GPS - Globalny Punkt Spojrzenia w Radiu Lublin
Audycja o oddziaływaniu globalnego na lokalne i lokalnego na globalne. Rozmawiamy w poszukiwaniu orientacji w gąszczu problemów współczesnego świata.
Zaprasza Grzegorz Gil.
Kategorie:
Rządowe
Rządowe
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o Turcji wobec Syrii i Ukrainy
2025-01-13 18:00:00
Operacja „Tarcza Eufratu” czy „Gałązka Oliwna” mogłyby być tytułami gier komputerowych, ale nie są. To nazwy operacji wojskowych Turcji na terenie Syrii Assada, która rozpadła się jak domek z kart w końcu 2024 r.
Jakie są dziś interesy Turcji w Syrii i czy Erdogan ma wolną rękę w zaprowadzaniu porządków na swojej południowej granicy? Czy jest on nadal gotowy gościć rozmowy pokojowe między Ukrainą a Rosją? A może mógłby on
odegrać w nich rolę mediatora, który przybliży nas pokoju?
Na rozmowę z dr Aleksandrą Spancerską (PISM) zaprasza Grzegorz Gil.
Operacja „Tarcza Eufratu” czy „Gałązka Oliwna” mogłyby być tytułami gier komputerowych, ale nie są. To nazwy operacji wojskowych Turcji na terenie Syrii Assada, która rozpadła się jak domek z kart w końcu 2024 r.
Jakie są dziś interesy Turcji w Syrii i czy Erdogan ma wolną rękę w zaprowadzaniu porządków na swojej południowej granicy? Czy jest on nadal gotowy gościć rozmowy pokojowe między Ukrainą a Rosją? A może mógłby on odegrać w nich rolę mediatora, który przybliży nas pokoju?
Na rozmowę z dr Aleksandrą Spancerską (PISM) zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o stanie Rosji na początku 2025 roku
2025-01-06 20:14:15
Zastanawiamy się nad balastem, z jakim w Nowy Rok wchodzi Rosja Putina. To dla niego rok jubileuszowy, który zadedykował on już wszystkim „obrońcom ojczyzny”. Czy Putin jest „sigmą”, a jego system został już szczelnie domknięty? Czy Rosjanie są jeszcze w stanie wyjść
na ulice? Na co wskazują zaplanowane na Kremlu wydatki wojskowe na 2025 rok?
Na rozmowę o stanie Rosji z dr. Michałem Sadłowskim (UW, Centrum Badań nad Państwowością Rosyjską) oraz dr. Filipem Bryjką (PISM, ISM PAN) zaprasza Grzegorz Gil.
Zastanawiamy się nad balastem, z jakim w Nowy Rok wchodzi Rosja Putina. To dla niego rok jubileuszowy, który zadedykował on już wszystkim „obrońcom ojczyzny”. Czy Putin jest „sigmą”, a jego system został już szczelnie domknięty? Czy Rosjanie są jeszcze w stanie wyjść na ulice? Na co wskazują zaplanowane na Kremlu wydatki wojskowe na 2025 rok?
Na rozmowę o stanie Rosji z dr. Michałem Sadłowskim (UW, Centrum Badań nad Państwowością Rosyjską) oraz dr. Filipem Bryjką (PISM, ISM PAN) zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o dobru i pokoju na przełomie 2024/25 roku
2024-12-26 22:00:00
„Pokój i dobro” – to franciszkańskie pozdrowienie zawiera w sobie to, co niezbędne dla każdego człowieka. W tym GPS pozwolimy sobie jednak na odwrócenie kolejności i rozmowę najpierw o dobru (dobroczynności), a nieco później o pokoju (lub niepokoju) w polityce międzynarodowej. Co łączy Boże Narodzenie z dobroczynnością? Czy chrześcijanin powinien czynić dobro, czy też może być to dla niego jedynie działalność fakultatywna? W drugiej części audycji spróbujemy podsumować mijający rok, szukając wydarzeń, które określą trendy i kierunki w polityce światowej. Wybór Donalda Trumpa, 1000 dni wojny na Ukrainie, upadek Syrii Assada… O dobroczynności, domach nadziei oraz pomaganiu Ukrainie, a także pokoju i niepokojach na progu 2025 roku porozmawiamy z ks. Mieczysławem Puzewiczem (Centrum Wolontariatu w Lublinie) oraz Bartłomiejem Radziejewskim (Nowa Konfederacja).
