Znak na głos

W miesięczniku „Znak” literatura ma stałe miejsce, w każdym numerze można przeczytać eseje, krótkie prozy, wiersze, felietony, recenzje i szkice krytyczne. Ciągle nam jej mało, dlatego będziemy również o literaturze opowiadać – na głos. W cyklu podcastów „Stacja: literatura na głos” Anna Marchewka oraz Wojciech Bonowicz prezentować będą książki nie zawsze wystarczająco uznane czy popularne, ale zawsze warte uwagi. ~~Muzyka i realizacja dźwięku: Tomek Kruk ~~ Projekt okładki: Władysław Buchner
Kultura
Polowanie na Idee | Michał Jędrzejek o W.G. Sebaldzie
2021-12-15 06:00:00
Minęło 20 lat od tragicznej śmierci Sebalda w wypadku samochodowym. Sebald jest nie tylko pamiętany, ale wręcz namiętnie czytany, analizowany i dyskutowany. Skąd bierze się fenomen Sebalda? Michał Jędrzejek w najnowszym „Polowaniu na Idee” wskazuje trzy powody, które kryją się za popularnością tego tajemniczego pisarza.
Co łączą zdjęcia z masowego połowu śledzia z fotografiami z II wojny światowej? Dlaczego Susan Sontag pisała o Sebaldzie, że jest dowodem na istnienie wielkiej literatury? Skąd wzięła się moda na Sebalda - wśród czytelników i wśród autorów?
Posłuchaj.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Stacja: literatura na głos | Wojciech Bonowicz o George'u Saundersie
2021-11-24 11:00:00
Posługując się językiem branżowym, skonwencjonalizowanym, a jednocześnie co jakiś czas wyłamując się z jego reguł, zdesperowany handlowiec usiłuje namówić klientkę żeby nie rezygnowała z usług jego firmy. Jednocześnie stopniowo dowiadujemy się o jaki produkt chodzi. To symulator mowy, który nakłada się na twarz niemowlęcia żeby móc się z nim iluzorycznie, bo nie realnie, porozumiewać. Urządzenie ma formę lateksowej maski ułożonej w schematyczne usta, udzielającej dość schematycznych odpowiedzi na zadawane pytania. Przerażające i fascynujące zarazem.
„Oto świat doprowadzonej do perfekcji automatyzacji, w której element machiny nie potrafi być niczym więcej niż właśnie elementem (...) Bohater opowiadania to typowy sprzedawca złudzeń, ale też ofiara; ktoś kto swoją gorliwością i entuzjazmem, nawet jeśli podszytymi strachem, współtworzy i podtrzymuje przy życiu firmę-obłęd” - mówi Wojciech Bonowicz o jednym z utworów bohatera dzisiejszego odcinka podcastu miesięcznika „Znak”.
Dorobek George'a Saundersa nie jest duży: jedna powieść, cztery tomy opowiadań, trzy tomy esejów i reportaży. Saunders pracuje długo i publikuje rzadko, ale to pisarz genialny, wart wszystkich nagród i słów uznania, które go spotkały. Warto na niego spojrzeć nie tylko jako na mistrza formy, ale jako na kogoś, kto potrafi w przekonujący sposób postawić najbardziej palące pytania egzystencjalne.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Stacja: literatura na głos | Anna Marchewka o Shirley Jackson
2021-11-17 07:00:00
„Gdybyście się bali, kiedy byliście młodzi, to nie znajdowalibyście się dziś w takiej sytuacji” - pisała bohaterka dzisiejszego odcinka podcastu „Stacja: Literatura na głos”.
Najstraszniejsze koszmary rodzą się w domu. Taki krajobraz dla swoich opowiadań wybrała mistrzyni kameralnej grozy Shirley Jackson, autorka niedawno zekranizowanego przez Netflix „Nawiedzonego domu na wzgórzu”.
Czego możemy się bać i czego bały się wcześniejsze pokolenia? Odpowiada Anna Marchewka w odcinku o amerykańskiej tradycji literatury niepokoju.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Polowanie na Idee | Michał Jędrzejek o Oliverze Sacksie
2021-11-03 07:00:00
Jak złożonym i pasjonującym procesem jest samo postrzeganie świata? Od jakich czynników zależy nasza tożsamość? Jak mylące mogą być nasze potoczne wyobrażenia o zdrowiu i normalności? Na te pytania w porywający sposób odpowiadał brytyjski neurobiolog.
„To wszystko sprawiło, że sięgałem później z wielką chęcią po teksty Olivera Sacksa" - wyznaje Michał Jędrzejek w najnowszym odcinku „Polowania na Idee". Posłuchaj o tym niebywale ciekawym autorze.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Stacja: literatura na głos | Wojciech Bonowicz o Kornelu Filipowiczu i ekopoetyce
2021-10-27 07:00:00
„Czy Kornel Filipowicz mógłby patronować polskiej szkole ekopoetyki?” - pyta Wojciech Bonowicz w Stacji: literatura na głos.
