Historia Polski dla dzieci

Historia Polski dla dzieci i według dzieci.
Grupa na Facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Patronite:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci

Kategorie:
Edukacja

Odcinki od najnowszych:

37 - Ekologia
2018-11-05 11:31:07

Do nagrania tego podkastu zachęciła mnie Agnieszka z podkastu “Jestem zielona”. Przysłała mi kilka pytań. Postanowiłem sprawdzić ile dzieci wiedzą o ekologii. A czy wy wiecie co to jest ekologia? Ekologia to połączenie dwóch greckich słów. Eko znaczy dom, a logia to nauka. Pewnie słyszeliście o innych naukach, które się nazywają geologia, biologia, zoologia itd. Np. nauka o zwierzętach to zoologia, co łatwo zapamiętać, bo “zoo” oznacza zwierzęta, a “logia” to nauka. Wróćmy jednak do ekologii, czyli nauki o domu. O jaki dom chodzi? Chodzi o naszą planetę ziemię. Ekologia to nauka o ziemi i o tym co się stanie jak będziemy ją bardzo niszczyć. Ekologia jest związana z czymś jeszcze. Przykładem systemu w ekologii są pszczółki. Pewnie wiecie, że te owady zapylają kwiaty. Co by się stało gdyby zabrakło pszczół. Nie byłoby owoców z nasionami i nie wyrosłyby nowe rośliny. Tak więc po pewnym czasie wymarłyby także rośliny. To się nazywa system. Gdy w systemie zabraknie jednego elementu jak np. gdyby zabrakło pszczół to cały system się psuje. Tak więc na ziemi mamy ekosystem. Czy moglibyśmy go zepsuć? Tak jest to możliwe. Dlatego właśnie chcemy chronić naszą planetę, czyli nasz ekosystem. Jak to można robić? Śmieci bardzo pomagają historykom. Arecheolodzy odkopują ruiny starych miast. Znajdują tam mury, miecze ale także i śmieci. Gdy badają te śmieci widzą np. co jedli nasi przodkowie. Gdy w śmieciach znajdą kości kurczaka wiedzą, że ktoś go zjadł, a potem wyrzucił te kości na śmietnik. Tak więc nasi przodkowie też śmiecili. Jest jednak różnica. Śmieci, które oni wyrzucali sam się rozkładają, tz. za jakiś czas po prostu znikną. Nasze dzisiejsze śmieci będą leżały bardzo długo. Kiedyś cukierki były w papierowych papierkach. Taki papierek szybko się rozkładał. Dzisiaj cukierki są w zawijane w materiały, które rozkładają się bardzo wolno. Tak więc gdy śmiecili nasi przodkowie nie było to problemem dla natury. Natura potrafiła dość szybko pozbyć się tych śmieci. Niestety nasze dzisiejsze śmieci są bardzo odporne. Co się więc stanie jak będziemy dużo śmiecić? Za jakiś czas na ziemi może już nie być wolnego miejsca i wszędzie będą śmieci. Zwierzątka na pewno wolą mieszkać w lesie niż na śmietniku. Inna sprawa to taka, że niektóre nasze śmieci mogą zaszkodzić zwierzętom. Co więc można zrobić. Czy słyszeliście kiedyś o zero waste? Zero waste to staranie się, aby śmieci było jak najmniej, albo nawet wcale bo zero znaczy zero czyli nic. Czy możliwe jest aby wogóle nie było śmieci? Niestety jak się wchodzi do supermarketów, w Anglii takim dużym supermarketem jest Asda, to prawie wszystko jest w plastikowych opakowaniach. Ludzie jedzą to co kupili w Asdzie, a potem co robią z opakowaniami? Co zrobić, aby mieć mniej śmieci? Np. czy musisz kupować wodę w butelce? Czasami rzeczywiście woda z kranu jest niedobra. Ale czy trzeba kupować wciąż nowe butelki z wodą? Nie brudzić to jedno. Co jeszcze można robić? Nawet takie zwierzęta jak dżdżownice są potrzebne. Jak już mówiłem ekologia to nauka o naszym domu, o ziemi. My mieszkamy w tym domu, ale mieszkają tutaj też zwierzęta. W Anglii gdzie my mieszkamy ludzie już dawno temu zabili dużo zwierząt. Dziś w Anglii nie ma już niedźwiedzi, bobrów, rysiów, wilków i innych zwierząt. Jednak w Polsce są te zwierzęta. Dlaczego? W Polsce jest dużo lasów, w których te zwierzęta mogą mieszkać. W Anglii jest bardzo mało lasów. Np. tylko w Polsce mieszkają Żubry. Aby chronić te wielkie zwierzęta utworzono Białowieski Park Narodowy. Było to w 1932 roku. Park Narodowy to taki las, w którym nie wolno ścinać drzew. Dzięki temu Żubry mają gdzie mieszkać. Czy chcielibyście aby Polska była jak Anglia i nie miała misiów, wilków i bobrów? Porozmawiajmy jeszcze o śmieciach. Trudno zrobić tak aby wogóle nie było śmieci. Ale można je posortować. U nas śmieci sortuje się do trzech koszy. A jak jest u was? Oprócz śmieci środowisko zanieczyszczają także samochody. Czy więc lepiej jest jechać samochodem, rowerem czy autobusem? Co się dzieje z tymi spalinami? Drzewa potrafią oczyścić trochę spalin. Ale jak ludzie wytworzą bardzo dużo spalin to drzewa sobie nie poradzą. Ludzi wymyślili elektryczne samochody, które nie wypuszczają spalin. Czy one są dobre? Niestety te elektryczne samochody trzeba wyprodukować w fabrykach, a potem zrobić prąd aby je naładować. To wszystko też zanieczyszcza. Samochody są potrzebne. Bo np. karetka musi szybko dojechać do szpitala. Tak samo strażacy muszą szybko dojechać tam gdzie się pali. Ale czasami można gdzieś pójść pieszo jeżeli nie jest daleko, albo pojechać rowerem. Fabryki też są nam potrzebne. Jednak samochody i fabryki oprócz dobrych rzeczy robią też złe - zanieczyszczają. Co my możemy zrobić. Możemy np. postarać się kupować rzeczy bez plastikowych opakowań, które potem trzeba wyrzucić. Nie zawsze to jest możliwe, ale może i w waszej okolicy są sklepy, które sprzedają jedzenie bez plastikowych opakowań. Idąc do sklepu pamiętaj też zawsze, aby zabrać swoją torbę na zakupy. Dzięki temu nie będziesz musiał brać plastikowej torby. Czego się dziś nauczyliśmy. Mówiliśmy o takiej nauce, która nazywa się ekologia. Ta grecka nazwa znaczy nauka o domu, czyli nauka o naszej planecie Ziemi oraz wszystkich jej mieszkańcach. Bo na ziemi mieszkają i ludzie, i zwierzęta, i rośliny, i grzyby itd. Ekologia jest związana z ekosystemem czyli takim powiązaniem wszystkiego. Np. bez pszczół nie będzie owoców. Tak więc chociaż pszczoły czasami nas denerwują to są potrzebne. Gdyby wszystkie zginęły to nie mielibyśmy owoców. Teraz już dziękuję wam za wysłuchanie. Zachęcam do pomyślenia razem z rodzicami co możecie zrobić, aby było mniej śmieci. Zapytajcie też dziadków jak kiedyś radzono sobie ze śmieciami. W notatkach będą linki do profilu na patronite, gdzie możecie wesprzeć podkast. Będą też linki do naszej strony internetowej oraz do zamkniętej grupy na facebooku. Naszą audycję można też wesprzeć mówiąc innym o niej. Prześlijcie znajomym z dziećmi link do naszej audycji. W notatkach będzie też link do podkastu “Jestem zielona”. Agnieszka i jej goście w podkaście znają się na ekologii lepiej niż ja. Link do podkastu "Jestem zielona": https://jestemzielona.pl/podcast-jest-zielono/ Link do spotify: https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie): https://patronite.pl/historia-dla-dzieci Link do zamkniętej grupy na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci Link do strony internetowej: http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Do nagrania tego podkastu zachęciła mnie Agnieszka z podkastu “Jestem zielona”. Przysłała mi kilka pytań. Postanowiłem sprawdzić ile dzieci wiedzą o ekologii. A czy wy wiecie co to jest ekologia?
Ekologia to połączenie dwóch greckich słów. Eko znaczy dom, a logia to nauka. Pewnie słyszeliście o innych naukach, które się nazywają geologia, biologia, zoologia itd. Np. nauka o zwierzętach to zoologia, co łatwo zapamiętać, bo “zoo” oznacza zwierzęta, a “logia” to nauka. Wróćmy jednak do ekologii, czyli nauki o domu. O jaki dom chodzi? Chodzi o naszą planetę ziemię. Ekologia to nauka o ziemi i o tym co się stanie jak będziemy ją bardzo niszczyć. Ekologia jest związana z czymś jeszcze.
Przykładem systemu w ekologii są pszczółki. Pewnie wiecie, że te owady zapylają kwiaty. Co by się stało gdyby zabrakło pszczół. Nie byłoby owoców z nasionami i nie wyrosłyby nowe rośliny. Tak więc po pewnym czasie wymarłyby także rośliny. To się nazywa system. Gdy w systemie zabraknie jednego elementu jak np. gdyby zabrakło pszczół to cały system się psuje. Tak więc na ziemi mamy ekosystem. Czy moglibyśmy go zepsuć? Tak jest to możliwe. Dlatego właśnie chcemy chronić naszą planetę, czyli nasz ekosystem.
Jak to można robić?
Śmieci bardzo pomagają historykom. Arecheolodzy odkopują ruiny starych miast. Znajdują tam mury, miecze ale także i śmieci. Gdy badają te śmieci widzą np. co jedli nasi przodkowie. Gdy w śmieciach znajdą kości kurczaka wiedzą, że ktoś go zjadł, a potem wyrzucił te kości na śmietnik. Tak więc nasi przodkowie też śmiecili. Jest jednak różnica. Śmieci, które oni wyrzucali sam się rozkładają, tz. za jakiś czas po prostu znikną. Nasze dzisiejsze śmieci będą leżały bardzo długo.
Kiedyś cukierki były w papierowych papierkach. Taki papierek szybko się rozkładał. Dzisiaj cukierki są w zawijane w materiały, które rozkładają się bardzo wolno. Tak więc gdy śmiecili nasi przodkowie nie było to problemem dla natury. Natura potrafiła dość szybko pozbyć się tych śmieci. Niestety nasze dzisiejsze śmieci są bardzo odporne. Co się więc stanie jak będziemy dużo śmiecić? Za jakiś czas na ziemi może już nie być wolnego miejsca i wszędzie będą śmieci.
Zwierzątka na pewno wolą mieszkać w lesie niż na śmietniku. Inna sprawa to taka, że niektóre nasze śmieci mogą zaszkodzić zwierzętom.
Co więc można zrobić. Czy słyszeliście kiedyś o zero waste?
Zero waste to staranie się, aby śmieci było jak najmniej, albo nawet wcale bo zero znaczy zero czyli nic. Czy możliwe jest aby wogóle nie było śmieci?
Niestety jak się wchodzi do supermarketów, w Anglii takim dużym supermarketem jest Asda, to prawie wszystko jest w plastikowych opakowaniach. Ludzie jedzą to co kupili w Asdzie, a potem co robią z opakowaniami?
Co zrobić, aby mieć mniej śmieci? Np. czy musisz kupować wodę w butelce?
Czasami rzeczywiście woda z kranu jest niedobra. Ale czy trzeba kupować wciąż nowe butelki z wodą? Nie brudzić to jedno. Co jeszcze można robić?
Nawet takie zwierzęta jak dżdżownice są potrzebne.
Jak już mówiłem ekologia to nauka o naszym domu, o ziemi. My mieszkamy w tym domu, ale mieszkają tutaj też zwierzęta.
W Anglii gdzie my mieszkamy ludzie już dawno temu zabili dużo zwierząt. Dziś w Anglii nie ma już niedźwiedzi, bobrów, rysiów, wilków i innych zwierząt. Jednak w Polsce są te zwierzęta. Dlaczego? W Polsce jest dużo lasów, w których te zwierzęta mogą mieszkać. W Anglii jest bardzo mało lasów. Np. tylko w Polsce mieszkają Żubry. Aby chronić te wielkie zwierzęta utworzono Białowieski Park Narodowy. Było to w 1932 roku. Park Narodowy to taki las, w którym nie wolno ścinać drzew. Dzięki temu Żubry mają gdzie mieszkać. Czy chcielibyście aby Polska była jak Anglia i nie miała misiów, wilków i bobrów?
Porozmawiajmy jeszcze o śmieciach. Trudno zrobić tak aby wogóle nie było śmieci. Ale można je posortować.
U nas śmieci sortuje się do trzech koszy. A jak jest u was?
Oprócz śmieci środowisko zanieczyszczają także samochody. Czy więc lepiej jest jechać samochodem, rowerem czy autobusem?
Co się dzieje z tymi spalinami?
Drzewa potrafią oczyścić trochę spalin. Ale jak ludzie wytworzą bardzo dużo spalin to drzewa sobie nie poradzą.
Ludzi wymyślili elektryczne samochody, które nie wypuszczają spalin. Czy one są dobre?
Niestety te elektryczne samochody trzeba wyprodukować w fabrykach, a potem zrobić prąd aby je naładować. To wszystko też zanieczyszcza.
Samochody są potrzebne. Bo np. karetka musi szybko dojechać do szpitala. Tak samo strażacy muszą szybko dojechać tam gdzie się pali. Ale czasami można gdzieś pójść pieszo jeżeli nie jest daleko, albo pojechać rowerem. Fabryki też są nam potrzebne. Jednak samochody i fabryki oprócz dobrych rzeczy robią też złe - zanieczyszczają. Co my możemy zrobić. Możemy np. postarać się kupować rzeczy bez plastikowych opakowań, które potem trzeba wyrzucić. Nie zawsze to jest możliwe, ale może i w waszej okolicy są sklepy, które sprzedają jedzenie bez plastikowych opakowań. Idąc do sklepu pamiętaj też zawsze, aby zabrać swoją torbę na zakupy. Dzięki temu nie będziesz musiał brać plastikowej torby.
Czego się dziś nauczyliśmy. Mówiliśmy o takiej nauce, która nazywa się ekologia. Ta grecka nazwa znaczy nauka o domu, czyli nauka o naszej planecie Ziemi oraz wszystkich jej mieszkańcach. Bo na ziemi mieszkają i ludzie, i zwierzęta, i rośliny, i grzyby itd.
Ekologia jest związana z ekosystemem czyli takim powiązaniem wszystkiego. Np. bez pszczół nie będzie owoców. Tak więc chociaż pszczoły czasami nas denerwują to są potrzebne. Gdyby wszystkie zginęły to nie mielibyśmy owoców.
Teraz już dziękuję wam za wysłuchanie. Zachęcam do pomyślenia razem z rodzicami co możecie zrobić, aby było mniej śmieci. Zapytajcie też dziadków jak kiedyś radzono sobie ze śmieciami.
W notatkach będą linki do profilu na patronite, gdzie możecie wesprzeć podkast. Będą też linki do naszej strony internetowej oraz do zamkniętej grupy na facebooku. Naszą audycję można też wesprzeć mówiąc innym o niej. Prześlijcie znajomym z dziećmi link do naszej audycji.
W notatkach będzie też link do podkastu “Jestem zielona”. Agnieszka i jej goście w podkaście znają się na ekologii lepiej niż ja.
Link do podkastu "Jestem zielona":
https://jestemzielona.pl/podcast-jest-zielono/

