Nowa Europa Wschodnia

Nowa Europa Wschodnia przybliża i odczarowuje "Wschód". Ten cudzysłów został użyty celowo, bo obszar tematyczny, o którym opowiadamy, jest bardzo umownie określony, zróżnicowany pod każdym możliwym względem, a przede wszystkim – ogromny.


Odcinki od najnowszych:

NEWs: Protesty i zamieszki w Kazachstanie
2022-01-05 14:38:27

Dziesiątki tysięcy ludzi na ulicach miast w Kazachstanie. Ich protest to skutek drastycznych podwyżek gazu ciekłego LPG. Sprzeciwu na taką skalę jeszcze w tym kraju nie było. Wprowadzono stan wyjątkowy oraz odcinane są połączenia telefoniczne. Dochodzi do aresztowań aktywistów. Dlaczego teraz władze zdecydowały o wyższych cenach gazu i czy tylko to jest powodem tak licznych demonstracji w Kazachstanie? Czym ten protest może się zakończyć? Te pytania Michał Żakowski zadaje Kacprowi Ochmanowi, analitykowi i autorowi bloga Kierunek Kaukaz zajmującemu się tym regionem Azji.
Dziesiątki tysięcy ludzi na ulicach miast w Kazachstanie. Ich protest to skutek drastycznych podwyżek gazu ciekłego LPG. Sprzeciwu na taką skalę jeszcze w tym kraju nie było. Wprowadzono stan wyjątkowy oraz odcinane są połączenia telefoniczne. Dochodzi do aresztowań aktywistów. Dlaczego teraz władze zdecydowały o wyższych cenach gazu i czy tylko to jest powodem tak licznych demonstracji w Kazachstanie? Czym ten protest może się zakończyć? Te pytania Michał Żakowski zadaje Kacprowi Ochmanowi, analitykowi i autorowi bloga Kierunek Kaukaz zajmującemu się tym regionem Azji.

Wybuch miny i strzelanie z łuku
2021-12-29 14:20:39

Podcast jest  odcinkiem z cyklu "Daleko od domu" poświęconego wspomnieniom i doświadczeniom żołnierzy polskich, którzy uczestniczyli w misjach NATO i członków ich rodzin.  Wsparcie merytoryczne cyklu: Przemysław Wójtowicz . Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO.

Podcast jest  odcinkiem z cyklu "Daleko od domu" poświęconego wspomnieniom i doświadczeniom żołnierzy polskich, którzy uczestniczyli w misjach NATO i członków ich rodzin. 

Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO.

Covid-19 jest piekłem dla przywódców
2021-12-27 12:42:00

Szeroko rozumiany świat polityki nie zdał egzaminu z radzenia sobie z pandemią Covid-19. Interes globalny przegrywa z interesami lokalnymi, czego wielokrotnie udowodnili politycy na całym świecie. Przykładem tego są szczepienia krajów biedniejszych, bez których nie uda się powstrzymać mutacji wirusa i uporać się z pandemią.  - Pandemia i ten wirus jest absolutnym piekłem dla przywódców – mówi Mikruta. – decyzje podejmowane jednego dnia wydają się niegłupie tylko po to, żeby po tygodniu okazać się krańcowo głupie, co jest katastrofą.  Jedną z metod walki z pandemią jest chińskie podejście zera tolerancji dla Covid-19, co oznacza zamykanie wielkich miast po wykryciu pojedynczych przypadków choroby. Jest to dość skuteczną, choć także kwestionowaną, metoda walki z pandemią, która jednak nie sprawdzi się w przypadku walki ze zmianami klimatycznymi, których zamykanie granic nie powstrzyma.  Świat jest przy tym zmęczony pandemią. Nawet Nowozelandczycy mają dość obecnej sytuacji mimo skutecznej polityki rządu i świetnej komunikacji. Pomimo krytyki, Unia Europejska też nie wypada najgorzej, choć fiaska są „europeizowane”, a sukcesy są „nacjonalizowane”.  - Ja nie mam odczucia po dwóch latach pandemii, że świat zaczął patrzeć na problemy globalnie – mówi Jan Mikruta, współgospodarz magazynu „Dzień na Świecie” w Polsat News. To z kolei źle wróży na przyszłość, zwłaszcza w kontekście nasilającej się katastrofy klimatycznej.  Pomimo ogromnych kosztów i fiaska w wielu obszarach, doświadczenia dwóch lat walki z pandemią Covid-19 nie są wyłącznie negatywne. Jednym z jasnych punktów jest współpraca naukowców. Także Unia Europejska się zmienia, co może być dobrym sygnałem.  Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.

