zwolennicy się rozproszyli. W zasadzie zgadzali się z faryzeuszami, ale chcieli też sami wymierzać sprawiedliwość. Przykładem jest to jak został potraktowany arcykapłan Ananiasz. W Dziejach 23:3 apostoł Paweł mówi, że go Bóg ukarze za to, że kazał bez powodu uderzyć Pawła. Krótko przed żydowską rewoltą, przypadającą na lata 66-70, poszukiwały go pewne ugrupowania za kolaborację z władzami rzymskimi. Ukrywał się koło kanału wodnego, ale został znaleziony i zabity. Kim byli więc saduceusze, faryzeusze, esseńczycy oraz zeloci? Saduceusze to stronnictwo kapłanów i bogaczy. Faryzeusze to biedni badacze Pism, podziwiani przez ludzi. Esseńczycy to grupa, która odosobniła się. To do nich należały tz. zwoje znad Morza Martwego. Ostatnia grupa to zeloci, którzy mordowali przeciwników. To głównie oni są odpowiedzialni za wybuch powstania żydowskiego w latach 66-70. Bronili się do końca w Jerozolimie, a potem jeszcze dłużej w Masadzie. Jeżeli będziecie chcieli mogę w przyszłości każdej z tych grup poświęcić osobny odcinek. Używałem dzisiaj słowa sekta w rozumieniu odłamu religijnego. Moje porównanie faryzeuszy i saduceuszy do katolików i protestantów miało na celu ułatwienie zrozumienia kim byli.
W tym odcinku będę kontynuował cykl poświęcony Herodowi Wielkiemu oraz jego rodzinie. Dziś się jednak skupię na sytuacji politycznej i religijnej. Pomoże to zrozumieć jak Herod, a wcześniej jego ojciec zdobyli władzę pomimo tego, że byli Idumejczykami.
Każdy kto choć trochę zna historię Izraela z czasów Jezusa i apostołów wie, że Żydzi wielokrotnie buntowali się przeciwko obcym rządom. Nie był to nacjonalizm w dzisiejszym rozumieniu, raczej religijna gorliwość albo wręcz fanatyzm. Pozostaje więc pytanie? Dlaczego tolerowali Edomitę Heroda? Stosował on rzymską zasadę: divide et impera czyli dziel i rządź. W zasadzie niewiele nawet musiał robić w kwestii dzielenia, bo Żydzi byli podzieleni. Korzystał z tego i rządził.
Józef Flawiusz w “Dawnych dziejach Izraela” pisał: “W tym czasie były w Judei trzy między sobą niezgodne sekty, wyznawcy ich nazywali się: Faryzeuszami, Saduceuszami i Esseńczykami”. W późniejszym okresie powstała czwarta sekta Zelotów. Były to sekty religijne mające własne wierzenia, ale jednocześnie często działały jak dzisiejsze partie polityczne.
Zacznijmy od Esseńczyków. Nie pojawiają się oni ani razu w Biblii, bo była to grupa, która odsunęła się od świątyni. Przypomnę może, że w Judzie rządzili królowie kapłani z rodu Machabeuszów zwanych też Hasmoneuszami. Esseńczycy początkowo ich wspierali, ale potem rozczarowani tymi władcami, szczególnie wpływami greckiej kultury postanowili się odosobnić i zamieszkali w Qumran. Nie pojawiają się oni ani razu w Nowym Testamencie, bo unikali świątyni, w której przemawiał Jezus. Ich wspólnota jest jednak ważna dla biblistów, bo to właśnie esseńczycy mieli zwoje, które dziś znamy jako zwoje z Qumran albo zwoje znad Morza Martwego.
Druga grupa to saduceusze. W czasach króla Dawida arcykapłanem był człowiek o imieniu Cadok albo Sadok. Później jego ród usługiwał w świątyni Salomona. Niektórzy twierdzą, że nazwa Saduceusze pochodzi od imienia Sadok, czyli od imienia tego arcykapłana z czasów Dawida. Do tego stronnictwa, czy do tej sekty należeli bogaci arystokraci oraz kapłani usługujący w świątyni. Gdy Jezus wypędził sprzedających ze świątyni uderzał w stronnictwo saduceuszy. W Mateusza 22:23 czytamy, że do Jezusa przyszli saduceusze, twierdzący, że nie ma zmartwychwstania. W Dziejach 23:8 dodano jeszcze, że saduceusze mówią, że nie ma ani zmartwychwstania, ani aniołów, ani duchów, a faryzeusze w to wszystko wierzą.
Trzecia grupa to właśnie faryzeusze. Jezus właśnie z nimi często dyskutował, był krytykowany przez nich i spotykał ich w zasadzie wszędzie. Z saduceuszami Jezus spotykał się w zasadzie tylko w Jerozolimie. Mogłoby więc się wydawać, że faryzeuszy było wielu. Tak naprawdę jednak faryzeuszy było niewielu, ale mieli ogromny wpływ na ludzi. Jezus łączy ich z uczonymi w Piśmie, np. w Mateusza 23:2 mówi, że na miejscu Mojżesza zasiedli uczeni w Piśmie i faryzeusze. Wydaje się, że wielu uczonych w Piśmie było faryzeuszami. Była to grupa, która drobiazgowo przestrzegała praw np. co do dziesięciny. Faryzeusze byli przeciwni wpływom greckim, ale przyjmowali tradycje ustną.
Jest to trochę podobne do różnicy między katolikami, a protestantami. Protestanci trzymają się tylko tego co mówi Biblia, a katolicy oprócz Biblii słuchają także tradycji czyli czytają także pisma tz. ojców kościoła. Podobnie było w czasach Jezusa. Saduceusze odrzucali wszystko oprócz pierwszych pięciu ksiąg w Biblii czyli tz. pięcioksięgu Mojżeszowego, a faryzeusze uznawali wszystkie księgi biblijne ale dodawali do nich komentarze swoich własnych nauczycieli.
O różnicy pomiędzy faryzeuszami i saduceuszami mówią Dzieje 23:8. Czytamy tam: saduceusze mówią, że nie ma zmartwychwstania, aniołów oraz duchów, a faryzeusze wierzą w to wszystko. Tą różnicę wykorzystał apostoł Paweł gdy stał przed Sanhedrynem. Zawołał wtedy, sądzą mnie z powodu nadziei zmartwychwstania i Sanhedryn się podzielił.
Ostatnią, czwartą sektą byli zeloci. Jest to słowo pochodzenia greckiego. Po hebrajsku zwali się kannaim czyli gorliwi. Wzrorowali się oni na Pinechasie, który sam ukarał grzesznika wobec sędziów, którzy nic nie robili. Sektę zelotów założył Juda Galilejczyk o którym wspominają Dzieje 5:37. Czytamy tam, że w czasie spisu, pojawił się Judas Galilejczyk i zebrał wokół siebie ludzi. Ale on też zginął, a wszyscy jego zwolennicy się rozproszyli. W zasadzie zgadzali się z faryzeuszami, ale chcieli też sami wymierzać sprawiedliwość.
Przykładem jest to jak został potraktowany arcykapłan Ananiasz. W Dziejach 23:3 apostoł Paweł mówi, że go Bóg ukarze za to, że kazał bez powodu uderzyć Pawła. Krótko przed żydowską rewoltą, przypadającą na lata 66-70, poszukiwały go pewne ugrupowania za kolaborację z władzami rzymskimi. Ukrywał się koło kanału wodnego, ale został znaleziony i zabity.
Kim byli więc saduceusze, faryzeusze, esseńczycy oraz zeloci? Saduceusze to stronnictwo kapłanów i bogaczy. Faryzeusze to biedni badacze Pism, podziwiani przez ludzi. Esseńczycy to grupa, która odosobniła się. To do nich należały tz. zwoje znad Morza Martwego. Ostatnia grupa to zeloci, którzy mordowali przeciwników. To głównie oni są odpowiedzialni za wybuch powstania żydowskiego w latach 66-70. Bronili się do końca w Jerozolimie, a potem jeszcze dłużej w Masadzie.
Jeżeli będziecie chcieli mogę w przyszłości każdej z tych grup poświęcić osobny odcinek. Używałem dzisiaj słowa sekta w rozumieniu odłamu religijnego. Moje porównanie faryzeuszy i saduceuszy do katolików i protestantów miało na celu ułatwienie zrozumienia kim byli.
Każdy kto choć trochę zna historię Izraela z czasów Jezusa i apostołów wie, że Żydzi wielokrotnie buntowali się przeciwko obcym rządom. Nie był to nacjonalizm w dzisiejszym rozumieniu, raczej religijna gorliwość albo wręcz fanatyzm. Pozostaje więc pytanie? Dlaczego tolerowali Edomitę Heroda? Stosował on rzymską zasadę: divide et impera czyli dziel i rządź. W zasadzie niewiele nawet musiał robić w kwestii dzielenia, bo Żydzi byli podzieleni. Korzystał z tego i rządził.
Józef Flawiusz w “Dawnych dziejach Izraela” pisał: “W tym czasie były w Judei trzy między sobą niezgodne sekty, wyznawcy ich nazywali się: Faryzeuszami, Saduceuszami i Esseńczykami”. W późniejszym okresie powstała czwarta sekta Zelotów. Były to sekty religijne mające własne wierzenia, ale jednocześnie często działały jak dzisiejsze partie polityczne.
Zacznijmy od Esseńczyków. Nie pojawiają się oni ani razu w Biblii, bo była to grupa, która odsunęła się od świątyni. Przypomnę może, że w Judzie rządzili królowie kapłani z rodu Machabeuszów zwanych też Hasmoneuszami. Esseńczycy początkowo ich wspierali, ale potem rozczarowani tymi władcami, szczególnie wpływami greckiej kultury postanowili się odosobnić i zamieszkali w Qumran. Nie pojawiają się oni ani razu w Nowym Testamencie, bo unikali świątyni, w której przemawiał Jezus. Ich wspólnota jest jednak ważna dla biblistów, bo to właśnie esseńczycy mieli zwoje, które dziś znamy jako zwoje z Qumran albo zwoje znad Morza Martwego.
Druga grupa to saduceusze. W czasach króla Dawida arcykapłanem był człowiek o imieniu Cadok albo Sadok. Później jego ród usługiwał w świątyni Salomona. Niektórzy twierdzą, że nazwa Saduceusze pochodzi od imienia Sadok, czyli od imienia tego arcykapłana z czasów Dawida. Do tego stronnictwa, czy do tej sekty należeli bogaci arystokraci oraz kapłani usługujący w świątyni. Gdy Jezus wypędził sprzedających ze świątyni uderzał w stronnictwo saduceuszy. W Mateusza 22:23 czytamy, że do Jezusa przyszli saduceusze, twierdzący, że nie ma zmartwychwstania. W Dziejach 23:8 dodano jeszcze, że saduceusze mówią, że nie ma ani zmartwychwstania, ani aniołów, ani duchów, a faryzeusze w to wszystko wierzą.