Link do spotify:
https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ

Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie):
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci

Link do zamkniętej grupy na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci

Link do strony internetowej:
http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista

36 - I wojna światowa
2018-10-30 17:15:40

11 listopada przypadają dwie bardzo ważne rocznice. Tego dnia zakończyła się I wojna światowa i tego samego dnia Polska odzyskała niepodległość po 123 latach zaborów. W poprzednim odcinku mówiliśmy o tym jak się żyło Polakom w czasach zaborów, czyli przez te 123 lata gdy nie było Polski. Łatwo zapamiętać tą liczbę. Polski nie było przez 123 lata. 123 zapisuje się 1, 2, 3. Ale co się wydarzyło, że Polska odzyskała niepodległość? O tym właśnie będzie dzisiejszy odcinek. Najpierw jednak musimy się zająć I wojną światową. Pamiętacie jak się nazywali trzej zaborcy? Jak się nazywały kraje, które podzieliły Polskę? Ci trzej zaborcy zawsze żyli ze sobą w przyjaźni. Jednak w 1914 roku coś się zmieniło. Prusy i Austra pokłócili się z Rosją i zaczęła się wojna, którą dzisiaj nazywamy I wojną światową. Jak się zaczęła ta wojna? W Austrii został zabity następca tronu arcyksiążę Ferdynand i jego żona Zofia. Tego zabójstwa dokonali Serbowie. Austria była bardzo zła na Serbię, bo ta organizacja Czarna Ręka pochodziła z Serbii. Austra wypowiedziała więc wojnę Serbii. To mogła więć tylko wojna między Austrią i Serbią. Jednak każdy z tych krajów miał swoich przyjaciół. To co za chwilę powiem jest bardzo skomplikowane, dobrze by było gdybyście patrzyli na mapę, która jest dołączona w notatkach do tego podkastu, albo chociaż na okładkę podkastu, gdzie będzie widać który kraj z kim graniczył. Zaczęło się od wojny Austrii z Serbią. Serbia przyjaźniła się z Rosją, a Austrią z Prusami czyli z Niemcami. Tak więc Austria i Prusy zaczęły walczyć z Serbią i Rosją. Ale to jeszcze nie koniec, bo Rosja miała przyjaciela - Francję. Tak więc Niemcy obawiali się, że gdy będą na wschodzie walczyć z Rosją to z tyłu napadnie ich przyjaciel Rosji czyli Francja. Tak więc Niemcy pierwsi napadli na Francję. Jednak Francja miała dużo wojska na granicy z Niemcami, aby ominąć to wojsko Niemcy przeszli do Francji przez Belgię. A Belgia miała przyjaciela Anglię. I właśnie dlatego także Anglia dołączyła do wojny. Tak więc w środku były państwa centralne czyli Prusy i Austria, a na zewnątrz były Rosja, Francja, Anglia i także Serbia. Później dołączyły inne państwa. Tak więc do państw centralnych zaliczamy Prusy, Austrię, Bułgarię i Turcję. Po drugiej stronie były państwa ententy czyli Anglia, Francja i Rosja. To było dość skomplikowane czy zapamiętaliście np. dlaczego Anglia dołączyła do I wojny światowej? I wojna światowa była nie była zwykłą wojną. Po pierwsze była to wojna światowa, czyli brało w niej udział wiele państw i działa się prawie na całym świecie. Np. Niemcy i Francuzi bili się nie tylko we Francji, ale także w Afryce. Później do ententy czyli do Anglii, Francji i Rosji dołączyła Japonia, która też walczyła z Niemcami. Tak więc I wojna światowa była inną wojną bo brało w niej udział wiele państw i toczyła się na prawie całym świecie. Ta wojna była także inna z powodu sposobu w jaki walczono. Zwykle wojna toczyła się w ten sposób, że wojska wciąż się ruszały. I wojna światowa na zachodzie wyglądała jednak tak, że żołnierze siedzieli w takich dziurach, które nazywano okopami. I wojna światowa trwała 4 lata tak więc ci żołnierze siedzieli w tych okopach przez cały ten czas czyli przez 4 lata. Na zachodzie bili się Niemcy z Anglikami i Francuzami. Tam wojna była nieruchoma wszyscy siedzieli w tych dziurach nazywanych okopami. Na wschodzie bili się Niemcy i Austriacy z Rosjanami. Tam wojna była ruchoma. Wszyscy, którzy szli na wojnę myśleli, że szybko wygrają. Niestety wojna trwała aż cztery lata. Tak więc potrzeba było nowych żołnierzy. Zaborcy, którzy podzielili Polskę zaczęli obiecywać, że jak polscy żołnierze będą dla nich walczyć to zrobią Polskę. Austria i Niemcy brali Polaków do wojska i kazali im walczyć. Rosja też brała Polaków do wojska i też kazała im walczyć. Czasami więc jak niemiecka armia walczyła z rosyjską armią zdarzało się, że Polak z niemieckiej armii walczył z Polakiem z armii rosyjskiej. Polacy nie chcieli tak walczyć. Dlatego zaczęli tworzyć swoje własne armie. Taką armią była np. Błękitna Armia we Francji. Nazywa się ją błękitną, bo taki mieli kolor mundurów. Najbardziej znana jest jednak wojsko Józefa Piłsudskiego. Walczyli oni najpierw dla Austrii, bo ta obiecała zrobić Polskę, ale potem gdy Austra nie dotrzymała obietnicy Piłsudski i jego wojsko przestało dla nich walczyć. Wróćmy jednak do I wojny światowej. Podczas tej wojny wykorzystano dużo nowych broni po raz pierwszy. Czy wiecie jakich? Podczas I wojny światowej używano gazów trujących. Żołnierze musieli więc nosić ze sobą maski przeciwgazowe. Podczas I wojny światowej wykorzystano też wiele samolotów. Gdy pójdziecie do muzeum to łatwo rozpoznać samoloty z I wojny światowej. Czy wiecie po czym? Tamte samoloty miały dwa lub trzy skrzydła (jedno pod drugim). Takie samoloty nazywano dwupłatowcami, a jak miały trzy skrzydła to trójpłatowcami. Czy widzieliście może taki samolot z dwoma skrzydłami jedno pod drugim? To właśnie był samolot z czasów I wojny światowej. Ale podczas tej wojny wykorzystywano też inne bronie. Na tym może zakończymy. Czy musicie to wszystko zapamiętać. Nie musicie. I wojna światowa jest bardzo skomplikowana i nawet dorośli nie wiedzą o niej wszystkiego. Dla Polaków jest ważne, że trzej zaborcy czyli Rosja, Austria i Prusy się pokłócili i dzięki temu gdy wojna się zakończyła powstała Polska. Ale o tym jak Polska powstała po wojnie powiemy sobie więcej w następnym odcinku. Na dzisiaj dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę oraz na grupę na facebooku. Linki będą w notatkach. Bardzo chciałbym też podziękować wszystkim, którzy udzielają wsparcia poprzez Patronite. Dzięki temu mogę dalej nagrywać podkast. Patroni mogą też skorzystać z różnych nagród za swoje wsparcie. Szczegóły są na stronie patronite.pl/historia-dla-dzieci. Link będzie w notatkach. Ja jeszcze raz dziękuję za wysłuchanie i oczywiście zapraszam do kolejnej audycji, w której będziemy mówić o tym jak Polska odzyskała niepodległość. W chwili gdy nagrywam ten podkast jest 30 października i właśnie dzisiaj jest rocznica odzyskania niepodległości przez pierwszą polską miejscowość. Jako pierwsza niepodległość ogłosiło Zakopane, a jego prezydentem została pisarz Stefan Żeromski. Ale o tym powiemy więcej w następnym odcinku. https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ https://patronite.pl/historia-dla-dzieci https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
11 listopada przypadają dwie bardzo ważne rocznice. Tego dnia zakończyła się I wojna światowa i tego samego dnia Polska odzyskała niepodległość po 123 latach zaborów.
W poprzednim odcinku mówiliśmy o tym jak się żyło Polakom w czasach zaborów, czyli przez te 123 lata gdy nie było Polski.
Łatwo zapamiętać tą liczbę. Polski nie było przez 123 lata. 123 zapisuje się 1, 2, 3.
Ale co się wydarzyło, że Polska odzyskała niepodległość? O tym właśnie będzie dzisiejszy odcinek. Najpierw jednak musimy się zająć I wojną światową. Pamiętacie jak się nazywali trzej zaborcy? Jak się nazywały kraje, które podzieliły Polskę?
Ci trzej zaborcy zawsze żyli ze sobą w przyjaźni. Jednak w 1914 roku coś się zmieniło. Prusy i Austra pokłócili się z Rosją i zaczęła się wojna, którą dzisiaj nazywamy I wojną światową.
Jak się zaczęła ta wojna?
W Austrii został zabity następca tronu arcyksiążę Ferdynand i jego żona Zofia. Tego zabójstwa dokonali Serbowie.
Austria była bardzo zła na Serbię, bo ta organizacja Czarna Ręka pochodziła z Serbii. Austra wypowiedziała więc wojnę Serbii. To mogła więć tylko wojna między Austrią i Serbią. Jednak każdy z tych krajów miał swoich przyjaciół.
To co za chwilę powiem jest bardzo skomplikowane, dobrze by było gdybyście patrzyli na mapę, która jest dołączona w notatkach do tego podkastu, albo chociaż na okładkę podkastu, gdzie będzie widać który kraj z kim graniczył.
Zaczęło się od wojny Austrii z Serbią.
Serbia przyjaźniła się z Rosją, a Austrią z Prusami czyli z Niemcami. Tak więc Austria i Prusy zaczęły walczyć z Serbią i Rosją. Ale to jeszcze nie koniec, bo Rosja miała przyjaciela - Francję. Tak więc Niemcy obawiali się, że gdy będą na wschodzie walczyć z Rosją to z tyłu napadnie ich przyjaciel Rosji czyli Francja. Tak więc Niemcy pierwsi napadli na Francję. Jednak Francja miała dużo wojska na granicy z Niemcami, aby ominąć to wojsko Niemcy przeszli do Francji przez Belgię. A Belgia miała przyjaciela Anglię. I właśnie dlatego także Anglia dołączyła do wojny.
Tak więc w środku były państwa centralne czyli Prusy i Austria, a na zewnątrz były Rosja, Francja, Anglia i także Serbia. Później dołączyły inne państwa. Tak więc do państw centralnych zaliczamy Prusy, Austrię, Bułgarię i Turcję. Po drugiej stronie były państwa ententy czyli Anglia, Francja i Rosja.
To było dość skomplikowane czy zapamiętaliście np. dlaczego Anglia dołączyła do I wojny światowej?
I wojna światowa była nie była zwykłą wojną. Po pierwsze była to wojna światowa, czyli brało w niej udział wiele państw i działa się prawie na całym świecie. Np. Niemcy i Francuzi bili się nie tylko we Francji, ale także w Afryce. Później do ententy czyli do Anglii, Francji i Rosji dołączyła Japonia, która też walczyła z Niemcami. Tak więc I wojna światowa była inną wojną bo brało w niej udział wiele państw i toczyła się na prawie całym świecie. Ta wojna była także inna z powodu sposobu w jaki walczono.
Zwykle wojna toczyła się w ten sposób, że wojska wciąż się ruszały. I wojna światowa na zachodzie wyglądała jednak tak, że żołnierze siedzieli w takich dziurach, które nazywano okopami. I wojna światowa trwała 4 lata tak więc ci żołnierze siedzieli w tych okopach przez cały ten czas czyli przez 4 lata. Na zachodzie bili się Niemcy z Anglikami i Francuzami. Tam wojna była nieruchoma wszyscy siedzieli w tych dziurach nazywanych okopami. Na wschodzie bili się Niemcy i Austriacy z Rosjanami. Tam wojna była ruchoma.
Wszyscy, którzy szli na wojnę myśleli, że szybko wygrają. Niestety wojna trwała aż cztery lata. Tak więc potrzeba było nowych żołnierzy. Zaborcy, którzy podzielili Polskę zaczęli obiecywać, że jak polscy żołnierze będą dla nich walczyć to zrobią Polskę.
Austria i Niemcy brali Polaków do wojska i kazali im walczyć. Rosja też brała Polaków do wojska i też kazała im walczyć. Czasami więc jak niemiecka armia walczyła z rosyjską armią zdarzało się, że Polak z niemieckiej armii walczył z Polakiem z armii rosyjskiej. Polacy nie chcieli tak walczyć. Dlatego zaczęli tworzyć swoje własne armie. Taką armią była np. Błękitna Armia we Francji. Nazywa się ją błękitną, bo taki mieli kolor mundurów. Najbardziej znana jest jednak wojsko Józefa Piłsudskiego. Walczyli oni najpierw dla Austrii, bo ta obiecała zrobić Polskę, ale potem gdy Austra nie dotrzymała obietnicy Piłsudski i jego wojsko przestało dla nich walczyć.
Wróćmy jednak do I wojny światowej. Podczas tej wojny wykorzystano dużo nowych broni po raz pierwszy. Czy wiecie jakich?
Podczas I wojny światowej używano gazów trujących. Żołnierze musieli więc nosić ze sobą maski przeciwgazowe. Podczas I wojny światowej wykorzystano też wiele samolotów. Gdy pójdziecie do muzeum to łatwo rozpoznać samoloty z I wojny światowej. Czy wiecie po czym?
Tamte samoloty miały dwa lub trzy skrzydła (jedno pod drugim). Takie samoloty nazywano dwupłatowcami, a jak miały trzy skrzydła to trójpłatowcami. Czy widzieliście może taki samolot z dwoma skrzydłami jedno pod drugim? To właśnie był samolot z czasów I wojny światowej.
Ale podczas tej wojny wykorzystywano też inne bronie.
Na tym może zakończymy. Czy musicie to wszystko zapamiętać. Nie musicie. I wojna światowa jest bardzo skomplikowana i nawet dorośli nie wiedzą o niej wszystkiego. Dla Polaków jest ważne, że trzej zaborcy czyli Rosja, Austria i Prusy się pokłócili i dzięki temu gdy wojna się zakończyła powstała Polska.
Ale o tym jak Polska powstała po wojnie powiemy sobie więcej w następnym odcinku.
Na dzisiaj dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę oraz na grupę na facebooku. Linki będą w notatkach. Bardzo chciałbym też podziękować wszystkim, którzy udzielają wsparcia poprzez Patronite. Dzięki temu mogę dalej nagrywać podkast. Patroni mogą też skorzystać z różnych nagród za swoje wsparcie. Szczegóły są na stronie patronite.pl/historia-dla-dzieci. Link będzie w notatkach.
Ja jeszcze raz dziękuję za wysłuchanie i oczywiście zapraszam do kolejnej audycji, w której będziemy mówić o tym jak Polska odzyskała niepodległość. W chwili gdy nagrywam ten podkast jest 30 października i właśnie dzisiaj jest rocznica odzyskania niepodległości przez pierwszą polską miejscowość. Jako pierwsza niepodległość ogłosiło Zakopane, a jego prezydentem została pisarz Stefan Żeromski. Ale o tym powiemy więcej w następnym odcinku.

