Podcast Demagoga
Zapraszamy do słuchania Podcastu Demagoga, który pomoże Ci odnaleźć się w świecie dezinformacji i fake newsów. W każdym odcinku dostarczymy Ci rzetelnych źródeł informacji i pokażemy, na jakie nieprawdziwe informacje mogłeś wpaść ostatnio w sieci.
Naszą pracę opieramy na zasadach bezstronności, przejrzystości źródeł, transparentności metodologii, przejrzystości finansowania oraz otwartych i uczciwych poprawek. Od maja 2019 roku nad jakością naszej pracy czuwa Międzynarodowa Sieć Fact-Checkingową (IFCN), której jesteśmy członkiem.
Klimatyczna Bzdura Roku, czyli kto dezinformuje na temat zmiany klimatu? #70
2023-02-02 08:00:46
Ocieplenie klimatu jest kwestią, która często pojawia się w debacie publicznej, ale nie zawsze dyskusja oparta jest na faktach. Wprowadzające w błąd tezy, czy też klimatyczne bzdury, już po raz dziewiąty ocenili internauci w plebiscycie na Klimatyczną Bzdurę Roku.
W Podcaście Demagoga gości dr Aleksandra Kardaś, redaktorka naczelna serwisu naukaoklimacie.pl, który organizuje plebiscyt. Oczywiście omówimy zwycięską wypowiedź i wyjaśnimy, jak to jest z tym konsensusem naukowym w kwestii wpływu ludzi na ocieplenie.
Porozmawiamy też o sensie zasłonięcia Słońca chmurami w momencie, kiedy nie walczymy ze zbuntowanymi maszynami, a także o tym, dlaczego Eryk Rudy nazwał Grenlandię „Zielonym lądem” – czy chodziło o kwestie promocyjne?
Wyjaśnimy też jedną z najbardziej nurtujących kwestii: dlaczego śnieg nadal pada?
Aleksandra Kardaś - fizyczka atmosfery i popularyzatorka nauki związana z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Jest wiceprezeską Fundacji Edukacji Klimatycznej oraz członkinią Zespołu doradczego ds. kryzysu klimatycznego przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk. Jest redaktorką naczelną serwisu Naukaoklimacie.pl, autorką popularnonaukowej „Książki o wodzie”, a także współautorką podręczników „Nauka o klimacie” oraz „Klimatyczne ABC”. Od wielu lat dzieli się z publicznością wiedzą na temat klimatu w ramach festiwali nauki, wykładów, kursów internetowych oraz artykułów prasowych i internetowych.
Ocieplenie klimatu jest kwestią, która często pojawia się w debacie publicznej, ale nie zawsze dyskusja oparta jest na faktach. Wprowadzające w błąd tezy, czy też klimatyczne bzdury, już po raz dziewiąty ocenili internauci w plebiscycie na Klimatyczną Bzdurę Roku.
W Podcaście Demagoga gości dr Aleksandra Kardaś, redaktorka naczelna serwisu naukaoklimacie.pl, który organizuje plebiscyt. Oczywiście omówimy zwycięską wypowiedź i wyjaśnimy, jak to jest z tym konsensusem naukowym w kwestii wpływu ludzi na ocieplenie.
Porozmawiamy też o sensie zasłonięcia Słońca chmurami w momencie, kiedy nie walczymy ze zbuntowanymi maszynami, a także o tym, dlaczego Eryk Rudy nazwał Grenlandię „Zielonym lądem” – czy chodziło o kwestie promocyjne?
Wyjaśnimy też jedną z najbardziej nurtujących kwestii: dlaczego śnieg nadal pada?
Aleksandra Kardaś - fizyczka atmosfery i popularyzatorka nauki związana z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Jest wiceprezeską Fundacji Edukacji Klimatycznej oraz członkinią Zespołu doradczego ds. kryzysu klimatycznego przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk. Jest redaktorką naczelną serwisu Naukaoklimacie.pl, autorką popularnonaukowej „Książki o wodzie”, a także współautorką podręczników „Nauka o klimacie” oraz „Klimatyczne ABC”. Od wielu lat dzieli się z publicznością wiedzą na temat klimatu w ramach festiwali nauki, wykładów, kursów internetowych oraz artykułów prasowych i internetowych.
ChatGPT, AI i cyfrowe kłamstwa, czyli sztuczna inteligencja i jej wpływ na dezinformację #69
2023-01-26 08:00:28
ChatGPT szturmem podbił internet na przełomie 2022 i 2023 roku. Program symulował rozmowę z prawdziwym użytkownikiem, był w stanie tworzyć proste teksty i teorie. Nowe możliwości to jednak nowe wątpliwości.
