Natural Born Writers - podcast od scenarzystów dla scenarzystów

Gościem #16 draftu podcastu jest MARCIN ZWIERZCHOWSKI - “Człowiek prawdziwie kulturalny”, publicysta, redaktor, konsultant scenariuszowy, fan i popularyzator literatury fantastycznej i szeroko rozumianej popkultury.

Autor facebookowego bloga "Kulturalny Człowiek", do niedawna producent wykonawczy oryginalnych seriali audio w Storytel, przez 10 lat szef działu zagranicznego miesięcznika "Nowa Fantastyka".

Obecnie konsultant w Konkurs Scenariuszowy SCRIPT PRO. A dosłownie od niedawna - Editor/Writer w CD PROJEKT RED w dziale komiksów.

Wesprzyj NBW (Postaw kawę)

Tematy rozmowy:

00:00:12 - 00:05:22 - wprowadzenie Marcina i trochę o przesyceniu książkami, filmami i serialami. O Andrzeju Sapkowskim i magazynach literackich.

00:05:22 - 00:14:17 - Jaka jest dzisiaj kondycja polskiej fantastyki? Jak fanowskie konwenty rozrosły się do festiwali fantastyki? Czym różni się polski Pyrkon od New York Comic Conu?

00:14:17 - 00:26:52 - Dlaczego polscy filmowcy nie przyjeżdżają na konwenty? Czy dałoby się w ogóle mocniej połączyć świat polskiego filmu i literatury? O ekranizacjach polskiej fantastyki. Czemu nikt w Polsce (już / jeszcze) nie adaptuje Lema i Zajdla?

00:26:52 - 00:43:09 - Trochę o pisarzach piszących scenariusze filmowe. Ile mamy w Polsce dobrych książek fantastycznych? Ile osób je czyta? I jak fantastyka konkuruje z kryminałem? Jak Radosław Rak dostał Nike?

00:43:09 - 00:50:24 - Czy polskie kino mogłoby jakoś pomóc polskiej fantastyce? I czy polscy widzowie obrazili się na polskie kino? Jak streaming rozleniwił widownię i czego ona obecnie oczekuje? Oraz o zalewie reportażem, biografiami i true crime.

00:50:24 - 01:08:17 - Trochę o pracy konsultanta w Script Pro oraz o pisaniu seriali audio. Jakie są najczęstsze błędy autorów audio? Kilka porad dla piszących oraz - jak formatować scenariusz audio?

01:08:17 - 01:21:08 - Jak można zacząć pisać do audio - konkursy, spec scripty? Jakie są warunki finansowe? Kto radzi sobie lepiej w audio - pisarze czy scenarzyści filmowi? Trochę o różnicach w dialogach literackich i filmowych. 

01:21:08 - 01:43:01 - Dlaczego warto znać reguły, ale również je olewać? Czy pisarze mogą być lepszymi scenarzystami od scenarzystów? I dlaczego nie powinno się projektować historii pod strukturę? O bezsensownych uwagach niektórych redaktorów i producentów. O przyzwyczajeniach do opowiadania według schematów. I o pięknie odwagi i szaleństwa na przykładzie “Mad Max: Fury Road”.

01:43:01 - 01:57:26 - Dlaczego nie warto oglądać zwiastunów. Więcej o “Mad Maksie” - dlaczego jest tak niezwykły? Jak zgłaszać teksty do wydawców audio? I dlaczego powinniśmy wiedzieć, czym nasza historia się wyróżnia? I trochę o smutnym szukaniu projektów w stylu “daj mi to samo, tylko inaczej”. I o wyrabianiu sobie pozycji na rynku.

01:57:26 - 02:28:39 - Jak w Polsce zostać scenarzystą komiksowym? Jak wygląda obecnie rynek komiksu? Czy da się połączyć dobre pisanie z pisaniem dla wielu osób? Dlaczego złe filmy i książki się sprzedają? Trochę o guilty pleasure, błogosławieństwie ignorancji i o wyrachowanym pisaniu. 

02:28:39 - 02:41:36 - Jaki film, serial i książkę Marcin poleca słuchaczom? I za kogo trzymał kciuki na Oscarach?

LINKI:

Strona internetowa Marcina

Książka Blood, Sweat & Chrome: The Wild and True Story of Mad Max: Fury Road
Książka Chokepoint Capitalism: How Big Tech and Big Content Captured Creative Labor Markets and How We'll Win Them Back"

Książka "Ucieczka z Chinatown" Charlesa Yu

Seria "Movies That Made Us" na Netflix

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

W najnowszym drafcie (odcinku) podcastu NBW gościem jest MARIUSZ WŁODARSKI, współzałożyciel "LAVA FILMS", producent m.in. takich filmów jak: „ŚNIEGU JUŻ NIGDY NIE BĘDZIE", „SWEAT”, „INTRUZ”, „NIEPAMIĘĆ”, „WILK”, "SMAK PHO", a także powstającej biografii o Violetcie Villas.