Trzecia grupa to właśnie faryzeusze. Jezus właśnie z nimi często dyskutował, był krytykowany przez nich i spotykał ich w zasadzie wszędzie. Z saduceuszami Jezus spotykał się w zasadzie tylko w Jerozolimie. Mogłoby więc się wydawać, że faryzeuszy było wielu. Tak naprawdę jednak faryzeuszy było niewielu, ale mieli ogromny wpływ na ludzi. Jezus łączy ich z uczonymi w Piśmie, np. w Mateusza 23:2 mówi, że na miejscu Mojżesza zasiedli uczeni w Piśmie i faryzeusze. Wydaje się, że wielu uczonych w Piśmie było faryzeuszami. Była to grupa, która drobiazgowo przestrzegała praw np. co do dziesięciny. Faryzeusze byli przeciwni wpływom greckim, ale przyjmowali tradycje ustną.
Jest to trochę podobne do różnicy między katolikami, a protestantami. Protestanci trzymają się tylko tego co mówi Biblia, a katolicy oprócz Biblii słuchają także tradycji czyli czytają także pisma tz. ojców kościoła. Podobnie było w czasach Jezusa. Saduceusze odrzucali wszystko oprócz pierwszych pięciu ksiąg w Biblii czyli tz. pięcioksięgu Mojżeszowego, a faryzeusze uznawali wszystkie księgi biblijne ale dodawali do nich komentarze swoich własnych nauczycieli.
O różnicy pomiędzy faryzeuszami i saduceuszami mówią Dzieje 23:8. Czytamy tam: saduceusze mówią, że nie ma zmartwychwstania, aniołów oraz duchów, a faryzeusze wierzą w to wszystko. Tą różnicę wykorzystał apostoł Paweł gdy stał przed Sanhedrynem. Zawołał wtedy, sądzą mnie z powodu nadziei zmartwychwstania i Sanhedryn się podzielił.
Ostatnią, czwartą sektą byli zeloci. Jest to słowo pochodzenia greckiego. Po hebrajsku zwali się kannaim czyli gorliwi. Wzrorowali się oni na Pinechasie, który sam ukarał grzesznika wobec sędziów, którzy nic nie robili. Sektę zelotów założył Juda Galilejczyk o którym wspominają Dzieje 5:37. Czytamy tam, że w czasie spisu, pojawił się Judas Galilejczyk i zebrał wokół siebie ludzi. Ale on też zginął, a wszyscy jego zwolennicy się rozproszyli. W zasadzie zgadzali się z faryzeuszami, ale chcieli też sami wymierzać sprawiedliwość.
Przykładem jest to jak został potraktowany arcykapłan Ananiasz. W Dziejach 23:3 apostoł Paweł mówi, że go Bóg ukarze za to, że kazał bez powodu uderzyć Pawła. Krótko przed żydowską rewoltą, przypadającą na lata 66-70, poszukiwały go pewne ugrupowania za kolaborację z władzami rzymskimi. Ukrywał się koło kanału wodnego, ale został znaleziony i zabity.
Kim byli więc saduceusze, faryzeusze, esseńczycy oraz zeloci? Saduceusze to stronnictwo kapłanów i bogaczy. Faryzeusze to biedni badacze Pism, podziwiani przez ludzi. Esseńczycy to grupa, która odosobniła się. To do nich należały tz. zwoje znad Morza Martwego. Ostatnia grupa to zeloci, którzy mordowali przeciwników. To głównie oni są odpowiedzialni za wybuch powstania żydowskiego w latach 66-70. Bronili się do końca w Jerozolimie, a potem jeszcze dłużej w Masadzie.
Jeżeli będziecie chcieli mogę w przyszłości każdej z tych grup poświęcić osobny odcinek. Używałem dzisiaj słowa sekta w rozumieniu odłamu religijnego. Moje porównanie faryzeuszy i saduceuszy do katolików i protestantów miało na celu ułatwienie zrozumienia kim byli.
08 - Herod Wielki część 1
2020-06-17 16:26:39
Rozpoczynam cykl audycji poświęconych Herodowi Wielkiemu oraz jego potomkom. Moim celem będzie przedstawienie biografii tych osób, które pojawiają się w Biblii. Będzie sporo nawiązań do cesarstwa Rzymskiego. Herod Wielki pojawia się imiennie tylko Ewangelii Mateusza, rozdziale 2. Czytamy tam o ucieczce rodziny Jezusa do Egiptu. Jest tam także opis rzezi małych dzieci w okolicach Betlejem. Wydawałoby się, że Herod odegrał swoją rolę w życiu Jezusa i to zaraz na początku, a potem zniknął. Jednak pojawia się on wiele razy później. Te nawiązania nie są już imienne, a więc łatwo je przeoczyć. Najpierw jednak musimy wypełnić lukę historyczną, która jest w Biblii. Ostatnie księgi w starym testamencie zostały spisane około 443 roku p.n.e. Były to księga Nehemiasza i Malachiasza. W tym czasie w Ziemi Obiecanej bardzo dużo się zmieniło. Księga Nehemiasza opisuje odbudowę murów Jerozolimy po powrocie z Babilonu. Panuje wtedy imperium Perskie. Żydzi, którzy wrócili z Babilonu mają za sąsiadów Samarytan, przesiedlonych tutaj jeszcze przez Nabuchodonozora, króla Babilonu. Gdy jednak sięgniemy do Ewangelii. Pojawia nam się Herod, król Judei. Pojawiają się greckie miasta Dekapolu. Pojawia się port w Cezarei. Pojawiają się też stronnictwa faryzeuszy i saduceuszy. Skąd się wzięło to wszystko? Częściowo wyjaśnia to księga 1 Machabejska. Znajdziecie ją tylko w Bibliach katolickich. Nie ma jej w Bibliach protestanckich. Opisuje ona czasy greckich imperiów, które wpływały na Żydów. Aleksander Wielki podbił imperium perskie, ale po jego śmierci to wielkie imperium rozpadło się na kilka części. Nas będą interesować dwie z tych części. Na północy było państwo Seleucydów, do którego należały tereny dzisiejszej Syrii, a na południu państwo Ptolemeuszów, do którego należał między innymi Egipt. Te dwa greckie państwa walczyły ze sobą. Te zmagania opisuje księga Daniela w rozdziałach 11, gdzie jest mowa o królu północy, który walczy z królem południa. Te wojny interesowały Żydów bo działy się na ich terytorium. Jeden z tych królów zrobił coś strasznego. W Ewangelii Jana 10:22 czytamy o tym, że było akurat święto poświęcenia gdy Jezus nauczał w świątyni. Co to za święto? Dziś znane jest jako święto Chanuka. W Biblii są podane tylko trzy święta w prawie Mojżeszowym oraz później czwarte w księdze Estery. Skąd się wzięło święto Chanuka? W 168 władca tego północnego syryjskiego państwa Antioch IV Epifanes postawił w jerozolimskiej świątyni ołtarz Zeusa. Żydzi zbuntowali się pod wodzą Machabeuszów i po trzech latach ponownie poświęcili oczyszczoną świątynię. Święto Chanuka upamiętnia właśnie to ponowne poświęcenie. Ale co to ma wspólnego z Herodem? Gdybyście kiedyś chcieli to chętnie nagram też historię Machabeuszy, którzy są także zwani Hasmoneuszami. Dziś jednak skupmy się na tym skąd wziął się Herod. Jeden z Machabeuszy podbił Edom, który w tych czasach zwał się Idumeą. Później jego następcy wyznaczyli jednego z Edomitów na zarządcę tej ziemi. Ten człowiek nazywał się Antypater. Zwykle mówi się o nim jako o Antypatrze I, bo jego syn to też Antypater podawany zwykle z numerem II. Tak więc w Judei rządzą Machabeusze, podbili nawet Idumeę. Niestety wybucha tam wojna domowa, dwóch braci z rodu Machabeuszy walczy o władzę. Jednego popierają faryzeusze, a drugiego saduceusze. Wtedy na scenie pojawiają się Rzymianie w osobie Pompejusza Wielkiego. Pokonał on właśnie Syrię. Obaj bracia zwrócili się do niego o rozstrzygnięcie oddając Judeę pod rzymskie panowanie. Później wybuchła wojna domowa w Rzymie. Pompejusz Wielki walczył z Cezarem. Antypater II był po stronie Pompejusza, ale gdy ten zginął postanowił przejść na stronę Cezara. Juliusz Cezar był właśnie w Egipcie, gdzie spotkał swoją miłość Kleopatrę. Niestety dla niego dostał się w oblężenie. Wykorzystał to Antypater II i uratował Juliusza Cezara. Ten odwdzięczył się mu i tak Antypater II został pierwszym prokuratorem Judei. Później to stanowisko będzie miał znany z Biblii prokurator Poncjusz Piłat. Prokurator to zarządca odpowiedzialny za zbieranie podatków. W taki właśnie sposób Edomici zaczęli rządzić w Judei. Wprawdzie dalej był tam król z dynastii Machabeuszów, ale tak naprawdę rządził prokurator czyli Antypater II. Tutaj warto wspomnieć o imionach. Antypater I i Antypater II tak naprawdę mieli na imię Antypas. Ale później chyba dla ułatwienia zmieniono ich imiona na greckie Antypater. Imię to z greckiego oznacza “Jak ojciec”. Wskazuje to na dużą hellenizację państwa Machabeuszy, w których zarówno pierwszy jak i drugi Antypater byli zarządcami. O tą hellenizację mieli do królów machabejskich pretensje faryzeusze i właśnie za to zostali na pewien czas wyrzuceni z Sanhedrynu. Rzymianie podzielili kraj zamieszkiwany przez Żydów na tetrarchie, czyli na cztery części. Antypater II miał dwóch synów starszy zarządzał Jerozolimę, a młodszy Herod Galileą. Właśnie wtedy Herod popadł w konflikt z Sanhedrynem. Herod wyłapał rozbójników i na miejscu ich stracił. Herod wkroczył w ten sposób w kompetencje sądu jakim był Sanhedryn. Został wezwany przed sąd, ale stawił się tam wraz ze swoją strażą przyboczną. Uniewinniono go. Jeden z sędziów powiedział wtedy, ze jeżeli Herod zostanie wypuszczony to w przyszłości zabije wszystkich swoich sędziów. Gdy zmarł jego ojciec. Ostatni król z dynastii Hasmoneuszy zabił brata Heroda. Sam Herod z pomocą Rzymian zdobył Jerozolimę. Kazał zabić ostatniego króla i sam za zgodą Rzymian objął to stanowisko. Wiązało się to jednak z tym, że zawsze musiał mieć poparcie Rzymu i tego kto tam rządzi. A nie było to proste bo wybuchały konflikty między samymi Rzymianami co stawiało Heroda w niewygodnej pozycji. O jego stosunkach z Rzymem powiem jednak w kolejnym odcinku. Jest to fascynująca historia o tym jak Herod umiejętnie lawirował w gąszczu politycznych zależności. To także historia tego jak Herod dostał przydomek Wielki.
Rozpoczynam cykl audycji poświęconych Herodowi Wielkiemu oraz jego potomkom. Moim celem będzie przedstawienie biografii tych osób, które pojawiają się w Biblii. Będzie sporo nawiązań do cesarstwa Rzymskiego.