„Pokój i dobro” – to franciszkańskie pozdrowienie zawiera w sobie to, co niezbędne dla każdego człowieka. W tym GPS pozwolimy sobie jednak na odwrócenie kolejności i rozmowę najpierw o dobru (dobroczynności), a nieco później o pokoju (lub niepokoju) w polityce międzynarodowej. Co łączy Boże Narodzenie z dobroczynnością? Czy chrześcijanin powinien czynić dobro, czy też może być to dla niego jedynie działalność fakultatywna? W drugiej części audycji spróbujemy podsumować mijający rok, szukając wydarzeń, które określą trendy i kierunki w polityce światowej. Wybór Donalda Trumpa, 1000 dni wojny na Ukrainie, upadek Syrii Assada… O dobroczynności, domach nadziei oraz pomaganiu Ukrainie, a także pokoju i niepokojach na progu 2025 roku porozmawiamy z ks. Mieczysławem Puzewiczem (Centrum Wolontariatu w Lublinie) oraz Bartłomiejem Radziejewskim (Nowa Konfederacja).
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o cieniu Rosji w Bułgarii i na Bałtyku
2024-12-19 22:00:00
Choć w 2025 r. Bułgaria zostanie włączona do Strefy Schengen, należy wątpić, że przyczyni się to do ustabilizowania sytuacji w kraju, który targany jest kryzysem politycznym od 2021 roku. Czy październikowe wybory parlamentarne kończą czasy kryzysowe? Czy Bułgarzy są prorosyjscy a ich tożsamość niewiele różni się od używanego przez nich alfabetu? Czy wojna Rosji przeciwko Ukrainie zmniejszyła jej wpływy w Bułgarii? Akces Finlandii i Szwecji do NATO nie zmienił bałtyckiego statusu Rosji z Obwodem Królewieckim. W ostatnich miesiącach coraz częściej Morze Bałtyckie wymienia się w kontekście kreowania zagrożeń hybrydowych przez Rosję, której działania kładą się cieniem na bezpieczeństwie państw nordyckich i bałtyckich. Okazuje się, że incydent z chińskim masowcem Yi Peng 3 nie jest precedensem. Czym jest „flota cieni” i co wiąże ją z Rosją? Czy Bałtyk to tykająca bomba zegarowa?
Zapraszamy na rozmowę z dr. Spasimirem Domaradzkim (UW, IEŚ) oraz dr. Damianem Szacawą (UMCS, IEŚ).
Choć w 2025 r. Bułgaria zostanie włączona do Strefy Schengen, należy wątpić, że przyczyni się to do ustabilizowania sytuacji w kraju, który targany jest kryzysem politycznym od 2021 roku. Czy październikowe wybory parlamentarne kończą czasy kryzysowe? Czy Bułgarzy są prorosyjscy a ich tożsamość niewiele różni się od używanego przez nich alfabetu? Czy wojna Rosji przeciwko Ukrainie zmniejszyła jej wpływy w Bułgarii? Akces Finlandii i Szwecji do NATO nie zmienił bałtyckiego statusu Rosji z Obwodem Królewieckim. W ostatnich miesiącach coraz częściej Morze Bałtyckie wymienia się w kontekście kreowania zagrożeń hybrydowych przez Rosję, której działania kładą się cieniem na bezpieczeństwie państw nordyckich i bałtyckich. Okazuje się, że incydent z chińskim masowcem Yi Peng 3 nie jest precedensem. Czym jest „flota cieni” i co wiąże ją z Rosją? Czy Bałtyk to tykająca bomba zegarowa?
Zapraszamy na rozmowę z dr. Spasimirem Domaradzkim (UW, IEŚ) oraz dr. Damianem Szacawą (UMCS, IEŚ).
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o upadku Assada i kulturze Ukrainy czasów wojny
2024-12-12 22:46:00
„Jeśli bez Egiptu nie da się prowadzić wojny na Bliskim Wschodzie, to bez Syrii nie da się tam dogadywać pokoju” - te słowa Henry’ego Kissingera wydają się dziś wyjątkowo nieaktualne... Na naszych oczach reżim Bashara al-Assada zapadł się pod ziemię, jego armia rozpłynęła się w powietrzu, a Izrael niszczy pozostawiony przez nią sprzęt z obawy przed HTS. Jak wyjaśnić błyskawiczny upadek Assada i kto jest jego największym przegranym? Czy Syria może zdestabilizować Bliski Wschód?
