GPS - Globalny Punkt Spojrzenia w Radiu Lublin
Audycja o oddziaływaniu globalnego na lokalne i lokalnego na globalne. Rozmawiamy w poszukiwaniu orientacji w gąszczu problemów współczesnego świata.
Zaprasza Grzegorz Gil.
Rządowe
GPS – o Brazylii
2022-10-14 00:10:13
Bom dia! Tematem kolejnej audycji GPS jest „kraj kawy”, a przebiegnie ona w rytmie samby. Brazylia, bo o niej mowa, zajmuje prawie połowę powierzchni Ameryki Południowej, granicząc niemal z wszystkimi państwami regionu (poza Chile i Ekwadorem). Polityka Brazylii to zatem w istocie geopolityka Ameryki Południowej!
O wielu twarzach tego państwa, jego problemach, zasobach i aspiracjach do odgrywania roli „średniego mocarstwa”, w tym również o miejscu Brazylii w geopolityce większych mocarstw, rozmawiam z panią doktor Moniką Sawicką z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nie zabraknie także odniesienia do wyborów w 2022 roku i zaciekłej rywalizacji o fotel prezydencki.
Zapraszam do słuchania, Grzegorz Gil.
GPS - o Bałkanach Zachodnich
2022-10-06 00:10:52
Kolejna audycja GPS przenosi nas na południe Europy, w region Bałkanów Zachodnich, obejmujący sześć państw (Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Kosowo, Macedonia Północna i Serbia), które splata los Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii. Koniec zimnej wojny rozpoczął jej żywiołowy rozpad (1991) i polityczną reorganizację Bałkanów. Pomimo upływu czasu ilością sporów i punktów zapalnych na Bałkanach można byłoby obdzielić niejeden region świata.
O „miękkim podbrzuszu” Europy, ryzyku ponownej „bałkanizacji” Bałkanów, europejskich aspiracjach państw regionu oraz geopolitycznej wartości Bałkanów Zach. w XXI wieku rozmawiam z moimi gośćmi – profesorem Konradem Pawłowskim (UMCS, Instytut Europy Środkowej) oraz doktorem Janem Musiem (Instytut Europy Środkowej).
Grzegorz Gil, zapraszam.
GPS - o stanie Unii Europejskiej
2022-09-29 13:45:30
Tematem tego odcinka programu GPS będzie stan Unii Europejskiej, o którym w swoim trzecim orędziu mówiła ostatnio Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen (14.09.2022). O Unii poturbowanej kryzysem migracyjnym (2015), Brexitem (2016-2021) oraz pandemią (2019-?) rozmawiamy z Profesorem Andrzejem Podrazą - Kierownikiem Katedry Stosunków Międzynarodowych i Bezpieczeństwa KUL w Lublinie. Standardową diagnostykę obrazową, która obejmuje badanie RTG (układ sił) oraz USG (realne więzi), poszerzymy o wskazanie głównych wyzwań i rokowań dla Unii (RM) w świecie, gdzie niepewność staje się czymś pewnym.
Zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - o Zjednoczonym Królestwie po śmierci królowej Elżbiety II
2022-09-22 10:08:43
W kolejnym odcinku audycji GPS spoglądamy na Zjednoczone Królestwo, widziane przez pryzmat panowania Elżbiety II (1952-2022). Choć dla jakiejś części Brytyjczyków monarchia jest reliktem przeszłości, nie można zakwestionować jej społecznego fenomenu.
Kim była i kim pozostanie dla Brytyjczyków Elżbieta II? Jak zmieniała się monarchia w trakcie jej „rządów”? Jakie wyzwania stoją przed Zjednoczonym Królestwem pod panowaniem króla Karola III? Czy Wielka Brytania pozostanie królestwem? Czy Brytyjczykom grozi rozpad zapoczątkowany w 2016 roku przez Brexit?
Na te i inne pytania szukam odpowiedzi z panią doktor Małgorzatą Kaczorowską z Uniwersytetu Warszawskiego - Polką, którą jednak można także śmiało nazwać wyspiarką.
Zapraszam Grzegorz Gil.
GPS - o Rosji ery Putina
2022-09-15 10:31:06
Rosja ery Władimira Putina. Cytat "Rosja nigdy nie jest tak silna, ani tak słaba jak się wydaje" nabiera aktualności co jakiś czas.
W 2022 roku słowa te nakazują ostrożność w obchodzeniu się z rosyjskim kolosem w reakcji na jego otwarty atak na Ukrainę. A może kolos ma gliniane nogi?
O skumulowanym wpływie Putina na współczesną Rosję i Rosjan, mocnych i słabych stronach państwa rosyjskiego, "ukraińskim" teście dla Rosji i perspektywach dla "odwrócenia" Putina porozmawiamy z Agnieszką Legucką - analityczką Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych i profesorem Akademii Finansów i Biznesu Vistula.
Zapraszam - Grzegorz Gil.
GPS - o Afganistanie i Iranie
2022-09-08 11:07:10
„GPS – globalny punkt spojrzenia” przeniesie się na Środkowy Wschód, a w zasadzie na Bliski Wschód i do Azji Środkowej, gdzie znajduje się Islamska Republika Iranu oraz Islamski Emirat Afganistanu.
W tej części świata tradycyjnie krzyżują się wpływy i porażki wielkich mocarstw, a religia gra tam politycznie pierwsze skrzypce. Choć oba państwa łączą ze sobą więzy historyczne, językowe i kulturowe, pierwsi talibowie nie byli ulubieńcami państwa ajatollahów.
O funkcjonowaniu reżimu talibów rok po ewakuacji "świata zachodniego" z lotniska w Kabulu oraz mocarstwowych zakusach Iranu porozmawiam z Panem Marcinem Krzyżanowskim - naukowcem, byłym dyplomatą i biznesmenem - który oba państwa zna jak własną kieszeń.
GPS - o zjawisku głodu
2022-09-01 11:04:24
W pierwszym programie „GPS - globalny punkt spojrzenia” zajmiemy się zjawiskiem głodu, który pojawia się w różnych miejscach świata jako konsekwencja żywiołowych zmian klimatycznych, politycznych i ekonomicznych. Głód, rozumiany jako niedobór lub brak pożywienia, ale też popęd skierowany na uzupełnienie jego braku, istnieje od niepamiętnych czasów. O jego współczesnych znaczeniach, funkcjach i konsekwencjach porozmawiam z profesor Katarzyną Marzędą-Młynarską z Katedry Bezpieczeństwa Międzynarodowego UMCS.
Zaprasza Grzegorz Gil.