Podcast Demagoga
Zapraszamy do słuchania Podcastu Demagoga, który pomoże Ci odnaleźć się w świecie dezinformacji i fake newsów. W każdym odcinku dostarczymy Ci rzetelnych źródeł informacji i pokażemy, na jakie nieprawdziwe informacje mogłeś wpaść ostatnio w sieci.
Naszą pracę opieramy na zasadach bezstronności, przejrzystości źródeł, transparentności metodologii, przejrzystości finansowania oraz otwartych i uczciwych poprawek. Od maja 2019 roku nad jakością naszej pracy czuwa Międzynarodowa Sieć Fact-Checkingową (IFCN), której jesteśmy członkiem oraz Europejska Sieć (EFCSN).
Marcin Gnat o tym, co wisi w powietrzu, czyli polski smog #54
2022-03-31 07:00:00
Prosty i tani transport, powszechne ogrzewanie, produkcja przemysłowa — współczesny rozwój technologiczny przyniósł nam cały wachlarz udogodnień w życiu codziennym. Jednak cena, jaką za to wszystko płacimy, może okazać się wyższa, niż nam się wydaje. Skutki uboczne szybkiego postępu odczuwamy na co dzień — wystarczy tylko wyjść z domu w zimowy, bezwietrzny dzień i oddychać.
W tym odcinku rozmawiamy o jakości powietrza z Marcinem Gnatem z Airly .
Dowiemy się, czy rzeczywiście w Polsce jest najgorszy smog w Europie oraz dlaczego brudne powietrze trzyma się granic państw i miast, a nie rozmywa, czy też swobodnie lata sobie „w chmurach”.
Marcin Gnat : Absolwent dziennikarstwa na UJ. W przeszłości pracował m.in. w Onecie, Interii i Brainly. Od trzech lat odpowiada za komunikację i PR w Airly – krakowskiej firmie pomagającej mierzyć i analizować jakość powietrza w ponad 30 krajach na całym świecie.
Prosty i tani transport, powszechne ogrzewanie, produkcja przemysłowa — współczesny rozwój technologiczny przyniósł nam cały wachlarz udogodnień w życiu codziennym. Jednak cena, jaką za to wszystko płacimy, może okazać się wyższa, niż nam się wydaje. Skutki uboczne szybkiego postępu odczuwamy na co dzień — wystarczy tylko wyjść z domu w zimowy, bezwietrzny dzień i oddychać.
W tym odcinku rozmawiamy o jakości powietrza z Marcinem Gnatem z Airly.
Dowiemy się, czy rzeczywiście w Polsce jest najgorszy smog w Europie oraz dlaczego brudne powietrze trzyma się granic państw i miast, a nie rozmywa, czy też swobodnie lata sobie „w chmurach”.
Marcin Gnat: Absolwent dziennikarstwa na UJ. W przeszłości pracował m.in. w Onecie, Interii i Brainly. Od trzech lat odpowiada za komunikację i PR w Airly – krakowskiej firmie pomagającej mierzyć i analizować jakość powietrza w ponad 30 krajach na całym świecie.
Paweł Drozd o tym, jak czytać informacje ze świata #53
2022-03-24 10:59:04
Efekty zmian klimatycznych nierzadko są trywializowane. Są one już widoczne w różnych miejscach na świecie: w Antarktyce, Tanzanii, Kalifornii, czy na wyspach Kiribati, które według szacunków w ciągu kilku dziesięcioleci zostaną zalane. Takich Informacji jednak nie znajdziemy na pierwszych stronach gazet. Gdzie zatem ich szukać? I jak czytać chwytliwe nagłówki? Odpowie Paweł Drozd, dziennikarz i autor podcastu „Brzmienie świata z lotu Drozda”.
Paweł Drozd - radiowiec, autor podcastu Brzmienie świata z lotu Drozda. 19 lat pracował w Programie III Polskiego Radia. Specjalizuje się w tematyce międzynarodowej. Nominowany do nagrody Grand Press w kategorii „Reportaż radiowy” za reportaże z Finlandii, Bhutanu oraz Papui-Nowej Gwinei.