Wśród rozmów nt. wojny Rosji przeciwko Ukrainie dominuje tematyka polityczno-wojskowa. Tymczasem celem rosyjskiej agresji jest anihilacja ukraińskiej tożsamości, w tym niszczenie spuścizny narodowej. Czy i jak wojna zmienia tożsamość Ukraińców? Jakie są ich największe innowacje społeczne czasów wojny?
O życiu Syrii po Assadzie oraz życiu kulturalnym na Ukrainie po 2022 r. porozmawiamy z prof. Łukaszem Fyderkiem (UJ) oraz Marią Piechowską (PISM). Zaprasza Grzegorz Gil.
„Jeśli bez Egiptu nie da się prowadzić wojny na Bliskim Wschodzie, to bez Syrii nie da się tam dogadywać pokoju” - te słowa Henry’ego Kissingera wydają się dziś wyjątkowo nieaktualne... Na naszych oczach reżim Bashara al-Assada zapadł się pod ziemię, jego armia rozpłynęła się w powietrzu, a Izrael niszczy pozostawiony przez nią sprzęt z obawy przed HTS. Jak wyjaśnić błyskawiczny upadek Assada i kto jest jego największym przegranym? Czy Syria może zdestabilizować Bliski Wschód?
Wśród rozmów nt. wojny Rosji przeciwko Ukrainie dominuje tematyka polityczno-wojskowa. Tymczasem celem rosyjskiej agresji jest anihilacja ukraińskiej tożsamości, w tym niszczenie spuścizny narodowej. Czy i jak wojna zmienia tożsamość Ukraińców? Jakie są ich największe innowacje społeczne czasów wojny?
O życiu Syrii po Assadzie oraz życiu kulturalnym na Ukrainie po 2022 r. porozmawiamy z prof. Łukaszem Fyderkiem (UJ) oraz Marią Piechowską (PISM). Zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o polityce po kazachsku i Kazachstanie w grze mocarstw
2024-12-05 22:46:00
„Kto ma wielu przyjaciół nie będzie pokonany przez swoich wrogów” - to jedno z kazachskich przysłów ukazujących mądrość ludową Kazachów, która przenosi się na politykę. Ich państwo pełni ważną rolę w polityce międzynarodowej z uwagi na swoje położenie, posiadane zasoby i praktykę balansowania pomiędzy silniejszymi od siebie.
Kto rządzi w Kazachstanie i czy Kazachowie mogą spać spokojnie u boku Rosji i ChRL? Nie brakuje opinii mówiących, że Kazachstan jest następny w kolejce po Ukrainie. Kim jest Kassym-Żomart Tokajew i co łączy go z Władimirem Putinem w kontekście ostatniej wizyty rosyjskiej delegacji w Astanie? Czym dla Kazachów jest OUBZ, a czym format C5? Czego od Kazachów mogliby nauczyć się Polacy?
Zapraszamy na rozmowę z Marcinem Popławskim (OSW) o polityce po kazachsku i „niejednoznacznym sojuszu” tego państwa.
„Kto ma wielu przyjaciół nie będzie pokonany przez swoich wrogów” - to jedno z kazachskich przysłów ukazujących mądrość ludową Kazachów, która przenosi się na politykę. Ich państwo pełni ważną rolę w polityce międzynarodowej z uwagi na swoje położenie, posiadane zasoby i praktykę balansowania pomiędzy silniejszymi od siebie.
Kto rządzi w Kazachstanie i czy Kazachowie mogą spać spokojnie u boku Rosji i ChRL? Nie brakuje opinii mówiących, że Kazachstan jest następny w kolejce po Ukrainie. Kim jest Kassym-Żomart Tokajew i co łączy go z Władimirem Putinem w kontekście ostatniej wizyty rosyjskiej delegacji w Astanie? Czym dla Kazachów jest OUBZ, a czym format C5? Czego od Kazachów mogliby nauczyć się Polacy?
Zapraszamy na rozmowę z Marcinem Popławskim (OSW) o polityce po kazachsku i „niejednoznacznym sojuszu” tego państwa.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o odstraszaniu jądrowym i tarczy antyrakietowej
2024-11-28 22:00:00
Myśl o wybuchu bomby jądrowej przeraża wszystkich nas bez wyjątku. Wskutek „Projektu Manhattan” japońskie miasto Hiroszima przestało istnieć 6 sierpnia 1945 r. Kilkanaście lat później grono mocarstw jądrowych rozrosło się, a „atom” stał się filarem odstraszania w systemie dwubiegunowym.
