Historie Biblijne
Biografie mało znanych postaci z biblijnej historii
Kategorie:
Historia
Historia
26 - Jerozolima cz. 2
2021-10-11 12:49:07
W poprzednim odcinku zakończyliśmy historię Jerozolimy na królu Dawidzie. Biblia pierwszy raz wtedy wspomina o czymś, co być może zbudował tam Dawid. Niektórzy tłumacze używają słowa “nasyp”, inni pozostawiają słowo nieprzetłumaczone i np. w Biblii Warszawskiej w 2 Samuela 5:9 czytamy: “Zamieszkał tedy Dawid w twierdzy i nazwał ją Miastem Dawida. Obudował ją też Dawid wokoło, począwszy od Millo ku środkowi”. Ten “nasyp” czy to “Millo” być może było twierdzą albo wieżą. To samo słowo występuje także w Sędziów, rozdziale 9 i mowa tam o domu Millo. Tak więc była to chyba wieża broniąca Jerozolimy. Niestety Jerozolima została od tamtego czasu zburzona kilkakrotnie i trudno dzisiaj powiedziedzieć co to było. Bardzo podobnie jest z innymi budowlami, o których będziemy dzisiaj mówić. W poprzednim odcinku mówiłem też o dwóch źródłach, które leżały poza murami Miasta Dawidowego, czyli twierdzy, która znajdowała się na górze Syjon. Oba źródła leżały poza murami. Jedno się nazywało En-Rogel, a drugie Gichon. To drugie było bliżej i przebito tunel, którym można było pobierać z niego wodę także podczas oblężenia. Tym właśnie tunelem prawdopodobnie przedostał się Joab. Gdy Dawid był już stary jego syn Adoniasz zgromadził wszystkich przy pierwszym źródle. Tymczasem Dawid kazał obwołać królem Salomona przy źródle Gichon. Źródła musiały być stosunkowo blisko, bo w 1 Królewskiej 1:41 czytamy: “Usłyszał o tym Adoniasz i wszyscy zaproszeni, którzy byli u niego, a właśnie kończyli ucztę. Gdy jednak Joab usłyszał głos rogu, rzekł: Co znaczy ta wrzawa w mieście?”. Salomon zbudował wiele rzeczy, które niestety znamy tylko z opisu. Po pierwsze na górze Moria zbudował świątynię. W 1 Królewskiej 7:8 czytamy o niektórych z tych budowli: “Dom zaś jego, w którym mieszkał, w drugim podwórzu z tyłu tej sali, był zbudowany tak samo. Dla córki faraona, którą Salomon pojął za żonę, też kazał zbudować taki sam dom, jak ta sala”. Salomon więc nie mieszkał w najstarszej części miasta, którą dalej nazywano Miastem Dawidowym. On wybudował wiele domów, w tym jeden dla córki faraona, która była jego żoną. Biblia mówi, że miał w związku z tym małżeństwem wyrzuty sumienia. Uważał, że córka faraona, nie może mieszkać w Mieście Dawidowym, bo przebywała tam arka. Dostała więc swój własny dom. Wszystkie te nowe budowle znajdowały się chyba na zboczu góry Moria, gdzie na szczycie znalazła się świątynią. Tak więc w czasach Salomona Jerozolima objęła swoim zasięgiem oba wzgórza: Syjon i Morię. Tradycja żydowska przypisuje Salomonowi wybudowanie akweduktów doprowadzających wodę. Niestety żadne inne źródła nie potwierdzają tego. Dość często ludzie kojarzyli współczesne sobie budowle ze starożytnymi postaciami. W naszej historii Bolesław Chrobry miał Szczerbcem uderzyć w Złotą Bramę. Niestety za jego życia ona jeszcze nie istniała. Być może podobnie było w Jerozolimie. Akwedukty zbudowali prawdopodobnie Hasmoneusze czy Herod Wielki. Ostatni akwedukt był postawiony prawdopodobnie przez Piłata. Niestety nie ma tutaj nic pewnego. Za życia Salomona panował pokój. Przypominam, że nazwa Jerozolima prawdopodobnie znaczy “Miasto podwójnego pokoju”, mówiłem o tym w poprzednim odcinku. Samo imię “Salomon” także pochodzi od słowa pokój. Niestety po jego śmierci wszystko się zmieniło. Żydzi podzielili się na dwa królestwa. Jerozolima stała się stolicą tego dwu plemiennego. Wtedy Jerozolimę najechał też faraon Sziszak. Król Rechoboam się poddał, a Egipcjanie złupili Jerozolimę. Być może zabrali wtedy arkę. Mówiłem już o tym trochę przy okazji odcinka 1 o Jeroboamie, który był królem tego dziesięcio plemiennego królestwa. Sziszak był pierwszym, który zdobył stolicę Judy, ale niestety nie ostatni. Jerozolimę rozbudowywali kolejni królowie Judy. Dobudowywali oni mury, a Ezechiasz zbudował kanał wodny. Niestety zdobyta była wielokrotnie. Pierwszy raz jak już powiedziałem zdobył ją faraon Sziszak za rządów Rechoboama. Drugi raz Arabowie i Filistyni za rządów Jehorama. Trzeci raz Syryjczycy za rządów Jehoasza. Czwarty raz Izraelici (czyli te 10 plemion z północy) za rządów Amacjasza. Później Jerozolimę umocnili królowie Uzjasz, Jotam i Ezechiasz. Ten pierwszy miał postawić maszyny oblężnicze, a ten ostatni zbudować kanał wodny doprowadzający wodę, to bardzo przydało się podczas oblężenia asyryjskiego. Za rządów Ezechiasza Judę najechał król Asyrii Sanheryb. Oblegał Jerozolimę, ale nie udało mu się jej zdobyć. Ten najazd potwierdza relacja asyryjska, która mówi: “Jego samego [czyli króla Ezechiasza] zamknąłem, jak ptaka w klatce, w jego siedzibie, Jerozolimie. Jego miasta, które złupiłem”. Król Sanheryb chwali się zdobyciem miast judzkich i zamknięciem Ezechiasza w Jerozolimie jak ptaka w klatce. Potwierdza to więc fakt oblężenia oraz to, że Jerozolima nie została zdobyta. Syn Ezechiasza to Manasses. Był on sojusznikiem Asyrii. Biblia wspomina, że został on w pewnym momencie uwięziony w łańcuchach w Babilonie. Później został zwolniony. Nic jednak nie świadczy o tym, że Asyryjczycy oblegali wtedy Jerozolimę albo, że ją zdobyli. Później jednak była zdobyta kilkakrotnie. Gdy król Jozjasz zginął pod Meggido podczas bitwy z Egipcjanami. Faraon Necho zawrócił wtedy i zdobył Jerozolimę. Później pod Jerozolimę podeszli Babilończycy. Żydzi uznali babilońską zwierzchność, ale potem się zbuntowali i Babilończycy zdobyli miasto, króla uprowadzili do niewoli. Jako króla w Jerozolimie ustanowili Sedekiasza. Mówiłem o tym w odcinku 18 poświęconym prorokowi Ezechielowi, bo on żył właśnie w tamtych czasach. Ten ostatni król Sedekiasz także się zbuntował. Babilończycy wrócili i tym razem nie tylko zdobyli Jerozolimę, ale także ją zniszczyli. Jerozolima była w gruzach przez 70 lat. Niektórzy historycy twierdzą, że było to tylko 50 lat. W ten sposób omówiliśmy wszystkie zdobycia Jerozolimy, o których mówi Biblia. Na początku mieszkali tam Jebusyci. Ich miasto zdobyli i zniszczyli Judejczycy, ale Jebusyci wrócili i je odbudowali. Później zdobył je Dawid używając przejścia przez kanał wodny. Za Salomona panował pokój. Na drugim wzgórzu zbudowano wtedy świątynię. Potem jednak Jerozolima była oblegana wielokrotnie. Choć asyryjskie oblężenie odparto to jednak zdobyto ją około 7, 8 razy. Ostatecznie Jerozolimę zrównał z ziemią król Babilonu Nabuchodonozor. Na koniec kilka słów o zabudowie. Na górze Syjon było miasto Dawidowe, czyli najstarsza część Jerozolimy. Później na szczycie sąsiedniej góry Moria Salomon zbudował świątynię. Na zboczu tej drugiej góry zbudował też swój pałac, pałac dla swojej żony, córki faraona i wiele innych budynków. Kolejni władcy dobudowywali mury. Np. Manases zbudował swój mur, a Ezechiasz jest znany z budowy kanału wodnego. W czasach Ezechiasza czytamy też o prorokini Chuldzie, która mieszkała jak czytamy w 2 Królewskiej 22:14 w “drugiej dzielnicy”. W niektórych Bibliach oddano to jako “nową dzielnicę”. Była to prawdopodobnie część miasta na północ od świątyni. Ważnym miejscem były też różne doliny otaczające Jerozolimę. Warto może tylko wspomnieć o Dolinie Syna Chinnoma. W 2 Kronik 28:3 czytamy o królu Achazie: “On to składał ofiary z kadzidła w Dolinie Syna Chinnoma, a nawet własnego syna oddał na spalenie w ogniu, jak to było ohydnym zwyczajem narodów, które Pan wytępił przed synami izraelskimi”. W tej dolinie składano ofiary z ludzi i robili to królowie Achaz i Manasses. Później Jozjasz kazał to miejsce zniszczyć i zrobił tam śmietnisko. Będę o tym jeszcze mówił następnej części, bo Jezus nawiązywał do tego miejsca wielokrotnie. Dokładnych opisów Jerozolimy i jej dzielnic nie będę robił bo do tego lepiej nadają się mapy niż słowo mówione. Na sam koniec parę słów o górze Syjon. W ten sposób nazywano górę, na której była najstarsza część Jerozolimy czyli tz. Miasto Dawidowe. Tam przyniesiono arkę Bożą. Później jednak arkę przeniesiono na północną górę Moria. Salomon na górze Moria zbudował świątynię. Wtedy całą Jerozolimę zaczęto nazywać Syjon. Później ta nazwa przyjęła się na oznaczenie góry ze świątynią. Ją zaczęto nazywać Syjon, choć ta góra miała nazwę Moria. Tak więc górą Syjon nazywano najpierw górę z Miastem Dawida, potem tak nazywano górę gdzie była świątynia. To jednak nie wszystko. Dzisiaj górą Syjon nazywa się górę na zachód od Miasta Dawidowego. Jest więc małe zamieszanie. Gdy ktoś mówi góra Syjon to może mieć na myśli trzy różne góry, albo wręcz całą Jerozolimę czyli wszystkie góry na raz. Zamieszkał tedy Dawid w twierdzy i nazwał ją Miastem Dawida. Obudował ją też Dawid wokoło, począwszy od Millo ku środkowi. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/5/9 Usłyszał o tym Adoniasz i wszyscy zaproszeni, którzy byli u niego, a właśnie kończyli ucztę. Gdy jednak Joab usłyszał głos rogu, rzekł: Co znaczy ta wrzawa w mieście? http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/1/41 Dom zaś jego, w którym mieszkał, w drugim podwórzu z tyłu tej sali, był zbudowany tak samo. Dla córki faraona, którą Salomon pojął za żonę, też kazał zbudować taki sam dom, jak ta sala. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/7/8 I ci, wyruszywszy przeciwko Judzie, wtargnęli do niej i zagarnęli całe mienie, jakie znajdowało się w pałacu królewskim, uprowadzili też jego synów i żony, a został przy nim tylko najmłodszy z jego synów, Jehoachaz. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/17 Po upływie roku wyruszyło przeciwko niemu wojsko aramejskie, które przybywszy do Judy i do Jeruzalemu, wytraciło spośród ludu wszystkich ich przywódców, całą zaś zdobycz posłali do króla Damaszku. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/24/23 Amasjasza zaś, króla judzkiego, syna Joasza, wnuka Jehoachaza, wziął do niewoli Joasz, król izraelski, w Bet-Szemesz, po czym sprowadził go do Jeruzalemu, gdzie zrobił wyłom na czterysta łokci w murze jeruzalemskim od Bramy Efraimskiej aż do Bramy Narożnej http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/25/23
W poprzednim odcinku zakończyliśmy historię Jerozolimy na królu Dawidzie. Biblia pierwszy raz wtedy wspomina o czymś, co być może zbudował tam Dawid. Niektórzy tłumacze używają słowa “nasyp”, inni pozostawiają słowo nieprzetłumaczone i np. w Biblii Warszawskiej w 2 Samuela 5:9 czytamy: “Zamieszkał tedy Dawid w twierdzy i nazwał ją Miastem Dawida. Obudował ją też Dawid wokoło, począwszy od Millo ku środkowi”. Ten “nasyp” czy to “Millo” być może było twierdzą albo wieżą. To samo słowo występuje także w Sędziów, rozdziale 9 i mowa tam o domu Millo. Tak więc była to chyba wieża broniąca Jerozolimy. Niestety Jerozolima została od tamtego czasu zburzona kilkakrotnie i trudno dzisiaj powiedziedzieć co to było. Bardzo podobnie jest z innymi budowlami, o których będziemy dzisiaj mówić.
W poprzednim odcinku mówiłem też o dwóch źródłach, które leżały poza murami Miasta Dawidowego, czyli twierdzy, która znajdowała się na górze Syjon. Oba źródła leżały poza murami. Jedno się nazywało En-Rogel, a drugie Gichon. To drugie było bliżej i przebito tunel, którym można było pobierać z niego wodę także podczas oblężenia. Tym właśnie tunelem prawdopodobnie przedostał się Joab. Gdy Dawid był już stary jego syn Adoniasz zgromadził wszystkich przy pierwszym źródle. Tymczasem Dawid kazał obwołać królem Salomona przy źródle Gichon. Źródła musiały być stosunkowo blisko, bo w 1 Królewskiej 1:41 czytamy: “Usłyszał o tym Adoniasz i wszyscy zaproszeni, którzy byli u niego, a właśnie kończyli ucztę. Gdy jednak Joab usłyszał głos rogu, rzekł: Co znaczy ta wrzawa w mieście?”.
Salomon zbudował wiele rzeczy, które niestety znamy tylko z opisu. Po pierwsze na górze Moria zbudował świątynię. W 1 Królewskiej 7:8 czytamy o niektórych z tych budowli: “Dom zaś jego, w którym mieszkał, w drugim podwórzu z tyłu tej sali, był zbudowany tak samo. Dla córki faraona, którą Salomon pojął za żonę, też kazał zbudować taki sam dom, jak ta sala”. Salomon więc nie mieszkał w najstarszej części miasta, którą dalej nazywano Miastem Dawidowym. On wybudował wiele domów, w tym jeden dla córki faraona, która była jego żoną. Biblia mówi, że miał w związku z tym małżeństwem wyrzuty sumienia. Uważał, że córka faraona, nie może mieszkać w Mieście Dawidowym, bo przebywała tam arka. Dostała więc swój własny dom. Wszystkie te nowe budowle znajdowały się chyba na zboczu góry Moria, gdzie na szczycie znalazła się świątynią. Tak więc w czasach Salomona Jerozolima objęła swoim zasięgiem oba wzgórza: Syjon i Morię.
Tradycja żydowska przypisuje Salomonowi wybudowanie akweduktów doprowadzających wodę. Niestety żadne inne źródła nie potwierdzają tego. Dość często ludzie kojarzyli współczesne sobie budowle ze starożytnymi postaciami. W naszej historii Bolesław Chrobry miał Szczerbcem uderzyć w Złotą Bramę. Niestety za jego życia ona jeszcze nie istniała. Być może podobnie było w Jerozolimie. Akwedukty zbudowali prawdopodobnie Hasmoneusze czy Herod Wielki. Ostatni akwedukt był postawiony prawdopodobnie przez Piłata. Niestety nie ma tutaj nic pewnego.
Za życia Salomona panował pokój. Przypominam, że nazwa Jerozolima prawdopodobnie znaczy “Miasto podwójnego pokoju”, mówiłem o tym w poprzednim odcinku. Samo imię “Salomon” także pochodzi od słowa pokój. Niestety po jego śmierci wszystko się zmieniło. Żydzi podzielili się na dwa królestwa. Jerozolima stała się stolicą tego dwu plemiennego. Wtedy Jerozolimę najechał też faraon Sziszak. Król Rechoboam się poddał, a Egipcjanie złupili Jerozolimę. Być może zabrali wtedy arkę. Mówiłem już o tym trochę przy okazji odcinka 1 o Jeroboamie, który był królem tego dziesięcio plemiennego królestwa. Sziszak był pierwszym, który zdobył stolicę Judy, ale niestety nie ostatni.
Jerozolimę rozbudowywali kolejni królowie Judy. Dobudowywali oni mury, a Ezechiasz zbudował kanał wodny. Niestety zdobyta była wielokrotnie. Pierwszy raz jak już powiedziałem zdobył ją faraon Sziszak za rządów Rechoboama. Drugi raz Arabowie i Filistyni za rządów Jehorama. Trzeci raz Syryjczycy za rządów Jehoasza. Czwarty raz Izraelici (czyli te 10 plemion z północy) za rządów Amacjasza. Później Jerozolimę umocnili królowie Uzjasz, Jotam i Ezechiasz. Ten pierwszy miał postawić maszyny oblężnicze, a ten ostatni zbudować kanał wodny doprowadzający wodę, to bardzo przydało się podczas oblężenia asyryjskiego.
Za rządów Ezechiasza Judę najechał król Asyrii Sanheryb. Oblegał Jerozolimę, ale nie udało mu się jej zdobyć. Ten najazd potwierdza relacja asyryjska, która mówi: “Jego samego [czyli króla Ezechiasza] zamknąłem, jak ptaka w klatce, w jego siedzibie, Jerozolimie. Jego miasta, które złupiłem”. Król Sanheryb chwali się zdobyciem miast judzkich i zamknięciem Ezechiasza w Jerozolimie jak ptaka w klatce. Potwierdza to więc fakt oblężenia oraz to, że Jerozolima nie została zdobyta. Syn Ezechiasza to Manasses. Był on sojusznikiem Asyrii. Biblia wspomina, że został on w pewnym momencie uwięziony w łańcuchach w Babilonie. Później został zwolniony. Nic jednak nie świadczy o tym, że Asyryjczycy oblegali wtedy Jerozolimę albo, że ją zdobyli. Później jednak była zdobyta kilkakrotnie.
Gdy król Jozjasz zginął pod Meggido podczas bitwy z Egipcjanami. Faraon Necho zawrócił wtedy i zdobył Jerozolimę. Później pod Jerozolimę podeszli Babilończycy. Żydzi uznali babilońską zwierzchność, ale potem się zbuntowali i Babilończycy zdobyli miasto, króla uprowadzili do niewoli. Jako króla w Jerozolimie ustanowili Sedekiasza. Mówiłem o tym w odcinku 18 poświęconym prorokowi Ezechielowi, bo on żył właśnie w tamtych czasach. Ten ostatni król Sedekiasz także się zbuntował. Babilończycy wrócili i tym razem nie tylko zdobyli Jerozolimę, ale także ją zniszczyli. Jerozolima była w gruzach przez 70 lat. Niektórzy historycy twierdzą, że było to tylko 50 lat.
W ten sposób omówiliśmy wszystkie zdobycia Jerozolimy, o których mówi Biblia. Na początku mieszkali tam Jebusyci. Ich miasto zdobyli i zniszczyli Judejczycy, ale Jebusyci wrócili i je odbudowali. Później zdobył je Dawid używając przejścia przez kanał wodny. Za Salomona panował pokój. Na drugim wzgórzu zbudowano wtedy świątynię. Potem jednak Jerozolima była oblegana wielokrotnie. Choć asyryjskie oblężenie odparto to jednak zdobyto ją około 7, 8 razy. Ostatecznie Jerozolimę zrównał z ziemią król Babilonu Nabuchodonozor.
Na koniec kilka słów o zabudowie. Na górze Syjon było miasto Dawidowe, czyli najstarsza część Jerozolimy. Później na szczycie sąsiedniej góry Moria Salomon zbudował świątynię. Na zboczu tej drugiej góry zbudował też swój pałac, pałac dla swojej żony, córki faraona i wiele innych budynków. Kolejni władcy dobudowywali mury. Np. Manases zbudował swój mur, a Ezechiasz jest znany z budowy kanału wodnego. W czasach Ezechiasza czytamy też o prorokini Chuldzie, która mieszkała jak czytamy w 2 Królewskiej 22:14 w “drugiej dzielnicy”. W niektórych Bibliach oddano to jako “nową dzielnicę”. Była to prawdopodobnie część miasta na północ od świątyni.
Ważnym miejscem były też różne doliny otaczające Jerozolimę. Warto może tylko wspomnieć o Dolinie Syna Chinnoma. W 2 Kronik 28:3 czytamy o królu Achazie: “On to składał ofiary z kadzidła w Dolinie Syna Chinnoma, a nawet własnego syna oddał na spalenie w ogniu, jak to było ohydnym zwyczajem narodów, które Pan wytępił przed synami izraelskimi”. W tej dolinie składano ofiary z ludzi i robili to królowie Achaz i Manasses. Później Jozjasz kazał to miejsce zniszczyć i zrobił tam śmietnisko. Będę o tym jeszcze mówił następnej części, bo Jezus nawiązywał do tego miejsca wielokrotnie. Dokładnych opisów Jerozolimy i jej dzielnic nie będę robił bo do tego lepiej nadają się mapy niż słowo mówione.
Na sam koniec parę słów o górze Syjon. W ten sposób nazywano górę, na której była najstarsza część Jerozolimy czyli tz. Miasto Dawidowe. Tam przyniesiono arkę Bożą. Później jednak arkę przeniesiono na północną górę Moria. Salomon na górze Moria zbudował świątynię. Wtedy całą Jerozolimę zaczęto nazywać Syjon. Później ta nazwa przyjęła się na oznaczenie góry ze świątynią. Ją zaczęto nazywać Syjon, choć ta góra miała nazwę Moria. Tak więc górą Syjon nazywano najpierw górę z Miastem Dawida, potem tak nazywano górę gdzie była świątynia. To jednak nie wszystko. Dzisiaj górą Syjon nazywa się górę na zachód od Miasta Dawidowego. Jest więc małe zamieszanie. Gdy ktoś mówi góra Syjon to może mieć na myśli trzy różne góry, albo wręcz całą Jerozolimę czyli wszystkie góry na raz.
Zamieszkał tedy Dawid w twierdzy i nazwał ją Miastem Dawida. Obudował ją też Dawid wokoło, począwszy od Millo ku środkowi.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/5/9
Usłyszał o tym Adoniasz i wszyscy zaproszeni, którzy byli u niego, a właśnie kończyli ucztę. Gdy jednak Joab usłyszał głos rogu, rzekł: Co znaczy ta wrzawa w mieście?
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/1/41
Dom zaś jego, w którym mieszkał, w drugim podwórzu z tyłu tej sali, był zbudowany tak samo. Dla córki faraona, którą Salomon pojął za żonę, też kazał zbudować taki sam dom, jak ta sala.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/7/8
I ci, wyruszywszy przeciwko Judzie, wtargnęli do niej i zagarnęli całe mienie, jakie znajdowało się w pałacu królewskim, uprowadzili też jego synów i żony, a został przy nim tylko najmłodszy z jego synów, Jehoachaz.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/17
Po upływie roku wyruszyło przeciwko niemu wojsko aramejskie, które przybywszy do Judy i do Jeruzalemu, wytraciło spośród ludu wszystkich ich przywódców, całą zaś zdobycz posłali do króla Damaszku.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/24/23
Amasjasza zaś, króla judzkiego, syna Joasza, wnuka Jehoachaza, wziął do niewoli Joasz, król izraelski, w Bet-Szemesz, po czym sprowadził go do Jeruzalemu, gdzie zrobił wyłom na czterysta łokci w murze jeruzalemskim od Bramy Efraimskiej aż do Bramy Narożnej
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/25/23
W poprzednim odcinku mówiłem też o dwóch źródłach, które leżały poza murami Miasta Dawidowego, czyli twierdzy, która znajdowała się na górze Syjon. Oba źródła leżały poza murami. Jedno się nazywało En-Rogel, a drugie Gichon. To drugie było bliżej i przebito tunel, którym można było pobierać z niego wodę także podczas oblężenia. Tym właśnie tunelem prawdopodobnie przedostał się Joab. Gdy Dawid był już stary jego syn Adoniasz zgromadził wszystkich przy pierwszym źródle. Tymczasem Dawid kazał obwołać królem Salomona przy źródle Gichon. Źródła musiały być stosunkowo blisko, bo w 1 Królewskiej 1:41 czytamy: “Usłyszał o tym Adoniasz i wszyscy zaproszeni, którzy byli u niego, a właśnie kończyli ucztę. Gdy jednak Joab usłyszał głos rogu, rzekł: Co znaczy ta wrzawa w mieście?”.
Salomon zbudował wiele rzeczy, które niestety znamy tylko z opisu. Po pierwsze na górze Moria zbudował świątynię. W 1 Królewskiej 7:8 czytamy o niektórych z tych budowli: “Dom zaś jego, w którym mieszkał, w drugim podwórzu z tyłu tej sali, był zbudowany tak samo. Dla córki faraona, którą Salomon pojął za żonę, też kazał zbudować taki sam dom, jak ta sala”. Salomon więc nie mieszkał w najstarszej części miasta, którą dalej nazywano Miastem Dawidowym. On wybudował wiele domów, w tym jeden dla córki faraona, która była jego żoną. Biblia mówi, że miał w związku z tym małżeństwem wyrzuty sumienia. Uważał, że córka faraona, nie może mieszkać w Mieście Dawidowym, bo przebywała tam arka. Dostała więc swój własny dom. Wszystkie te nowe budowle znajdowały się chyba na zboczu góry Moria, gdzie na szczycie znalazła się świątynią. Tak więc w czasach Salomona Jerozolima objęła swoim zasięgiem oba wzgórza: Syjon i Morię.
Tradycja żydowska przypisuje Salomonowi wybudowanie akweduktów doprowadzających wodę. Niestety żadne inne źródła nie potwierdzają tego. Dość często ludzie kojarzyli współczesne sobie budowle ze starożytnymi postaciami. W naszej historii Bolesław Chrobry miał Szczerbcem uderzyć w Złotą Bramę. Niestety za jego życia ona jeszcze nie istniała. Być może podobnie było w Jerozolimie. Akwedukty zbudowali prawdopodobnie Hasmoneusze czy Herod Wielki. Ostatni akwedukt był postawiony prawdopodobnie przez Piłata. Niestety nie ma tutaj nic pewnego.
Za życia Salomona panował pokój. Przypominam, że nazwa Jerozolima prawdopodobnie znaczy “Miasto podwójnego pokoju”, mówiłem o tym w poprzednim odcinku. Samo imię “Salomon” także pochodzi od słowa pokój. Niestety po jego śmierci wszystko się zmieniło. Żydzi podzielili się na dwa królestwa. Jerozolima stała się stolicą tego dwu plemiennego. Wtedy Jerozolimę najechał też faraon Sziszak. Król Rechoboam się poddał, a Egipcjanie złupili Jerozolimę. Być może zabrali wtedy arkę. Mówiłem już o tym trochę przy okazji odcinka 1 o Jeroboamie, który był królem tego dziesięcio plemiennego królestwa. Sziszak był pierwszym, który zdobył stolicę Judy, ale niestety nie ostatni.
Jerozolimę rozbudowywali kolejni królowie Judy. Dobudowywali oni mury, a Ezechiasz zbudował kanał wodny. Niestety zdobyta była wielokrotnie. Pierwszy raz jak już powiedziałem zdobył ją faraon Sziszak za rządów Rechoboama. Drugi raz Arabowie i Filistyni za rządów Jehorama. Trzeci raz Syryjczycy za rządów Jehoasza. Czwarty raz Izraelici (czyli te 10 plemion z północy) za rządów Amacjasza. Później Jerozolimę umocnili królowie Uzjasz, Jotam i Ezechiasz. Ten pierwszy miał postawić maszyny oblężnicze, a ten ostatni zbudować kanał wodny doprowadzający wodę, to bardzo przydało się podczas oblężenia asyryjskiego.
Za rządów Ezechiasza Judę najechał król Asyrii Sanheryb. Oblegał Jerozolimę, ale nie udało mu się jej zdobyć. Ten najazd potwierdza relacja asyryjska, która mówi: “Jego samego [czyli króla Ezechiasza] zamknąłem, jak ptaka w klatce, w jego siedzibie, Jerozolimie. Jego miasta, które złupiłem”. Król Sanheryb chwali się zdobyciem miast judzkich i zamknięciem Ezechiasza w Jerozolimie jak ptaka w klatce. Potwierdza to więc fakt oblężenia oraz to, że Jerozolima nie została zdobyta. Syn Ezechiasza to Manasses. Był on sojusznikiem Asyrii. Biblia wspomina, że został on w pewnym momencie uwięziony w łańcuchach w Babilonie. Później został zwolniony. Nic jednak nie świadczy o tym, że Asyryjczycy oblegali wtedy Jerozolimę albo, że ją zdobyli. Później jednak była zdobyta kilkakrotnie.
Gdy król Jozjasz zginął pod Meggido podczas bitwy z Egipcjanami. Faraon Necho zawrócił wtedy i zdobył Jerozolimę. Później pod Jerozolimę podeszli Babilończycy. Żydzi uznali babilońską zwierzchność, ale potem się zbuntowali i Babilończycy zdobyli miasto, króla uprowadzili do niewoli. Jako króla w Jerozolimie ustanowili Sedekiasza. Mówiłem o tym w odcinku 18 poświęconym prorokowi Ezechielowi, bo on żył właśnie w tamtych czasach. Ten ostatni król Sedekiasz także się zbuntował. Babilończycy wrócili i tym razem nie tylko zdobyli Jerozolimę, ale także ją zniszczyli. Jerozolima była w gruzach przez 70 lat. Niektórzy historycy twierdzą, że było to tylko 50 lat.
W ten sposób omówiliśmy wszystkie zdobycia Jerozolimy, o których mówi Biblia. Na początku mieszkali tam Jebusyci. Ich miasto zdobyli i zniszczyli Judejczycy, ale Jebusyci wrócili i je odbudowali. Później zdobył je Dawid używając przejścia przez kanał wodny. Za Salomona panował pokój. Na drugim wzgórzu zbudowano wtedy świątynię. Potem jednak Jerozolima była oblegana wielokrotnie. Choć asyryjskie oblężenie odparto to jednak zdobyto ją około 7, 8 razy. Ostatecznie Jerozolimę zrównał z ziemią król Babilonu Nabuchodonozor.
Na koniec kilka słów o zabudowie. Na górze Syjon było miasto Dawidowe, czyli najstarsza część Jerozolimy. Później na szczycie sąsiedniej góry Moria Salomon zbudował świątynię. Na zboczu tej drugiej góry zbudował też swój pałac, pałac dla swojej żony, córki faraona i wiele innych budynków. Kolejni władcy dobudowywali mury. Np. Manases zbudował swój mur, a Ezechiasz jest znany z budowy kanału wodnego. W czasach Ezechiasza czytamy też o prorokini Chuldzie, która mieszkała jak czytamy w 2 Królewskiej 22:14 w “drugiej dzielnicy”. W niektórych Bibliach oddano to jako “nową dzielnicę”. Była to prawdopodobnie część miasta na północ od świątyni.
Ważnym miejscem były też różne doliny otaczające Jerozolimę. Warto może tylko wspomnieć o Dolinie Syna Chinnoma. W 2 Kronik 28:3 czytamy o królu Achazie: “On to składał ofiary z kadzidła w Dolinie Syna Chinnoma, a nawet własnego syna oddał na spalenie w ogniu, jak to było ohydnym zwyczajem narodów, które Pan wytępił przed synami izraelskimi”. W tej dolinie składano ofiary z ludzi i robili to królowie Achaz i Manasses. Później Jozjasz kazał to miejsce zniszczyć i zrobił tam śmietnisko. Będę o tym jeszcze mówił następnej części, bo Jezus nawiązywał do tego miejsca wielokrotnie. Dokładnych opisów Jerozolimy i jej dzielnic nie będę robił bo do tego lepiej nadają się mapy niż słowo mówione.
Na sam koniec parę słów o górze Syjon. W ten sposób nazywano górę, na której była najstarsza część Jerozolimy czyli tz. Miasto Dawidowe. Tam przyniesiono arkę Bożą. Później jednak arkę przeniesiono na północną górę Moria. Salomon na górze Moria zbudował świątynię. Wtedy całą Jerozolimę zaczęto nazywać Syjon. Później ta nazwa przyjęła się na oznaczenie góry ze świątynią. Ją zaczęto nazywać Syjon, choć ta góra miała nazwę Moria. Tak więc górą Syjon nazywano najpierw górę z Miastem Dawida, potem tak nazywano górę gdzie była świątynia. To jednak nie wszystko. Dzisiaj górą Syjon nazywa się górę na zachód od Miasta Dawidowego. Jest więc małe zamieszanie. Gdy ktoś mówi góra Syjon to może mieć na myśli trzy różne góry, albo wręcz całą Jerozolimę czyli wszystkie góry na raz.
Zamieszkał tedy Dawid w twierdzy i nazwał ją Miastem Dawida. Obudował ją też Dawid wokoło, począwszy od Millo ku środkowi.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/5/9
Usłyszał o tym Adoniasz i wszyscy zaproszeni, którzy byli u niego, a właśnie kończyli ucztę. Gdy jednak Joab usłyszał głos rogu, rzekł: Co znaczy ta wrzawa w mieście?