Efekty zmian klimatycznych nierzadko są trywializowane. Są one już widoczne w różnych miejscach na świecie: w Antarktyce, Tanzanii, Kalifornii, czy na wyspach Kiribati, które według szacunków w ciągu kilku dziesięcioleci zostaną zalane. Takich Informacji jednak nie znajdziemy na pierwszych stronach gazet. Gdzie zatem ich szukać? I jak czytać chwytliwe nagłówki? Odpowie Paweł Drozd, dziennikarz i autor podcastu „Brzmienie świata z lotu Drozda”.
Paweł Drozd - radiowiec, autor podcastu Brzmienie świata z lotu Drozda. 19 lat pracował w Programie III Polskiego Radia. Specjalizuje się w tematyce międzynarodowej. Nominowany do nagrody Grand Press w kategorii „Reportaż radiowy” za reportaże z Finlandii, Bhutanu oraz Papui-Nowej Gwinei.
Maciej Okraszewski o Bolsonaro, TikToku i mediach w Ameryce Południowej #52
2022-03-17 07:00:00
O Ameryce Łacińskiej mówimy rzadko, a szkoda, bo decyzje podejmowane tam w kwestii mediów społecznościowych i dezinformacji wcale nie są mniej ważne niż te europejskie. Lukę w naszej wiedzy wypełni Maciej Okraszewski, dziennikarz, prowadzący podcast Dział Zagraniczny. Jak wyglądają media w Ameryce Południowej? Skąd przeciętny Salwadorczyk czerpie informacje? Jak wygląda brazylijski polityczny TikTok i dlaczego prezydent tego kraju, Jair Bolsonaro tak bardzo lubi aplikację Telegram? O tym usłyszycie w najnowszym odcinku naszego podcastu.
Bio: Maciej Okraszewski - prowadzący Dział Zagraniczny, jeden z najpopularniejszych polskich podcastów, poświęcony w większości pomijanym w polskich mediach wydarzeniom na świecie. Dziennikarz specjalizujący się w tematyce iberoamerykańskiej, reportaże z Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej publikował na łamach między innymi tygodnika "Polityka" i "Gazety Wyborczej", stały komentator radia Tok FM, Polsat News, oraz TVN24.
O Ameryce Łacińskiej mówimy rzadko, a szkoda, bo decyzje podejmowane tam w kwestii mediów społecznościowych i dezinformacji wcale nie są mniej ważne niż te europejskie. Lukę w naszej wiedzy wypełni Maciej Okraszewski, dziennikarz, prowadzący podcast Dział Zagraniczny. Jak wyglądają media w Ameryce Południowej? Skąd przeciętny Salwadorczyk czerpie informacje? Jak wygląda brazylijski polityczny TikTok i dlaczego prezydent tego kraju, Jair Bolsonaro tak bardzo lubi aplikację Telegram? O tym usłyszycie w najnowszym odcinku naszego podcastu.
Bio: Maciej Okraszewski - prowadzący Dział Zagraniczny, jeden z najpopularniejszych polskich podcastów, poświęcony w większości pomijanym w polskich mediach wydarzeniom na świecie. Dziennikarz specjalizujący się w tematyce iberoamerykańskiej, reportaże z Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej publikował na łamach między innymi tygodnika "Polityka" i "Gazety Wyborczej", stały komentator radia Tok FM, Polsat News, oraz TVN24.
Martyna Bildziukiewicz o walce Unii Europejskiej z putinowską dezinformacją#51
2022-03-10 07:00:00
W czasie gdy Ukraina dzielnie broni się przed rosyjską agresją, rozmawiamy z Martyną Bildziukiewicz, szefową East StratCom Task Force, czyli specjalnego zespołu powołanego jako część Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (unijnego MSZ, przyp. Demagog) odpowiadającego za komunikację unijną w Europie Wschodniej.
Flagowym projektem East Stratcom Task Force jest EUvsDisinfo , który walczy głównie z rosyjską propagandą. Niedawno wystartowała polska wersja strony internetowej.