Czy symulator konwersacji może stać się narzędziem dezinformacji? Czy rozwój sztucznej inteligencji stłumi głos ludzi w internecie? Jak możemy się bronić przed zalewem cyfrowo generowanych kłamstw? O tym i innych kwestiach w podcaście Demagoga porozmawialiśmy z dr Filipem Białym z UAM w Poznaniu.
Dr Filip Biały pracuje na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Europejskim Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Jest wykładowcą European New School of Digital Studies. Jego zainteresowania naukowe skupiają się na etycznych, społecznych i politycznych implikacjach upowszechnienia technik cyfrowych, w tym sztucznej inteligencji. Jako visiting fellow gościł w London School of Economics and Political Science (2019) oraz w Centre for Research in the Arts, Social Sciences and Humanities na Uniwersytecie w Cambridge (2020-21). W 2023 r. prowadzić będzie badania w Alexander von Humboldt Institute for Internet and Society w Berlinie.
ChatGPT szturmem podbił internet na przełomie 2022 i 2023 roku. Program symulował rozmowę z prawdziwym użytkownikiem, był w stanie tworzyć proste teksty i teorie. Nowe możliwości to jednak nowe wątpliwości.
Czy symulator konwersacji może stać się narzędziem dezinformacji? Czy rozwój sztucznej inteligencji stłumi głos ludzi w internecie? Jak możemy się bronić przed zalewem cyfrowo generowanych kłamstw? O tym i innych kwestiach w podcaście Demagoga porozmawialiśmy z dr Filipem Białym z UAM w Poznaniu.
Dr Filip Biały pracuje na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Europejskim Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Jest wykładowcą European New School of Digital Studies. Jego zainteresowania naukowe skupiają się na etycznych, społecznych i politycznych implikacjach upowszechnienia technik cyfrowych, w tym sztucznej inteligencji. Jako visiting fellow gościł w London School of Economics and Political Science (2019) oraz w Centre for Research in the Arts, Social Sciences and Humanities na Uniwersytecie w Cambridge (2020-21). W 2023 r. prowadzić będzie badania w Alexander von Humboldt Institute for Internet and Society w Berlinie.
Raport Demagoga i IMM, czyli kto stoi za antyukraińską propagandą w Polsce? #68
2023-01-19 08:00:27
Jak rozpowszechniała się antyukraińska propaganda w listopadzie ubiegłego roku? Na to pytanie odpowiada raport Demagoga, który powstał we współpracy z Instytutem Monitorowania Mediów. Opowiemy o tym, jakie informacje możemy w nim znaleźć.
Zauważyliśmy też powrót dezinformacji medycznej. Dlatego przyjrzymy się również rewolucyjnemu przepisowi na pozbycie się natrętnego ataku serca w 60 sekund. Tajemnicą ma być składnik, który można znaleźć w naszej domowej szufladzie z przyprawami.
Jak rozpowszechniała się antyukraińska propaganda w listopadzie ubiegłego roku? Na to pytanie odpowiada raport Demagoga, który powstał we współpracy z Instytutem Monitorowania Mediów. Opowiemy o tym, jakie informacje możemy w nim znaleźć.
Zauważyliśmy też powrót dezinformacji medycznej. Dlatego przyjrzymy się również rewolucyjnemu przepisowi na pozbycie się natrętnego ataku serca w 60 sekund. Tajemnicą ma być składnik, który można znaleźć w naszej domowej szufladzie z przyprawami.
Paweł Pieniążek o korzeniach fałszywych narracji o wojnie w Ukrainie #67
2023-01-12 08:00:54
Wojna w Ukrainie nie zaczęła się w lutym 2022 roku i to samo można powiedzieć o dezinformacji wokół konfliktu. Narracje oparte o fałszywe treści, opowiadające o rzekomo nazistowskim rządzie Ukrainy, czy okolicznościach utworzenia Republik Ludowych Donieckiej i Ługańskiej krążą w społeczeństwie ukraińskim już od wielu lat.
O ich korzeniach opowie nam Paweł Pieniążek, reporter wojenny. Relacjonuje on wydarzenia w Ukrainie właściwie od Majdanu. Obserwował przeprowadzenie referendum w Doniecku w 2014 roku, był również jednym z pierwszych dziennikarzy, którzy dotarli do wraku zestrzelonego przez Rosjan samolotu Malesia Airlines.
Paweł Pieniążek – reporter wojenny. Relacjonował wydarzenia z Ukrainy, Iraku, Syrii, Afganistanu. Jeden z pierwszych reporterów, którzy dotarli do wraku samolotu Malezja Airlines.
Stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”, publikował m.in. w Gazecie Wyborczej czy Krytyce Politycznej. Autor książek „Po kalifacie. Nowa wojna w Syrii”, „Wojna, która nas zmieniła", „Pozdrowienia z Noworosji".
Wojna w Ukrainie nie zaczęła się w lutym 2022 roku i to samo można powiedzieć o dezinformacji wokół konfliktu. Narracje oparte o fałszywe treści, opowiadające o rzekomo nazistowskim rządzie Ukrainy, czy okolicznościach utworzenia Republik Ludowych Donieckiej i Ługańskiej krążą w społeczeństwie ukraińskim już od wielu lat.
O ich korzeniach opowie nam Paweł Pieniążek, reporter wojenny. Relacjonuje on wydarzenia w Ukrainie właściwie od Majdanu. Obserwował przeprowadzenie referendum w Doniecku w 2014 roku, był również jednym z pierwszych dziennikarzy, którzy dotarli do wraku zestrzelonego przez Rosjan samolotu Malesia Airlines.
Paweł Pieniążek – reporter wojenny. Relacjonował wydarzenia z Ukrainy, Iraku, Syrii, Afganistanu. Jeden z pierwszych reporterów, którzy dotarli do wraku samolotu Malezja Airlines.
Stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”, publikował m.in. w Gazecie Wyborczej czy Krytyce Politycznej. Autor książek „Po kalifacie. Nowa wojna w Syrii”, „Wojna, która nas zmieniła", „Pozdrowienia z Noworosji".
Prasówka z dezinformacji: Jaki był 2022 rok z perspektywy Demagoga? #66
2023-01-05 08:00:02
2022 rok dobiegł końca, a wraz z nim kolejne pracowite 12 miesięcy dla osób zajmujących się weryfikowaniem informacji. Ubiegły rok pełen był nowych wyzwań, związanych przede wszystkim z rosyjską inwazją na Ukrainę.
Wojna za naszą wschodnią granicą spowodowała prawdziwą falę nieprawdziwych wiadomości i zrodziła nowe trendy w dezinformacji. Jednak 2022 rok to nie tylko Ukraina, to także kolejne wypowiedzi polityków i coraz popularniejsza dezinformacja klimatyczna. W tym specjalnym odcinku naszego podcastu wspólnie z członkami Stowarzyszenia Demagog podsumujemy mijający rok — jakie fake newsowe trendy narodziły się w tym czasie, jakich obszarów dotyczyła dezinformacja i co czeka nas w przyszłości?
O tym usłyszycie, włączając ten odcinek!
2022 rok dobiegł końca, a wraz z nim kolejne pracowite 12 miesięcy dla osób zajmujących się weryfikowaniem informacji. Ubiegły rok pełen był nowych wyzwań, związanych przede wszystkim z rosyjską inwazją na Ukrainę.
Wojna za naszą wschodnią granicą spowodowała prawdziwą falę nieprawdziwych wiadomości i zrodziła nowe trendy w dezinformacji. Jednak 2022 rok to nie tylko Ukraina, to także kolejne wypowiedzi polityków i coraz popularniejsza dezinformacja klimatyczna. W tym specjalnym odcinku naszego podcastu wspólnie z członkami Stowarzyszenia Demagog podsumujemy mijający rok — jakie fake newsowe trendy narodziły się w tym czasie, jakich obszarów dotyczyła dezinformacja i co czeka nas w przyszłości?
O tym usłyszycie, włączając ten odcinek!
Scamy w internecie, czyli na co chcą nas nabrać internetowi oszuści? #65
2022-12-22 08:00:17
O czym warto porozmawiać przy wigilijnym stole? O strategiach internetowych oszustów, którzy chcą wyłudzić od nas pieniądze i dane. Już nie „na wnuczka”, ale „na Muska”, „na TVN”, „na wybuch rektora elektrowni zaporoskiej”. Omówimy różne przykłady fałszywych treści, które są wykorzystywane w scamach.
Poza tym opowiemy o pewnej wizji artystycznej, która wzbudziła zaniepokojenie tych, którzy boją się wprowadzenia Nowego Porządku Światowego. Co ma wspólnego z nią Hideo Kojima (spoiler: absolutnie nic, ale i tak o nim opowiemy)?
O czym warto porozmawiać przy wigilijnym stole? O strategiach internetowych oszustów, którzy chcą wyłudzić od nas pieniądze i dane. Już nie „na wnuczka”, ale „na Muska”, „na TVN”, „na wybuch rektora elektrowni zaporoskiej”. Omówimy różne przykłady fałszywych treści, które są wykorzystywane w scamach.
