muzykatradycyjna.pl
Podcasty muzykatradycyjna.pl opowiadają dźwiękiem o muzyce wiejskiej w różnych regionach Polski. Prezentujemy nagrania wykonawców kontynuujących lokalne i rodzinne zwyczaje muzyczne. Rozmawiamy o historii muzyki tradycyjnej, jej współczesnych odsłonach i przyszłości. Chcemy stworzyć przestrzeń do dyskusji o aktualnych kontekstach tradycji muzycznych i stawiania pytań – dlaczego, po co i jak? Gośćmi podcastów są mistrzowie śpiewu i gry na instrumentach oraz ich uczniowie. Dzielą się swoją muzyką, wiedzą i doświadczeniem. Zapraszamy do słuchania o najciekawszych zjawiskach i postaciach muzyki tradycyjnej w wywiadach z twórcami, audycjach autorskich i rozmowach praktyków i teoretyków muzyki tradycyjnej.
•
Polish traditional music – the source of inspiration for Frederic Chopin 200 years ago – is still alive. Yet this is not common knowledge, even in Poland. Throughout the second half of the twentieth century, peasant culture was mainly represented by large state-owned ensembles, which did not transmit the values and spirit of the village music. Meanwhile, outstanding musicians and singers in local communities were not enough appreciated as artists in their lifetime. Even today,hundreds of artists play and sing original village musicrooted in local village communities –throughout the Carpathians, Rzeszow, Cracow, Wielkopolska, Kujawy, Mazovia, Radom, Lubelskie, Podlasie to Kaszuby region.
Our podcasts are created to give voice to the local cultural heroes and to tell you about: history of Polish folk music, including national and ethnic minorities; personal stories; the styles and types of traditional music; cultural contexts of music; the modern phenomenon of transmitting musical traditions from rural to urban; today's young followers of these traditions.
Oj, daj Boże! Ukraińskie zwyczaje bożonarodzeniowe [pieśni i zwyczaje]
2023-01-05 13:08:08
Ukraiński cykl bożonarodzeniowy to trzy duże święta: Boże Narodzenie, Małanka (święto Melanii i Wasyla), Wodochreszcze (Święto Chrztu Pańskiego, Święto Jordanu). Każde ze świąt poprzedza wigilia, podczas której spożywa się określone potrawy. Najpopularniejsza jest kutia, zawierająca ziarno pszenicy i maku – symbole płodności. Na stole nie brakuje też potraw z grzybów, grochu, kapusty, buraków, mąki, miodu, ryb, suszonych owoców. Pierwszego dnia Świąt (7 stycznia) zaczynają się wizyty grup kolędniczych. Podobnie 13 stycznia – wtedy do domów przychodzą „szczodrować”, czyli życzyć urodzaju i zdrowia na przyszły rok. Cykl bożonarodzeniowy kończy Święto Jordanu (19 stycznia) .Tego dnia, po liturgii, z cerkwi wyrusza procesja do najbliższej rzeki, stawu. Tam batiuszka święci wodę, którą wierni zabierają ze sobą do domów. • O obrzędach, zwyczajach związanych z Bożym Narodzeniem w Ukrainie opowiada Tetiana Sopiłka – etnomuzykolożka, wokalistka, pedagożka, członkini kijowskiego zespołu Drevo, założycielka warszawskiej Dziczki. • Podcast powstał we współpracy z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca w ramach programu muzykatradycyjna.pl 2022 prowadzonego przez Forum Muzyki Tradycyjnej oraz Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego. Projekt jest finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Ukraiński cykl bożonarodzeniowy to trzy duże święta: Boże Narodzenie, Małanka (święto Melanii i Wasyla), Wodochreszcze (Święto Chrztu Pańskiego, Święto Jordanu). Każde ze świąt poprzedza wigilia, podczas której spożywa się określone