Czy i w jaki sposób koniec zimnej wojny i rozpad ZSRR zmieniły naturę odstraszania jądrowego? Z czego wynikają ostatnie zmiany doktryn nuklearnych Rosji i USA? Czym mierzyć dziś potencjał odstraszania i kto powinien się bać?
W drugiej części rozmowy spojrzymy na potencjał obrony powietrznej Polski i naszych sojuszników z NATO? Czy wieś Redzikowo (powiat słupski) jest dziś najbezpieczniejszym miejscem w Polsce? Ile trwała budowa bazy w Redzikowie i kto jest jej największym beneficjentem? O mieczu jądrowym i tarczy antyrakietowej porozmawiamy z dr. Wojciechem Lorenzem (PISM) oraz dr Beatą Górką-Winter (UW).
Myśl o wybuchu bomby jądrowej przeraża wszystkich nas bez wyjątku. Wskutek „Projektu Manhattan” japońskie miasto Hiroszima przestało istnieć 6 sierpnia 1945 r. Kilkanaście lat później grono mocarstw jądrowych rozrosło się, a „atom” stał się filarem odstraszania w systemie dwubiegunowym.
Czy i w jaki sposób koniec zimnej wojny i rozpad ZSRR zmieniły naturę odstraszania jądrowego? Z czego wynikają ostatnie zmiany doktryn nuklearnych Rosji i USA? Czym mierzyć dziś potencjał odstraszania i kto powinien się bać?
W drugiej części rozmowy spojrzymy na potencjał obrony powietrznej Polski i naszych sojuszników z NATO? Czy wieś Redzikowo (powiat słupski) jest dziś najbezpieczniejszym miejscem w Polsce? Ile trwała budowa bazy w Redzikowie i kto jest jej największym beneficjentem? O mieczu jądrowym i tarczy antyrakietowej porozmawiamy z dr. Wojciechem Lorenzem (PISM) oraz dr Beatą Górką-Winter (UW).
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o dronach wojujących i „Światach lękowych”
2024-11-21 22:00:00
Reaper, Bayraktar, Shahed. Drony. Do czego służą? Kto jest w nich ważniejszy: maszyna czy człowiek? Masa zniszczeń i strat osobowych w wojnie na Ukrainie to efekt pracy operatorów bezzałogowych statków powietrznych (UAV). Ale drony to znacznie więcej niż Ukraina czasów wojny. W jaki sposób „dronizacja” zmienia współczesne konflikty i politykę międzynarodową? Jedną z zalet płynących z wykorzystania dronów na polu walki jest ich efekt psychologiczny w postaci wywoływania lęku. Nie potrzebujemy jednak kontaktu z dronem, aby doświadczać lęku i przebodźcowania. Wystarczy, że stykamy się ze światem. O dronach walczących i poszukiwaniu równowagi psychicznej w świecie pełnym lęku porozmawiamy z Bartłomiejem Wypartowiczem (Defence24) oraz Mateuszem Grzeszczukiem (podcast Podróż bez Paszportu, autor książki pt. „Światy lękowe”).
Reaper, Bayraktar, Shahed. Drony. Do czego służą? Kto jest w nich ważniejszy: maszyna czy człowiek? Masa zniszczeń i strat osobowych w wojnie na Ukrainie to efekt pracy operatorów bezzałogowych statków powietrznych (UAV). Ale drony to znacznie więcej niż Ukraina czasów wojny. W jaki sposób „dronizacja” zmienia współczesne konflikty i politykę międzynarodową? Jedną z zalet płynących z wykorzystania dronów na polu walki jest ich efekt psychologiczny w postaci wywoływania lęku. Nie potrzebujemy jednak kontaktu z dronem, aby doświadczać lęku i przebodźcowania. Wystarczy, że stykamy się ze światem. O dronach walczących i poszukiwaniu równowagi psychicznej w świecie pełnym lęku porozmawiamy z Bartłomiejem Wypartowiczem (Defence24) oraz Mateuszem Grzeszczukiem (podcast Podróż bez Paszportu, autor książki pt. „Światy lękowe”).
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o niepokoju na Ukrainie i wojnie o Sahel
2024-11-14 22:16:00
Czas to wielkość fizyczna określająca następstwo zdarzeń oraz odstępy między nimi. Choć od objęcia władzy w USA przez Donalda Trumpa dzieli nas jeszcze nieco ponad dwa miesiące, wpływ zmiany gospodarza w Białym Domu
na bezpieczeństwo międzynarodowe rysuje się już dziś.