Nowe odczytanie opowiadań pisarza w wyborze „Fornikarium” prezentuje Filipowicza jako przewodnika na ekologicznej ścieżce, pomocnika w poszukiwaniu języka bliskości z naturą. Filipowicz jest zatopiony w przyrodzie, obserwuje ją z zachwytem, precyzyjnie i bez znużenia. Uczy nas patrzeć na naturę i iść drogą od ciekawości, przez chęć zawładnięcia, aż po zachwyt.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Stacja: literatura na głos | Anna Marchewka o Joannie Mueller
2021-10-20 07:00:00
Joanna Mueller, poetka, eseistka i wielodzietna mama, w swojej najnowszej książce „Hista & her sista” wraca na pozycje solistki, ale do wspólnoty nie przestaje się odwoływać. Zwłaszcza do wspólnoty artystycznej, przekraczającej miejsca, czas i przestrzeń. To wspólnota artystek-aktywistek, bojowniczek działających w myśl, że jedna nie ruszy bez drugiej.
„Hista & her sista” pokazuje, że kobiety nigdy nie były nieme. Poetka podkreśla, że wszystkie jej postaci głos miał, lecz po stronie odbiorców i ich siatki kulturowej natrafiały na głuchotę czy ślepotę. Ich głos był zniekształcany. „Ja też bym chciała żeby jaśniej było w tych wierszach, ale nie może być jaśniej” - pisze autorka, ale zadra i bluzg są sposobem wypracowania zmiany. Nie tylko wypowiadania niezgody czy oporu.
Posłuchaj o poezji Joanny Mueller w najnowszym odcinku podcastu Anny Marchewki.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Polowanie na Idee | Mateusz Burzyk o Rezie Aslanie i książce „Bóg. Ludzka historia religii”
2021-10-13 14:00:00
„Gdy następnym razem w trakcie dyskusji z rodziną lub znajomymi pojawi się pytanie, jak to możliwe, by w jednym Kościele był ks. Boniecki i o. Rydzyk albo, (...), by imię tego samego Boga mieli na ustach zarówno wielki imam Al-Azhar, podpisujący z Franciszkiem deklarację o ludzkim braterstwie dla pokoju, jak i talibowie czy terroryści z ISIS, przywołam koncepcję Aslana” - mówi Mateusz Burzyk w poświęconym Rezie Aslanowi „Polowaniu na Idee”.
W książce „Bóg. Ludzka historia religii” Aslan zastanawia się, jak człowiek wynalazł i rozwijał ideę Boga, do czego jej potrzebuje i jak jest nią w stanie manipulować. Podczas lektury rodzą się skojarzenie z pracami Yuvala Harariego, bo opowieść ciągnie się od prehistorii po nowożytność, a poszczególne rozdziały poruszają emocję i wyobraźnie.
W jaki sposób przypisujemy Bogu ludzkie cechy? Co mówi to o Nim, a co o nas? Dlaczego dwóch ludzi, czytając te same święte księgi, może z nich wyciągnąć całkowicie rozbieżne wnioski? Jakie jest źródło konfliktów religijnych?
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Stacja: literatura na głos | Anna Marchewka o Agnieszce Wolny-Hamkało
2021-08-04 15:00:00
Jej ostatnia książka, to początek nowego rozdziału działalności poetyckiej. W „Rastrze Lichtensteina” szuka materiałów z różnych rejestrów, interesuje się popkulturą. W swoich wierszach przetwarza obrazy metodą reprodukcji krytycznej, która macha ręką na podziały „wysokie-niskie”.
Poetka, pisarka i dramatopisarka, autorka książek dla dzieci i sztuk teatralnych. Agnieszka Wolny-Hamkało to kolejna bohaterka podcastu Stacja: literatura na głos.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Stacja: literatura na głos | Wojciech Bonowicz o Biance Bellovej
2021-07-28 15:00:00
„Moją uwagę zwrócił jasny regał z książkami ułożonymi i oświetlonymi tak, żeby wyeksponować jeden tytuł. Była to wydana właśnie «Mona», najnowsza powieść Bianki Bellovej. Wchodzący od razu brali ją do ręki i kupowali nawet nie przeglądając” - wspomina Wojciech Bonowicz.
Powieści Bellovej to współczesne baśnie czy mity, w których możemy się przejrzeć, pytając o sens własnego losu.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/
Stacja: literatura na głos | Anna Marchewka o Oceanie Vuongu
2021-07-22 13:00:00
Ta powieść jest jak wielka wędrówka po bibliotece, w której spotkasz Joan Didion, Jamesa Baldwina i Rolanda Barthesa. Ocean Vuong jest pisarzem, ale i czytelnikiem, świadomym operatorem języka.
Można powieść Vuonga czytać na wiele sposobów: w kluczu autobiograficznym, jako powieść o prywatności, która umożliwia pokazanie systemowych pułapek, jako krytykę współczesnej Ameryki. Ale to nie wszystko, na tym książka się nie kończy. "Wspaniali jesteśmy tylko przez chwilę" to wyzwanie rzucone gatunkowi - formalne, polityczne, historyczne. To też oskarżenie - nieoczywiste i nietendencyjne.
Wszystkie treści z Miesięcznika ZNAK przeczytasz tutaj https://www.miesiecznik.znak.com.pl/