Podczas rozmowy poruszamy kwestie strategii rosyjskiej dezinformacji, atakowania wrażliwych punktów Zachodniej opinii publicznej i omawiamy szczegóły działalności samego East Stratcom Task Force.
W czasie gdy Ukraina dzielnie broni się przed rosyjską agresją, rozmawiamy z Martyną Bildziukiewicz, szefową East StratCom Task Force, czyli specjalnego zespołu powołanego jako część Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (unijnego MSZ, przyp. Demagog) odpowiadającego za komunikację unijną w Europie Wschodniej.
Flagowym projektem East Stratcom Task Force jest EUvsDisinfo, który walczy głównie z rosyjską propagandą. Niedawno wystartowała polska wersja strony internetowej.
Podczas rozmowy poruszamy kwestie strategii rosyjskiej dezinformacji, atakowania wrażliwych punktów Zachodniej opinii publicznej i omawiamy szczegóły działalności samego East Stratcom Task Force.
Dezinformacyjny atak na Ukrainę #50
2022-03-03 10:17:26
W wyjątkowych okolicznościach, w trakcie rosyjskiej agresji na Ukrainę, rozmawiamy z Rusłanem Dejniczenko, ukraińskim dziennikarzem, wykładowcom akademickim i jednym z założycieli stopfake.org - ukraińskiej organizacji fact-checkerskiej, która ogrom swoje pracy poświęciła rosyjskim atakom propagandowym. Rozmawiamy o tym jaką narrację budują Rosjanie, w jaki sposób próbują podważyć państwowość ukraińską i manipulują społeczeństwem, żeby przygotować grunt medialny pod nieuzasadnioną inwazję. Rusłan połączył się z nami online w sobotę, 26 lutego, będąc na Ukrainie. Musieliśmy zakończyć naszą rozmowę wcześniej, niż planowaliśmy ze względu na alarm artyleryjski.
Jeżeli chcecie wesprzeć Ukrainę, przygotowaliśmy instrukcje i listę zweryfikowanych zbiórek na naszej stronie internetowej demagog.org.pl
W wyjątkowych okolicznościach, w trakcie rosyjskiej agresji na Ukrainę, rozmawiamy z Rusłanem Dejniczenko, ukraińskim dziennikarzem, wykładowcom akademickim i jednym z założycieli stopfake.org - ukraińskiej organizacji fact-checkerskiej, która ogrom swoje pracy poświęciła rosyjskim atakom propagandowym. Rozmawiamy o tym jaką narrację budują Rosjanie, w jaki sposób próbują podważyć państwowość ukraińską i manipulują społeczeństwem, żeby przygotować grunt medialny pod nieuzasadnioną inwazję. Rusłan połączył się z nami online w sobotę, 26 lutego, będąc na Ukrainie. Musieliśmy zakończyć naszą rozmowę wcześniej, niż planowaliśmy ze względu na alarm artyleryjski.
Jeżeli chcecie wesprzeć Ukrainę, przygotowaliśmy instrukcje i listę zweryfikowanych zbiórek na naszej stronie internetowej demagog.org.pl
Aleksandra Kardaś o naukowym konsensusie w sprawie klimatu #49
2022-02-24 07:00:00
Odpowiedzialność za ocieplenie klimatu (które jest faktem) dezinformacja zrzuca na: wulkany, promieniowanie kosmiczne czy inne przyczyny naturalne. Co mówią na ten temat naukowcy? Ci są zgodni - to my, ludzie. Skąd to wiemy? I dlaczego nie wulkany?
Na te pytania odpowiedziała nam Aleksandra Kardaś, fizyczka atmosfery i redaktorka portalu Naukaoklimacie.pl. Przyjrzała się najpopularniejszym mitom na temat ocieplenia klimatu i wyjaśniła, dlaczego mimo rosnących temperatur zima nadal zaskakuje polskich kierowców.