Herod Wielki pojawia się imiennie tylko Ewangelii Mateusza, rozdziale 2. Czytamy tam o ucieczce rodziny Jezusa do Egiptu. Jest tam także opis rzezi małych dzieci w okolicach Betlejem. Wydawałoby się, że Herod odegrał swoją rolę w życiu Jezusa i to zaraz na początku, a potem zniknął. Jednak pojawia się on wiele razy później. Te nawiązania nie są już imienne, a więc łatwo je przeoczyć. Najpierw jednak musimy wypełnić lukę historyczną, która jest w Biblii.
Ostatnie księgi w starym testamencie zostały spisane około 443 roku p.n.e. Były to księga Nehemiasza i Malachiasza. W tym czasie w Ziemi Obiecanej bardzo dużo się zmieniło. Księga Nehemiasza opisuje odbudowę murów Jerozolimy po powrocie z Babilonu. Panuje wtedy imperium Perskie. Żydzi, którzy wrócili z Babilonu mają za sąsiadów Samarytan, przesiedlonych tutaj jeszcze przez Nabuchodonozora, króla Babilonu. Gdy jednak sięgniemy do Ewangelii. Pojawia nam się Herod, król Judei. Pojawiają się greckie miasta Dekapolu. Pojawia się port w Cezarei. Pojawiają się też stronnictwa faryzeuszy i saduceuszy. Skąd się wzięło to wszystko?
Częściowo wyjaśnia to księga 1 Machabejska. Znajdziecie ją tylko w Bibliach katolickich. Nie ma jej w Bibliach protestanckich. Opisuje ona czasy greckich imperiów, które wpływały na Żydów. Aleksander Wielki podbił imperium perskie, ale po jego śmierci to wielkie imperium rozpadło się na kilka części. Nas będą interesować dwie z tych części. Na północy było państwo Seleucydów, do którego należały tereny dzisiejszej Syrii, a na południu państwo Ptolemeuszów, do którego należał między innymi Egipt. Te dwa greckie państwa walczyły ze sobą. Te zmagania opisuje księga Daniela w rozdziałach 11, gdzie jest mowa o królu północy, który walczy z królem południa. Te wojny interesowały Żydów bo działy się na ich terytorium. Jeden z tych królów zrobił coś strasznego.
W Ewangelii Jana 10:22 czytamy o tym, że było akurat święto poświęcenia gdy Jezus nauczał w świątyni. Co to za święto? Dziś znane jest jako święto Chanuka. W Biblii są podane tylko trzy święta w prawie Mojżeszowym oraz później czwarte w księdze Estery. Skąd się wzięło święto Chanuka? W 168 władca tego północnego syryjskiego państwa Antioch IV Epifanes postawił w jerozolimskiej świątyni ołtarz Zeusa. Żydzi zbuntowali się pod wodzą Machabeuszów i po trzech latach ponownie poświęcili oczyszczoną świątynię. Święto Chanuka upamiętnia właśnie to ponowne poświęcenie. Ale co to ma wspólnego z Herodem?
Gdybyście kiedyś chcieli to chętnie nagram też historię Machabeuszy, którzy są także zwani Hasmoneuszami. Dziś jednak skupmy się na tym skąd wziął się Herod. Jeden z Machabeuszy podbił Edom, który w tych czasach zwał się Idumeą. Później jego następcy wyznaczyli jednego z Edomitów na zarządcę tej ziemi. Ten człowiek nazywał się Antypater. Zwykle mówi się o nim jako o Antypatrze I, bo jego syn to też Antypater podawany zwykle z numerem II. Tak więc w Judei rządzą Machabeusze, podbili nawet Idumeę. Niestety wybucha tam wojna domowa, dwóch braci z rodu Machabeuszy walczy o władzę. Jednego popierają faryzeusze, a drugiego saduceusze. Wtedy na scenie pojawiają się Rzymianie w osobie Pompejusza Wielkiego. Pokonał on właśnie Syrię. Obaj bracia zwrócili się do niego o rozstrzygnięcie oddając Judeę pod rzymskie panowanie.
Później wybuchła wojna domowa w Rzymie. Pompejusz Wielki walczył z Cezarem. Antypater II był po stronie Pompejusza, ale gdy ten zginął postanowił przejść na stronę Cezara. Juliusz Cezar był właśnie w Egipcie, gdzie spotkał swoją miłość Kleopatrę. Niestety dla niego dostał się w oblężenie. Wykorzystał to Antypater II i uratował Juliusza Cezara. Ten odwdzięczył się mu i tak Antypater II został pierwszym prokuratorem Judei. Później to stanowisko będzie miał znany z Biblii prokurator Poncjusz Piłat. Prokurator to zarządca odpowiedzialny za zbieranie podatków. W taki właśnie sposób Edomici zaczęli rządzić w Judei. Wprawdzie dalej był tam król z dynastii Machabeuszów, ale tak naprawdę rządził prokurator czyli Antypater II.
Tutaj warto wspomnieć o imionach. Antypater I i Antypater II tak naprawdę mieli na imię Antypas. Ale później chyba dla ułatwienia zmieniono ich imiona na greckie Antypater. Imię to z greckiego oznacza “Jak ojciec”. Wskazuje to na dużą hellenizację państwa Machabeuszy, w których zarówno pierwszy jak i drugi Antypater byli zarządcami. O tą hellenizację mieli do królów machabejskich pretensje faryzeusze i właśnie za to zostali na pewien czas wyrzuceni z Sanhedrynu.
Rzymianie podzielili kraj zamieszkiwany przez Żydów na tetrarchie, czyli na cztery części. Antypater II miał dwóch synów starszy zarządzał Jerozolimę, a młodszy Herod Galileą. Właśnie wtedy Herod popadł w konflikt z Sanhedrynem. Herod wyłapał rozbójników i na miejscu ich stracił. Herod wkroczył w ten sposób w kompetencje sądu jakim był Sanhedryn. Został wezwany przed sąd, ale stawił się tam wraz ze swoją strażą przyboczną. Uniewinniono go. Jeden z sędziów powiedział wtedy, ze jeżeli Herod zostanie wypuszczony to w przyszłości zabije wszystkich swoich sędziów.
Gdy zmarł jego ojciec. Ostatni król z dynastii Hasmoneuszy zabił brata Heroda. Sam Herod z pomocą Rzymian zdobył Jerozolimę. Kazał zabić ostatniego króla i sam za zgodą Rzymian objął to stanowisko. Wiązało się to jednak z tym, że zawsze musiał mieć poparcie Rzymu i tego kto tam rządzi. A nie było to proste bo wybuchały konflikty między samymi Rzymianami co stawiało Heroda w niewygodnej pozycji. O jego stosunkach z Rzymem powiem jednak w kolejnym odcinku. Jest to fascynująca historia o tym jak Herod umiejętnie lawirował w gąszczu politycznych zależności. To także historia tego jak Herod dostał przydomek Wielki.
Herod Wielki pojawia się imiennie tylko Ewangelii Mateusza, rozdziale 2. Czytamy tam o ucieczce rodziny Jezusa do Egiptu. Jest tam także opis rzezi małych dzieci w okolicach Betlejem. Wydawałoby się, że Herod odegrał swoją rolę w życiu Jezusa i to zaraz na początku, a potem zniknął. Jednak pojawia się on wiele razy później. Te nawiązania nie są już imienne, a więc łatwo je przeoczyć. Najpierw jednak musimy wypełnić lukę historyczną, która jest w Biblii.
Ostatnie księgi w starym testamencie zostały spisane około 443 roku p.n.e. Były to księga Nehemiasza i Malachiasza. W tym czasie w Ziemi Obiecanej bardzo dużo się zmieniło. Księga Nehemiasza opisuje odbudowę murów Jerozolimy po powrocie z Babilonu. Panuje wtedy imperium Perskie. Żydzi, którzy wrócili z Babilonu mają za sąsiadów Samarytan, przesiedlonych tutaj jeszcze przez Nabuchodonozora, króla Babilonu. Gdy jednak sięgniemy do Ewangelii. Pojawia nam się Herod, król Judei. Pojawiają się greckie miasta Dekapolu. Pojawia się port w Cezarei. Pojawiają się też stronnictwa faryzeuszy i saduceuszy. Skąd się wzięło to wszystko?
Częściowo wyjaśnia to księga 1 Machabejska. Znajdziecie ją tylko w Bibliach katolickich. Nie ma jej w Bibliach protestanckich. Opisuje ona czasy greckich imperiów, które wpływały na Żydów. Aleksander Wielki podbił imperium perskie, ale po jego śmierci to wielkie imperium rozpadło się na kilka części. Nas będą interesować dwie z tych części. Na północy było państwo Seleucydów, do którego należały tereny dzisiejszej Syrii, a na południu państwo Ptolemeuszów, do którego należał między innymi Egipt. Te dwa greckie państwa walczyły ze sobą. Te zmagania opisuje księga Daniela w rozdziałach 11, gdzie jest mowa o królu północy, który walczy z królem południa. Te wojny interesowały Żydów bo działy się na ich terytorium. Jeden z tych królów zrobił coś strasznego.
W Ewangelii Jana 10:22 czytamy o tym, że było akurat święto poświęcenia gdy Jezus nauczał w świątyni. Co to za święto? Dziś znane jest jako święto Chanuka. W Biblii są podane tylko trzy święta w prawie Mojżeszowym oraz później czwarte w księdze Estery. Skąd się wzięło święto Chanuka? W 168 władca tego północnego syryjskiego państwa Antioch IV Epifanes postawił w jerozolimskiej świątyni ołtarz Zeusa. Żydzi zbuntowali się pod wodzą Machabeuszów i po trzech latach ponownie poświęcili oczyszczoną świątynię. Święto Chanuka upamiętnia właśnie to ponowne poświęcenie. Ale co to ma wspólnego z Herodem?
Gdybyście kiedyś chcieli to chętnie nagram też historię Machabeuszy, którzy są także zwani Hasmoneuszami. Dziś jednak skupmy się na tym skąd wziął się Herod. Jeden z Machabeuszy podbił Edom, który w tych czasach zwał się Idumeą. Później jego następcy wyznaczyli jednego z Edomitów na zarządcę tej ziemi. Ten człowiek nazywał się Antypater. Zwykle mówi się o nim jako o Antypatrze I, bo jego syn to też Antypater podawany zwykle z numerem II. Tak więc w Judei rządzą Machabeusze, podbili nawet Idumeę. Niestety wybucha tam wojna domowa, dwóch braci z rodu Machabeuszy walczy o władzę. Jednego popierają faryzeusze, a drugiego saduceusze. Wtedy na scenie pojawiają się Rzymianie w osobie Pompejusza Wielkiego. Pokonał on właśnie Syrię. Obaj bracia zwrócili się do niego o rozstrzygnięcie oddając Judeę pod rzymskie panowanie.
