Podcast Demagoga
Zapraszamy do słuchania Podcastu Demagoga, który pomoże Ci odnaleźć się w świecie dezinformacji i fake newsów. W każdym odcinku dostarczymy Ci rzetelnych źródeł informacji i pokażemy, na jakie nieprawdziwe informacje mogłeś wpaść ostatnio w sieci.
Naszą pracę opieramy na zasadach bezstronności, przejrzystości źródeł, transparentności metodologii, przejrzystości finansowania oraz otwartych i uczciwych poprawek. Od maja 2019 roku nad jakością naszej pracy czuwa Międzynarodowa Sieć Fact-Checkingową (IFCN), której jesteśmy członkiem oraz Europejska Sieć (EFCSN).
“77 antyukraińskich wpisów na godzinę. Robaki, bezmięsna dieta i rosyjskie fejki - Prasówka z Dezinformacji” #78
2023-03-30 08:00:35
Co dzieje na froncie wojny informacyjnej dotyczącej inwazji Rosji na Ukrainę? W kolejnej prasówce z dezinformacji zajrzymy do raportu Demagoga i IMM podsumowującego styczeń pod kątem antyukraińskiej propagandy. Sprawdzimy też, jak wygląda sytuacja na „nowych regionach rosyjskich” (jak twierdzą rosyjskie media), czyli m.in. w anektowanych i okupowanych przez Rosjan Ługańsku i Doniecku.
Poza tym wrócimy do tematu żywienia, a konkretnie do dezinformacji na temat diety bezmięsnej . I do robaków. Dezinformacja o zmuszaniu do jedzenia robaków nie odpuszcza .
Co dzieje na froncie wojny informacyjnej dotyczącej inwazji Rosji na Ukrainę? W kolejnej prasówce z dezinformacji zajrzymy do raportu Demagoga i IMM podsumowującego styczeń pod kątem antyukraińskiej propagandy. Sprawdzimy też, jak wygląda sytuacja na „nowych regionach rosyjskich” (jak twierdzą rosyjskie media), czyli m.in. w anektowanych i okupowanych przez Rosjan Ługańsku i Doniecku.
Poza tym wrócimy do tematu żywienia, a konkretnie do dezinformacji na temat diety bezmięsnej. I do robaków. Dezinformacja o zmuszaniu do jedzenia robaków nie odpuszcza.
Wielka Lechia – czy to tylko nieszkodliwa historyjka z internetu? #77
2023-03-23 07:00:00
Dawno, dawno temu, istniało imperium Wielkiej Lechii, tak duże, że nie mieściło się na mapach i tak potężne, że skutecznie opierało się Rzymianom. Mieszkali w nim Słowianie: kochający wolność lud pochodzenia aryjskiego. Żyliby spokojnie, gdyby nie kosmiczna rasa reptilian, która dąży do przejęcia władzy na Ziemi. Walka trwa już setki lat, a wrogowie są podstępni: wywołują bratobójcze wojny, w których Słowianin zabija Słowianina, podstawiają zmiennokształtnych agentów, którzy zajmują najwyższe stołki, a na ich stronę przeszli już Żydzi, Niemcy, katolicy i przekupieni naukowcy, którzy fałszują prawdę historyczną. Słowianie zdają się być ostatnią deską ratunku dla Ziemi.
To najbardziej barwna wersja teorii o tzw. „Wielkiej Lechii”, połączona z teoriami spiskowymi i wątkami fantastycznymi. Wersja bez kosmitów to alternatywna, niepoparta wiarygodnymi dowodami opowieść o pochodzeniu Polaków. Publikacje na jej temat mylone są z naukowymi, tymczasem historycy kwalifikują je jako pseudonaukowe. Opiera się na niej wiele dezinformujących treści, z którymi stykają się nie tylko fact-checkerzy, ale też naukowcy. Właśnie dlatego w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie zorganizowano „wystawę interwencyjną”, zatytułowaną „Wielka Lechia - wielka ściema”.