potrawy. Najpopularniejsza jest kutia, zawierająca ziarno pszenicy i maku – symbole płodności. Na stole nie brakuje też potraw z grzybów, grochu, kapusty, buraków, mąki, miodu, ryb, suszonych owoców. Pierwszego dnia Świąt (7 stycznia) zaczynają się wizyty grup kolędniczych. Podobnie 13 stycznia – wtedy do domów przychodzą „szczodrować”, czyli życzyć urodzaju i zdrowia na przyszły rok. Cykl bożonarodzeniowy kończy Święto Jordanu (19 stycznia) .Tego dnia, po liturgii, z cerkwi wyrusza procesja do najbliższej rzeki, stawu. Tam batiuszka święci wodę, którą wierni zabierają ze sobą do domów. • O obrzędach, zwyczajach związanych z Bożym Narodzeniem w Ukrainie opowiada Tetiana Sopiłka – etnomuzykolożka, wokalistka, pedagożka, członkini kijowskiego zespołu Drevo, założycielka warszawskiej Dziczki. • Podcast powstał we współpracy z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca w ramach programu muzykatradycyjna.pl 2022 prowadzonego przez Forum Muzyki Tradycyjnej oraz Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego. Projekt jest finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Zima w Dobrowodzie — rozmowa z Niną Jawdosiuk, cz. 1 [Akademia Kolberga, Podlasie]
2023-01-04 07:00:00
Już od 4 grudnia można było śpiewać kolędy, najczęściej na „weczurkach” – sąsiedzkich spotkaniach przy przędzeniu. Przypominano sobie melodie, by w styczniu, w pierwszy dzień prawosławnych Świąt Bożego Narodzenia (7 stycznia) być gotowym do kolędowania. Kolędnicy bożonarodzeniowi chodzili z gwiazdą jedno- lub dwurzędową, ze świeczką lub latarką w środku. W okolicy 13 stycznia pokazywano też „Herody” – przedstawienie o królu Herodzie i walce dobra ze złem, w której oczywiście dobro zwycięża. Gospodarze obdarowywali przybyszów jabłkami, bułkami drożdżowymi – czym chata bogata ✸ Z Niną Jawdosiuk rozmawiała Julita Charytoniuk ✸ Podkast zrealizowano w ramach programu Akademia Kolberga 2022 — Puszczańska Szkoła Tradycji przez Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia
Program Akademia Kolberga jest realizowany we współpracy z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca w ramach zadania „Akademia Kolberga 2022” prowadzonego przez Forum Muzyki Tradycyjnej oraz Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego. Projekt jest finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Już od 4 grudnia można było śpiewać kolędy, najczęściej na „weczurkach” – sąsiedzkich spotkaniach przy przędzeniu. Przypominano sobie melodie, by w styczniu, w pierwszy dzień prawosławnych Świąt Bożego Narodzenia (7 stycznia) być gotowym do kolędowania. Kolędnicy bożonarodzeniowi chodzili z gwiazdą jedno- lub dwurzędową, ze świeczką lub latarką w środku. W okolicy 13 stycznia pokazywano też „Herody” – przedstawienie o królu Herodzie i walce dobra ze złem, w której oczywiście dobro zwycięża. Gospodarze obdarowywali przybyszów jabłkami, bułkami drożdżowymi – czym chata bogata ✸ Z Niną Jawdosiuk rozmawiała Julita Charytoniuk ✸ Podkast zrealizowano w ramach programu Akademia Kolberga 2022 — Puszczańska Szkoła Tradycji przez Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia
Program Akademia Kolberga jest realizowany we współpracy z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca w ramach zadania „Akademia Kolberga 2022” prowadzonego przez Forum Muzyki Tradycyjnej oraz Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego. Projekt jest finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Kolęda +/− czyli po co komu „Herody”?
