Nauka każdego dnia | Radio Katowice
Zapraszamy na krótką podróż w świat nauki. Natomiast raz w tygodniu zapraszamy na dłuższe spotkanie w naukowym podcaście. Od ciekawostek ze świata fizyki, poprzez geografię i chemię - udowadniamy, że … świat jest ciekawy!
Kategorie:
Nauka
Nauka
Nauka Każdego Dnia – Odc. 70 Roztocza przeżyją
2023-02-27 12:00:02
Tempo zmian w klimacie jest wręcz niewyobrażalne. Efektem będzie drastyczne zubożenie bioróżnorodności, zaburzenie funkcjonowania licznych ekosystemów, a w wielu wypadkach ich załamanie. Większość roślin i zwierząt po prostu nie jest w stanie dostosować się do tempa zmian. Stoi na z góry przegranej pozycji – mówi w rozmowie z Katarzyną Głuch-Juszkiewicz prof. Piotr Skubała z Wydziału Nauk Przyrodniczych na Uniwersytecie Śląskim.
Tempo zmian w klimacie jest wręcz niewyobrażalne. Efektem będzie drastyczne zubożenie bioróżnorodności, zaburzenie funkcjonowania licznych ekosystemów, a w wielu wypadkach ich załamanie. Większość roślin i zwierząt po prostu nie jest w stanie dostosować się do tempa zmian. Stoi na z góry przegranej pozycji – mówi w rozmowie z Katarzyną Głuch-Juszkiewicz prof. Piotr Skubała z Wydziału Nauk Przyrodniczych na Uniwersytecie Śląskim.
Nauka Każdego Dnia – Odc. 69 Językowe różnice pokoleniowe
2023-02-20 10:35:13
Starsze pokolenia upodobały sobie stwierdzenie: "kiedyś młodzież była zupełnie inna". To prawda. Zmienia się świat nauki, technologii, medycyny, ale także języka polskiego. Różnica w języku stosowanym przez przedstawicieli różnych pokoleń często prowadzi do problemów z komunikacją, a co za tym idzie do konfliktów. O Boomerach, XD, LOL i epickim języku młodzieży opowiada dr Katarzyna Wyrwas, z którą rozmawia Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Starsze pokolenia upodobały sobie stwierdzenie: "kiedyś młodzież była zupełnie inna". To prawda. Zmienia się świat nauki, technologii, medycyny, ale także języka polskiego. Różnica w języku stosowanym przez przedstawicieli różnych pokoleń często prowadzi do problemów z komunikacją, a co za tym idzie do konfliktów. O Boomerach, XD, LOL i epickim języku młodzieży opowiada dr Katarzyna Wyrwas, z którą rozmawia Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Nauka Każdego Dnia – Odc. 68 Naukowcy ratują starodruki
2023-02-13 13:07:00
Wbrew cyfryzacji, tradycyjne książki nie trafią szybko do lamusa i przetrwają jeszcze wiele lat w naszych bibliotekach. Stanie się tak, pod warunkiem że przetrwa papier – materiał, na których je wydrukowano. Niestety i on może ulec wielu destrukcyjnym czynnikom. Na przykład grzybom, o których opowiada dr Robert Musioł z Instytutu Chemii UŚ w rozmowie z Katarzyną Głuch-Juszkiewicz.
Wbrew cyfryzacji, tradycyjne książki nie trafią szybko do lamusa i przetrwają jeszcze wiele lat w naszych bibliotekach. Stanie się tak, pod warunkiem że przetrwa papier – materiał, na których je wydrukowano. Niestety i on może ulec wielu destrukcyjnym czynnikom. Na przykład grzybom, o których opowiada dr Robert Musioł z Instytutu Chemii UŚ w rozmowie z Katarzyną Głuch-Juszkiewicz.