W tym odcinku Podcastu Demagoga zwiedzimy tę wystawę i rozmawiamy z jej kuratorami: historyczką i archeolożką Ewelina Siemianowską z Muzeum Powstania Państwa Polskiego w Gnieźnie oraz historykiem Arturem Wójcikiem z Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Mówimy o tym, jak rozmawiać o pseudonauce i teoriach spiskowych, dlaczego w ogóle warto o nich rozmawiać? Po co takie mity są tworzone i w jaki sposób mogą negatywnie działać na odbiorców.
Dawno, dawno temu, istniało imperium Wielkiej Lechii, tak duże, że nie mieściło się na mapach i tak potężne, że skutecznie opierało się Rzymianom. Mieszkali w nim Słowianie: kochający wolność lud pochodzenia aryjskiego. Żyliby spokojnie, gdyby nie kosmiczna rasa reptilian, która dąży do przejęcia władzy na Ziemi. Walka trwa już setki lat, a wrogowie są podstępni: wywołują bratobójcze wojny, w których Słowianin zabija Słowianina, podstawiają zmiennokształtnych agentów, którzy zajmują najwyższe stołki, a na ich stronę przeszli już Żydzi, Niemcy, katolicy i przekupieni naukowcy, którzy fałszują prawdę historyczną. Słowianie zdają się być ostatnią deską ratunku dla Ziemi.
To najbardziej barwna wersja teorii o tzw. „Wielkiej Lechii”, połączona z teoriami spiskowymi i wątkami fantastycznymi. Wersja bez kosmitów to alternatywna, niepoparta wiarygodnymi dowodami opowieść o pochodzeniu Polaków. Publikacje na jej temat mylone są z naukowymi, tymczasem historycy kwalifikują je jako pseudonaukowe. Opiera się na niej wiele dezinformujących treści, z którymi stykają się nie tylko fact-checkerzy, ale też naukowcy. Właśnie dlatego w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie zorganizowano „wystawę interwencyjną”, zatytułowaną „Wielka Lechia - wielka ściema”.
W tym odcinku Podcastu Demagoga zwiedzimy tę wystawę i rozmawiamy z jej kuratorami: historyczką i archeolożką Ewelina Siemianowską z Muzeum Powstania Państwa Polskiego w Gnieźnie oraz historykiem Arturem Wójcikiem z Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Mówimy o tym, jak rozmawiać o pseudonauce i teoriach spiskowych, dlaczego w ogóle warto o nich rozmawiać? Po co takie mity są tworzone i w jaki sposób mogą negatywnie działać na odbiorców.
Każą jeść robaki i zabierają warzywa? – Prasówka z dezinformacji #76
2023-03-16 08:00:09
W ostatnich tygodniach dezinformacja eksploruje tematykę… nazwijmy to, kulinarną. Nadal możemy trafić na informacje dotyczące robaków i ich szkodliwości, do których jedzenia się nas rzekomo zmusza. Równolegle pojawiają się wieści o ograniczeniach przy zakupie warzyw. Ile jest w nich faktów?
Poza tym zajrzymy na jeden z frontów wojny w Ukrainie, czyli front wojny informacyjnej. Tym razem: wieści z okupowanego przez Rosjan Mariupola.
W ostatnich tygodniach dezinformacja eksploruje tematykę… nazwijmy to, kulinarną. Nadal możemy trafić na informacje dotyczące robaków i ich szkodliwości, do których jedzenia się nas rzekomo zmusza. Równolegle pojawiają się wieści o ograniczeniach przy zakupie warzyw. Ile jest w nich faktów?
Poza tym zajrzymy na jeden z frontów wojny w Ukrainie, czyli front wojny informacyjnej. Tym razem: wieści z okupowanego przez Rosjan Mariupola.
Unia bierze się za platformy społecznościowe. Co zmieni DSA? #75
2023-03-09 08:00:26
Już wkrótce wejdzie w życie Digital Service Act (DSA), czyli akt o usługach cyfrowych. Co wprowadzą nowe regulacje i czy będą one rozwiązaniem problemów dotyczących walki z dezinformacją?