Szeroko rozumiany świat polityki nie zdał egzaminu z radzenia sobie z pandemią Covid-19. Interes globalny przegrywa z interesami lokalnymi, czego wielokrotnie udowodnili politycy na całym świecie. Przykładem tego są szczepienia krajów biedniejszych, bez których nie uda się powstrzymać mutacji wirusa i uporać się z pandemią. 

- Pandemia i ten wirus jest absolutnym piekłem dla przywódców – mówi Mikruta. – decyzje podejmowane jednego dnia wydają się niegłupie tylko po to, żeby po tygodniu okazać się krańcowo głupie, co jest katastrofą. 

Jedną z metod walki z pandemią jest chińskie podejście zera tolerancji dla Covid-19, co oznacza zamykanie wielkich miast po wykryciu pojedynczych przypadków choroby. Jest to dość skuteczną, choć także kwestionowaną, metoda walki z pandemią, która jednak nie sprawdzi się w przypadku walki ze zmianami klimatycznymi, których zamykanie granic nie powstrzyma. 

Świat jest przy tym zmęczony pandemią. Nawet Nowozelandczycy mają dość obecnej sytuacji mimo skutecznej polityki rządu i świetnej komunikacji. Pomimo krytyki, Unia Europejska też nie wypada najgorzej, choć fiaska są „europeizowane”, a sukcesy są „nacjonalizowane”. 

- Ja nie mam odczucia po dwóch latach pandemii, że świat zaczął patrzeć na problemy globalnie – mówi Jan Mikruta, współgospodarz magazynu „Dzień na Świecie” w Polsat News. To z kolei źle wróży na przyszłość, zwłaszcza w kontekście nasilającej się katastrofy klimatycznej. 

Pomimo ogromnych kosztów i fiaska w wielu obszarach, doświadczenia dwóch lat walki z pandemią Covid-19 nie są wyłącznie negatywne. Jednym z jasnych punktów jest współpraca naukowców. Także Unia Europejska się zmienia, co może być dobrym sygnałem. 

Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.

NEWs: Rosja szantażuje Zachód wojną na Ukrainie
2021-12-23 06:00:54

Rosyjski minister obrony straszy, że Ukraina chce przeprowadzić atak chemiczny w Donbasie. Moskwa gromadzi na granicy z Ukrainą ponad 100 tysięcy żołnierzy, ogłasza ultimatum dla Zachodu – w rzeczywistości szantażując NATO. W Kijowie trwają przygotowania na ewentualne bombardowania. Jak blisko jest wojna i co oznaczają nowe ruchy wojsk rosyjskich? Te pytania Michał Żakowski kieruje do Konrada Muzyki, szefa think tanku Rochan Consulting
Rosyjski minister obrony straszy, że Ukraina chce przeprowadzić atak chemiczny w Donbasie. Moskwa gromadzi na granicy z Ukrainą ponad 100 tysięcy żołnierzy, ogłasza ultimatum dla Zachodu – w rzeczywistości szantażując NATO. W Kijowie trwają przygotowania na ewentualne bombardowania. Jak blisko jest wojna i co oznaczają nowe ruchy wojsk rosyjskich? Te pytania Michał Żakowski kieruje do Konrada Muzyki, szefa think tanku Rochan Consulting

Gąstał o misjach i powrotach
2021-12-22 10:51:24

Podcast jest  odcinkiem z cyklu "Daleko od domu" poświęconego wspomnieniom i doświadczeniom żołnierzy polskich, którzy uczestniczyli w misjach NATO i członków ich rodzin.  Wsparcie merytoryczne cyklu: Przemysław Wójtowicz . Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO.