2022-12-24 16:24:33
Widowisko opowiadające o królu Herodzie i rzezi, jaką zgotował małym chłopcom, sięga czasów średniowiecznych. Było pokazywane w kościołach, potem przez żaków w szkołach, aż wreszcie trafiło na wieś i tam w wersji, w której wątki biblijne przeplatają się z wątkami folkloru, przetrwało do dziś w pamięci najstarszych mieszkańców. To od nich lubelska grupa miłośników tradycji zebrała pieśni oraz opowieści, które uzupełniła fachową etnograficzną wiedzą i od 2006 roku z powodzeniem, jak teatr wędrowny, kontynuuje tradycje kolędnicze ■ O kolędowaniu z Agnieszką Szokaluk-Gorczycą i Krzysztofem Gorczycą rozmawia Julita Charytoniuk ■ „A czyj to koniczek” i „Wiwat”, Zofia Sulikowska, nagr. A. Szokaluk-Gorczyca, Wojsławice 2010; „Nie bój się, królu”, Stanisław Fijałkowski, nagr. A. Szokaluk-Gorczyca i K.Gorczyca, Chrzanów 2010; „Za kolęde dziękujemy”, Anna Borowicz, nagr. A. Szokaluk-Gorczyca i K. Gorczyca, Paary 2014; fragmenty nagrania z Herodów 2013/2014, W. Frąckiewicz (youtube.com/watch?v=TpEs0ADLeE8)
Widowisko opowiadające o królu Herodzie i rzezi, jaką zgotował małym chłopcom, sięga czasów średniowiecznych. Było pokazywane w kościołach, potem przez żaków w szkołach, aż wreszcie trafiło na wieś i tam w wersji, w której wątki biblijne przeplatają się z wątkami folkloru, przetrwało do dziś w pamięci najstarszych mieszkańców. To od nich lubelska grupa miłośników tradycji zebrała pieśni oraz opowieści, które uzupełniła fachową etnograficzną wiedzą i od 2006 roku z powodzeniem, jak teatr wędrowny, kontynuuje tradycje kolędnicze ■ O kolędowaniu z Agnieszką Szokaluk-Gorczycą i Krzysztofem Gorczycą rozmawia Julita Charytoniuk ■ „A czyj to koniczek” i „Wiwat”, Zofia Sulikowska, nagr. A. Szokaluk-Gorczyca, Wojsławice 2010; „Nie bój się, królu”, Stanisław Fijałkowski, nagr. A. Szokaluk-Gorczyca i K.Gorczyca, Chrzanów 2010; „Za kolęde dziękujemy”, Anna Borowicz, nagr. A. Szokaluk-Gorczyca i K. Gorczyca, Paary 2014; fragmenty nagrania z Herodów 2013/2014, W. Frąckiewicz (youtube.com/watch?v=TpEs0ADLeE8)
Rozmówki wiejsko-miejskie ● O władzy, hierarchii i buncie ● prof. Adam Leszczyński i Michał Nowak
2022-12-23 07:00:00
Dziedzic, proboszcz, sołtys, bogaty gospodarz, obyczaj, wspólnota. Gdzie w wiejskiej społeczności biły źródła władzy? Na czym wspierały się hierarchie? W jakich sytuacjach i w odwołaniu do jakich praw oraz wartości dochodziło do buntu?
●
Rozmowa z prof. Adamem Leszczyńskim — historykiem, socjologiem, dziennikarzem i publicystą, autorem „Ludowej historii Polski”.
Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista.
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Dom Tańca (1%)
Dziedzic, proboszcz, sołtys, bogaty gospodarz, obyczaj, wspólnota. Gdzie w wiejskiej społeczności biły źródła władzy? Na czym wspierały się hierarchie? W jakich sytuacjach i w odwołaniu do jakich praw oraz wartości dochodziło do buntu?
●
Rozmowa z prof. Adamem Leszczyńskim — historykiem, socjologiem, dziennikarzem i publicystą, autorem „Ludowej historii Polski”.
Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista.
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Dom Tańca (1%)
Rozmówki wiejsko-miejskie ● Religijność ludowa ● prof. Magdalena Zowczak i Michał Nowak
2022-12-18 07:00:00
Pogańskie wątki, nieznajomość dogmatów, brak powiązania z etyką, pusty rytualizm. Te zarzuty wobec religijności ludowej powracają niczym mantra. Rzadko kiedy pozytywnie wartościuje się wspólnotowość, zmysłowość i konkret przejawiający się w tradycyjnym wiejskim przeżywaniu wiary, które niczym w soczewce skupiają niezwykle istotne cechy kultury wsi.