Wykładowca w Szkole Filmowej w Łodzi oraz laureat Nagrody im. Piotra Woźniaka-Staraka dla Najlepszego Producenta 2021 roku.

Wesprzyj NBW (Postaw kawę)

Tematy rozmowy:

00:00:12 - 00:10:10 - Wprowadzenie i trochę o roli producenta filmowego, o konkursie “Wyobraź sobie” oraz o filmach, nad którymi obecnie pracuje Lava Films, m.in. o biografii Violetty Villas. Kiedy Mariusz pierwszy raz pomyślał o tym, że chce robić filmy? I dlaczego został producentem?

00:10:10 - 00:26:13 - Czy dzisiejsi studenci filmówek są inni niż kiedyś? Trochę o problemie mobbingu w szkołach. Oraz o kinie autorskim kontra rzemieślniczym. I oczywiście o tym, jak w tym wszystkim odnajdują się scenarzyści. O problemach w komunikacji, o starciach ego i języku, jakiego używamy. Oraz o tym, że czasem reżyserzy chcą się “uwolnić” od tekstu.

00:26:13 - 00:40:17 - Jak to wygląda w TV oraz w Hollywood? Dlaczego tam bardziej ceni się decyzje scenarzystów? Trochę o współtwórstwie - kto jest najważniejszym autorem filmu? O kompromisach i o próbach znalezienia “złotego środka” - żeby żaden twórca nie czuł się poszkodowany. O emocjonalnej ocenie konfliktów, wrażliwości twórców i uczeniu się na błędach.

00:40:17 - 00:50:00 - Jakie były początki Lava Films? Czy ciężko było wyjść z “szuflady” kierownika produkcji? Dlaczego nie robili reklam? I o ich sile, czyli specjalizacji w produkcji międzynarodowej.

00:50:00 - 01:02:45 - Kilka rad dla początkujących producentów. Jakich scenariuszy szuka Lava Films? I dlaczego wolą jednak koncepty niż gotowe scenariusze?

01:02:45 - 01:23:13 - Jak wyglądają formalności na początku współpracy z Lava Films? Dlaczego warto na początku grać w otwarte karty? I co można by zmienić, żeby scenarzyści byli bardziej zadowoleni i by ich teksty były lepsze? I żeby potem zostały zrealizowane.

01:23:13 - 01:34:11 - Więcej o potrzebie komunikacji, szacunku i ustępstwach we współpracy. O tym, jak ważny jest development. I o tym, jak to wygląda w krajach skandynawskich i co można by od nich zaczerpnąć.

01:34:11 - 01:48:11 - Co jest istotne przy tworzeniu koprodukcji międzynarodowych? Trochę o uniwersalnych tematach. O tym, czy da się przewidywać trendy, i czy w ogóle warto? Trochę o trudnych przypadkach, gdy kilku twórców pracuje osobno nad tym samym tematem. O plusach i minusach remake’ów.

01:48:11 - 01:55:52 - Dlaczego w wielu polskich filmach twórcy unikają pokazywania znaków towarowych? Czy coraz rzadziej w filmach lokuje się produkty?

01:55:52 - 02:09:24 - Co jest największym wyzwaniem dla produkcji na etapie zdjęć, a co na etapach postprodukcji i dystrybucji? Jak powinno się promować filmy?

02:09:24 - 02:22:02 - Pytania od słuchaczy: Dlaczego producenci płacą mało za treatmenty? Jak często szukają nowych talentów? Czemu producenci angażują się często w projekty, które od początku wiadomo, że nie przekonają wielu widzów?

02:22:02 - 02:31:09 - Jaką książkę, film lub serial Mariusz chce polecić naszym słuchaczom? Ale najpierw trochę więcej o nieuczciwych producentach i kilka rad, jak można uniknąć współpracy z takowymi, a jak można zainteresować tych “fajnych”.

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

Brunon i Krzysiek spotkali się z powodu wyjątkowej okazji - okazało się, że obchodzą TEGO SAMEGO DNIA URODZINY. Uznali więc, że fajnie będzie ten zbieg okoliczności jakoś uczcić, dlatego zamienili się rolami i zrobili PIERWSZĄ ANALIZĘ SCENARIUSZOWĄ na tym podcaście - czyli “TOP GUN: MAVERICK” (reż. Joseph Kosinski, scen. Ehren Kruger, Eric Warren Singer i Christopher McQuarrie).