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/1/41
Dom zaś jego, w którym mieszkał, w drugim podwórzu z tyłu tej sali, był zbudowany tak samo. Dla córki faraona, którą Salomon pojął za żonę, też kazał zbudować taki sam dom, jak ta sala.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/7/8
I ci, wyruszywszy przeciwko Judzie, wtargnęli do niej i zagarnęli całe mienie, jakie znajdowało się w pałacu królewskim, uprowadzili też jego synów i żony, a został przy nim tylko najmłodszy z jego synów, Jehoachaz.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/17
Po upływie roku wyruszyło przeciwko niemu wojsko aramejskie, które przybywszy do Judy i do Jeruzalemu, wytraciło spośród ludu wszystkich ich przywódców, całą zaś zdobycz posłali do króla Damaszku.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/24/23
Amasjasza zaś, króla judzkiego, syna Joasza, wnuka Jehoachaza, wziął do niewoli Joasz, król izraelski, w Bet-Szemesz, po czym sprowadził go do Jeruzalemu, gdzie zrobił wyłom na czterysta łokci w murze jeruzalemskim od Bramy Efraimskiej aż do Bramy Narożnej
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/25/23
25 - Jerozolima cz. 1
2021-09-02 12:01:38
W języku polskim miasta najczęściej są rodzaju żeńskiego. Z tego też powodu miasto Jeruzalem zwykle po polsku nazywa się Jerozolima. Uczeni debatują nad tą nazwą. Chyba najpopularniejsza teoria dzieli słowo “Jeruzalem” na dwie części: “jer” oraz “salem”. Pierwsze słowo tłumaczy się na miasto, podwalinę lub posiadłość, a drugie słowo czyli “salem” lub “szalom” oznacza pokój. To drugie słowo występuje jednak w liczbie podwójnej. Ale co to znaczy? Liczba podwójna istniała też kiedyś w polszczyźnie. Dziś mamy w polskim tylko liczbę pojedynczą, np. pokój oraz mnogą np. pokoje. Kiedyś istniała jednak także liczba podwójna gdy coś było w parze. Dobrym przykładem jest liczebnik “sto”. Jego odmiana zachowała się w kolejnych liczebnikach. Mówimy: sto, dwieście i trzysta. Czyli liczba pojedyncza to była i jest “sto”, liczba podwójna “ście”, a liczba mnoga to “sta”. Liczba podwójna w polskim zachowała się w przysłowiach, np. “Mądrej głowie dość dwie słowie” czy “Trzy gęsi, dwie niewieście uczyniły jarmark w mieście”. Wracając do Jerozolimy, całość można przetłumaczyć jako “Miasto podwójnego pokoju”. Bo mamy tam dwa słowa, czyli miasto lub miejsce, a potem słowo pokój, ale to słowo jest w liczbie podwójnej. Tak więc dwa słowa hebrajskie wielu tłumaczy przedstawia jako trzy słow polskie, czyli “Miejsce podwójnego pokoju”. Czemu “podwójnego pokoju”? Pierwszy raz w Biblii to miasto pojawia się w Rodzaju 14:18, czytamy tam: “Melchisedek zaś, król Salemu, wyniósł chleb i wino. A był on kapłanem Boga Najwyższego”. Jest prawdopodobne, że miasto Salem istniało tam, gdzie później Jerozolima. Dlaczego jednak zmieniono nazwę z Salem czyli “pokój” na “podwójny pokój”? Istnieją co najmniej dwa wyjaśnienia. Po pierwsze podwójny pokój to dużo więcej pokoju, czyli chciano uwypuklić pokój, jaki zapewnia Jerozolima, jej król oraz świątynia, która tam stanęła. Druga wersja nawiązuje do dwóch wzgórz. Na jednym czyli na Syjonie zamieszkał król Dawid, a na drugim wzgórzu o nazwie Moria jego syn zbudował świątynię. Dodatkowo syn Dawida, który był po nim królem to oczywiście Salomon, a to imię także powstało od słowa “pokój’. Tak więc mamy miasto, które nazywa się “miejsce podwójnego pokoju”, w którym rządził król, którego imię znaczy “pokój”, a w jego czasach zabudowano drugie wzgórze, na którym stanęła świątynia. Ale wróćmy do historii tego miasta. Tradycja Żydowska mówi, że miasto Salem, w którym królem był Melchizedek znajdowało się na górze znanej później jako Syjon. Zaraz obok stała góra Moria, na której później Salomon zbudował świątynię. Wg tradycji na tej górze właśnie Abraham miał próbować złożyć swojego syna w ofierze. Innymi słowy w czasach Abrahama na górze Syjon miał rządzić król i kapłan Melchizedek, a na pobliskiej górze Moria Abraham miał przejść największą próbę swojego życia. Później jednak górę i miasto musieli przejąć Kananejczycy. Skąd o tym wiemy? Kanaan czyli Ziemia Obiecana znajdowała się pod panowaniem Egipcjan. Zachowały się więc listy znane jako listy z Amarny. Jest to korespondencja pomiędzy władcami Egiptu a ich wasalami w Kanaanie. W jednym z listów występuje nazwa “Urušalim”. Niektórzy utożsamiają to miasto z Jerozolimą, a nazwę z Kananejskim bogiem Shalim. Na pewno w mieście mieszkali Jebusyci. Księga Jozuego opisująca podbój Kanaanu mówi o tym, że Jozue pokonał w bitwie między innymi króla Jerozolimy. Nie oznaczało to jednak zdobycia miasta. Później gdy Jozue był już stary Ziemię Obiecaną podzielono, ale w Jozuego 15:63 czytamy: “Lecz Jebuzejczyków, mieszkających w Jeruzalemie, nie mogli synowie Judy wypędzić i Jebuzejczycy mieszkają z synami Judy w Jeruzalemie do dnia dzisiejszego”. Tak więc w momencie gdy kończono pisanie księgi Jozuego w Jerozolimie dalej mieszkali Jebusyci. Które plemiona z nimi walczyły? W kolejnej księdze czyli księdze Sędziów czytamy, że miasto to spalili Judejczycy (werset 8), ale potem nie mogli go zdobyć Beniaminici (werset 21). Czy to nie sprzeczność? Niekoniecznie. W Jozuego rozdziale 15 jest opis granic terytorium plemienia Judy. Granica przechodziła właśnie przez Jerozolimę. Tak więc zarówno plemię Judy jak i plemię Beniamina próbowało zdobyć to miasto. Plemieniu Judy się udało, ale Jebusyci najwyraźniej wrócili i potem obronili się przed kolejnym atakiem plemienia Beniamina. Jak jednak Jerozolima stała się stolicą Izraela? W Księdze 2 Samuela rozdziale 5 czytamy o tym, że gdy Dawid tam podszedł Jebusyci byli tak pewni, że twierdzili, że murów mogą bronić nawet kulawi i ślepi. W 2 Samuela 5:8 czytamy: “W tym dniu Dawid powiedział: Kto pokona Jebuzejczyka i przedrze się przez kanał, i pobije ślepych i kulawych, których nienawidzi dusza Dawida, zostanie wodzem. I przedarł się jako pierwszy Joab, i został wodzem”. Mówiłem już o tym przy okazji omawiania postaci Joaba w odcinku 5. Krótko mówiąc, za murami miasta było źródło. Jebusyci zbudowali studnię i tunel, którym mogli czerpać wodę. Prawdopodobnie właśnie tamtędy przedostał się Joab. To zdobyte miasto było później nazywane miastem Dawidowym, a znajdowało się na górze Syjon. Arkę przetransportowano właśnie do tego miasta. Tak więc przybytek, ołtarz, świeczniki i wszystko było w Szilo, ale najważniejsza część czyli Arka była od tego czasu w mieście Dawidowym. Nie miała tam jednak pozostać na stałe. O tym jednak za chwilę. Podczas rządów Dawida nikt nie atakował stolicy. Jednak gdy zbuntował się syn Dawida Absalom. Dawid uciekł z Jerozolimy i pozostawił tam arkę. Później Dawid miał wizję. Biblia mówi, że Dawid zgrzeszył przez policzenie Izraelitów i spadła na nich plaga. W pewnej chwili Dawid będący zapewne w Mieście Dawidowym zauważył, że na przeciwko na górze Moria stoi anioł z wydobytym mieczem. W 1 Kronik 21:18 czytamy: “Wtedy anioł Pański rzekł do Gada, aby oznajmił Dawidowi, że Dawid ma pójść i wznieść ołtarz dla Pana na klepisku Ornana, Jebuzejczyka”. Ciekawe jest to, że naprzeciwko Dawida, na górze Moria mieszkał Jebuzejczyk, który właśnie wtedy młócił pszenicę. Właśnie od niego król Dawid kupił miejsce na ołtarz i tam złożył swoją ofiarę. Później w tym miejscu powstała świątynia. Jak już mówiłem Dawid widział ze swojego okna to klepisko, na którym wybudowano później ołtarz. Możemy sobie wyobrazić, że czuł się głupio mieszkając w pałacu podczas gdy ołtarz stał bez żadnego zabezpieczenia. Wygląda na to, że również Arkę tam zaniesiono. W 2 Samuela 7:2 czytamy: “Rzekł król do Natana, proroka: Patrz! Ja mieszkam w domu z drzewa cedrowego, a Skrzynia Boża jest pomieszczona w środku namiotu!” Natan odpowiedział mu, że może zbudować świątynię. Później jednak przyszedł ponownie i zapowiedział, że świątynię zbuduje dopiero jego syn. Ale o tym opowiem wam w kolejnym odcinku. W skrócie: Na górze Syjon istniało miasto, w którym miał mieszkać król i kapłan Melchizedek, a potem Jebusyci. Nazwa miasta Salem znaczyła “pokój” lub wzięła się od kananejskiego boga o imieniu Shalim. Podczas podboju Ziemi Obiecanej Jerozolima znalazła się na granicy pomiędzy plemionami Judy i Beniamina. Oba plemiona próbowały ją zdobyć. Na stałe jednak podbił to miasto dopiero król Dawid i w tamtym okresie nazywano je Miastem Dawidowym. Znajdowało się ono na jednej górze Syjon. Druga góra Moria została dołączona później, ale o tym będzie w następnym odcinku. Melchisedek zaś, król Salemu, wyniósł chleb i wino. A był on kapłanem Boga Najwyższego (Rodzaju 14:18) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/14/18 Lecz Jebuzejczyków, mieszkających w Jeruzalemie, nie mogli synowie Judy wypędzić i Jebuzejczycy mieszkają z synami Judy w Jeruzalemie do dnia dzisiejszego (Jozuego 15:63) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jozuego/15/63 W tym dniu Dawid powiedział: Kto pokona Jebuzejczyka i przedrze się przez kanał, i pobije ślepych i kulawych, których nienawidzi dusza Dawida, zostanie wodzem. I przedarł się jako pierwszy Joab, i został wodzem. Dlatego mówi się: Ślepy i kulawy nie wejdzie do świątyni (2 Samuela 5:8) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/5/8 Wtedy anioł Pański rzekł do Gada, aby oznajmił Dawidowi, że Dawid ma pójść i wznieść ołtarz dla Pana na klepisku Ornana, Jebuzejczyka (1 Kronik 21:18) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Kronik/21/18 Rzekł król do Natana, proroka: Patrz! Ja mieszkam w domu z drzewa cedrowego, a Skrzynia Boża jest pomieszczona w środku namiotu! (2 Samuela 7:2) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/7/2
W języku polskim miasta najczęściej są rodzaju żeńskiego. Z tego też powodu miasto Jeruzalem zwykle po polsku nazywa się Jerozolima. Uczeni debatują nad tą nazwą. Chyba najpopularniejsza teoria dzieli słowo “Jeruzalem” na dwie części: “jer” oraz “salem”. Pierwsze słowo tłumaczy się na miasto, podwalinę lub posiadłość, a drugie słowo czyli “salem” lub “szalom” oznacza pokój. To drugie słowo występuje jednak w liczbie podwójnej. Ale co to znaczy?
Liczba podwójna istniała też kiedyś w polszczyźnie. Dziś mamy w polskim tylko liczbę pojedynczą, np. pokój oraz mnogą np. pokoje. Kiedyś istniała jednak także liczba podwójna gdy coś było w parze. Dobrym przykładem jest liczebnik “sto”. Jego odmiana zachowała się w kolejnych liczebnikach. Mówimy: sto, dwieście i trzysta. Czyli liczba pojedyncza to była i jest “sto”, liczba podwójna “ście”, a liczba mnoga to “sta”. Liczba podwójna w polskim zachowała się w przysłowiach, np. “Mądrej głowie dość dwie słowie” czy “Trzy gęsi, dwie niewieście uczyniły jarmark w mieście”.
Wracając do Jerozolimy, całość można przetłumaczyć jako “Miasto podwójnego pokoju”. Bo mamy tam dwa słowa, czyli miasto lub miejsce, a potem słowo pokój, ale to słowo jest w liczbie podwójnej. Tak więc dwa słowa hebrajskie wielu tłumaczy przedstawia jako trzy słow polskie, czyli “Miejsce podwójnego pokoju”. Czemu “podwójnego pokoju”? Pierwszy raz w Biblii to miasto pojawia się w Rodzaju 14:18, czytamy tam: “Melchisedek zaś, król Salemu, wyniósł chleb i wino. A był on kapłanem Boga Najwyższego”. Jest prawdopodobne, że miasto Salem istniało tam, gdzie później Jerozolima. Dlaczego jednak zmieniono nazwę z Salem czyli “pokój” na “podwójny pokój”?
Istnieją co najmniej dwa wyjaśnienia. Po pierwsze podwójny pokój to dużo więcej pokoju, czyli chciano uwypuklić pokój, jaki zapewnia Jerozolima, jej król oraz świątynia, która tam stanęła. Druga wersja nawiązuje do dwóch wzgórz. Na jednym czyli na Syjonie zamieszkał król Dawid, a na drugim wzgórzu o nazwie Moria jego syn zbudował świątynię. Dodatkowo syn Dawida, który był po nim królem to oczywiście Salomon, a to imię także powstało od słowa “pokój’. Tak więc mamy miasto, które nazywa się “miejsce podwójnego pokoju”, w którym rządził król, którego imię znaczy “pokój”, a w jego czasach zabudowano drugie wzgórze, na którym stanęła świątynia. Ale wróćmy do historii tego miasta.
Tradycja Żydowska mówi, że miasto Salem, w którym królem był Melchizedek znajdowało się na górze znanej później jako Syjon. Zaraz obok stała góra Moria, na której później Salomon zbudował świątynię. Wg tradycji na tej górze właśnie Abraham miał próbować złożyć swojego syna w ofierze. Innymi słowy w czasach Abrahama na górze Syjon miał rządzić król i kapłan Melchizedek, a na pobliskiej górze Moria Abraham miał przejść największą próbę swojego życia. Później jednak górę i miasto musieli przejąć Kananejczycy. Skąd o tym wiemy?
Kanaan czyli Ziemia Obiecana znajdowała się pod panowaniem Egipcjan. Zachowały się więc listy znane jako listy z Amarny. Jest to korespondencja pomiędzy władcami Egiptu a ich wasalami w Kanaanie. W jednym z listów występuje nazwa “Urušalim”. Niektórzy utożsamiają to miasto z Jerozolimą, a nazwę z Kananejskim bogiem Shalim. Na pewno w mieście mieszkali Jebusyci. Księga Jozuego opisująca podbój Kanaanu mówi o tym, że Jozue pokonał w bitwie między innymi króla Jerozolimy. Nie oznaczało to jednak zdobycia miasta. Później gdy Jozue był już stary Ziemię Obiecaną podzielono, ale w Jozuego 15:63 czytamy: “Lecz Jebuzejczyków, mieszkających w Jeruzalemie, nie mogli synowie Judy wypędzić i Jebuzejczycy mieszkają z synami Judy w Jeruzalemie do dnia dzisiejszego”. Tak więc w momencie gdy kończono pisanie księgi Jozuego w Jerozolimie dalej mieszkali Jebusyci. Które plemiona z nimi walczyły?
W kolejnej księdze czyli księdze Sędziów czytamy, że miasto to spalili Judejczycy (werset 8), ale potem nie mogli go zdobyć Beniaminici (werset 21). Czy to nie sprzeczność? Niekoniecznie. W Jozuego rozdziale 15 jest opis granic terytorium plemienia Judy. Granica przechodziła właśnie przez Jerozolimę. Tak więc zarówno plemię Judy jak i plemię Beniamina próbowało zdobyć to miasto. Plemieniu Judy się udało, ale Jebusyci najwyraźniej wrócili i potem obronili się przed kolejnym atakiem plemienia Beniamina. Jak jednak Jerozolima stała się stolicą Izraela?
W Księdze 2 Samuela rozdziale 5 czytamy o tym, że gdy Dawid tam podszedł Jebusyci byli tak pewni, że twierdzili, że murów mogą bronić nawet kulawi i ślepi. W 2 Samuela 5:8 czytamy: “W tym dniu Dawid powiedział: Kto pokona Jebuzejczyka i przedrze się przez kanał, i pobije ślepych i kulawych, których nienawidzi dusza Dawida, zostanie wodzem. I przedarł się jako pierwszy Joab, i został wodzem”. Mówiłem już o tym przy okazji omawiania postaci Joaba w odcinku 5. Krótko mówiąc, za murami miasta było źródło. Jebusyci zbudowali studnię i tunel, którym mogli czerpać wodę. Prawdopodobnie właśnie tamtędy przedostał się Joab.
To zdobyte miasto było później nazywane miastem Dawidowym, a znajdowało się na górze Syjon. Arkę przetransportowano właśnie do tego miasta. Tak więc przybytek, ołtarz, świeczniki i wszystko było w Szilo, ale najważniejsza część czyli Arka była od tego czasu w mieście Dawidowym. Nie miała tam jednak pozostać na stałe. O tym jednak za chwilę. Podczas rządów Dawida nikt nie atakował stolicy. Jednak gdy zbuntował się syn Dawida Absalom. Dawid uciekł z Jerozolimy i pozostawił tam arkę. Później Dawid miał wizję.
Biblia mówi, że Dawid zgrzeszył przez policzenie Izraelitów i spadła na nich plaga. W pewnej chwili Dawid będący zapewne w Mieście Dawidowym zauważył, że na przeciwko na górze Moria stoi anioł z wydobytym mieczem. W 1 Kronik 21:18 czytamy: “Wtedy anioł Pański rzekł do Gada, aby oznajmił Dawidowi, że Dawid ma pójść i wznieść ołtarz dla Pana na klepisku Ornana, Jebuzejczyka”. Ciekawe jest to, że naprzeciwko Dawida, na górze Moria mieszkał Jebuzejczyk, który właśnie wtedy młócił pszenicę. Właśnie od niego król Dawid kupił miejsce na ołtarz i tam złożył swoją ofiarę. Później w tym miejscu powstała świątynia.
Jak już mówiłem Dawid widział ze swojego okna to klepisko, na którym wybudowano później ołtarz. Możemy sobie wyobrazić, że czuł się głupio mieszkając w pałacu podczas gdy ołtarz stał bez żadnego zabezpieczenia. Wygląda na to, że również Arkę tam zaniesiono. W 2 Samuela 7:2 czytamy: “Rzekł król do Natana, proroka: Patrz! Ja mieszkam w domu z drzewa cedrowego, a Skrzynia Boża jest pomieszczona w środku namiotu!” Natan odpowiedział mu, że może zbudować świątynię. Później jednak przyszedł ponownie i zapowiedział, że świątynię zbuduje dopiero jego syn. Ale o tym opowiem wam w kolejnym odcinku.
W skrócie: Na górze Syjon istniało miasto, w którym miał mieszkać król i kapłan Melchizedek, a potem Jebusyci. Nazwa miasta Salem znaczyła “pokój” lub wzięła się od kananejskiego boga o imieniu Shalim. Podczas podboju Ziemi Obiecanej Jerozolima znalazła się na granicy pomiędzy plemionami Judy i Beniamina. Oba plemiona próbowały ją zdobyć. Na stałe jednak podbił to miasto dopiero król Dawid i w tamtym okresie nazywano je Miastem Dawidowym. Znajdowało się ono na jednej górze Syjon. Druga góra Moria została dołączona później, ale o tym będzie w następnym odcinku.
Melchisedek zaś, król Salemu, wyniósł chleb i wino. A był on kapłanem Boga Najwyższego (Rodzaju 14:18)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/14/18
Lecz Jebuzejczyków, mieszkających w Jeruzalemie, nie mogli synowie Judy wypędzić i Jebuzejczycy mieszkają z synami Judy w Jeruzalemie do dnia dzisiejszego (Jozuego 15:63)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jozuego/15/63
W tym dniu Dawid powiedział: Kto pokona Jebuzejczyka i przedrze się przez kanał, i pobije ślepych i kulawych, których nienawidzi dusza Dawida, zostanie wodzem. I przedarł się jako pierwszy Joab, i został wodzem. Dlatego mówi się: Ślepy i kulawy nie wejdzie do świątyni (2 Samuela 5:8)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/5/8
Wtedy anioł Pański rzekł do Gada, aby oznajmił Dawidowi, że Dawid ma pójść i wznieść ołtarz dla Pana na klepisku Ornana, Jebuzejczyka (1 Kronik 21:18)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Kronik/21/18
Rzekł król do Natana, proroka: Patrz! Ja mieszkam w domu z drzewa cedrowego, a Skrzynia Boża jest pomieszczona w środku namiotu! (2 Samuela 7:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/7/2
Liczba podwójna istniała też kiedyś w polszczyźnie. Dziś mamy w polskim tylko liczbę pojedynczą, np. pokój oraz mnogą np. pokoje. Kiedyś istniała jednak także liczba podwójna gdy coś było w parze. Dobrym przykładem jest liczebnik “sto”. Jego odmiana zachowała się w kolejnych liczebnikach. Mówimy: sto, dwieście i trzysta. Czyli liczba pojedyncza to była i jest “sto”, liczba podwójna “ście”, a liczba mnoga to “sta”. Liczba podwójna w polskim zachowała się w przysłowiach, np. “Mądrej głowie dość dwie słowie” czy “Trzy gęsi, dwie niewieście uczyniły jarmark w mieście”.
Wracając do Jerozolimy, całość można przetłumaczyć jako “Miasto podwójnego pokoju”. Bo mamy tam dwa słowa, czyli miasto lub miejsce, a potem słowo pokój, ale to słowo jest w liczbie podwójnej. Tak więc dwa słowa hebrajskie wielu tłumaczy przedstawia jako trzy słow polskie, czyli “Miejsce podwójnego pokoju”. Czemu “podwójnego pokoju”? Pierwszy raz w Biblii to miasto pojawia się w Rodzaju 14:18, czytamy tam: “Melchisedek zaś, król Salemu, wyniósł chleb i wino. A był on kapłanem Boga Najwyższego”. Jest prawdopodobne, że miasto Salem istniało tam, gdzie później Jerozolima. Dlaczego jednak zmieniono nazwę z Salem czyli “pokój” na “podwójny pokój”?
Istnieją co najmniej dwa wyjaśnienia. Po pierwsze podwójny pokój to dużo więcej pokoju, czyli chciano uwypuklić pokój, jaki zapewnia Jerozolima, jej król oraz świątynia, która tam stanęła. Druga wersja nawiązuje do dwóch wzgórz. Na jednym czyli na Syjonie zamieszkał król Dawid, a na drugim wzgórzu o nazwie Moria jego syn zbudował świątynię. Dodatkowo syn Dawida, który był po nim królem to oczywiście Salomon, a to imię także powstało od słowa “pokój’. Tak więc mamy miasto, które nazywa się “miejsce podwójnego pokoju”, w którym rządził król, którego imię znaczy “pokój”, a w jego czasach zabudowano drugie wzgórze, na którym stanęła świątynia. Ale wróćmy do historii tego miasta.
Tradycja Żydowska mówi, że miasto Salem, w którym królem był Melchizedek znajdowało się na górze znanej później jako Syjon. Zaraz obok stała góra Moria, na której później Salomon zbudował świątynię. Wg tradycji na tej górze właśnie Abraham miał próbować złożyć swojego syna w ofierze. Innymi słowy w czasach Abrahama na górze Syjon miał rządzić król i kapłan Melchizedek, a na pobliskiej górze Moria Abraham miał przejść największą próbę swojego życia. Później jednak górę i miasto musieli przejąć Kananejczycy. Skąd o tym wiemy?
Kanaan czyli Ziemia Obiecana znajdowała się pod panowaniem Egipcjan. Zachowały się więc listy znane jako listy z Amarny. Jest to korespondencja pomiędzy władcami Egiptu a ich wasalami w Kanaanie. W jednym z listów występuje nazwa “Urušalim”. Niektórzy utożsamiają to miasto z Jerozolimą, a nazwę z Kananejskim bogiem Shalim. Na pewno w mieście mieszkali Jebusyci. Księga Jozuego opisująca podbój Kanaanu mówi o tym, że Jozue pokonał w bitwie między innymi króla Jerozolimy. Nie oznaczało to jednak zdobycia miasta. Później gdy Jozue był już stary Ziemię Obiecaną podzielono, ale w Jozuego 15:63 czytamy: “Lecz Jebuzejczyków, mieszkających w Jeruzalemie, nie mogli synowie Judy wypędzić i Jebuzejczycy mieszkają z synami Judy w Jeruzalemie do dnia dzisiejszego”. Tak więc w momencie gdy kończono pisanie księgi Jozuego w Jerozolimie dalej mieszkali Jebusyci. Które plemiona z nimi walczyły?
W kolejnej księdze czyli księdze Sędziów czytamy, że miasto to spalili Judejczycy (werset 8), ale potem nie mogli go zdobyć Beniaminici (werset 21). Czy to nie sprzeczność? Niekoniecznie. W Jozuego rozdziale 15 jest opis granic terytorium plemienia Judy. Granica przechodziła właśnie przez Jerozolimę. Tak więc zarówno plemię Judy jak i plemię Beniamina próbowało zdobyć to miasto. Plemieniu Judy się udało, ale Jebusyci najwyraźniej wrócili i potem obronili się przed kolejnym atakiem plemienia Beniamina. Jak jednak Jerozolima stała się stolicą Izraela?
W Księdze 2 Samuela rozdziale 5 czytamy o tym, że gdy Dawid tam podszedł Jebusyci byli tak pewni, że twierdzili, że murów mogą bronić nawet kulawi i ślepi. W 2 Samuela 5:8 czytamy: “W tym dniu Dawid powiedział: Kto pokona Jebuzejczyka i przedrze się przez kanał, i pobije ślepych i kulawych, których nienawidzi dusza Dawida, zostanie wodzem. I przedarł się jako pierwszy Joab, i został wodzem”. Mówiłem już o tym przy okazji omawiania postaci Joaba w odcinku 5. Krótko mówiąc, za murami miasta było źródło. Jebusyci zbudowali studnię i tunel, którym mogli czerpać wodę. Prawdopodobnie właśnie tamtędy przedostał się Joab.
To zdobyte miasto było później nazywane miastem Dawidowym, a znajdowało się na górze Syjon. Arkę przetransportowano właśnie do tego miasta. Tak więc przybytek, ołtarz, świeczniki i wszystko było w Szilo, ale najważniejsza część czyli Arka była od tego czasu w mieście Dawidowym. Nie miała tam jednak pozostać na stałe. O tym jednak za chwilę. Podczas rządów Dawida nikt nie atakował stolicy. Jednak gdy zbuntował się syn Dawida Absalom. Dawid uciekł z Jerozolimy i pozostawił tam arkę. Później Dawid miał wizję.
Biblia mówi, że Dawid zgrzeszył przez policzenie Izraelitów i spadła na nich plaga. W pewnej chwili Dawid będący zapewne w Mieście Dawidowym zauważył, że na przeciwko na górze Moria stoi anioł z wydobytym mieczem. W 1 Kronik 21:18 czytamy: “Wtedy anioł Pański rzekł do Gada, aby oznajmił Dawidowi, że Dawid ma pójść i wznieść ołtarz dla Pana na klepisku Ornana, Jebuzejczyka”. Ciekawe jest to, że naprzeciwko Dawida, na górze Moria mieszkał Jebuzejczyk, który właśnie wtedy młócił pszenicę. Właśnie od niego król Dawid kupił miejsce na ołtarz i tam złożył swoją ofiarę. Później w tym miejscu powstała świątynia.
Jak już mówiłem Dawid widział ze swojego okna to klepisko, na którym wybudowano później ołtarz. Możemy sobie wyobrazić, że czuł się głupio mieszkając w pałacu podczas gdy ołtarz stał bez żadnego zabezpieczenia. Wygląda na to, że również Arkę tam zaniesiono. W 2 Samuela 7:2 czytamy: “Rzekł król do Natana, proroka: Patrz! Ja mieszkam w domu z drzewa cedrowego, a Skrzynia Boża jest pomieszczona w środku namiotu!” Natan odpowiedział mu, że może zbudować świątynię. Później jednak przyszedł ponownie i zapowiedział, że świątynię zbuduje dopiero jego syn. Ale o tym opowiem wam w kolejnym odcinku.
W skrócie: Na górze Syjon istniało miasto, w którym miał mieszkać król i kapłan Melchizedek, a potem Jebusyci. Nazwa miasta Salem znaczyła “pokój” lub wzięła się od kananejskiego boga o imieniu Shalim. Podczas podboju Ziemi Obiecanej Jerozolima znalazła się na granicy pomiędzy plemionami Judy i Beniamina. Oba plemiona próbowały ją zdobyć. Na stałe jednak podbił to miasto dopiero król Dawid i w tamtym okresie nazywano je Miastem Dawidowym. Znajdowało się ono na jednej górze Syjon. Druga góra Moria została dołączona później, ale o tym będzie w następnym odcinku.
Melchisedek zaś, król Salemu, wyniósł chleb i wino. A był on kapłanem Boga Najwyższego (Rodzaju 14:18)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/14/18
Lecz Jebuzejczyków, mieszkających w Jeruzalemie, nie mogli synowie Judy wypędzić i Jebuzejczycy mieszkają z synami Judy w Jeruzalemie do dnia dzisiejszego (Jozuego 15:63)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jozuego/15/63
W tym dniu Dawid powiedział: Kto pokona Jebuzejczyka i przedrze się przez kanał, i pobije ślepych i kulawych, których nienawidzi dusza Dawida, zostanie wodzem. I przedarł się jako pierwszy Joab, i został wodzem. Dlatego mówi się: Ślepy i kulawy nie wejdzie do świątyni (2 Samuela 5:8)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/5/8
Wtedy anioł Pański rzekł do Gada, aby oznajmił Dawidowi, że Dawid ma pójść i wznieść ołtarz dla Pana na klepisku Ornana, Jebuzejczyka (1 Kronik 21:18)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Kronik/21/18
Rzekł król do Natana, proroka: Patrz! Ja mieszkam w domu z drzewa cedrowego, a Skrzynia Boża jest pomieszczona w środku namiotu! (2 Samuela 7:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Samuela/7/2
24 - Królowie Perscy
2021-08-23 06:51:15
Dzisiaj chciałbym kontynuować historię królów perskich, którzy są związani z historią biblijną. W poprzednim odcinku mówiłem głównie o Cyrusie Wielkim. Dzisiaj będziemy kontynuować historię imperium, które założył. Jak zwykle treść będzie wiązać historię opisaną w Biblii z tą historią pochodzącą z innych źródeł. W Księdze Daniela w rozdziale 11 czytamy zapowiedź o wojnie Persji z Grecją. Daniela 11:2 mówi: “Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu”. Kim byli ci czterej królowie Persji? Daniela 11:1 mówi o rządach Dariusza Meda. Po nim rządzili: Cyrus Wielki, Kambyzes II, Dariusz I oraz Kserkses I. Cyrusowi Wielkiemu poświęciłem poprzedni odcinek. Dziś zajmiemy się pozostałymi trzema. Kambyzes II był synem Cyrusa. Podczas jego panowania doszło do dwóch zaćmień księżyca. Stąd wiemy, że jego siódmy rok panowania to był rok od wiosny 523 do wiosny 522 pne. Dzięki temu możemy obliczyć ostatni rok panowania Cyrusa. Zginął on podczas wyprawy wojennej w 530 pne. Jego syn Kambyzes II podbił Egipt, ale czy występuje on w Biblii? Problem z królami perskimi w Biblii jest taki, że wielu z nich określono jako Aswerusa. Dodatkowo zamieszanie wprowadzili tłumacze, którzy myśleli, że to król Kserkses. I tak np. w Biblii warszawskiej w Księdze Ezdrasza 4:6 czytamy o skardze, która ludzie złożyli królowi Kserksesowi. Tak naprawdę w tym miejscu Biblii występuje imię Aswerus. Podobnie jest z księgą Estery. Tamten król także jest nazwany Aswerusem. Czy więc król Persji z księgi Ezdrasza i Estery to ten sam król? W Ezdrasza 4:6 czytamy: "gdy królem został Aswerus (w wielu Bibliach przetłumaczono to na Kserkses), na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu". Był to prawdopodobnie syn Cyrusa Wielkiego czyli Kambyzes II, który podbił Egipt. Zginął on w tajemniczych okolicznościach i tron na krótki czas przejął człowiek, którego w kolejnym wersecie Ezdrasza 4:7 nazwano Artakserksesem. To właśnie on kazał wstrzymać odbudowę świątyni w Jerozolimie. Skąd wiemy, że Aswerus to Kambyzes II? W Ezdrasza 4:26 czytamy: "W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego". Z historii wiemy, że przed Dariuszem I Wielkim panował właśnie Kambyzes II nazwany w Biblii Aswerusem, a po nim krótko panował pewien uzurpator nazwany w Biblii Artakserksesem. Tak więc panował Cyrus Wielki, który zezwolił na powrót Żydów do Jerozolimy oraz na odbudowę świątyni. Później panował jego syn Kambyzes II, który podbił Egipt. Po nim panował uzurpator, który zakazał odbudowy. Ponownie wydał zgodę na odbudowę świątyni Dariusz I Wielki. Z historii Dariusz jest znany z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Kim więc był ten król, który wg Daniela 11:2 miał wysłać wszystkich przeciwko Grecji? Dariusz Wielki zaatakowała Greków, ale Ateńczycy pokonali jego armię pod Maratonem. Dariusz chciał się zemścić, ale zmarł. Jego syn nazywał się Kserkses i to chyba właśnie on jest królem Aswerusem z księgi Estery. Czytamy tam: “król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie” (Estery 1:2). Właśnie ten król zebrał wielką armię aby uderzyć na Greków. Herodot opisuje jego wybuchy gniewu. Podobny opis znajdujemy w księdze Estery. Król ten, czyli Kserkses opanował kilka buntów i rzucił całą armię na Grecję. Tam doszło do trzech sławnych bitew. Kserkses nie mógł się przedostać przez wąwóz Termopile, którego broniło między innymi 300 Spartan pod wodzą Leonidasa. Gdy ich pokonał zdobył i spalił Ateny. Niestety dla niego jego flota została pokonana w bitwie morskiej pod Salaminą. Kserkses wrócił więc do Persji, a wojnę kontynuował jego szwagier Mardoniusz. Przegrał on jednak w bitwie pod Platejami. Tam zginął i była to ostatnia próba podbicia Grecji przez Persów. Później sytuacja się odmieniła i to Grecy pod wodzą Aleksandra Wielkiego podbili Persję, ale to już inna historia. Kolejnym królem Persji był Artakserkses, który pozwolił Ezdraszowi, a potem Nehemiaszowi wrócić do Jerozolimy. Ezdrasz opisuje swoją podróż do Jerozolimy w Ezdrasza 7. Z kolei Nehemiasz pisze: “W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem” (Nehemiasza 2:1). Ezdrasz wyruszył w 7 roku panowania Artakserksesa, a Nehemiasz w 20. Pozwala nam to określić kiedy działy się rzeczy opisywane w tych dwóch księgach. Kolejni królowie Perscy nie pojawiają się już w Biblii. Powtórzmy jednak tych pięciu, którzy mają swój udział w historii biblijnej. Cyrus Wielki zdobył Babilon i dwa lata później wypuścił Żydów aby ze złotem wrócili i odbudowali świątynię. Po nim panował Kambyzes II. Za jego czasów napisano skargę na Żydów i później przyszedł zakaz odbudowy. Żydzi odwołali się za rządów trzeciego władcy czyli Dariusza Wielkiego. Z historii znany on jest z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Jego syn Kserkses również zaatakował Grecję i chociaż wygrał pod Termopilami to przegrał pod Salaminą i pod Platejami. W Biblii pojawia się jako mąż Estery. Piątym królem był Artakserkses. Za jego rządów do Jerozolimy wrócił najpierw Ezdrasz, a 13 lat później także Nehemiasz. Artakserkses pozwolił Nehemiaszowi odbudować także mury Jerozolimy. Persowie byli dość przychylni innym narodom. Pozwolili najpierw na odbudowę świątyni w Jerozolimie, a potem kilkadziesiąt lat później także na odbudowę murów tego miasta. Z odbudową Jerozolimy wiąże się proroctwo z księgi Daniela 9:25. Mowa tam o tygodniach, po których ma się pojawić Pomazaniec czyli Mesjasz albo Chrystus. Żydzi, a później wielu chrześcijan obliczało ten okres. Daniela 9:25 mówi o tym, że należy zacząć liczyć od momentu kiedy wyszło pozwolenie na odbudowę Jerozolimy. A o tym właśnie mówi Nehemiasza rozdział 2. Z tego powodu wielu starało się dokładnie określić kiedy był 20 rok króla Artakserksesa. Przypominam, że niektóre podane fakty nie są pewne. Grupa na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna Lecz teraz oznajmię ci prawdę: Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu (Daniela 11:2) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/11/2 A gdy królem został Kserkses, na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu (Ezdrasza 4:6) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/6 W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego (Ezdrasza 4:24) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/24 Otóż w tych dniach, gdy król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie, http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Estery/1/2 Po tych wydarzeniach, za panowania Artakserksesa, króla perskiego, wyruszył Ezdrasz, syn Serajasza, syna Asariasza, syna Chilkiasza http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/7/1 W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Nehemiasza/2/1 Przeto wiedz i zrozum: Odkąd objawiło się słowo o ponownej odbudowie Jeruzalemu aż do Pomazańca-Księcia jest siedem tygodni, w ciągu sześćdziesięciu dwu tygodni znowu będzie odbudowane z rynkiem i rowami miejskimi; a będą to ciężkie czasy. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/9/25
Dzisiaj chciałbym kontynuować historię królów perskich, którzy są związani z historią biblijną. W poprzednim odcinku mówiłem głównie o Cyrusie Wielkim. Dzisiaj będziemy kontynuować historię imperium, które założył. Jak zwykle treść będzie wiązać historię opisaną w Biblii z tą historią pochodzącą z innych źródeł.
W Księdze Daniela w rozdziale 11 czytamy zapowiedź o wojnie Persji z Grecją. Daniela 11:2 mówi: “Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu”. Kim byli ci czterej królowie Persji? Daniela 11:1 mówi o rządach Dariusza Meda. Po nim rządzili: Cyrus Wielki, Kambyzes II, Dariusz I oraz Kserkses I. Cyrusowi Wielkiemu poświęciłem poprzedni odcinek. Dziś zajmiemy się pozostałymi trzema.
Kambyzes II był synem Cyrusa. Podczas jego panowania doszło do dwóch zaćmień księżyca. Stąd wiemy, że jego siódmy rok panowania to był rok od wiosny 523 do wiosny 522 pne. Dzięki temu możemy obliczyć ostatni rok panowania Cyrusa. Zginął on podczas wyprawy wojennej w 530 pne. Jego syn Kambyzes II podbił Egipt, ale czy występuje on w Biblii?