Podcast jest  odcinkiem z cyklu "Daleko od domu" poświęconego wspomnieniom i doświadczeniom żołnierzy polskich, którzy uczestniczyli w misjach NATO i członków ich rodzin. 

Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO.

Gruzini potrzebują nadziei
2021-12-16 15:00:23

W rozmowie z Piotrem Pogorzelskim w podcaście Po prostu Wschód  ksiądz Szulczyński podkreśla, że kiedy przyjechał w latach 90. do Gruzji, w kraju tym panowała straszna bieda.  - Nigdy nie wyobrażałem sobie, że będę miał do czynienia z ludźmi, którzy zginęli z głodu lub zimna - mówi.  Emerytura wynosiła wówczas kilka dolarów, jak mówili Gruzini, “za dużo żeby umrzeć, za mało żeby żyć”. Sytuacja polepszyła się dopiero po “rewolucji róż” (2003 r.), czyli w czasie I kadencji prezydenta Micheila Saakaszwilego.  - Gruzja się rozwijała, przede wszystkim została zwalczona korupcja, była woda, światło, gaz. Zaczęła choć trochę funkcjonować służba zdrowia - zaznacza.  W Gruzji wszyscy, poza mundurowymi, otrzymują teraz taką samą emeryturę w wysokości 240 lari, czyli około 320 złotych. Przy cenach produktów spożywczych takich samych, jak w Polsce. Służba zdrowia jest dostępna za darmo jedynie w podstawowym zakresie. Obecnie zmiany w Gruzji są bardzo powolne i większość Gruzinów straciła nadzieję na szybką poprawę sytuacji.  - Potrzeba kogoś, kto mógłby poderwać jeszcze raz ten naród, dać mu jakąś nadzieję - mówi duchowny.  Ks. Witold Szuldziński zwraca też uwagę, że zeszły i ten rok były dla Gruzji, żyjącej w dużej mierze z turystyki, bardzo trudny ze względu na pandemię koronawirusa.  Podcast został udostępniony bezpłatnie w ramach współpracy pomiędzy autorem i portalem Nowa Europa Wschodnia. Projekt "Po prostu Wschód" można wesprzeć na Patronite .

W rozmowie z Piotrem Pogorzelskim w podcaście Po prostu Wschód  ksiądz Szulczyński podkreśla, że kiedy przyjechał w latach 90. do Gruzji, w kraju tym panowała straszna bieda. 

- Nigdy nie wyobrażałem sobie, że będę miał do czynienia z ludźmi, którzy zginęli z głodu lub zimna - mówi. 

Emerytura wynosiła wówczas kilka dolarów, jak mówili Gruzini, “za dużo żeby umrzeć, za mało żeby żyć”. Sytuacja polepszyła się dopiero po “rewolucji róż” (2003 r.), czyli w czasie I kadencji prezydenta Micheila Saakaszwilego. 

- Gruzja się rozwijała, przede wszystkim została zwalczona korupcja, była woda, światło, gaz. Zaczęła choć trochę funkcjonować służba zdrowia - zaznacza. 

W Gruzji wszyscy, poza mundurowymi, otrzymują teraz taką samą emeryturę w wysokości 240 lari, czyli około 320 złotych. Przy cenach produktów spożywczych takich samych, jak w Polsce. Służba zdrowia jest dostępna za darmo jedynie w podstawowym zakresie. Obecnie zmiany w Gruzji są bardzo powolne i większość Gruzinów straciła nadzieję na szybką poprawę sytuacji. 

- Potrzeba kogoś, kto mógłby poderwać jeszcze raz ten naród, dać mu jakąś nadzieję - mówi duchowny. 

Ks. Witold Szuldziński zwraca też uwagę, że zeszły i ten rok były dla Gruzji, żyjącej w dużej mierze z turystyki, bardzo trudny ze względu na pandemię koronawirusa. 