Nauka Każdego Dnia – Odc. 67 Kryzys Klimatyczny a humanistyka
2023-01-30 08:46:00
Nauka nie pozostawia wątpliwości: obecny kryzys klimatyczny zagraża przyszłości planety. Wzrost średniej globalnej temperatury o ponad 1,5°C oznacza podniesienie poziomu mórz, ekstremalne zjawiska pogodowe, wyginięcie wielu gatunków i zniknięcie naturalnych siedlisk, jak również niedobór żywności i wzrost ubóstwa milionów ludzi na całym świecie. O tym, w jaki sposób na ratunek przyrodzie możemy ruszyć, z listą lektur pod pachą opowiadają: dr Magdalena Ochwat z UŚ oraz Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Nauka nie pozostawia wątpliwości: obecny kryzys klimatyczny zagraża przyszłości planety. Wzrost średniej globalnej temperatury o ponad 1,5°C oznacza podniesienie poziomu mórz, ekstremalne zjawiska pogodowe, wyginięcie wielu gatunków i zniknięcie naturalnych siedlisk, jak również niedobór żywności i wzrost ubóstwa milionów ludzi na całym świecie. O tym, w jaki sposób na ratunek przyrodzie możemy ruszyć, z listą lektur pod pachą opowiadają: dr Magdalena Ochwat z UŚ oraz Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Nauka Każdego Dnia – Odc. 66 Misja Gaia
2023-01-02 08:42:00
Citizen science to według Oksfordzkiego Słownika Języka Angielskiego: Gromadzenie i analiza danych dotyczących świata naturalnego przez członków społeczeństwa, zazwyczaj w ramach projektu współpracy z profesjonalnymi naukowcami. Trudno określić początki nauki obywatelskiej. Pierwszy raz termin ten został użyty w 1979 r. w amerykańskim magazynie New Scientist, w artykule na temat ufologii a od lat 90. XX wieku rozrósł się w nową dziedzinę nauki. Na czym tak naprawdę polega nauka obywatelska próbują odpowiedzieć Katarzyna Głuch-Juszkiewicz i Waldemar Ogłoza z Planetarium Śląskiego.
Citizen science to według Oksfordzkiego Słownika Języka Angielskiego: Gromadzenie i analiza danych dotyczących świata naturalnego przez członków społeczeństwa, zazwyczaj w ramach projektu współpracy z profesjonalnymi naukowcami. Trudno określić początki nauki obywatelskiej. Pierwszy raz termin ten został użyty w 1979 r. w amerykańskim magazynie New Scientist, w artykule na temat ufologii a od lat 90. XX wieku rozrósł się w nową dziedzinę nauki. Na czym tak naprawdę polega nauka obywatelska próbują odpowiedzieć Katarzyna Głuch-Juszkiewicz i Waldemar Ogłoza z Planetarium Śląskiego.
Nauka Każdego Dnia – Odc. 65 Pewność siebie
2022-12-27 11:30:02
Po czym poznać, że ktoś jest pewny siebie? Pewność siebie to stan - lub według innych definicji postawa - w których czujemy się dobrze sami ze sobą, jesteśmy pewni poczucia własnej wartości i własnych kompetencji, akceptujemy siebie i wierzymy w swoje możliwości. Koniec roku to idealny czas na pogadanie sobie przed lustrem o postrzeganiu siebie. Gościem Katarzyny Głuch-Juszkiewicz jest motywatorka, coach i trenerka, autorka książki "Sięgaj po swoje. 102 sposoby na budowanie pewności siebie" - Barbara Lech.
Po czym poznać, że ktoś jest pewny siebie? Pewność siebie to stan - lub według innych definicji postawa - w których czujemy się dobrze sami ze sobą, jesteśmy pewni poczucia własnej wartości i własnych kompetencji, akceptujemy siebie i wierzymy w swoje możliwości.
Koniec roku to idealny czas na pogadanie sobie przed lustrem o postrzeganiu siebie. Gościem Katarzyny Głuch-Juszkiewicz jest motywatorka, coach i trenerka, autorka książki "Sięgaj po swoje. 102 sposoby na budowanie pewności siebie" - Barbara Lech.
Koniec roku to idealny czas na pogadanie sobie przed lustrem o postrzeganiu siebie. Gościem Katarzyny Głuch-Juszkiewicz jest motywatorka, coach i trenerka, autorka książki "Sięgaj po swoje. 102 sposoby na budowanie pewności siebie" - Barbara Lech.