Pakiet zmian prawnych przygotowanych przez Parlament Europejski nałoży nowe obowiązki, m.in. na platformy społecznościowe. W podcaście Demagoga razem z Dorotą Głowacką, prawniczką w Fundacji Panoptykon odpowiadamy na pytania dot. tego, jak nowe regulacje wpłyną na walkę z dezinformacją.
Dorota Głowacka - prawniczka w Fundacji Panoptykon, w której zajmuje się zagadnieniami związanymi z ochroną praw człowieka w kontekście nowoczesnych technologii, w szczególności regulacją platform internetowych.
Już wkrótce wejdzie w życie Digital Service Act (DSA), czyli akt o usługach cyfrowych. Co wprowadzą nowe regulacje i czy będą one rozwiązaniem problemów dotyczących walki z dezinformacją?
Pakiet zmian prawnych przygotowanych przez Parlament Europejski nałoży nowe obowiązki, m.in. na platformy społecznościowe. W podcaście Demagoga razem z Dorotą Głowacką, prawniczką w Fundacji Panoptykon odpowiadamy na pytania dot. tego, jak nowe regulacje wpłyną na walkę z dezinformacją.
Dorota Głowacka - prawniczka w Fundacji Panoptykon, w której zajmuje się zagadnieniami związanymi z ochroną praw człowieka w kontekście nowoczesnych technologii, w szczególności regulacją platform internetowych.
Jak wytresować algorytm i publikować odpowiedzialnie? #74
2023-03-02 07:00:16
W mediach społecznościowych sporo się dyskutuje na temat tego, skąd czerpać informacje. Mniej jest o tym, jak je przekazywać etycznie. W czasach, kiedy nie jesteśmy tylko konsumentami treści, ale też ich twórcami to równie istotna kwestia.
Czy fakty autentyczne przestały być błędem językowym? Dlaczego w na tablicy w mediach społecznościowych cały czas pojawiają nam się ludzie wykonujący taniec Wednesday i czy algorytm da się wytresować, aby podrzucił nam idealną półkę do mieszkania? Przede wszystkim jednak spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: co to znaczy publikować odpowiedzialnie?
W następnym odcinku podcastu Demgoga gościnią jest dr Katarzyna Bąkowicz z Uniwersytetu SWPS: specjalistka od komunikacji, dezinformacji i manipulacji medialnej.
Bio: dr Katarzyna Bąkowicz, komunikolożka i medioznawczyni
Strateżka i doradczyni komunikacji biznesowej i medialnej: projektuje i wdraża rozwiązania z komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Wspiera działania wizerunkowe organizacji w obszarze PR i CSR. Realizowała projekty dla takich firm jak: Allegro, Henkel, Microsoft, czy Enea SA. Adiunktka i wykładowczyni akademicka Uniwersytetu SWPS. Współtwórczyni Central European Digital Media Observatory, gdzie zajmuje się badaniami naukowymi z zakresu dezinformacji oraz realizuje projekty komunikacyjne. Asesorka European Fact-Checking Standards Network, członikini zarządu Rady Reklamy. Ekspertka UN Global Compact i kierowniczka Grupy Roboczej ds. Etycznej i Odpowiedzialnej Komunikacji. Autorka i producentka programów radiowych i telewizyjnych z obszaru biznesu i komunikacji.
W mediach społecznościowych sporo się dyskutuje na temat tego, skąd czerpać informacje. Mniej jest o tym, jak je przekazywać etycznie. W czasach, kiedy nie jesteśmy tylko konsumentami treści, ale też ich twórcami to równie istotna kwestia.
Czy fakty autentyczne przestały być błędem językowym? Dlaczego w na tablicy w mediach społecznościowych cały czas pojawiają nam się ludzie wykonujący taniec Wednesday i czy algorytm da się wytresować, aby podrzucił nam idealną półkę do mieszkania? Przede wszystkim jednak spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: co to znaczy publikować odpowiedzialnie?