Problem z królami perskimi w Biblii jest taki, że wielu z nich określono jako Aswerusa. Dodatkowo zamieszanie wprowadzili tłumacze, którzy myśleli, że to król Kserkses. I tak np. w Biblii warszawskiej w Księdze Ezdrasza 4:6 czytamy o skardze, która ludzie złożyli królowi Kserksesowi. Tak naprawdę w tym miejscu Biblii występuje imię Aswerus. Podobnie jest z księgą Estery. Tamten król także jest nazwany Aswerusem. Czy więc król Persji z księgi Ezdrasza i Estery to ten sam król?
W Ezdrasza 4:6 czytamy: "gdy królem został Aswerus (w wielu Bibliach przetłumaczono to na Kserkses), na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu". Był to prawdopodobnie syn Cyrusa Wielkiego czyli Kambyzes II, który podbił Egipt. Zginął on w tajemniczych okolicznościach i tron na krótki czas przejął człowiek, którego w kolejnym wersecie Ezdrasza 4:7 nazwano Artakserksesem. To właśnie on kazał wstrzymać odbudowę świątyni w Jerozolimie. Skąd wiemy, że Aswerus to Kambyzes II?
W Ezdrasza 4:26 czytamy: "W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego". Z historii wiemy, że przed Dariuszem I Wielkim panował właśnie Kambyzes II nazwany w Biblii Aswerusem, a po nim krótko panował pewien uzurpator nazwany w Biblii Artakserksesem.
Tak więc panował Cyrus Wielki, który zezwolił na powrót Żydów do Jerozolimy oraz na odbudowę świątyni. Później panował jego syn Kambyzes II, który podbił Egipt. Po nim panował uzurpator, który zakazał odbudowy. Ponownie wydał zgodę na odbudowę świątyni Dariusz I Wielki. Z historii Dariusz jest znany z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Kim więc był ten król, który wg Daniela 11:2 miał wysłać wszystkich przeciwko Grecji?
Dariusz Wielki zaatakowała Greków, ale Ateńczycy pokonali jego armię pod Maratonem. Dariusz chciał się zemścić, ale zmarł. Jego syn nazywał się Kserkses i to chyba właśnie on jest królem Aswerusem z księgi Estery. Czytamy tam: “król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie” (Estery 1:2). Właśnie ten król zebrał wielką armię aby uderzyć na Greków. Herodot opisuje jego wybuchy gniewu. Podobny opis znajdujemy w księdze Estery. Król ten, czyli Kserkses opanował kilka buntów i rzucił całą armię na Grecję. Tam doszło do trzech sławnych bitew.
Kserkses nie mógł się przedostać przez wąwóz Termopile, którego broniło między innymi 300 Spartan pod wodzą Leonidasa. Gdy ich pokonał zdobył i spalił Ateny. Niestety dla niego jego flota została pokonana w bitwie morskiej pod Salaminą. Kserkses wrócił więc do Persji, a wojnę kontynuował jego szwagier Mardoniusz. Przegrał on jednak w bitwie pod Platejami. Tam zginął i była to ostatnia próba podbicia Grecji przez Persów. Później sytuacja się odmieniła i to Grecy pod wodzą Aleksandra Wielkiego podbili Persję, ale to już inna historia.
Kolejnym królem Persji był Artakserkses, który pozwolił Ezdraszowi, a potem Nehemiaszowi wrócić do Jerozolimy. Ezdrasz opisuje swoją podróż do Jerozolimy w Ezdrasza 7. Z kolei Nehemiasz pisze: “W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem” (Nehemiasza 2:1). Ezdrasz wyruszył w 7 roku panowania Artakserksesa, a Nehemiasz w 20. Pozwala nam to określić kiedy działy się rzeczy opisywane w tych dwóch księgach.
Kolejni królowie Perscy nie pojawiają się już w Biblii. Powtórzmy jednak tych pięciu, którzy mają swój udział w historii biblijnej. Cyrus Wielki zdobył Babilon i dwa lata później wypuścił Żydów aby ze złotem wrócili i odbudowali świątynię. Po nim panował Kambyzes II. Za jego czasów napisano skargę na Żydów i później przyszedł zakaz odbudowy. Żydzi odwołali się za rządów trzeciego władcy czyli Dariusza Wielkiego. Z historii znany on jest z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Jego syn Kserkses również zaatakował Grecję i chociaż wygrał pod Termopilami to przegrał pod Salaminą i pod Platejami. W Biblii pojawia się jako mąż Estery. Piątym królem był Artakserkses. Za jego rządów do Jerozolimy wrócił najpierw Ezdrasz, a 13 lat później także Nehemiasz. Artakserkses pozwolił Nehemiaszowi odbudować także mury Jerozolimy.
Persowie byli dość przychylni innym narodom. Pozwolili najpierw na odbudowę świątyni w Jerozolimie, a potem kilkadziesiąt lat później także na odbudowę murów tego miasta. Z odbudową Jerozolimy wiąże się proroctwo z księgi Daniela 9:25. Mowa tam o tygodniach, po których ma się pojawić Pomazaniec czyli Mesjasz albo Chrystus. Żydzi, a później wielu chrześcijan obliczało ten okres. Daniela 9:25 mówi o tym, że należy zacząć liczyć od momentu kiedy wyszło pozwolenie na odbudowę Jerozolimy. A o tym właśnie mówi Nehemiasza rozdział 2. Z tego powodu wielu starało się dokładnie określić kiedy był 20 rok króla Artakserksesa.
Przypominam, że niektóre podane fakty nie są pewne.
Grupa na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
Lecz teraz oznajmię ci prawdę: Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu (Daniela 11:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/11/2
A gdy królem został Kserkses, na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu (Ezdrasza 4:6)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/6
W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego (Ezdrasza 4:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/24
Otóż w tych dniach, gdy król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie,
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Estery/1/2
Po tych wydarzeniach, za panowania Artakserksesa, króla perskiego, wyruszył Ezdrasz, syn Serajasza, syna Asariasza, syna Chilkiasza
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/7/1
W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Nehemiasza/2/1
Przeto wiedz i zrozum: Odkąd objawiło się słowo o ponownej odbudowie Jeruzalemu aż do Pomazańca-Księcia jest siedem tygodni, w ciągu sześćdziesięciu dwu tygodni znowu będzie odbudowane z rynkiem i rowami miejskimi; a będą to ciężkie czasy.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/9/25
W Księdze Daniela w rozdziale 11 czytamy zapowiedź o wojnie Persji z Grecją. Daniela 11:2 mówi: “Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu”. Kim byli ci czterej królowie Persji? Daniela 11:1 mówi o rządach Dariusza Meda. Po nim rządzili: Cyrus Wielki, Kambyzes II, Dariusz I oraz Kserkses I. Cyrusowi Wielkiemu poświęciłem poprzedni odcinek. Dziś zajmiemy się pozostałymi trzema.
Kambyzes II był synem Cyrusa. Podczas jego panowania doszło do dwóch zaćmień księżyca. Stąd wiemy, że jego siódmy rok panowania to był rok od wiosny 523 do wiosny 522 pne. Dzięki temu możemy obliczyć ostatni rok panowania Cyrusa. Zginął on podczas wyprawy wojennej w 530 pne. Jego syn Kambyzes II podbił Egipt, ale czy występuje on w Biblii?
Problem z królami perskimi w Biblii jest taki, że wielu z nich określono jako Aswerusa. Dodatkowo zamieszanie wprowadzili tłumacze, którzy myśleli, że to król Kserkses. I tak np. w Biblii warszawskiej w Księdze Ezdrasza 4:6 czytamy o skardze, która ludzie złożyli królowi Kserksesowi. Tak naprawdę w tym miejscu Biblii występuje imię Aswerus. Podobnie jest z księgą Estery. Tamten król także jest nazwany Aswerusem. Czy więc król Persji z księgi Ezdrasza i Estery to ten sam król?
W Ezdrasza 4:6 czytamy: "gdy królem został Aswerus (w wielu Bibliach przetłumaczono to na Kserkses), na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu". Był to prawdopodobnie syn Cyrusa Wielkiego czyli Kambyzes II, który podbił Egipt. Zginął on w tajemniczych okolicznościach i tron na krótki czas przejął człowiek, którego w kolejnym wersecie Ezdrasza 4:7 nazwano Artakserksesem. To właśnie on kazał wstrzymać odbudowę świątyni w Jerozolimie. Skąd wiemy, że Aswerus to Kambyzes II?
W Ezdrasza 4:26 czytamy: "W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego". Z historii wiemy, że przed Dariuszem I Wielkim panował właśnie Kambyzes II nazwany w Biblii Aswerusem, a po nim krótko panował pewien uzurpator nazwany w Biblii Artakserksesem.
Tak więc panował Cyrus Wielki, który zezwolił na powrót Żydów do Jerozolimy oraz na odbudowę świątyni. Później panował jego syn Kambyzes II, który podbił Egipt. Po nim panował uzurpator, który zakazał odbudowy. Ponownie wydał zgodę na odbudowę świątyni Dariusz I Wielki. Z historii Dariusz jest znany z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Kim więc był ten król, który wg Daniela 11:2 miał wysłać wszystkich przeciwko Grecji?
Dariusz Wielki zaatakowała Greków, ale Ateńczycy pokonali jego armię pod Maratonem. Dariusz chciał się zemścić, ale zmarł. Jego syn nazywał się Kserkses i to chyba właśnie on jest królem Aswerusem z księgi Estery. Czytamy tam: “król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie” (Estery 1:2). Właśnie ten król zebrał wielką armię aby uderzyć na Greków. Herodot opisuje jego wybuchy gniewu. Podobny opis znajdujemy w księdze Estery. Król ten, czyli Kserkses opanował kilka buntów i rzucił całą armię na Grecję. Tam doszło do trzech sławnych bitew.
Kserkses nie mógł się przedostać przez wąwóz Termopile, którego broniło między innymi 300 Spartan pod wodzą Leonidasa. Gdy ich pokonał zdobył i spalił Ateny. Niestety dla niego jego flota została pokonana w bitwie morskiej pod Salaminą. Kserkses wrócił więc do Persji, a wojnę kontynuował jego szwagier Mardoniusz. Przegrał on jednak w bitwie pod Platejami. Tam zginął i była to ostatnia próba podbicia Grecji przez Persów. Później sytuacja się odmieniła i to Grecy pod wodzą Aleksandra Wielkiego podbili Persję, ale to już inna historia.
Kolejnym królem Persji był Artakserkses, który pozwolił Ezdraszowi, a potem Nehemiaszowi wrócić do Jerozolimy. Ezdrasz opisuje swoją podróż do Jerozolimy w Ezdrasza 7. Z kolei Nehemiasz pisze: “W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem” (Nehemiasza 2:1). Ezdrasz wyruszył w 7 roku panowania Artakserksesa, a Nehemiasz w 20. Pozwala nam to określić kiedy działy się rzeczy opisywane w tych dwóch księgach.
Kolejni królowie Perscy nie pojawiają się już w Biblii. Powtórzmy jednak tych pięciu, którzy mają swój udział w historii biblijnej. Cyrus Wielki zdobył Babilon i dwa lata później wypuścił Żydów aby ze złotem wrócili i odbudowali świątynię. Po nim panował Kambyzes II. Za jego czasów napisano skargę na Żydów i później przyszedł zakaz odbudowy. Żydzi odwołali się za rządów trzeciego władcy czyli Dariusza Wielkiego. Z historii znany on jest z ataku na Grecję i przegranej pod Maratonem. Jego syn Kserkses również zaatakował Grecję i chociaż wygrał pod Termopilami to przegrał pod Salaminą i pod Platejami. W Biblii pojawia się jako mąż Estery. Piątym królem był Artakserkses. Za jego rządów do Jerozolimy wrócił najpierw Ezdrasz, a 13 lat później także Nehemiasz. Artakserkses pozwolił Nehemiaszowi odbudować także mury Jerozolimy.
Persowie byli dość przychylni innym narodom. Pozwolili najpierw na odbudowę świątyni w Jerozolimie, a potem kilkadziesiąt lat później także na odbudowę murów tego miasta. Z odbudową Jerozolimy wiąże się proroctwo z księgi Daniela 9:25. Mowa tam o tygodniach, po których ma się pojawić Pomazaniec czyli Mesjasz albo Chrystus. Żydzi, a później wielu chrześcijan obliczało ten okres. Daniela 9:25 mówi o tym, że należy zacząć liczyć od momentu kiedy wyszło pozwolenie na odbudowę Jerozolimy. A o tym właśnie mówi Nehemiasza rozdział 2. Z tego powodu wielu starało się dokładnie określić kiedy był 20 rok króla Artakserksesa.
Przypominam, że niektóre podane fakty nie są pewne.
Grupa na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
Lecz teraz oznajmię ci prawdę: Oto jeszcze trzej królowie powstaną w Persji, lecz czwarty zdobędzie większe bogactwa niż wszyscy. A gdy się wzmocni dzięki swoim bogactwom, poruszy wszystkich przeciwko państwu greckiemu (Daniela 11:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/11/2
A gdy królem został Kserkses, na początku jego panowania, napisali skargę na mieszkańców Judei i Jeruzalemu (Ezdrasza 4:6)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/6
W ten sposób ustała praca nad domem Bożym w Jeruzalemie i była wstrzymana aż do drugiego roku panowania Dariusza, króla perskiego (Ezdrasza 4:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/4/24
Otóż w tych dniach, gdy król Achaszwerosz zasiadał na swoim tronie królewskim na zamku w Suzie,
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Estery/1/2
Po tych wydarzeniach, za panowania Artakserksesa, króla perskiego, wyruszył Ezdrasz, syn Serajasza, syna Asariasza, syna Chilkiasza
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/7/1
W miesiącu Nisan, w dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa, usługując mu jako podczaszy, wziąłem wino i podałem królowi, a nigdy przedtem tak źle nie wyglądałem.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Nehemiasza/2/1
Przeto wiedz i zrozum: Odkąd objawiło się słowo o ponownej odbudowie Jeruzalemu aż do Pomazańca-Księcia jest siedem tygodni, w ciągu sześćdziesięciu dwu tygodni znowu będzie odbudowane z rynkiem i rowami miejskimi; a będą to ciężkie czasy.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/9/25
23 - Cyrus Wielki
2021-07-20 12:01:05
O Persach słyszałem dużo. Jako chłopak byłem zafascynowany wojnami grecko-perskimi, a szczególnie bitwami pod Maratonem czy Termopilami. O istnieniu Medów dowiedziałem się czytając Księgę Daniela. W piątym rozdziale czytamy o piśmie na ścianie oraz o tym, że Babilon - “twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom” (Daniela 5:28). O tym, że Persowie zdobyli Babilon wiedziałem, ale skąd się wzięli ci Medowie i dlaczego ich wymieniono jako pierwszych? Ciekawie na to pytanie odpowiada Księga Daniela w rozdziale 8. Są tam opisane zmagania pomiędzy Grecją a Medo-Persją. Grecję przedstawiono jako kozła z jednym rogiem, bo Grecją rządził jeden król, ale Medo-Persję przedstawiono jako barana z dwoma rogami, bo to państwo składało się z dwóch części. W Daniela 8:3 czytamy: “oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później”. Zauważmy, że baran miał dwa rogi, ale nie były one równe. Jeden był dłuższy i on wyrósł później. Tak więc Medo-Persja to było państwo, w którym tym ważniejszym członem była najpierw Media, a potem na czoło wysunęła się Persja. Zacznijmy więc od Medi. Z punktu widzenia Izraelitów imperiami były kolejno: Egipt, Asyria, Babilon, a potem Medo-Persja. Nie znaczy to, że nie było wtedy na świecie innych imperiów, po prostu Izraelitom zagrażały kolejno te cztery i dlatego tym czterem Biblia poświęca swoje karty. Np. po śmierci Salomona faraon Necho zdobył Jerozolimę i być może zabrał arkę. Później nową potęgą stała się Asyria. Zdobyła ona północne królestwo Izraela, ale Juda przetrwała. Asyria rządziła na terenie, który historycy określają jako tz. żyzny półksiężyc. Później jednak doszło do wojny domowej w Asyrii. Wojny pomiędzy dwoma braćmi. Wykorzystały to różne ludy, które chciały się wyzwolić spod panowania Asyrii. Byli to Babilończycy na południu oraz Medowie na północy. Zawarli oni sojusz. W dawnych czasach nie spisywano sojuszy pomiędzy państwami, ale sojusze wojskowe wspierano małżeństwem. Następca tronu Nabuchodonozor ożenił się z medyjską księżniczką Amytis. Pochodziła ona z północy z górskich rejonów, a teraz po ślubie mieszkała z królem Babilonu w miejscu płaskim jak naleśnik. Podobno bardzo tęskniła za górami porośniętymi roślinnością. Właśnie dla niej Nabuchodonozor zbudował wiszące ogrody w Babilonie - jeden z siedmiu cudów świata starożytnego. Babilończycy i Medowie razem pokonali Asyrię. Podzielili się też zdobyczą. Babilończycy dostali południe, w tym ziemię obiecaną, a Medowie północ. Zauważcie, że nie powiedziałem jeszcze nic o Persach. Wraz z Babilończykami i Medami Niniwę zdobyli także Persowie. W tamtym jednak okresie byli oni wasalami Medów. Jak doszło do odwrócenia tych ról? Herodot pisze, że król Medii miał sen o swojej córce. Jej syn miał zabrać mu imperium. Nakazał jej więc wyjść za mąż za księcia Persji, który był jego wasalem. Właśnie z tego małżeństwa narodził się Cyrus. Pokonał on później Medów i objął władzę nad całym imperium medo-perskim. Dlaczego Medowie na to przystali? Zauważcie, że jego matka Cyrusa była Medyjka, tak więc Medowie się nie buntowali, bo uważali go za swojego. Cyrus nie dyskryminował też Medów. Świadczy o tym Daniela 7:1, gdzie czytamy o tym co się wydarzyło po zdobyciu Babilonu. Jest tam napisane: “Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata”. Królem całego państwa był Cyrus, ale tymi podbitymi terenami rządził wyznaczony przez niego Med o imieniu Dariusz. W królestwie Cyrusa Wielkiego urzędy dostawali zarówno Persowie jak i Medowie. Niemniej od teraz to Persowie byli tymi ważniejszymi. Wróćmy jednak do wcześniejszego okresu. Cyrus Wielki najpierw pokonał swojego dziadka, króla Medii. Wg Herodota armia Medyjska przeszła na stronę Cyrusa. Tak więc zjednoczył on państwo Persów i Medów. Później walczył z najbogatszym człowiekiem na świecie. Król Lidii miał na imię Krezus. Do dzisiaj mówi się bogaty jak Krezus. Najstarsze odnalezione monety są właśnie z tego państwa, są z Lidii. Były wykonane z elektrum czyli stopu złota i srebra. Cyrus Wielki pokonał Krezusa. Potem wg jednej wersji go zabił, a według drugiej zatrzymał go jako swojego doradcę. Dlaczego jest to ważne dla biblijnej historii to za chwilę. Najpierw data podboju Babilonu. Wg wielu źródeł Cyrus Wielki zdobył Babilon w 539 roku p.n.e. Jest to tak dokładnie ustalona data, że wg niej datuje się inne wydarzenia. W każdym bądź razie. Po zdobyciu Babilonu Cyrus powierzył władzę nad tym państwem Dariuszowi Medowi, a sam dalej walczył. Ostatnim władcą Babilonu był Nabonid, ale przekazał on także władzę swojemu synowi Baltazarowi. Był on także królem vivente rege, czyli za życia poprzedniego króla swojego ojca. W Daniela rozdziale 5 król Baltazar woła, że ten co odczyta pismo ze ściany zostanie trzecim w królestwie. Ma to sens, bo rządził już wtedy Nabonid oraz jego syn Baltazar. Wg Biblii Daniel odczytał ten napis i w nagrodę został trzecim w królestwie. Królestwie, które tej nocy upadło, bo zdobył je Cyrus. W Babilonie przebywał wtedy Baltazar i zginął on podczas szturmu. Nabonid wraz z armią przebywał jednak poza miastem i zginął dużo później. Być może z tego powodu Babilonem rządził Dariusz Med. Był rok 539 p.n.e. i Cyrus mimo zdobycia Babilonu walczył z pozostałym wojskiem babilońskim przebywającym poza stolicą. Starał się też zabić króla Nabonida. Gdy to się stało był już prawdopodobnie rok 538. Wtedy Cyrus wydał dekret o którym czytamy w Księdze Ezdrasza: “W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje” (Ezdrasza 1:1). Zanim przypomnimy co kazał ogłosić zajmijmy się tym “pierwszym rokiem panowania Cyrusa”. Wacław II został królem Czech w 1297 roku. Trzy lata później w 1300 został koronowany także na króla Polski. Zauważmy, że rok 1300 był dla Czechów 4 rokiem panowania, ale dla Polaków ten samo rok 1300 był 1 rokiem panowania. Wracając do Cyrusa. Został on królem Persji wiele lat wcześniej, potem został także królem Medii. Jednak w 538 roku został królem Babilonu. Dla Daniela, mieszkańca Babilonu, był to pierwszy rok panowania Cyrusa. Tak więc Cyrus w pierwszym roku panowania jako król Babilonu wydał dekret zezwalający Żydom powrót do Jerozolimy. Żydzi dowiedzieli się o tym pod koniec 538 lub na początku 537. Musieli się przygotować, a potem wyruszyć w 4-miesięczną podróż do Jerozolimy. Ezdrasza rozdział 3 mówi, że w miesiącu siódmym już mieszkali z powrotem w Jerozolimie i okolicach. Co ciekawe jedno z biblijnych proroctw zapowiadało, że król o imieniu Cyrus wykona wolę Boga. W Izajasza 44:28 czytamy: “Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona”. W kolejnym rozdziale Biblia nazywa Cyrusa wręcz “pomazańcem” (Izajasza 45:1). Przypomnę, że słowo pomazaniec, po hebrajsku brzmiało mesjasz, a po grecku chrystus. Tak więc Cyrus był pomazańcem, który wg Pisma Świętego został wybrany do wykonania woli Boga. Pozwolił on wrócić Żydom do Jerozolimy. Pozwolił ją odbudować. Oddał im także wszystkie złote naczynia, które wcześniej zabrali Babilończycy. Dlaczego to zrobił? Jest to chyba jedyny przypadek w historii, kiedy to zdobywca uwalnia niewolników i jeszcze daje im złoto na drogę. Dlaczego Cyrus to zrobił? Historycy wskazują na jego tolerancję religijną. Warto przypomnieć, że Cyrus nie wyróżnił tylko Żydów, ale wypuścił wszystkich niewolników, którzy byli w Babilonie i wszystkim nakazał to samo. Mieli oni wrócić do swoich ziem i odbudować swoje świątynie. Jest to duża zmiana w porównaniu do Babilończyków, którzy starali się zmusić innych do swojej religii. Teraz Cyrus, który miał swoją religię wypuszcza inne ludy, między innymi Żydów i wręcz nakazuje im odbudować swoje miejsca wielbienia. Ja osobiście mam swoją własną teorię dlaczego Cyrus wypuścił Żydów i jeszcze oddał im złote naczynia ze świątyni w Jerozolimie. Pamiętajmy, że przed podbiciem Babilonu Cyrus podbił Lidię i zdobył bogactwa Krezusa. Być może miał tak wiele bogactwa, że nie zależało mu wcale na tych złotych naczyniach, które oddał Żydom, którzy z powrotem zanieśli je do Jerozolimy. W ten sposób Cyrus pojawia się imiennie w Biblii wielokrotnie i jest nawet nazywany mesjaszem albo chrystusem. Jego potomkowie wdali się w wojnę z Grekami, ale o tym opowiem wam w kolejnym odcinku. Peres - twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom (Daniela 5:28). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/5/28 A gdy podniosłem oczy, widziałem, a oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później (Daniela 8:3). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/8/3 A Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata (Daniela 6:1) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/6/1 W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje (Ezdrasza 1:1) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/1/1 Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Izajasza/44/28
O Persach słyszałem dużo. Jako chłopak byłem zafascynowany wojnami grecko-perskimi, a szczególnie bitwami pod Maratonem czy Termopilami. O istnieniu Medów dowiedziałem się czytając Księgę Daniela. W piątym rozdziale czytamy o piśmie na ścianie oraz o tym, że Babilon - “twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom” (Daniela 5:28). O tym, że Persowie zdobyli Babilon wiedziałem, ale skąd się wzięli ci Medowie i dlaczego ich wymieniono jako pierwszych?
Ciekawie na to pytanie odpowiada Księga Daniela w rozdziale 8. Są tam opisane zmagania pomiędzy Grecją a Medo-Persją. Grecję przedstawiono jako kozła z jednym rogiem, bo Grecją rządził jeden król, ale Medo-Persję przedstawiono jako barana z dwoma rogami, bo to państwo składało się z dwóch części. W Daniela 8:3 czytamy: “oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później”. Zauważmy, że baran miał dwa rogi, ale nie były one równe. Jeden był dłuższy i on wyrósł później. Tak więc Medo-Persja to było państwo, w którym tym ważniejszym członem była najpierw Media, a potem na czoło wysunęła się Persja. Zacznijmy więc od Medi.
Z punktu widzenia Izraelitów imperiami były kolejno: Egipt, Asyria, Babilon, a potem Medo-Persja. Nie znaczy to, że nie było wtedy na świecie innych imperiów, po prostu Izraelitom zagrażały kolejno te cztery i dlatego tym czterem Biblia poświęca swoje karty. Np. po śmierci Salomona faraon Necho zdobył Jerozolimę i być może zabrał arkę. Później nową potęgą stała się Asyria. Zdobyła ona północne królestwo Izraela, ale Juda przetrwała. Asyria rządziła na terenie, który historycy określają jako tz. żyzny półksiężyc. Później jednak doszło do wojny domowej w Asyrii. Wojny pomiędzy dwoma braćmi. Wykorzystały to różne ludy, które chciały się wyzwolić spod panowania Asyrii. Byli to Babilończycy na południu oraz Medowie na północy. Zawarli oni sojusz.
W dawnych czasach nie spisywano sojuszy pomiędzy państwami, ale sojusze wojskowe wspierano małżeństwem. Następca tronu Nabuchodonozor ożenił się z medyjską księżniczką Amytis. Pochodziła ona z północy z górskich rejonów, a teraz po ślubie mieszkała z królem Babilonu w miejscu płaskim jak naleśnik. Podobno bardzo tęskniła za górami porośniętymi roślinnością. Właśnie dla niej Nabuchodonozor zbudował wiszące ogrody w Babilonie - jeden z siedmiu cudów świata starożytnego. Babilończycy i Medowie razem pokonali Asyrię. Podzielili się też zdobyczą. Babilończycy dostali południe, w tym ziemię obiecaną, a Medowie północ. Zauważcie, że nie powiedziałem jeszcze nic o Persach.
Wraz z Babilończykami i Medami Niniwę zdobyli także Persowie. W tamtym jednak okresie byli oni wasalami Medów. Jak doszło do odwrócenia tych ról? Herodot pisze, że król Medii miał sen o swojej córce. Jej syn miał zabrać mu imperium. Nakazał jej więc wyjść za mąż za księcia Persji, który był jego wasalem. Właśnie z tego małżeństwa narodził się Cyrus. Pokonał on później Medów i objął władzę nad całym imperium medo-perskim. Dlaczego Medowie na to przystali?
Zauważcie, że jego matka Cyrusa była Medyjka, tak więc Medowie się nie buntowali, bo uważali go za swojego. Cyrus nie dyskryminował też Medów. Świadczy o tym Daniela 7:1, gdzie czytamy o tym co się wydarzyło po zdobyciu Babilonu. Jest tam napisane: “Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata”. Królem całego państwa był Cyrus, ale tymi podbitymi terenami rządził wyznaczony przez niego Med o imieniu Dariusz. W królestwie Cyrusa Wielkiego urzędy dostawali zarówno Persowie jak i Medowie. Niemniej od teraz to Persowie byli tymi ważniejszymi.
Wróćmy jednak do wcześniejszego okresu. Cyrus Wielki najpierw pokonał swojego dziadka, króla Medii. Wg Herodota armia Medyjska przeszła na stronę Cyrusa. Tak więc zjednoczył on państwo Persów i Medów. Później walczył z najbogatszym człowiekiem na świecie. Król Lidii miał na imię Krezus. Do dzisiaj mówi się bogaty jak Krezus. Najstarsze odnalezione monety są właśnie z tego państwa, są z Lidii. Były wykonane z elektrum czyli stopu złota i srebra. Cyrus Wielki pokonał Krezusa. Potem wg jednej wersji go zabił, a według drugiej zatrzymał go jako swojego doradcę. Dlaczego jest to ważne dla biblijnej historii to za chwilę. Najpierw data podboju Babilonu.
Wg wielu źródeł Cyrus Wielki zdobył Babilon w 539 roku p.n.e. Jest to tak dokładnie ustalona data, że wg niej datuje się inne wydarzenia. W każdym bądź razie. Po zdobyciu Babilonu Cyrus powierzył władzę nad tym państwem Dariuszowi Medowi, a sam dalej walczył. Ostatnim władcą Babilonu był Nabonid, ale przekazał on także władzę swojemu synowi Baltazarowi. Był on także królem vivente rege, czyli za życia poprzedniego króla swojego ojca. W Daniela rozdziale 5 król Baltazar woła, że ten co odczyta pismo ze ściany zostanie trzecim w królestwie. Ma to sens, bo rządził już wtedy Nabonid oraz jego syn Baltazar. Wg Biblii Daniel odczytał ten napis i w nagrodę został trzecim w królestwie. Królestwie, które tej nocy upadło, bo zdobył je Cyrus.
W Babilonie przebywał wtedy Baltazar i zginął on podczas szturmu. Nabonid wraz z armią przebywał jednak poza miastem i zginął dużo później. Być może z tego powodu Babilonem rządził Dariusz Med. Był rok 539 p.n.e. i Cyrus mimo zdobycia Babilonu walczył z pozostałym wojskiem babilońskim przebywającym poza stolicą. Starał się też zabić króla Nabonida. Gdy to się stało był już prawdopodobnie rok 538. Wtedy Cyrus wydał dekret o którym czytamy w Księdze Ezdrasza: “W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje” (Ezdrasza 1:1). Zanim przypomnimy co kazał ogłosić zajmijmy się tym “pierwszym rokiem panowania Cyrusa”.
Wacław II został królem Czech w 1297 roku. Trzy lata później w 1300 został koronowany także na króla Polski. Zauważmy, że rok 1300 był dla Czechów 4 rokiem panowania, ale dla Polaków ten samo rok 1300 był 1 rokiem panowania. Wracając do Cyrusa. Został on królem Persji wiele lat wcześniej, potem został także królem Medii. Jednak w 538 roku został królem Babilonu. Dla Daniela, mieszkańca Babilonu, był to pierwszy rok panowania Cyrusa. Tak więc Cyrus w pierwszym roku panowania jako król Babilonu wydał dekret zezwalający Żydom powrót do Jerozolimy. Żydzi dowiedzieli się o tym pod koniec 538 lub na początku 537. Musieli się przygotować, a potem wyruszyć w 4-miesięczną podróż do Jerozolimy. Ezdrasza rozdział 3 mówi, że w miesiącu siódmym już mieszkali z powrotem w Jerozolimie i okolicach.
Co ciekawe jedno z biblijnych proroctw zapowiadało, że król o imieniu Cyrus wykona wolę Boga. W Izajasza 44:28 czytamy: “Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona”. W kolejnym rozdziale Biblia nazywa Cyrusa wręcz “pomazańcem” (Izajasza 45:1). Przypomnę, że słowo pomazaniec, po hebrajsku brzmiało mesjasz, a po grecku chrystus. Tak więc Cyrus był pomazańcem, który wg Pisma Świętego został wybrany do wykonania woli Boga. Pozwolił on wrócić Żydom do Jerozolimy. Pozwolił ją odbudować. Oddał im także wszystkie złote naczynia, które wcześniej zabrali Babilończycy. Dlaczego to zrobił?
Jest to chyba jedyny przypadek w historii, kiedy to zdobywca uwalnia niewolników i jeszcze daje im złoto na drogę. Dlaczego Cyrus to zrobił? Historycy wskazują na jego tolerancję religijną. Warto przypomnieć, że Cyrus nie wyróżnił tylko Żydów, ale wypuścił wszystkich niewolników, którzy byli w Babilonie i wszystkim nakazał to samo. Mieli oni wrócić do swoich ziem i odbudować swoje świątynie. Jest to duża zmiana w porównaniu do Babilończyków, którzy starali się zmusić innych do swojej religii. Teraz Cyrus, który miał swoją religię wypuszcza inne ludy, między innymi Żydów i wręcz nakazuje im odbudować swoje miejsca wielbienia.
Ja osobiście mam swoją własną teorię dlaczego Cyrus wypuścił Żydów i jeszcze oddał im złote naczynia ze świątyni w Jerozolimie. Pamiętajmy, że przed podbiciem Babilonu Cyrus podbił Lidię i zdobył bogactwa Krezusa. Być może miał tak wiele bogactwa, że nie zależało mu wcale na tych złotych naczyniach, które oddał Żydom, którzy z powrotem zanieśli je do Jerozolimy. W ten sposób Cyrus pojawia się imiennie w Biblii wielokrotnie i jest nawet nazywany mesjaszem albo chrystusem. Jego potomkowie wdali się w wojnę z Grekami, ale o tym opowiem wam w kolejnym odcinku.
Peres - twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom (Daniela 5:28).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/5/28
A gdy podniosłem oczy, widziałem, a oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później (Daniela 8:3).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/8/3
A Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata (Daniela 6:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/6/1
W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje (Ezdrasza 1:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/1/1
Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Izajasza/44/28
Ciekawie na to pytanie odpowiada Księga Daniela w rozdziale 8. Są tam opisane zmagania pomiędzy Grecją a Medo-Persją. Grecję przedstawiono jako kozła z jednym rogiem, bo Grecją rządził jeden król, ale Medo-Persję przedstawiono jako barana z dwoma rogami, bo to państwo składało się z dwóch części. W Daniela 8:3 czytamy: “oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później”. Zauważmy, że baran miał dwa rogi, ale nie były one równe. Jeden był dłuższy i on wyrósł później. Tak więc Medo-Persja to było państwo, w którym tym ważniejszym członem była najpierw Media, a potem na czoło wysunęła się Persja. Zacznijmy więc od Medi.
Z punktu widzenia Izraelitów imperiami były kolejno: Egipt, Asyria, Babilon, a potem Medo-Persja. Nie znaczy to, że nie było wtedy na świecie innych imperiów, po prostu Izraelitom zagrażały kolejno te cztery i dlatego tym czterem Biblia poświęca swoje karty. Np. po śmierci Salomona faraon Necho zdobył Jerozolimę i być może zabrał arkę. Później nową potęgą stała się Asyria. Zdobyła ona północne królestwo Izraela, ale Juda przetrwała. Asyria rządziła na terenie, który historycy określają jako tz. żyzny półksiężyc. Później jednak doszło do wojny domowej w Asyrii. Wojny pomiędzy dwoma braćmi. Wykorzystały to różne ludy, które chciały się wyzwolić spod panowania Asyrii. Byli to Babilończycy na południu oraz Medowie na północy. Zawarli oni sojusz.
W dawnych czasach nie spisywano sojuszy pomiędzy państwami, ale sojusze wojskowe wspierano małżeństwem. Następca tronu Nabuchodonozor ożenił się z medyjską księżniczką Amytis. Pochodziła ona z północy z górskich rejonów, a teraz po ślubie mieszkała z królem Babilonu w miejscu płaskim jak naleśnik. Podobno bardzo tęskniła za górami porośniętymi roślinnością. Właśnie dla niej Nabuchodonozor zbudował wiszące ogrody w Babilonie - jeden z siedmiu cudów świata starożytnego. Babilończycy i Medowie razem pokonali Asyrię. Podzielili się też zdobyczą. Babilończycy dostali południe, w tym ziemię obiecaną, a Medowie północ. Zauważcie, że nie powiedziałem jeszcze nic o Persach.
Wraz z Babilończykami i Medami Niniwę zdobyli także Persowie. W tamtym jednak okresie byli oni wasalami Medów. Jak doszło do odwrócenia tych ról? Herodot pisze, że król Medii miał sen o swojej córce. Jej syn miał zabrać mu imperium. Nakazał jej więc wyjść za mąż za księcia Persji, który był jego wasalem. Właśnie z tego małżeństwa narodził się Cyrus. Pokonał on później Medów i objął władzę nad całym imperium medo-perskim. Dlaczego Medowie na to przystali?