Później wybuchła wojna domowa w Rzymie. Pompejusz Wielki walczył z Cezarem. Antypater II był po stronie Pompejusza, ale gdy ten zginął postanowił przejść na stronę Cezara. Juliusz Cezar był właśnie w Egipcie, gdzie spotkał swoją miłość Kleopatrę. Niestety dla niego dostał się w oblężenie. Wykorzystał to Antypater II i uratował Juliusza Cezara. Ten odwdzięczył się mu i tak Antypater II został pierwszym prokuratorem Judei. Później to stanowisko będzie miał znany z Biblii prokurator Poncjusz Piłat. Prokurator to zarządca odpowiedzialny za zbieranie podatków. W taki właśnie sposób Edomici zaczęli rządzić w Judei. Wprawdzie dalej był tam król z dynastii Machabeuszów, ale tak naprawdę rządził prokurator czyli Antypater II.
Tutaj warto wspomnieć o imionach. Antypater I i Antypater II tak naprawdę mieli na imię Antypas. Ale później chyba dla ułatwienia zmieniono ich imiona na greckie Antypater. Imię to z greckiego oznacza “Jak ojciec”. Wskazuje to na dużą hellenizację państwa Machabeuszy, w których zarówno pierwszy jak i drugi Antypater byli zarządcami. O tą hellenizację mieli do królów machabejskich pretensje faryzeusze i właśnie za to zostali na pewien czas wyrzuceni z Sanhedrynu.
Rzymianie podzielili kraj zamieszkiwany przez Żydów na tetrarchie, czyli na cztery części. Antypater II miał dwóch synów starszy zarządzał Jerozolimę, a młodszy Herod Galileą. Właśnie wtedy Herod popadł w konflikt z Sanhedrynem. Herod wyłapał rozbójników i na miejscu ich stracił. Herod wkroczył w ten sposób w kompetencje sądu jakim był Sanhedryn. Został wezwany przed sąd, ale stawił się tam wraz ze swoją strażą przyboczną. Uniewinniono go. Jeden z sędziów powiedział wtedy, ze jeżeli Herod zostanie wypuszczony to w przyszłości zabije wszystkich swoich sędziów.
Gdy zmarł jego ojciec. Ostatni król z dynastii Hasmoneuszy zabił brata Heroda. Sam Herod z pomocą Rzymian zdobył Jerozolimę. Kazał zabić ostatniego króla i sam za zgodą Rzymian objął to stanowisko. Wiązało się to jednak z tym, że zawsze musiał mieć poparcie Rzymu i tego kto tam rządzi. A nie było to proste bo wybuchały konflikty między samymi Rzymianami co stawiało Heroda w niewygodnej pozycji. O jego stosunkach z Rzymem powiem jednak w kolejnym odcinku. Jest to fascynująca historia o tym jak Herod umiejętnie lawirował w gąszczu politycznych zależności. To także historia tego jak Herod dostał przydomek Wielki.
07 - Abiszaj
2020-05-25 23:01:29
Abiszaj był siostrzeńcem Dawida. Ceruja (matka Abiszaja i Joaba) była prawdopodobnie przyrodnią siostrą Dawida. Być może starszą siostrą z poprzedniego małżeństwa matki Dawida. Było on bardzo odważny i porywczy jak jego brat. Dawid miał chyba jednak na niego większy wpływ. Przynajmniej 3 razy Dawid powstrzymał Abiszaja przed zabiciem kogoś. Dawid często krytykował synów Cerui, ale Abiszaj najwyraźniej nie brał tego do siebie i zawsze był pod ręką. Nie zabiegał też o zaszczyty dla siebie, ale chętnie oddawał większą władzę Dawidowi i swojemu bratu Joabowi. A to wszystko mimo tego, że był starszy. Prawdopodobnie zmarł przed konfliktem Salomona z Adoniaszem, bo nie wymienia się go po żadnej ze stron. Abiszaj wraz ze swoimi braćmi dołączył do Dawida na samym początku. Asahel był słynny ze swojej szybkości, Joab był świetnym dowódcą, a Abiszaj był jednym z najdzielniejszych wojowników. Nie bał się niczego i pierwszy szedł na trudne misje. 2 Samuela rozdział 23 wymienia najsłynniejszych wojowników Dawida. O Abiszaju powiedziano tam, że podczas pewnej bitwy zabił 300 wojowników. Gdy Dawida ścigał król Saul ten postanowił przekraść się w nocy do obozu króla Saula. Gdy Dawid zapytał kto pójdzie z nim na tą samobójczą misję zgłosił się Abiszaj. W obozie przeszli niezauważeni wśród śpiących wojowników i doszli aż do króla Saula. Abiszaj uznał to za dogodną okazję, aby pozbyć się tego króla. Wtedy powstrzymał go Dawid, który zabrał tylko włócznię Saula i dzban wody jako dowód, że miał możliwość zabić tego króla i tego nie zrobił. To był pierwszy raz gdy Abiszaj został powstrzymany przez Dawida. Można chyba powiedzieć, że jak jego brat Joab był porywczy i zabicie kogoś było dla niego jak splunięcie. Różnił się jednak od swojego brata tym, że najpierw mówił Dawidowi co chce zrobić i dawał się powstrzymać. Joab po prostu zabijał tych, których chciał uśmiercić bez pytania kogokolwiek. Później gdy Joab zabił Abnera, Dawid obwiniał o to zabójstwo także Abiszaja. W 2 Samuela 3:30 czytamy, że Joab i Abiszaj zabili Abnera. Wygląda na to, że Dawid obwiniał o to zabójstwo także Abiszaja, który był chyba wtedy razem z Joabem gdy ten dopuszczał się tego czynu. Abiszaj prawdopodobnie wiedział co Joab chce zrobić. Nie chciał, a może nie mógł go powstrzymać. W każdym razie Dawid miał mu to za złe. Później mamy jedno z tych miejsc w Biblii, które sprawia trudności w zrozumieniu co się naprawdę stało. 1 Kronik 12:18 mówi o Abiszaju, który pokonał 18 tysięcy Edomitów. Z kolei 2 Samuela 8:13 mówi, że tych Edomitów pokonał Dawid. Psalm 60 mówi, że to Joab pokonał tych Edomitów. Jak więc było naprawdę? Dawid był królem, Joab dowódcą wojska, a Abiszaj jednym z najlepszych wojowników. Prawdopodobnie Abiszaj jakimś odważnym czynem doprowadził do zwycięstwa, ale zwycięstwo to przypisywano Joabowi, który przecież dowodził oraz Dawidowi, który przecież królował. Pokazuje to jak pokorną osobą był Abiszaj. Nie przeszkadzało mu, że więcej się mówi o jego młodszym bracie i o królu Dawidzie. Późniejsza wojna z Ammonitami pokazuje, że Joab całkowicie ufał swojemu starszemu bratu. Gdy Joab wyruszył aby walczyć z Ammonitami, z tyłu nadeszli Syryjczycy. Wtedy Joab szybko przekazał Abiszajowi połowę swojej armii aby walczył z Ammonitami, a sam walczył z Syryjczykami. Zauważmy Abiszaj nie dowodził armią, ale gdy zachodziła taka potrzeba bez problemu podjął się tego zadania. Gdy jednak zagrożenie minęło jego brat znowu dowodził całą armią. Ponownie Biblia nie mówi nic o zazdrości Abiszaja. Był on gotowy pomóc i potem ponownie usunąć się w cień młodszego brata. Gdy doszło do buntu Absaloma Dawid musiał aż dwa razy powstrzymywać Abiszaja przed zabójstwem. Gdy zbuntował się syn Dawida Absalom, Dawid zaczął uciekać z Jerozolimy. Na wzgurzu stanął pewien człowiek z plemienia Beniamina o imieniu Szimej. Zaczął rzucać w Dawida kamieniami i przeklinać go. Wtedy Abiszaj powiedział do Dawida, że należy zabić “tego zdechłego psa”. Dawid mu tego zabronił. Zauważmy jednak, że Abiszaj był przy Dawidzie jak wtedy gdy uciekał przed królem Saulem. Później do bitwy z wojskami swojego zbuntowanego syna Absaloma Dawid wysłał armię podzieloną na trzy części. Jedną z nich dowodził Joab, inną Ittaj, a jeszcze inną właśnie Abiszaj. Zauważmy, że znowu był dowódcą armii, ale po bitwie znowu stał się zwykłym żołnierzem. Podczas tej bitwy Joab zabił Absaloma wbrew rozkazowi Dawida. Przypuszczam, że Abiszaj nie zrobiłby tego, on słuchał Dawida. Gdy wracali do Jerozolimy po pokonaniu Absaloma na ich spotkanie wyszedł ten Szimej, który nie tak dawno przeklinał króla Dawida. Abiszaj ponownie chciał go zabić, ale Dawid ponownie tego zakazał. Co nam mówi to sprawozdanie? Abiszaj wciąż jest przy Dawidzie, ma swoje zdanie, ale słucha rozkazów Dawida. Gdy Dawid dociera do Jerozolimy wybucha bunt Szeby. Dawid nakazł nowemu dowódcy Amasie zająć się tym problemem, ale gdy ten się nie wywiązał z tego zadania wybrał Abiszaja i jego posłał aby zajął się tą sprawą. Abiszaj po drodze wziął swojego brata Joaba i jemu przekazał dowództwo. Przy okazji Joab zabił Amasę, a Abiszaj był przy tym jak poprzednio podczas zabójstwa Abnera. Ostatni raz kiedy Biblia mówi o Abiszaju ponownie znajduje się on blisko króla Dawida. Wybuchła wojna z Filistynami. Przypominam, że Dawid był już dość stary i niedawno ciężko chorował. Nic więc dziwnego, że w pewnym momencie poczuł się bardzo zmęczony. Właśnie wtedy na Dawida ruszył jeden z olbrzymich wojowników filistyńskich. Nie był on chyba tak wielki jak Goliat. O włóczni Goliata Biblia mówi, że ważyła 600 sykli, ta włócznia tego wojownika ważyła tylko 300 sykli. Niemniej dla starego i zmęczonego Dawida byłby to koniec gdyby nie to, że ktoś przyszedł mu na pomoc. Kto to był? Oczywiście Abiszaj, który musiał przebywać blisko króla niezależnie od tego jak było to niebezpieczne. Później Pismo Święte już nie wspomina o Abiszaju. Gdy później jego brat Joab popierał Adoniasza przeciwko Salomonowi biblia nie wspomina o Abiszaju. Być może już nie żył, albo po prostu stał wiernie przy Dawidzie czekając na jego decyzję w tej sprawie. Pasowałoby to do Abiszaja, człowieka, który był porywczy, ale jednocześnie zawsze słuchał Dawida. Abiszaj jest moją ulubioną postacią. Był porywczy jak Joab, ale dawał się powstrzymać. Chętnie podejmował się różnych zadań, które mu dawano jak np. dowodzenie armią, ale potem ponownie usuwał się w cień. Mogę więc chyba powiedzieć, że od Joaba różnił się tym, że nie miał takiej żądzy władzy. Abiszaj był też bardzo odważny. Poszedł za Dawidem w środek obozu wroga, aby zabrać dzban i włócznię króla Saula. Był przy Dawidzie, gdy ten uciekał z Jerozolimy przed swoim synem Absalomem. Był przy nim też gdy Dawid był stary i prawie zginął podczas bitwy. Abiszaj przypomina mi trochę apostoła Piotra. Piotr też był porywczy, np. odciął ucho jednego z ludzi, którzy przyszli po Jezusa, ale posłuchał, gdy Jezus powiedział: schowaj miecz, bo ci co mieczem wojują od miecza zginą. Piotr miał swoje zdanie, ale posłuchał. Podobnie Abiszaj miał swoje zdanie w kwestii zabicia króla Saula czy później w kwestii Szimeja, ale przyjął decyzję Dawida. Co wy myślicie o tej postaci?