●
Rozmowa z prof. Magdaleną Zowczak z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Dom Tańca (1%)
Pogańskie wątki, nieznajomość dogmatów, brak powiązania z etyką, pusty rytualizm. Te zarzuty wobec religijności ludowej powracają niczym mantra. Rzadko kiedy pozytywnie wartościuje się wspólnotowość, zmysłowość i konkret przejawiający się w tradycyjnym wiejskim przeżywaniu wiary, które niczym w soczewce skupiają niezwykle istotne cechy kultury wsi.
●
Rozmowa z prof. Magdaleną Zowczak z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Dom Tańca (1%)
Rozmówki wiejsko-miejskie ● Kultura wiejska ● prof. Izabella Bukraba-Rylska i Michał Nowak
2022-12-11 07:00:00
Rozmówki wiejsko-miejskie ● Kultura wiejska ● prof. Izabella Bukraba-Rylska i Michał Nowak
Próby opisywania i prezentowania kultury wiejskiej kończą się najczęściej wepchnięciem jej w ciasny gorset upraszczających pojęć, kategorii i wyobrażeń. Autentyczność, szczerość, sielankowość, niezmienność, archaiczność, naiwność, ultrakonserwatyzm, dzikość, brutalność, zacofanie wyznaczają horyzont większości ujęć. W jaki sposób zatem oddać kulturze wiejskiej sprawiedliwość? Jak pokazywać jej swoistość bez przyprawiania upiększającej, infantylizującej bądź brutalizującej gęby?
●
Rozmowa z prof. Izabellą Bukraba-Rylską – socjolożką z Collegium Civitas.
Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista.
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Dom Tańca (1%)
Rozmówki wiejsko-miejskie ● Kultura wiejska ● prof. Izabella Bukraba-Rylska i Michał Nowak
Próby opisywania i prezentowania kultury wiejskiej kończą się najczęściej wepchnięciem jej w ciasny gorset upraszczających pojęć, kategorii i wyobrażeń. Autentyczność, szczerość, sielankowość, niezmienność, archaiczność, naiwność, ultrakonserwatyzm, dzikość, brutalność, zacofanie wyznaczają horyzont większości ujęć. W jaki sposób zatem oddać kulturze wiejskiej sprawiedliwość? Jak pokazywać jej swoistość bez przyprawiania upiększającej, infantylizującej bądź brutalizującej gęby?
●
Rozmowa z prof. Izabellą Bukraba-Rylską – socjolożką z Collegium Civitas.
Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista.
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Dom Tańca (1%)
Aby przetrwały kartofle — rozmowa z Marią Siwiec [praca, zwyczaje, pieśni]
2022-12-01 07:00:00
Jesień to czas przejścia. Jeszcze prace polowe nie wykończone, a już trzeba szykować się do zimy, zabezpieczać zapasy, uszczelniać chałupy, zorganizować się na przerabianie lnu, czy wełny. Ilość czynności wydaje się niezliczona, a nie tylko wokół robót organizuje się życie wsi. Są Zaduszki, obraz chodzi od domu do domu, na tygodniu po domach robótki ręczne często ze śpiewem, przy niedzieli chce się potańczyć, są andrzejkowe wróżby i adwentowy czas zadumy i modlitwy • O tym jak to jesienią bywało opowiada Marią Siwiec, śpiewaczka z Gałek k. Rusinowa. Rozmowę przeprowadziły Katarzyna Rosik i Marta Domachowska • Pieśni wykonały Marii Siwiec i jej uczennice – Marty Domachowskiej, Katarzyny Rosik i Katarzyny Zedel
Jesień to czas przejścia. Jeszcze prace polowe nie wykończone, a już trzeba szykować się do zimy, zabezpieczać zapasy, uszczelniać chałupy, zorganizować się na przerabianie lnu, czy wełny. Ilość czynności wydaje się niezliczona, a nie tylko wokół robót organizuje się życie wsi. Są Zaduszki, obraz chodzi od domu do domu, na tygodniu po domach robótki ręczne często ze śpiewem, przy niedzieli chce się potańczyć, są andrzejkowe wróżby i adwentowy czas zadumy i modlitwy • O tym jak to jesienią bywało opowiada Marią Siwiec, śpiewaczka z Gałek k. Rusinowa. Rozmowę przeprowadziły Katarzyna Rosik i Marta Domachowska • Pieśni wykonały Marii Siwiec i jej uczennice – Marty Domachowskiej, Katarzyny Rosik i Katarzyny Zedel
Święty Andrzeju — daj mi znać!