⁠Wesprzyj NBW (Postaw kawę)⁠ Tematy rozmowy: 00:00:15 - 00:07:37 - wstęp o astrologicznej ciekawostce i zamianie ról. Skąd imię BrunoN u Brunona i nazwisko GUreczny u Krzyśka? 00:07:37 - 00:21:36 - Jakie są najfajniejsze chwile w zawodzie scenarzysty? A jakie nie? Dlaczego Krzysztof nie został piekarzem? Trochę o sprzedawaniu projektów. I o fanowskim filmie o Wiedźminie. 00:21:36 - 00:27:17 - Jakimi twórcami i filmami Brunon się inspiruje? I trochę o jego scenariuszu “Armando” napisanym z Mikołajem Cieślakiem. 00:27:17 - 00:35:43 - Jak scenarzysta może sobie radzić z ciągłym stresem? Dlaczego naszą branżę można porównać do dżumy? 00:35:43 - 00:43:03 - Pytanie do Brunona: Jaki film lub serial poleciłby naszym słuchaczom? ;)  00:43:13 - 00:50:39 - Zaczynamy analizę scenariuszową filmu “Top Gun: Maverick”. Ale najpierw: jaki mamy stosunek do legendy, czyli filmu z 1986 roku? Czy sequel dorównał pierwowzorowi? 00:50:39 - 00:59:05 - Dlaczego seria “Top Gun” jest podobna do “Gwiezdnych Wojen”? I dlaczego w pitchowaniu często sprawdza się porównywanie do innych filmów (mimo że jest to słabe)? Przed jakim wyzwaniem stali twórcy “Top Gun: Maverick”? 00:59:05 - 01:07:27 - Zaczynamy od końca: czyli o III akcie. Jak twórcy poradzili sobie z natłokiem twistów i jak podprowadzili wcześniej wątki, żeby przysłużyły się finałowi? 01:07:27 - 01:14:56 - Wracamy do początku: czyli do wprowadzenia “top-gunowego” klimatu już od 1 sceny. Trochę o twórcach bohaterów, historii i scenariusza sequela. Oraz o tym, że kino akcji nie zawsze musi być kinem “post-fabularnym”. 01:14:56 - 01:29:24 - W jaki sposób twórcy wyciągnęli jak najwięcej z oryginału, jednocześnie tworząc osobne oryginalne dzieło? O tym, jak świetnie wprowadzili bohatera kina akcji. I krótki, darmowy KURS Z PISANIA W SYSTEMIE 8 SEKWENCJI. 01:29:24 - 01:35:24 - Jaki jest “the lowest point” w “Top Gun: Maverick”? Jak scenarzyści poradzili sobie z “dowaleniem” bohaterom, a potem wyciągnięciem ich z “nową nadzieją”? 01:35:24 - 01:47:16 - Jak w skali 1-5 ocenilibyśmy w “karcie oceny scenariusza”: pomysł / fabułę i strukturę? 01:47:16 - 02:03:55 - A jak bohaterów i dialogi, i w ogóle cały film? Plus polecajka nowego kanału YT Adama Cioczka o kuchni filmowej: @Czas na Klaps. Przydatne linki: - ROZPISKA 8-SEKWENCYJNEJ STRUKTURY "TOP GUN: MAVERICK" (do pobrania) - Top Gun: Maverick Beat Sheet Analysis - Książka "Uratuj kotka!" Blake'a Snydera - Pitch / Biblia "Stranger Things" Więcej o NBW: FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/ Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

Tantiemy z Internetu, a w zasadzie ich brak, to temat, o którym bardzo wiele mówi się obecnie w polskim środowisku filmowców.

Poznajcie gościa #14 draftu naszego podcastu - DOMINIKA SKOCZKA, radcę prawnego, eksperta prawa autorskiego i prawa mediów, miłośnika kina oraz dyrektora Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych (ZAPA), który od lat bardzo skutecznie walczy o to, żeby twórcy filmowi otrzymywali należne im wynagrodzenia za eksploatację ich dzieł.

Przed nami wszystkimi kolejna batalia, możliwe, że najważniejsza - właśnie o prawo do tantiem z VoD i streamingów za produkcje nadawane i udostępniane w naszym kraju.

⁠Wesprzyj NBW (Postaw kawę)⁠

Tematy rozmowy:

00:00:12 - 00:11:08 - wprowadzenie gościa i problemu braku tantiem z Internetu oraz wyjaśnienie, czym w ogóle są tantiemy. Kto może je otrzymywać i za co? Trochę o historii przyznawania tantiem i licencji.

00:11:08 - 00:22:33 - Na czym polegają organizacje zbiorowego zarządzania i jak są finansowane? Dlaczego zaproponowany przez Netflix pilotażowy system premii dla twórców może być pułapką?

00:22:33 - 00:29:27 - Dlaczego ZAPA i SFP są tak wyjątkowe na tle europejskiego przemysłu filmowego? Trochę o historii przyznawania tantiem w Polsce. Dlaczego Cinema City do tej pory ich nie płaci? I o procesach sądowych z kinami prowadzonych przez ZAPA.

00:29:27 - 00:38:01 - O sytuacji z operatorami sieci kablowych. Dlaczego ZAPA jest tak skuteczna? O tym, jak jest w USA i o tym, że niedługo w Polsce (pod pewnymi względami) może być nawet lepiej.