Abiszaj był siostrzeńcem Dawida. Ceruja (matka Abiszaja i Joaba) była prawdopodobnie przyrodnią siostrą Dawida. Być może starszą siostrą z poprzedniego małżeństwa matki Dawida. Było on bardzo odważny i porywczy jak jego brat. Dawid miał chyba jednak na niego większy wpływ. Przynajmniej 3 razy Dawid powstrzymał Abiszaja przed zabiciem kogoś. Dawid często krytykował synów Cerui, ale Abiszaj najwyraźniej nie brał tego do siebie i zawsze był pod ręką. Nie zabiegał też o zaszczyty dla siebie, ale chętnie oddawał większą władzę Dawidowi i swojemu bratu Joabowi. A to wszystko mimo tego, że był starszy. Prawdopodobnie zmarł przed konfliktem Salomona z Adoniaszem, bo nie wymienia się go po żadnej ze stron.
Abiszaj wraz ze swoimi braćmi dołączył do Dawida na samym początku. Asahel był słynny ze swojej szybkości, Joab był świetnym dowódcą, a Abiszaj był jednym z najdzielniejszych wojowników. Nie bał się niczego i pierwszy szedł na trudne misje. 2 Samuela rozdział 23 wymienia najsłynniejszych wojowników Dawida. O Abiszaju powiedziano tam, że podczas pewnej bitwy zabił 300 wojowników.
Gdy Dawida ścigał król Saul ten postanowił przekraść się w nocy do obozu króla Saula. Gdy Dawid zapytał kto pójdzie z nim na tą samobójczą misję zgłosił się Abiszaj. W obozie przeszli niezauważeni wśród śpiących wojowników i doszli aż do króla Saula. Abiszaj uznał to za dogodną okazję, aby pozbyć się tego króla. Wtedy powstrzymał go Dawid, który zabrał tylko włócznię Saula i dzban wody jako dowód, że miał możliwość zabić tego króla i tego nie zrobił. To był pierwszy raz gdy Abiszaj został powstrzymany przez Dawida.
Można chyba powiedzieć, że jak jego brat Joab był porywczy i zabicie kogoś było dla niego jak splunięcie. Różnił się jednak od swojego brata tym, że najpierw mówił Dawidowi co chce zrobić i dawał się powstrzymać. Joab po prostu zabijał tych, których chciał uśmiercić bez pytania kogokolwiek.
Później gdy Joab zabił Abnera, Dawid obwiniał o to zabójstwo także Abiszaja. W 2 Samuela 3:30 czytamy, że Joab i Abiszaj zabili Abnera. Wygląda na to, że Dawid obwiniał o to zabójstwo także Abiszaja, który był chyba wtedy razem z Joabem gdy ten dopuszczał się tego czynu. Abiszaj prawdopodobnie wiedział co Joab chce zrobić. Nie chciał, a może nie mógł go powstrzymać. W każdym razie Dawid miał mu to za złe.
Później mamy jedno z tych miejsc w Biblii, które sprawia trudności w zrozumieniu co się naprawdę stało. 1 Kronik 12:18 mówi o Abiszaju, który pokonał 18 tysięcy Edomitów. Z kolei 2 Samuela 8:13 mówi, że tych Edomitów pokonał Dawid. Psalm 60 mówi, że to Joab pokonał tych Edomitów. Jak więc było naprawdę? Dawid był królem, Joab dowódcą wojska, a Abiszaj jednym z najlepszych wojowników. Prawdopodobnie Abiszaj jakimś odważnym czynem doprowadził do zwycięstwa, ale zwycięstwo to przypisywano Joabowi, który przecież dowodził oraz Dawidowi, który przecież królował. Pokazuje to jak pokorną osobą był Abiszaj. Nie przeszkadzało mu, że więcej się mówi o jego młodszym bracie i o królu Dawidzie.
Późniejsza wojna z Ammonitami pokazuje, że Joab całkowicie ufał swojemu starszemu bratu. Gdy Joab wyruszył aby walczyć z Ammonitami, z tyłu nadeszli Syryjczycy. Wtedy Joab szybko przekazał Abiszajowi połowę swojej armii aby walczył z Ammonitami, a sam walczył z Syryjczykami. Zauważmy Abiszaj nie dowodził armią, ale gdy zachodziła taka potrzeba bez problemu podjął się tego zadania. Gdy jednak zagrożenie minęło jego brat znowu dowodził całą armią. Ponownie Biblia nie mówi nic o zazdrości Abiszaja. Był on gotowy pomóc i potem ponownie usunąć się w cień młodszego brata.
Gdy doszło do buntu Absaloma Dawid musiał aż dwa razy powstrzymywać Abiszaja przed zabójstwem. Gdy zbuntował się syn Dawida Absalom, Dawid zaczął uciekać z Jerozolimy. Na wzgurzu stanął pewien człowiek z plemienia Beniamina o imieniu Szimej. Zaczął rzucać w Dawida kamieniami i przeklinać go. Wtedy Abiszaj powiedział do Dawida, że należy zabić “tego zdechłego psa”. Dawid mu tego zabronił. Zauważmy jednak, że Abiszaj był przy Dawidzie jak wtedy gdy uciekał przed królem Saulem.
Później do bitwy z wojskami swojego zbuntowanego syna Absaloma Dawid wysłał armię podzieloną na trzy części. Jedną z nich dowodził Joab, inną Ittaj, a jeszcze inną właśnie Abiszaj. Zauważmy, że znowu był dowódcą armii, ale po bitwie znowu stał się zwykłym żołnierzem. Podczas tej bitwy Joab zabił Absaloma wbrew rozkazowi Dawida. Przypuszczam, że Abiszaj nie zrobiłby tego, on słuchał Dawida.
Gdy wracali do Jerozolimy po pokonaniu Absaloma na ich spotkanie wyszedł ten Szimej, który nie tak dawno przeklinał króla Dawida. Abiszaj ponownie chciał go zabić, ale Dawid ponownie tego zakazał. Co nam mówi to sprawozdanie? Abiszaj wciąż jest przy Dawidzie, ma swoje zdanie, ale słucha rozkazów Dawida. Gdy Dawid dociera do Jerozolimy wybucha bunt Szeby. Dawid nakazł nowemu dowódcy Amasie zająć się tym problemem, ale gdy ten się nie wywiązał z tego zadania wybrał Abiszaja i jego posłał aby zajął się tą sprawą. Abiszaj po drodze wziął swojego brata Joaba i jemu przekazał dowództwo. Przy okazji Joab zabił Amasę, a Abiszaj był przy tym jak poprzednio podczas zabójstwa Abnera.
Ostatni raz kiedy Biblia mówi o Abiszaju ponownie znajduje się on blisko króla Dawida. Wybuchła wojna z Filistynami. Przypominam, że Dawid był już dość stary i niedawno ciężko chorował. Nic więc dziwnego, że w pewnym momencie poczuł się bardzo zmęczony. Właśnie wtedy na Dawida ruszył jeden z olbrzymich wojowników filistyńskich. Nie był on chyba tak wielki jak Goliat. O włóczni Goliata Biblia mówi, że ważyła 600 sykli, ta włócznia tego wojownika ważyła tylko 300 sykli. Niemniej dla starego i zmęczonego Dawida byłby to koniec gdyby nie to, że ktoś przyszedł mu na pomoc. Kto to był? Oczywiście Abiszaj, który musiał przebywać blisko króla niezależnie od tego jak było to niebezpieczne.
Później Pismo Święte już nie wspomina o Abiszaju. Gdy później jego brat Joab popierał Adoniasza przeciwko Salomonowi biblia nie wspomina o Abiszaju. Być może już nie żył, albo po prostu stał wiernie przy Dawidzie czekając na jego decyzję w tej sprawie. Pasowałoby to do Abiszaja, człowieka, który był porywczy, ale jednocześnie zawsze słuchał Dawida.
Abiszaj jest moją ulubioną postacią. Był porywczy jak Joab, ale dawał się powstrzymać. Chętnie podejmował się różnych zadań, które mu dawano jak np. dowodzenie armią, ale potem ponownie usuwał się w cień. Mogę więc chyba powiedzieć, że od Joaba różnił się tym, że nie miał takiej żądzy władzy. Abiszaj był też bardzo odważny. Poszedł za Dawidem w środek obozu wroga, aby zabrać dzban i włócznię króla Saula. Był przy Dawidzie, gdy ten uciekał z Jerozolimy przed swoim synem Absalomem. Był przy nim też gdy Dawid był stary i prawie zginął podczas bitwy. Abiszaj przypomina mi trochę apostoła Piotra. Piotr też był porywczy, np. odciął ucho jednego z ludzi, którzy przyszli po Jezusa, ale posłuchał, gdy Jezus powiedział: schowaj miecz, bo ci co mieczem wojują od miecza zginą. Piotr miał swoje zdanie, ale posłuchał. Podobnie Abiszaj miał swoje zdanie w kwestii zabicia króla Saula czy później w kwestii Szimeja, ale przyjął decyzję Dawida. Co wy myślicie o tej postaci?
Abiszaj wraz ze swoimi braćmi dołączył do Dawida na samym początku. Asahel był słynny ze swojej szybkości, Joab był świetnym dowódcą, a Abiszaj był jednym z najdzielniejszych wojowników. Nie bał się niczego i pierwszy szedł na trudne misje. 2 Samuela rozdział 23 wymienia najsłynniejszych wojowników Dawida. O Abiszaju powiedziano tam, że podczas pewnej bitwy zabił 300 wojowników.
Gdy Dawida ścigał król Saul ten postanowił przekraść się w nocy do obozu króla Saula. Gdy Dawid zapytał kto pójdzie z nim na tą samobójczą misję zgłosił się Abiszaj. W obozie przeszli niezauważeni wśród śpiących wojowników i doszli aż do króla Saula. Abiszaj uznał to za dogodną okazję, aby pozbyć się tego króla. Wtedy powstrzymał go Dawid, który zabrał tylko włócznię Saula i dzban wody jako dowód, że miał możliwość zabić tego króla i tego nie zrobił. To był pierwszy raz gdy Abiszaj został powstrzymany przez Dawida.