Wstęp i wprowadzenie: Wiola Myszkowska
dr Aleksandra Kardaś – fizyczka atmosfery i popularyzatorka nauki związana z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Jest wiceprezeską Fundacji Edukacji Klimatycznej oraz członkinią Zespołu doradczego ds. kryzysu klimatycznego przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk. Jest redaktorką naczelną serwisu Naukaoklimacie.pl, autorką popularno-naukowej „Książki o wodzie”, a także współautorką podręczników „Nauka o klimacie" oraz „Klimatyczne ABC”. Od wielu lat dzieli się z publicznością wiedzą na temat klimatu w ramach festiwali nauki, wykładów, kursów internetowych oraz artykułów prasowych i internetowych.
Odpowiedzialność za ocieplenie klimatu (które jest faktem) dezinformacja zrzuca na: wulkany, promieniowanie kosmiczne czy inne przyczyny naturalne. Co mówią na ten temat naukowcy? Ci są zgodni - to my, ludzie. Skąd to wiemy? I dlaczego nie wulkany?
Na te pytania odpowiedziała nam Aleksandra Kardaś, fizyczka atmosfery i redaktorka portalu Naukaoklimacie.pl. Przyjrzała się najpopularniejszym mitom na temat ocieplenia klimatu i wyjaśniła, dlaczego mimo rosnących temperatur zima nadal zaskakuje polskich kierowców.
Wstęp i wprowadzenie: Wiola Myszkowska
dr Aleksandra Kardaś – fizyczka atmosfery i popularyzatorka nauki związana z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Jest wiceprezeską Fundacji Edukacji Klimatycznej oraz członkinią Zespołu doradczego ds. kryzysu klimatycznego przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk. Jest redaktorką naczelną serwisu Naukaoklimacie.pl, autorką popularno-naukowej „Książki o wodzie”, a także współautorką podręczników „Nauka o klimacie" oraz „Klimatyczne ABC”. Od wielu lat dzieli się z publicznością wiedzą na temat klimatu w ramach festiwali nauki, wykładów, kursów internetowych oraz artykułów prasowych i internetowych.
Łukasz Koszuk, czyli cała prawda o atomie i energii jądrowej #48
2022-02-17 07:00:00
Energetyka jądrowa to temat, który zawsze budzi trzy skojarzenia - Czarnobyl, Fukuszima i bomba atomowa. Mało kto zdaje sobie jednak sprawę z tego, jak naprawdę pozyskuje się energię elektryczną z uranu, jak bardzo jest to bezpieczne i dlaczego elektrownia jądrowa nie może “wybuchnąć” tak, jak głowica nuklearna.
Dodatkowo nasz gość wyjaśnia dlaczego zbitka słów “promieniowanie radioaktywne” jest niepoprawna. Opowiadamy też o niektórych mitach i fake news związanych z atomem. Czy paliwo jądrowe ma związek z bombą atomową? Czy Czarnobyl jest bezpieczniejszy niż Warszawa? Czyli cała prawda o promieniowaniu pod Pałacem Kultury.
Przed odcinkiem polecamy szybko odświeżyć fizykę z liceum!
mgr Łukasz Koszuk – w latach 2009-2019 pracownik Zakładu Energetyki Jądrowej w Narodowym Centrum Badań Jądrowych (Zespół Obliczeń Neutronowych i Nowych Technologii), a obecnie doktorant w Zakładzie Fizyki Jądrowej na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Współzałożyciel i Prezes Fundacji Forum Atomowe. Zawodowo zajmuje się fizyką reaktorów jądrowych.
Energetyka jądrowa to temat, który zawsze budzi trzy skojarzenia - Czarnobyl, Fukuszima i bomba atomowa. Mało kto zdaje sobie jednak sprawę z tego, jak naprawdę pozyskuje się energię elektryczną z uranu, jak bardzo jest to bezpieczne i dlaczego elektrownia jądrowa nie może “wybuchnąć” tak, jak głowica nuklearna.
Dodatkowo nasz gość wyjaśnia dlaczego zbitka słów “promieniowanie radioaktywne” jest niepoprawna. Opowiadamy też o niektórych mitach i fake news związanych z atomem. Czy paliwo jądrowe ma związek z bombą atomową? Czy Czarnobyl jest bezpieczniejszy niż Warszawa? Czyli cała prawda o promieniowaniu pod Pałacem Kultury.