00:38:01 - 00:49:57 - Ilu twórców reprezentuje ZAPA? Ilu scenarzystów z Polski i z reszty świata? Skąd wziął się konflikt ZAPA i ZAIKS-u? I dlaczego do niedawna reżyserzy, operatorzy i inni twórcy nie otrzymywali tantiem?

00:44:57 - 00:51:45 - Jakie zmiany wprowadziła w UE tzw. dyrektywa nadawczo-reemisyjna i dyrektywa o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym? Jaki związek ta druga ma z ACTA 2?

00:51:45 - 01:03:36 - O 6-tce europosłów z polskiej opozycji, dzięki którym w UE wprowadzono dyrektywę. O protestach przeciwko niej i o tym, dlaczego jest tak rewolucyjna. Oraz o zmianach w udostępnianiu treści np. na YouTube.

01:03:36 - 01:14:04 - O wygranym 10-letnim procesie z Chomikuj.pl. Czy będzie trzeba mieć licencje na zamieszczanie trailerów albo fragmentów filmów? Dlaczego do tej pory w Polsce nie wprowadzono dyrektywy? Czy Netflix i niektórzy ministrowie chcą oszukać polskich twórców?

01:14:04 - 01:22:44 - Dlaczego niektórym dużym graczom tak zależy na tym, żeby nie płacić twórcom tantiem? Skoro nie są to dla nich wielkie kwoty. I na jakich państwach moglibyśmy się wzorować w kwestii tantiem z sieci? Jak to wygląda we Francji i Hiszpanii? Oraz - dlaczego Polska jest dobrym miejscem do inwestycji?

01:22:44 - 01:28:11 - O stronie https://www.tantiemyzinternetu.pl. I o tym, czemu w Czechach w ogóle nie ma tantiem i jak to się łączy z brakiem tantiem z HBO. Jak wygląda sytuacja odprowadzania tantiem z innych platform?

01:28:11 - 01:36:20 - Co w kwestii tantiem z Internetu w Polsce może się wydarzyć w najbliższym czasie? Co my, jako filmowcy, możemy zrobić, żeby pomóc sprawie? Jak odpowiadać hejterom, ignorantom nie znającym tematu?

01:36:20 - 01:43:07 - O tym, że jeśli teraz nie wywalczymy tantiem z sieci, to może za kilkanaście lat nie będzie tantiem w ogóle. Oraz o tym, jak często opinia publiczna wrzuca wszystkich artystów do jednego wora. I na koniec - czy czeka nas strajk albo protesty?

01:43:07 - 01:46:51 - Jakie filmy lub seriale Dominik chce polecić słuchaczom?

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

To już #13 draft naszego podcastu, 13 - czyli liczba uznawana za pechową, ale też jedna z ulubionych wśród fanów horrorów.

Zupełnie przypadkowo więc złożyło się, że gościem tego odcinka jest BARTOSZ M. KOWALSKI - reżyser i scenarzysta filmowy, od paru lat znany jako ten, który po latach posuchy zaczął robić u nas w Polsce horrory z prawdziwego zdarzenia.

Krótko o Bartoszu:

Absolwent szkół filmowych w Paryżu i Los Angeles. W 2014 roku, wspólnie ze Stanisławem Warwasem, dostał Nagrodę Główną Script Pro za scenariusz PLAC ZABAW. Film ten został zrealizowany w 2016 roku i przyniósł Bartoszowi bardzo wiele ważnych nagród, w tym nagrodę za debiut reżyserski w Gdyni, wyróżnienia w Londynie i Melbourne. A także nominację do Paszportów “Polityki”.

Po tych sukcesach Kowalski postanowił rzucić wszystko i zacząć urzeczywistniać swoje koszmary - czyli kręcić polskie horrory. Jego kolejnym filmem było zatem krótkometrażowe ZACISZE dla platformy Showmax.

W 2020 roku natomiast nadszedł czas na horrory w produkcji Akson Studio i Netfliksa: W LESIE DZIŚ NIE ZAŚNIE NIKT, W LESIE DZIŚ NIE ZAŚNIE NIKT II oraz tegoroczne HELLHOLE, czyli OSTATNIĄ WIECZERZĘ.

⁠Wesprzyj NBW (Postaw kawę)⁠

Tematy rozmowy:

00:00:11 - 00:09:21 - Wprowadzenie i trochę o nowych produkcjach Bartosza. Oraz - dlaczego w ogóle zaczął robić w Polsce horrory? I jak to się zaczęło poprzez filmy dokumentalne?

00:09:21 - 00:15:47 - Dlaczego w Polsce do niedawna nikt nie chciał robić horrorów? Jak Bartosz radził sobie z ciągłymi odmowami?

00:15:47 - 00:29:39 - Jak wyglądała praca nad scenariuszem pełnometrażowego fabularnego debiutu Bartosza, “Placu zabaw”? Jak reżyserowało się nastoletnich naturszczyków? Oraz o problemach, jakie miał reżyser przez szokujące zakończenie filmu.