Można chyba powiedzieć, że jak jego brat Joab był porywczy i zabicie kogoś było dla niego jak splunięcie. Różnił się jednak od swojego brata tym, że najpierw mówił Dawidowi co chce zrobić i dawał się powstrzymać. Joab po prostu zabijał tych, których chciał uśmiercić bez pytania kogokolwiek.
Później gdy Joab zabił Abnera, Dawid obwiniał o to zabójstwo także Abiszaja. W 2 Samuela 3:30 czytamy, że Joab i Abiszaj zabili Abnera. Wygląda na to, że Dawid obwiniał o to zabójstwo także Abiszaja, który był chyba wtedy razem z Joabem gdy ten dopuszczał się tego czynu. Abiszaj prawdopodobnie wiedział co Joab chce zrobić. Nie chciał, a może nie mógł go powstrzymać. W każdym razie Dawid miał mu to za złe.
Później mamy jedno z tych miejsc w Biblii, które sprawia trudności w zrozumieniu co się naprawdę stało. 1 Kronik 12:18 mówi o Abiszaju, który pokonał 18 tysięcy Edomitów. Z kolei 2 Samuela 8:13 mówi, że tych Edomitów pokonał Dawid. Psalm 60 mówi, że to Joab pokonał tych Edomitów. Jak więc było naprawdę? Dawid był królem, Joab dowódcą wojska, a Abiszaj jednym z najlepszych wojowników. Prawdopodobnie Abiszaj jakimś odważnym czynem doprowadził do zwycięstwa, ale zwycięstwo to przypisywano Joabowi, który przecież dowodził oraz Dawidowi, który przecież królował. Pokazuje to jak pokorną osobą był Abiszaj. Nie przeszkadzało mu, że więcej się mówi o jego młodszym bracie i o królu Dawidzie.
Późniejsza wojna z Ammonitami pokazuje, że Joab całkowicie ufał swojemu starszemu bratu. Gdy Joab wyruszył aby walczyć z Ammonitami, z tyłu nadeszli Syryjczycy. Wtedy Joab szybko przekazał Abiszajowi połowę swojej armii aby walczył z Ammonitami, a sam walczył z Syryjczykami. Zauważmy Abiszaj nie dowodził armią, ale gdy zachodziła taka potrzeba bez problemu podjął się tego zadania. Gdy jednak zagrożenie minęło jego brat znowu dowodził całą armią. Ponownie Biblia nie mówi nic o zazdrości Abiszaja. Był on gotowy pomóc i potem ponownie usunąć się w cień młodszego brata.
Gdy doszło do buntu Absaloma Dawid musiał aż dwa razy powstrzymywać Abiszaja przed zabójstwem. Gdy zbuntował się syn Dawida Absalom, Dawid zaczął uciekać z Jerozolimy. Na wzgurzu stanął pewien człowiek z plemienia Beniamina o imieniu Szimej. Zaczął rzucać w Dawida kamieniami i przeklinać go. Wtedy Abiszaj powiedział do Dawida, że należy zabić “tego zdechłego psa”. Dawid mu tego zabronił. Zauważmy jednak, że Abiszaj był przy Dawidzie jak wtedy gdy uciekał przed królem Saulem.
Później do bitwy z wojskami swojego zbuntowanego syna Absaloma Dawid wysłał armię podzieloną na trzy części. Jedną z nich dowodził Joab, inną Ittaj, a jeszcze inną właśnie Abiszaj. Zauważmy, że znowu był dowódcą armii, ale po bitwie znowu stał się zwykłym żołnierzem. Podczas tej bitwy Joab zabił Absaloma wbrew rozkazowi Dawida. Przypuszczam, że Abiszaj nie zrobiłby tego, on słuchał Dawida.
Gdy wracali do Jerozolimy po pokonaniu Absaloma na ich spotkanie wyszedł ten Szimej, który nie tak dawno przeklinał króla Dawida. Abiszaj ponownie chciał go zabić, ale Dawid ponownie tego zakazał. Co nam mówi to sprawozdanie? Abiszaj wciąż jest przy Dawidzie, ma swoje zdanie, ale słucha rozkazów Dawida. Gdy Dawid dociera do Jerozolimy wybucha bunt Szeby. Dawid nakazł nowemu dowódcy Amasie zająć się tym problemem, ale gdy ten się nie wywiązał z tego zadania wybrał Abiszaja i jego posłał aby zajął się tą sprawą. Abiszaj po drodze wziął swojego brata Joaba i jemu przekazał dowództwo. Przy okazji Joab zabił Amasę, a Abiszaj był przy tym jak poprzednio podczas zabójstwa Abnera.
Ostatni raz kiedy Biblia mówi o Abiszaju ponownie znajduje się on blisko króla Dawida. Wybuchła wojna z Filistynami. Przypominam, że Dawid był już dość stary i niedawno ciężko chorował. Nic więc dziwnego, że w pewnym momencie poczuł się bardzo zmęczony. Właśnie wtedy na Dawida ruszył jeden z olbrzymich wojowników filistyńskich. Nie był on chyba tak wielki jak Goliat. O włóczni Goliata Biblia mówi, że ważyła 600 sykli, ta włócznia tego wojownika ważyła tylko 300 sykli. Niemniej dla starego i zmęczonego Dawida byłby to koniec gdyby nie to, że ktoś przyszedł mu na pomoc. Kto to był? Oczywiście Abiszaj, który musiał przebywać blisko króla niezależnie od tego jak było to niebezpieczne.
Później Pismo Święte już nie wspomina o Abiszaju. Gdy później jego brat Joab popierał Adoniasza przeciwko Salomonowi biblia nie wspomina o Abiszaju. Być może już nie żył, albo po prostu stał wiernie przy Dawidzie czekając na jego decyzję w tej sprawie. Pasowałoby to do Abiszaja, człowieka, który był porywczy, ale jednocześnie zawsze słuchał Dawida.
Abiszaj jest moją ulubioną postacią. Był porywczy jak Joab, ale dawał się powstrzymać. Chętnie podejmował się różnych zadań, które mu dawano jak np. dowodzenie armią, ale potem ponownie usuwał się w cień. Mogę więc chyba powiedzieć, że od Joaba różnił się tym, że nie miał takiej żądzy władzy. Abiszaj był też bardzo odważny. Poszedł za Dawidem w środek obozu wroga, aby zabrać dzban i włócznię króla Saula. Był przy Dawidzie, gdy ten uciekał z Jerozolimy przed swoim synem Absalomem. Był przy nim też gdy Dawid był stary i prawie zginął podczas bitwy. Abiszaj przypomina mi trochę apostoła Piotra. Piotr też był porywczy, np. odciął ucho jednego z ludzi, którzy przyszli po Jezusa, ale posłuchał, gdy Jezus powiedział: schowaj miecz, bo ci co mieczem wojują od miecza zginą. Piotr miał swoje zdanie, ale posłuchał. Podobnie Abiszaj miał swoje zdanie w kwestii zabicia króla Saula czy później w kwestii Szimeja, ale przyjął decyzję Dawida. Co wy myślicie o tej postaci?
06 - Joab syn Ceruji część 2
2020-05-13 11:57:10
W momencie, kiedy nagrywam tą audycję wciąż jeszcze jest kwarantanna z powodu korona wirusa i to zarówno w Polsce jak i w Anglii. Może zaciekawi was fakt, że dzisiaj będziemy mówić też o pladze, która spadła na Izrael w czasach króla Dawida, a której Joab chciał zapobiec, ale to za chwilę. Podczas oblężenia Rabby amonickiej pokazał swoje całkowite przywiązanie do króla Dawida. Ten napisał mu, aby postawić Uriasza tam gdzie na pewno zginie. Joab dokładnie objerzał miasto i postawił Uriasza w takim miejscu, gdzie byli najdzielniejsi wojownicy amoniccy. Uriasz zginął. Tak więc niby Joab go nie zabił, ale w ogromny stopniu przyczynił się do jego śmierci i zrobił to wypełniając rozkazy Dawida. Później napisał do Dawida, aby przybył, bo miasto niedługo upadnie, a on nie chciałby dostać chwały za zdobycie go. Król Dawid przybył, dokończył oblężenia i zdobył miasto. Dlaczego Joab nie chciał sam zdobywać miasta? W przeszłości Dawid był najdzielniejszym wodzem króla Saula. Gdy kiedyś wracali z boju kobiety śpiewały o nich, że Saul zabił setki wojowników, a Dawid tysiące. Król Saula właśnie wtedy postanowił zabić Dawida. Być może teraz Joab myślał podobnie. Po co mi chwała zwycięstwa. To może sprawić, że Dawid zacznie mnie nienawidzić jak wcześniej Saul nienawidził Dawida. Później jeden z synów Dawida zabił drugiego. Tym zabójcą był Absalom. Uciekł on do swojego dziadka Talmaja, króla Gerszuru. Mówiłem o tym więcej w odcinku 3 o Maace, wnuczce Absaloma. Joab musiał przebywać wtedy blisko Dawida, bo Biblia mówi w 2 Samuela rozdziale 14, że Joab zauważył, że Dawid tęskni za swoim synem. Joab zastosował podobny zabieg jak prorok Natan. Być może wiedział, że gdyby poprosił Dawida bezpośrednio o pozwolenie na powrót Absaloma to król Dawid by się nie zgodził. Joab więc wysyła pewną kobietę, która udaje, że jeden jej syn zabił drugiego, a ona by chciała, aby temu zabójcy wybaczono, bo nie będzie miała żadnego syna. Dawid domyśla się, że to Joab wymyślił ten podstęp, ale pozwala Absalomowi wrócić tyle, że ma on być w swoim domu. Wydaje się, że Joab próbował pomóc Absalomowi, ale gdy król pozwolił mu wrócić, ale nakazał żyć w odosobnieniu Joab doszedł chyba do wniosku, że nie ma co pomagać. Być może początkowo myślał, że po śmierci Dawida Absalom zostanie królem, ale teraz gdy widział, że Absalom jest w niełasce u Dawida postanowił już więcej nie mieszać się w tą sprawę. Absalom go jednak zmusił. Podpalił pole Joaba, który musiał się z nim spotkać i chyba aby mieć spokój porozmawiał z Dawidem i Absalom mógł przychodzić na dwór. W tamtym czasie Dawid był chyba chory. Wykorzystał do Absalom i gdy przychodzili ludzie na sąd do króla mówił im, że Dawid ich nie przyjmie, ale gdyby on został królem to wszystko byłoby lepiej. W ten sposób przekonał ludzi, że będzie lepszym królem niż starzejący się i chyba wtedy chory Dawid. Bunt poparł cały Izrael, ale Joab pozostał wierny Dawidowi. Gdy doszło do bitwy między wojskami Dawida i Absaloma Dawid podzielił swoją armię na trzy części. Nie ufał chyba Joabowi do końca. Dał mu tylko ⅓ wojska. Pozostałe części dostali Abiszaj oraz Ittaj. Dawid przykazał aby pokonać armię Absaloma, ale jego samego nie zabijać. Joab jednak na to nie zważał i zabił