W następnym odcinku podcastu Demgoga gościnią jest dr Katarzyna Bąkowicz z Uniwersytetu SWPS: specjalistka od komunikacji, dezinformacji i manipulacji medialnej.
Bio: dr Katarzyna Bąkowicz, komunikolożka i medioznawczyni
Strateżka i doradczyni komunikacji biznesowej i medialnej: projektuje i wdraża rozwiązania z komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Wspiera działania wizerunkowe organizacji w obszarze PR i CSR. Realizowała projekty dla takich firm jak: Allegro, Henkel, Microsoft, czy Enea SA. Adiunktka i wykładowczyni akademicka Uniwersytetu SWPS. Współtwórczyni Central European Digital Media Observatory, gdzie zajmuje się badaniami naukowymi z zakresu dezinformacji oraz realizuje projekty komunikacyjne. Asesorka European Fact-Checking Standards Network, członikini zarządu Rady Reklamy. Ekspertka UN Global Compact i kierowniczka Grupy Roboczej ds. Etycznej i Odpowiedzialnej Komunikacji. Autorka i producentka programów radiowych i telewizyjnych z obszaru biznesu i komunikacji.
Rok od rosyjskiej inwazji - Prasówka z Dezinformacji #73
2023-02-23 07:00:23
24 lutego 2022 roku świat obiegła informacja o rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. W mediach społecznościowych zaroiło się od fałszywych informacji, które do dziś starają się wykrzywić obraz wojny, a także uderzają w ukraińskich uchodźców.
Mateusz Cholewa wraz z Wiolą Myszkowską w kolejnym odcinku Prasówki z Dezinformacji przyglądają się, jak zmieniały się narracje dotyczące konfliktu. Sprawdzają również, jakie nowe formy przybiera antyukraińska dezinformacja.
24 lutego 2022 roku świat obiegła informacja o rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. W mediach społecznościowych zaroiło się od fałszywych informacji, które do dziś starają się wykrzywić obraz wojny, a także uderzają w ukraińskich uchodźców.
Mateusz Cholewa wraz z Wiolą Myszkowską w kolejnym odcinku Prasówki z Dezinformacji przyglądają się, jak zmieniały się narracje dotyczące konfliktu. Sprawdzają również, jakie nowe formy przybiera antyukraińska dezinformacja.
Śledztwo Frontstory.pl i analiza Demagoga. Prawda o Jerzym Ziębie #72
2023-02-16 08:00:10
O Jerzym Ziębie słyszał prawie każdy. Popularyzator medycyny alternatywnej jest obecny w mediach społecznościowych od wielu lat, a wydana przez niego książka “Ukryte Terapie” przez niektórych nazywana jest kultową.
Jak się jednak okazuje, nie wszystko w jego przeszłości jest jasne. W rozmowie z Mariuszem Sepioło z Fundacji Reporterów (Frontstory.pl) omawiamy dziennikarskie śledztwo, które wykazało powiązania Jerzego Zięby z kilkoma zagranicznymi firmami oraz analizę Demagoga punktującą szkodliwe teorie głoszone przez “niezależnego dziennikarza, publicystę i autora książek”.
Jaki swój udział ma w nich Jerzy Zięba i kim są osoby z nim współpracujące, o tym dowiesz się, słuchając tego odcinka podcastu.
Mariusz Sepioło - dziennikarz Frontstory.pl, autor kilku książek reporterskich.
O Jerzym Ziębie słyszał prawie każdy. Popularyzator medycyny alternatywnej jest obecny w mediach społecznościowych od wielu lat, a wydana przez niego książka “Ukryte Terapie” przez niektórych nazywana jest kultową.
Jak się jednak okazuje, nie wszystko w jego przeszłości jest jasne. W rozmowie z Mariuszem Sepioło z Fundacji Reporterów (Frontstory.pl) omawiamy dziennikarskie śledztwo, które wykazało powiązania Jerzego Zięby z kilkoma zagranicznymi firmami oraz analizę Demagoga punktującą szkodliwe teorie głoszone przez “niezależnego dziennikarza, publicystę i autora książek”.