00:29:39 - 00:36:36 - Jakie cechy powinien mieć dobry reżyser? Dlaczego tak ważna jest atmosfera na planie? Jak Bartosz dobiera sobie współpracowników?

00:36:36 - 00:42:25 -  Rada dla młodych reżyserów: jak się przebić? Jak w Polsce robić kino fantastyczne? Jak nie przegiąć w “walce o swoje”? Oraz dlaczego Bartosz nie robi klasycznych, bezpiecznych filmów?

00:42:25 - 00:45:41 - Trochę o polskim sci-fi oraz otwartości Netfliksa na różne gatunki. Oraz o konsumowaniu filmów i seriali.

00:45:41 - 00:56:51 - Jak powstało krótkometrażowe “Zacisze”? Trochę o historii polskich horrorów oraz o tym, skąd wziął się slasher “W lesie dziś nie zaśnie nikt”. Jak lockdown pokrzyżował twórcom plany? I oczywiście o “Apokawixie”.

00:56:51 - 01:08:31 - Jak Netflix uratował “W lesie dziś nie zaśnie nikt”? Jak Bartosz pracuje nad swoimi scenariuszami? Dlaczego w Polsce mamy problem z developmentem scenariuszy? I czemu nie docenia się u nas treatmentów, których napisanie często jest najcięższe?

01:08:31 - 01:12:25 - Czemu scenarzyści często na początku muszą pisać za darmo? I jak poszkodowani często są też reżyserzy? Nutka optymizmu - czyli o nowym programie developmentowym SFP.

01:12:25 - 01:20:51 - Jak Netflix pozwolił na taką szaloną voltę, jaka miała miejsce we “W lesie dziś nie zaśnie nikt 2”? Jak mogła wyglądać ta część? Trochę o stworzeniu języka potworów, o budżecie oraz o odbiorze filmu. I o tym, jak radzić sobie z krytyką.

01:20:51 - 01:30:52 - Dlaczego Bartosz zdecydował się na tworzenie horrorów "na wesoło"? Trochę więcej o “Ostatniej wieczerzy”. O tym, czy horror powinien straszyć. I dlaczego nie powinno się oglądać filmów na laptopach i smartfonach?

01:30:52 - 01:36:45 - Jakie są dalsze plany Bartosza? I zamiast pytania o polecajki - gra w “to czy tamto” ;)

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

W #12 drafcie naszego podcastu możecie posłuchać rozmowy z aktorką, PAULINĄ GAŁĄZKĄ.

Paulinę Gałązkę znacie pewnie z takich filmów jak: KAMIENIE NA SZANIEC, POWIDOKI, WSZYSCY MOI PRZYJACIELE NIE ŻYJĄ, THE END, FURIOZA ORAZ DZIEWCZYNY Z DUBAJU. A także z seriali: ARCHIWISTA, THE OFFICE PL i KLANGOR. 

Rozmawiamy oczywiście o aktorstwie, ale nie unikamy również tematów dotyczących scenarzystów i reżyserów.

⁠Wesprzyj NBW (Postaw kawę)⁠

Tematy rozmowy:

00:00:15 - 00:06:47 - wprowadzenie Pauliny oraz trochę o nowych produkcjach, w których gra. Która ostatnia rola Pauliny była dla niej największym wyzwaniem?

00:06:47 - 00:11:36 - Skąd wzięła się u Pauliny chęć zostania aktorką? Jak dostała się za pierwszym razem do łódzkiej filmówki?

00:11:36 - 00:15:36 - Jak Paulina wspomina lata studiów aktorskich? Dlaczego uważa, że niektórzy wykładowcy nie traktowali poważnie studentów? Co mogłoby się zmienić w polskiej edukacji filmowej i teatralnej?

00:15:36 - 00:20:55 - Co Paulinę pasjonowało w łódzkiej filmówce? Co lubi w teatrze? Za co kocha grać z Agatą Kuleszą? I dlaczego warto traktować swoich aktorskich partnerów na równi? Oraz - jakie lęki miewają aktorzy?

00:20:55 - 00:25:55 - Anegdota o dzieciństwie Pauliny na wsi - o tym, jaką traumę wywołała u niej jazda traktorem. Oraz - czym dla Pauliny w ogóle jest aktorstwo? Dlaczego aktorzy nie powinni być “lekarzami dusz”?

00:25:55 - 00:33:14 - Czy Paulina wyznaje jakąś metodę aktorską? Wsiąka w swoje postaci, czy raczej traktuje swoje role zadaniowo? Jak aktor może dbać o swoją psychikę?

00:33:14 - 00:39:25 - Jakie trzeba mieć cechy, żeby być dobrym aktorem? Dlaczego w tym zawodzie tak ważna jest odporność? Czy introwertycy mają trudniej?