Zauważcie, że jego matka Cyrusa była Medyjka, tak więc Medowie się nie buntowali, bo uważali go za swojego. Cyrus nie dyskryminował też Medów. Świadczy o tym Daniela 7:1, gdzie czytamy o tym co się wydarzyło po zdobyciu Babilonu. Jest tam napisane: “Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata”. Królem całego państwa był Cyrus, ale tymi podbitymi terenami rządził wyznaczony przez niego Med o imieniu Dariusz. W królestwie Cyrusa Wielkiego urzędy dostawali zarówno Persowie jak i Medowie. Niemniej od teraz to Persowie byli tymi ważniejszymi.
Wróćmy jednak do wcześniejszego okresu. Cyrus Wielki najpierw pokonał swojego dziadka, króla Medii. Wg Herodota armia Medyjska przeszła na stronę Cyrusa. Tak więc zjednoczył on państwo Persów i Medów. Później walczył z najbogatszym człowiekiem na świecie. Król Lidii miał na imię Krezus. Do dzisiaj mówi się bogaty jak Krezus. Najstarsze odnalezione monety są właśnie z tego państwa, są z Lidii. Były wykonane z elektrum czyli stopu złota i srebra. Cyrus Wielki pokonał Krezusa. Potem wg jednej wersji go zabił, a według drugiej zatrzymał go jako swojego doradcę. Dlaczego jest to ważne dla biblijnej historii to za chwilę. Najpierw data podboju Babilonu.
Wg wielu źródeł Cyrus Wielki zdobył Babilon w 539 roku p.n.e. Jest to tak dokładnie ustalona data, że wg niej datuje się inne wydarzenia. W każdym bądź razie. Po zdobyciu Babilonu Cyrus powierzył władzę nad tym państwem Dariuszowi Medowi, a sam dalej walczył. Ostatnim władcą Babilonu był Nabonid, ale przekazał on także władzę swojemu synowi Baltazarowi. Był on także królem vivente rege, czyli za życia poprzedniego króla swojego ojca. W Daniela rozdziale 5 król Baltazar woła, że ten co odczyta pismo ze ściany zostanie trzecim w królestwie. Ma to sens, bo rządził już wtedy Nabonid oraz jego syn Baltazar. Wg Biblii Daniel odczytał ten napis i w nagrodę został trzecim w królestwie. Królestwie, które tej nocy upadło, bo zdobył je Cyrus.
W Babilonie przebywał wtedy Baltazar i zginął on podczas szturmu. Nabonid wraz z armią przebywał jednak poza miastem i zginął dużo później. Być może z tego powodu Babilonem rządził Dariusz Med. Był rok 539 p.n.e. i Cyrus mimo zdobycia Babilonu walczył z pozostałym wojskiem babilońskim przebywającym poza stolicą. Starał się też zabić króla Nabonida. Gdy to się stało był już prawdopodobnie rok 538. Wtedy Cyrus wydał dekret o którym czytamy w Księdze Ezdrasza: “W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje” (Ezdrasza 1:1). Zanim przypomnimy co kazał ogłosić zajmijmy się tym “pierwszym rokiem panowania Cyrusa”.
Wacław II został królem Czech w 1297 roku. Trzy lata później w 1300 został koronowany także na króla Polski. Zauważmy, że rok 1300 był dla Czechów 4 rokiem panowania, ale dla Polaków ten samo rok 1300 był 1 rokiem panowania. Wracając do Cyrusa. Został on królem Persji wiele lat wcześniej, potem został także królem Medii. Jednak w 538 roku został królem Babilonu. Dla Daniela, mieszkańca Babilonu, był to pierwszy rok panowania Cyrusa. Tak więc Cyrus w pierwszym roku panowania jako król Babilonu wydał dekret zezwalający Żydom powrót do Jerozolimy. Żydzi dowiedzieli się o tym pod koniec 538 lub na początku 537. Musieli się przygotować, a potem wyruszyć w 4-miesięczną podróż do Jerozolimy. Ezdrasza rozdział 3 mówi, że w miesiącu siódmym już mieszkali z powrotem w Jerozolimie i okolicach.
Co ciekawe jedno z biblijnych proroctw zapowiadało, że król o imieniu Cyrus wykona wolę Boga. W Izajasza 44:28 czytamy: “Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona”. W kolejnym rozdziale Biblia nazywa Cyrusa wręcz “pomazańcem” (Izajasza 45:1). Przypomnę, że słowo pomazaniec, po hebrajsku brzmiało mesjasz, a po grecku chrystus. Tak więc Cyrus był pomazańcem, który wg Pisma Świętego został wybrany do wykonania woli Boga. Pozwolił on wrócić Żydom do Jerozolimy. Pozwolił ją odbudować. Oddał im także wszystkie złote naczynia, które wcześniej zabrali Babilończycy. Dlaczego to zrobił?
Jest to chyba jedyny przypadek w historii, kiedy to zdobywca uwalnia niewolników i jeszcze daje im złoto na drogę. Dlaczego Cyrus to zrobił? Historycy wskazują na jego tolerancję religijną. Warto przypomnieć, że Cyrus nie wyróżnił tylko Żydów, ale wypuścił wszystkich niewolników, którzy byli w Babilonie i wszystkim nakazał to samo. Mieli oni wrócić do swoich ziem i odbudować swoje świątynie. Jest to duża zmiana w porównaniu do Babilończyków, którzy starali się zmusić innych do swojej religii. Teraz Cyrus, który miał swoją religię wypuszcza inne ludy, między innymi Żydów i wręcz nakazuje im odbudować swoje miejsca wielbienia.
Ja osobiście mam swoją własną teorię dlaczego Cyrus wypuścił Żydów i jeszcze oddał im złote naczynia ze świątyni w Jerozolimie. Pamiętajmy, że przed podbiciem Babilonu Cyrus podbił Lidię i zdobył bogactwa Krezusa. Być może miał tak wiele bogactwa, że nie zależało mu wcale na tych złotych naczyniach, które oddał Żydom, którzy z powrotem zanieśli je do Jerozolimy. W ten sposób Cyrus pojawia się imiennie w Biblii wielokrotnie i jest nawet nazywany mesjaszem albo chrystusem. Jego potomkowie wdali się w wojnę z Grekami, ale o tym opowiem wam w kolejnym odcinku.
Peres - twoje królestwo będzie podzielone i oddane Medom i Persom (Daniela 5:28).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/5/28
A gdy podniosłem oczy, widziałem, a oto baran stanął na brzegu rzeki; miał dwa rogi. Oba rogi były długie, lecz jeden był dłuższy od drugiego, a ten dłuższy wyrósł później (Daniela 8:3).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/8/3
A Dariusz Medyjczyk objął królestwo, mając sześćdziesiąt dwa lata (Daniela 6:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Daniela/6/1
W pierwszym roku panowania Cyrusa, króla perskiego, aby się spełniło słowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudził Pan ducha Cyrusa, króla perskiego, żeby ogłosił ustnie, a także pisemnie w całym swoim królestwie, co następuje (Ezdrasza 1:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezdrasza/1/1
Który mówię o Cyrusie: On moim pasterzem, wykona całkowicie moją wolę, i który mówię o Jeruzalemie: Będziesz odbudowane - a o świątyni: Będziesz na nowo założona.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Izajasza/44/28
22 - Żony Dawida
2021-06-26 18:54:51
Pierwszą żoną Dawida miała zostać starsza córka króla Saula o imieniu Merab. W zasadzie Saul nie chciał chyba mu dać swojej córki, po prostu chciał, aby go Filistyni zabili. W 1 Samuela 18:17 czytamy: “rzekł Saul do Dawida: Oto najstarsza moja córka Merab; dam ci ją za żonę. Tylko okaż mi się waleczny i prowadź wojny Pana. Myślał zaś Saul tak: Nie chciałbym tknąć go moją ręką, ale niech go dotknie ręka filistyńska”. Ostatecznie jednak oddano tą córkę komuś innemu. W międzyczasie jednak Saul się dowiedział, że jego młodsza córka Michal zakochała się w Dawidzie. Saul ponownie chciał wykorzystać to aby zabić Dawida. Kazał mu przekazać, że nie chce opłaty za narzeczoną, ale chce 100 filistyńskich napletków. Dawid od razu poszedł i zdobył 200. Innymi słowy Dawid zapłacił za swoją żonę zabiciem 200 Filistynów. Saul jednak dalej chciał zabić Dawida, teraz już swojego zięcia. Dawida uratowała właśnie jego żona Michal. W 1 Samuela 19:11 czytamy: “Wysłał Saul oprawców pod dom Dawida, by go pilnowali i rano go zabili. Lecz Michal, jego żona, doniosła o tym Dawidowi, mówiąc: Jeżeli w ciągu tej nocy nie ujdziesz z życiem, jutro zostaniesz zabity”. Michal pomogła mu uciec przez okno, a potem do łóżka położyła posążek i udawała, że Dawid leży tam chory. Dzięki temu nie wysłano za Dawidem pościgu. Gdy jednak Saul pytał swoją córkę czemu tak postąpiła odparła w wersecie 17, że Dawid zagroził jej śmiercią. Dawid przez wiele lat prowadził życie uciekiniera wtedy ożenił się z dwiema kobietami: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Czytamy o tym w 1 Samuela 25:40-43. Kolejny werset 44 mówi o tym, że Saul oddał Michal innemu mężczyźnie. Czy te wydarzenia są opisane chronologicznie? Tz. czy Dawid najpierw wziął sobie te dwie nowe żony, a Saul słysząc o tym oddał jego żonę nowemu mężowi. Czy też było na odwrót? Tego nie wiemy, w każdym bądź razie Dawid stracił Michal, ale miał dwie żony Achinoam i Abigail. Biblia niewiele o nich mówi. Achinoam urodziła syna Amnona, z którym potem było wiele problemów, a mądra Abigail urodziła Daniela, który też jest znany pod imieniem Kileab. Później Dawid wraz z tymi dwoma żonami oraz swoimi ludźmi poszedł do Gat. Od króla tego miasta dostał później Ciklag i tam umieścił obie swoje żony. Gdy później doszło do wojny pomiędzy Saulem i Filistynami, Dawid stawił się aby walczyć po stronie Filistynów. Oni się go obawiali i ostatecznie nie wziął udziału w wojnie. W międzyczasie jednak Ciklag zostało zdobyte przez Amalekitów. Wszyscy ludzie, w tym żony Dawida zostali uprowadzeni. Dawid ruszył jednak w pościg i odbił wszystkich porwanych, w tym także Achinoam i Abigail. W międzyczasie Filistyni pokonali wojsko Saula, a on sam zginął. Dawid udał się do Hebronu, czyli do miasta na terenie plemienia Judy i został tam królem. W międzyczasie królem Izraela został jedyny syn Saula. Właśnie w Hebronie urodzili się synowie Dawida. Księga 2 Samuela 3:2-5 wymienia 6 synów, każdy z innej żony. Dwie pierwsze już poznaliśmy: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Jako trzecia jest wymieniona Maaka, córka króla Geszuru. Mówiłem o niej w odcinku 3, który był poświęcony jej prawnuczce, która też tak miała na imię. Nie wiadomo kiedy Dawid zawędrował do Geszuru, ale najwyraźniej zawarł sojusz z królem tego kraju Talmajem. To małżeństwo z Maaką, córką Talmaja, króla Geszuru był najwyraźniej potwierdzeniem tego sojuszu. Kolejne trzy żony to Chaggita, Abital oraz Egla. Nie wiemy o nich wiele. Tak więc przebywając w Hebronie Dawid miał 6 żon i każda urodziła mu jednego syna. Achinoam urodziła Amnona, Abigail Daniela, Maaka Absaloma i córkę Tamar, a Chaggita Adoniasza. Wydaje się, że następcą Dawida miał być jego najstarszy syn Amnon. Zgwałcił on jednak swoją przyrodnią siostrę Tamar, za co zabił go jej brat Absalom. Ten ostatni po zabójstwie brata uciekł do swojego dziadka Talmaja do Geszuru. W międzyczasie z Dawidem chciał się skontaktować Abner, dowódca wojska króla Saula. Dawid mu odpowiedział, że go przyjmie jedynie gdy ten przyprowadzi jego pierwszą żonę Michal. Abner odebrał ją jej drugiemu mężowi i przysłał do Dawida. Jej drugi mąż podążał za nią płacząc. Może lepiej, żeby z nim została, bo z Dawidem niespecjalnie się jej układało. Przypomnijmy, że była jego pierwszą żoną. Teraz Dawid ma już przynajmniej 6 dodatkowych żon i każda urodziła mu dziecko, a Michal jest dalej bezdzietna. I tak miało pozostać, dlaczego? Dawid postanowił sprowadzić arkę Bożą do Jerozolimy. Udało się to za drugim razem. W 2 Samuela 6:16 czytamy co się wtedy wydarzyło: “A gdy Skrzynia Pańska dotarła do Miasta Dawida, Michal, córka Saula, wyjrzała przez okno i widziała, że król Dawid skakał i tańczył przed Panem, i wzgardziła nim w swoim sercu”. Gdy wrócił on do domu powiedziała, że poniżył się w oczach innych kobiet. Dawid odpowiedział, że będzie u nich szukał szacunku zamiast u Michal. Ostatni werset tego rozdziału mówi, że Michal nie miała dzieci. Wydaje się, że Dawid po prostu przestał z nią współżyć. Jeżeli tak było to Dawid złamał nakaz z Prawa Mojżeszowego. W Wyjścia 21:10 czytamy: “Jeżeli weźmie sobie inną za żonę, nie ujmie jej ani pożywienia, ani odzieży, ani obcowania cielesnego”. Zdaje się, że Michal nie brakowało pożywienia i odzieży, ale Dawid nie chciał z nią współżyć po tym wydarzeniu. W 2 Samuela 21:8 czytamy o 5 synach Michal, byli to jednak chyba synowie jej siostry Merab. Merab najwyraźniej umarła, a wychowaniem jej synów zajmowała się bezdzietna Michal. Czy Dawid zaniedbał Michal bo zajmował się pozostałymi 6 żonami. Wydaje się, że Dawid wziął sobie wtedy jeszcze więcej żon. Np. kiedy Absalom wrócił do Izraela wstawiał się za nim Joab. Później ponownie gdy chciał się dostać przed oblicze Dawida ponownie prosił o to Joab. Zauważmy, że gdyby Maaka matka Absaloma miała jakiś wpływ na Dawida prawdopodobnie syn by prosił przez nią. Najwyraźniej Dawid miał już wtedy wiele żon i nałożnic. Czytamy o tym w 2 Samuela 5:12: “Gdy Dawid przeniósł się z Hebronu, dobrał sobie jeszcze nałożnice i żony z Jeruzalemu; urodziło mu się też jeszcze więcej synów i córek”. Niestety Dawidowi było tego za mało. Wdał się więc w romans z Batszebą, żoną jednego ze swoich najwierniejszych żołnierzy Uriasza. Gdy Batszeba zaszła w ciążę, Dawid spowodował śmierć jej męża. Wtedy przyszedł prorok Natan i opowiedział mu historię bogacza, który miał wiele owieczek, ale kazał zabrać jedyną owieczkę biedaka. Oczywiście Dawid był tym bogaczem z przypowieści - miał wiele żon, ale zabrał jedyną, którą miał Uriasz. Prorok zapowiedział wtedy: “Wzbudzę zło w twoim własnym domu przeciwko tobie, na twoich oczach zabiorę ci twoje żony i dam je innemu, i będzie z nimi obcował w blasku tego słońca. Ty wprawdzie uczyniłeś to potajemnie, Ja jednak uczynię to wobec całego Izraela i przy blasku słońca” (2 Samuela 12:11-12). Jak się spełniły te słowa? Gdy Absalom się zbuntował Dawid uciekł wraz z całym swoim domem. W 2 Samuela 15:16 czytamy: “wyruszył król piechotą z całym swoim domem. Na miejscu król pozostawił dziesięć swoich nałożnic do pilnowania domu”. Dawid uciekając przed Absalomem zabrał cały swój dom, czyli wszystkie żony, nałożnice i dzieci. Zostawił tylko tych 10 kobiet. Co się z nimi stało? Za radą Achitofela zbuntowany syn Absalom na oczach całego Izraela wszedł do namiotu, gdzie przebywało tych 10 nałożnic jego ojca. Gdy Dawid pokonał już Absaloma i wrócił oddał te kobiety pod straż. Utrzymywał je ale z nimi nie współżył. Ostatnią prawdziwą żoną Dawida, którą znamy z imienia była Batszeba. Wprawdzie ich pierwsze dziecko umarło, ale drugim okazał się Salomon. Gdy Dawid się zestarzał znaleziono mu ostatnią “żonę”, która miała go ogrzewać. “Szukano pięknej dziewczyny po całym obszarze Izraela, a gdy znaleziono Abiszag, Szunamitkę, przyprowadzono ją do króla. Była to bardzo piękna dziewczyna; pielęgnowała i obsługiwała króla, lecz król z nią nie obcował” (1 Królewska 1:3-4). Dawid miał jednak wielu synów, kto miał zostać jego następcą? Przypomnijmy, że pierwszy jego syn Amnon został zabity przez trzeciego syna Absaloma. Biblia nic nie mówi o drugim synu urodzonym przez mądrą Abigail. Miał on na imię Danieli być może umarł wcześnie. Ja jednak lubię jego nieobecność w walkach o władzę po Dawidzie tłumaczyć mądrością i pokorą jego matki. W każdym bądź razie Amnon miał być chyba następcą Dawida, po jego śmierci władzę próbował przejąć Absalom. Po jego buncie i śmierci wydaje się, że do władzy szykował się czwarty syn Dawida - Adoniasz. Prorok Natan powiedział więc Batszebie, żeby poszła porozmawiać z królem Dawidem. Ten przebywał w swoich komnatach ze swoją ostatnią żoną, która go ogrzewała czyli z Abiszag. Batszeba przypomniała Dawidowi, że obiecał jej, że jej syn Salomon zostanie po nim królem, a tymczasem władzę powoli przejmuje Adoniasz. Dawid więc kazał obwołać królem Salomona i postawić wszystkich przed faktem dokonanym. Tak więc Salomon został królem vivente rege czyli za życia poprzedniego króla. Adoniasz poczekał, aż Dawid umrze, a potem poprosił Batszebę matkę Salomona, aby poprosiła dla niego o ostatnią żonę króla Dawida czyli piękną Abiszag, z którą Dawid nigdy nie współżył. W 1 Królewskiej 2:21 jest zapisana prośba Batszeby do Salomona: “Niech oddadzą Abiszag, Szunamitkę, Adoniaszowi, twemu bratu, za żonę. Tak sobie myślę, że Batszeba była trochę zazdrosną o tą ostatnią niby żonę Dawida. Salomon jednak wiedział, że za tą prośbą stoi Adoniasz i kazał go zabić. Najwyraźniej prawo do żon króla miał tylko jego następca. Nie ma jednak wzmianki co się stało z Abiszag, być może została jedną z 700 żon króla Salomona. zapraszam do grupy tego podkastu na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
Pierwszą żoną Dawida miała zostać starsza córka króla Saula o imieniu Merab. W zasadzie Saul nie chciał chyba mu dać swojej córki, po prostu chciał, aby go Filistyni zabili. W 1 Samuela 18:17 czytamy: “rzekł Saul do Dawida: Oto najstarsza moja córka Merab; dam ci ją za żonę. Tylko okaż mi się waleczny i prowadź wojny Pana. Myślał zaś Saul tak: Nie chciałbym tknąć go moją ręką, ale niech go dotknie ręka filistyńska”. Ostatecznie jednak oddano tą córkę komuś innemu. W międzyczasie jednak Saul się dowiedział, że jego młodsza córka Michal zakochała się w Dawidzie. Saul ponownie chciał wykorzystać to aby zabić Dawida. Kazał mu przekazać, że nie chce opłaty za narzeczoną, ale chce 100 filistyńskich napletków. Dawid od razu poszedł i zdobył 200. Innymi słowy Dawid zapłacił za swoją żonę zabiciem 200 Filistynów.
Saul jednak dalej chciał zabić Dawida, teraz już swojego zięcia. Dawida uratowała właśnie jego żona Michal. W 1 Samuela 19:11 czytamy: “Wysłał Saul oprawców pod dom Dawida, by go pilnowali i rano go zabili. Lecz Michal, jego żona, doniosła o tym Dawidowi, mówiąc: Jeżeli w ciągu tej nocy nie ujdziesz z życiem, jutro zostaniesz zabity”. Michal pomogła mu uciec przez okno, a potem do łóżka położyła posążek i udawała, że Dawid leży tam chory. Dzięki temu nie wysłano za Dawidem pościgu. Gdy jednak Saul pytał swoją córkę czemu tak postąpiła odparła w wersecie 17, że Dawid zagroził jej śmiercią.
Dawid przez wiele lat prowadził życie uciekiniera wtedy ożenił się z dwiema kobietami: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Czytamy o tym w 1 Samuela 25:40-43. Kolejny werset 44 mówi o tym, że Saul oddał Michal innemu mężczyźnie. Czy te wydarzenia są opisane chronologicznie? Tz. czy Dawid najpierw wziął sobie te dwie nowe żony, a Saul słysząc o tym oddał jego żonę nowemu mężowi. Czy też było na odwrót? Tego nie wiemy, w każdym bądź razie Dawid stracił Michal, ale miał dwie żony Achinoam i Abigail. Biblia niewiele o nich mówi. Achinoam urodziła syna Amnona, z którym potem było wiele problemów, a mądra Abigail urodziła Daniela, który też jest znany pod imieniem Kileab.
Później Dawid wraz z tymi dwoma żonami oraz swoimi ludźmi poszedł do Gat. Od króla tego miasta dostał później Ciklag i tam umieścił obie swoje żony. Gdy później doszło do wojny pomiędzy Saulem i Filistynami, Dawid stawił się aby walczyć po stronie Filistynów. Oni się go obawiali i ostatecznie nie wziął udziału w wojnie. W międzyczasie jednak Ciklag zostało zdobyte przez Amalekitów. Wszyscy ludzie, w tym żony Dawida zostali uprowadzeni. Dawid ruszył jednak w pościg i odbił wszystkich porwanych, w tym także Achinoam i Abigail. W międzyczasie Filistyni pokonali wojsko Saula, a on sam zginął. Dawid udał się do Hebronu, czyli do miasta na terenie plemienia Judy i został tam królem. W międzyczasie królem Izraela został jedyny syn Saula.
Właśnie w Hebronie urodzili się synowie Dawida. Księga 2 Samuela 3:2-5 wymienia 6 synów, każdy z innej żony. Dwie pierwsze już poznaliśmy: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Jako trzecia jest wymieniona Maaka, córka króla Geszuru. Mówiłem o niej w odcinku 3, który był poświęcony jej prawnuczce, która też tak miała na imię. Nie wiadomo kiedy Dawid zawędrował do Geszuru, ale najwyraźniej zawarł sojusz z królem tego kraju Talmajem. To małżeństwo z Maaką, córką Talmaja, króla Geszuru był najwyraźniej potwierdzeniem tego sojuszu.
Kolejne trzy żony to Chaggita, Abital oraz Egla. Nie wiemy o nich wiele. Tak więc przebywając w Hebronie Dawid miał 6 żon i każda urodziła mu jednego syna. Achinoam urodziła Amnona, Abigail Daniela, Maaka Absaloma i córkę Tamar, a Chaggita Adoniasza. Wydaje się, że następcą Dawida miał być jego najstarszy syn Amnon. Zgwałcił on jednak swoją przyrodnią siostrę Tamar, za co zabił go jej brat Absalom. Ten ostatni po zabójstwie brata uciekł do swojego dziadka Talmaja do Geszuru.
W międzyczasie z Dawidem chciał się skontaktować Abner, dowódca wojska króla Saula. Dawid mu odpowiedział, że go przyjmie jedynie gdy ten przyprowadzi jego pierwszą żonę Michal. Abner odebrał ją jej drugiemu mężowi i przysłał do Dawida. Jej drugi mąż podążał za nią płacząc. Może lepiej, żeby z nim została, bo z Dawidem niespecjalnie się jej układało. Przypomnijmy, że była jego pierwszą żoną. Teraz Dawid ma już przynajmniej 6 dodatkowych żon i każda urodziła mu dziecko, a Michal jest dalej bezdzietna. I tak miało pozostać, dlaczego?
Dawid postanowił sprowadzić arkę Bożą do Jerozolimy. Udało się to za drugim razem. W 2 Samuela 6:16 czytamy co się wtedy wydarzyło: “A gdy Skrzynia Pańska dotarła do Miasta Dawida, Michal, córka Saula, wyjrzała przez okno i widziała, że król Dawid skakał i tańczył przed Panem, i wzgardziła nim w swoim sercu”. Gdy wrócił on do domu powiedziała, że poniżył się w oczach innych kobiet. Dawid odpowiedział, że będzie u nich szukał szacunku zamiast u Michal. Ostatni werset tego rozdziału mówi, że Michal nie miała dzieci. Wydaje się, że Dawid po prostu przestał z nią współżyć.
Jeżeli tak było to Dawid złamał nakaz z Prawa Mojżeszowego. W Wyjścia 21:10 czytamy: “Jeżeli weźmie sobie inną za żonę, nie ujmie jej ani pożywienia, ani odzieży, ani obcowania cielesnego”. Zdaje się, że Michal nie brakowało pożywienia i odzieży, ale Dawid nie chciał z nią współżyć po tym wydarzeniu. W 2 Samuela 21:8 czytamy o 5 synach Michal, byli to jednak chyba synowie jej siostry Merab. Merab najwyraźniej umarła, a wychowaniem jej synów zajmowała się bezdzietna Michal.
Czy Dawid zaniedbał Michal bo zajmował się pozostałymi 6 żonami. Wydaje się, że Dawid wziął sobie wtedy jeszcze więcej żon. Np. kiedy Absalom wrócił do Izraela wstawiał się za nim Joab. Później ponownie gdy chciał się dostać przed oblicze Dawida ponownie prosił o to Joab. Zauważmy, że gdyby Maaka matka Absaloma miała jakiś wpływ na Dawida prawdopodobnie syn by prosił przez nią. Najwyraźniej Dawid miał już wtedy wiele żon i nałożnic. Czytamy o tym w 2 Samuela 5:12: “Gdy Dawid przeniósł się z Hebronu, dobrał sobie jeszcze nałożnice i żony z Jeruzalemu; urodziło mu się też jeszcze więcej synów i córek”.
Niestety Dawidowi było tego za mało. Wdał się więc w romans z Batszebą, żoną jednego ze swoich najwierniejszych żołnierzy Uriasza. Gdy Batszeba zaszła w ciążę, Dawid spowodował śmierć jej męża. Wtedy przyszedł prorok Natan i opowiedział mu historię bogacza, który miał wiele owieczek, ale kazał zabrać jedyną owieczkę biedaka. Oczywiście Dawid był tym bogaczem z przypowieści - miał wiele żon, ale zabrał jedyną, którą miał Uriasz. Prorok zapowiedział wtedy: “Wzbudzę zło w twoim własnym domu przeciwko tobie, na twoich oczach zabiorę ci twoje żony i dam je innemu, i będzie z nimi obcował w blasku tego słońca. Ty wprawdzie uczyniłeś to potajemnie, Ja jednak uczynię to wobec całego Izraela i przy blasku słońca” (2 Samuela 12:11-12). Jak się spełniły te słowa?
Gdy Absalom się zbuntował Dawid uciekł wraz z całym swoim domem. W 2 Samuela 15:16 czytamy: “wyruszył król piechotą z całym swoim domem. Na miejscu król pozostawił dziesięć swoich nałożnic do pilnowania domu”. Dawid uciekając przed Absalomem zabrał cały swój dom, czyli wszystkie żony, nałożnice i dzieci. Zostawił tylko tych 10 kobiet. Co się z nimi stało? Za radą Achitofela zbuntowany syn Absalom na oczach całego Izraela wszedł do namiotu, gdzie przebywało tych 10 nałożnic jego ojca. Gdy Dawid pokonał już Absaloma i wrócił oddał te kobiety pod straż. Utrzymywał je ale z nimi nie współżył.
Ostatnią prawdziwą żoną Dawida, którą znamy z imienia była Batszeba. Wprawdzie ich pierwsze dziecko umarło, ale drugim okazał się Salomon. Gdy Dawid się zestarzał znaleziono mu ostatnią “żonę”, która miała go ogrzewać. “Szukano pięknej dziewczyny po całym obszarze Izraela, a gdy znaleziono Abiszag, Szunamitkę, przyprowadzono ją do króla. Była to bardzo piękna dziewczyna; pielęgnowała i obsługiwała króla, lecz król z nią nie obcował” (1 Królewska 1:3-4). Dawid miał jednak wielu synów, kto miał zostać jego następcą?
Przypomnijmy, że pierwszy jego syn Amnon został zabity przez trzeciego syna Absaloma. Biblia nic nie mówi o drugim synu urodzonym przez mądrą Abigail. Miał on na imię Danieli być może umarł wcześnie. Ja jednak lubię jego nieobecność w walkach o władzę po Dawidzie tłumaczyć mądrością i pokorą jego matki. W każdym bądź razie Amnon miał być chyba następcą Dawida, po jego śmierci władzę próbował przejąć Absalom. Po jego buncie i śmierci wydaje się, że do władzy szykował się czwarty syn Dawida - Adoniasz.
Prorok Natan powiedział więc Batszebie, żeby poszła porozmawiać z królem Dawidem. Ten przebywał w swoich komnatach ze swoją ostatnią żoną, która go ogrzewała czyli z Abiszag. Batszeba przypomniała Dawidowi, że obiecał jej, że jej syn Salomon zostanie po nim królem, a tymczasem władzę powoli przejmuje Adoniasz. Dawid więc kazał obwołać królem Salomona i postawić wszystkich przed faktem dokonanym. Tak więc Salomon został królem vivente rege czyli za życia poprzedniego króla.
Adoniasz poczekał, aż Dawid umrze, a potem poprosił Batszebę matkę Salomona, aby poprosiła dla niego o ostatnią żonę króla Dawida czyli piękną Abiszag, z którą Dawid nigdy nie współżył. W 1 Królewskiej 2:21 jest zapisana prośba Batszeby do Salomona: “Niech oddadzą Abiszag, Szunamitkę, Adoniaszowi, twemu bratu, za żonę. Tak sobie myślę, że Batszeba była trochę zazdrosną o tą ostatnią niby żonę Dawida. Salomon jednak wiedział, że za tą prośbą stoi Adoniasz i kazał go zabić. Najwyraźniej prawo do żon króla miał tylko jego następca. Nie ma jednak wzmianki co się stało z Abiszag, być może została jedną z 700 żon króla Salomona.
zapraszam do grupy tego podkastu na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
Saul jednak dalej chciał zabić Dawida, teraz już swojego zięcia. Dawida uratowała właśnie jego żona Michal. W 1 Samuela 19:11 czytamy: “Wysłał Saul oprawców pod dom Dawida, by go pilnowali i rano go zabili. Lecz Michal, jego żona, doniosła o tym Dawidowi, mówiąc: Jeżeli w ciągu tej nocy nie ujdziesz z życiem, jutro zostaniesz zabity”. Michal pomogła mu uciec przez okno, a potem do łóżka położyła posążek i udawała, że Dawid leży tam chory. Dzięki temu nie wysłano za Dawidem pościgu. Gdy jednak Saul pytał swoją córkę czemu tak postąpiła odparła w wersecie 17, że Dawid zagroził jej śmiercią.
Dawid przez wiele lat prowadził życie uciekiniera wtedy ożenił się z dwiema kobietami: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Czytamy o tym w 1 Samuela 25:40-43. Kolejny werset 44 mówi o tym, że Saul oddał Michal innemu mężczyźnie. Czy te wydarzenia są opisane chronologicznie? Tz. czy Dawid najpierw wziął sobie te dwie nowe żony, a Saul słysząc o tym oddał jego żonę nowemu mężowi. Czy też było na odwrót? Tego nie wiemy, w każdym bądź razie Dawid stracił Michal, ale miał dwie żony Achinoam i Abigail. Biblia niewiele o nich mówi. Achinoam urodziła syna Amnona, z którym potem było wiele problemów, a mądra Abigail urodziła Daniela, który też jest znany pod imieniem Kileab.
Później Dawid wraz z tymi dwoma żonami oraz swoimi ludźmi poszedł do Gat. Od króla tego miasta dostał później Ciklag i tam umieścił obie swoje żony. Gdy później doszło do wojny pomiędzy Saulem i Filistynami, Dawid stawił się aby walczyć po stronie Filistynów. Oni się go obawiali i ostatecznie nie wziął udziału w wojnie. W międzyczasie jednak Ciklag zostało zdobyte przez Amalekitów. Wszyscy ludzie, w tym żony Dawida zostali uprowadzeni. Dawid ruszył jednak w pościg i odbił wszystkich porwanych, w tym także Achinoam i Abigail. W międzyczasie Filistyni pokonali wojsko Saula, a on sam zginął. Dawid udał się do Hebronu, czyli do miasta na terenie plemienia Judy i został tam królem. W międzyczasie królem Izraela został jedyny syn Saula.
Właśnie w Hebronie urodzili się synowie Dawida. Księga 2 Samuela 3:2-5 wymienia 6 synów, każdy z innej żony. Dwie pierwsze już poznaliśmy: Achinoam z Jizreel i Abigail wdowę po Nabalu. Jako trzecia jest wymieniona Maaka, córka króla Geszuru. Mówiłem o niej w odcinku 3, który był poświęcony jej prawnuczce, która też tak miała na imię. Nie wiadomo kiedy Dawid zawędrował do Geszuru, ale najwyraźniej zawarł sojusz z królem tego kraju Talmajem. To małżeństwo z Maaką, córką Talmaja, króla Geszuru był najwyraźniej potwierdzeniem tego sojuszu.
Kolejne trzy żony to Chaggita, Abital oraz Egla. Nie wiemy o nich wiele. Tak więc przebywając w Hebronie Dawid miał 6 żon i każda urodziła mu jednego syna. Achinoam urodziła Amnona, Abigail Daniela, Maaka Absaloma i córkę Tamar, a Chaggita Adoniasza. Wydaje się, że następcą Dawida miał być jego najstarszy syn Amnon. Zgwałcił on jednak swoją przyrodnią siostrę Tamar, za co zabił go jej brat Absalom. Ten ostatni po zabójstwie brata uciekł do swojego dziadka Talmaja do Geszuru.
W międzyczasie z Dawidem chciał się skontaktować Abner, dowódca wojska króla Saula. Dawid mu odpowiedział, że go przyjmie jedynie gdy ten przyprowadzi jego pierwszą żonę Michal. Abner odebrał ją jej drugiemu mężowi i przysłał do Dawida. Jej drugi mąż podążał za nią płacząc. Może lepiej, żeby z nim została, bo z Dawidem niespecjalnie się jej układało. Przypomnijmy, że była jego pierwszą żoną. Teraz Dawid ma już przynajmniej 6 dodatkowych żon i każda urodziła mu dziecko, a Michal jest dalej bezdzietna. I tak miało pozostać, dlaczego?
Dawid postanowił sprowadzić arkę Bożą do Jerozolimy. Udało się to za drugim razem. W 2 Samuela 6:16 czytamy co się wtedy wydarzyło: “A gdy Skrzynia Pańska dotarła do Miasta Dawida, Michal, córka Saula, wyjrzała przez okno i widziała, że król Dawid skakał i tańczył przed Panem, i wzgardziła nim w swoim sercu”. Gdy wrócił on do domu powiedziała, że poniżył się w oczach innych kobiet. Dawid odpowiedział, że będzie u nich szukał szacunku zamiast u Michal. Ostatni werset tego rozdziału mówi, że Michal nie miała dzieci. Wydaje się, że Dawid po prostu przestał z nią współżyć.
Jeżeli tak było to Dawid złamał nakaz z Prawa Mojżeszowego. W Wyjścia 21:10 czytamy: “Jeżeli weźmie sobie inną za żonę, nie ujmie jej ani pożywienia, ani odzieży, ani obcowania cielesnego”. Zdaje się, że Michal nie brakowało pożywienia i odzieży, ale Dawid nie chciał z nią współżyć po tym wydarzeniu. W 2 Samuela 21:8 czytamy o 5 synach Michal, byli to jednak chyba synowie jej siostry Merab. Merab najwyraźniej umarła, a wychowaniem jej synów zajmowała się bezdzietna Michal.