https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ

https://patronite.pl/historia-dla-dzieci

https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci

http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista

35 - 123 lata zaborów
2018-10-26 16:04:41

Nagrywam ten podkast w październiku czyli w 10 miesiącu. Zaraz po październiku jest listopad czyli jedenasty miesiąc. I właśnie wtedy przypada ważna rocznica. Łatwo ją zapamiętać bo to 11 listopada, a jak już mówiłem listopad do 11 miesiąc, a więc 11 listopada to 11 dzień 11 miesiąca. Co takiego ważnego przydarzyło się 11 listopada? W ten dzień przypadają dwie ważne daty. Jedna jest bardzo ważna dla całego świata, a druga dla Polski. 11 listopada 1918 roku skończyła się I wojna światowa i dokładnie tego samego dnia Polska odzyskała niepodległość. W tym roku, czyli w 2018 minie dokładnie 100 lat od tamtych wydarzeń. Z tej okazji nagraliśmy kilka audycji poświęconych temu wydarzeniu. Zanim jednak dojdziemy do odzyskania niepodległości musimy powiedzieć jak ją Polska straciła. I temu właśnie będzie poświęcony ten odcinek. Najpierw jednak powiedzmy co to jest niepodległość. Czy rozumiecie co to znaczy być niepodległym? Niepodległość to po angielsku independence. Ktoś niepodległy to ktoś, kto pracuje sam nie musi nikogo słuchać. Tak samo jest z krajami. Kraj, który jest niepodległy to kraj, który sam się rządzi. Polska odzyskała niepodległość 11 listopada i wtedy przypada dzień niepodległości. Inne kraje też obchodzą ten dzień, np. Stany Zjednoczone mają dzień niepodległości 4 lipca i nazywają go po angielsku independence day. Niestety Polska straciła niepodległość. Trzy kraje podzieliły Polskę między siebie. Czy wiecie jakie to kraje? Te trzy kraje trzy razy dzieliły między siebie Polskę. Najpierw zabrały tylko trochę, potem więcej, a na koniec wszystko i nic nie zostało - nie było już Polski. W notatkach będzie mapa jak podzielili sobie Polskę. Rosja jest zaznaczona na zielono, Prusy na niebiesko, a Austria na żółto i pomarańczowo. Widać na tej mapie jak kawałek po kawałku zabierali sobie Polskę aż nic nie zostało. Ta sama mapa będzie też w grafice do tej audycji. Czy wiecie jak długo nie było Polski? Ile lat minęło? Przez te 123 lata Polacy zamiast mieszkań w Polsce mieszkali w tych trzech krajach, które podzieliły Polskę między siebie. Tak więc część Polaków mieszkała w Rosji, część w Prusach, które dziś nazywa się Niemcami, a część w Austrii. Najgorzej Polakom było chyba w Rosji. W Niemczech też było źle, ale chyba nie aż tak źle jak w Rosji. Najłatwiej żyło się jednak w Austrii. Dlaczego tak źle było w Rosji i Niemczech? W Rosji nie wolno się było uczyć polskiego i polskiej historii. Za karę można było pójść do więzienia albo zostać wysłanym do takiego zimnego miejsca na końcu Rosji. To miejsce nazywa się Syberią. Było to jakby takie wielkie więzienie, gdzie Rosjanie wysyłali swoich więźniów. Dużo Polaków zostało zesłanych na Syberię. Podobnie było w Niemczech. Zakazano nauki polskiego. W szkołach dzieci musiały mówić po niemiecku. Jedyną lekcją, na której uczono po polsku była lekcja religii. Ale i tam Niemcy chcieli wprowadzić swój język. Kazali polskim dzieciom uczyć się religii po niemiecku. W pewnym mieście, które się nazywało Września dzieci polskie zastrajkowały i powiedziały, że nie będą się uczyć religii po niemiecku. Za karę rodziców zamknięto do więzienia, a dzieci trzymano w takim więzieniu przy szkole. Zamiast jednak wszystkich wystraszyć tymi karami Polacy podziwiali te odważne dzieci i wszędzie zaczęli się uczyć polskiego. O tych dzieciach z miasta Września powiemy sobie jeszcze kiedyś więcej. Tylko w Austrii nie było takich prześladowań i można się było uczyć polskiego, chodzić do polskich teatrów itd. Polacy próbowali przez te 123 lata odzyskać niepodległość, ale się im nie udawało. Dlaczego nie udało się im? Polacy próbowali kilkakrotnie odzyskać niepodległość. Te próby są nazywane powstaniami. Niestety nie udały się. Potem Polacy próbowali razem z Napoleonem, cesarzem Francuzów, ale i to się nie udało. Nie udawało się dlatego, że te trzy kraje czyli Rosja, Prusy i Austria były przyjaciółmi. Jednak po prawie 120 sytuacja się zmieniała. Te trzy kraje zaczęły ze sobą walczyć. Prusy i Austria walczyły przeciwko Rosji. Co się stało wtedy z Polakami? Prusy i Austria walczyły z Rosją. Potrzebowali też żołnierzy obiecywali więc Polakom, że jak im pomogą to zrobią Polskę. To samo obiecywała Rosja. Obiecywała, że jak Polacy im pomogą to oni zrobią Polskę. Ta woja Prus i Austrii przeciwko Rosji nazywa się I wojną światową. Powiemy sobie o niej więcej w następnym odcinku. Wtedy też powiemy o tym jak Polska odzyskała niepodległość. Chciałbym przekazać wam wiadomość, że naszego podkastu można słuchać też na Spotify. Być może znacie kogoś, kto nie zna się na podkastach, ale słucha muzyki w Spotify. Można wejść na Spotify i wpisać w wyszukiwarce “Historia dla dzieci” i powinien się pojawić nasz podkast. Jeżeli znacie kogoś kto ma Spotify pokażcie mu, proszę, nasz podkast. W notatkach będzie oczywiście link do Spotify. https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ https://patronite.pl/historia-dla-dzieci https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Nagrywam ten podkast w październiku czyli w 10 miesiącu. Zaraz po październiku jest listopad czyli jedenasty miesiąc. I właśnie wtedy przypada ważna rocznica. Łatwo ją zapamiętać bo to 11 listopada, a jak już mówiłem listopad do 11 miesiąc, a więc 11 listopada to 11 dzień 11 miesiąca. Co takiego ważnego przydarzyło się 11 listopada? W ten dzień przypadają dwie ważne daty. Jedna jest bardzo ważna dla całego świata, a druga dla Polski. 11 listopada 1918 roku skończyła się I wojna światowa i dokładnie tego samego dnia Polska odzyskała niepodległość. W tym roku, czyli w 2018 minie dokładnie 100 lat od tamtych wydarzeń. Z tej okazji nagraliśmy kilka audycji poświęconych temu wydarzeniu. Zanim jednak dojdziemy do odzyskania niepodległości musimy powiedzieć jak ją Polska straciła. I temu właśnie będzie poświęcony ten odcinek.
Najpierw jednak powiedzmy co to jest niepodległość. Czy rozumiecie co to znaczy być niepodległym?
Niepodległość to po angielsku independence. Ktoś niepodległy to ktoś, kto pracuje sam nie musi nikogo słuchać. Tak samo jest z krajami. Kraj, który jest niepodległy to kraj, który sam się rządzi. Polska odzyskała niepodległość 11 listopada i wtedy przypada dzień niepodległości. Inne kraje też obchodzą ten dzień, np. Stany Zjednoczone mają dzień niepodległości 4 lipca i nazywają go po angielsku independence day.
Niestety Polska straciła niepodległość. Trzy kraje podzieliły Polskę między siebie. Czy wiecie jakie to kraje?
Te trzy kraje trzy razy dzieliły między siebie Polskę. Najpierw zabrały tylko trochę, potem więcej, a na koniec wszystko i nic nie zostało - nie było już Polski. W notatkach będzie mapa jak podzielili sobie Polskę. Rosja jest zaznaczona na zielono, Prusy na niebiesko, a Austria na żółto i pomarańczowo. Widać na tej mapie jak kawałek po kawałku zabierali sobie Polskę aż nic nie zostało. Ta sama mapa będzie też w grafice do tej audycji.
Czy wiecie jak długo nie było Polski? Ile lat minęło?
Przez te 123 lata Polacy zamiast mieszkań w Polsce mieszkali w tych trzech krajach, które podzieliły Polskę między siebie. Tak więc część Polaków mieszkała w Rosji, część w Prusach, które dziś nazywa się Niemcami, a część w Austrii. Najgorzej Polakom było chyba w Rosji. W Niemczech też było źle, ale chyba nie aż tak źle jak w Rosji. Najłatwiej żyło się jednak w Austrii. Dlaczego tak źle było w Rosji i Niemczech?
W Rosji nie wolno się było uczyć polskiego i polskiej historii. Za karę można było pójść do więzienia albo zostać wysłanym do takiego zimnego miejsca na końcu Rosji. To miejsce nazywa się Syberią. Było to jakby takie wielkie więzienie, gdzie Rosjanie wysyłali swoich więźniów. Dużo Polaków zostało zesłanych na Syberię.
Podobnie było w Niemczech. Zakazano nauki polskiego. W szkołach dzieci musiały mówić po niemiecku. Jedyną lekcją, na której uczono po polsku była lekcja religii. Ale i tam Niemcy chcieli wprowadzić swój język. Kazali polskim dzieciom uczyć się religii po niemiecku. W pewnym mieście, które się nazywało Września dzieci polskie zastrajkowały i powiedziały, że nie będą się uczyć religii po niemiecku. Za karę rodziców zamknięto do więzienia, a dzieci trzymano w takim więzieniu przy szkole. Zamiast jednak wszystkich wystraszyć tymi karami Polacy podziwiali te odważne dzieci i wszędzie zaczęli się uczyć polskiego. O tych dzieciach z miasta Września powiemy sobie jeszcze kiedyś więcej.
Tylko w Austrii nie było takich prześladowań i można się było uczyć polskiego, chodzić do polskich teatrów itd.
Polacy próbowali przez te 123 lata odzyskać niepodległość, ale się im nie udawało. Dlaczego nie udało się im?
Polacy próbowali kilkakrotnie odzyskać niepodległość. Te próby są nazywane powstaniami. Niestety nie udały się. Potem Polacy próbowali razem z Napoleonem, cesarzem Francuzów, ale i to się nie udało. Nie udawało się dlatego, że te trzy kraje czyli Rosja, Prusy i Austria były przyjaciółmi. Jednak po prawie 120 sytuacja się zmieniała. Te trzy kraje zaczęły ze sobą walczyć. Prusy i Austria walczyły przeciwko Rosji. Co się stało wtedy z Polakami?
Prusy i Austria walczyły z Rosją. Potrzebowali też żołnierzy obiecywali więc Polakom, że jak im pomogą to zrobią Polskę. To samo obiecywała Rosja. Obiecywała, że jak Polacy im pomogą to oni zrobią Polskę. Ta woja Prus i Austrii przeciwko Rosji nazywa się I wojną światową. Powiemy sobie o niej więcej w następnym odcinku. Wtedy też powiemy o tym jak Polska odzyskała niepodległość.