00:39:25 - 00:46:29 - Trochę o trudach aktorów i aktorek przy konkurowaniu o role na castingach. I o tym, że dalej czasem brakuje nam wiary w obsadzanie aktorów nie po warunkach. A także: czy żeby zostać aktorem powinno się mieć skończone studia?

00:46:29 - 00:54:05 - Skąd wzięły się tak niskie oceny filmu “Dziewczyny z Dubaju” i jaki Paulina ma do tego stosunek?

00:54:05 - 01:04:29 - Co Paulina sądzi o polskich scenarzystach i o tym, jak się ich traktuje? Dlaczego niektórzy reżyserzy bezmyślnie zmieniają scenariusze na planie? Co dla Pauliny, jako aktorki, jest najważniejsze w scenariuszu? I dlaczego ciągle brakuje u nas świetnych postaci kobiecych?

01:04:29 - 01:10:03 - Co robią aktorzy, kiedy dostają scenariusz ze słabymi dialogami albo z dużą ilością wskazówek aktorskich? Czy rozmowa ze scenarzystą może aktorowi pomóc?

01:10:03 - 01:16:09 - Co Paulina sądzi o “statusie scenarzysty” w Polsce? Dlaczego powinno się więcej inwestować w scenariusze, a mniej np. w kwestie wizualne?

01:16:09 - 01:22:44 - W czym w najbliższym czasie będzie można obejrzeć Paulinę? W jakiej roli marzyłaby, żeby się sprawdzić? Jaki film, książkę lub serial Paulina chce polecić słuchaczom?

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

Drodzy Słuchacze! Przed odpaleniem kolejnego odcinka zapraszamy do posłuchania krótkiego ogłoszenia dotyczącego naszego podcastu. Od teraz bowiem nowe rozmowy z twórcami będą się pojawiać CO 4 TYGODNIE, nie co 2, jak wcześniej. Dowiedz się, dlaczego ;)

⁠Wesprzyj NBW (Postaw kawę)⁠

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

To już druga część rozmowy z JANEM P. MATUSZYŃSKIM, reżyserem m.in. OSTATNIEJ RODZINY, ŻEBY NIE BYŁO ŚLADÓW i serialu KRÓL.

W poprzedniej części skupiliśmy się na początkach kariery Jana oraz jego doświadczeniach festiwalowych i jako wykładowcy reżyserii.

W tej części dowiecie się m.in., o co poszło w "aferze nagrody Orły" i zeszłorocznej "aferze dywanowej" w Wenecji oraz jaki udział miał w tym wszystkim Matuszyński.

⁠Wesprzyj NBW (Postaw kawę)⁠

Tematy rozmowy:

00:00:34 - 00:12:58 - Co było najcięższym wyzwaniem przy realizacji “Ostatniej rodziny”? Trochę o początkowych obiekcjach co do Andrzeja Seweryna w roli Beksińskiego. Czy Janek miał kiedyś chwile zwątpienia? Anegdota o spotkaniu na backstage’u koncertu z Lechem Janerką. I trochę o tym, jak zaczynają postrzegać nas ludzie, kiedy coś nam się uda.

00:12:58 - 00:21:33 - O szacunku do ekipy. O tym, że reżyserzy lubią mieć swoich stałych współpracowników, np. operatorów. Jak zaczęła się współpraca z Kacprem Fertaczem? I dlaczego Jan prawie wyleciał ze szkoły?

00:21:33 - 00:33:32 - Jak Janek poznał się z Robertem Bolesto? Jaki udział w filmie o Beksińskich miał Łukasz Orbitowski oraz Wikipedia? Oraz jakie były początki Aurum Film? Dlaczego młodzi reżyserzy powinni się otaczać doświadczoną ekipą? Dlaczego, składając projekty do dofinansowania, warto mieć dobrze rozpisaną eksplikację? I dlaczego tak ważne jest, żeby mieć więcej czasu na development i pre-produkcję?

00:33:32 - 00:41:06 - Czego Janek, jako reżyser, szuka w scenariuszu? Czego nie powinno się pisać w didaskaliach i po czym poznać, że ma się do czynienia z profesjonalnym scenarzystą?

00:41:06 - 00:49:37 - Jak powinna według Janka wyglądać współpraca reżyserów ze scenarzystami i producentami? Dlaczego ważne powinny być rozmowy scenarzysty z np. scenografem? Oraz o szkodliwych przyzwyczajeniach w branży filmowej.

00:49:37 - 01:09:32 - Jakie błędy popełniają scenarzyści w relacjach z producentami? Na ile istotny wkład wnoszą związki zawodowe, jak Gildia Scenarzystów Polskich? Co powinno się zmienić w branży? Czemu za scenariusze seriali zarabia się mniej niż za scenariusze filmów, mimo, że przy serialach jest więcej roboty? Co Janek sądzi o niedocenianiu scenarzystów w Polsce?