Czy Dawid zaniedbał Michal bo zajmował się pozostałymi 6 żonami. Wydaje się, że Dawid wziął sobie wtedy jeszcze więcej żon. Np. kiedy Absalom wrócił do Izraela wstawiał się za nim Joab. Później ponownie gdy chciał się dostać przed oblicze Dawida ponownie prosił o to Joab. Zauważmy, że gdyby Maaka matka Absaloma miała jakiś wpływ na Dawida prawdopodobnie syn by prosił przez nią. Najwyraźniej Dawid miał już wtedy wiele żon i nałożnic. Czytamy o tym w 2 Samuela 5:12: “Gdy Dawid przeniósł się z Hebronu, dobrał sobie jeszcze nałożnice i żony z Jeruzalemu; urodziło mu się też jeszcze więcej synów i córek”.
Niestety Dawidowi było tego za mało. Wdał się więc w romans z Batszebą, żoną jednego ze swoich najwierniejszych żołnierzy Uriasza. Gdy Batszeba zaszła w ciążę, Dawid spowodował śmierć jej męża. Wtedy przyszedł prorok Natan i opowiedział mu historię bogacza, który miał wiele owieczek, ale kazał zabrać jedyną owieczkę biedaka. Oczywiście Dawid był tym bogaczem z przypowieści - miał wiele żon, ale zabrał jedyną, którą miał Uriasz. Prorok zapowiedział wtedy: “Wzbudzę zło w twoim własnym domu przeciwko tobie, na twoich oczach zabiorę ci twoje żony i dam je innemu, i będzie z nimi obcował w blasku tego słońca. Ty wprawdzie uczyniłeś to potajemnie, Ja jednak uczynię to wobec całego Izraela i przy blasku słońca” (2 Samuela 12:11-12). Jak się spełniły te słowa?
Gdy Absalom się zbuntował Dawid uciekł wraz z całym swoim domem. W 2 Samuela 15:16 czytamy: “wyruszył król piechotą z całym swoim domem. Na miejscu król pozostawił dziesięć swoich nałożnic do pilnowania domu”. Dawid uciekając przed Absalomem zabrał cały swój dom, czyli wszystkie żony, nałożnice i dzieci. Zostawił tylko tych 10 kobiet. Co się z nimi stało? Za radą Achitofela zbuntowany syn Absalom na oczach całego Izraela wszedł do namiotu, gdzie przebywało tych 10 nałożnic jego ojca. Gdy Dawid pokonał już Absaloma i wrócił oddał te kobiety pod straż. Utrzymywał je ale z nimi nie współżył.
Ostatnią prawdziwą żoną Dawida, którą znamy z imienia była Batszeba. Wprawdzie ich pierwsze dziecko umarło, ale drugim okazał się Salomon. Gdy Dawid się zestarzał znaleziono mu ostatnią “żonę”, która miała go ogrzewać. “Szukano pięknej dziewczyny po całym obszarze Izraela, a gdy znaleziono Abiszag, Szunamitkę, przyprowadzono ją do króla. Była to bardzo piękna dziewczyna; pielęgnowała i obsługiwała króla, lecz król z nią nie obcował” (1 Królewska 1:3-4). Dawid miał jednak wielu synów, kto miał zostać jego następcą?
Przypomnijmy, że pierwszy jego syn Amnon został zabity przez trzeciego syna Absaloma. Biblia nic nie mówi o drugim synu urodzonym przez mądrą Abigail. Miał on na imię Danieli być może umarł wcześnie. Ja jednak lubię jego nieobecność w walkach o władzę po Dawidzie tłumaczyć mądrością i pokorą jego matki. W każdym bądź razie Amnon miał być chyba następcą Dawida, po jego śmierci władzę próbował przejąć Absalom. Po jego buncie i śmierci wydaje się, że do władzy szykował się czwarty syn Dawida - Adoniasz.
Prorok Natan powiedział więc Batszebie, żeby poszła porozmawiać z królem Dawidem. Ten przebywał w swoich komnatach ze swoją ostatnią żoną, która go ogrzewała czyli z Abiszag. Batszeba przypomniała Dawidowi, że obiecał jej, że jej syn Salomon zostanie po nim królem, a tymczasem władzę powoli przejmuje Adoniasz. Dawid więc kazał obwołać królem Salomona i postawić wszystkich przed faktem dokonanym. Tak więc Salomon został królem vivente rege czyli za życia poprzedniego króla.
Adoniasz poczekał, aż Dawid umrze, a potem poprosił Batszebę matkę Salomona, aby poprosiła dla niego o ostatnią żonę króla Dawida czyli piękną Abiszag, z którą Dawid nigdy nie współżył. W 1 Królewskiej 2:21 jest zapisana prośba Batszeby do Salomona: “Niech oddadzą Abiszag, Szunamitkę, Adoniaszowi, twemu bratu, za żonę. Tak sobie myślę, że Batszeba była trochę zazdrosną o tą ostatnią niby żonę Dawida. Salomon jednak wiedział, że za tą prośbą stoi Adoniasz i kazał go zabić. Najwyraźniej prawo do żon króla miał tylko jego następca. Nie ma jednak wzmianki co się stało z Abiszag, być może została jedną z 700 żon króla Salomona.
zapraszam do grupy tego podkastu na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
21 - Atalia
2021-05-25 17:11:40
Gdy królem Izraela był Achab, mąż Jezebel to królem Judy był Jehoszafat. Co ciekawe Biblia wypowiada się o tym królu, o Jehoszafacie, bardzo pozytywnie. Jedyne co prorocy Boży mieli mu do zarzucenia były właśnie kontakty z Achabem. Z jednej strony Jehoszafat prowadził kampanię wypleniania bałwochwalstwa z południowej Judy, ale z drugiej strony miał przyjazne stosunki z północnym Izraelem, gdzie Jezebel wprowadzała bałwochwalstwo. 2 Księga Kronik 18:1 mówi: “Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem”. Tak więc Jehoszafat, który oczyszczał Judę z bałwochwalstwa doprowadził do tego, że jego syn ożenił się z córką Achaba i Jezebel. Sprawił, że Jehoram ożenił się z Atalią. Nie wiem czego się spodziewał, ale po jego śmierci jego syn zaczął dopuszczać się strasznych rzeczy i nie chodzi tylko o bałwochwalstwo. W 2 Księdze Kronik 21:4 czytamy: “Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem”. Patrząc na późniejsze wydarzenia myślę, że można powiedzieć, że namówiła go do tego jego żona Atalia. Potwierdza to Biblia w kolejnym 6 wersecie: “Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną”. Biblia w wielu miejscach przestrzega przed małżeństwem z kimś z innej religii. Przykładami jak żona może wpłynąć na męża są małżeństwa Salomona, małżeństwo Achaba z Jezebel i właśnie małżeństwo Jehorama z Atalią. Na obronę Jehoszafata można przyjąć, że Atalia ukrywała swoje cele. Jehoram jej mąż został królem jeszcze za życia swojego ojca Jehoszafata, ale pozabijał swoich braci dopiero po śmierci ojca. Tak więc Jehoszafat być może wcale nie zdawał sobie sprawy kogo sprowadził do Judy pozwalając na małżeństwo Jehorama z Atalią. Atalia przeżyła swojego męża. W 2 Kronik 22:2 czytamy: “Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego”. Atalia została tutaj opisana jako córka Omriego, była jednak córką Achaba i Jezebel, a wnuczką Omriego. W tamtych czasach słowo syn czy córka oznaczało czasami wnuk czy wnuczka albo wręcz potomek. Zauważmy, że Achazjasz rządził tylko jeden rok. Jeśli słuchaliście poprzedniego odcinka o Jezebel, to być może pamiętacie, że Achazjasz wraz z Jehoramem wyjechali na przeciw Jehu. Tak więc królem Judy, południowego królestwa był dobry król Jehoszafat. Po nim panował Jehoram mąż Atali. Tutaj uwaga. Królem Izraela też był Jehoram, syn Jezebel i Achaba. Tak więc Jehoram Izraelski miał szwagra Jehorama, który ożenił się z jego siostrą Atalią. My skupiamy się na Atali, która była żoną Jehorama, króla południowego królestwa Judy. Ale warto pamiętać, że jej brat też był królem, ale panował w północnym królestwie Izraela. Królami południowego królestwa Judy byli dobry Jehoszafat, zły Jehoram mąż Atali, a po nim na jeden rok królem został Achazjasz syn Jehorama i Atali. I tutaj znowu uwaga był król Izraela, który też miał na imię Achazjasz. Różnica jest taka, że na północy panowali najpierw Achazjasz, a potem jego brat Jehoram, a w Judzie panował Jehoram mąż Atali, a po nim Achazjasz, jego i Atali syn. Wracając do tego co było w poprzednim odcinku. Jehoram, król Izraela był chory, Achazjasz jego siostrzeniec król Judy przyjechał go odwiedzić. Właśnie wtedy Jehu zrobił zamach stanu. Obaj królowie wyjechali mu, czyli Jehu, na przeciw. Jehu zabił Jehorama, króla Izraela i pojechał do Jizreel zabić Jezebel. Achazjasz, syn Atali uciekł jednak do Samarii. Został pojmany i na rozkaz Jehu próbowano go zabić. Ranny uciekł do Megiddo i tam zmarł. Jak wyglądała sytuacja w Judzie? Król Judy Jehoram miał wielu synów, ale zginęli wszyscy oprócz jego syna Achazjasza. Teraz zginął także on, ale miał on wielu synów. Jednak w 2 Kronik 22:11 czytamy: “gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy”. Krótko mówiąc Atalia, zabiła synów Achazjasza, czyli kazała pozabijać swoje wnuki. Tego nie jestem w stanie zrozumieć. Nawet większość złych ludzi popełnia złe czyny wobec obcych ludzi, a dba o swoich, w tym o swoją rodzinę. Nie pochwalam tego, ale tutaj mamy do czynienia z kimś, kto zabija własne wnuki aby dojść do władzy. Na szczęście Jehoszeba ukryła najmłodszego syna, króla Achazjasza. W 2 Kronik 22:11 Jehoszeba (nazwana Jehoszabat) jest określona jako “córka króla”. Oznacza to chyba, że była córką króla Jehorama, ale prawdopodobnie nie była córką Atali. W każdym bądź razie ukryła swojego bratanka Joasza. Jehoszeba była żoną kapłana Jehojady. Razem ukryli Joasza w świątyni. Matka Atali Jezebel pozbyła się wyznawców Jahwe. W Izraelu otwarcie czczono tylko Baala i Asztarte. Jednak jej córka tego nie zrobiła. Z jakiego powodu oszczędziła świątynię Jahwe możemy się tylko domyślać. Prawdopodobnie nie z powodu miłosierdzia, bo jej synowie obrabowali świątynię Jahwe i ten łup zanieśli do świątyni Baala. Jakby jednak nie było to doprowadziło do jej zagłady. Atalia panowała 6 lat. Gdy Joasz skończył 7 lat, kapłan Jehojada przeprowadził zamach stanu. Zgromadził wszystkie oddziały Lewitów. Rozdał im broń, a w świątyni ogłosił Joasza królem. Atalia usłyszała, że coś się tam dzieje i zaczęła krzyczeć: "Spisek!" Kapłan Jehojada kazał ją wyprowadzić poza świątynię i tam zabić. Tak skończyła się historia Atali. W mojej prywatnej ocenie była ona gorsza nawet od swojej matki Jezebel. Ja oczywiście nie pochwalam, tego co robiła Jezebel, ale jestem w stanie zrozumieć jej fanatyzm religijny. Jezebel była przecież córką kapłana. Nie jestem jednak w stanie zrozumieć postępowania Atali, kobiety która wymordowała własne wnuki. Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem (2 Kronik 18:1) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/18/1 Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem, a także niektórych spośród książąt Izraela (2 Kronik 21:4) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/4 Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną, toteż czynił to, co było złe w oczach Pana (2 Kronik 21:6) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/6 Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego (2Kronik 22:2). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/2 A gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy (2 Kronik 22:10). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/10
Gdy królem Izraela był Achab, mąż Jezebel to królem Judy był Jehoszafat. Co ciekawe Biblia wypowiada się o tym królu, o Jehoszafacie, bardzo pozytywnie. Jedyne co prorocy Boży mieli mu do zarzucenia były właśnie kontakty z Achabem. Z jednej strony Jehoszafat prowadził kampanię wypleniania bałwochwalstwa z południowej Judy, ale z drugiej strony miał przyjazne stosunki z północnym Izraelem, gdzie Jezebel wprowadzała bałwochwalstwo. 2 Księga Kronik 18:1 mówi: “Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem”.
Tak więc Jehoszafat, który oczyszczał Judę z bałwochwalstwa doprowadził do tego, że jego syn ożenił się z córką Achaba i Jezebel. Sprawił, że Jehoram ożenił się z Atalią. Nie wiem czego się spodziewał, ale po jego śmierci jego syn zaczął dopuszczać się strasznych rzeczy i nie chodzi tylko o bałwochwalstwo.
W 2 Księdze Kronik 21:4 czytamy: “Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem”. Patrząc na późniejsze wydarzenia myślę, że można powiedzieć, że namówiła go do tego jego żona Atalia. Potwierdza to Biblia w kolejnym 6 wersecie: “Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną”. Biblia w wielu miejscach przestrzega przed małżeństwem z kimś z innej religii. Przykładami jak żona może wpłynąć na męża są małżeństwa Salomona, małżeństwo Achaba z Jezebel i właśnie małżeństwo Jehorama z Atalią.
Na obronę Jehoszafata można przyjąć, że Atalia ukrywała swoje cele. Jehoram jej mąż został królem jeszcze za życia swojego ojca Jehoszafata, ale pozabijał swoich braci dopiero po śmierci ojca. Tak więc Jehoszafat być może wcale nie zdawał sobie sprawy kogo sprowadził do Judy pozwalając na małżeństwo Jehorama z Atalią.
Atalia przeżyła swojego męża. W 2 Kronik 22:2 czytamy: “Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego”. Atalia została tutaj opisana jako córka Omriego, była jednak córką Achaba i Jezebel, a wnuczką Omriego. W tamtych czasach słowo syn czy córka oznaczało czasami wnuk czy wnuczka albo wręcz potomek. Zauważmy, że Achazjasz rządził tylko jeden rok. Jeśli słuchaliście poprzedniego odcinka o Jezebel, to być może pamiętacie, że Achazjasz wraz z Jehoramem wyjechali na przeciw Jehu.
Tak więc królem Judy, południowego królestwa był dobry król Jehoszafat. Po nim panował Jehoram mąż Atali. Tutaj uwaga. Królem Izraela też był Jehoram, syn Jezebel i Achaba. Tak więc Jehoram Izraelski miał szwagra Jehorama, który ożenił się z jego siostrą Atalią. My skupiamy się na Atali, która była żoną Jehorama, króla południowego królestwa Judy. Ale warto pamiętać, że jej brat też był królem, ale panował w północnym królestwie Izraela. Królami południowego królestwa Judy byli dobry Jehoszafat, zły Jehoram mąż Atali, a po nim na jeden rok królem został Achazjasz syn Jehorama i Atali. I tutaj znowu uwaga był król Izraela, który też miał na imię Achazjasz. Różnica jest taka, że na północy panowali najpierw Achazjasz, a potem jego brat Jehoram, a w Judzie panował Jehoram mąż Atali, a po nim Achazjasz, jego i Atali syn.
Wracając do tego co było w poprzednim odcinku. Jehoram, król Izraela był chory, Achazjasz jego siostrzeniec król Judy przyjechał go odwiedzić. Właśnie wtedy Jehu zrobił zamach stanu. Obaj królowie wyjechali mu, czyli Jehu, na przeciw. Jehu zabił Jehorama, króla Izraela i pojechał do Jizreel zabić Jezebel. Achazjasz, syn Atali uciekł jednak do Samarii. Został pojmany i na rozkaz Jehu próbowano go zabić. Ranny uciekł do Megiddo i tam zmarł. Jak wyglądała sytuacja w Judzie?
Król Judy Jehoram miał wielu synów, ale zginęli wszyscy oprócz jego syna Achazjasza. Teraz zginął także on, ale miał on wielu synów. Jednak w 2 Kronik 22:11 czytamy: “gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy”. Krótko mówiąc Atalia, zabiła synów Achazjasza, czyli kazała pozabijać swoje wnuki. Tego nie jestem w stanie zrozumieć. Nawet większość złych ludzi popełnia złe czyny wobec obcych ludzi, a dba o swoich, w tym o swoją rodzinę. Nie pochwalam tego, ale tutaj mamy do czynienia z kimś, kto zabija własne wnuki aby dojść do władzy.
Na szczęście Jehoszeba ukryła najmłodszego syna, króla Achazjasza. W 2 Kronik 22:11 Jehoszeba (nazwana Jehoszabat) jest określona jako “córka króla”. Oznacza to chyba, że była córką króla Jehorama, ale prawdopodobnie nie była córką Atali. W każdym bądź razie ukryła swojego bratanka Joasza.
Jehoszeba była żoną kapłana Jehojady. Razem ukryli Joasza w świątyni. Matka Atali Jezebel pozbyła się wyznawców Jahwe. W Izraelu otwarcie czczono tylko Baala i Asztarte. Jednak jej córka tego nie zrobiła. Z jakiego powodu oszczędziła świątynię Jahwe możemy się tylko domyślać. Prawdopodobnie nie z powodu miłosierdzia, bo jej synowie obrabowali świątynię Jahwe i ten łup zanieśli do świątyni Baala. Jakby jednak nie było to doprowadziło do jej zagłady.
Atalia panowała 6 lat. Gdy Joasz skończył 7 lat, kapłan Jehojada przeprowadził zamach stanu. Zgromadził wszystkie oddziały Lewitów. Rozdał im broń, a w świątyni ogłosił Joasza królem. Atalia usłyszała, że coś się tam dzieje i zaczęła krzyczeć: "Spisek!" Kapłan Jehojada kazał ją wyprowadzić poza świątynię i tam zabić.
Tak skończyła się historia Atali. W mojej prywatnej ocenie była ona gorsza nawet od swojej matki Jezebel. Ja oczywiście nie pochwalam, tego co robiła Jezebel, ale jestem w stanie zrozumieć jej fanatyzm religijny. Jezebel była przecież córką kapłana. Nie jestem jednak w stanie zrozumieć postępowania Atali, kobiety która wymordowała własne wnuki.
Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem (2 Kronik 18:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/18/1
Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem, a także niektórych spośród książąt Izraela (2 Kronik 21:4)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/4
Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną, toteż czynił to, co było złe w oczach Pana (2 Kronik 21:6)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/6
Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego (2Kronik 22:2).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/2
A gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy (2 Kronik 22:10).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/10
Tak więc Jehoszafat, który oczyszczał Judę z bałwochwalstwa doprowadził do tego, że jego syn ożenił się z córką Achaba i Jezebel. Sprawił, że Jehoram ożenił się z Atalią. Nie wiem czego się spodziewał, ale po jego śmierci jego syn zaczął dopuszczać się strasznych rzeczy i nie chodzi tylko o bałwochwalstwo.
W 2 Księdze Kronik 21:4 czytamy: “Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem”. Patrząc na późniejsze wydarzenia myślę, że można powiedzieć, że namówiła go do tego jego żona Atalia. Potwierdza to Biblia w kolejnym 6 wersecie: “Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną”. Biblia w wielu miejscach przestrzega przed małżeństwem z kimś z innej religii. Przykładami jak żona może wpłynąć na męża są małżeństwa Salomona, małżeństwo Achaba z Jezebel i właśnie małżeństwo Jehorama z Atalią.
Na obronę Jehoszafata można przyjąć, że Atalia ukrywała swoje cele. Jehoram jej mąż został królem jeszcze za życia swojego ojca Jehoszafata, ale pozabijał swoich braci dopiero po śmierci ojca. Tak więc Jehoszafat być może wcale nie zdawał sobie sprawy kogo sprowadził do Judy pozwalając na małżeństwo Jehorama z Atalią.
Atalia przeżyła swojego męża. W 2 Kronik 22:2 czytamy: “Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego”. Atalia została tutaj opisana jako córka Omriego, była jednak córką Achaba i Jezebel, a wnuczką Omriego. W tamtych czasach słowo syn czy córka oznaczało czasami wnuk czy wnuczka albo wręcz potomek. Zauważmy, że Achazjasz rządził tylko jeden rok. Jeśli słuchaliście poprzedniego odcinka o Jezebel, to być może pamiętacie, że Achazjasz wraz z Jehoramem wyjechali na przeciw Jehu.
Tak więc królem Judy, południowego królestwa był dobry król Jehoszafat. Po nim panował Jehoram mąż Atali. Tutaj uwaga. Królem Izraela też był Jehoram, syn Jezebel i Achaba. Tak więc Jehoram Izraelski miał szwagra Jehorama, który ożenił się z jego siostrą Atalią. My skupiamy się na Atali, która była żoną Jehorama, króla południowego królestwa Judy. Ale warto pamiętać, że jej brat też był królem, ale panował w północnym królestwie Izraela. Królami południowego królestwa Judy byli dobry Jehoszafat, zły Jehoram mąż Atali, a po nim na jeden rok królem został Achazjasz syn Jehorama i Atali. I tutaj znowu uwaga był król Izraela, który też miał na imię Achazjasz. Różnica jest taka, że na północy panowali najpierw Achazjasz, a potem jego brat Jehoram, a w Judzie panował Jehoram mąż Atali, a po nim Achazjasz, jego i Atali syn.
Wracając do tego co było w poprzednim odcinku. Jehoram, król Izraela był chory, Achazjasz jego siostrzeniec król Judy przyjechał go odwiedzić. Właśnie wtedy Jehu zrobił zamach stanu. Obaj królowie wyjechali mu, czyli Jehu, na przeciw. Jehu zabił Jehorama, króla Izraela i pojechał do Jizreel zabić Jezebel. Achazjasz, syn Atali uciekł jednak do Samarii. Został pojmany i na rozkaz Jehu próbowano go zabić. Ranny uciekł do Megiddo i tam zmarł. Jak wyglądała sytuacja w Judzie?
Król Judy Jehoram miał wielu synów, ale zginęli wszyscy oprócz jego syna Achazjasza. Teraz zginął także on, ale miał on wielu synów. Jednak w 2 Kronik 22:11 czytamy: “gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy”. Krótko mówiąc Atalia, zabiła synów Achazjasza, czyli kazała pozabijać swoje wnuki. Tego nie jestem w stanie zrozumieć. Nawet większość złych ludzi popełnia złe czyny wobec obcych ludzi, a dba o swoich, w tym o swoją rodzinę. Nie pochwalam tego, ale tutaj mamy do czynienia z kimś, kto zabija własne wnuki aby dojść do władzy.
Na szczęście Jehoszeba ukryła najmłodszego syna, króla Achazjasza. W 2 Kronik 22:11 Jehoszeba (nazwana Jehoszabat) jest określona jako “córka króla”. Oznacza to chyba, że była córką króla Jehorama, ale prawdopodobnie nie była córką Atali. W każdym bądź razie ukryła swojego bratanka Joasza.
Jehoszeba była żoną kapłana Jehojady. Razem ukryli Joasza w świątyni. Matka Atali Jezebel pozbyła się wyznawców Jahwe. W Izraelu otwarcie czczono tylko Baala i Asztarte. Jednak jej córka tego nie zrobiła. Z jakiego powodu oszczędziła świątynię Jahwe możemy się tylko domyślać. Prawdopodobnie nie z powodu miłosierdzia, bo jej synowie obrabowali świątynię Jahwe i ten łup zanieśli do świątyni Baala. Jakby jednak nie było to doprowadziło do jej zagłady.
Atalia panowała 6 lat. Gdy Joasz skończył 7 lat, kapłan Jehojada przeprowadził zamach stanu. Zgromadził wszystkie oddziały Lewitów. Rozdał im broń, a w świątyni ogłosił Joasza królem. Atalia usłyszała, że coś się tam dzieje i zaczęła krzyczeć: "Spisek!" Kapłan Jehojada kazał ją wyprowadzić poza świątynię i tam zabić.
Tak skończyła się historia Atali. W mojej prywatnej ocenie była ona gorsza nawet od swojej matki Jezebel. Ja oczywiście nie pochwalam, tego co robiła Jezebel, ale jestem w stanie zrozumieć jej fanatyzm religijny. Jezebel była przecież córką kapłana. Nie jestem jednak w stanie zrozumieć postępowania Atali, kobiety która wymordowała własne wnuki.
Gdy Jehoszafat doszedł do wielkiego bogactwa i znaczenia, spowinowacił się z Achabem (2 Kronik 18:1)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/18/1
Gdy Jehoram objął władzę królewską po swoim ojcu i umocnił się w niej, kazał pozabijać swoich braci mieczem, a także niektórych spośród książąt Izraela (2 Kronik 21:4)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/4
Kroczył jednakże drogą królów izraelskich, podobnie jak postępował ród Achaba, gdyż córka Achaba była jego żoną, toteż czynił to, co było złe w oczach Pana (2 Kronik 21:6)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/21/6
Achazjasz miał czterdzieści dwa lata, gdy objął władzę królewską, a panował jeden rok w Jeruzalemie. Matka jego miała na imię Atalia, a była córką Omriego (2Kronik 22:2).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/2
A gdy Atalia, matka Achazjasza, dowiedziała się, że jej syn nie żyje, postanowiła wytracić całą rodzinę królewską domu Judy (2 Kronik 22:10).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Kronik/22/10
20 - Jezebel
2021-05-03 21:22:55
Jezebel miała ogromny wpływ na królestwo Izraela, a przez swoją córkę Atalię także na królestwo Judy. Dzisiaj chciałbym się zająć Jezebel, a w następnym odcinku jej córką Atalią. Biblia pierwszy raz wspomina Jezebel w 1 Królewskiej 16:31. Czytamy tam o izraelskim królu Achabie: “pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon”. Powiązano tutaj ślub wraz z kultem Baala. Wg Biblii to Jezebel była odpowiedzialna za wprowadzenie tego kultu w Izraelu. Czy słusznie? Wg rzymskich historyków oraz Józefa Flawiusza Etbaal był kapłanem Asztarte. Była to bogini matka i żona Baala. Etbaal miał zamordować władcę Sydonu i sam zostać królem. Córce dał na imię Jezebel, co niektórzy tłumaczą jako zawołanie “Gdzie jest wzniosły” lub “Gdzie jest książę”. Było to rytualne zawołanie czcicieli Baala. Baal był tym bogiem, który umierał co roku i powracał na wiosnę. Jego czciciele wołali: “Gdzie jest książę” w okresie, gdy miał przebywać w świecie podziemnym. Zaraz po ślubie Achab zbudował swojej żonie świątynię Baala. W 1 Królewskiej 18:19 czytamy: “czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel”. Tak więc Jezebel utrzymywała prawie tysiąc kapłanów. Zauważmy, że nie tylko Baala, ale także Aszery. Był to taki połączony kult. Zwykle bałwochwalcy nie mieli problemów z innymi bogami. Gdy pojawiał się jakiś nowy kult po prostu dodawali go do już istniejącego panteonu swoich bogów. Izraelici oczywiście różnili się tym, że czcili Boga, który żądał wyłącznego oddania. Tym razem jednak było inaczej Jezebel nie tylko wprowadziła kult Baala i Asztarte, ale także prześladowała proroków Jahwe, Boga Izraelitów. Król Achab był pod wpływem swojej żony. Zresztą nie on pierwszy Biblia mówi, że także Salomon gdy się zestarzał wziął sobie za żony także Sydonki i pod ich wpływem także oddawał cześć Asztarte. Tej bogini płodności oddawano cześć przez prostytucję świątynną. Jej symbolami były jajka i zajączki, a święto ku jej czci odprawiano na wiosnę. Pozostałości tego kultu widać w obrzędach wielkanocnych, w których pozostały symbole jajka i zajączka. Biblia skupia się na proroku Eliaszu, który zapowiedział suszę. Przypomnijmy, że Jezebel starała się zabić wszystkich proroków. Gdzie się więc ukrył Eliasz? Logicznym wyjściem wydawałoby się udanie do królestwa Judy na południe od królestwa Izraela. Wydaje się, że nie było bezpiecznego miejsca dla niego. W 1 Królewskiej 18:10 czytamy: “nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono”. Achab pod wpływem swojej żony wymuszał na okolicznych narodach aby wydały proroka Eliasza gdyby tam był. Gdzie się więc ukrył? Eliasz ukrył się jednak w Carefat nazywanym też Sareptą. Gdzie się ono znajdowało? W 1 Królewskiej 17:9 czytamy nakaz, który otrzymał Eliasz: “Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła”. Prorok miał iść do Sarepty, która należy do Sydonu, a właśnie z Sydonu pochodziła Jezebel. Było to centrum kultu Baala i Asztarte, a Eliasz ukrywał się właśnie tam, u pewnej wdowy z Carefat (z Sarepty). Na to pewnie Jezebel nie wpadła. Gdy przez trzy i pół roku Eliasz przebywał niedaleko Sydonu Jezebel nie próżnowała. Zabijała wyznawców Jahwe. Jednego z nich spotkał Eliasz po upływie tego okresu. Abdiasz (Obdiasz) powiedział Eliaszowi: “gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą” (1 Królewska 18:13). Najwyraźniej więc Abdiasz sam nie afiszował się ze swoją religią, a swoją pozycję u króla (był jego prawą ręką) wykorzystał do ukrycia aż 100 proroków. Wszystko teraz miało się zmienić przybył Elisz. Prorok Eliasz zgromadził na górze Izraelitów oraz króla Achaba. Król ten właśnie poszukiwał trawy dla swoich koni i pewnie dlatego był poza wpływem swojej żony Jezebel. Eliasz przeprowadził próbę z prorokami Baala i gdy dokonał cudu niezdecydowani Izraelici zabili 450 proroków Baala. W tym momencie mogłoby się wydawać, że to koniec kultu Baala w Izraelu. Zarówno Izraelici jak i król Achab byli z prorokiem Eliaszem. Kult Baala został wytępiony. Co się jednak stało później? Po przybyciu do Jezreelu Achab opowiedział Jezebel co się wydarzyło, że Eliasz doprowadził do śmierci tych proroków Baala. Jezebel postanowiła go zabić. W liście do Eliasza obiecała mu śmierć. Napisała: “To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich” (1 Królewska 19:2). Była znana z tego, że nie rzucała słów na wiatr. Eliasz tak się wystraszył, że uciekł na pustynię i już nigdy nie wrócił do tego miasta. Jego reakcja mówi wiele o tej królowej. O charakterze tej królowej i jej pozycji wiele mówi sprawa Nabota. Miał on winnicę. Król Achab chciał ją od niego kupić. Była to jednak posiadłość dziedzicza, której Izraelita nie mógł sprzedać na zawsze. Nabot przysiągł nawet na imię Jahwe, że nie może sprzedać dziedzictwa swoich ojców. Wtedy Jezebel powiedziała: “Ja dam ci winnicę Nabota Jezreelczyka” (1 Królewska 21:7). Rzeczywiście doprowadziła do zabicia Nabota pod fałszywym pretekstem. W tym celu wysłała nakazy w imieniu swojego męża. Zauważmy, że to Achab miał władzę, ale posługiwała się nią jego żona. Później Achab umarł, a rządy objął najpierw jeden, a potem drugi syn Jezebel. Ona dalej kierowała kultem Baala. Jej wpływy nie ograniczały się do 10-plemiennego państwa Izrael, ale także miała przez swoją córkę Atalię wpływ na sąsiednie 2-plemienne królestwo Judy. Więcej o Atalii, córce Jezebel powiem w kolejnym odcinku. Wcześniej po zamordowaniu Nabota prorok przepowiedział, że Jezebel zginie zjedzona przez psy. Czy tak się stało? Następca proroka Eliasza czyli prorok Elizeusz wysłał jednego ze swoich sług aby namaścił na króla Jehu. On pojechał w stronę Jezreel. Naprzeciw wyjechali mu Jehoram król Izraela, syn Jezebel oraz Achazjasz król Judy, syn Atalii, czyli wnuk Jezebel. Jehu zabił Jehorama i kazał go rzucić martwego na pole Nabota, przy którym to wszystko się wydarzyło. Jehu pojechał do Jezreel aby zabić Jezebel. Czy ona uciekała? Jezebel umalowała się, upiększyła sobie włosy i powitała Jehu wyglądając z okna. W 2 Królewskiej 9:31 czytamy: “a gdy Jehu wjechał do bramy, zapytała: Czy masz się dobrze, Zimri, morderco swego pana?” Zimri był zabójcą króla z wcześniejszej dynastii. Potem gdy groziła mu pewna śmierć popełnił samobójstwo. Tak więc Jezebel wyszła i rzuciła groźbę, że Jehu, zabójca króla, jej syna skończy tak jak wcześniej skończył Zimri. Zauważmy, że podobną technikę zastosowała wcześniej wobec Eliasza - rzuciła groźbę. Eliasz uciekł, ale Jehu był z innej gliny. To był żołnierz znany z szaleńczej jazdy rydwanem wojennym. Co zrobił? Zawołał, aby jej służący wyrzucili ją z okna. Jezebel spadła na bruk ulicy i zginęła na miejscu. Jehu zaś wszedł do środka i urządził sobie ucztę. Później jednak nakazał aby ją pogrzebano. Okazało się jednak, że w międzyczasie psy rozszarpały jej ciało. Tak zakończyła się historia Jezebel oraz historia wprowadzania kultu Baala do Izraela. Jehu nie tylko zabił wszystkich z dynastii Achaba, ale także wytępił wszystkich proroków Baala i świętego pala. Podsumowując. Jezebel była córką Etbaala kapłana Baala z Sydonu, który zamordował króla i sam objął rządy. Wg Józefa Flawiusza wnuczką Etbaala była Dydona, legendarna założycielka Kartaginy. Sydończycy oraz Tyryjczycy byli Fenicjanami. Tak więc Jezebel była Fenicjanką. Była kobietą, która w zasadzie rządziła w imieniu swojego męża Achaba. Jej groźba tak wystraszyła proroka Eliasza, że uciekł na pustynię i chciał umrzeć. Można też chyba powiedzieć, że kult Baala był najważniejszą rzeczą w jej życiu. Nie tylko sprowadziła prawie tysiąc kapłanów tego kultu, ale dbała też o ich utrzymanie. Jezebel wychowała swoją córkę Atalię w duchu kultu Baala. Jej córka gorliwie wprowadzała ten kult w królestwie Judy tak jak jej matka wcześniej w królestwie Izraela. Ale o Atalii powiem więcej w następnym odcinku. Jeden ze słuchaczy zachęcił mnie do stworzenia grupy na facebooku. Gdybyście chcieli skomentować ten odcinek zachęcam do zrobienia tego w tej grupie na facebooku. https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna Niczym to jeszcze było, że chodził w grzechach Jeroboama, syna Nebata, lecz ponadto pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon (1 Królewska 16:31) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/16/31 Poślij tedy teraz i zgromadź do mnie całego Izraela na górze Karmel oraz owych czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel (1 Królewska 18:19) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/19 Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła (1 Królewska 17:9) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/17/9 Jako żyje Pan, twój Bóg, że nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono (1 Królewska 18:10) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/10 Czy nie doniesiono mojemu panu o tym, co uczyniłem, gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą? (1 Królewska 18:13) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/13 Wtedy Izebel wyprawiła gońca do Eliasza z takim poselstwem: To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich (1 Królewska 19:2)
Jezebel miała ogromny wpływ na królestwo Izraela, a przez swoją córkę Atalię także na królestwo Judy. Dzisiaj chciałbym się zająć Jezebel, a w następnym odcinku jej córką Atalią.
Biblia pierwszy raz wspomina Jezebel w 1 Królewskiej 16:31. Czytamy tam o izraelskim królu Achabie: “pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon”. Powiązano tutaj ślub wraz z kultem Baala. Wg Biblii to Jezebel była odpowiedzialna za wprowadzenie tego kultu w Izraelu. Czy słusznie?
Wg rzymskich historyków oraz Józefa Flawiusza Etbaal był kapłanem Asztarte. Była to bogini matka i żona Baala. Etbaal miał zamordować władcę Sydonu i sam zostać królem. Córce dał na imię Jezebel, co niektórzy tłumaczą jako zawołanie “Gdzie jest wzniosły” lub “Gdzie jest książę”. Było to rytualne zawołanie czcicieli Baala. Baal był tym bogiem, który umierał co roku i powracał na wiosnę. Jego czciciele wołali: “Gdzie jest książę” w okresie, gdy miał przebywać w świecie podziemnym.