Chciałbym przekazać wam wiadomość, że naszego podkastu można słuchać też na Spotify. Być może znacie kogoś, kto nie zna się na podkastach, ale słucha muzyki w Spotify. Można wejść na Spotify i wpisać w wyszukiwarce “Historia dla dzieci” i powinien się pojawić nasz podkast. Jeżeli znacie kogoś kto ma Spotify pokażcie mu, proszę, nasz podkast. W notatkach będzie oczywiście link do Spotify.
https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ

https://patronite.pl/historia-dla-dzieci

https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci

http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista

34 - Maraton
2018-10-12 16:15:14

W niedzielę 14 października będę biegł trzeci raz maraton w Leicester. Poprzednie dwa razy zajęło mi to niecałe 4 godziny i 30 minut. Teraz chciałbym być szybszy. Za każdym razem gdy przygotowuję się do maratonu przypomina mi się historia tego biegu. Wszystko zaczęło się w starożytnej Grecji. Jak może pamiętacie w odcinku 28 mówiliśmy o polskich Termopilach czyli obronie Wizny. Tam Polacy bardzo dzielnie bronili się przed dużo większym wojskiem niemieckim. Nazywa się tą bitwę Termopilami, bo podobnie walczyli Spartanie w wąwozie Termopile podczas II inwazji perskiej na Grecję. Dzisiaj powiem trochę o bitwie pod Maratonem. Była to bitwa, która odbyła się podczas I inwazji perskiej na Grecję. Tak więc bitwa pod Maratonem odbyła się przez bitwą pod Termopilami. Tam (czyli pod Termopilami) walczyli Spartanie, a pod Maratonem walczyli Ateńczycy. Dowiedzieli się oni, że wojsko perskie wylądowało niedaleko miejscowości Maraton, a więc armia Ateńczyków wyszła ze swojego miasta i poszła z nimi walczyć. Maraton jest oddalony od Aten około 37 kilometrów. 12 września 490 p.n.e. odbyła się bitwa, którą wygrali Ateńczycy. Jeden z nich Filipides miał pobiec do Aten, tam krzyknął “Zwycięstwo” i umarł z wycieńczenia. Tak mówi legenda. Gdy Persowie przegrali wycofali się na swoje statki i pomyśleli, że gdy armia ateńska jest pod Maratonem, to nikt nie pilnuje Aten. Tak więc popłynęli tam, aby zdobyć to miasto. Wojsko ateńskie jednak to przewidziało i żołnierze w hełmach, z tarczami, dzidami i mieczami pobiegło spowrotem do Aten. Zdążyli się ustawić gdy przypłynęli Persowie. Gdy zobaczyli stojących żołnierzy ateńskich przed miastem nie próbowali atakować i odpłynęli do Persji. Podczas tej bitwy było dużo biegania. Persowie mieli dużo łuczników. Ateńczycy musieli więc szybko biec, aby łucznicy mieli mało czasu. Później Ateńczycy musieli po bitwie biec do Aten, aby chronić swoje miasto. A przed samą bitwą wysłano Filipidesa do Sparty z prośbą o pomoc. Odległość z Aten do Sparty to około 250 kilometrów (246 km). Filipides tam pobiegł. Spartanie powiedzieli, że pomogą, ale dopiero jak się skończy ich święto. Filipides pobiegł więc z powrotem. Ponowieni te 250 km. Potem wziął udział w bitwie pod Maratonem, a potem pobiegł jeszcze z wszystkimi do Aten aby ich bronić przed Persami, którzy tutaj popłynęli. Gdy już Ateńczycy wygrali, a przegrani Persowie popłynęli do domu, wtedy przybiegli Spartanie, żeby pomóc w walce. Ateńczycy powiedzieli im, że już jest po bitwie. Spartanom było chyba bardzo głupio, że nie pomogli i że Ateńczycy bez ich pomocy pokonali Persów. Gdy więc później była druga inwazja perska Spartanie walczyli pod Termopilami. Może się zastanawiacie skąd Grecy mieli tyle siły do biegania. Jednym z powodów są igrzyska olimpijskie, które organizowali co 4 lata. Niestety później jeden z cesarzy rzymskich zakazał ich organizowania. Gdy więc w 1896 roku Pierre de Coubertin zorganizował pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie zrobił to w Atenach. Postanowiono wtedy włączyć do igrzysk także bieg maratoński. Zmierzono dystans z Aten do Maratonu i wyszło jakieś 37 kilometrów, ale nie podobała im się ta liczba i postanowili, że bieg maratoński będzie na dystansie 40 kilometrów. Zawsze po przebiegnięciu tych 37 kilometrów jestem już bardzo, bardzo zmęczony i wtedy jestem zawsze zły na tych ludzi, którzy dodali te 3 kilometry, aby było równo 40 kilometrów. Ale to nie wszystko. Na czwartych igrzyskach w Londynie bieg maratoński przedłużono jeszcze o ponad dwa kilometry, aby meta była obok miejsca, gdzie siedział król Edward VII (jest to pradziadek królowej Elżbiety II, która teraz panuje w Anglii). Tak więc po przebiegnięciu 40 kilometrów zaczynam być zły na króla Anglii, że muszę jeszcze biec 2 kilometry 195 metrów. Ale wtedy zawsze sobie przypominam, że Ateńczycy biegli z Maratonu do Aten po długiej bitwie i w dodatku oni biegli w zbrojach, z tarczami i bronią. Ja mam o wiele lżej od nich. Najstarszy polski maraton odbywa się w miejscowości Dębno. Pierwszy raz odbył się on w 1969 roku. W tym samym roku ja się urodziłem. Dziesięć lat później zaczęto organizować maraton warszawski. Pierwszy raz w 1979 roku. Rekord Polski w maratonie ma Henryk Szost, który przebiegł ten dystans w 2:07:39. Najszybsza wśród kobiet jest Małgorzata Sobańska, której zajęło to 2:26:08. Przypomnę może, że mi zajmuje to 4:30, a im tylko 2:07 i 2:26. Tak więc jestem dwa razy wolniejszy od najszybszych Polaków, ale może się w tym roku poprawię. Jak już wspomniałem ja będę biegł maraton po raz trzeci w niedzielę 14 października. Będę biegł jak wszyscy inni w spodenkach i koszulce, ale czy wiecie, że w naszych czasach są ludzie, którzy biegają w zbrojach? Jest taka grupa polskich biegaczy, którzy nazywają się “Spartanie dzieciom”. Biegają maratony właśnie w zbrojach i zbierają w ten sposób pieniądze na pomoc dla dzieci. W notatkach będzie link do ich strony. http://spartaniedzieciom.org Ja dziękuję wam za wysłuchanie tego specjalnego odcinka. Jeżeli mieszkacie w Leicester zapraszam do oglądania biegu, może mnie wypatrzycie. Mój numer to 3176.
W niedzielę 14 października będę biegł trzeci raz maraton w Leicester. Poprzednie dwa razy zajęło mi to niecałe 4 godziny i 30 minut. Teraz chciałbym być szybszy. Za każdym razem gdy przygotowuję się do maratonu przypomina mi się historia tego biegu.
Wszystko zaczęło się w starożytnej Grecji. Jak może pamiętacie w odcinku 28 mówiliśmy o polskich Termopilach czyli obronie Wizny. Tam Polacy bardzo dzielnie bronili się przed dużo większym wojskiem niemieckim. Nazywa się tą bitwę Termopilami, bo podobnie walczyli Spartanie w wąwozie Termopile podczas II inwazji perskiej na Grecję. Dzisiaj powiem trochę o bitwie pod Maratonem. Była to bitwa, która odbyła się podczas I inwazji perskiej na Grecję. Tak więc bitwa pod Maratonem odbyła się przez bitwą pod Termopilami. Tam (czyli pod Termopilami) walczyli Spartanie, a pod Maratonem walczyli Ateńczycy. Dowiedzieli się oni, że wojsko perskie wylądowało niedaleko miejscowości Maraton, a więc armia Ateńczyków wyszła ze swojego miasta i poszła z nimi walczyć. Maraton jest oddalony od Aten około 37 kilometrów. 12 września 490 p.n.e. odbyła się bitwa, którą wygrali Ateńczycy. Jeden z nich Filipides miał pobiec do Aten, tam krzyknął “Zwycięstwo” i umarł z wycieńczenia. Tak mówi legenda.
Gdy Persowie przegrali wycofali się na swoje statki i pomyśleli, że gdy armia ateńska jest pod Maratonem, to nikt nie pilnuje Aten. Tak więc popłynęli tam, aby zdobyć to miasto. Wojsko ateńskie jednak to przewidziało i żołnierze w hełmach, z tarczami, dzidami i mieczami pobiegło spowrotem do Aten. Zdążyli się ustawić gdy przypłynęli Persowie. Gdy zobaczyli stojących żołnierzy ateńskich przed miastem nie próbowali atakować i odpłynęli do Persji.
Podczas tej bitwy było dużo biegania. Persowie mieli dużo łuczników. Ateńczycy musieli więc szybko biec, aby łucznicy mieli mało czasu. Później Ateńczycy musieli po bitwie biec do Aten, aby chronić swoje miasto. A przed samą bitwą wysłano Filipidesa do Sparty z prośbą o pomoc. Odległość z Aten do Sparty to około 250 kilometrów (246 km). Filipides tam pobiegł. Spartanie powiedzieli, że pomogą, ale dopiero jak się skończy ich święto. Filipides pobiegł więc z powrotem. Ponowieni te 250 km. Potem wziął udział w bitwie pod Maratonem, a potem pobiegł jeszcze z wszystkimi do Aten aby ich bronić przed Persami, którzy tutaj popłynęli. Gdy już Ateńczycy wygrali, a przegrani Persowie popłynęli do domu, wtedy przybiegli Spartanie, żeby pomóc w walce. Ateńczycy powiedzieli im, że już jest po bitwie. Spartanom było chyba bardzo głupio, że nie pomogli i że Ateńczycy bez ich pomocy pokonali Persów. Gdy więc później była druga inwazja perska Spartanie walczyli pod Termopilami.
Może się zastanawiacie skąd Grecy mieli tyle siły do biegania. Jednym z powodów są igrzyska olimpijskie, które organizowali co 4 lata. Niestety później jeden z cesarzy rzymskich zakazał ich organizowania. Gdy więc w 1896 roku Pierre de Coubertin zorganizował pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie zrobił to w Atenach. Postanowiono wtedy włączyć do igrzysk także bieg maratoński. Zmierzono dystans z Aten do Maratonu i wyszło jakieś 37 kilometrów, ale nie podobała im się ta liczba i postanowili, że bieg maratoński będzie na dystansie 40 kilometrów. Zawsze po przebiegnięciu tych 37 kilometrów jestem już bardzo, bardzo zmęczony i wtedy jestem zawsze zły na tych ludzi, którzy dodali te 3 kilometry, aby było równo 40 kilometrów. Ale to nie wszystko. Na czwartych igrzyskach w Londynie bieg maratoński przedłużono jeszcze o ponad dwa kilometry, aby meta była obok miejsca, gdzie siedział król Edward VII (jest to pradziadek królowej Elżbiety II, która teraz panuje w Anglii). Tak więc po przebiegnięciu 40 kilometrów zaczynam być zły na króla Anglii, że muszę jeszcze biec 2 kilometry 195 metrów. Ale wtedy zawsze sobie przypominam, że Ateńczycy biegli z Maratonu do Aten po długiej bitwie i w dodatku oni biegli w zbrojach, z tarczami i bronią. Ja mam o wiele lżej od nich.
Najstarszy polski maraton odbywa się w miejscowości Dębno. Pierwszy raz odbył się on w 1969 roku. W tym samym roku ja się urodziłem. Dziesięć lat później zaczęto organizować maraton warszawski. Pierwszy raz w 1979 roku. Rekord Polski w maratonie ma Henryk Szost, który przebiegł ten dystans w 2:07:39. Najszybsza wśród kobiet jest Małgorzata Sobańska, której zajęło to 2:26:08. Przypomnę może, że mi zajmuje to 4:30, a im tylko 2:07 i 2:26. Tak więc jestem dwa razy wolniejszy od najszybszych Polaków, ale może się w tym roku poprawię.
Jak już wspomniałem ja będę biegł maraton po raz trzeci w niedzielę 14 października. Będę biegł jak wszyscy inni w spodenkach i koszulce, ale czy wiecie, że w naszych czasach są ludzie, którzy biegają w zbrojach? Jest taka grupa polskich biegaczy, którzy nazywają się “Spartanie dzieciom”. Biegają maratony właśnie w zbrojach i zbierają w ten sposób pieniądze na pomoc dla dzieci. W notatkach będzie link do ich strony.
http://spartaniedzieciom.org
Ja dziękuję wam za wysłuchanie tego specjalnego odcinka. Jeżeli mieszkacie w Leicester zapraszam do oglądania biegu, może mnie wypatrzycie. Mój numer to 3176.