01:09:32 - 01:21:07 - Co Janek sądzi o “aferze orłowej”, która wybuchła po skardze Szczepana Twardocha, że nie został zaproszony na galę rozdania nagród? I co miał naprawdę na myśli w komentarzach pod postem Gildii Scenarzystów Polskich? Czy w Orłach będą nowe kategorie dla seriali?

01:21:07 - 01:26:26 - O co chodziło w “aferze dywanowej” na zeszłorocznym Festiwalu w Wenecji? Czy Cezary Łazarewicz faktycznie był nieodpowiednio wyeksponowany na czerwonym dywanie?

01:26:26 - 01:32:36 - Minghun - co Janek może powiedzieć o kolejnym filmie? (którego scenariusz napisał Grzegorz Łoszewski, a producentem kreatywnym jest Krzysztof Rak - członkowie zarządu Gildii Scenarzystów Polskich. Dream team?) Oraz trochę o łatkach przyklejanych Matuszyńskiemu i o tym, jak postrzega swoją pracę jako reżysera.

01:32:36 - 01:42:36 - Czy można powiedzieć, o czym jest jakiś film? I trochę o tym, jak odbieramy filmy oglądane po latach. Oraz - czy dziś mamy dobre czasy dla kina? Czy streaming je zabije? A także o tym, czemu polskie filmy fantastyczne radzą sobie lepiej w streamingu.

01:42:36 - 01:54:22 - Dlaczego wielu polskich widzów zraziło się do polskiego kina i telewizji? Co można zrobić, żeby chcieli wrócić? Jaki film, książkę lub serial Janek chce polecić? Oraz - pewna prośba do wydawnictw filmowych, a przede wszystkim do Wydawnictwa Wojciech Marzec ;)

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

Jakiś czas temu okazało się, że JAN P. MATUSZYŃSKI jest fanem podcastu Natural Born Writers, ja z kolei jestem fanem jego twórczości. Postanowiliśmy to wykorzystać i się spotkać. Najpierw na krótką pogawędkę na FPFF w Gdyni, a później w Warszawie, już na nagranie - żeby porozmawiać o współczesnym kinie, festiwalach, o doświadczeniach Janka, nim stał się sławnym reżyserem, ale też o jego obecnych przemyśleniach na temat kinematografii, a także... miejsca reżyserów oraz scenarzystów we współczesnej branży filmowej i telewizyjnej. Rozmowa trwała przez 4 godziny, w związku z czym postanowiłem podzielić ją na 2 części.

A zatem:

- Draft #11.1 - będzie premierował w środę 2 listopada o godz. 21:00;
- Draft #11.2 - 2 tygodnie później - w środę, 16 listopada, też o 21:00.

O GOŚCIU:

Jan P. Matuszyński, reżyser takich filmów jak dokument DEEP LOVE oraz fabularne: OSTATNIA RODZINA i ŻEBY NIE BYŁO ŚLADÓW.

Reżyser seriali: WATAHA, DRUGA SZANSA, NIELEGALNI oraz KRÓL. 

Wykładowca reżyserii w Szkole Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego w Katowicach, dyrektor artystyczny Węgiel Film Festiwal oraz tegoroczny juror Festiwalu w Wenecji (m.in. w konkursie "Horyzonty").

A także... uczestnik kilku internetowych afer, w których poszkodowani czuli się pisarze i scenarzyści. Co Jan ma na swoją obronę?

⁠Wesprzyj NBW (Postaw kawę)⁠

Tematy rozmowy:

00:00:00 - 00:02:12 - wprowadzenie do rozmowy z Janem P. Matuszyńskim.

00:02:12 - 00:12:00 - Jaki obraz współczesnego kina wyłania się po tegorocznym Festiwalu w Wenecji? Trochę ogólnie o festiwalach oraz o “amuletach” Jana, czyli spotkaniu z Martinem Scorsese i Andrzejem Wajdą.

00:12:00 - 00:19:26 - Jak to jest być członkiem jury takiego festiwalu jak Wenecja? I trochę o tym, jak patrzy się na osiągnięcia filmowców.

00:19:26 - 00:27:23 - Czy w europejskim kinie brakuje komedii? Trochę o dobieraniu filmów przez festiwale i o problemach festiwalu w Gdyni. Oraz o humorze w filmach Janka.

00:27:23 - 00:36:21- Jak Jan zaraził się magią kina z VHS-ów i w DKF-ach?

00:36:21 - 00:46:10 - Dlaczego uznał, że chce sam reżyserować? Dlaczego nie został muzykiem? I trochę o kolektywności w robieniu filmów oraz o reżyserowaniu montażu w serialach.

00:46:10 - 00:58:29 - Jakie są problemy i możliwości współczesnych studentów reżyserii? I znów: dlaczego warto mieć wiele projektów na raz? I dlaczego młodzi reżyserzy rzadko szukają pomocy scenarzystów?

00:58:29 - 01:06:20 - O potrzebie tworzenia platform do spotkań reżyserów i scenarzystów. O dialogu scenarzystów z reżyserami. Oraz o różnicach współpracy tych osób przy filmach i serialach.