Zaraz po ślubie Achab zbudował swojej żonie świątynię Baala. W 1 Królewskiej 18:19 czytamy: “czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel”. Tak więc Jezebel utrzymywała prawie tysiąc kapłanów. Zauważmy, że nie tylko Baala, ale także Aszery. Był to taki połączony kult.
Zwykle bałwochwalcy nie mieli problemów z innymi bogami. Gdy pojawiał się jakiś nowy kult po prostu dodawali go do już istniejącego panteonu swoich bogów. Izraelici oczywiście różnili się tym, że czcili Boga, który żądał wyłącznego oddania. Tym razem jednak było inaczej Jezebel nie tylko wprowadziła kult Baala i Asztarte, ale także prześladowała proroków Jahwe, Boga Izraelitów.
Król Achab był pod wpływem swojej żony. Zresztą nie on pierwszy Biblia mówi, że także Salomon gdy się zestarzał wziął sobie za żony także Sydonki i pod ich wpływem także oddawał cześć Asztarte. Tej bogini płodności oddawano cześć przez prostytucję świątynną. Jej symbolami były jajka i zajączki, a święto ku jej czci odprawiano na wiosnę. Pozostałości tego kultu widać w obrzędach wielkanocnych, w których pozostały symbole jajka i zajączka.
Biblia skupia się na proroku Eliaszu, który zapowiedział suszę. Przypomnijmy, że Jezebel starała się zabić wszystkich proroków. Gdzie się więc ukrył Eliasz? Logicznym wyjściem wydawałoby się udanie do królestwa Judy na południe od królestwa Izraela. Wydaje się, że nie było bezpiecznego miejsca dla niego. W 1 Królewskiej 18:10 czytamy: “nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono”. Achab pod wpływem swojej żony wymuszał na okolicznych narodach aby wydały proroka Eliasza gdyby tam był. Gdzie się więc ukrył?
Eliasz ukrył się jednak w Carefat nazywanym też Sareptą. Gdzie się ono znajdowało? W 1 Królewskiej 17:9 czytamy nakaz, który otrzymał Eliasz: “Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła”. Prorok miał iść do Sarepty, która należy do Sydonu, a właśnie z Sydonu pochodziła Jezebel. Było to centrum kultu Baala i Asztarte, a Eliasz ukrywał się właśnie tam, u pewnej wdowy z Carefat (z Sarepty). Na to pewnie Jezebel nie wpadła.
Gdy przez trzy i pół roku Eliasz przebywał niedaleko Sydonu Jezebel nie próżnowała. Zabijała wyznawców Jahwe. Jednego z nich spotkał Eliasz po upływie tego okresu. Abdiasz (Obdiasz) powiedział Eliaszowi: “gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą” (1 Królewska 18:13). Najwyraźniej więc Abdiasz sam nie afiszował się ze swoją religią, a swoją pozycję u króla (był jego prawą ręką) wykorzystał do ukrycia aż 100 proroków. Wszystko teraz miało się zmienić przybył Elisz.
Prorok Eliasz zgromadził na górze Izraelitów oraz króla Achaba. Król ten właśnie poszukiwał trawy dla swoich koni i pewnie dlatego był poza wpływem swojej żony Jezebel. Eliasz przeprowadził próbę z prorokami Baala i gdy dokonał cudu niezdecydowani Izraelici zabili 450 proroków Baala. W tym momencie mogłoby się wydawać, że to koniec kultu Baala w Izraelu. Zarówno Izraelici jak i król Achab byli z prorokiem Eliaszem. Kult Baala został wytępiony. Co się jednak stało później?
Po przybyciu do Jezreelu Achab opowiedział Jezebel co się wydarzyło, że Eliasz doprowadził do śmierci tych proroków Baala. Jezebel postanowiła go zabić. W liście do Eliasza obiecała mu śmierć. Napisała: “To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich” (1 Królewska 19:2). Była znana z tego, że nie rzucała słów na wiatr. Eliasz tak się wystraszył, że uciekł na pustynię i już nigdy nie wrócił do tego miasta. Jego reakcja mówi wiele o tej królowej.
O charakterze tej królowej i jej pozycji wiele mówi sprawa Nabota. Miał on winnicę. Król Achab chciał ją od niego kupić. Była to jednak posiadłość dziedzicza, której Izraelita nie mógł sprzedać na zawsze. Nabot przysiągł nawet na imię Jahwe, że nie może sprzedać dziedzictwa swoich ojców. Wtedy Jezebel powiedziała: “Ja dam ci winnicę Nabota Jezreelczyka” (1 Królewska 21:7). Rzeczywiście doprowadziła do zabicia Nabota pod fałszywym pretekstem. W tym celu wysłała nakazy w imieniu swojego męża. Zauważmy, że to Achab miał władzę, ale posługiwała się nią jego żona.
Później Achab umarł, a rządy objął najpierw jeden, a potem drugi syn Jezebel. Ona dalej kierowała kultem Baala. Jej wpływy nie ograniczały się do 10-plemiennego państwa Izrael, ale także miała przez swoją córkę Atalię wpływ na sąsiednie 2-plemienne królestwo Judy. Więcej o Atalii, córce Jezebel powiem w kolejnym odcinku. Wcześniej po zamordowaniu Nabota prorok przepowiedział, że Jezebel zginie zjedzona przez psy. Czy tak się stało?
Następca proroka Eliasza czyli prorok Elizeusz wysłał jednego ze swoich sług aby namaścił na króla Jehu. On pojechał w stronę Jezreel. Naprzeciw wyjechali mu Jehoram król Izraela, syn Jezebel oraz Achazjasz król Judy, syn Atalii, czyli wnuk Jezebel. Jehu zabił Jehorama i kazał go rzucić martwego na pole Nabota, przy którym to wszystko się wydarzyło. Jehu pojechał do Jezreel aby zabić Jezebel. Czy ona uciekała?
Jezebel umalowała się, upiększyła sobie włosy i powitała Jehu wyglądając z okna. W 2 Królewskiej 9:31 czytamy: “a gdy Jehu wjechał do bramy, zapytała: Czy masz się dobrze, Zimri, morderco swego pana?” Zimri był zabójcą króla z wcześniejszej dynastii. Potem gdy groziła mu pewna śmierć popełnił samobójstwo. Tak więc Jezebel wyszła i rzuciła groźbę, że Jehu, zabójca króla, jej syna skończy tak jak wcześniej skończył Zimri. Zauważmy, że podobną technikę zastosowała wcześniej wobec Eliasza - rzuciła groźbę. Eliasz uciekł, ale Jehu był z innej gliny. To był żołnierz znany z szaleńczej jazdy rydwanem wojennym. Co zrobił?
Zawołał, aby jej służący wyrzucili ją z okna. Jezebel spadła na bruk ulicy i zginęła na miejscu. Jehu zaś wszedł do środka i urządził sobie ucztę. Później jednak nakazał aby ją pogrzebano. Okazało się jednak, że w międzyczasie psy rozszarpały jej ciało. Tak zakończyła się historia Jezebel oraz historia wprowadzania kultu Baala do Izraela. Jehu nie tylko zabił wszystkich z dynastii Achaba, ale także wytępił wszystkich proroków Baala i świętego pala.
Podsumowując. Jezebel była córką Etbaala kapłana Baala z Sydonu, który zamordował króla i sam objął rządy. Wg Józefa Flawiusza wnuczką Etbaala była Dydona, legendarna założycielka Kartaginy. Sydończycy oraz Tyryjczycy byli Fenicjanami. Tak więc Jezebel była Fenicjanką. Była kobietą, która w zasadzie rządziła w imieniu swojego męża Achaba. Jej groźba tak wystraszyła proroka Eliasza, że uciekł na pustynię i chciał umrzeć. Można też chyba powiedzieć, że kult Baala był najważniejszą rzeczą w jej życiu. Nie tylko sprowadziła prawie tysiąc kapłanów tego kultu, ale dbała też o ich utrzymanie. Jezebel wychowała swoją córkę Atalię w duchu kultu Baala. Jej córka gorliwie wprowadzała ten kult w królestwie Judy tak jak jej matka wcześniej w królestwie Izraela. Ale o Atalii powiem więcej w następnym odcinku.
Jeden ze słuchaczy zachęcił mnie do stworzenia grupy na facebooku. Gdybyście chcieli skomentować ten odcinek zachęcam do zrobienia tego w tej grupie na facebooku.
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
Niczym to jeszcze było, że chodził w grzechach Jeroboama, syna Nebata, lecz ponadto pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon (1 Królewska 16:31)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/16/31
Poślij tedy teraz i zgromadź do mnie całego Izraela na górze Karmel oraz owych czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel (1 Królewska 18:19)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/19
Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła (1 Królewska 17:9)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/17/9
Jako żyje Pan, twój Bóg, że nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono (1 Królewska 18:10)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/10
Czy nie doniesiono mojemu panu o tym, co uczyniłem, gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą? (1 Królewska 18:13)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/13
Wtedy Izebel wyprawiła gońca do Eliasza z takim poselstwem: To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich (1 Królewska 19:2)
Biblia pierwszy raz wspomina Jezebel w 1 Królewskiej 16:31. Czytamy tam o izraelskim królu Achabie: “pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon”. Powiązano tutaj ślub wraz z kultem Baala. Wg Biblii to Jezebel była odpowiedzialna za wprowadzenie tego kultu w Izraelu. Czy słusznie?
Wg rzymskich historyków oraz Józefa Flawiusza Etbaal był kapłanem Asztarte. Była to bogini matka i żona Baala. Etbaal miał zamordować władcę Sydonu i sam zostać królem. Córce dał na imię Jezebel, co niektórzy tłumaczą jako zawołanie “Gdzie jest wzniosły” lub “Gdzie jest książę”. Było to rytualne zawołanie czcicieli Baala. Baal był tym bogiem, który umierał co roku i powracał na wiosnę. Jego czciciele wołali: “Gdzie jest książę” w okresie, gdy miał przebywać w świecie podziemnym.
Zaraz po ślubie Achab zbudował swojej żonie świątynię Baala. W 1 Królewskiej 18:19 czytamy: “czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel”. Tak więc Jezebel utrzymywała prawie tysiąc kapłanów. Zauważmy, że nie tylko Baala, ale także Aszery. Był to taki połączony kult.
Zwykle bałwochwalcy nie mieli problemów z innymi bogami. Gdy pojawiał się jakiś nowy kult po prostu dodawali go do już istniejącego panteonu swoich bogów. Izraelici oczywiście różnili się tym, że czcili Boga, który żądał wyłącznego oddania. Tym razem jednak było inaczej Jezebel nie tylko wprowadziła kult Baala i Asztarte, ale także prześladowała proroków Jahwe, Boga Izraelitów.
Król Achab był pod wpływem swojej żony. Zresztą nie on pierwszy Biblia mówi, że także Salomon gdy się zestarzał wziął sobie za żony także Sydonki i pod ich wpływem także oddawał cześć Asztarte. Tej bogini płodności oddawano cześć przez prostytucję świątynną. Jej symbolami były jajka i zajączki, a święto ku jej czci odprawiano na wiosnę. Pozostałości tego kultu widać w obrzędach wielkanocnych, w których pozostały symbole jajka i zajączka.
Biblia skupia się na proroku Eliaszu, który zapowiedział suszę. Przypomnijmy, że Jezebel starała się zabić wszystkich proroków. Gdzie się więc ukrył Eliasz? Logicznym wyjściem wydawałoby się udanie do królestwa Judy na południe od królestwa Izraela. Wydaje się, że nie było bezpiecznego miejsca dla niego. W 1 Królewskiej 18:10 czytamy: “nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono”. Achab pod wpływem swojej żony wymuszał na okolicznych narodach aby wydały proroka Eliasza gdyby tam był. Gdzie się więc ukrył?
Eliasz ukrył się jednak w Carefat nazywanym też Sareptą. Gdzie się ono znajdowało? W 1 Królewskiej 17:9 czytamy nakaz, który otrzymał Eliasz: “Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła”. Prorok miał iść do Sarepty, która należy do Sydonu, a właśnie z Sydonu pochodziła Jezebel. Było to centrum kultu Baala i Asztarte, a Eliasz ukrywał się właśnie tam, u pewnej wdowy z Carefat (z Sarepty). Na to pewnie Jezebel nie wpadła.
Gdy przez trzy i pół roku Eliasz przebywał niedaleko Sydonu Jezebel nie próżnowała. Zabijała wyznawców Jahwe. Jednego z nich spotkał Eliasz po upływie tego okresu. Abdiasz (Obdiasz) powiedział Eliaszowi: “gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą” (1 Królewska 18:13). Najwyraźniej więc Abdiasz sam nie afiszował się ze swoją religią, a swoją pozycję u króla (był jego prawą ręką) wykorzystał do ukrycia aż 100 proroków. Wszystko teraz miało się zmienić przybył Elisz.
Prorok Eliasz zgromadził na górze Izraelitów oraz króla Achaba. Król ten właśnie poszukiwał trawy dla swoich koni i pewnie dlatego był poza wpływem swojej żony Jezebel. Eliasz przeprowadził próbę z prorokami Baala i gdy dokonał cudu niezdecydowani Izraelici zabili 450 proroków Baala. W tym momencie mogłoby się wydawać, że to koniec kultu Baala w Izraelu. Zarówno Izraelici jak i król Achab byli z prorokiem Eliaszem. Kult Baala został wytępiony. Co się jednak stało później?
Po przybyciu do Jezreelu Achab opowiedział Jezebel co się wydarzyło, że Eliasz doprowadził do śmierci tych proroków Baala. Jezebel postanowiła go zabić. W liście do Eliasza obiecała mu śmierć. Napisała: “To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich” (1 Królewska 19:2). Była znana z tego, że nie rzucała słów na wiatr. Eliasz tak się wystraszył, że uciekł na pustynię i już nigdy nie wrócił do tego miasta. Jego reakcja mówi wiele o tej królowej.
O charakterze tej królowej i jej pozycji wiele mówi sprawa Nabota. Miał on winnicę. Król Achab chciał ją od niego kupić. Była to jednak posiadłość dziedzicza, której Izraelita nie mógł sprzedać na zawsze. Nabot przysiągł nawet na imię Jahwe, że nie może sprzedać dziedzictwa swoich ojców. Wtedy Jezebel powiedziała: “Ja dam ci winnicę Nabota Jezreelczyka” (1 Królewska 21:7). Rzeczywiście doprowadziła do zabicia Nabota pod fałszywym pretekstem. W tym celu wysłała nakazy w imieniu swojego męża. Zauważmy, że to Achab miał władzę, ale posługiwała się nią jego żona.
Później Achab umarł, a rządy objął najpierw jeden, a potem drugi syn Jezebel. Ona dalej kierowała kultem Baala. Jej wpływy nie ograniczały się do 10-plemiennego państwa Izrael, ale także miała przez swoją córkę Atalię wpływ na sąsiednie 2-plemienne królestwo Judy. Więcej o Atalii, córce Jezebel powiem w kolejnym odcinku. Wcześniej po zamordowaniu Nabota prorok przepowiedział, że Jezebel zginie zjedzona przez psy. Czy tak się stało?
Następca proroka Eliasza czyli prorok Elizeusz wysłał jednego ze swoich sług aby namaścił na króla Jehu. On pojechał w stronę Jezreel. Naprzeciw wyjechali mu Jehoram król Izraela, syn Jezebel oraz Achazjasz król Judy, syn Atalii, czyli wnuk Jezebel. Jehu zabił Jehorama i kazał go rzucić martwego na pole Nabota, przy którym to wszystko się wydarzyło. Jehu pojechał do Jezreel aby zabić Jezebel. Czy ona uciekała?
Jezebel umalowała się, upiększyła sobie włosy i powitała Jehu wyglądając z okna. W 2 Królewskiej 9:31 czytamy: “a gdy Jehu wjechał do bramy, zapytała: Czy masz się dobrze, Zimri, morderco swego pana?” Zimri był zabójcą króla z wcześniejszej dynastii. Potem gdy groziła mu pewna śmierć popełnił samobójstwo. Tak więc Jezebel wyszła i rzuciła groźbę, że Jehu, zabójca króla, jej syna skończy tak jak wcześniej skończył Zimri. Zauważmy, że podobną technikę zastosowała wcześniej wobec Eliasza - rzuciła groźbę. Eliasz uciekł, ale Jehu był z innej gliny. To był żołnierz znany z szaleńczej jazdy rydwanem wojennym. Co zrobił?
Zawołał, aby jej służący wyrzucili ją z okna. Jezebel spadła na bruk ulicy i zginęła na miejscu. Jehu zaś wszedł do środka i urządził sobie ucztę. Później jednak nakazał aby ją pogrzebano. Okazało się jednak, że w międzyczasie psy rozszarpały jej ciało. Tak zakończyła się historia Jezebel oraz historia wprowadzania kultu Baala do Izraela. Jehu nie tylko zabił wszystkich z dynastii Achaba, ale także wytępił wszystkich proroków Baala i świętego pala.
Podsumowując. Jezebel była córką Etbaala kapłana Baala z Sydonu, który zamordował króla i sam objął rządy. Wg Józefa Flawiusza wnuczką Etbaala była Dydona, legendarna założycielka Kartaginy. Sydończycy oraz Tyryjczycy byli Fenicjanami. Tak więc Jezebel była Fenicjanką. Była kobietą, która w zasadzie rządziła w imieniu swojego męża Achaba. Jej groźba tak wystraszyła proroka Eliasza, że uciekł na pustynię i chciał umrzeć. Można też chyba powiedzieć, że kult Baala był najważniejszą rzeczą w jej życiu. Nie tylko sprowadziła prawie tysiąc kapłanów tego kultu, ale dbała też o ich utrzymanie. Jezebel wychowała swoją córkę Atalię w duchu kultu Baala. Jej córka gorliwie wprowadzała ten kult w królestwie Judy tak jak jej matka wcześniej w królestwie Izraela. Ale o Atalii powiem więcej w następnym odcinku.
Jeden ze słuchaczy zachęcił mnie do stworzenia grupy na facebooku. Gdybyście chcieli skomentować ten odcinek zachęcam do zrobienia tego w tej grupie na facebooku.
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
Niczym to jeszcze było, że chodził w grzechach Jeroboama, syna Nebata, lecz ponadto pojął on za żonę Izebel, córkę Etbaala, króla Sydonu, i służył Baalowi, i oddawał mu pokłon (1 Królewska 16:31)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/16/31
Poślij tedy teraz i zgromadź do mnie całego Izraela na górze Karmel oraz owych czterystu pięćdziesięciu proroków Baala i czterystu proroków Aszery, którzy jadają u stołu Izebel (1 Królewska 18:19)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/19
Wstań i idź do Sarepty, która należy do Sydonu, i zamieszkaj tam. Oto nakazałem pewnej tamtejszej wdowie, aby cię żywiła (1 Królewska 17:9)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/17/9
Jako żyje Pan, twój Bóg, że nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posyłał mój pan, aby cię tam szukano, a gdy mówiono: Nie ma go tu, to odbierał przysięgę od królestw i od narodów, że cię nie znaleziono (1 Królewska 18:10)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/10
Czy nie doniesiono mojemu panu o tym, co uczyniłem, gdy Izebel kazała tępić proroków Pana, że ukryłem stu z proroków Pana, po pięćdziesięciu mężów, w pieczarach i żywiłem ich chlebem i wodą? (1 Królewska 18:13)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Krolewska/18/13
Wtedy Izebel wyprawiła gońca do Eliasza z takim poselstwem: To niechaj uczynią bogowie i niechaj to sprawią, że jutro o tym czasie uczynię z twoim życiem to samo, co stało się z życiem każdego z nich (1 Królewska 19:2)
19 - Szafan
2021-04-06 21:50:21
W poprzednim odcinku poświeconym postaci proroka Ezechiela omawialiśmy okres przed, podczas i po zburzeniu Jerozolimy przez Babilończyków. Dzisiaj ponownie będziemy zajmować się tym samym okresem, bo właśnie wtedy żył Szafan, jego synowie i wnukowie. Imię Szafan jest tłumaczone różnie. Jest to nazwa zwierzęcia, które niektórzy tłumacze oddają jako świstak, inni jako góralek. Słowo to pojawia się np. w Księgach Mojżeszowych, gdzie to zwierzę jest podane jako nieczyste, bo chociaż przeżuwa to nie ma rozdzielonego kopyta. Z kolei Psalm 104:18 oraz Księga Przysłów 30:26 mówią o tym, że te zwierzęta żyły w górach. Ja bym więc optował za tłumaczeniem “góralek”, ale świstaki też żyją w górach przynajmniej niektóre gatunki. My jedank lepiej zajmijmy się sekretarzem Szafanem. Pierwszy raz Szafan pojawia się przy okazji oczyszczania świątyni w Jerozolimie. Królem był wtedy Jozjasz. Został on królem gdy miał 8 lat. Doszło wtedy do spisku i zginął jego ojciec Amon. Król Amon sprowadził Jerozolimy kult Baala, ale panował krótko. Zginął już po dwóch latach na tronie. Na tronie zasiadł 8-letni Jozjasz. Gdy miał lat 18 rozpoczął usuwanie bałwochwalstwa, czyli usuwanie kultu Baala z Judy. Właśnie wtedy zaczęto oczyszczać świątynię. Wtedy też pojawia się sekretarz Szafan, który był chyba prawą ręką króla Jozjasza. Właśnie jego król wysłał z decyzją do arcykapłana, aby oczyszczono świątynię. Zdarzyło się wtedy coś ważnego. W 2 Królewskiej 22:8 czytamy: “Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał”. Wygląda na to, że był to oryginał pięcioksięgu Mojżesza. Innymi słowy arcykapłan znalazł całą torę. Zauważmy, że Szafan od razu przeczytał tą księgę. Jeżeli to naprawdę było pierwsze pięć ksiąg Biblii to ile czasu mu to zajęło? Wydaje mi się, że parę godzin. Jednak dwa wersety dalej czytamy: “Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem”. To musiał być bardzo długi dzień dla Szafana - dwukrotnie przeczytać pięcioksiąg Mojżesza. Księga prawa w wielu miejscach zapowiada zagładę gdyby Izraelici byli nieposłuszni. Jozjasz się więc wystraszył, że musi przyjść kara za całe to bałwochwalstwo. Wysłał więc Szafana do prorokini Chuldy, która potwierdziła, że wszystko to się spełni, ale nie za życia Jozjasza. Tutaj kończy się historia Szafana opisana w Biblii. Być może był już dość stary i niedługo później umarł. W 2 Królewskiej 22:12 czytamy, że oprócz Szafana do prorokini Chuldy został wysłany także syn Szafana Achikam. Było to w momencie gdy król miał 25 lat, tak więc Szafan musiał być od niego dużo starszy. Achikam był chyba najstarszym synem. Achikam pojawia się ponownie w księdze Jeremiasza. Panuje teraz król Jojakim, syn Jozjasza. Zabił on innego proroka Uriasza, ale Jeremiasza ochraniał właśnie Achikam, syn Szafana, o czym mówi Jeremiasza rozdział 26. Imię Szafana jest oddane tutaj trochę inaczej jako Safan, ale to ta sama rodzina. Trochę dalej czytamy o tym, że ostatni król Izraela wysłał swoich przedstawicieli do króla Babilonu. Prorok Jeremiasz skorzystał z tego i wysłał list do Żydów, którzy już byli w Babilonie. Jednym z tych wysłanników króla Sedekiasza był Elasa syn Safana. O tym czytamy w Jeremiasza rozdziale 29. O Gemariaszu czytamy w Jeremiasza rozdziale 36. Jeremiasz był wtedy w więzieniu i jego proroctwo odczytał ludowi Baruch. Usłyszał o tym Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana. Micheasz zabrał Barucha do swojego ojca Gemariasza. Baruch jeszcze raz przeczytał proroctwa Jeremiasza. Wszyscy książęta, którzy słuchali, wśród nich był Gemariasz, syn Szafana, kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Sami poszli do króla, który także wysłuchał proroctwa, ale zaraz potem je spalił. Warto tu może zaznaczyć, że był to wcześniejszy król Jojakim. Księga Jeremiasza nie jest ułożona chronologicznie. Podsumowując jednak. Synowie Szafana lub Safana pomagali Jeremiaszowi. Achikam osłaniał Jeremiasza, Elasa zaniósł list do wygnańców w Babilonie, a Gemariasz i jego syn kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Czy więc o wszystkich synach Szafana Biblia wypowiada się pozytywnie? W poprzednim odcinku poświęconemu Ezechielowi omawiałem co prorok zobaczył w Jerozolimie. Mówiłem wtedy o kobietach opłakujących bożka Tammuza. Ezechiel opisał też inne rzeczy. Niestety w jednej z nich brał udział syn Szafana. Warto przy tej okazji zwrócić uwagę na różnice pomiędzy tymi bałwochwalcami. Większość z nich jak te kobiety opłakujące Tammuza, czy inni oddający cześć słońcu robili to otwarcie. Jednak w Ezechiela 8:11 czytamy: “A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę”. Przed czym stali ci starsi wraz z Jaazaniaszem i gdzie? Byli oni ukryci wewnątrz pomieszczenia, gdzie znajdowało się wiele różnych bóstw. Im właśnie palili kadzidło. Tak więc Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroków Biblijnych. Jaazaniasz najwyraźniej czcił obcych bogów, ale zauważmy, że robił to w ukryciu. Ostatni potomek Szafana, jego wnuk jest opisany w Biblii jako postać pozytywna, niestety żył w bardzo trudnych czasach. Tym ostatnim potomkiem Szafana, jest Gedaliasz. Przypomnijmy może, że Nabuchodonozor zdobył Jerozolimę i wziął do niewoli jej króla Jojachina, a królem ustanowił jego wuja Sedekiasza. Ten jednak się zbuntował. Nabuchodonozor wrócił. Dwa lata oblegał Jerozolimę, a potem ją zdobył, zniszczył, a Sedekiasza, ostatniego króla, oślepił. W Jerozolimie pozostało jednak trochę ludzi, w tym prorok Jeremiasz. Zarządcą tego wszystkiego Nabuchodonozor ustanowił właśnie Gedaliasza, syna Achikama, syna Szafana. Przypomnijmy, że Jerozolima została zburzona, tak więc Gedaliasz zarządzał z miasta o nazwie Mispa albo Micpa. Jerozolima padła w piątym miesiącu, jak długo zarządzał Gedaliasz? W 2 Królów 25:25 czytamy: “W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie”. Gedaliasza ustanowił król Nabuchodonozor. Do niego przybyli wszyscy dowódcy wojskowi, którzy byli w polu. Przez dwa miesiące wydawało się, że Żydzi dalej będą mieszkać w Judzie. Niestety po tym zabójstwie Gedaliasza, zarządcy ustanowionego przez Nabuchodonozora wszyscy pozostali Izraelici się przestraszyli i nawet ci, którzy nie uczestniczyli w tym buncie uciekli do Egiptu. Można więc powiedzieć, że wtedy rozpoczął się okres wygnania. Biblia mówi o 70 latach. Niektórzy historycy jednak twierdzą, że było to tylko 50 lat. Czy jednak Szafan i jego synowie naprawdę istnieli? Znaleziono pieczęcie, które zdają się pasować do Szafana i jego rodziny. Najbardziej oczywista jest pieczęć Gemariasza, syna Szafana. Znaleziono też inne pieczęcie z imionami synów Szafana, ale podano na nich tylko imię, bez imienia ojca, a za to z tytułem. Np. pieczęć Gedaliasza, którego na pięczęci określono jako “przełożonego nad domem” czyli świątynią. Było dzisiaj sporo imion. Przede wszystkim Szafan, którego imię oznacza “Góralek” albo “Świstak”. Miał on swój udział w odnalezieniu tory i przekazaniu jej treści królowi Jozjaszowi. Wraz z Szafanem królowi służył także jego syn Achikam. Po jego śmierci jego trzej synowie, właśnie Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroka Jeremiasza. Za to czwarty syn Jaazaniasz uprawiał w tajemnicy bałwochwalstwo. Biblia wspomina też dwóch wnuków Szafana. Micheasz, syn Gemariasza wraz z ojcem ukrył Jeremiasza i Barucha przed królem. Z kolei Gedaliasz, syna Achikama przez dwa miesiące zarządzał pozostałymi w Izraelu Żydami. Po jego śmierci wszyscy Żydzi uciekli z Izraela. Grupa na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał (2 Królów 22:8) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/8 Po czym sekretarz Szafan doniósł królowi następującą rzecz: Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem (2 Królów 22:10) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/10 Lecz Jeremiasza osłaniał Achikam, syn Safana, tak że nie wydano go w ręce ludu, aby go zabił (Jeremiasza 26:24) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/26/24 List wysłał za pośrednictwem Elasy, syna Safana, i Gemariasza, syna Chilkiasza, których wyprawił Sedekiasz, król judzki, do Nebukadnesara, króla babilońskiego, do Babilonu. A miał on treść następującą (Jeremiasza 29:3) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/29/3 A gdy Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana, usłyszał odczytane z księgi wszystkie słowa Pana (Jeremiasza 36:11) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/36/11 A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę. Woń dymu kadzidlanego unosiła się w górę (Ezechiela 8:11) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/11 W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie (2 Królów 25:25) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/25/25
W poprzednim odcinku poświeconym postaci proroka Ezechiela omawialiśmy okres przed, podczas i po zburzeniu Jerozolimy przez Babilończyków. Dzisiaj ponownie będziemy zajmować się tym samym okresem, bo właśnie wtedy żył Szafan, jego synowie i wnukowie.
Imię Szafan jest tłumaczone różnie. Jest to nazwa zwierzęcia, które niektórzy tłumacze oddają jako świstak, inni jako góralek. Słowo to pojawia się np. w Księgach Mojżeszowych, gdzie to zwierzę jest podane jako nieczyste, bo chociaż przeżuwa to nie ma rozdzielonego kopyta. Z kolei Psalm 104:18 oraz Księga Przysłów 30:26 mówią o tym, że te zwierzęta żyły w górach. Ja bym więc optował za tłumaczeniem “góralek”, ale świstaki też żyją w górach przynajmniej niektóre gatunki. My jedank lepiej zajmijmy się sekretarzem Szafanem.
Pierwszy raz Szafan pojawia się przy okazji oczyszczania świątyni w Jerozolimie. Królem był wtedy Jozjasz. Został on królem gdy miał 8 lat. Doszło wtedy do spisku i zginął jego ojciec Amon. Król Amon sprowadził Jerozolimy kult Baala, ale panował krótko. Zginął już po dwóch latach na tronie. Na tronie zasiadł 8-letni Jozjasz. Gdy miał lat 18 rozpoczął usuwanie bałwochwalstwa, czyli usuwanie kultu Baala z Judy. Właśnie wtedy zaczęto oczyszczać świątynię. Wtedy też pojawia się sekretarz Szafan, który był chyba prawą ręką króla Jozjasza. Właśnie jego król wysłał z decyzją do arcykapłana, aby oczyszczono świątynię. Zdarzyło się wtedy coś ważnego.
W 2 Królewskiej 22:8 czytamy: “Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał”. Wygląda na to, że był to oryginał pięcioksięgu Mojżesza. Innymi słowy arcykapłan znalazł całą torę. Zauważmy, że Szafan od razu przeczytał tą księgę. Jeżeli to naprawdę było pierwsze pięć ksiąg Biblii to ile czasu mu to zajęło? Wydaje mi się, że parę godzin. Jednak dwa wersety dalej czytamy: “Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem”. To musiał być bardzo długi dzień dla Szafana - dwukrotnie przeczytać pięcioksiąg Mojżesza.
Księga prawa w wielu miejscach zapowiada zagładę gdyby Izraelici byli nieposłuszni. Jozjasz się więc wystraszył, że musi przyjść kara za całe to bałwochwalstwo. Wysłał więc Szafana do prorokini Chuldy, która potwierdziła, że wszystko to się spełni, ale nie za życia Jozjasza. Tutaj kończy się historia Szafana opisana w Biblii. Być może był już dość stary i niedługo później umarł. W 2 Królewskiej 22:12 czytamy, że oprócz Szafana do prorokini Chuldy został wysłany także syn Szafana Achikam. Było to w momencie gdy król miał 25 lat, tak więc Szafan musiał być od niego dużo starszy. Achikam był chyba najstarszym synem.
Achikam pojawia się ponownie w księdze Jeremiasza. Panuje teraz król Jojakim, syn Jozjasza. Zabił on innego proroka Uriasza, ale Jeremiasza ochraniał właśnie Achikam, syn Szafana, o czym mówi Jeremiasza rozdział 26. Imię Szafana jest oddane tutaj trochę inaczej jako Safan, ale to ta sama rodzina. Trochę dalej czytamy o tym, że ostatni król Izraela wysłał swoich przedstawicieli do króla Babilonu. Prorok Jeremiasz skorzystał z tego i wysłał list do Żydów, którzy już byli w Babilonie. Jednym z tych wysłanników króla Sedekiasza był Elasa syn Safana. O tym czytamy w Jeremiasza rozdziale 29.
O Gemariaszu czytamy w Jeremiasza rozdziale 36. Jeremiasz był wtedy w więzieniu i jego proroctwo odczytał ludowi Baruch. Usłyszał o tym Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana. Micheasz zabrał Barucha do swojego ojca Gemariasza. Baruch jeszcze raz przeczytał proroctwa Jeremiasza. Wszyscy książęta, którzy słuchali, wśród nich był Gemariasz, syn Szafana, kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Sami poszli do króla, który także wysłuchał proroctwa, ale zaraz potem je spalił. Warto tu może zaznaczyć, że był to wcześniejszy król Jojakim. Księga Jeremiasza nie jest ułożona chronologicznie. Podsumowując jednak. Synowie Szafana lub Safana pomagali Jeremiaszowi. Achikam osłaniał Jeremiasza, Elasa zaniósł list do wygnańców w Babilonie, a Gemariasz i jego syn kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Czy więc o wszystkich synach Szafana Biblia wypowiada się pozytywnie?
W poprzednim odcinku poświęconemu Ezechielowi omawiałem co prorok zobaczył w Jerozolimie. Mówiłem wtedy o kobietach opłakujących bożka Tammuza. Ezechiel opisał też inne rzeczy. Niestety w jednej z nich brał udział syn Szafana. Warto przy tej okazji zwrócić uwagę na różnice pomiędzy tymi bałwochwalcami. Większość z nich jak te kobiety opłakujące Tammuza, czy inni oddający cześć słońcu robili to otwarcie. Jednak w Ezechiela 8:11 czytamy: “A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę”. Przed czym stali ci starsi wraz z Jaazaniaszem i gdzie? Byli oni ukryci wewnątrz pomieszczenia, gdzie znajdowało się wiele różnych bóstw. Im właśnie palili kadzidło.
Tak więc Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroków Biblijnych. Jaazaniasz najwyraźniej czcił obcych bogów, ale zauważmy, że robił to w ukryciu. Ostatni potomek Szafana, jego wnuk jest opisany w Biblii jako postać pozytywna, niestety żył w bardzo trudnych czasach. Tym ostatnim potomkiem Szafana, jest Gedaliasz. Przypomnijmy może, że Nabuchodonozor zdobył Jerozolimę i wziął do niewoli jej króla Jojachina, a królem ustanowił jego wuja Sedekiasza. Ten jednak się zbuntował. Nabuchodonozor wrócił. Dwa lata oblegał Jerozolimę, a potem ją zdobył, zniszczył, a Sedekiasza, ostatniego króla, oślepił. W Jerozolimie pozostało jednak trochę ludzi, w tym prorok Jeremiasz. Zarządcą tego wszystkiego Nabuchodonozor ustanowił właśnie Gedaliasza, syna Achikama, syna Szafana.
Przypomnijmy, że Jerozolima została zburzona, tak więc Gedaliasz zarządzał z miasta o nazwie Mispa albo Micpa. Jerozolima padła w piątym miesiącu, jak długo zarządzał Gedaliasz? W 2 Królów 25:25 czytamy: “W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie”. Gedaliasza ustanowił król Nabuchodonozor. Do niego przybyli wszyscy dowódcy wojskowi, którzy byli w polu. Przez dwa miesiące wydawało się, że Żydzi dalej będą mieszkać w Judzie. Niestety po tym zabójstwie Gedaliasza, zarządcy ustanowionego przez Nabuchodonozora wszyscy pozostali Izraelici się przestraszyli i nawet ci, którzy nie uczestniczyli w tym buncie uciekli do Egiptu. Można więc powiedzieć, że wtedy rozpoczął się okres wygnania. Biblia mówi o 70 latach. Niektórzy historycy jednak twierdzą, że było to tylko 50 lat.