Jaki swój udział ma w nich Jerzy Zięba i kim są osoby z nim współpracujące, o tym dowiesz się, słuchając tego odcinka podcastu.
Mariusz Sepioło - dziennikarz Frontstory.pl, autor kilku książek reporterskich.
Fałszywa mapa TVP i podrobiona okładka Polityki. Prasówka z Dezinformacji #71
2023-02-09 08:00:34
Po krótkiej przerwie Prasówka z Dezinformacji powraca. Tym razem Mateusz Cholewa i Wiola Myszkowska przyglądają się medialnym fałszerstwom.
Po sieci krążą bowiem dziwne mapki z prognozą pogody, gdzie Lwów należy do Polski. Z kolei tygodnik „Polityka” ma rzekomo przedstawiać Ukrainę jako tonący okręt podwodny. A w tym wszystkim swoje pięć minut zbiera jeszcze Jerzy Zięba i jego tezy o sepsie.
O tym, co ciekawego twórcy internetowej dezinformacji wymyślili tym razem, dowiecie się, słuchając tego odcinka!
Po krótkiej przerwie Prasówka z Dezinformacji powraca. Tym razem Mateusz Cholewa i Wiola Myszkowska przyglądają się medialnym fałszerstwom.
Po sieci krążą bowiem dziwne mapki z prognozą pogody, gdzie Lwów należy do Polski. Z kolei tygodnik „Polityka” ma rzekomo przedstawiać Ukrainę jako tonący okręt podwodny. A w tym wszystkim swoje pięć minut zbiera jeszcze Jerzy Zięba i jego tezy o sepsie.
O tym, co ciekawego twórcy internetowej dezinformacji wymyślili tym razem, dowiecie się, słuchając tego odcinka!
Klimatyczna Bzdura Roku, czyli kto dezinformuje na temat zmiany klimatu? #70
2023-02-02 08:00:46
Ocieplenie klimatu jest kwestią, która często pojawia się w debacie publicznej, ale nie zawsze dyskusja oparta jest na faktach. Wprowadzające w błąd tezy, czy też klimatyczne bzdury, już po raz dziewiąty ocenili internauci w plebiscycie na Klimatyczną Bzdurę Roku.
W Podcaście Demagoga gości dr Aleksandra Kardaś, redaktorka naczelna serwisu naukaoklimacie.pl, który organizuje plebiscyt. Oczywiście omówimy zwycięską wypowiedź i wyjaśnimy, jak to jest z tym konsensusem naukowym w kwestii wpływu ludzi na ocieplenie.
Porozmawiamy też o sensie zasłonięcia Słońca chmurami w momencie, kiedy nie walczymy ze zbuntowanymi maszynami, a także o tym, dlaczego Eryk Rudy nazwał Grenlandię „Zielonym lądem” – czy chodziło o kwestie promocyjne?
Wyjaśnimy też jedną z najbardziej nurtujących kwestii: dlaczego śnieg nadal pada?
Aleksandra Kardaś - fizyczka atmosfery i popularyzatorka nauki związana z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Jest wiceprezeską Fundacji Edukacji Klimatycznej oraz członkinią Zespołu doradczego ds. kryzysu klimatycznego przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk. Jest redaktorką naczelną serwisu Naukaoklimacie.pl, autorką popularnonaukowej „Książki o wodzie”, a także współautorką podręczników „Nauka o klimacie” oraz „Klimatyczne ABC”. Od wielu lat dzieli się z publicznością wiedzą na temat klimatu w ramach festiwali nauki, wykładów, kursów internetowych oraz artykułów prasowych i internetowych.
Ocieplenie klimatu jest kwestią, która często pojawia się w debacie publicznej, ale nie zawsze dyskusja oparta jest na faktach. Wprowadzające w błąd tezy, czy też klimatyczne bzdury, już po raz dziewiąty ocenili internauci w plebiscycie na Klimatyczną Bzdurę Roku.