33 - Żydzi w Polsce
2018-10-09 11:27:23

Dziś omówimy bardzo kontrowersyjny temat. Czy wiecie co to znaczy kontrowersyjny? Jest to temat o który ludzie się kłócą. Niektórzy uważają tak, a inni odwrotnie i zaczynają się kłócić kto ma rację. Właśnie taki temat dzisiaj omówimy. Ale najpierw przypomnijmy sobie króla Kazimierza Wielkiego. Co o nim pamiętacie? A pamiętacie, z kim się Kazimierz ożenił? Żydzi mieszkali w różnych krajach w Europie. Np. wielu Żydów mieszkało w krajach, w których się mówi po niemiecku. Z tego powodu żydowski język zwany Jidysz ma dużo słów z języka niemieckiego. Niemcy jednak jak i cała Europa wygonili Żydów ze swoich krajów. Gdzie więc oni wszyscy poszli? Ale czy polscy władcy pozwolą im tutaj zamieszkać? Żydzi opowiadają o tym pewną legendę. Gdy wypędzeni Żydzi doszli do polskiej granicy źle przeczytali nazwę Polska. Przeczytali ją jako “Polin”, a w ich języku znaczy to “tutaj spocznij”. Żydzi przybyli do Polski podczas rozbicia dzielnicowego, gdy Polska była podzielona i jeden z jej książąt - Bolesław Pobożny pozwolił im na to. Polska została ponownie połączona przez Władysława Łokietka, jego syn czyli Kazimierz Wielki dał wszystkim Żydom w Polsce prawa takie same jak wcześniej Bolesław Pobożny. Co to były za prawa? Król Kazimierz Wielki pozwolił, aby Żydzi sami się sądzili. To znaczy, że jak Żyd zrobił w Polsce coś złego to nie sądził go polski sędzia, ale żydowski. Tak więc Polaków sądzili polscy sędziowie, a Żydów żydowscy. Tak więc jak dwóch Żydów się pokłóciło to szli do żydowskiego sędziego, aby powiedział kto ma rację. Gdy pokłóciło się dwóch Polaków to szli oni do polskiego sędziego, aby osądził, kto jest winny. Ale co zrobić jak się pokłócił Polak z Żydem? Czy iść do żydowskiego sędziego, czy do polskiego? W takim wypadku sędzią był sam król, albo ktoś wyznaczony przez niego. Żydzi ci mieszkali w mieście obok Krakowa, aby podziękować królowi Kazimierzowi za prawa, które on dał Żydom nazwali swoje miasto Kazimierz. Właśnie tam według niektórych mieszkała piękna Żydówka imieniem Estera. Kronikarz Jan Długosz, który nie lubił Żydów napisał, że Kazimierz Wielki dał prawa Żydom, bo go Esterka o to prosiła. Jak może pamiętacie Kazimierz Wielki wraz ze swoją żoną Aldoną Anną zostali koronowani w 1333 roku. Łatwo zapamiętać ten rok, bo to jeden i trzy trójki czyli 1333. A kiedy Kazimierz Wielki dał Żydom przywileje. Stało się to rok po koronacji czyli w 1334 roku 9 października. Dziś kiedy nagrywam ten podkast jest 9 października 2018 roku czyli mija dokładnie 684 lata jak Żydom pozwolono mieszkać w Polsce. Dziś Żydów w Polsce jest o wiele mniej. Kiedy była II wojna światowa Hitler kazał ich wszystkich wywieźć do obozów koncentracyjnych. Hitler był antysemitą. Czy wiecie co to znaczy? Antysemita to ktoś, kto nienawidzi Żydów. Hitler bardzo ich nienawidził. Kiedyś Żydzi byli wyganiani ze wszystkich krajów w Europie. Później schronili się w Polsce. Dzisiaj Żydzi mają już swój kraj, nazywa się on Izrael. Tak więc dzisiaj już niewielu z nich mieszka w Polsce.
Dziś omówimy bardzo kontrowersyjny temat. Czy wiecie co to znaczy kontrowersyjny? Jest to temat o który ludzie się kłócą. Niektórzy uważają tak, a inni odwrotnie i zaczynają się kłócić kto ma rację. Właśnie taki temat dzisiaj omówimy. Ale najpierw przypomnijmy sobie króla Kazimierza Wielkiego. Co o nim pamiętacie? A pamiętacie, z kim się Kazimierz ożenił?
Żydzi mieszkali w różnych krajach w Europie. Np. wielu Żydów mieszkało w krajach, w których się mówi po niemiecku. Z tego powodu żydowski język zwany Jidysz ma dużo słów z języka niemieckiego. Niemcy jednak jak i cała Europa wygonili Żydów ze swoich krajów. Gdzie więc oni wszyscy poszli?
Ale czy polscy władcy pozwolą im tutaj zamieszkać? Żydzi opowiadają o tym pewną legendę. Gdy wypędzeni Żydzi doszli do polskiej granicy źle przeczytali nazwę Polska. Przeczytali ją jako “Polin”, a w ich języku znaczy to “tutaj spocznij”. Żydzi przybyli do Polski podczas rozbicia dzielnicowego, gdy Polska była podzielona i jeden z jej książąt - Bolesław Pobożny pozwolił im na to. Polska została ponownie połączona przez Władysława Łokietka, jego syn czyli Kazimierz Wielki dał wszystkim Żydom w Polsce prawa takie same jak wcześniej Bolesław Pobożny. Co to były za prawa?
Król Kazimierz Wielki pozwolił, aby Żydzi sami się sądzili. To znaczy, że jak Żyd zrobił w Polsce coś złego to nie sądził go polski sędzia, ale żydowski. Tak więc Polaków sądzili polscy sędziowie, a Żydów żydowscy. Tak więc jak dwóch Żydów się pokłóciło to szli do żydowskiego sędziego, aby powiedział kto ma rację. Gdy pokłóciło się dwóch Polaków to szli oni do polskiego sędziego, aby osądził, kto jest winny. Ale co zrobić jak się pokłócił Polak z Żydem? Czy iść do żydowskiego sędziego, czy do polskiego? W takim wypadku sędzią był sam król, albo ktoś wyznaczony przez niego.
Żydzi ci mieszkali w mieście obok Krakowa, aby podziękować królowi Kazimierzowi za prawa, które on dał Żydom nazwali swoje miasto Kazimierz. Właśnie tam według niektórych mieszkała piękna Żydówka imieniem Estera. Kronikarz Jan Długosz, który nie lubił Żydów napisał, że Kazimierz Wielki dał prawa Żydom, bo go Esterka o to prosiła.
Jak może pamiętacie Kazimierz Wielki wraz ze swoją żoną Aldoną Anną zostali koronowani w 1333 roku. Łatwo zapamiętać ten rok, bo to jeden i trzy trójki czyli 1333. A kiedy Kazimierz Wielki dał Żydom przywileje. Stało się to rok po koronacji czyli w 1334 roku 9 października. Dziś kiedy nagrywam ten podkast jest 9 października 2018 roku czyli mija dokładnie 684 lata jak Żydom pozwolono mieszkać w Polsce. Dziś Żydów w Polsce jest o wiele mniej. Kiedy była II wojna światowa Hitler kazał ich wszystkich wywieźć do obozów koncentracyjnych. Hitler był antysemitą. Czy wiecie co to znaczy? Antysemita to ktoś, kto nienawidzi Żydów. Hitler bardzo ich nienawidził.
Kiedyś Żydzi byli wyganiani ze wszystkich krajów w Europie. Później schronili się w Polsce. Dzisiaj Żydzi mają już swój kraj, nazywa się on Izrael. Tak więc dzisiaj już niewielu z nich mieszka w Polsce.

32 - Bitwa o Narwik
2018-10-05 13:11:08

Jak pewnie pamiętacie gdy sytuacja zrobiła się beznadziejna wycofali się oni na południe, głównie do Rumunii i na Węgry. Stamtąd dostali się do Francji i Anglii. Te dwa kraje wprawdzie wypowiedziały Hitlerowi wojnę gdy zaatakował Polskę, ale nie zrobiły nic więcej. Polscy żołnierze nie mieli jednak wyboru i udali się do tych dwóch krajów, aby dalej walczyć z Hitlerem. We Francji powstała więc Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich. Czy rozumiecie wszystkie słowa w tej nazwie: Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich? Samodzielna znaczy, że jest samowystarczalna albo, że nie potrzebuje pomocy czy wsparcia innych jednostek. Sama może dać sobie radę czyli jest samodzielna. Brygada to oddział wojska mający najczęściej około 4 tysięcy żołnierzy. Brygada dzieli się na bataliony, najczęściej cztery. Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich dzieliła się właśnie na cztery bataliony. Strzelec to oczywiście ktoś kto strzela. Ostatnie słowo to podhalański. Co ono oznacza? Podhale to część Polski przy najwyższych górach, czyli Tatrach. Wielu żołnierzy w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Podhalańskich pochodziło z podhala i umiało walczyć w górach i na śniegu. Jak oni byli ubrani? Mieli peleryny, aby nie było im zimno, a na buty zawijali sobie białe skarpety narciarskie. We Francji przygotowano tych żołnierzy do walki. Nie wiedzieli oni gdzie zostaną wysłani. Początkowo mieli pomóc w Finlandii, gdzie też jest zimno, ale wojna w Finlandii się skończyła, a zaczęła się wojna w Norwegii jeszcze dalej na północ, gdzie jest jeszcze zimniej. A przy okazji czy wiecie skąd się wzięła nazwa Norwegia? Hitler postanowił zaatakować Danię i Norwegię. Chciał to zrobić znienacka, czyli tak aby nikt nie zauważył. W tamtych rejonach na północy pływały jednak statki patrolujące i to właśnie polski statek wykrył, że Niemcy chcą zaatakować Norwegię. Był to ORP “Orzeł”. Niemcy udawali, że statek jest pusty i zamalowali nazwę portu Hamburg, ale Polacy nie dali się oszukać. Hitlerowi nie udał się atak znienacka. Norwegowie postawili pomnik, aby podziękować polskim marynarzom na ORP “Orzeł” za czujność. Niemcy jednak kontynuowali atak na Norwegię. Anglicy, Francuzi i Polacy popłynęli im pomóc. Niemcy zajęli między innymi port o nazwie Narvik. Polacy wylądowali niedaleko tego miasta portowego i przepędzili Niemców. Niestety gdy Polacy walczyli w Norwegii o miasto Narvik, Hitler kazał zaatakować Francję. Tak więc wojska Angielskie, Francuskie oraz Polskie walczące w Norwegii zostały wysłane, aby bronić Francji. Polscy żołnierze z Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich walczyli broniąc Bretanii. Bretania to tak część Francji. Później zostali wysłani do Szkocji. Tam nazywano ich: Polish Brigade Narvik czyli Polska Brygada Narvik, bo wsławili się pokonaniem Niemców w tym mieście. Ta brygada została później włączona do 1 Dywizji Pancernej generała Maczka. Kiedyś powiem wam więcej o pancerniakach generała Maczka, czyli o tz. Maczkowcach. Co zapamiętaliście? Dziś uczyliśmy się o Samodzielnej Brygadzie Strzelców Podhalańskich. Był to polski oddział, który umiał walczyć w górach i na śniegu. Wysłano go do Norwegii i tam pokonał Niemców w bitwie o miasto portowe Narvik.
Jak pewnie pamiętacie gdy sytuacja zrobiła się beznadziejna wycofali się oni na południe, głównie do Rumunii i na Węgry. Stamtąd dostali się do Francji i Anglii. Te dwa kraje wprawdzie wypowiedziały Hitlerowi wojnę gdy zaatakował Polskę, ale nie zrobiły nic więcej. Polscy żołnierze nie mieli jednak wyboru i udali się do tych dwóch krajów, aby dalej walczyć z Hitlerem. We Francji powstała więc Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich.
Czy rozumiecie wszystkie słowa w tej nazwie: Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich?
Samodzielna znaczy, że jest samowystarczalna albo, że nie potrzebuje pomocy czy wsparcia innych jednostek. Sama może dać sobie radę czyli jest samodzielna.
Brygada to oddział wojska mający najczęściej około 4 tysięcy żołnierzy. Brygada dzieli się na bataliony, najczęściej cztery. Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich dzieliła się właśnie na cztery bataliony.
Strzelec to oczywiście ktoś kto strzela.
Ostatnie słowo to podhalański. Co ono oznacza? Podhale to część Polski przy najwyższych górach, czyli Tatrach. Wielu żołnierzy w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Podhalańskich pochodziło z podhala i umiało walczyć w górach i na śniegu.
Jak oni byli ubrani?
Mieli peleryny, aby nie było im zimno, a na buty zawijali sobie białe skarpety narciarskie.
We Francji przygotowano tych żołnierzy do walki. Nie wiedzieli oni gdzie zostaną wysłani. Początkowo mieli pomóc w Finlandii, gdzie też jest zimno, ale wojna w Finlandii się skończyła, a zaczęła się wojna w Norwegii jeszcze dalej na północ, gdzie jest jeszcze zimniej. A przy okazji czy wiecie skąd się wzięła nazwa Norwegia?
Hitler postanowił zaatakować Danię i Norwegię. Chciał to zrobić znienacka, czyli tak aby nikt nie zauważył. W tamtych rejonach na północy pływały jednak statki patrolujące i to właśnie polski statek wykrył, że Niemcy chcą zaatakować Norwegię. Był to ORP “Orzeł”. Niemcy udawali, że statek jest pusty i zamalowali nazwę portu Hamburg, ale Polacy nie dali się oszukać. Hitlerowi nie udał się atak znienacka. Norwegowie postawili pomnik, aby podziękować polskim marynarzom na ORP “Orzeł” za czujność.
Niemcy jednak kontynuowali atak na Norwegię. Anglicy, Francuzi i Polacy popłynęli im pomóc. Niemcy zajęli między innymi port o nazwie Narvik. Polacy wylądowali niedaleko tego miasta portowego i przepędzili Niemców. Niestety gdy Polacy walczyli w Norwegii o miasto Narvik, Hitler kazał zaatakować Francję. Tak więc wojska Angielskie, Francuskie oraz Polskie walczące w Norwegii zostały wysłane, aby bronić Francji. Polscy żołnierze z Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich walczyli broniąc Bretanii. Bretania to tak część Francji.
Później zostali wysłani do Szkocji. Tam nazywano ich: Polish Brigade Narvik czyli Polska Brygada Narvik, bo wsławili się pokonaniem Niemców w tym mieście.
Ta brygada została później włączona do 1 Dywizji Pancernej generała Maczka. Kiedyś powiem wam więcej o pancerniakach generała Maczka, czyli o tz. Maczkowcach.
Co zapamiętaliście? Dziś uczyliśmy się o Samodzielnej Brygadzie Strzelców Podhalańskich. Był to polski oddział, który umiał walczyć w górach i na śniegu. Wysłano go do Norwegii i tam pokonał Niemców w bitwie o miasto portowe Narvik.