Poza tym opowiemy o pewnej wizji artystycznej, która wzbudziła zaniepokojenie tych, którzy boją się wprowadzenia Nowego Porządku Światowego. Co ma wspólnego z nią Hideo Kojima (spoiler: absolutnie nic, ale i tak o nim opowiemy)?
Fałszywe inwestycje, martwi celebryci i darmowe produkty — jak działają internetowe scamy? #64
2022-12-15 08:00:56
W kolejnym odcinku podcastu Demagoga rozmawiamy o oszustwach internetowych. Tym razem o scamach opowiada ekspert i członek zespołu CERT Polska NASK powołanego do reagowania na zdarzenia naruszające bezpieczeństwo w sieci.
“Skorzystaj z wirtualnej platformy i zarabiaj do 500 euro miesięcznie”, “Znana piosenkarka zginęła w wypadku — zobacz nagrania!”, “Darmowe lodówki od znanej firmy, wystarczy wypełnić formularz”. Media społecznościowe pełne są tego typu wpisów, które oferując szanse na wzbogacenie się czy zdobycie przedmiotów za bezcen w rzeczywistości starają się nas oszukać. Każdego dnia internetowe scamy nabierają kolejne ofiary. Jak się przed nimi chronić, a także jak działają? Na ten temat rozmawiamy z Michelem Le Bihanem, specjalistą z CERT Polska, zajmującego się bezpieczeństwem w internecie.
W kolejnym odcinku podcastu Demagoga rozmawiamy o oszustwach internetowych. Tym razem o scamach opowiada ekspert i członek zespołu CERT Polska NASK powołanego do reagowania na zdarzenia naruszające bezpieczeństwo w sieci.
“Skorzystaj z wirtualnej platformy i zarabiaj do 500 euro miesięcznie”, “Znana piosenkarka zginęła w wypadku — zobacz nagrania!”, “Darmowe lodówki od znanej firmy, wystarczy wypełnić formularz”. Media społecznościowe pełne są tego typu wpisów, które oferując szanse na wzbogacenie się czy zdobycie przedmiotów za bezcen w rzeczywistości starają się nas oszukać. Każdego dnia internetowe scamy nabierają kolejne ofiary. Jak się przed nimi chronić, a także jak działają? Na ten temat rozmawiamy z Michelem Le Bihanem, specjalistą z CERT Polska, zajmującego się bezpieczeństwem w internecie.
Bolsonaro loses the election. Will there be less misinformation on the internet? #63
2022-12-13 08:00:00
During the last years of his presidency, Jair Bolsonaro has been a source of misleading content, including those on the COVID-19 pandemic. Data from Statista says that between January and August this year, Bolsonaro made about 1,430 misleading statements.
He recently lost the election. Luiz Inácio Lula da Silva will return to the presidency on January 1st. Does this mean changes for Brazil? Will there be less misinformation in the public space? And how did Bolsonaro's supporters react? What false narratives were the most popular during the campaign, and which ones appeared earlier in the United States?
Our guest was Natália Leal, the chief executive officer at Agência Lupa, the first fact-checking news outlet in Brazil. She is a winner of the Knight International Journalism Award 2021.
Natália Leal – the chief executive officer at Agência Lupa, Brazil's first fact-checking news website. Winner of the Knight International Journalism Award 2021 awarded by the International Center of Journalists. In 2020, she initiated the "Digital Democracy" project to popularize checking information during local government elections.
During the last years of his presidency, Jair Bolsonaro has been a source of misleading content, including those on the COVID-19 pandemic. Data from Statista says that between January and August this year, Bolsonaro made about 1,430 misleading statements.
He recently lost the election. Luiz Inácio Lula da Silva will return to the presidency on January 1st. Does this mean changes for Brazil? Will there be less misinformation in the public space? And how did Bolsonaro's supporters react? What false narratives were the most popular during the campaign, and which ones appeared earlier in the United States?
Our guest was Natália Leal, the chief executive officer at Agência Lupa, the first fact-checking news outlet in Brazil. She is a winner of the Knight International Journalism Award 2021.
Natália Leal – the chief executive officer at Agência Lupa, Brazil's first fact-checking news website. Winner of the Knight International Journalism Award 2021 awarded by the International Center of Journalists. In 2020, she initiated the "Digital Democracy" project to popularize checking information during local government elections.