Czy jednak Szafan i jego synowie naprawdę istnieli? Znaleziono pieczęcie, które zdają się pasować do Szafana i jego rodziny. Najbardziej oczywista jest pieczęć Gemariasza, syna Szafana. Znaleziono też inne pieczęcie z imionami synów Szafana, ale podano na nich tylko imię, bez imienia ojca, a za to z tytułem. Np. pieczęć Gedaliasza, którego na pięczęci określono jako “przełożonego nad domem” czyli świątynią.
Było dzisiaj sporo imion. Przede wszystkim Szafan, którego imię oznacza “Góralek” albo “Świstak”. Miał on swój udział w odnalezieniu tory i przekazaniu jej treści królowi Jozjaszowi. Wraz z Szafanem królowi służył także jego syn Achikam. Po jego śmierci jego trzej synowie, właśnie Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroka Jeremiasza. Za to czwarty syn Jaazaniasz uprawiał w tajemnicy bałwochwalstwo. Biblia wspomina też dwóch wnuków Szafana. Micheasz, syn Gemariasza wraz z ojcem ukrył Jeremiasza i Barucha przed królem. Z kolei Gedaliasz, syna Achikama przez dwa miesiące zarządzał pozostałymi w Izraelu Żydami. Po jego śmierci wszyscy Żydzi uciekli z Izraela.
Grupa na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał (2 Królów 22:8)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/8
Po czym sekretarz Szafan doniósł królowi następującą rzecz: Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem (2 Królów 22:10)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/10
Lecz Jeremiasza osłaniał Achikam, syn Safana, tak że nie wydano go w ręce ludu, aby go zabił (Jeremiasza 26:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/26/24
List wysłał za pośrednictwem Elasy, syna Safana, i Gemariasza, syna Chilkiasza, których wyprawił Sedekiasz, król judzki, do Nebukadnesara, króla babilońskiego, do Babilonu. A miał on treść następującą (Jeremiasza 29:3)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/29/3
A gdy Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana, usłyszał odczytane z księgi wszystkie słowa Pana (Jeremiasza 36:11)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/36/11
A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę. Woń dymu kadzidlanego unosiła się w górę (Ezechiela 8:11)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/11
W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie (2 Królów 25:25)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/25/25
Imię Szafan jest tłumaczone różnie. Jest to nazwa zwierzęcia, które niektórzy tłumacze oddają jako świstak, inni jako góralek. Słowo to pojawia się np. w Księgach Mojżeszowych, gdzie to zwierzę jest podane jako nieczyste, bo chociaż przeżuwa to nie ma rozdzielonego kopyta. Z kolei Psalm 104:18 oraz Księga Przysłów 30:26 mówią o tym, że te zwierzęta żyły w górach. Ja bym więc optował za tłumaczeniem “góralek”, ale świstaki też żyją w górach przynajmniej niektóre gatunki. My jedank lepiej zajmijmy się sekretarzem Szafanem.
Pierwszy raz Szafan pojawia się przy okazji oczyszczania świątyni w Jerozolimie. Królem był wtedy Jozjasz. Został on królem gdy miał 8 lat. Doszło wtedy do spisku i zginął jego ojciec Amon. Król Amon sprowadził Jerozolimy kult Baala, ale panował krótko. Zginął już po dwóch latach na tronie. Na tronie zasiadł 8-letni Jozjasz. Gdy miał lat 18 rozpoczął usuwanie bałwochwalstwa, czyli usuwanie kultu Baala z Judy. Właśnie wtedy zaczęto oczyszczać świątynię. Wtedy też pojawia się sekretarz Szafan, który był chyba prawą ręką króla Jozjasza. Właśnie jego król wysłał z decyzją do arcykapłana, aby oczyszczono świątynię. Zdarzyło się wtedy coś ważnego.
W 2 Królewskiej 22:8 czytamy: “Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał”. Wygląda na to, że był to oryginał pięcioksięgu Mojżesza. Innymi słowy arcykapłan znalazł całą torę. Zauważmy, że Szafan od razu przeczytał tą księgę. Jeżeli to naprawdę było pierwsze pięć ksiąg Biblii to ile czasu mu to zajęło? Wydaje mi się, że parę godzin. Jednak dwa wersety dalej czytamy: “Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem”. To musiał być bardzo długi dzień dla Szafana - dwukrotnie przeczytać pięcioksiąg Mojżesza.
Księga prawa w wielu miejscach zapowiada zagładę gdyby Izraelici byli nieposłuszni. Jozjasz się więc wystraszył, że musi przyjść kara za całe to bałwochwalstwo. Wysłał więc Szafana do prorokini Chuldy, która potwierdziła, że wszystko to się spełni, ale nie za życia Jozjasza. Tutaj kończy się historia Szafana opisana w Biblii. Być może był już dość stary i niedługo później umarł. W 2 Królewskiej 22:12 czytamy, że oprócz Szafana do prorokini Chuldy został wysłany także syn Szafana Achikam. Było to w momencie gdy król miał 25 lat, tak więc Szafan musiał być od niego dużo starszy. Achikam był chyba najstarszym synem.
Achikam pojawia się ponownie w księdze Jeremiasza. Panuje teraz król Jojakim, syn Jozjasza. Zabił on innego proroka Uriasza, ale Jeremiasza ochraniał właśnie Achikam, syn Szafana, o czym mówi Jeremiasza rozdział 26. Imię Szafana jest oddane tutaj trochę inaczej jako Safan, ale to ta sama rodzina. Trochę dalej czytamy o tym, że ostatni król Izraela wysłał swoich przedstawicieli do króla Babilonu. Prorok Jeremiasz skorzystał z tego i wysłał list do Żydów, którzy już byli w Babilonie. Jednym z tych wysłanników króla Sedekiasza był Elasa syn Safana. O tym czytamy w Jeremiasza rozdziale 29.
O Gemariaszu czytamy w Jeremiasza rozdziale 36. Jeremiasz był wtedy w więzieniu i jego proroctwo odczytał ludowi Baruch. Usłyszał o tym Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana. Micheasz zabrał Barucha do swojego ojca Gemariasza. Baruch jeszcze raz przeczytał proroctwa Jeremiasza. Wszyscy książęta, którzy słuchali, wśród nich był Gemariasz, syn Szafana, kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Sami poszli do króla, który także wysłuchał proroctwa, ale zaraz potem je spalił. Warto tu może zaznaczyć, że był to wcześniejszy król Jojakim. Księga Jeremiasza nie jest ułożona chronologicznie. Podsumowując jednak. Synowie Szafana lub Safana pomagali Jeremiaszowi. Achikam osłaniał Jeremiasza, Elasa zaniósł list do wygnańców w Babilonie, a Gemariasz i jego syn kazali się ukryć Baruchowi i Jeremiaszowi. Czy więc o wszystkich synach Szafana Biblia wypowiada się pozytywnie?
W poprzednim odcinku poświęconemu Ezechielowi omawiałem co prorok zobaczył w Jerozolimie. Mówiłem wtedy o kobietach opłakujących bożka Tammuza. Ezechiel opisał też inne rzeczy. Niestety w jednej z nich brał udział syn Szafana. Warto przy tej okazji zwrócić uwagę na różnice pomiędzy tymi bałwochwalcami. Większość z nich jak te kobiety opłakujące Tammuza, czy inni oddający cześć słońcu robili to otwarcie. Jednak w Ezechiela 8:11 czytamy: “A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę”. Przed czym stali ci starsi wraz z Jaazaniaszem i gdzie? Byli oni ukryci wewnątrz pomieszczenia, gdzie znajdowało się wiele różnych bóstw. Im właśnie palili kadzidło.
Tak więc Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroków Biblijnych. Jaazaniasz najwyraźniej czcił obcych bogów, ale zauważmy, że robił to w ukryciu. Ostatni potomek Szafana, jego wnuk jest opisany w Biblii jako postać pozytywna, niestety żył w bardzo trudnych czasach. Tym ostatnim potomkiem Szafana, jest Gedaliasz. Przypomnijmy może, że Nabuchodonozor zdobył Jerozolimę i wziął do niewoli jej króla Jojachina, a królem ustanowił jego wuja Sedekiasza. Ten jednak się zbuntował. Nabuchodonozor wrócił. Dwa lata oblegał Jerozolimę, a potem ją zdobył, zniszczył, a Sedekiasza, ostatniego króla, oślepił. W Jerozolimie pozostało jednak trochę ludzi, w tym prorok Jeremiasz. Zarządcą tego wszystkiego Nabuchodonozor ustanowił właśnie Gedaliasza, syna Achikama, syna Szafana.
Przypomnijmy, że Jerozolima została zburzona, tak więc Gedaliasz zarządzał z miasta o nazwie Mispa albo Micpa. Jerozolima padła w piątym miesiącu, jak długo zarządzał Gedaliasz? W 2 Królów 25:25 czytamy: “W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie”. Gedaliasza ustanowił król Nabuchodonozor. Do niego przybyli wszyscy dowódcy wojskowi, którzy byli w polu. Przez dwa miesiące wydawało się, że Żydzi dalej będą mieszkać w Judzie. Niestety po tym zabójstwie Gedaliasza, zarządcy ustanowionego przez Nabuchodonozora wszyscy pozostali Izraelici się przestraszyli i nawet ci, którzy nie uczestniczyli w tym buncie uciekli do Egiptu. Można więc powiedzieć, że wtedy rozpoczął się okres wygnania. Biblia mówi o 70 latach. Niektórzy historycy jednak twierdzą, że było to tylko 50 lat.
Czy jednak Szafan i jego synowie naprawdę istnieli? Znaleziono pieczęcie, które zdają się pasować do Szafana i jego rodziny. Najbardziej oczywista jest pieczęć Gemariasza, syna Szafana. Znaleziono też inne pieczęcie z imionami synów Szafana, ale podano na nich tylko imię, bez imienia ojca, a za to z tytułem. Np. pieczęć Gedaliasza, którego na pięczęci określono jako “przełożonego nad domem” czyli świątynią.
Było dzisiaj sporo imion. Przede wszystkim Szafan, którego imię oznacza “Góralek” albo “Świstak”. Miał on swój udział w odnalezieniu tory i przekazaniu jej treści królowi Jozjaszowi. Wraz z Szafanem królowi służył także jego syn Achikam. Po jego śmierci jego trzej synowie, właśnie Achikam, Elasa i Gemariasz wspierali proroka Jeremiasza. Za to czwarty syn Jaazaniasz uprawiał w tajemnicy bałwochwalstwo. Biblia wspomina też dwóch wnuków Szafana. Micheasz, syn Gemariasza wraz z ojcem ukrył Jeremiasza i Barucha przed królem. Z kolei Gedaliasz, syna Achikama przez dwa miesiące zarządzał pozostałymi w Izraelu Żydami. Po jego śmierci wszyscy Żydzi uciekli z Izraela.
Grupa na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.biblijna
Wtedy arcykapłan Chilkiasz rzekł do sekretarza Szafana: Znalazłem w świątyni Pana księgę zakonu. I wręczył Chilkiasz księgę Szafanowi, który ją przeczytał (2 Królów 22:8)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/8
Po czym sekretarz Szafan doniósł królowi następującą rzecz: Kapłan Chilkiasz wręczył mi księgę. I Szafan odczytał ją przed królem (2 Królów 22:10)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/22/10
Lecz Jeremiasza osłaniał Achikam, syn Safana, tak że nie wydano go w ręce ludu, aby go zabił (Jeremiasza 26:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/26/24
List wysłał za pośrednictwem Elasy, syna Safana, i Gemariasza, syna Chilkiasza, których wyprawił Sedekiasz, król judzki, do Nebukadnesara, króla babilońskiego, do Babilonu. A miał on treść następującą (Jeremiasza 29:3)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/29/3
A gdy Micheasz, syn Gemariasza, syna Safana, usłyszał odczytane z księgi wszystkie słowa Pana (Jeremiasza 36:11)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Jeremiasza/36/11
A siedemdziesięciu mężów spośród starszych domu izraelskiego z Jaazaniaszem, synem Szafana, stojącym wśród nich, stało przed nimi, a każdy miał w ręku kadzielnicę. Woń dymu kadzidlanego unosiła się w górę (Ezechiela 8:11)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/11
W siódmym miesiącu przybył Ismael, syn Netaniasza, syn Eliszamy, z rodu królewskiego, wraz z dziesięcioma mężami i zabili Gedaliasza oraz Judejczyków i Chaldejczyków, którzy byli z nim w Mispie (2 Królów 25:25)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/25/25
18 - Ezechiel
2021-03-22 08:36:16
Dzisiaj chciałbym się zająć mało znanym prorokiem. Gdy mowa o prorokach biblijnych na myśl przychodzą Izajasz, Jeremiasz i Daniel, a przecież tz. wielkich proroków jest czterech. Tym czwartym jest Ezechiel i właśnie jego historią chciałbym się dzisiaj zająć. Ezechiel był synem kapłana, urodził się za rządów króla Jozjasza. Znaleziono wtedy księgę Prawa. Ezechiel miał wtedy około 2 lat. Był też w Jerozolimie gdy zaczął prorokować Jeremiasz. Jeremiasz również pochodził z rodziny kapłańskiej. Urodził się w czasach tego ostatniego dobrego króla Jozjasza. Jego rządy zakończyły się jednak przegraną pod Megiddo. Więcej o tym miejscu możecie posłuchać w odcinku 15. Była to nie tylko śmierć ostatniego dobrego króla, ale także koniec niepodległości Izraela. Od tej pory królowie Izraela podlegali albo Egiptowi, albo Babilonowi. Wprawdzie po Jozjaszu panowało trzech jego synów oraz jeden wnuk, ale Żydzi podlegali najpierw Egiptowi, a później Babilonowi. Po zabiciu Jozjasza pod Megiddo, faraon Necho zdobył Jerozolimę i sam wybrał, który potomek Jozjasza będzie tam rządził jako jego wasal. Później jednak faraon Necho został pokonany przez Babilończyków pod Karkemisz. Wtedy pierwszy raz Jerozolimę zdobył Nabuchodonozor król Babilonu. Żydzi zostali wasalami Babilonu, ale później się zbuntowali i Nabuchodonozor drugi raz wrócił pod Jerozolimę. Właśnie wtedy do niewoli dostał się król Jojachin oraz prorok Ezechiel. Ezechiela poznajemy gdy już przebywa już w Babilonie. Jak mówi Ezechiela 1:2 był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli. Wcześniej w wersecie 1 mówi o trzydziestym roku - prawdopodobnie chodzi o wiek samego Ezechiela. Sytuacja wygląda więc tak. Jojachin jest w niewoli w Babilonie, a wraz z nim część Żydów, między innymi Ezechiel i Daniel. W Jerozolimie panuje ostatni król Sedekiasz, a prorokiem tam jest Jeremiasz. Tak więc w tym okresie działało tych trzech proroków: Jeremiasz w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel gdzieś na wsi wśród ludu. Być może dlatego Ezechiel jest tak mało znany. Jeremiasz prorokował królowi Sedekiaszowi w Jerozolimie, Daniel kolejnym królom chaldejskim w Babilonie, a Ezechiel zwykłym ludziom gdzieś na prowincji w Babilonie. Księga Ezechiela opisuje w zasadzie ten sam okres co księga Jeremiasza. Można ją podzielić na część przed ostatnim oblężeniem Jerozolimy oraz jej zniszczeniem. Ta część to głównie opis grzechów Izraelitów w Jerozolimie. Druga część obejmuje oblężenie Jerozolimy, które trwało około dwóch lat. W tej części Ezechiel pisze co spotka inne narody, między innymi Egipcjan. Ostatnia część obejmuje okres po zburzeniu Jerozolimy. W tej części jest opis ponownego odrodzenia religii żydowskiej. Co ciekawego opisano w każdej z tych trzech części? Zaraz na początku księgi Ezechiela znajduje się opis niebiańskiego rydwanu. Właśnie na ten fragment Biblii powołuje się szwajcarski pisarz Erich von Däniken. Według niego jest to opis pozaziemskiego statku kosmicznego. Dla Dänikena był to dowód na to, że odwiedzili nas kosmici w przeszłości. Z kolei rozdział 8 dokładnie opisuje różne kulty, które krytykuje Ezechiel. Np. w Ezechiela 8:14 czytamy o kobietach opłakujących boga Tammuza. Był to bóg, który był kochankiem bogini płodności, babilońskiej Isztar. Po powrocie z niewoli babilońskiej Izraelici używali tej nazwy “Tammuz” na określenie miesiąca dziesiątego. Na oznaczenie tego boga używano litery tau czyli krzyża. Prorok w zasadzie nic nie powiedział na temat swojego życia osobistego. Dopiero w rozdziale 24 dowiadujemy się, że miał żonę. Bóg zapowiedział: “zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu” (Ezechiela 24:16). Prorok usłyszał tą zapowiedź najwyraźniej z rana, a wieczorem umarła jego żona. Odgrywał on zachowanie Izraelitów w oblężonej Jerozolimie, tak więc Bóg zakazał mu okazywania żałoby. Miał on zapowiedzieć Izraelitom, że oni także nie będą mogli okazywać żałoby po zmarłych. Nie wiemy nic więcej o okolicznościach śmierci żony Ezechiela. Być może była ona niewierna wobec Boga lub wobec samego Ezechiela. Jeżeli tak było i jeżeli zginęła z wyroku Bożego, to Ezechiel nie miał jej opłakiwać tak jak Aaron nie miał opłakiwać swoich dwóch synów, którzy zginęli ofiarowując niedozwolone kadzidło. Z drugiej jednak strony Biblia często przedstawia rzeczy do których Bóg dopuścił jakby je spowodował. Tak więc być może Bóg po prostu zapowiedział śmierć, a nie spowodował. Jakby nie było to prawdopodobnie stało się najtrudniejszym zadaniem. Ezechiel nie miał opłakiwać żony, która była rozkoszą jego oczu. Gdy już Jerozolima upadła Ezechiel zaczął opisywać powrót Izraelitów oraz odbudowę świątyni w Jerozolimie. Jak wiemy rzeczywiście doszło do powrotu i odbudowy. Podczas budowy świątyni przez króla Heroda skorzystano z niektórych planów z księgi Ezechiela. Jednak te opis raczej nie miał być brany dosłownie. Myślę jednak, że przebywającym w Babilonie Żydom było przyjemnie słuchać opisu miasta, świątyni oraz podziału ziemi po powrocie z niewoli. Warto też może wspomnieć, że podobny opis miasta oraz świątyni zawiera także ostatnia księga w Biblii czyli Apokalipsa zwana także Objawieniem. Ezechiel używał też określenia, którego później często używał także Jezus Chrystus. Ezechiel mówił o “synu człowieczym” i tych samych słów używał też Jezus. Podobieństwa można się doszukać także w tym, że Ezechiela ludzie mieli nie słuchać i podobnie było z Jezusem. Ale w zasadzie to się odnosi do prawie każdego proroka w Biblii. Podsumowując: ostatnim królem Judy był Sedekiasz. W jego czasach Żydzi znajdowali się w trzech głównych miejscach. Przede wszystkim w Judzie i jej stolicy Jerozolimie. Po drugie w Babilonie nad rzeką albo kanałem Kebar oraz w samej stolicy czyli w Babilonie. W tamtych czasach było trzech głównych proroków. Jeremiasz przebywał w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel wśród wygnańców gdzieś nad rzeką Kebar. Być może z tego powodu, że Jeremiasz i Daniel znajdowali się w stolicach to są bardziej znani. Ezechiel, który przebywał wśród wygnańców jest mniej znaną postacią. Ezechiel zaczął prorokować na 10 lat przed zburzeniem Jerozolimy. On przebywał w Babilonie, a Żydzi w Jerozolimie zbuntowali się przeciwko królowi babilońskiemu Nabuchodonozorowi i oczekiwali pomocy Egipcjan. Jak mówi historia Nabuchodonozor nie tylko zniszczył Jerozolimę, ale także podbił Egipt i także Egipcjan wziął później w niewolę. Po zniszczeniu Jerozolimy Ezechiel zmienia ton i zaczyna opisywać odbudowaną Jerozolimę i świątynię. Ezechiel prorokował w sposób dość specyficzny. Oczywiście przekazywał też słowa jak inni prorocy, ale często odgrywał różne sceny. Np. narysował na cegle Jerozolimę, a później otoczył ją oblegał. Król Sedekiasz zrobił wyłom w murze i tamtędy uciekał przez Nabuchodonozorem. Ezechiel zrobił dziurę w ścianie swojego domu i tamtędy wynosił swoje rzeczy. No i oczywiście śmierć żony i zakaz jej opłakiwania miał pokazywać jak będą się zachowywać Żydzi w oblężonej Jerozolimie. Na dzisiaj to już wszystko. Oczywiście nie poruszyłem wszystkich myśli z księgi Ezechiela. Jednak moim celem było omówienie historii proroka, a nie dokładne omówienie jego księgi. Dziękuję wam za wysłuchanie i do usłyszenia niedługo w kolejnym odcinku. “Piątego dnia tego miesiąca - był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli” (Ezechiela 1:2) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/1/2 I zaprowadził mnie do wejścia północnej bramy świątyni Pana; a oto siedziały tam kobiety, które opłakiwały Tammuza. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/14 “Synu człowieczy, oto Ja zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu, lecz ty nie biadaj ani nie płacz, niech ani jedna łza u ciebie się nie pojawi” (Ezechiela 24:16). http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/24/16
Dzisiaj chciałbym się zająć mało znanym prorokiem. Gdy mowa o prorokach biblijnych na myśl przychodzą Izajasz, Jeremiasz i Daniel, a przecież tz. wielkich proroków jest czterech. Tym czwartym jest Ezechiel i właśnie jego historią chciałbym się dzisiaj zająć.
Ezechiel był synem kapłana, urodził się za rządów króla Jozjasza. Znaleziono wtedy księgę Prawa. Ezechiel miał wtedy około 2 lat. Był też w Jerozolimie gdy zaczął prorokować Jeremiasz. Jeremiasz również pochodził z rodziny kapłańskiej. Urodził się w czasach tego ostatniego dobrego króla Jozjasza. Jego rządy zakończyły się jednak przegraną pod Megiddo. Więcej o tym miejscu możecie posłuchać w odcinku 15. Była to nie tylko śmierć ostatniego dobrego króla, ale także koniec niepodległości Izraela. Od tej pory królowie Izraela podlegali albo Egiptowi, albo Babilonowi.
Wprawdzie po Jozjaszu panowało trzech jego synów oraz jeden wnuk, ale Żydzi podlegali najpierw Egiptowi, a później Babilonowi. Po zabiciu Jozjasza pod Megiddo, faraon Necho zdobył Jerozolimę i sam wybrał, który potomek Jozjasza będzie tam rządził jako jego wasal. Później jednak faraon Necho został pokonany przez Babilończyków pod Karkemisz. Wtedy pierwszy raz Jerozolimę zdobył Nabuchodonozor król Babilonu. Żydzi zostali wasalami Babilonu, ale później się zbuntowali i Nabuchodonozor drugi raz wrócił pod Jerozolimę. Właśnie wtedy do niewoli dostał się król Jojachin oraz prorok Ezechiel.
Ezechiela poznajemy gdy już przebywa już w Babilonie. Jak mówi Ezechiela 1:2 był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli. Wcześniej w wersecie 1 mówi o trzydziestym roku - prawdopodobnie chodzi o wiek samego Ezechiela. Sytuacja wygląda więc tak. Jojachin jest w niewoli w Babilonie, a wraz z nim część Żydów, między innymi Ezechiel i Daniel. W Jerozolimie panuje ostatni król Sedekiasz, a prorokiem tam jest Jeremiasz. Tak więc w tym okresie działało tych trzech proroków: Jeremiasz w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel gdzieś na wsi wśród ludu. Być może dlatego Ezechiel jest tak mało znany. Jeremiasz prorokował królowi Sedekiaszowi w Jerozolimie, Daniel kolejnym królom chaldejskim w Babilonie, a Ezechiel zwykłym ludziom gdzieś na prowincji w Babilonie.
Księga Ezechiela opisuje w zasadzie ten sam okres co księga Jeremiasza. Można ją podzielić na część przed ostatnim oblężeniem Jerozolimy oraz jej zniszczeniem. Ta część to głównie opis grzechów Izraelitów w Jerozolimie. Druga część obejmuje oblężenie Jerozolimy, które trwało około dwóch lat. W tej części Ezechiel pisze co spotka inne narody, między innymi Egipcjan. Ostatnia część obejmuje okres po zburzeniu Jerozolimy. W tej części jest opis ponownego odrodzenia religii żydowskiej. Co ciekawego opisano w każdej z tych trzech części?
Zaraz na początku księgi Ezechiela znajduje się opis niebiańskiego rydwanu. Właśnie na ten fragment Biblii powołuje się szwajcarski pisarz Erich von Däniken. Według niego jest to opis pozaziemskiego statku kosmicznego. Dla Dänikena był to dowód na to, że odwiedzili nas kosmici w przeszłości. Z kolei rozdział 8 dokładnie opisuje różne kulty, które krytykuje Ezechiel. Np. w Ezechiela 8:14 czytamy o kobietach opłakujących boga Tammuza. Był to bóg, który był kochankiem bogini płodności, babilońskiej Isztar. Po powrocie z niewoli babilońskiej Izraelici używali tej nazwy “Tammuz” na określenie miesiąca dziesiątego. Na oznaczenie tego boga używano litery tau czyli krzyża.
Prorok w zasadzie nic nie powiedział na temat swojego życia osobistego. Dopiero w rozdziale 24 dowiadujemy się, że miał żonę. Bóg zapowiedział: “zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu” (Ezechiela 24:16). Prorok usłyszał tą zapowiedź najwyraźniej z rana, a wieczorem umarła jego żona. Odgrywał on zachowanie Izraelitów w oblężonej Jerozolimie, tak więc Bóg zakazał mu okazywania żałoby. Miał on zapowiedzieć Izraelitom, że oni także nie będą mogli okazywać żałoby po zmarłych. Nie wiemy nic więcej o okolicznościach śmierci żony Ezechiela. Być może była ona niewierna wobec Boga lub wobec samego Ezechiela. Jeżeli tak było i jeżeli zginęła z wyroku Bożego, to Ezechiel nie miał jej opłakiwać tak jak Aaron nie miał opłakiwać swoich dwóch synów, którzy zginęli ofiarowując niedozwolone kadzidło. Z drugiej jednak strony Biblia często przedstawia rzeczy do których Bóg dopuścił jakby je spowodował. Tak więc być może Bóg po prostu zapowiedział śmierć, a nie spowodował. Jakby nie było to prawdopodobnie stało się najtrudniejszym zadaniem. Ezechiel nie miał opłakiwać żony, która była rozkoszą jego oczu.
Gdy już Jerozolima upadła Ezechiel zaczął opisywać powrót Izraelitów oraz odbudowę świątyni w Jerozolimie. Jak wiemy rzeczywiście doszło do powrotu i odbudowy. Podczas budowy świątyni przez króla Heroda skorzystano z niektórych planów z księgi Ezechiela. Jednak te opis raczej nie miał być brany dosłownie. Myślę jednak, że przebywającym w Babilonie Żydom było przyjemnie słuchać opisu miasta, świątyni oraz podziału ziemi po powrocie z niewoli.
Warto też może wspomnieć, że podobny opis miasta oraz świątyni zawiera także ostatnia księga w Biblii czyli Apokalipsa zwana także Objawieniem. Ezechiel używał też określenia, którego później często używał także Jezus Chrystus. Ezechiel mówił o “synu człowieczym” i tych samych słów używał też Jezus. Podobieństwa można się doszukać także w tym, że Ezechiela ludzie mieli nie słuchać i podobnie było z Jezusem. Ale w zasadzie to się odnosi do prawie każdego proroka w Biblii.
Podsumowując: ostatnim królem Judy był Sedekiasz. W jego czasach Żydzi znajdowali się w trzech głównych miejscach. Przede wszystkim w Judzie i jej stolicy Jerozolimie. Po drugie w Babilonie nad rzeką albo kanałem Kebar oraz w samej stolicy czyli w Babilonie. W tamtych czasach było trzech głównych proroków. Jeremiasz przebywał w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel wśród wygnańców gdzieś nad rzeką Kebar. Być może z tego powodu, że Jeremiasz i Daniel znajdowali się w stolicach to są bardziej znani. Ezechiel, który przebywał wśród wygnańców jest mniej znaną postacią.
Ezechiel zaczął prorokować na 10 lat przed zburzeniem Jerozolimy. On przebywał w Babilonie, a Żydzi w Jerozolimie zbuntowali się przeciwko królowi babilońskiemu Nabuchodonozorowi i oczekiwali pomocy Egipcjan. Jak mówi historia Nabuchodonozor nie tylko zniszczył Jerozolimę, ale także podbił Egipt i także Egipcjan wziął później w niewolę. Po zniszczeniu Jerozolimy Ezechiel zmienia ton i zaczyna opisywać odbudowaną Jerozolimę i świątynię.
Ezechiel prorokował w sposób dość specyficzny. Oczywiście przekazywał też słowa jak inni prorocy, ale często odgrywał różne sceny. Np. narysował na cegle Jerozolimę, a później otoczył ją oblegał. Król Sedekiasz zrobił wyłom w murze i tamtędy uciekał przez Nabuchodonozorem. Ezechiel zrobił dziurę w ścianie swojego domu i tamtędy wynosił swoje rzeczy. No i oczywiście śmierć żony i zakaz jej opłakiwania miał pokazywać jak będą się zachowywać Żydzi w oblężonej Jerozolimie.
Na dzisiaj to już wszystko. Oczywiście nie poruszyłem wszystkich myśli z księgi Ezechiela. Jednak moim celem było omówienie historii proroka, a nie dokładne omówienie jego księgi. Dziękuję wam za wysłuchanie i do usłyszenia niedługo w kolejnym odcinku.
“Piątego dnia tego miesiąca - był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli” (Ezechiela 1:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/1/2
I zaprowadził mnie do wejścia północnej bramy świątyni Pana; a oto siedziały tam kobiety, które opłakiwały Tammuza.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/14
“Synu człowieczy, oto Ja zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu, lecz ty nie biadaj ani nie płacz, niech ani jedna łza u ciebie się nie pojawi” (Ezechiela 24:16).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/24/16
Ezechiel był synem kapłana, urodził się za rządów króla Jozjasza. Znaleziono wtedy księgę Prawa. Ezechiel miał wtedy około 2 lat. Był też w Jerozolimie gdy zaczął prorokować Jeremiasz. Jeremiasz również pochodził z rodziny kapłańskiej. Urodził się w czasach tego ostatniego dobrego króla Jozjasza. Jego rządy zakończyły się jednak przegraną pod Megiddo. Więcej o tym miejscu możecie posłuchać w odcinku 15. Była to nie tylko śmierć ostatniego dobrego króla, ale także koniec niepodległości Izraela. Od tej pory królowie Izraela podlegali albo Egiptowi, albo Babilonowi.
Wprawdzie po Jozjaszu panowało trzech jego synów oraz jeden wnuk, ale Żydzi podlegali najpierw Egiptowi, a później Babilonowi. Po zabiciu Jozjasza pod Megiddo, faraon Necho zdobył Jerozolimę i sam wybrał, który potomek Jozjasza będzie tam rządził jako jego wasal. Później jednak faraon Necho został pokonany przez Babilończyków pod Karkemisz. Wtedy pierwszy raz Jerozolimę zdobył Nabuchodonozor król Babilonu. Żydzi zostali wasalami Babilonu, ale później się zbuntowali i Nabuchodonozor drugi raz wrócił pod Jerozolimę. Właśnie wtedy do niewoli dostał się król Jojachin oraz prorok Ezechiel.
Ezechiela poznajemy gdy już przebywa już w Babilonie. Jak mówi Ezechiela 1:2 był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli. Wcześniej w wersecie 1 mówi o trzydziestym roku - prawdopodobnie chodzi o wiek samego Ezechiela. Sytuacja wygląda więc tak. Jojachin jest w niewoli w Babilonie, a wraz z nim część Żydów, między innymi Ezechiel i Daniel. W Jerozolimie panuje ostatni król Sedekiasz, a prorokiem tam jest Jeremiasz. Tak więc w tym okresie działało tych trzech proroków: Jeremiasz w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel gdzieś na wsi wśród ludu. Być może dlatego Ezechiel jest tak mało znany. Jeremiasz prorokował królowi Sedekiaszowi w Jerozolimie, Daniel kolejnym królom chaldejskim w Babilonie, a Ezechiel zwykłym ludziom gdzieś na prowincji w Babilonie.
Księga Ezechiela opisuje w zasadzie ten sam okres co księga Jeremiasza. Można ją podzielić na część przed ostatnim oblężeniem Jerozolimy oraz jej zniszczeniem. Ta część to głównie opis grzechów Izraelitów w Jerozolimie. Druga część obejmuje oblężenie Jerozolimy, które trwało około dwóch lat. W tej części Ezechiel pisze co spotka inne narody, między innymi Egipcjan. Ostatnia część obejmuje okres po zburzeniu Jerozolimy. W tej części jest opis ponownego odrodzenia religii żydowskiej. Co ciekawego opisano w każdej z tych trzech części?
Zaraz na początku księgi Ezechiela znajduje się opis niebiańskiego rydwanu. Właśnie na ten fragment Biblii powołuje się szwajcarski pisarz Erich von Däniken. Według niego jest to opis pozaziemskiego statku kosmicznego. Dla Dänikena był to dowód na to, że odwiedzili nas kosmici w przeszłości. Z kolei rozdział 8 dokładnie opisuje różne kulty, które krytykuje Ezechiel. Np. w Ezechiela 8:14 czytamy o kobietach opłakujących boga Tammuza. Był to bóg, który był kochankiem bogini płodności, babilońskiej Isztar. Po powrocie z niewoli babilońskiej Izraelici używali tej nazwy “Tammuz” na określenie miesiąca dziesiątego. Na oznaczenie tego boga używano litery tau czyli krzyża.
Prorok w zasadzie nic nie powiedział na temat swojego życia osobistego. Dopiero w rozdziale 24 dowiadujemy się, że miał żonę. Bóg zapowiedział: “zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu” (Ezechiela 24:16). Prorok usłyszał tą zapowiedź najwyraźniej z rana, a wieczorem umarła jego żona. Odgrywał on zachowanie Izraelitów w oblężonej Jerozolimie, tak więc Bóg zakazał mu okazywania żałoby. Miał on zapowiedzieć Izraelitom, że oni także nie będą mogli okazywać żałoby po zmarłych. Nie wiemy nic więcej o okolicznościach śmierci żony Ezechiela. Być może była ona niewierna wobec Boga lub wobec samego Ezechiela. Jeżeli tak było i jeżeli zginęła z wyroku Bożego, to Ezechiel nie miał jej opłakiwać tak jak Aaron nie miał opłakiwać swoich dwóch synów, którzy zginęli ofiarowując niedozwolone kadzidło. Z drugiej jednak strony Biblia często przedstawia rzeczy do których Bóg dopuścił jakby je spowodował. Tak więc być może Bóg po prostu zapowiedział śmierć, a nie spowodował. Jakby nie było to prawdopodobnie stało się najtrudniejszym zadaniem. Ezechiel nie miał opłakiwać żony, która była rozkoszą jego oczu.
Gdy już Jerozolima upadła Ezechiel zaczął opisywać powrót Izraelitów oraz odbudowę świątyni w Jerozolimie. Jak wiemy rzeczywiście doszło do powrotu i odbudowy. Podczas budowy świątyni przez króla Heroda skorzystano z niektórych planów z księgi Ezechiela. Jednak te opis raczej nie miał być brany dosłownie. Myślę jednak, że przebywającym w Babilonie Żydom było przyjemnie słuchać opisu miasta, świątyni oraz podziału ziemi po powrocie z niewoli.
Warto też może wspomnieć, że podobny opis miasta oraz świątyni zawiera także ostatnia księga w Biblii czyli Apokalipsa zwana także Objawieniem. Ezechiel używał też określenia, którego później często używał także Jezus Chrystus. Ezechiel mówił o “synu człowieczym” i tych samych słów używał też Jezus. Podobieństwa można się doszukać także w tym, że Ezechiela ludzie mieli nie słuchać i podobnie było z Jezusem. Ale w zasadzie to się odnosi do prawie każdego proroka w Biblii.