31 - Okupacja niemiecka
2018-09-27 16:32:38

Jak pewnie pamiętacie w audycji 29 mówiliśmy o wrześniu 1939 roku. Polscy żołnierze bili się bardzo dzielnie mimo to, że Niemcy zaatakowali ich z trzech stron. Niestety później do Niemców dołączyli Rosjanie. Niemcy zaatakowali 1 września 1939 roku, a Rosjanie 17 września. Pamiętacie co zrobili polscy żołnierze? Polscy żołnierze wycofali się do Rumunii i na Węgry. Ale jak pewnie pamiętacie nie przestali walczyć. Walczyli później z Hitlerem w Norwegii, we Francji, w Anglii i wszędzie gdzie się dało. Chcieli razem z sojusznikami pokonać Niemców i wrócić do wolnej Polski. Niestety wojna trwała 6 lat i wielu z tych żołnierzy dopiero po wielu latach wróciło do swoich rodzin w Polsce. Co w tym czasie robili cywile, czyli zwykli ludzie, którzy nie byli żołnierzami? Polska była wtedy pod okupacją niemiecką. Czy wiecie co to znaczy? Okupacja niemiecka znaczy, że rządzili wtedy Niemcy. Zrobili oni wiele złych rzeczy, np. założyli dużo obozów koncentracyjnych. Najbardziej znany jest taki obóz w Oświęcimiu. Niemcy zabierali też większość jedzenia i bardzo mało zostawało dla Polaków. Ludzie musieli jeździć na wieś i kupować jedzenie od chłopów. Ale to było zabronione. Można było pójść do więzienia za kupowanie jedzenia. Na lekcji oglądaliśmy fragment filmu “Zakazane piosenki”. Słychać tam piosenkę pt. “Teraz jest wojna”. Widać tam ludzi, którzy jadą pociągiem i pod płaszczami chowają jedzenie, które kupili na wsi. Po pociągu chodzili niemieccy żandarmi. Żandarm to taki policjant z karabinem. Ci żandarmi sprawdzali, czy ludzie nie przewożą jedzenia. Ludzie dawali im łapówkę czyli pieniądze, aby ich puścili wolno. https://www.youtube.com/watch?v=ALLfC9n5wpI Tak więc pod okupacją niemiecką było zakazane kupowanie jedzenia od chłopów na wsi. Co jeszcze było zabronione? Wtedy można było zostać ukaranym nawet za śpiewanie piosenki. W innym fragmencie tego filmu oglądaliśmy jak mały chłopiec śpiewał piosenkę, a potem niemiecki żandarm go za to gonił. W filmie było słychać jak żandarm woła “Halt, halt”. Co znaczy “stój, stój”, bo chce złapać tego chłopca, który śpiewał piosenkę. https://www.youtube.com/watch?v=vGUHiZG-uqM Hitler i jego żołnierze byli rasistami. Czy wiecie co to znaczy? Rasista to ktoś, kto uważa, że jego rasa jest lepsza od innych. Hitler uważał, że rasa niemiecka jest najlepsza. Co kazał robić? Niemcy bardzo źle traktowali Polaków. Czy może kiedyś widzieliście na filmach jak w przeszłości w Stanach Zjednoczonych były sklepy, gdzie mogli chodzić tylko biali, albo w autobusach były miejsca tylko dla białych, a czarni musieli stać. To się właśnie nazywa rasizm. Coś podobnego działo się w Polsce pod niemiecką okupacją. W tramwajach np. było dużo miejsca dla Niemców. Wisiała tam tabliczka, która mówiła: “Nur für Deutsche” co znaczy “Tylko dla Niemców”. Polak nie mógł usiąść tam, bo by poszedł do więzienia. Bardzo trudno się żyło w okupowanej Polsce. Niemcy zaatakowali nas w 1939 roku, a przegrali dopiero w 1945. Tak więc okupacja trwała prawie 6 lat. Zapytajcie może waszych dziadków czy kogoś starszego jak wyglądało życie w Polsce podczas niemieckiej okupacji. Ja dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę: http://historiawgdzieci.pl/ Podkast można wesprzeć na stronie: https://patronite.pl/historia-dla-dzieci Nasza strona na facebooku to: https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Jak pewnie pamiętacie w audycji 29 mówiliśmy o wrześniu 1939 roku. Polscy żołnierze bili się bardzo dzielnie mimo to, że Niemcy zaatakowali ich z trzech stron. Niestety później do Niemców dołączyli Rosjanie. Niemcy zaatakowali 1 września 1939 roku, a Rosjanie 17 września. Pamiętacie co zrobili polscy żołnierze?
Polscy żołnierze wycofali się do Rumunii i na Węgry. Ale jak pewnie pamiętacie nie przestali walczyć. Walczyli później z Hitlerem w Norwegii, we Francji, w Anglii i wszędzie gdzie się dało. Chcieli razem z sojusznikami pokonać Niemców i wrócić do wolnej Polski. Niestety wojna trwała 6 lat i wielu z tych żołnierzy dopiero po wielu latach wróciło do swoich rodzin w Polsce. Co w tym czasie robili cywile, czyli zwykli ludzie, którzy nie byli żołnierzami?
Polska była wtedy pod okupacją niemiecką. Czy wiecie co to znaczy? Okupacja niemiecka znaczy, że rządzili wtedy Niemcy. Zrobili oni wiele złych rzeczy, np. założyli dużo obozów koncentracyjnych. Najbardziej znany jest taki obóz w Oświęcimiu.
Niemcy zabierali też większość jedzenia i bardzo mało zostawało dla Polaków. Ludzie musieli jeździć na wieś i kupować jedzenie od chłopów. Ale to było zabronione. Można było pójść do więzienia za kupowanie jedzenia. Na lekcji oglądaliśmy fragment filmu “Zakazane piosenki”. Słychać tam piosenkę pt. “Teraz jest wojna”.
Widać tam ludzi, którzy jadą pociągiem i pod płaszczami chowają jedzenie, które kupili na wsi. Po pociągu chodzili niemieccy żandarmi. Żandarm to taki policjant z karabinem. Ci żandarmi sprawdzali, czy ludzie nie przewożą jedzenia. Ludzie dawali im łapówkę czyli pieniądze, aby ich puścili wolno.
https://www.youtube.com/watch?v=ALLfC9n5wpI
Tak więc pod okupacją niemiecką było zakazane kupowanie jedzenia od chłopów na wsi. Co jeszcze było zabronione?
Wtedy można było zostać ukaranym nawet za śpiewanie piosenki. W innym fragmencie tego filmu oglądaliśmy jak mały chłopiec śpiewał piosenkę, a potem niemiecki żandarm go za to gonił.
W filmie było słychać jak żandarm woła “Halt, halt”. Co znaczy “stój, stój”, bo chce złapać tego chłopca, który śpiewał piosenkę.
https://www.youtube.com/watch?v=vGUHiZG-uqM
Hitler i jego żołnierze byli rasistami. Czy wiecie co to znaczy? Rasista to ktoś, kto uważa, że jego rasa jest lepsza od innych. Hitler uważał, że rasa niemiecka jest najlepsza. Co kazał robić?
Niemcy bardzo źle traktowali Polaków. Czy może kiedyś widzieliście na filmach jak w przeszłości w Stanach Zjednoczonych były sklepy, gdzie mogli chodzić tylko biali, albo w autobusach były miejsca tylko dla białych, a czarni musieli stać. To się właśnie nazywa rasizm. Coś podobnego działo się w Polsce pod niemiecką okupacją. W tramwajach np. było dużo miejsca dla Niemców. Wisiała tam tabliczka, która mówiła: “Nur für Deutsche” co znaczy “Tylko dla Niemców”. Polak nie mógł usiąść tam, bo by poszedł do więzienia.
Bardzo trudno się żyło w okupowanej Polsce. Niemcy zaatakowali nas w 1939 roku, a przegrali dopiero w 1945. Tak więc okupacja trwała prawie 6 lat.
Zapytajcie może waszych dziadków czy kogoś starszego jak wyglądało życie w Polsce podczas niemieckiej okupacji.
Ja dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę:
http://historiawgdzieci.pl/
Podkast można wesprzeć na stronie:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Nasza strona na facebooku to:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci

30 - Porządek w głowie
2018-09-19 12:50:48

Porządek w głowie czyli jak zapamiętać tych wszystkich królów. Dziś chciałbym wam opowiedzieć o czymś co warto zrobić na początku nauki historii. Historia Polski jest dość długa, bo ma aż 1000 lat. Historia Stanów Zjednoczonych jest co najmniej o połowę krótsza. Gdy się uczycie o kolejnym królu to po jakimś czasie mogą się oni pomieszać. Co więc można zrobić. Należy ich sobie poukładać w głowie. Czy w waszych pokojach zawsze jest porządek? Pewnie zauważyliście, że trudno znaleźć jakąś zabawkę, gdy jest bałagan. Tak samo jest z królami w naszej pamięci. Jak ich nie uporządkujemy to nam się pomieszają. Czy jednak można zrobić porządek nie mając szafki do której się wkłada zabawki? Albo skrzynki czy czegoś jeszcze innego? Dziś chciałbym wam dać taką szafkę na królów, a w zasadzie trzy szafki. Królów, którzy rządzili w Polsce można podzielić na trzy grupy. Najpierw w Polsce rządziła dynastia Piastów, potem dynastia Jagiellonów. Ale czy wy wiecie co to jest dynastia? Dynastia to taka rodzina, która rządzi. Tak więc gdy mówimy, że rządziła dynastia Piastów to znaczy, że wtedy rządzili królowie z tej rodziny. Założycielem tej rodziny miał być Piast Kołodziej. Później w Polsce rządziła dynastia Jagiellonów. Jej nazwa wzięła się od pierwszego króla w tej dynastii, czyli od Władysława Jagiełły. Po dynastii Jagiellonów byli królowie elekcyjni. Ale może chcielibyście wiedzieć dlaczego skończyła się dynastia Piastów, a potem dynastia Jagiellonów? Ostatnim królem dynastii Piastów był Kazimierz Wielki, a był on ostatnim, bo nie miał synów. Tak samo było z ostatnim królem dynastii Jagiellonów. Był nim Zygmunt August, który także nie miał miał synów. Tak naprawdę to on wcale nie miał dzieci, choć miał aż trzy żony. Tak więc dynastia Piastów skończyła się gdy zmarł Kazimierz Wielki. A dynastia Jagiellonów skończyła się gdy umarł Zygmunt August. Potem w Polsce rządzili królowie elekcyjni. Elekcja to jest to samo co wybory. Tak jak dzisiaj ludzie wybierają prezydenta tak w tamtych czasach wybierano króla. Tak więc jak będziecie się uczyć o nowym królu to zawsze zapytajcie do której z tych trzech szafek go włożyć? Czy jest to król z dynastii Piastów, czy z dynastii Jagiellonów, a może król elekcyjny? Oczywiście nie musicie tego robić, ale jeżeli będziecie mieć bałagan w głowie to wam się ci królowie pomieszają. Oczywiście na każdej takiej półce też warto zrobić porządek i np. na półce Piastów najpierw postawić Mieszka I, potem Bolesława Chrobrego, później Mieszka II itd. Tak więc warto mieć w głowie takie szafki, w których będzie się układać królów. Oczywiście historia Polski nie kończy się na tych szafkach. Później trzeba dostawić jeszcze co najmniej trzy kolejne szafki. Po królach elekcyjnych przyszły zabory i Polacy walczyli o wolność przez 123 lata. Tak więc czwarta szafka to zabory czyli 123 lata, kiedy Polska była podzielona na trzy części. Potem jest piąta szafka, czyli okres międzywojenny. Tak się nazywa bo to było 21 lat pomiędzy I i II wojną światową. A na koniec jest ostatnia szósta szafka, w której można trzymać wszystko co się wydarzyło po II wojnie światowej aż do dzisiaj. Sprawdźmy więc jak to robić. Mamy więc króla Bolesława Śmiałego. Należał on do dynastii Piastów, a więc wstawiamy go do pierwszej szafki. Król Władysław Warneńczyk był Jagiellonem, a więc kładziemy go do drugiej szafki. Jan III Sobieski był królem elekcyjnym, a więc wstawiamy go do trzeciej szafki. Gdy mówimy o czasach gdy powstał polski hymn to mówimy o czasach zaborów, a więc czwartej szafce. Z kolei Józef Piłsudski i “Cud nad Wisłą” to okres międzywojenny czyli piąta szafka. A pierwszy Polak poleciał w kosmos po II wojnie światowej, a więc wkładamy go do szóstej czyli ostatniej szafki. Ja podzieliłem historię Polski na 6 części, ale wy możecie ją podzielić na więcej części. Co jest ważne? Ważne, aby mieć w głowie porządek. Może teraz kilka słów do rodziców. Dobrze aby dzieci poznały główne podziały historii Polski. Może to być 6 części, które tutaj podałem. Jest to dobry podział dla małych dzieci. Jeżeli jednak dzieci są starsze, to historię można podzielić jeszcze bardziej. Np. historię Piastów można podzielić na okres od Mieszka I do Bolesława Krzywoustego, potem na okres rozbicia dzielnicowego, a potem okres od Władysława Łokietka do Kazimierza Wielkiego. Dodatkowo w okresie przejścia pomiędzy dynastią Piastów i Jagiellonów w Polsce rządzili królowie z dynastii Andegaweńskiej, czyli Ludwik Węgierski i Jadwiga. Byli oni jednak z rodziny Piastów i aby nie komplikować dzieciom można ich policzyć jako Piastów. Widzicie więc, że budując tak szkielet historii można spędzić dużo czasu. Jest to ważna część, bo pozwala poukładać królów i wydarzenia, ale z drugiej strony jest to część najbardziej nudna. Warto więc uprościć ją do poziomu dziecka i nie przesadzać z dokładnością. Tyle może nauki na dzisiaj. Miałem w tym tygodniu przyjemność przeprowadzić lekcję historii przez Skype’a. Na lekcję zaprosiła mnie mama Wojtka z Poznania, który ma 8 lat. Chciałbym przy tej okazji pozdrowić Wojtka i jego mamę Emilię. Wojtek ma świetną pamięć i bardzo dużo zapamiętał. Jego mama twierdzi, że to zasługa moich podkastów, ale ja myślę, że to także chęć Wojtka oraz wsparcie rodziców. Ulubionym królem Wojtka jest Władysław Jagiełło. Fajnie jest poznać słuchaczy naszego podkastu. Jeszcze raz pozdrawiam Wojtka i jego rodziców oraz oczywiście wszystkich słuchaczy zarówno tych najmłodszych jak i tych starszych. Przypominam, że możecie nagrać pozdrowienia do naszego podkastu. Jeżeli nie potraficie tego, możemy połączyć się przez internet i ja nagram to na odległość. W ten sposób będziemy mogli się poznać i razem zachęcać do uczenia się historii. Podkast można wesprzeć materialnie na patronite. Pierwszy stopień to tylko 3 zł. Podkast nagrywam za darmo, ale mam koszty. Płacę za stronę internetową oraz za miejsce na kolejne odcinki na spreakerze. Najlepszym jednak wsparciem będzie gdy opowiecie innym o tym podkaście i może nawet pomożecie im, bo wiele osób nie wie co to jest podkast. Przy tej okazji chciałbym powiedzieć, że 30 września przypada Międzynarodowy Dzień Podkastów. Podkasty to takie audycje jak moja. Jest ich bardzo wiele i poruszają wiele tematów. Jest to takie radio, w którym to słuchacz wybiera czego będzie słuchał. Wiele osób nie wiem jak się słucha podkastów. Jeżeli więc możesz to pomóż im i pokaż im naszą audycję oraz inne, które uważasz za ciekawe.
Porządek w głowie czyli jak zapamiętać tych wszystkich królów.
Dziś chciałbym wam opowiedzieć o czymś co warto zrobić na początku nauki historii. Historia Polski jest dość długa, bo ma aż 1000 lat. Historia Stanów Zjednoczonych jest co najmniej o połowę krótsza. Gdy się uczycie o kolejnym królu to po jakimś czasie mogą się oni pomieszać. Co więc można zrobić. Należy ich sobie poukładać w głowie. Czy w waszych pokojach zawsze jest porządek? Pewnie zauważyliście, że trudno znaleźć jakąś zabawkę, gdy jest bałagan. Tak samo jest z królami w naszej pamięci. Jak ich nie uporządkujemy to nam się pomieszają. Czy jednak można zrobić porządek nie mając szafki do której się wkłada zabawki? Albo skrzynki czy czegoś jeszcze innego? Dziś chciałbym wam dać taką szafkę na królów, a w zasadzie trzy szafki. Królów, którzy rządzili w Polsce można podzielić na trzy grupy. Najpierw w Polsce rządziła dynastia Piastów, potem dynastia Jagiellonów. Ale czy wy wiecie co to jest dynastia?
Dynastia to taka rodzina, która rządzi. Tak więc gdy mówimy, że rządziła dynastia Piastów to znaczy, że wtedy rządzili królowie z tej rodziny. Założycielem tej rodziny miał być Piast Kołodziej.
Później w Polsce rządziła dynastia Jagiellonów. Jej nazwa wzięła się od pierwszego króla w tej dynastii, czyli od Władysława Jagiełły. Po dynastii Jagiellonów byli królowie elekcyjni.
Ale może chcielibyście wiedzieć dlaczego skończyła się dynastia Piastów, a potem dynastia Jagiellonów? Ostatnim królem dynastii Piastów był Kazimierz Wielki, a był on ostatnim, bo nie miał synów. Tak samo było z ostatnim królem dynastii Jagiellonów. Był nim Zygmunt August, który także nie miał miał synów. Tak naprawdę to on wcale nie miał dzieci, choć miał aż trzy żony.
Tak więc dynastia Piastów skończyła się gdy zmarł Kazimierz Wielki. A dynastia Jagiellonów skończyła się gdy umarł Zygmunt August.
Potem w Polsce rządzili królowie elekcyjni. Elekcja to jest to samo co wybory. Tak jak dzisiaj ludzie wybierają prezydenta tak w tamtych czasach wybierano króla.
Tak więc jak będziecie się uczyć o nowym królu to zawsze zapytajcie do której z tych trzech szafek go włożyć? Czy jest to król z dynastii Piastów, czy z dynastii Jagiellonów, a może król elekcyjny?
Oczywiście nie musicie tego robić, ale jeżeli będziecie mieć bałagan w głowie to wam się ci królowie pomieszają. Oczywiście na każdej takiej półce też warto zrobić porządek i np. na półce Piastów najpierw postawić Mieszka I, potem Bolesława Chrobrego, później Mieszka II itd.
Tak więc warto mieć w głowie takie szafki, w których będzie się układać królów. Oczywiście historia Polski nie kończy się na tych szafkach. Później trzeba dostawić jeszcze co najmniej trzy kolejne szafki. Po królach elekcyjnych przyszły zabory i Polacy walczyli o wolność przez 123 lata. Tak więc czwarta szafka to zabory czyli 123 lata, kiedy Polska była podzielona na trzy części. Potem jest piąta szafka, czyli okres międzywojenny. Tak się nazywa bo to było 21 lat pomiędzy I i II wojną światową. A na koniec jest ostatnia szósta szafka, w której można trzymać wszystko co się wydarzyło po II wojnie światowej aż do dzisiaj.
Sprawdźmy więc jak to robić. Mamy więc króla Bolesława Śmiałego. Należał on do dynastii Piastów, a więc wstawiamy go do pierwszej szafki. Król Władysław Warneńczyk był Jagiellonem, a więc kładziemy go do drugiej szafki. Jan III Sobieski był królem elekcyjnym, a więc wstawiamy go do trzeciej szafki. Gdy mówimy o czasach gdy powstał polski hymn to mówimy o czasach zaborów, a więc czwartej szafce. Z kolei Józef Piłsudski i “Cud nad Wisłą” to okres międzywojenny czyli piąta szafka. A pierwszy Polak poleciał w kosmos po II wojnie światowej, a więc wkładamy go do szóstej czyli ostatniej szafki.
Ja podzieliłem historię Polski na 6 części, ale wy możecie ją podzielić na więcej części. Co jest ważne? Ważne, aby mieć w głowie porządek.
Może teraz kilka słów do rodziców. Dobrze aby dzieci poznały główne podziały historii Polski. Może to być 6 części, które tutaj podałem. Jest to dobry podział dla małych dzieci. Jeżeli jednak dzieci są starsze, to historię można podzielić jeszcze bardziej. Np. historię Piastów można podzielić na okres od Mieszka I do Bolesława Krzywoustego, potem na okres rozbicia dzielnicowego, a potem okres od Władysława Łokietka do Kazimierza Wielkiego. Dodatkowo w okresie przejścia pomiędzy dynastią Piastów i Jagiellonów w Polsce rządzili królowie z dynastii Andegaweńskiej, czyli Ludwik Węgierski i Jadwiga. Byli oni jednak z rodziny Piastów i aby nie komplikować dzieciom można ich policzyć jako Piastów. Widzicie więc, że budując tak szkielet historii można spędzić dużo czasu. Jest to ważna część, bo pozwala poukładać królów i wydarzenia, ale z drugiej strony jest to część najbardziej nudna. Warto więc uprościć ją do poziomu dziecka i nie przesadzać z dokładnością.
Tyle może nauki na dzisiaj.
Miałem w tym tygodniu przyjemność przeprowadzić lekcję historii przez Skype’a. Na lekcję zaprosiła mnie mama Wojtka z Poznania, który ma 8 lat. Chciałbym przy tej okazji pozdrowić Wojtka i jego mamę Emilię. Wojtek ma świetną pamięć i bardzo dużo zapamiętał. Jego mama twierdzi, że to zasługa moich podkastów, ale ja myślę, że to także chęć Wojtka oraz wsparcie rodziców. Ulubionym królem Wojtka jest Władysław Jagiełło. Fajnie jest poznać słuchaczy naszego podkastu. Jeszcze raz pozdrawiam Wojtka i jego rodziców oraz oczywiście wszystkich słuchaczy zarówno tych najmłodszych jak i tych starszych. Przypominam, że możecie nagrać pozdrowienia do naszego podkastu. Jeżeli nie potraficie tego, możemy połączyć się przez internet i ja nagram to na odległość. W ten sposób będziemy mogli się poznać i razem zachęcać do uczenia się historii.
Podkast można wesprzeć materialnie na patronite. Pierwszy stopień to tylko 3 zł. Podkast nagrywam za darmo, ale mam koszty. Płacę za stronę internetową oraz za miejsce na kolejne odcinki na spreakerze. Najlepszym jednak wsparciem będzie gdy opowiecie innym o tym podkaście i może nawet pomożecie im, bo wiele osób nie wie co to jest podkast.
Przy tej okazji chciałbym powiedzieć, że 30 września przypada Międzynarodowy Dzień Podkastów. Podkasty to takie audycje jak moja. Jest ich bardzo wiele i poruszają wiele tematów. Jest to takie radio, w którym to słuchacz wybiera czego będzie słuchał. Wiele osób nie wiem jak się słucha podkastów. Jeżeli więc możesz to pomóż im i pokaż im naszą audycję oraz inne, które uważasz za ciekawe.