Przed odcinkiem polecamy szybko odświeżyć fizykę z liceum!
mgr Łukasz Koszuk – w latach 2009-2019 pracownik Zakładu Energetyki Jądrowej w Narodowym Centrum Badań Jądrowych (Zespół Obliczeń Neutronowych i Nowych Technologii), a obecnie doktorant w Zakładzie Fizyki Jądrowej na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Współzałożyciel i Prezes Fundacji Forum Atomowe. Zawodowo zajmuje się fizyką reaktorów jądrowych.
Podsumowanie 2021: jak (niestety) rozwijała się dezinformacja? #47
2022-01-13 07:58:49
Działo się.
Zaczęło się od szturmu na Kapitol, później – wraz z kolejnymi falami COVID-19 – następowały fale fałszywych informacji w mediach społecznościowych. W międzyczasie Mark Zuckerberg tłumaczył się z facebookowych algorytmów, a wiele wypowiedzi polityków okazało się fałszywych lub zmanipulowanych.
Z drugiej strony: rozwija się fact-checking, a organizacja IFCN dostała nominację do pokojowej Nagrody Nobla (ostatecznie dostali ją dziennikarze Maria Ressa i Dmitrij Muratow). Nam udało się zrealizować kilka projektów edukacyjnych. O tym wszystkim opowiemy w odcinku podsumowującym rok 2021. Będzie to ostatni odcinek 2. sezonu Podcastu Demagoga.
Prowadzący: Wiola Myszkowska i Bartek Pawłowski
Goście: Paweł Terpiłowski – redaktor naczelny portalu Demagog.org.pl
Patryk Zakrzewski – koordynator Akademii Fact-checkingu
Działo się.
Zaczęło się od szturmu na Kapitol, później – wraz z kolejnymi falami COVID-19 – następowały fale fałszywych informacji w mediach społecznościowych. W międzyczasie Mark Zuckerberg tłumaczył się z facebookowych algorytmów, a wiele wypowiedzi polityków okazało się fałszywych lub zmanipulowanych.
Z drugiej strony: rozwija się fact-checking, a organizacja IFCN dostała nominację do pokojowej Nagrody Nobla (ostatecznie dostali ją dziennikarze Maria Ressa i Dmitrij Muratow). Nam udało się zrealizować kilka projektów edukacyjnych. O tym wszystkim opowiemy w odcinku podsumowującym rok 2021. Będzie to ostatni odcinek 2. sezonu Podcastu Demagoga.
Prowadzący: Wiola Myszkowska i Bartek Pawłowski
Goście: Paweł Terpiłowski – redaktor naczelny portalu Demagog.org.pl
Patryk Zakrzewski – koordynator Akademii Fact-checkingu
“Pandemiczny debunking” - rozmowa z prof. Andrzejem Fallem #46
2021-12-30 09:38:29
Bez przerwy wraca do nas temat, o którym wszyscy chcielibyśmy już dawno zapomnieć. Pomimo ogólnoświatowych starań kolejne fale pandemii dają nam się we znaki i doprowadzają do wielu osobistych tragedii. Rozmawiamy z profesorem Andrzejem Falem, specjalistą w tej dziedzinie, o perspektywie lekarza na środowiskowy opór przed szczepieniami - konsensus naukowy utrzymuje ich skuteczność w opanowywaniu wirusa i ograniczaniu zakażeń oraz ciężkiego przebiegu choroby. Pan Profesor pomaga nam w prosty sposób wytłumaczyć skąd się bierze strach związany z terminologią medyczną, czy poszczególnymi fałszywymi informacjami dotyczącymi samej choroby i nowych wariantów koronawirusa.
Profesor Andrzej Fal to internista i alergolog, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Alergologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie, profesor uczelni na Wydziale Medycznym. Collegium Medicum Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Prezes zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Zdrowia Publicznego, autor i współautor 300 prac z dziedziny alergologii, chorób wewnętrznych i zdrowia publicznego. Pierwszy Prezes Stowarzyszenia Mensa Polska.