Podcast został udostępniony bezpłatnie w ramach współpracy pomiędzy autorem i portalem Nowa Europa Wschodnia. Projekt "Po prostu Wschód" można wesprzeć na Patronite.

NEWs: Drakońskie wyroki na przeciwników Łukaszenki
2021-12-15 14:03:22

Białoruski reżim znowu uderza w opozycjonistów. Skazuje aktywistów i blogerów na kilkanaście lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze lub ciężkiego więzienia. Wśród nich jest mąż Swiatłany Cihanouskiej, która de facto wygrała sfałszowane wybory prezydenckie w ubiegłym roku. Siarhiej Cichanouskiego skazano aż na 18 lat. Co te wyroki oznaczają dla białoruskie opozycji? Co to znaczy być więźniem w kolonii karnej? Czy Zachód może być szantażowany takimi decyzjami? Na pytania Michała Żakowskiego odpowiada Wojciech Konończuk, wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich.
Białoruski reżim znowu uderza w opozycjonistów. Skazuje aktywistów i blogerów na kilkanaście lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze lub ciężkiego więzienia. Wśród nich jest mąż Swiatłany Cihanouskiej, która de facto wygrała sfałszowane wybory prezydenckie w ubiegłym roku. Siarhiej Cichanouskiego skazano aż na 18 lat. Co te wyroki oznaczają dla białoruskie opozycji? Co to znaczy być więźniem w kolonii karnej? Czy Zachód może być szantażowany takimi decyzjami? Na pytania Michała Żakowskiego odpowiada Wojciech Konończuk, wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich.

Nauka, Covid-19 i strach
2021-12-13 12:54:39

Omikron, Delta, Lambda, to nazwy kolejnych  wariantów koronawirusa, które niewiele zmieniają. Wirusolog Tomasz Dzieciątkowski  podkreśla, że nacisk na warianty i następujące po sobie fale Covid-19 służy przede wszystkim mediom potrzebującym tytułów, sensacji i emocji, a nie walce z pandemią. Kolejnym aspektem, który nie pomaga w walce z chorobą jest jej upolitycznienie. - W 2019 r. pojawił się nowy wirus o dużej zakaźności i sporej śmiertelności w niektórych grupach wiekowych, z którym początkowo nie wiedzieliśmy, co robić - mówi Dzieciątkowski. Na początku pandemii eksperci musi wrócić do starych, niefarmakologicznych metod "przecięcia łańcucha transmisji", co, jak podkreśla lekarz, stanowi podstawę epidemiologii. Stąd maseczki,  dystans społeczny, kwarantanny czy wymogi higieniczne. Jednak natychmiast ruszyły prace nad szczepionkami i lekami na niespotykaną dotąd, międzynarodową skalę. Na przykład wydawnictwa naukowe zrezygnowały z opłat za dostęp do artykułów dotyczących Covid-19. Szczepionki są skutkiem tej niespotykanej współpracy między naukowcami i instytutami badawczymi. Co więcej, nawet jeżeli pojawią się nowe, groźne warianty choroby, naukowcy w ciągu kilku miesięcy  znajdą rozwiązanie. Oczywiście same leki nie wystarczą i konieczne jest stosowanie reguł, a przede wszystkim zrozumienie choroby, czemu nie służy brak zaufania do nauki i naukowców. Dlatego tak ważna jest walka z infodemią. Wirusolog podkreśla, że wiedza i spokojne informowanie pozwala także poradzić sobie ze strachem przed chorobą.   Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.

Omikron, Delta, Lambda, to nazwy kolejnych  wariantów koronawirusa, które niewiele zmieniają. Wirusolog Tomasz Dzieciątkowski  podkreśla, że nacisk na warianty i następujące po sobie fale Covid-19 służy przede wszystkim mediom potrzebującym tytułów, sensacji i emocji, a nie walce z pandemią. Kolejnym aspektem, który nie pomaga w walce z chorobą jest jej upolitycznienie.

- W 2019 r. pojawił się nowy wirus o dużej zakaźności i sporej śmiertelności w niektórych grupach wiekowych, z którym początkowo nie wiedzieliśmy, co robić - mówi Dzieciątkowski.