29 - Wrzesień 1939
2018-09-11 12:42:28

Nie wiem czy wiecie, ale II wojna światowa zaczęła się w Polsce. Gdy będziecie słuchać tego podkastu spójrzcie na mapę, którą przygotowałem. Będzie ona w naszej grupie na facebooku oraz na stronie podkastu. Będzie ona też okładką tej audycji. Na tej mapie widać, że Niemcy byli na północy czyli na górze mapy oraz na zachodzie czyli po lewej stronie mapy. Na dole czyli na południu były Czechy, które wtedy należały już do Niemiec. Hitler zaatakował Polskę w 1939, a Czechy rok wcześniej czyli w 1938. Na dole też była Słowacja, która była sojusznikiem Hitlera. Sojusznik to taki przyjaciel. Gdy więc Hitler zaatakował Polskę z północy i zachodu to także Słowacja zaatakowała Polskę od południa. U góry mapy był też Gdańsk. Ale on nie należał ani do Polaków, ani do Niemców. Gdańsk był wolnym miastem, to znaczy, że był on wtedy takim malutkim państwem. Byli tam i Polacy, i Niemcy. Niektórzy uważają, że właśnie tam w Gdańsku zaczęła się II wojna światowa. Niemcy zaatakowali tam Polskich żołnierzy na Westerplatte. Zaatakowali też polską pocztę w tym mieście. Polska miała sojuszników. Sojusznicy to tacy przyjaciele. Nasi sojusznicy czyli Francja i Anglia obiecali pomóc Polsce, gdy zaatakuje ją Hitler. Niestety wypowiedzieli tylko wojnę, ale poza tym nie zrobili nic. Byli to bardzo kiepscy sojusznicy. Później 17 września dołączyli do nich Rosjanie i zaatakowali Polskę od wschodu. Tak więc Polska była atakowana z czterech stron świata: z północy i zachodu przez Niemców, z południa przez Słowaków, a ze wschodu przez Rosjan. Polacy mogli zostać i być pod okupacją Niemiecką i Rosyjską, albo uciec. Ale gdzie mogli uciec jeżeli byli atakowani z czterech stron świata? Spójrzcie na mapę - do których krajów mogli uciec polscy żołnierze? W 1939 roku Polska była w bardzo kiepskiej sytuacji. Gdy we wrześniu zaatakowali Niemcy mogli to zrobić z trzech kierunków z północy, z zachodu oraz z południa. Później dołączyli do nich Rosjanie i zaatakowali od wschodu. Polacy mogli uciec tylko na Litwę, na Węgry albo do Rumunii. Niestety przed wojną Polacy pokłócili się z Litwinami. Pokłócili się o takie miasto, które się nazywa Wilno. W każdym bądź razie Litwini nie za bardzo lubili Polaków. Polscy żołnierze wycofywali się z okrążenia głównie na Węgry i do Rumunii. Niestety te dwa kraje współpracowały z Hitlerem. Gdy polscy żołnierze tam weszli zostali rozbrojeni. Niemcy kazali im pilnować tych żołnierzy, którzy zostali zamknięci do obozów. Czy Węgrzy i Rumuni trzymali tam Polaków? Węgry i Rumunia bali się Hitlera więc posłuchali go i zamknęli Polaków do obozów, ale tylko udawali, że pilnują ich. Polacy mogli sobie wyjść z tych obozów i nikt ich nie gonił. W ten sposób Węgrzy i Rumuni mogli powiedzieć Hitlerowi, że zamknęli Polaków, co było prawdą. Przymykali jednak oko i udawali, że nie widzą jak Polacy uciekali z tych obozów. Właśnie przez takie obozy przeszli żołnierze, którzy później walczyli w Norwegii w bitwie o Narvik, czy w obronie Francji jak generał Maczek, czy wreszcie polscy lotnicy, którzy bronili później Anglii jak ci z dywizjonu 303. Ci żołnierze musieli wycofać się z Polski, bo tam byli okrążeni, ale wcale nie przestali walczyć. Walczyli z Niemcami wszędzie gdzie się dało wierząc, że jak pokonają Hitlera to i Polska zostanie wyzwolona. Wielu polskich żołnierzy zginęło we wrześniu 1939 roku. Wielu z nich dostało się do obozów niemieckich. Inni dostali się do obozów na Węgrzech czy w Rumunii. A co w tym czasie działo się z normalnymi ludźmi, czyli co się działo z cywilami? O tym powiemy sobie w następnej audycji. Dzisiaj powiedzieliśmy sobie co się stało we wrześniu 1939 roku. 1 września Niemcy zaatakowali Polskę. 3 września Anglia i Francja wypowiedziały wojnę Niemcom, ale nie zrobiły nic więcej. Tak więc Polacy walczyli sami i bronili się bardzo dzielnie. Niestety, kiedy już udawało się zatrzymać Hitlera i jego niemieckie wojsko wtedy od wschodu uderzyli na nas Rosjanie. Część polskich żołnierzy wycofała się do Rumunii i na Węgry. Nie przestali oni walczyć i walczyli w Norwegii, Francji, Anglii, Afryce, we Włoszech i wielu innych miejscach mając nadzieję, że gdy pokonają tam Niemców to i Polska zostanie wyzwolona. Wojna trwała 6 lat i prawie tyle samo trwała okupacja Polski. Jak się wtedy żyło powiemy sobie w jednym z kolejnych audycji. Teraz dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę oraz na naszą grupę na facebooku. W obu miejscach do tego podkastu będzie można ściągnąć mapę Polski z 1939 roku. Jest ona trochę inna niż dzisiejsza mapa Polski. Ciekawe czy będziecie w stanie znaleźć wszystkie różnice pomiędzy tymi mapami. Mapę możecie znaleźć pod adresem historiawgdzieci.pl/29. Link będzie w notatkach. https://patronite.pl/historia-dla-dzieci https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci http://historiawgdzieci.pl/
Nie wiem czy wiecie, ale II wojna światowa zaczęła się w Polsce.
Gdy będziecie słuchać tego podkastu spójrzcie na mapę, którą przygotowałem. Będzie ona w naszej grupie na facebooku oraz na stronie podkastu. Będzie ona też okładką tej audycji. Na tej mapie widać, że Niemcy byli na północy czyli na górze mapy oraz na zachodzie czyli po lewej stronie mapy. Na dole czyli na południu były Czechy, które wtedy należały już do Niemiec. Hitler zaatakował Polskę w 1939, a Czechy rok wcześniej czyli w 1938. Na dole też była Słowacja, która była sojusznikiem Hitlera. Sojusznik to taki przyjaciel. Gdy więc Hitler zaatakował Polskę z północy i zachodu to także Słowacja zaatakowała Polskę od południa.
U góry mapy był też Gdańsk. Ale on nie należał ani do Polaków, ani do Niemców.
Gdańsk był wolnym miastem, to znaczy, że był on wtedy takim malutkim państwem. Byli tam i Polacy, i Niemcy. Niektórzy uważają, że właśnie tam w Gdańsku zaczęła się II wojna światowa. Niemcy zaatakowali tam Polskich żołnierzy na Westerplatte. Zaatakowali też polską pocztę w tym mieście.
Polska miała sojuszników. Sojusznicy to tacy przyjaciele. Nasi sojusznicy czyli Francja i Anglia obiecali pomóc Polsce, gdy zaatakuje ją Hitler. Niestety wypowiedzieli tylko wojnę, ale poza tym nie zrobili nic. Byli to bardzo kiepscy sojusznicy.
Później 17 września dołączyli do nich Rosjanie i zaatakowali Polskę od wschodu. Tak więc Polska była atakowana z czterech stron świata: z północy i zachodu przez Niemców, z południa przez Słowaków, a ze wschodu przez Rosjan.
Polacy mogli zostać i być pod okupacją Niemiecką i Rosyjską, albo uciec. Ale gdzie mogli uciec jeżeli byli atakowani z czterech stron świata? Spójrzcie na mapę - do których krajów mogli uciec polscy żołnierze?
W 1939 roku Polska była w bardzo kiepskiej sytuacji. Gdy we wrześniu zaatakowali Niemcy mogli to zrobić z trzech kierunków z północy, z zachodu oraz z południa. Później dołączyli do nich Rosjanie i zaatakowali od wschodu. Polacy mogli uciec tylko na Litwę, na Węgry albo do Rumunii. Niestety przed wojną Polacy pokłócili się z Litwinami. Pokłócili się o takie miasto, które się nazywa Wilno. W każdym bądź razie Litwini nie za bardzo lubili Polaków. Polscy żołnierze wycofywali się z okrążenia głównie na Węgry i do Rumunii. Niestety te dwa kraje współpracowały z Hitlerem. Gdy polscy żołnierze tam weszli zostali rozbrojeni. Niemcy kazali im pilnować tych żołnierzy, którzy zostali zamknięci do obozów. Czy Węgrzy i Rumuni trzymali tam Polaków?
Węgry i Rumunia bali się Hitlera więc posłuchali go i zamknęli Polaków do obozów, ale tylko udawali, że pilnują ich. Polacy mogli sobie wyjść z tych obozów i nikt ich nie gonił. W ten sposób Węgrzy i Rumuni mogli powiedzieć Hitlerowi, że zamknęli Polaków, co było prawdą. Przymykali jednak oko i udawali, że nie widzą jak Polacy uciekali z tych obozów. Właśnie przez takie obozy przeszli żołnierze, którzy później walczyli w Norwegii w bitwie o Narvik, czy w obronie Francji jak generał Maczek, czy wreszcie polscy lotnicy, którzy bronili później Anglii jak ci z dywizjonu 303. Ci żołnierze musieli wycofać się z Polski, bo tam byli okrążeni, ale wcale nie przestali walczyć. Walczyli z Niemcami wszędzie gdzie się dało wierząc, że jak pokonają Hitlera to i Polska zostanie wyzwolona.
Wielu polskich żołnierzy zginęło we wrześniu 1939 roku. Wielu z nich dostało się do obozów niemieckich. Inni dostali się do obozów na Węgrzech czy w Rumunii. A co w tym czasie działo się z normalnymi ludźmi, czyli co się działo z cywilami? O tym powiemy sobie w następnej audycji.
Dzisiaj powiedzieliśmy sobie co się stało we wrześniu 1939 roku. 1 września Niemcy zaatakowali Polskę. 3 września Anglia i Francja wypowiedziały wojnę Niemcom, ale nie zrobiły nic więcej. Tak więc Polacy walczyli sami i bronili się bardzo dzielnie. Niestety, kiedy już udawało się zatrzymać Hitlera i jego niemieckie wojsko wtedy od wschodu uderzyli na nas Rosjanie. Część polskich żołnierzy wycofała się do Rumunii i na Węgry. Nie przestali oni walczyć i walczyli w Norwegii, Francji, Anglii, Afryce, we Włoszech i wielu innych miejscach mając nadzieję, że gdy pokonają tam Niemców to i Polska zostanie wyzwolona. Wojna trwała 6 lat i prawie tyle samo trwała okupacja Polski. Jak się wtedy żyło powiemy sobie w jednym z kolejnych audycji.
Teraz dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę oraz na naszą grupę na facebooku. W obu miejscach do tego podkastu będzie można ściągnąć mapę Polski z 1939 roku. Jest ona trochę inna niż dzisiejsza mapa Polski. Ciekawe czy będziecie w stanie znaleźć wszystkie różnice pomiędzy tymi mapami. Mapę możecie znaleźć pod adresem historiawgdzieci.pl/29. Link będzie w notatkach.