Podsumowując: ostatnim królem Judy był Sedekiasz. W jego czasach Żydzi znajdowali się w trzech głównych miejscach. Przede wszystkim w Judzie i jej stolicy Jerozolimie. Po drugie w Babilonie nad rzeką albo kanałem Kebar oraz w samej stolicy czyli w Babilonie. W tamtych czasach było trzech głównych proroków. Jeremiasz przebywał w Jerozolimie, Daniel w Babilonie, a Ezechiel wśród wygnańców gdzieś nad rzeką Kebar. Być może z tego powodu, że Jeremiasz i Daniel znajdowali się w stolicach to są bardziej znani. Ezechiel, który przebywał wśród wygnańców jest mniej znaną postacią.
Ezechiel zaczął prorokować na 10 lat przed zburzeniem Jerozolimy. On przebywał w Babilonie, a Żydzi w Jerozolimie zbuntowali się przeciwko królowi babilońskiemu Nabuchodonozorowi i oczekiwali pomocy Egipcjan. Jak mówi historia Nabuchodonozor nie tylko zniszczył Jerozolimę, ale także podbił Egipt i także Egipcjan wziął później w niewolę. Po zniszczeniu Jerozolimy Ezechiel zmienia ton i zaczyna opisywać odbudowaną Jerozolimę i świątynię.
Ezechiel prorokował w sposób dość specyficzny. Oczywiście przekazywał też słowa jak inni prorocy, ale często odgrywał różne sceny. Np. narysował na cegle Jerozolimę, a później otoczył ją oblegał. Król Sedekiasz zrobił wyłom w murze i tamtędy uciekał przez Nabuchodonozorem. Ezechiel zrobił dziurę w ścianie swojego domu i tamtędy wynosił swoje rzeczy. No i oczywiście śmierć żony i zakaz jej opłakiwania miał pokazywać jak będą się zachowywać Żydzi w oblężonej Jerozolimie.
Na dzisiaj to już wszystko. Oczywiście nie poruszyłem wszystkich myśli z księgi Ezechiela. Jednak moim celem było omówienie historii proroka, a nie dokładne omówienie jego księgi. Dziękuję wam za wysłuchanie i do usłyszenia niedługo w kolejnym odcinku.
“Piątego dnia tego miesiąca - był to piąty rok od uprowadzenia króla Jojachina do niewoli” (Ezechiela 1:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/1/2
I zaprowadził mnie do wejścia północnej bramy świątyni Pana; a oto siedziały tam kobiety, które opłakiwały Tammuza.
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/8/14
“Synu człowieczy, oto Ja zabiorę ci przez nagłą śmierć rozkosz twoich oczu, lecz ty nie biadaj ani nie płacz, niech ani jedna łza u ciebie się nie pojawi” (Ezechiela 24:16).
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/24/16
17 - Król Saul część 2
2021-03-14 23:35:52
Będę kontynuował historię króla Saula. W poprzednim odcinku zakończyliśmy na ostatnim spotkaniu króla Saula i proroka Samuela. Na tamtym ostatnim spotkaniu Saul ujawnił co jest dla niego najważniejsze. Prorok zapowiedział, że Bóg odbierze mu królestwo. Czy Saul przepraszał i zapowiadał poprawę? Nie. W 1 Samuela 15:30 czytamy jego słowa: “Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Saul krótko potwierdził, że zgrzeszył i potem nakazał, aby Samuel uczcił go przed starszymi i całym ludem. Samuel to zrobił. Biblia nie wyjaśnia czy zrobił tak ze strachu, ale późniejsze wypowiedzi Samuela świadczą o tym, że ten prorok bał się króla Saula. Co ciekawe w kolejnych wiekach pojawiali się inni królowie, którzy od innych proroków i kapłanów żądali aby uczcili ich przed ludem. Wygląda to tak, jakby Saul składał tą ofiarę wyłącznie dlatego, że lud tego oczekiwał. Świadczą też o tym końcowe słowa, które przeczytaliśmy. Król Saul powiedział: “zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Zauważmy, że mówi o tym Bogu jako o Bogu Samuela, a nie swoim. Skąd wiemy, że Samuel bał się Saula? W kolejnym 16 rozdziale Bóg wysyła go aby namaścił na króla Dawida. Co odpowiedział prorok? W 1 Samuela 16:2 czytamy: “Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie!” Ostatecznie Samuel namaszcza Dawida na króla w tajemnicy. Przy okazji warto wspomnieć, że namaszczenie lub inaczej pomazanie olejkami świętymi czyniło kogoś pomazańcem czyli kimś wyznaczonym na króla. Tak więc w momencie tego pomazania Dawid stał się Bożym pomazańcem. To słowo “pomazaniec” po hebrajsku brzmi “mesjasz” a po grecku “chrystus”. Tak więc Dawid stał się pomazańcem tak jak wiele wieków później jego potomek Jezus. Dawid był więc pomazańcem, ale nie oznaczało to wcale, że od razu zostanie królem. To namaszczenie utrzymywano w tajemnicy przed Saulem, który by pewnie kazał zabić Dawida gdyby się o tym dowiedział. W każdym bądź razie Saul wpadł w swego rodzaju depresję. Jego słudzy poradzili mu, aby posłał po utalentowanego młodego muzyka, którym był właśnie Dawid. Gdy więc Saul miał zły humor Dawid mu grał i król czuł się lepiej. Saul znał więc dobrze Dawida, ale poznał go od innej strony gdy doszło do wojny z Filistynami. Sytuacja jak zwykle była patowa, bo każda ze stron była na wzgórzu. Na ziemię pomiędzy wychodził codziennie Goliat i zapraszał chętnych na pojedynek. Patrząc na wcześniejsze poczynania Jonatana, syna króla Saula wydaje mi się, że chciał on zmierzyć się z Goliatem. Dlaczego tego nie zrobił? Przypuszczam, że zabronił mu ojciec. Wtedy na pole bitwy przybył Dawid z prowiantem dla swoich starszych braci. Gdy Dawid usłyszał Goliata zapowiedział, że będzie z nim walczyć. Wtedy doszło do dość śmiesznej sceny. Król Saul dał mu swoją zbroję. W 1 Samuela 17:38 czytamy o tym, że Saul ubrał Dawida w swoją zbroję, ale Dawid nie mógł w tym chodzić. Co w tym śmiesznego? Przypomnijmy sobie, że Saul był najwyższym Izraelitą, a Dawid podobno był jednym z tych niższych. Jakże śmiesznie musiał wyglądać Dawid w zbroi króla Saula. Później oczywiście Dawid w swoim zwykłym stroju zabił Goliata przy pomocy procy. Saula spojrzał na Dawida z zupełnie innej strony. W kolejnym rozdziale czytamy też, że pokochał go Jonatan, syn króla Saula. Niektórzy twierdzą, że Jonatana i Dawida połączyła miłość homoseksualna. Warto jednak pamiętać, że takimi słowami jak miłość czy pokochać określano wtedy przyjaźń. Poza tym homoseksualizm był sprzeczny z prawem Mojżeszowym. Wracając do Saula. Uczynił on Dawida wodzem swojego wojska. Gdy jednak pewnego razu usłyszał, że kobiety wychwalają w pieśniach bardziej Dawida niż jego wpadł w gniew. Dawid pomimo tego, że był teraz wodzem tak jak wcześniej grał Saulowi gdy ten miał zły humor. Pewnego razu gdy tak grał Saul rzucił w niego włócznią. Dawid uchylił się. Saul postanowił więc go zabić rękami Filistynów. Zapowiedział, że da Dawidowi swoją córkę gdy przyniesie mu sto napletków filistyńskich. Dawid przyniósł ich dwieście i Saul chcąc, nie chcąc dał mu swoją córkę. Później jednak ponownie chciał go zabić rzucając włócznią. Tym razem Dawid uciekł nie tylko do swojego domu, ale także ze stolicy. Dawid ukrył się u proroka Samuela. Saul posyłał tam wojska, ale wszyscy żołnierze, których tam posyłał wpadali w trans. W końcu sam Saul sam tam poszedł i też wpadł w taki trans. Rozebrał się do naga i zachowywał jak prorok. Warto tutaj przypomnieć, że Saul zachowywał się jak prorok także wtedy gdy został namaszczony na króla. Wtedy jednak się nie rozebrał. W tym wersecie powiedziano, nie że był prorokiem, ale że zachowywał się jak prorok. Nie wypowiadał więc proroctw, ale był jakby w zachwyceniu czy podekscytowaniu. Król Saul wrócił do domu i chyba spodziewał się, że Dawid wróci do pałacu. Jonatan wykorzystał tą sytuację, aby wybadać plany ojca. Saul ukrywał swoje zamiary, ale gdy Jonatan ujawnił, że pozwolił Dawidowi odejść do swojej rodziny, król Saul próbował zabić swojego syna. W 1 Samuela 20:33 czytamy, że Saul rzucił w złości włócznią w swojego syna Jonatana. Dawid skrył się, a wraz z nim cała jego rodzina. Czy król Saul mógł wymordować rodzinę Dawida? Tego się chyba oni obawiali, bo cała rodzina przyszła do jaskini, gdzie się ukrywał Dawid. W międzyczasie Saul dowiedział się, że zaraz po ucieczce z pałacu Dawid udał się do kapłanów w Nob. Ci kapłani pomogli Dawidowi dając mu miecz Goliata oraz chleby z przybytku. Król Saul kazał jednak zamordować wszystkich kapłanów i ich rodziny. Jego ludzie nie chcieli tego zrobić. Zrobił to Doeg Edomita. Wymordował kapłanów, ich rodziny oraz wszystkie zwierzęta w mieście Nob. Dawało to wyraźny sygnał, że nawet nieświadoma pomoc Dawidowi prowadzi do śmierci nie tylko tego kto to zrobił, ale nawet jego rodziny. Saul ścigał Dawida. W pewnym momencie miał go już prawie w ręku, ale wtedy zaatakowali Filistyni. Później dwukrotnie Saul był w rękach Dawida, który mógł go zabić, ale oszczędził króla. Saul początkowo przestawał go ścigać, ale potem ponownie gonił Dawida. Jego żonę oddał innemu Izraelicie. Zdesperowany Dawid dołączył wtedy do wrogów Saula czyli Filistynów. Król Saul był jedną z tych osób, które przestrzegają praw Bożych, ale tylko tych, które im odpowiadają. Np. Biblia mówi, że zgodnie z prawem mojżeszowym wygonił wszystkich, którzy wywoływali duchy. Później jednak chciał się dowiedzieć jaka będzie przyszłość. Kazał więc odszukać medium spirytystyczne. Ta kobieta na żądanie króla starała się wywołać ducha zmarłego proroka Samuela. Przepowiedziała królowi śmierć nie tylko jego, ale także wszystkich jego synów. Spełniło się to tylko częściowo. Król Saul zginął podczas tej bitwy wraz ze swoimi synami, w tym także Jonatanem. Biblia niewiele o tym mówi, bo koncentruje się na Dawidzie. Wiemy jednak, że Saul był ranny i popełnił samobójstwo, aby Filistyni go nie dręczyli. Oni jednak wzięli jego ciało i powiesili na swoich murach. Przeżył jednak najmłodszy syn króla Saula - Isz-Boszet, a Abner dowódca wojska uczynił go królem, po jego ojcu. Wg przepowiedni tego medium mieli zginąć wszyscy synowie Saula. Tutaj ponownie wracamy do miasta Jabesz-Gilead. Filistyni powiesili zwłoki króla Saula na murach swojego miasta. Co zrobili mieszkańcy Jabesz-Gilead? Jak mówiłem w poprzednim odcinku z tego miasta pochodziła pewne prabaka króla Saula. Było to też pierwsze miasto jakie obronił jako król. Teraz właśnie ci ludzie zatroszczyli się o ciało zmarłego króla. Jest to ciekawy fragment Biblii. Król Saul jest przedstawiony raczej krytycznie, ale okazuje się, że byli ludzie tak mu wdzięczni, że narażali swoje życie, aby zapewnić mu godziwy pogrzeb. Saul na pewno był odważny, ale później chyba ambicja zmieniła go na gorsze. Podsumowując: Saul był pierwszym królem Izraela. Pochodził z plemienia Beniamina. Co ciekawe apostoł Paweł także pochodził z plemienia Beniamina i też miał na imię Saul. Dopiero później gdy został chrześcijaninem stał się bardziej znany pod imieniem Paweł. Wracając do króla Saula - miał typową chorobę wielu królów. Wszędzie widział spisek przeciwko swojemu panowaniu. Nagrałem wcześniej odcinek o Herodzie Wielkim, który zabił z tego powodu swoich własnych synów. Saul wprawdzie nie zabił ani swojego syna Jonatana, ani zięcia Dawida, ale próbował. Saul dwukrotnie chciał zabić Dawida, a w napadzie gniewu raz także swojego syna Jonatana. Przypomina to nie tylko Heroda, ale także Iwana Groźnego, który w gniewie zabił swojego syna. Warto jednak zapamiętać, że choćby dla mieszkańców Jabesz-Gilead Saul pozostał do końca życia wybawcą. A on odrzekł: Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu (1 Samuela 15:30) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/15/30 Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie! A Pan odrzekł: Weź z sobą jałówkę i mów, że przybyłeś złożyć ofiarę Panu (1 Samuela 16:2) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/16/2 Przyodział tedy Saul Dawida w swój rynsztunek, włożył mu na głowę hełm spiżowy i ubrał go w pancerz łuskowy (1 Samuela 17:38) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/17/38 Tam także i on zrzucił z siebie swoje szaty i był w zachwyceniu przed Samuelem, a padłszy na ziemię leżał nagi przez cały ten dzień i przez całą noc; dlatego mówi się: Czy i Saul między prorokami? (1 Samuela 19:24) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/19/24 Wtedy Saul rzucił w niego włócznię, aby go przebić; poznał tedy Jonatan, że postanowieniem jego ojca było zabić Dawida (1 Samuela 20:33) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/20/33 Saul zaś wydał swoją córkę Michal, żonę Dawida za Paltiego, syna Laisza z Gallim (1 Samuela 25:44) http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/25/44
Będę kontynuował historię króla Saula. W poprzednim odcinku zakończyliśmy na ostatnim spotkaniu króla Saula i proroka Samuela.
Na tamtym ostatnim spotkaniu Saul ujawnił co jest dla niego najważniejsze. Prorok zapowiedział, że Bóg odbierze mu królestwo. Czy Saul przepraszał i zapowiadał poprawę? Nie. W 1 Samuela 15:30 czytamy jego słowa: “Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Saul krótko potwierdził, że zgrzeszył i potem nakazał, aby Samuel uczcił go przed starszymi i całym ludem. Samuel to zrobił. Biblia nie wyjaśnia czy zrobił tak ze strachu, ale późniejsze wypowiedzi Samuela świadczą o tym, że ten prorok bał się króla Saula. Co ciekawe w kolejnych wiekach pojawiali się inni królowie, którzy od innych proroków i kapłanów żądali aby uczcili ich przed ludem. Wygląda to tak, jakby Saul składał tą ofiarę wyłącznie dlatego, że lud tego oczekiwał. Świadczą też o tym końcowe słowa, które przeczytaliśmy. Król Saul powiedział: “zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Zauważmy, że mówi o tym Bogu jako o Bogu Samuela, a nie swoim.
Skąd wiemy, że Samuel bał się Saula? W kolejnym 16 rozdziale Bóg wysyła go aby namaścił na króla Dawida. Co odpowiedział prorok? W 1 Samuela 16:2 czytamy: “Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie!” Ostatecznie Samuel namaszcza Dawida na króla w tajemnicy. Przy okazji warto wspomnieć, że namaszczenie lub inaczej pomazanie olejkami świętymi czyniło kogoś pomazańcem czyli kimś wyznaczonym na króla. Tak więc w momencie tego pomazania Dawid stał się Bożym pomazańcem. To słowo “pomazaniec” po hebrajsku brzmi “mesjasz” a po grecku “chrystus”. Tak więc Dawid stał się pomazańcem tak jak wiele wieków później jego potomek Jezus.
Dawid był więc pomazańcem, ale nie oznaczało to wcale, że od razu zostanie królem. To namaszczenie utrzymywano w tajemnicy przed Saulem, który by pewnie kazał zabić Dawida gdyby się o tym dowiedział. W każdym bądź razie Saul wpadł w swego rodzaju depresję. Jego słudzy poradzili mu, aby posłał po utalentowanego młodego muzyka, którym był właśnie Dawid. Gdy więc Saul miał zły humor Dawid mu grał i król czuł się lepiej. Saul znał więc dobrze Dawida, ale poznał go od innej strony gdy doszło do wojny z Filistynami.
Sytuacja jak zwykle była patowa, bo każda ze stron była na wzgórzu. Na ziemię pomiędzy wychodził codziennie Goliat i zapraszał chętnych na pojedynek. Patrząc na wcześniejsze poczynania Jonatana, syna króla Saula wydaje mi się, że chciał on zmierzyć się z Goliatem. Dlaczego tego nie zrobił? Przypuszczam, że zabronił mu ojciec. Wtedy na pole bitwy przybył Dawid z prowiantem dla swoich starszych braci.
Gdy Dawid usłyszał Goliata zapowiedział, że będzie z nim walczyć. Wtedy doszło do dość śmiesznej sceny. Król Saul dał mu swoją zbroję. W 1 Samuela 17:38 czytamy o tym, że Saul ubrał Dawida w swoją zbroję, ale Dawid nie mógł w tym chodzić. Co w tym śmiesznego? Przypomnijmy sobie, że Saul był najwyższym Izraelitą, a Dawid podobno był jednym z tych niższych. Jakże śmiesznie musiał wyglądać Dawid w zbroi króla Saula. Później oczywiście Dawid w swoim zwykłym stroju zabił Goliata przy pomocy procy. Saula spojrzał na Dawida z zupełnie innej strony. W kolejnym rozdziale czytamy też, że pokochał go Jonatan, syn króla Saula.
Niektórzy twierdzą, że Jonatana i Dawida połączyła miłość homoseksualna. Warto jednak pamiętać, że takimi słowami jak miłość czy pokochać określano wtedy przyjaźń. Poza tym homoseksualizm był sprzeczny z prawem Mojżeszowym.
Wracając do Saula. Uczynił on Dawida wodzem swojego wojska. Gdy jednak pewnego razu usłyszał, że kobiety wychwalają w pieśniach bardziej Dawida niż jego wpadł w gniew. Dawid pomimo tego, że był teraz wodzem tak jak wcześniej grał Saulowi gdy ten miał zły humor. Pewnego razu gdy tak grał Saul rzucił w niego włócznią. Dawid uchylił się. Saul postanowił więc go zabić rękami Filistynów. Zapowiedział, że da Dawidowi swoją córkę gdy przyniesie mu sto napletków filistyńskich. Dawid przyniósł ich dwieście i Saul chcąc, nie chcąc dał mu swoją córkę. Później jednak ponownie chciał go zabić rzucając włócznią.
Tym razem Dawid uciekł nie tylko do swojego domu, ale także ze stolicy. Dawid ukrył się u proroka Samuela. Saul posyłał tam wojska, ale wszyscy żołnierze, których tam posyłał wpadali w trans. W końcu sam Saul sam tam poszedł i też wpadł w taki trans. Rozebrał się do naga i zachowywał jak prorok. Warto tutaj przypomnieć, że Saul zachowywał się jak prorok także wtedy gdy został namaszczony na króla. Wtedy jednak się nie rozebrał. W tym wersecie powiedziano, nie że był prorokiem, ale że zachowywał się jak prorok. Nie wypowiadał więc proroctw, ale był jakby w zachwyceniu czy podekscytowaniu.
Król Saul wrócił do domu i chyba spodziewał się, że Dawid wróci do pałacu. Jonatan wykorzystał tą sytuację, aby wybadać plany ojca. Saul ukrywał swoje zamiary, ale gdy Jonatan ujawnił, że pozwolił Dawidowi odejść do swojej rodziny, król Saul próbował zabić swojego syna. W 1 Samuela 20:33 czytamy, że Saul rzucił w złości włócznią w swojego syna Jonatana. Dawid skrył się, a wraz z nim cała jego rodzina. Czy król Saul mógł wymordować rodzinę Dawida? Tego się chyba oni obawiali, bo cała rodzina przyszła do jaskini, gdzie się ukrywał Dawid.
W międzyczasie Saul dowiedział się, że zaraz po ucieczce z pałacu Dawid udał się do kapłanów w Nob. Ci kapłani pomogli Dawidowi dając mu miecz Goliata oraz chleby z przybytku. Król Saul kazał jednak zamordować wszystkich kapłanów i ich rodziny. Jego ludzie nie chcieli tego zrobić. Zrobił to Doeg Edomita. Wymordował kapłanów, ich rodziny oraz wszystkie zwierzęta w mieście Nob. Dawało to wyraźny sygnał, że nawet nieświadoma pomoc Dawidowi prowadzi do śmierci nie tylko tego kto to zrobił, ale nawet jego rodziny.
Saul ścigał Dawida. W pewnym momencie miał go już prawie w ręku, ale wtedy zaatakowali Filistyni. Później dwukrotnie Saul był w rękach Dawida, który mógł go zabić, ale oszczędził króla. Saul początkowo przestawał go ścigać, ale potem ponownie gonił Dawida. Jego żonę oddał innemu Izraelicie. Zdesperowany Dawid dołączył wtedy do wrogów Saula czyli Filistynów.
Król Saul był jedną z tych osób, które przestrzegają praw Bożych, ale tylko tych, które im odpowiadają. Np. Biblia mówi, że zgodnie z prawem mojżeszowym wygonił wszystkich, którzy wywoływali duchy. Później jednak chciał się dowiedzieć jaka będzie przyszłość. Kazał więc odszukać medium spirytystyczne. Ta kobieta na żądanie króla starała się wywołać ducha zmarłego proroka Samuela. Przepowiedziała królowi śmierć nie tylko jego, ale także wszystkich jego synów. Spełniło się to tylko częściowo.
Król Saul zginął podczas tej bitwy wraz ze swoimi synami, w tym także Jonatanem. Biblia niewiele o tym mówi, bo koncentruje się na Dawidzie. Wiemy jednak, że Saul był ranny i popełnił samobójstwo, aby Filistyni go nie dręczyli. Oni jednak wzięli jego ciało i powiesili na swoich murach. Przeżył jednak najmłodszy syn króla Saula - Isz-Boszet, a Abner dowódca wojska uczynił go królem, po jego ojcu. Wg przepowiedni tego medium mieli zginąć wszyscy synowie Saula.
Tutaj ponownie wracamy do miasta Jabesz-Gilead. Filistyni powiesili zwłoki króla Saula na murach swojego miasta. Co zrobili mieszkańcy Jabesz-Gilead? Jak mówiłem w poprzednim odcinku z tego miasta pochodziła pewne prabaka króla Saula. Było to też pierwsze miasto jakie obronił jako król. Teraz właśnie ci ludzie zatroszczyli się o ciało zmarłego króla. Jest to ciekawy fragment Biblii. Król Saul jest przedstawiony raczej krytycznie, ale okazuje się, że byli ludzie tak mu wdzięczni, że narażali swoje życie, aby zapewnić mu godziwy pogrzeb. Saul na pewno był odważny, ale później chyba ambicja zmieniła go na gorsze.
Podsumowując: Saul był pierwszym królem Izraela. Pochodził z plemienia Beniamina. Co ciekawe apostoł Paweł także pochodził z plemienia Beniamina i też miał na imię Saul. Dopiero później gdy został chrześcijaninem stał się bardziej znany pod imieniem Paweł. Wracając do króla Saula - miał typową chorobę wielu królów. Wszędzie widział spisek przeciwko swojemu panowaniu. Nagrałem wcześniej odcinek o Herodzie Wielkim, który zabił z tego powodu swoich własnych synów. Saul wprawdzie nie zabił ani swojego syna Jonatana, ani zięcia Dawida, ale próbował. Saul dwukrotnie chciał zabić Dawida, a w napadzie gniewu raz także swojego syna Jonatana. Przypomina to nie tylko Heroda, ale także Iwana Groźnego, który w gniewie zabił swojego syna. Warto jednak zapamiętać, że choćby dla mieszkańców Jabesz-Gilead Saul pozostał do końca życia wybawcą.
A on odrzekł: Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu (1 Samuela 15:30)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/15/30
Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie! A Pan odrzekł: Weź z sobą jałówkę i mów, że przybyłeś złożyć ofiarę Panu (1 Samuela 16:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/16/2
Przyodział tedy Saul Dawida w swój rynsztunek, włożył mu na głowę hełm spiżowy i ubrał go w pancerz łuskowy (1 Samuela 17:38)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/17/38
Tam także i on zrzucił z siebie swoje szaty i był w zachwyceniu przed Samuelem, a padłszy na ziemię leżał nagi przez cały ten dzień i przez całą noc; dlatego mówi się: Czy i Saul między prorokami? (1 Samuela 19:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/19/24
Wtedy Saul rzucił w niego włócznię, aby go przebić; poznał tedy Jonatan, że postanowieniem jego ojca było zabić Dawida (1 Samuela 20:33)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/20/33
Saul zaś wydał swoją córkę Michal, żonę Dawida za Paltiego, syna Laisza z Gallim (1 Samuela 25:44)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/25/44
Na tamtym ostatnim spotkaniu Saul ujawnił co jest dla niego najważniejsze. Prorok zapowiedział, że Bóg odbierze mu królestwo. Czy Saul przepraszał i zapowiadał poprawę? Nie. W 1 Samuela 15:30 czytamy jego słowa: “Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Saul krótko potwierdził, że zgrzeszył i potem nakazał, aby Samuel uczcił go przed starszymi i całym ludem. Samuel to zrobił. Biblia nie wyjaśnia czy zrobił tak ze strachu, ale późniejsze wypowiedzi Samuela świadczą o tym, że ten prorok bał się króla Saula. Co ciekawe w kolejnych wiekach pojawiali się inni królowie, którzy od innych proroków i kapłanów żądali aby uczcili ich przed ludem. Wygląda to tak, jakby Saul składał tą ofiarę wyłącznie dlatego, że lud tego oczekiwał. Świadczą też o tym końcowe słowa, które przeczytaliśmy. Król Saul powiedział: “zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu”. Zauważmy, że mówi o tym Bogu jako o Bogu Samuela, a nie swoim.
Skąd wiemy, że Samuel bał się Saula? W kolejnym 16 rozdziale Bóg wysyła go aby namaścił na króla Dawida. Co odpowiedział prorok? W 1 Samuela 16:2 czytamy: “Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie!” Ostatecznie Samuel namaszcza Dawida na króla w tajemnicy. Przy okazji warto wspomnieć, że namaszczenie lub inaczej pomazanie olejkami świętymi czyniło kogoś pomazańcem czyli kimś wyznaczonym na króla. Tak więc w momencie tego pomazania Dawid stał się Bożym pomazańcem. To słowo “pomazaniec” po hebrajsku brzmi “mesjasz” a po grecku “chrystus”. Tak więc Dawid stał się pomazańcem tak jak wiele wieków później jego potomek Jezus.
Dawid był więc pomazańcem, ale nie oznaczało to wcale, że od razu zostanie królem. To namaszczenie utrzymywano w tajemnicy przed Saulem, który by pewnie kazał zabić Dawida gdyby się o tym dowiedział. W każdym bądź razie Saul wpadł w swego rodzaju depresję. Jego słudzy poradzili mu, aby posłał po utalentowanego młodego muzyka, którym był właśnie Dawid. Gdy więc Saul miał zły humor Dawid mu grał i król czuł się lepiej. Saul znał więc dobrze Dawida, ale poznał go od innej strony gdy doszło do wojny z Filistynami.
Sytuacja jak zwykle była patowa, bo każda ze stron była na wzgórzu. Na ziemię pomiędzy wychodził codziennie Goliat i zapraszał chętnych na pojedynek. Patrząc na wcześniejsze poczynania Jonatana, syna króla Saula wydaje mi się, że chciał on zmierzyć się z Goliatem. Dlaczego tego nie zrobił? Przypuszczam, że zabronił mu ojciec. Wtedy na pole bitwy przybył Dawid z prowiantem dla swoich starszych braci.
Gdy Dawid usłyszał Goliata zapowiedział, że będzie z nim walczyć. Wtedy doszło do dość śmiesznej sceny. Król Saul dał mu swoją zbroję. W 1 Samuela 17:38 czytamy o tym, że Saul ubrał Dawida w swoją zbroję, ale Dawid nie mógł w tym chodzić. Co w tym śmiesznego? Przypomnijmy sobie, że Saul był najwyższym Izraelitą, a Dawid podobno był jednym z tych niższych. Jakże śmiesznie musiał wyglądać Dawid w zbroi króla Saula. Później oczywiście Dawid w swoim zwykłym stroju zabił Goliata przy pomocy procy. Saula spojrzał na Dawida z zupełnie innej strony. W kolejnym rozdziale czytamy też, że pokochał go Jonatan, syn króla Saula.
Niektórzy twierdzą, że Jonatana i Dawida połączyła miłość homoseksualna. Warto jednak pamiętać, że takimi słowami jak miłość czy pokochać określano wtedy przyjaźń. Poza tym homoseksualizm był sprzeczny z prawem Mojżeszowym.
Wracając do Saula. Uczynił on Dawida wodzem swojego wojska. Gdy jednak pewnego razu usłyszał, że kobiety wychwalają w pieśniach bardziej Dawida niż jego wpadł w gniew. Dawid pomimo tego, że był teraz wodzem tak jak wcześniej grał Saulowi gdy ten miał zły humor. Pewnego razu gdy tak grał Saul rzucił w niego włócznią. Dawid uchylił się. Saul postanowił więc go zabić rękami Filistynów. Zapowiedział, że da Dawidowi swoją córkę gdy przyniesie mu sto napletków filistyńskich. Dawid przyniósł ich dwieście i Saul chcąc, nie chcąc dał mu swoją córkę. Później jednak ponownie chciał go zabić rzucając włócznią.
Tym razem Dawid uciekł nie tylko do swojego domu, ale także ze stolicy. Dawid ukrył się u proroka Samuela. Saul posyłał tam wojska, ale wszyscy żołnierze, których tam posyłał wpadali w trans. W końcu sam Saul sam tam poszedł i też wpadł w taki trans. Rozebrał się do naga i zachowywał jak prorok. Warto tutaj przypomnieć, że Saul zachowywał się jak prorok także wtedy gdy został namaszczony na króla. Wtedy jednak się nie rozebrał. W tym wersecie powiedziano, nie że był prorokiem, ale że zachowywał się jak prorok. Nie wypowiadał więc proroctw, ale był jakby w zachwyceniu czy podekscytowaniu.
Król Saul wrócił do domu i chyba spodziewał się, że Dawid wróci do pałacu. Jonatan wykorzystał tą sytuację, aby wybadać plany ojca. Saul ukrywał swoje zamiary, ale gdy Jonatan ujawnił, że pozwolił Dawidowi odejść do swojej rodziny, król Saul próbował zabić swojego syna. W 1 Samuela 20:33 czytamy, że Saul rzucił w złości włócznią w swojego syna Jonatana. Dawid skrył się, a wraz z nim cała jego rodzina. Czy król Saul mógł wymordować rodzinę Dawida? Tego się chyba oni obawiali, bo cała rodzina przyszła do jaskini, gdzie się ukrywał Dawid.
W międzyczasie Saul dowiedział się, że zaraz po ucieczce z pałacu Dawid udał się do kapłanów w Nob. Ci kapłani pomogli Dawidowi dając mu miecz Goliata oraz chleby z przybytku. Król Saul kazał jednak zamordować wszystkich kapłanów i ich rodziny. Jego ludzie nie chcieli tego zrobić. Zrobił to Doeg Edomita. Wymordował kapłanów, ich rodziny oraz wszystkie zwierzęta w mieście Nob. Dawało to wyraźny sygnał, że nawet nieświadoma pomoc Dawidowi prowadzi do śmierci nie tylko tego kto to zrobił, ale nawet jego rodziny.
Saul ścigał Dawida. W pewnym momencie miał go już prawie w ręku, ale wtedy zaatakowali Filistyni. Później dwukrotnie Saul był w rękach Dawida, który mógł go zabić, ale oszczędził króla. Saul początkowo przestawał go ścigać, ale potem ponownie gonił Dawida. Jego żonę oddał innemu Izraelicie. Zdesperowany Dawid dołączył wtedy do wrogów Saula czyli Filistynów.
Król Saul był jedną z tych osób, które przestrzegają praw Bożych, ale tylko tych, które im odpowiadają. Np. Biblia mówi, że zgodnie z prawem mojżeszowym wygonił wszystkich, którzy wywoływali duchy. Później jednak chciał się dowiedzieć jaka będzie przyszłość. Kazał więc odszukać medium spirytystyczne. Ta kobieta na żądanie króla starała się wywołać ducha zmarłego proroka Samuela. Przepowiedziała królowi śmierć nie tylko jego, ale także wszystkich jego synów. Spełniło się to tylko częściowo.
Król Saul zginął podczas tej bitwy wraz ze swoimi synami, w tym także Jonatanem. Biblia niewiele o tym mówi, bo koncentruje się na Dawidzie. Wiemy jednak, że Saul był ranny i popełnił samobójstwo, aby Filistyni go nie dręczyli. Oni jednak wzięli jego ciało i powiesili na swoich murach. Przeżył jednak najmłodszy syn króla Saula - Isz-Boszet, a Abner dowódca wojska uczynił go królem, po jego ojcu. Wg przepowiedni tego medium mieli zginąć wszyscy synowie Saula.
Tutaj ponownie wracamy do miasta Jabesz-Gilead. Filistyni powiesili zwłoki króla Saula na murach swojego miasta. Co zrobili mieszkańcy Jabesz-Gilead? Jak mówiłem w poprzednim odcinku z tego miasta pochodziła pewne prabaka króla Saula. Było to też pierwsze miasto jakie obronił jako król. Teraz właśnie ci ludzie zatroszczyli się o ciało zmarłego króla. Jest to ciekawy fragment Biblii. Król Saul jest przedstawiony raczej krytycznie, ale okazuje się, że byli ludzie tak mu wdzięczni, że narażali swoje życie, aby zapewnić mu godziwy pogrzeb. Saul na pewno był odważny, ale później chyba ambicja zmieniła go na gorsze.
Podsumowując: Saul był pierwszym królem Izraela. Pochodził z plemienia Beniamina. Co ciekawe apostoł Paweł także pochodził z plemienia Beniamina i też miał na imię Saul. Dopiero później gdy został chrześcijaninem stał się bardziej znany pod imieniem Paweł. Wracając do króla Saula - miał typową chorobę wielu królów. Wszędzie widział spisek przeciwko swojemu panowaniu. Nagrałem wcześniej odcinek o Herodzie Wielkim, który zabił z tego powodu swoich własnych synów. Saul wprawdzie nie zabił ani swojego syna Jonatana, ani zięcia Dawida, ale próbował. Saul dwukrotnie chciał zabić Dawida, a w napadzie gniewu raz także swojego syna Jonatana. Przypomina to nie tylko Heroda, ale także Iwana Groźnego, który w gniewie zabił swojego syna. Warto jednak zapamiętać, że choćby dla mieszkańców Jabesz-Gilead Saul pozostał do końca życia wybawcą.
A on odrzekł: Zgrzeszyłem! Lecz teraz uczcij mnie przed starszymi mego ludu i przez Izraelem i zawróć ze mną, abym oddał pokłon Panu, Bogu twojemu (1 Samuela 15:30)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/15/30
Samuel zaś rzekł: Jakże mogę pójść? Gdy usłyszy o tym Saul, zabije mnie! A Pan odrzekł: Weź z sobą jałówkę i mów, że przybyłeś złożyć ofiarę Panu (1 Samuela 16:2)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/16/2
Przyodział tedy Saul Dawida w swój rynsztunek, włożył mu na głowę hełm spiżowy i ubrał go w pancerz łuskowy (1 Samuela 17:38)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/17/38
Tam także i on zrzucił z siebie swoje szaty i był w zachwyceniu przed Samuelem, a padłszy na ziemię leżał nagi przez cały ten dzień i przez całą noc; dlatego mówi się: Czy i Saul między prorokami? (1 Samuela 19:24)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/19/24
Wtedy Saul rzucił w niego włócznię, aby go przebić; poznał tedy Jonatan, że postanowieniem jego ojca było zabić Dawida (1 Samuela 20:33)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/20/33
Saul zaś wydał swoją córkę Michal, żonę Dawida za Paltiego, syna Laisza z Gallim (1 Samuela 25:44)
http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Samuela/25/44