Jak na nowego prezydenta USA zareagowała ukraińska ulica, a jak politycy tego kraju? Czy szanse na wygraną Ukrainy rosną przy Donaldzie Trumpie?
Czy skala polskiej pomocy dla Ukrainy pozwoli nam wpływać na jej powojenny kształt?
W drugiej części GPS przeniesiemy się pod Saharę, aby zderzyć się z najbardziej niestabilnym regionem świata, w którym krzyżują się zagrożenia takie jak: konflikty, terroryzm, zmiany klimatyczne czy migracje. Czy Sahel, w którym były i są obecne także mocarstwa zewnętrzne, stanowi zagrożenie dla Europy?
O Ukrainie z perspektywy upływającego czasu oraz Sahelu widzianym przez pryzmat zagrożeń i walki o wpływy porozmawiamy z dr. Danielem Szeligowskim (PISM) oraz Pawłem Wójcikiem (współautor raportu „Wojna o
Sahel”).
Zaprasza Grzegorz Gil.
Czas to wielkość fizyczna określająca następstwo zdarzeń oraz odstępy między nimi. Choć od objęcia władzy w USA przez Donalda Trumpa dzieli nas jeszcze nieco ponad dwa miesiące, wpływ zmiany gospodarza w Białym Domu na bezpieczeństwo międzynarodowe rysuje się już dziś.
Jak na nowego prezydenta USA zareagowała ukraińska ulica, a jak politycy tego kraju? Czy szanse na wygraną Ukrainy rosną przy Donaldzie Trumpie? Czy skala polskiej pomocy dla Ukrainy pozwoli nam wpływać na jej powojenny kształt?
W drugiej części GPS przeniesiemy się pod Saharę, aby zderzyć się z najbardziej niestabilnym regionem świata, w którym krzyżują się zagrożenia takie jak: konflikty, terroryzm, zmiany klimatyczne czy migracje. Czy Sahel, w którym były i są obecne także mocarstwa zewnętrzne, stanowi zagrożenie dla Europy?
O Ukrainie z perspektywy upływającego czasu oraz Sahelu widzianym przez pryzmat zagrożeń i walki o wpływy porozmawiamy z dr. Danielem Szeligowskim (PISM) oraz Pawłem Wójcikiem (współautor raportu „Wojna o Sahel”).
Zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - O wyborach w Gruzji i sojuszu Rosji z Koreą Północną
2024-11-07 22:00:00
Choć większość z nas z uwagą śledzi wybory w USA, nie może umknąć nam ostatnie głosowanie w Gruzji, której angielska nazwa (Georgia) jest homonimem jednego z amerykańskich swing states w „pasie słońca”. Czy Gruzja jest „państwem wahającym się” i na czyim pasku chodzą Gruzini? Kto wygrał ostatnie wybory? Do wojny na Ukrainie za chwilę wkroczą odziały z Korei Północnej, którą od niedawna łączy z Rosją Putina strategiczne partnerstwo w dziedzinie obrony. W co gra Kim Dzong Un? Czy sojusz obu państw jądrowych może zmienić układ sił w Europie i w Azji Wschodniej?
Na rozmowę o tematyce gruzińsko-rosyjsko-koreańskiej z dr. Andrzejem Szabaciukiem (KUL, IEŚ) oraz dr. Oskarem Pietrewiczem (PISM) zaprasza Grzegorz Gil.
Choć większość z nas z uwagą śledzi wybory w USA, nie może umknąć nam ostatnie głosowanie w Gruzji, której angielska nazwa (Georgia) jest homonimem jednego z amerykańskich swing states w „pasie słońca”. Czy Gruzja jest „państwem wahającym się” i na czyim pasku chodzą Gruzini? Kto wygrał ostatnie wybory? Do wojny na Ukrainie za chwilę wkroczą odziały z Korei Północnej, którą od niedawna łączy z Rosją Putina strategiczne partnerstwo w dziedzinie obrony. W co gra Kim Dzong Un? Czy sojusz obu państw jądrowych może zmienić układ sił w Europie i w Azji Wschodniej?
Na rozmowę o tematyce gruzińsko-rosyjsko-koreańskiej z dr. Andrzejem Szabaciukiem (KUL, IEŚ) oraz dr. Oskarem Pietrewiczem (PISM) zaprasza Grzegorz Gil.