Na początku pandemii eksperci musi wrócić do starych, niefarmakologicznych metod "przecięcia łańcucha transmisji", co, jak podkreśla lekarz, stanowi podstawę epidemiologii. Stąd maseczki,  dystans społeczny, kwarantanny czy wymogi higieniczne. Jednak natychmiast ruszyły prace nad szczepionkami i lekami na niespotykaną dotąd, międzynarodową skalę. Na przykład wydawnictwa naukowe zrezygnowały z opłat za dostęp do artykułów dotyczących Covid-19. Szczepionki są skutkiem tej niespotykanej współpracy między naukowcami i instytutami badawczymi. Co więcej, nawet jeżeli pojawią się nowe, groźne warianty choroby, naukowcy w ciągu kilku miesięcy  znajdą rozwiązanie.

Oczywiście same leki nie wystarczą i konieczne jest stosowanie reguł, a przede wszystkim zrozumienie choroby, czemu nie służy brak zaufania do nauki i naukowców. Dlatego tak ważna jest walka z infodemią. Wirusolog podkreśla, że wiedza i spokojne informowanie pozwala także poradzić sobie ze strachem przed chorobą.  

Podcast został sfinansowany z grantu przyznanego przez Departament Stanu USA. Opinie, stwierdzenia i wnioski zawarte w tym podcaście należą do jego autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska Departamentu Stanu USA.

Różański z córką o wojnie w Iraku
2021-12-12 11:53:05

Podcast jest  odcinkiem z cyklu "Daleko od domu" poświęconego wspomnieniom i doświadczeniom żołnierzy polskich, którzy uczestniczyli w misjach NATO i członków ich rodzin.  Wsparcie merytoryczne cyklu: Przemysław Wójtowicz . Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO.

Podcast jest  odcinkiem z cyklu "Daleko od domu" poświęconego wspomnieniom i doświadczeniom żołnierzy polskich, którzy uczestniczyli w misjach NATO i członków ich rodzin. 

Wsparcie merytoryczne cyklu: Przemysław Wójtowicz.

Podcast został zrealizowany ze wsparciem Departamentu Dyplomacji Publicznej NATO.

UE walczy z dezinformacją Rosji i Białorusi
2021-12-07 13:31:36

Granica między kłamstwem a dezinformacją jest cienka. Dezinformacja opiera się na manipulacji, która potrafi być czasem bardzo wyrafinowana. Na granicy polsko – białoruskiej Mińsk stosuje tradycyjne podejście do dezinformacji z użyciem wszelkich, dostępnych mediów, od telewizji po internet. Często  są to działania "siermiężne" i podejmowane przede wszystkim z myślą o samych Białorusinach, na co  wskazuje dr Martyna Mildziukiewicz, szefowa East Stratcom Task Force.  W rozmowie z Piotrem Pogorzelskim szefowa unijnej grupy do walki z rosyjską dezinformacją podkreśla współpracę mediów białoruskich i rosyjskich. Jej zdaniem problemem jest dostęp do granicy tylko z jednej strony, czyli od strony Białorusi. Co prawda dziennikarze międzynarodowi starają się pokazać jak najbardziej wyważony i prawdziwy obraz sytuacji, lecz już sam fakt, że są po jednej stronie granicy wpływa na przekaz.  Baza danych dotyczących dezinformacji prowadzona przez East Stratcom Task Force pokazuje, że celem  propagandowych  wysiłków Moskwy od lat jest  Ukraina. Od dawna główne narracje dotyczą Krymu, lecz ostatnio powróciła kwestia niepodległości i suwerenności Ukrainy. Do grupy głównych narracji wyraźnie inspirowanych przez Kreml dołączyła kwestia szczepień przeciwko Covid-19, a w szczególności podważanie skuteczności szczepionek zachodnich.  Dezinformacja i propaganda podlega ciągłej ewolucji, co utrudnia jej zwalczanie. Kampanie dezinformacji zmieniają się w miarę doskonalenia narzędzi ich zwalczania. Stąd coraz mniej wielkich kampanii, a coraz więcej niszowych, lokalnych, których sponsorzy nadrabiają  ograniczone zasięgi rosnącą liczbą równocześnie podejmowanych działań. Zdaniem Martyny Mildziukiewicz odpowiedzią jest rozpowszechnianie rzetelnych informacji na temat dezinformacji i zwiększanie świadomości tego, jak bardzo przekaz jest zmanipulowany.  Trzeba przy tym pamiętać, że nie tylko Moskwa używa narzędzi dezinformacyjnych. Fakt, że Kreml  dysponuje obecnie najlepszymi narzędziami do manipulacji informacją, czego  przykładem jest skuteczne pranie, czy wybielanie informacji fałszywych powoduje, że ze wzorów rosyjskich korzysta też wielu graczy państwowych i niepaństwowych z różnych części świata.   Podcast został udostępniony bezpłatnie w ramach współpracy pomiędzy autorem i portalem Nowa Europa Wschodnia. Projekt "Po prostu Wschód" można wesprzeć na Patronite .