01:06:20 - 01:14:49 - Dlaczego w Polsce raczej nie ma szans na rozwinięcie profesji showrunnera? Oraz trochę o trudach przy kręceniu serialu “Król”. I o tym, dlaczego Janek marzył, żeby wyreżyserować “Klan” albo “Malanowskiego i Partnerów”? I dlaczego nie powinniśmy się wstydzić “chałtur”.

01:14:49 - 01:27:48 - Na ile przygotowanie jest ważne w dokumencie? Dlaczego Janek zainteresował się robieniem dokumentów? Trochę o jego pierwszych dokumentach oraz o “Deep Love”.

01:27:48 - 01:31:27 - Co jest najważniejsze w zrobieniu dobrego dokumentu? Dlaczego nie można powiedzieć, że kino fabularne jest lepsze od dokumentalnego?

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

YT: https://www.youtube.com/channel/UCDOjopGhjCOF-t6NgkPTDlQ

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.

Tym razem gościem podcastu nie będzie scenarzysta, reżyser, a znawczyni prawa. A konkretniej - dr Iga Bałos, prawniczka specjalizująca się w ochronie własności intelektualnej, popularyzatorka prawa autorskiego, publicystka, nauczycielka akademicka oraz współpracowniczka Gildii Scenarzystów Polskich.

Autorka książki “Prawo dla filmowców” wydanej w 2016 r. w wydawnictwie Wojciech Marzec. Oraz autorka portalu https://sprawnaedukacja.pl/

Jako prawnik zajmuje się przede wszystkim negocjacjami i przygotowywaniem umów dla produkcji filmowej.

⁠Wesprzyj NBW (Postaw kawę)⁠

Tematy rozmowy:

00:00:23 - 00:02:16 - Wprowadzenie Igi Bałos.

00:02:16 - 00:13:27 - Skąd u Igi fascynacja prawem autorskim? Co w ogóle chroni prawo autorskie? Oraz trochę o historii filmowego prawa autorskiego w USA z udziałem Thomasa Edisona.

00:13:27 - 00:17:27 - Czy w USA trzeba rejestrować scenariusze, żeby były dziełem?

00:17:27 - 00:20:17 - Czy Iga zajmuje się też kwestiami prawnymi literatury, twórców gier, komiksów i teatru?

00:20:17 - 00:36:00 - Kilka definicji, czym są: prawa autorskie majątkowe, prawa zależne oraz prawa autorskie osobiste. Oraz trochę o prawie do integralności utworu.

00:36:00 - 00:42:09 - na przykładzie case’u “Cyberpunk: Edgerunners”, w którym jeden z autorów scenariusza czuł się poszkodowany - co warto wiedzieć, kiedy mamy pisać produkcję międzynarodową?

00:42:09 - 00:50:15 - Jakie są najczęstsze prawne problemy scenarzystów? Jak często filmowcy mają do czynienia z nieuczciwymi producentami? I na co warto zwracać uwagę przy umowach?

00:50:15 - 00:56:55 - Co poza scenariuszem może być chronione przez prawo autorskie? Co może zrobić scenarzysta? Co z NDA? I co jeśli producenci nie chcą podpisywać umowy opcji?

00:56:55 - 01:03:02 - Co może zrobić scenarzysta, jeśli zamawiający nie ma jeszcze środków na scenariusz, ale projekt jest ciekawy? Trochę więcej o umowach opcji. I przestroga przed podpisywaniem rzeczy pod presją.

01:03:02 - 01:06:40 - Co jest MUST HAVE w umowach scenarzystów? Trochę o radach prawników, którzy nie mają praktycznego doświadczenia.

01:06:40 - 01:11:55 - Kwestie zmian / poprawek - czy scenarzysta może się domagać dodatkowego wynagrodzenia za ciągłe drafty? Dlaczego nie zawsze w serialu da się coś wynegocjować?

01:11:55 - 01:16:11 - Więcej o prawach zależnych - co może zrobić scenarzysta, żeby mieć coś od ew. remake’ów, kontynuacji, adaptacji i spin-offów? I czy może się zabezpieczyć, żeby pisać kolejne sezony? Oraz trochę o klauzuli bestsellerowej.

01:16:11 - 01:20:28 - Trochę o tantiemach. Co można zrobić, żeby inni twórcy, redaktorzy nie dopisywali się do metryk scenarzystów?

01:20:28 - 01:28:16 - Pytania od słuchaczy. Jaką książkę, film lub serial Iga chce polecić słuchaczom?

Więcej o NBW:

FB: https://www.facebook.com/naturalbornwriterspodcast

IG: https://www.instagram.com/naturalbornwriters/

YT: https://www.youtube.com/channel/UCDOjopGhjCOF-t6NgkPTDlQ

Partnerami podcastu są: Gildia Scenarzystów Polskich i Biblioteka Scenariuszy Filmowych.