Nauka Każdego Dnia – odc. 64 Dieta mózgu
2022-12-23 15:35:20
Przy okazji Świąt dzieci są obdarowywane słodyczami w hurtowych ilościach. Co ciekawe, z reguły po spożyciu takich prezentów dzieci stają się nadpobudliwe, nerwowe, ale zaczynają chorować i to nie na niestrawność. O tym, że cukier wcale nie krzepi, dla mózgu potrzebujemy mądrej diety Mind, a natura sama nam podpowie, co jest dobre, a co nie - w rozmowie z Katarzyną Kasperkiewicz Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Przy okazji Świąt dzieci są obdarowywane słodyczami w hurtowych ilościach. Co ciekawe, z reguły po spożyciu takich prezentów dzieci stają się nadpobudliwe, nerwowe, ale zaczynają chorować i to nie na niestrawność. O tym, że cukier wcale nie krzepi, dla mózgu potrzebujemy mądrej diety Mind, a natura sama nam podpowie, co jest dobre, a co nie - w rozmowie z Katarzyną Kasperkiewicz Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Nauka Każdego Dnia – odc. 63 Radio z zielonym okiem
2022-12-16 10:05:24
Czym jest radioodbiornik? To urządzenie elektroniczne służące do odbioru audycji radiowych. Audycje wysyłane są przez stacje nadawcze, jako fale radiowe zmodulowane sygnałem akustycznym. Ale słuchacze nie widzą fal, widzą za to swoje radioodbiorniki. A o historii tych najstarszych z Jarosławem Racięskim rozmawia Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Czym jest radioodbiornik? To urządzenie elektroniczne służące do odbioru audycji radiowych. Audycje wysyłane są przez stacje nadawcze, jako fale radiowe zmodulowane sygnałem akustycznym. Ale słuchacze nie widzą fal, widzą za to swoje radioodbiorniki. A o historii tych najstarszych z Jarosławem Racięskim rozmawia Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Nauka Każdego Dnia – odc. 62 Socjolekt
2022-12-05 19:14:00
Wiemy już, że ewolucja języka polskiego to tak, jakby raty pożyczek z różnych światowych banków. Tego typu zmiany zachodzące współcześnie w polszczyźnie powstają najczęściej na gruncie kontaktu z językiem angielskim. Tzw. polszczyznę korporacyjną wyróżnia widoczna obecność elementów angielskich, cechujących się bogactwem form i językową plastycznością. W spotkaniu z prof. UŚ Katarzyną Wyrwas rozmawiamy o socjolingwistycznym tle języka korporacyjnego.
Wiemy już, że ewolucja języka polskiego to tak, jakby raty pożyczek z różnych światowych banków. Tego typu zmiany zachodzące współcześnie w polszczyźnie powstają najczęściej na gruncie kontaktu z językiem angielskim. Tzw. polszczyznę korporacyjną wyróżnia widoczna obecność elementów angielskich, cechujących się bogactwem form i językową plastycznością. W spotkaniu z prof. UŚ Katarzyną Wyrwas rozmawiamy o socjolingwistycznym tle języka korporacyjnego.
Nauka Każdego Dnia – odc. 61 Psychobiotyki
2022-11-28 21:07:40
Termin "psychobiotyki" został ukuty w 2013 roku przez psychiatrę klinicznego profesora Teda Dinana i neurologa profesora Johna Cryana. Odnosi się on do „przyjaznych bakterii", które odgrywają rolę w funkcjonowaniu osi jelito-mózg i wpływają na zdrowie oraz aktywność mózgu. Jakie szczepy bakterii są dla nas dobre? Dlaczego trzeba uważać na kombuchę i dlaczego mikrobiolodzy boją się mykotoksyn? O tym w rozmowie z mikrobiolog i immunolog dr Katarzyną Kasperkiewicz z Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ - Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Termin "psychobiotyki" został ukuty w 2013 roku przez psychiatrę klinicznego profesora Teda Dinana i neurologa profesora Johna Cryana. Odnosi się on do „przyjaznych bakterii", które odgrywają rolę w funkcjonowaniu osi jelito-mózg i wpływają na zdrowie oraz aktywność mózgu.
Jakie szczepy bakterii są dla nas dobre? Dlaczego trzeba uważać na kombuchę i dlaczego mikrobiolodzy boją się mykotoksyn? O tym w rozmowie z mikrobiolog i immunolog dr Katarzyną Kasperkiewicz z Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ - Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Jakie szczepy bakterii są dla nas dobre? Dlaczego trzeba uważać na kombuchę i dlaczego mikrobiolodzy boją się mykotoksyn? O tym w rozmowie z mikrobiolog i immunolog dr Katarzyną Kasperkiewicz z Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ - Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.