„Zmarł nagle” po przeszczepie? — powrót medycznej dezinformacji #62
2022-12-08 08:00:00
Medyczna dezinformacja powraca. W tym odcinku Mateusz Cholewa i Wiola Myszkowska wspólnie wracają do korzeni i sprawdzają fałszywe wiadomości dotyczące tematów zdrowotnych.
W mediach społecznościowych popularność zdobył post, zawierający nieprawdziwe tezy o transplantologii w Polsce. Ponadto coraz większą popularność zdobywa pewien film, w którym ludzie umierają nagle, a za wszystko odpowiadają szczepionki. O tym, jak jest naprawdę, dowiesz się, włączając kolejny odcinek Prasówki z dezinformacji!
Medyczna dezinformacja powraca. W tym odcinku Mateusz Cholewa i Wiola Myszkowska wspólnie wracają do korzeni i sprawdzają fałszywe wiadomości dotyczące tematów zdrowotnych.
W mediach społecznościowych popularność zdobył post, zawierający nieprawdziwe tezy o transplantologii w Polsce. Ponadto coraz większą popularność zdobywa pewien film, w którym ludzie umierają nagle, a za wszystko odpowiadają szczepionki. O tym, jak jest naprawdę, dowiesz się, włączając kolejny odcinek Prasówki z dezinformacji!
Bolsonaro przegrywa wybory. Będzie mniej dezinformacji w brazylijskim internecie? #61
2022-12-01 07:00:27
Jair Bolsonaro przez ostatnie lata swojej prezydentury był źródłem wprowadzających w błąd treści m.in. na temat pandemii COVID-19. Mamy nawet badania na ten temat: dane z portalu Statista mówią, że pomiędzy styczniem a sierpniem bieżącego roku Bolsonaro wygłosił ok. 1430 wprowadzających w błąd oświadczeń.
Niedawno przegrał wybory. Od 1 stycznia na stołek prezydencki wróci Luiz Inácio Lula da Silva. Czy oznacza to zmiany dla Brazylii i będzie mniej dezinformacji w przestrzeni publicznej? I jak zareagowali zwolennicy Bolsonaro? Jakie fałszywe narracje były najpopularniejsze w trakcie kampanii i które z nich wcześniej pojawiły się w Stanach Zjednoczonych?
Naszą gościną była Natália Leal, dyrektorka wykonawcza brazylijskiej Agencji Lupa. Lupa zajmuje się fact-checkingiem oraz edukacją w zakresie dezinformacji. Laureatka Knight International Journalism Award 2021. Międzynarodowe Centrum Dziennikarzy
Natália Leal – dyrektorka Agencji Lupa, pierwszego w Brazylii serwisu informacyjnego, zajmującego się fact-checkingiem. Laureatka Knight International Journalism Award 2021 przyznawanej przez Międzynarodowe Centrum Dziennikarzy. W 2020 roku zainicjowała projekt „Digital Democracy”, którego celem było popularyzowanie sprawdzania informacji na temat wyborów samorządowych.
https://www.icfj.org/about/profiles/natalia-leal
https://twitter.com/natalialevien
https://lupa.uol.com.br/
Jair Bolsonaro przez ostatnie lata swojej prezydentury był źródłem wprowadzających w błąd treści m.in. na temat pandemii COVID-19. Mamy nawet badania na ten temat: dane z portalu Statista mówią, że pomiędzy styczniem a sierpniem bieżącego roku Bolsonaro wygłosił ok. 1430 wprowadzających w błąd oświadczeń.
Niedawno przegrał wybory. Od 1 stycznia na stołek prezydencki wróci Luiz Inácio Lula da Silva. Czy oznacza to zmiany dla Brazylii i będzie mniej dezinformacji w przestrzeni publicznej? I jak zareagowali zwolennicy Bolsonaro? Jakie fałszywe narracje były najpopularniejsze w trakcie kampanii i które z nich wcześniej pojawiły się w Stanach Zjednoczonych?
Naszą gościną była Natália Leal, dyrektorka wykonawcza brazylijskiej Agencji Lupa. Lupa zajmuje się fact-checkingiem oraz edukacją w zakresie dezinformacji. Laureatka Knight International Journalism Award 2021. Międzynarodowe Centrum Dziennikarzy
Natália Leal – dyrektorka Agencji Lupa, pierwszego w Brazylii serwisu informacyjnego, zajmującego się fact-checkingiem. Laureatka Knight International Journalism Award 2021 przyznawanej przez Międzynarodowe Centrum Dziennikarzy. W 2020 roku zainicjowała projekt „Digital Democracy”, którego celem było popularyzowanie sprawdzania informacji na temat wyborów samorządowych.
https://www.icfj.org/about/profiles/natalia-leal