Wstęp i wprowadzenie: Bartek Pawłowski
Bez przerwy wraca do nas temat, o którym wszyscy chcielibyśmy już dawno zapomnieć. Pomimo ogólnoświatowych starań kolejne fale pandemii dają nam się we znaki i doprowadzają do wielu osobistych tragedii. Rozmawiamy z profesorem Andrzejem Falem, specjalistą w tej dziedzinie, o perspektywie lekarza na środowiskowy opór przed szczepieniami - konsensus naukowy utrzymuje ich skuteczność w opanowywaniu wirusa i ograniczaniu zakażeń oraz ciężkiego przebiegu choroby. Pan Profesor pomaga nam w prosty sposób wytłumaczyć skąd się bierze strach związany z terminologią medyczną, czy poszczególnymi fałszywymi informacjami dotyczącymi samej choroby i nowych wariantów koronawirusa.
Profesor Andrzej Fal to internista i alergolog, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Alergologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie, profesor uczelni na Wydziale Medycznym. Collegium Medicum Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Prezes zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Zdrowia Publicznego, autor i współautor 300 prac z dziedziny alergologii, chorób wewnętrznych i zdrowia publicznego. Pierwszy Prezes Stowarzyszenia Mensa Polska.
Wstęp i wprowadzenie: Bartek Pawłowski
Aleksandra i Piotr Stanisławscy o dezinformacji naukowej i błędach poznawczych #45
2021-10-28 06:00:00
18 października ruszyła zorganizowana przez Stowarzyszenie Demagog kampania edukacyjna “Nie bądź botem, włącz myślenie!”. Jej celem jest zwrócenie uwagi na problem dezinformacji w sieci. Pomagają nam w tym jej ambasadorzy, wśród których znaleźli się Aleksandra i Piotr Stanisławscy, dziennikarze naukowi, autorzy bloga Crazy Nauka oraz goście tego odcinka podcastu. Porozmawialiśmy z nimi o dezinformacji naukowej, internetowych trollach oraz o tym, że najtrudniej jest się niezgodzić z samym sobą - choć czasem warto.
Aleksandra i Piotr Stanisławscy, dziennikarze naukowi, autorzy bloga Crazy Nauka. W radiu TOK FM prowadzą audycję „Homo Science”. Publikowali m.in. w „Przekroju”, „Focusie” „Gazecie Wyborczej” czy „Rzeczpospolitej”. W 2019 roku wydali książkę „Fakt nie mit, obalamy naukowe mity”. Ich działalność została wyróżniona nagrodami POP Science Śląskiego Festiwalu Nauki oraz Popularyzator Nauki PAP Nauka w Polsce.
Wstęp i wprowadzenie: Wiola Myszkowska
Projekt realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy EOG.
18 października ruszyła zorganizowana przez Stowarzyszenie Demagog kampania edukacyjna “Nie bądź botem, włącz myślenie!”. Jej celem jest zwrócenie uwagi na problem dezinformacji w sieci. Pomagają nam w tym jej ambasadorzy, wśród których znaleźli się Aleksandra i Piotr Stanisławscy, dziennikarze naukowi, autorzy bloga Crazy Nauka oraz goście tego odcinka podcastu. Porozmawialiśmy z nimi o dezinformacji naukowej, internetowych trollach oraz o tym, że najtrudniej jest się niezgodzić z samym sobą - choć czasem warto.
Aleksandra i Piotr Stanisławscy, dziennikarze naukowi, autorzy bloga Crazy Nauka. W radiu TOK FM prowadzą audycję „Homo Science”. Publikowali m.in. w „Przekroju”, „Focusie” „Gazecie Wyborczej” czy „Rzeczpospolitej”. W 2019 roku wydali książkę „Fakt nie mit, obalamy naukowe mity”. Ich działalność została wyróżniona nagrodami POP Science Śląskiego Festiwalu Nauki oraz Popularyzator Nauki PAP Nauka w Polsce.
Wstęp i wprowadzenie: Wiola Myszkowska
Projekt realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy EOG.