Absaloma. Gdy Dawid zamiast cieszyć się ze zwycięstwa zaczął rozpaczać to właśnie Joab zagroził mu, że gdy nie podziękuje swoim żołnierzom, to Joab osobiście poprowadzi bunt przeciwko królowi. Dawid więc pozwolił, aby przemaszerowało przed nim zwycięskie wojsko, ale nie zapomniał co zrobił Joab. Zabił jego syna wbrew rozkazowi, a potem jeszcze groził Dawidowi. Dawid postanowił wybaczyć wszystkim, którzy poparli jego syna. Wysłał posłańców do starszych Judy oraz do Amasy, swojego siostrzeńca. Dowódcą wojska przed buntem był Joab, ale gdy on lojalnie pozostał przy Dawidzie, to Absalom ustanowił nowego dowódcę czyli Amasę. Amasa był synem Abigail, siostry Ceruji. Tak więc Joab syn Ceriui i Amasa syn Abigail byli kuzynami. Teraz po buncie Dawid proponuje Amasie, który kierował wojskiem Absaloma, aby został dowódcą w miejsce Joaba. Tak więc Dawid zrobił swego rodzaju amnestię i nie karał nikogo, kto wystąpił przeciwko niemu podczas buntu Absaloma. W ten sposób powrócił w zasadzie bez walki. Niestety wybuchł bunt pod dowództwem Szeby z plemienia Beniamina. Dawid ustanowił nowym wodzem wojska Amasę, więc polecił mu zakończyć ten bunt. Amasa jednak nie potrafił zebrać ludzi. Wtedy Dawid wysłał Abiszaja, który wziął po drodze swojego brata Joaba. Spotkali oni Amasę i Joab zabił go podstępem. Zabił go jednym pchnięciem. Joab ponownie okazał się świetnym dowódcą i po zabiciu Szeby bunt się zakończył. Ponownie Joab stał na czele armii, ale Keretytami i Peletytami dowodził Benajasz. Była to osobista gwardia króla. Wygląda więc na to, że Joab wbrew Dawidowi wziął dowództwo armii i gdy wygrał nie było zabrać mu tej funkcji. Jednak Dawid nie powierzył mu swojej ochrony. Do tego momentu Joab zabił dwóch ludzi, którym Dawid chciał przekazać dowodzenie swojej armii. Teraz jednak dzieje się coś dziwnego. Dawid postanawia policzyć swoich poddanych. Jest to czymś zły w oczach Joaba. Przeważa jednak słowo króla i Joab idzie policzyć. Biblia opisuje, że był to grzech i z tego powodu na Izrael spadła kara w postaci zarazy. Warto tutaj podkreślić, że Joab próbował powstrzymać Dawida przed tym liczeniem. Gdy Dawid się zestarzał Joab poparł jego syna Adoniasza. Ten wyprawił ucztę i wprawdzie się nie koronował, ale zachowywał się jak następca. Dawid jednak zaskoczył wszystkich i kazał namaścić na króla Salomona. Przed śmiercią nakazał Salomonowi zabić kilka osób, którym przebaczył za życia. Wśród nich był także Joab. Salomon poczekał, aż będzie miał pretekst. Adoniasz ten niedoszły król poprosił o ostatnią żonę króla Dawida. Zwyczajowo było to coś, co należało do następcy tronu. Salomon kazał więc zabić Adoniasz i przy okazji tego, kto go popierał czyli Joaba. Ochroną Salomona dowodził Benajasz, ten który chronił jego ojca. To właśnie Benajasza Salomon posłał aby zabił Joaba. Ten uciekł do przybytku i tam trzymał się ołtarza. Tam też został zabity. Podsumowując: Joab był naprawdę zdolnym dowódcą. Potrafił kierować ludźmi, którzy chętnie szli za nim do walki. Można więc chyba powiedzieć, że miał charyzmę. Zamordował jednak przynajmniej cztery osoby. Najpierw Abnera, którego Dawid chciał mianować dowódcą, potem Uriasza, którego kazał mu zabić Dawid. Później zabił bezbronnego Absaloma, a na koniec swojego kuzyna Amasę, którego Dawid chciał mianować dowódcą. Jasno z tego wynika, że Joab był bezwzględny i zabijał każdego, kto mógł zabrać jego stanowisko. Miał jednak dobre cechy był lojalny wobec Dawida i chciał go powstrzymać przed tym spisem. Nie był jednak lojalny wobec Salomona. W odcinku 4 mówiłem o Asahelu. Teraz w odcinkach 5 i 6 mówiłem o Joabie. Pozostał mi najstarszy z synów Cerui czyli Abiszaj. Jemu poświęcę odcinek 7. Tak więc do usłyszenia niedługo. Powiem tylko, że Abiszaj to moja ulubiona postać. Później przejdę chyba do rodziny Heroda i przy okazji powiem co nieco o cesarzach rzymskich i ich kontaktach z członkami rodziny Heroda Wielkiego.
W momencie, kiedy nagrywam tą audycję wciąż jeszcze jest kwarantanna z powodu korona wirusa i to zarówno w Polsce jak i w Anglii. Może zaciekawi was fakt, że dzisiaj będziemy mówić też o pladze, która spadła na Izrael w czasach króla Dawida, a której Joab chciał zapobiec, ale to za chwilę.
Podczas oblężenia Rabby amonickiej pokazał swoje całkowite przywiązanie do króla Dawida. Ten napisał mu, aby postawić Uriasza tam gdzie na pewno zginie. Joab dokładnie objerzał miasto i postawił Uriasza w takim miejscu, gdzie byli najdzielniejsi wojownicy amoniccy. Uriasz zginął. Tak więc niby Joab go nie zabił, ale w ogromny stopniu przyczynił się do jego śmierci i zrobił to wypełniając rozkazy Dawida. Później napisał do Dawida, aby przybył, bo miasto niedługo upadnie, a on nie chciałby dostać chwały za zdobycie go. Król Dawid przybył, dokończył oblężenia i zdobył miasto.
Dlaczego Joab nie chciał sam zdobywać miasta? W przeszłości Dawid był najdzielniejszym wodzem króla Saula. Gdy kiedyś wracali z boju kobiety śpiewały o nich, że Saul zabił setki wojowników, a Dawid tysiące. Król Saula właśnie wtedy postanowił zabić Dawida. Być może teraz Joab myślał podobnie. Po co mi chwała zwycięstwa. To może sprawić, że Dawid zacznie mnie nienawidzić jak wcześniej Saul nienawidził Dawida.
Później jeden z synów Dawida zabił drugiego. Tym zabójcą był Absalom. Uciekł on do swojego dziadka Talmaja, króla Gerszuru. Mówiłem o tym więcej w odcinku 3 o Maace, wnuczce Absaloma. Joab musiał przebywać wtedy blisko Dawida, bo Biblia mówi w 2 Samuela rozdziale 14, że Joab zauważył, że Dawid tęskni za swoim synem. Joab zastosował podobny zabieg jak prorok Natan. Być może wiedział, że gdyby poprosił Dawida bezpośrednio o pozwolenie na powrót Absaloma to król Dawid by się nie zgodził. Joab więc wysyła pewną kobietę, która udaje, że jeden jej syn zabił drugiego, a ona by chciała, aby temu zabójcy wybaczono, bo nie będzie miała żadnego syna. Dawid domyśla się, że to Joab wymyślił ten podstęp, ale pozwala Absalomowi wrócić tyle, że ma on być w swoim domu.
Wydaje się, że Joab próbował pomóc Absalomowi, ale gdy król pozwolił mu wrócić, ale nakazał żyć w odosobnieniu Joab doszedł chyba do wniosku, że nie ma co pomagać. Być może początkowo myślał, że po śmierci Dawida Absalom zostanie królem, ale teraz gdy widział, że Absalom jest w niełasce u Dawida postanowił już więcej nie mieszać się w tą sprawę. Absalom go jednak zmusił. Podpalił pole Joaba, który musiał się z nim spotkać i chyba aby mieć spokój porozmawiał z Dawidem i Absalom mógł przychodzić na dwór.
W tamtym czasie Dawid był chyba chory. Wykorzystał do Absalom i gdy przychodzili ludzie na sąd do króla mówił im, że Dawid ich nie przyjmie, ale gdyby on został królem to wszystko byłoby lepiej. W ten sposób przekonał ludzi, że będzie lepszym królem niż starzejący się i chyba wtedy chory Dawid. Bunt poparł cały Izrael, ale Joab pozostał wierny Dawidowi. Gdy doszło do bitwy między wojskami Dawida i Absaloma Dawid podzielił swoją armię na trzy części. Nie ufał chyba Joabowi do końca. Dał mu tylko ⅓ wojska. Pozostałe części dostali Abiszaj oraz Ittaj. Dawid przykazał aby pokonać armię Absaloma, ale jego samego nie zabijać. Joab jednak na to nie zważał i zabił Absaloma. Gdy Dawid zamiast cieszyć się ze zwycięstwa zaczął rozpaczać to właśnie Joab zagroził mu, że gdy nie podziękuje swoim żołnierzom, to Joab osobiście poprowadzi bunt przeciwko królowi. Dawid więc pozwolił, aby przemaszerowało przed nim zwycięskie wojsko, ale nie zapomniał co zrobił Joab. Zabił jego syna wbrew rozkazowi, a potem jeszcze groził Dawidowi.
Dawid postanowił wybaczyć wszystkim, którzy poparli jego syna. Wysłał posłańców do starszych Judy oraz do Amasy, swojego siostrzeńca. Dowódcą wojska przed buntem był Joab, ale gdy on lojalnie pozostał przy Dawidzie, to Absalom ustanowił nowego dowódcę czyli Amasę. Amasa był synem Abigail, siostry Ceruji. Tak więc Joab syn Ceriui i Amasa syn Abigail byli kuzynami. Teraz po buncie Dawid proponuje Amasie, który kierował wojskiem Absaloma, aby został dowódcą w miejsce Joaba.
Tak więc Dawid zrobił swego rodzaju amnestię i nie karał nikogo, kto wystąpił przeciwko niemu podczas buntu Absaloma. W ten sposób powrócił w zasadzie bez walki. Niestety wybuchł bunt pod dowództwem Szeby z plemienia Beniamina. Dawid ustanowił nowym wodzem wojska Amasę, więc polecił mu zakończyć ten bunt. Amasa jednak nie potrafił zebrać ludzi. Wtedy Dawid wysłał Abiszaja, który wziął po drodze swojego brata Joaba. Spotkali oni Amasę i Joab zabił go podstępem. Zabił go jednym pchnięciem.
Joab ponownie okazał się świetnym dowódcą i po zabiciu Szeby bunt się zakończył. Ponownie Joab stał na czele armii, ale Keretytami i Peletytami dowodził Benajasz. Była to osobista gwardia króla. Wygląda więc na to, że Joab wbrew Dawidowi wziął dowództwo armii i gdy wygrał nie było zabrać mu tej funkcji. Jednak Dawid nie powierzył mu swojej ochrony.