Granica między kłamstwem a dezinformacją jest cienka. Dezinformacja opiera się na manipulacji, która potrafi być czasem bardzo wyrafinowana. Na granicy polsko – białoruskiej Mińsk stosuje tradycyjne podejście do dezinformacji z użyciem wszelkich, dostępnych mediów, od telewizji po internet. Często  są to działania "siermiężne" i podejmowane przede wszystkim z myślą o samych Białorusinach, na co  wskazuje dr Martyna Mildziukiewicz, szefowa East Stratcom Task Force. 

W rozmowie z Piotrem Pogorzelskim szefowa unijnej grupy do walki z rosyjską dezinformacją podkreśla współpracę mediów białoruskich i rosyjskich. Jej zdaniem problemem jest dostęp do granicy tylko z jednej strony, czyli od strony Białorusi. Co prawda dziennikarze międzynarodowi starają się pokazać jak najbardziej wyważony i prawdziwy obraz sytuacji, lecz już sam fakt, że są po jednej stronie granicy wpływa na przekaz. 

Baza danych dotyczących dezinformacji prowadzona przez East Stratcom Task Force pokazuje, że celem  propagandowych  wysiłków Moskwy od lat jest  Ukraina. Od dawna główne narracje dotyczą Krymu, lecz ostatnio powróciła kwestia niepodległości i suwerenności Ukrainy. Do grupy głównych narracji wyraźnie inspirowanych przez Kreml dołączyła kwestia szczepień przeciwko Covid-19, a w szczególności podważanie skuteczności szczepionek zachodnich. 

Dezinformacja i propaganda podlega ciągłej ewolucji, co utrudnia jej zwalczanie. Kampanie dezinformacji zmieniają się w miarę doskonalenia narzędzi ich zwalczania. Stąd coraz mniej wielkich kampanii, a coraz więcej niszowych, lokalnych, których sponsorzy nadrabiają  ograniczone zasięgi rosnącą liczbą równocześnie podejmowanych działań. Zdaniem Martyny Mildziukiewicz odpowiedzią jest rozpowszechnianie rzetelnych informacji na temat dezinformacji i zwiększanie świadomości tego, jak bardzo przekaz jest zmanipulowany. 

Trzeba przy tym pamiętać, że nie tylko Moskwa używa narzędzi dezinformacyjnych. Fakt, że Kreml  dysponuje obecnie najlepszymi narzędziami do manipulacji informacją, czego  przykładem jest skuteczne pranie, czy wybielanie informacji fałszywych powoduje, że ze wzorów rosyjskich korzysta też wielu graczy państwowych i niepaństwowych z różnych części świata.  

Podcast został udostępniony bezpłatnie w ramach współpracy pomiędzy autorem i portalem Nowa Europa Wschodnia. Projekt "Po prostu Wschód" można wesprzeć na Patronite.

Informacja dotycząca prawa autorskich: Wszelka prezentowana tu zawartość podkastu jest własnością jego autora

Wyszukiwanie

Kategorie