2022-11-29 07:00:00
Andrzejki to nie jedyny wieczór mocy w ludowym kalendarzu. Rolnicy planujący prace polowe sięgali po praktyki magiczne, w tym wróżebne w przełomowe wigilie: św. Łucji, Bożego Narodzenia i Sylwestra • O zwyczajach katarzynkowych i andrzejkowych opowiada Marta DOmachowska • Więcej na muzykatradycyjna.pl
Andrzejki to nie jedyny wieczór mocy w ludowym kalendarzu. Rolnicy planujący prace polowe sięgali po praktyki magiczne, w tym wróżebne w przełomowe wigilie: św. Łucji, Bożego Narodzenia i Sylwestra • O zwyczajach katarzynkowych i andrzejkowych opowiada Marta DOmachowska • Więcej na muzykatradycyjna.pl
Bo to jest Polska właśnie [wywiad z Andrzejem Bieńkowskim]
2022-11-23 07:00:00
W październiku nakładem wydawnictwa Prószyński Media Sp. z o.o. ukazała się książka Andrzeja Bieńkowskiego pt. „Trzymałem węża w garści. Śladami muzykantów”. Marta Domachowska rozmawia z autorem o wiejskich i miejskich perypetiach malarza dokumentującego świat muzyki tradycyjnej oraz o okolicznościach powstania książki.
W październiku nakładem wydawnictwa Prószyński Media Sp. z o.o. ukazała się książka Andrzeja Bieńkowskiego pt. „Trzymałem węża w garści. Śladami muzykantów”. Marta Domachowska rozmawia z autorem o wiejskich i miejskich perypetiach malarza dokumentującego świat muzyki tradycyjnej oraz o okolicznościach powstania książki.
Rozmówki wiejsko-miejskie • Oralność ‧ prof. Przemysław Czapliński i Michał Nowak
2022-11-07 07:00:00
Na relacje między kulturą ustną a kulturą piśmienną można spoglądać trojako. Po pierwsze, można podkreślać związki, doszukując się ciągłości między mową a pismem. Po drugie, można skupić się na różnicach, które sugerują odrębność tych dwóch form kultury, co nie wyklucza jednakże dialogu między nimi. Po trzecie wreszcie, można je sobie przeciwstawić, skłaniając się ku tezie o przekształcaniu, przeinaczaniu, zafałszowywaniu lub wręcz unicestwianiu kultury ustnej przez piśmienną. Te rozstrzygnięcia są decydujące dla tego, w jaki sposób będziemy patrzyli na praktykę utrwalania, zachowywania, kolekcjonowania i prezentowania wytworów kultury wiejskiej we współczesnym świecie
●
Rozmowa z prof. Przemysławem Czaplińskim – historykiem literatury Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista.
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Dom Tańca (1%)
Na relacje między kulturą ustną a kulturą piśmienną można spoglądać trojako. Po pierwsze, można podkreślać związki, doszukując się ciągłości między mową a pismem. Po drugie, można skupić się na różnicach, które sugerują odrębność tych dwóch form kultury, co nie wyklucza jednakże dialogu między nimi. Po trzecie wreszcie, można je sobie przeciwstawić, skłaniając się ku tezie o przekształcaniu, przeinaczaniu, zafałszowywaniu lub wręcz unicestwianiu kultury ustnej przez piśmienną. Te rozstrzygnięcia są decydujące dla tego, w jaki sposób będziemy patrzyli na praktykę utrwalania, zachowywania, kolekcjonowania i prezentowania wytworów kultury wiejskiej we współczesnym świecie
●
Rozmowa z prof. Przemysławem Czaplińskim – historykiem literatury Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista.
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Dom Tańca (1%)