Do tego momentu Joab zabił dwóch ludzi, którym Dawid chciał przekazać dowodzenie swojej armii. Teraz jednak dzieje się coś dziwnego. Dawid postanawia policzyć swoich poddanych. Jest to czymś zły w oczach Joaba. Przeważa jednak słowo króla i Joab idzie policzyć. Biblia opisuje, że był to grzech i z tego powodu na Izrael spadła kara w postaci zarazy. Warto tutaj podkreślić, że Joab próbował powstrzymać Dawida przed tym liczeniem.
Gdy Dawid się zestarzał Joab poparł jego syna Adoniasza. Ten wyprawił ucztę i wprawdzie się nie koronował, ale zachowywał się jak następca. Dawid jednak zaskoczył wszystkich i kazał namaścić na króla Salomona. Przed śmiercią nakazał Salomonowi zabić kilka osób, którym przebaczył za życia. Wśród nich był także Joab.
Salomon poczekał, aż będzie miał pretekst. Adoniasz ten niedoszły król poprosił o ostatnią żonę króla Dawida. Zwyczajowo było to coś, co należało do następcy tronu. Salomon kazał więc zabić Adoniasz i przy okazji tego, kto go popierał czyli Joaba. Ochroną Salomona dowodził Benajasz, ten który chronił jego ojca. To właśnie Benajasza Salomon posłał aby zabił Joaba. Ten uciekł do przybytku i tam trzymał się ołtarza. Tam też został zabity.
Podsumowując: Joab był naprawdę zdolnym dowódcą. Potrafił kierować ludźmi, którzy chętnie szli za nim do walki. Można więc chyba powiedzieć, że miał charyzmę. Zamordował jednak przynajmniej cztery osoby. Najpierw Abnera, którego Dawid chciał mianować dowódcą, potem Uriasza, którego kazał mu zabić Dawid. Później zabił bezbronnego Absaloma, a na koniec swojego kuzyna Amasę, którego Dawid chciał mianować dowódcą. Jasno z tego wynika, że Joab był bezwzględny i zabijał każdego, kto mógł zabrać jego stanowisko. Miał jednak dobre cechy był lojalny wobec Dawida i chciał go powstrzymać przed tym spisem. Nie był jednak lojalny wobec Salomona.
W odcinku 4 mówiłem o Asahelu. Teraz w odcinkach 5 i 6 mówiłem o Joabie. Pozostał mi najstarszy z synów Cerui czyli Abiszaj. Jemu poświęcę odcinek 7. Tak więc do usłyszenia niedługo. Powiem tylko, że Abiszaj to moja ulubiona postać. Później przejdę chyba do rodziny Heroda i przy okazji powiem co nieco o cesarzach rzymskich i ich kontaktach z członkami rodziny Heroda Wielkiego.
Podczas oblężenia Rabby amonickiej pokazał swoje całkowite przywiązanie do króla Dawida. Ten napisał mu, aby postawić Uriasza tam gdzie na pewno zginie. Joab dokładnie objerzał miasto i postawił Uriasza w takim miejscu, gdzie byli najdzielniejsi wojownicy amoniccy. Uriasz zginął. Tak więc niby Joab go nie zabił, ale w ogromny stopniu przyczynił się do jego śmierci i zrobił to wypełniając rozkazy Dawida. Później napisał do Dawida, aby przybył, bo miasto niedługo upadnie, a on nie chciałby dostać chwały za zdobycie go. Król Dawid przybył, dokończył oblężenia i zdobył miasto.
Dlaczego Joab nie chciał sam zdobywać miasta? W przeszłości Dawid był najdzielniejszym wodzem króla Saula. Gdy kiedyś wracali z boju kobiety śpiewały o nich, że Saul zabił setki wojowników, a Dawid tysiące. Król Saula właśnie wtedy postanowił zabić Dawida. Być może teraz Joab myślał podobnie. Po co mi chwała zwycięstwa. To może sprawić, że Dawid zacznie mnie nienawidzić jak wcześniej Saul nienawidził Dawida.
Później jeden z synów Dawida zabił drugiego. Tym zabójcą był Absalom. Uciekł on do swojego dziadka Talmaja, króla Gerszuru. Mówiłem o tym więcej w odcinku 3 o Maace, wnuczce Absaloma. Joab musiał przebywać wtedy blisko Dawida, bo Biblia mówi w 2 Samuela rozdziale 14, że Joab zauważył, że Dawid tęskni za swoim synem. Joab zastosował podobny zabieg jak prorok Natan. Być może wiedział, że gdyby poprosił Dawida bezpośrednio o pozwolenie na powrót Absaloma to król Dawid by się nie zgodził. Joab więc wysyła pewną kobietę, która udaje, że jeden jej syn zabił drugiego, a ona by chciała, aby temu zabójcy wybaczono, bo nie będzie miała żadnego syna. Dawid domyśla się, że to Joab wymyślił ten podstęp, ale pozwala Absalomowi wrócić tyle, że ma on być w swoim domu.
Wydaje się, że Joab próbował pomóc Absalomowi, ale gdy król pozwolił mu wrócić, ale nakazał żyć w odosobnieniu Joab doszedł chyba do wniosku, że nie ma co pomagać. Być może początkowo myślał, że po śmierci Dawida Absalom zostanie królem, ale teraz gdy widział, że Absalom jest w niełasce u Dawida postanowił już więcej nie mieszać się w tą sprawę. Absalom go jednak zmusił. Podpalił pole Joaba, który musiał się z nim spotkać i chyba aby mieć spokój porozmawiał z Dawidem i Absalom mógł przychodzić na dwór.
W tamtym czasie Dawid był chyba chory. Wykorzystał do Absalom i gdy przychodzili ludzie na sąd do króla mówił im, że Dawid ich nie przyjmie, ale gdyby on został królem to wszystko byłoby lepiej. W ten sposób przekonał ludzi, że będzie lepszym królem niż starzejący się i chyba wtedy chory Dawid. Bunt poparł cały Izrael, ale Joab pozostał wierny Dawidowi. Gdy doszło do bitwy między wojskami Dawida i Absaloma Dawid podzielił swoją armię na trzy części. Nie ufał chyba Joabowi do końca. Dał mu tylko ⅓ wojska. Pozostałe części dostali Abiszaj oraz Ittaj. Dawid przykazał aby pokonać armię Absaloma, ale jego samego nie zabijać. Joab jednak na to nie zważał i zabił Absaloma. Gdy Dawid zamiast cieszyć się ze zwycięstwa zaczął rozpaczać to właśnie Joab zagroził mu, że gdy nie podziękuje swoim żołnierzom, to Joab osobiście poprowadzi bunt przeciwko królowi. Dawid więc pozwolił, aby przemaszerowało przed nim zwycięskie wojsko, ale nie zapomniał co zrobił Joab. Zabił jego syna wbrew rozkazowi, a potem jeszcze groził Dawidowi.
Dawid postanowił wybaczyć wszystkim, którzy poparli jego syna. Wysłał posłańców do starszych Judy oraz do Amasy, swojego siostrzeńca. Dowódcą wojska przed buntem był Joab, ale gdy on lojalnie pozostał przy Dawidzie, to Absalom ustanowił nowego dowódcę czyli Amasę. Amasa był synem Abigail, siostry Ceruji. Tak więc Joab syn Ceriui i Amasa syn Abigail byli kuzynami. Teraz po buncie Dawid proponuje Amasie, który kierował wojskiem Absaloma, aby został dowódcą w miejsce Joaba.
Tak więc Dawid zrobił swego rodzaju amnestię i nie karał nikogo, kto wystąpił przeciwko niemu podczas buntu Absaloma. W ten sposób powrócił w zasadzie bez walki. Niestety wybuchł bunt pod dowództwem Szeby z plemienia Beniamina. Dawid ustanowił nowym wodzem wojska Amasę, więc polecił mu zakończyć ten bunt. Amasa jednak nie potrafił zebrać ludzi. Wtedy Dawid wysłał Abiszaja, który wziął po drodze swojego brata Joaba. Spotkali oni Amasę i Joab zabił go podstępem. Zabił go jednym pchnięciem.
Joab ponownie okazał się świetnym dowódcą i po zabiciu Szeby bunt się zakończył. Ponownie Joab stał na czele armii, ale Keretytami i Peletytami dowodził Benajasz. Była to osobista gwardia króla. Wygląda więc na to, że Joab wbrew Dawidowi wziął dowództwo armii i gdy wygrał nie było zabrać mu tej funkcji. Jednak Dawid nie powierzył mu swojej ochrony.
Do tego momentu Joab zabił dwóch ludzi, którym Dawid chciał przekazać dowodzenie swojej armii. Teraz jednak dzieje się coś dziwnego. Dawid postanawia policzyć swoich poddanych. Jest to czymś zły w oczach Joaba. Przeważa jednak słowo króla i Joab idzie policzyć. Biblia opisuje, że był to grzech i z tego powodu na Izrael spadła kara w postaci zarazy. Warto tutaj podkreślić, że Joab próbował powstrzymać Dawida przed tym liczeniem.
Gdy Dawid się zestarzał Joab poparł jego syna Adoniasza. Ten wyprawił ucztę i wprawdzie się nie koronował, ale zachowywał się jak następca. Dawid jednak zaskoczył wszystkich i kazał namaścić na króla Salomona. Przed śmiercią nakazał Salomonowi zabić kilka osób, którym przebaczył za życia. Wśród nich był także Joab.
Salomon poczekał, aż będzie miał pretekst. Adoniasz ten niedoszły król poprosił o ostatnią żonę króla Dawida. Zwyczajowo było to coś, co należało do następcy tronu. Salomon kazał więc zabić Adoniasz i przy okazji tego, kto go popierał czyli Joaba. Ochroną Salomona dowodził Benajasz, ten który chronił jego ojca. To właśnie Benajasza Salomon posłał aby zabił Joaba. Ten uciekł do przybytku i tam trzymał się ołtarza. Tam też został zabity.
Podsumowując: Joab był naprawdę zdolnym dowódcą. Potrafił kierować ludźmi, którzy chętnie szli za nim do walki. Można więc chyba powiedzieć, że miał charyzmę. Zamordował jednak przynajmniej cztery osoby. Najpierw Abnera, którego Dawid chciał mianować dowódcą, potem Uriasza, którego kazał mu zabić Dawid. Później zabił bezbronnego Absaloma, a na koniec swojego kuzyna Amasę, którego Dawid chciał mianować dowódcą. Jasno z tego wynika, że Joab był bezwzględny i zabijał każdego, kto mógł zabrać jego stanowisko. Miał jednak dobre cechy był lojalny wobec Dawida i chciał go powstrzymać przed tym spisem. Nie był jednak lojalny wobec Salomona.
W odcinku 4 mówiłem o Asahelu. Teraz w odcinkach 5 i 6 mówiłem o Joabie. Pozostał mi najstarszy z synów Cerui czyli Abiszaj. Jemu poświęcę odcinek 7. Tak więc do usłyszenia niedługo. Powiem tylko, że Abiszaj to moja ulubiona postać. Później przejdę chyba do rodziny Heroda i przy okazji powiem co nieco o cesarzach rzymskich i ich kontaktach z członkami rodziny Heroda Wielkiego.