W Podcaście Demagoga gości dr Aleksandra Kardaś, redaktorka naczelna serwisu naukaoklimacie.pl, który organizuje plebiscyt. Oczywiście omówimy zwycięską wypowiedź i wyjaśnimy, jak to jest z tym konsensusem naukowym w kwestii wpływu ludzi na ocieplenie.
Porozmawiamy też o sensie zasłonięcia Słońca chmurami w momencie, kiedy nie walczymy ze zbuntowanymi maszynami, a także o tym, dlaczego Eryk Rudy nazwał Grenlandię „Zielonym lądem” – czy chodziło o kwestie promocyjne?
Wyjaśnimy też jedną z najbardziej nurtujących kwestii: dlaczego śnieg nadal pada?
Aleksandra Kardaś - fizyczka atmosfery i popularyzatorka nauki związana z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Jest wiceprezeską Fundacji Edukacji Klimatycznej oraz członkinią Zespołu doradczego ds. kryzysu klimatycznego przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk. Jest redaktorką naczelną serwisu Naukaoklimacie.pl, autorką popularnonaukowej „Książki o wodzie”, a także współautorką podręczników „Nauka o klimacie” oraz „Klimatyczne ABC”. Od wielu lat dzieli się z publicznością wiedzą na temat klimatu w ramach festiwali nauki, wykładów, kursów internetowych oraz artykułów prasowych i internetowych.
ChatGPT, AI i cyfrowe kłamstwa, czyli sztuczna inteligencja i jej wpływ na dezinformację #69
2023-01-26 08:00:28
ChatGPT szturmem podbił internet na przełomie 2022 i 2023 roku. Program symulował rozmowę z prawdziwym użytkownikiem, był w stanie tworzyć proste teksty i teorie. Nowe możliwości to jednak nowe wątpliwości.
Czy symulator konwersacji może stać się narzędziem dezinformacji? Czy rozwój sztucznej inteligencji stłumi głos ludzi w internecie? Jak możemy się bronić przed zalewem cyfrowo generowanych kłamstw? O tym i innych kwestiach w podcaście Demagoga porozmawialiśmy z dr Filipem Białym z UAM w Poznaniu.
Dr Filip Biały pracuje na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Europejskim Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Jest wykładowcą European New School of Digital Studies. Jego zainteresowania naukowe skupiają się na etycznych, społecznych i politycznych implikacjach upowszechnienia technik cyfrowych, w tym sztucznej inteligencji. Jako visiting fellow gościł w London School of Economics and Political Science (2019) oraz w Centre for Research in the Arts, Social Sciences and Humanities na Uniwersytecie w Cambridge (2020-21). W 2023 r. prowadzić będzie badania w Alexander von Humboldt Institute for Internet and Society w Berlinie.
ChatGPT szturmem podbił internet na przełomie 2022 i 2023 roku. Program symulował rozmowę z prawdziwym użytkownikiem, był w stanie tworzyć proste teksty i teorie. Nowe możliwości to jednak nowe wątpliwości.
Czy symulator konwersacji może stać się narzędziem dezinformacji? Czy rozwój sztucznej inteligencji stłumi głos ludzi w internecie? Jak możemy się bronić przed zalewem cyfrowo generowanych kłamstw? O tym i innych kwestiach w podcaście Demagoga porozmawialiśmy z dr Filipem Białym z UAM w Poznaniu.
Dr Filip Biały pracuje na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Europejskim Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Jest wykładowcą European New School of Digital Studies. Jego zainteresowania naukowe skupiają się na etycznych, społecznych i politycznych implikacjach upowszechnienia technik cyfrowych, w tym sztucznej inteligencji. Jako visiting fellow gościł w London School of Economics and Political Science (2019) oraz w Centre for Research in the Arts, Social Sciences and Humanities na Uniwersytecie w Cambridge (2020-21). W 2023 r. prowadzić będzie badania w Alexander von Humboldt Institute for Internet and Society w Berlinie.