https://patronite.pl/historia-dla-dzieci

https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci

http://historiawgdzieci.pl/

28 - Obrona Wizny
2018-08-28 16:28:58

Dziś będziemy oczywiście mówić o historii Polski, ale powiemy sobie trochę także o historii starożytnej Grecji. Dlaczego? Kiedy Hitler zaatakował Polskę w 1939 roku polscy żołnierze bronili się tak dzielnie jak kiedyś 300 Spartan w starożytnej Grecji. Czy słyszeliście o tych 300 Spartanach? Milionowa armia Persów nie mogła pokonać małej grupy wojowników Greckich. Niektóre źródła mówią, że tego wąwozu broniło tylko 300 Greków ze Sparty. Tych 300 Spartan broniło wąwozu Termopile przez 2 dni. Wąwóz to takie wąskie przejście między górami. Dzięki temu, że tam było wąsko Persowie mogli atakować Greków tylko z przodu. Do ataku ruszyły kolejne szeregi Persów, ale wszyscy ginęli. W końcu trzeciego dnia jeden z Greków zdradził Persom jak górską ścieżką przejść na tyły Spartan. Tych 300 Spartan oraz ich król Leonidas postanowiło walczyć do końca. Wszyscy oni zginęli, ale dali swoim ludziom czas przygotować się do bitwy. Ci Spartanie byli bardzo odważni i nie bali się niczego. Persowie straszyli ich swoją liczbą. Mówili np., że mają tylu łuczników, że jak ci wszyscy łucznicy wystrzelą strzały z łuku w Spartan to tych strzał będzie tyle, że zasłonią słońce. Na to jeden ze Spartan o imieniu Dienekes odpowiedział: “Świetnie, będziemy walczyć w cieniu”. Spartanie nie bali się niczego nawet śmierci. Ale dlaczego o nich opowiadamy na historii Polski. Jedna z bitew wojny obronnej w 1939 roku jest nazywana właśnie polskimi Termopilami. Ale dlaczego? Występuje wiele podobieństw. Np. 300 Spartan walczyło przeciwko ogromnej armii Persów. Tak samo było podczas obrony Wizny czyli polskich Termopil. Spartan było tylko 300, a Polaków broniących Wizny było około 370. Grecy wykorzystali wąwóz, aby Persowie nie zaszli ich z tyłu, a Polacy wykorzystali bagna i mokradła nad rzeką Narew. 300 Spartan broniło się przez 3 dni, a 370 Polaków broniło się przez 4 dni. Wszyscy Spartanie zginęli broniąc przejścia przez wąwóz Termopile, zginął też ich król Leonidas. Podobnie było podczas obrony Wizny, Polscy żołnierze walczyli do końca. Zginął ich dowódca Władysław Raginis, a do niewoli dostali się tylko ranni żołnierze polscy, którzy z powodu ran nie mogli już walczyć dalej. Dzieki powstrzymaniu armii perskiej przez 300 Spartan reszta Greków mogła przygotować swoje wojska, podobnie też było podczas obrony Wizny. Polscy żołnierze walczyli tam dając czas wojskom z tyłu do przygotowania się. Może przypomnijmy trochę historii II wojny światowej. Zaczęła się ona od ataku Niemców na Polskę 1 września 1939 roku. Polacy dzielnie bronili się cały wrzesień. Obrona Wizny o której dzisiaj mówiliśmy toczyła się w dniach od 7 do 10 września 1939 roku. Polakami dowodził Władysław Raginis, który zginął broniąc Wizny. Walczył do końca tak jak w starożytności król Sparty Leonidas, który zginął broniąc przejścia przez wąwóz Termopile. Przeciwko Polakom walczyły siły niemieckie w sile 42 tysięcy żołnierzy. Mieli oni 350 czołgów i jeszcze do tego 675 dział oraz samoloty. Niemcami kierował najlepszy niemiecki generał Heinz Guderian. To on wymyślił blitzkrieg, czyli wojnę błyskawiczną. Jak się jednak okazało wojna błyskawiczna nie zadziałała nad Wizną i Polakom, których było tylko 370 udało się zatrzymać niemieckie czołgi na 4 dni. O tej bitwie opowiada kilka piosenek. Najbardziej jest chyba znana piosenka szwedzkiego zespołu Sabaton pt. “Forty to one” czyli 40 do jednego. Te 40 do jednego oznacza, że na jednego polskiego żołnierza przypadało 40 żołnierzy niemieckich. Inne wyliczenia mówią, że na jednego Polaka przypadało aż 58 Niemców, a niektóre mówią aż o 113 żołnierzach Hitlera przypadających na jednego Polaka. Co zapamiętaliście z dzisiejszej lekcji? Co się wydarzyło w wąwozie Termopile w 480 roku p.n.e.? Tam 300 Spartan broniło przejścia przed ogromną armią Perską. A co się wydarzyło podczas obrony Wizny? 370 polskich żołnierzy broniło przejścia przez Narew przed 42 tysięczną armią niemiecką. Dziękuję wam za wysłuchanie. Jeżeli chcielibyście usłyszeć swój głos w naszej audycji poproście rodziców o pomoc. W następnych odcinkach będzie możliwość umieszczenia nagrania nazwy naszego podkastu czyli “Historia Polski dla dzieci oraz według dzieci” wraz z pozdrowieniami. Kolejność umieszczania tych pozdrowień będzie uzależniona od kolejności przychodzenia takich nagrań oraz czy będzie w nich jakaś wiedza historyczna. Np. jakieś dziecko mogłoby wraz z rodzicami nagrać tekst: “Historia Polski dla dzieci oraz według dzieci. Pozdrowienia od Jacka z Poznania”, ale lepiej byłoby dodać coś z historii np. “Historia Polski dla dzieci oraz według dzieci. Pozdrowienia od Zosi z Poznania, miasta, które prawa miejskie dostało w 1253 roku”. Takie nagranie można zrobić na zwykłym telefonie, a następnie przesłać mi nagrany plik. To taki pomysł dla każdego. Zapraszam na stronę internetową, zamkniętą grupę na facebooku oraz profil na patronite.pl. Wszystkie linki będą w notatkach. https://patronite.pl/historia-dla-dzieci https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci http://historiawgdzieci.pl/
Dziś będziemy oczywiście mówić o historii Polski, ale powiemy sobie trochę także o historii starożytnej Grecji. Dlaczego? Kiedy Hitler zaatakował Polskę w 1939 roku polscy żołnierze bronili się tak dzielnie jak kiedyś 300 Spartan w starożytnej Grecji. Czy słyszeliście o tych 300 Spartanach?
Milionowa armia Persów nie mogła pokonać małej grupy wojowników Greckich. Niektóre źródła mówią, że tego wąwozu broniło tylko 300 Greków ze Sparty.
Tych 300 Spartan broniło wąwozu Termopile przez 2 dni. Wąwóz to takie wąskie przejście między górami. Dzięki temu, że tam było wąsko Persowie mogli atakować Greków tylko z przodu. Do ataku ruszyły kolejne szeregi Persów, ale wszyscy ginęli. W końcu trzeciego dnia jeden z Greków zdradził Persom jak górską ścieżką przejść na tyły Spartan. Tych 300 Spartan oraz ich król Leonidas postanowiło walczyć do końca. Wszyscy oni zginęli, ale dali swoim ludziom czas przygotować się do bitwy. Ci Spartanie byli bardzo odważni i nie bali się niczego. Persowie straszyli ich swoją liczbą. Mówili np., że mają tylu łuczników, że jak ci wszyscy łucznicy wystrzelą strzały z łuku w Spartan to tych strzał będzie tyle, że zasłonią słońce. Na to jeden ze Spartan o imieniu Dienekes odpowiedział: “Świetnie, będziemy walczyć w cieniu”. Spartanie nie bali się niczego nawet śmierci. Ale dlaczego o nich opowiadamy na historii Polski. Jedna z bitew wojny obronnej w 1939 roku jest nazywana właśnie polskimi Termopilami. Ale dlaczego? Występuje wiele podobieństw. Np. 300 Spartan walczyło przeciwko ogromnej armii Persów. Tak samo było podczas obrony Wizny czyli polskich Termopil. Spartan było tylko 300, a Polaków broniących Wizny było około 370. Grecy wykorzystali wąwóz, aby Persowie nie zaszli ich z tyłu, a Polacy wykorzystali bagna i mokradła nad rzeką Narew. 300 Spartan broniło się przez 3 dni, a 370 Polaków broniło się przez 4 dni. Wszyscy Spartanie zginęli broniąc przejścia przez wąwóz Termopile, zginął też ich król Leonidas. Podobnie było podczas obrony Wizny, Polscy żołnierze walczyli do końca. Zginął ich dowódca Władysław Raginis, a do niewoli dostali się tylko ranni żołnierze polscy, którzy z powodu ran nie mogli już walczyć dalej. Dzieki powstrzymaniu armii perskiej przez 300 Spartan reszta Greków mogła przygotować swoje wojska, podobnie też było podczas obrony Wizny. Polscy żołnierze walczyli tam dając czas wojskom z tyłu do przygotowania się.
Może przypomnijmy trochę historii II wojny światowej. Zaczęła się ona od ataku Niemców na Polskę 1 września 1939 roku. Polacy dzielnie bronili się cały wrzesień. Obrona Wizny o której dzisiaj mówiliśmy toczyła się w dniach od 7 do 10 września 1939 roku. Polakami dowodził Władysław Raginis, który zginął broniąc Wizny. Walczył do końca tak jak w starożytności król Sparty Leonidas, który zginął broniąc przejścia przez wąwóz Termopile. Przeciwko Polakom walczyły siły niemieckie w sile 42 tysięcy żołnierzy. Mieli oni 350 czołgów i jeszcze do tego 675 dział oraz samoloty. Niemcami kierował najlepszy niemiecki generał Heinz Guderian. To on wymyślił blitzkrieg, czyli wojnę błyskawiczną. Jak się jednak okazało wojna błyskawiczna nie zadziałała nad Wizną i Polakom, których było tylko 370 udało się zatrzymać niemieckie czołgi na 4 dni. O tej bitwie opowiada kilka piosenek. Najbardziej jest chyba znana piosenka szwedzkiego zespołu Sabaton pt. “Forty to one” czyli 40 do jednego. Te 40 do jednego oznacza, że na jednego polskiego żołnierza przypadało 40 żołnierzy niemieckich. Inne wyliczenia mówią, że na jednego Polaka przypadało aż 58 Niemców, a niektóre mówią aż o 113 żołnierzach Hitlera przypadających na jednego Polaka.
Co zapamiętaliście z dzisiejszej lekcji? Co się wydarzyło w wąwozie Termopile w 480 roku p.n.e.? Tam 300 Spartan broniło przejścia przed ogromną armią Perską. A co się wydarzyło podczas obrony Wizny? 370 polskich żołnierzy broniło przejścia przez Narew przed 42 tysięczną armią niemiecką.

Dziękuję wam za wysłuchanie. Jeżeli chcielibyście usłyszeć swój głos w naszej audycji poproście rodziców o pomoc. W następnych odcinkach będzie możliwość umieszczenia nagrania nazwy naszego podkastu czyli “Historia Polski dla dzieci oraz według dzieci” wraz z pozdrowieniami. Kolejność umieszczania tych pozdrowień będzie uzależniona od kolejności przychodzenia takich nagrań oraz czy będzie w nich jakaś wiedza historyczna. Np. jakieś dziecko mogłoby wraz z rodzicami nagrać tekst: “Historia Polski dla dzieci oraz według dzieci. Pozdrowienia od Jacka z Poznania”, ale lepiej byłoby dodać coś z historii np. “Historia Polski dla dzieci oraz według dzieci. Pozdrowienia od Zosi z Poznania, miasta, które prawa miejskie dostało w 1253 roku”. Takie nagranie można zrobić na zwykłym telefonie, a następnie przesłać mi nagrany plik. To taki pomysł dla każdego. Zapraszam na stronę internetową, zamkniętą grupę na facebooku oraz profil na patronite.pl. Wszystkie linki będą w notatkach.

https://patronite.pl/historia-dla-dzieci

https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci

http://historiawgdzieci.pl/

Informacja dotycząca prawa autorskich: Wszelka prezentowana tu zawartość podkastu jest własnością jego autora

Wyszukiwanie

Kategorie