Ekonomia i cała reszta
Kamil Fejfer z wykształcenia jest politologiem, a z zawodu dziennikarzem piszącym o ekonomii i gospodarce. Współpracuje z Pismem, Miesięcznikiem Znak, Gazetą Wyborczą, Krytyką Polityczną, NOIZZem, Dwutygodnikiem. Autor książek „O kobiecie pracującej” oraz „Zawód”.
Łukasz Komuda to ekonomista, który po 17 latach pisania i redagowania tekstów o biznesie przeniósł się do sektora pozarządowego, by zajmować się tematyką rynku pracy oraz ekonomii społecznej. Przełożył z angielskiego dwie książki zajmujące się źródłami kryzysu finansowego - w tym tymi aksjologicznymi.
Razem rozmawiamy o rzeczach ciekawych, na które w mediach głównego nurtu jest za mało miejsca. Które są mało zrozumiałe dla większości odbiorców. Dla których powstało sporo mitów, nadmiernych uproszczeń lub niepotrzebnych uprzedzeń. Wszystko to z obszaru ekonomii i powiązanej z nią ściśle socjologii, psychologii, demografii, etnografii, antropologii, nauk politycznych, a nawet neurobiologii i paru innych dziedzin.
Bo wszystko jest powiązane i zwykle bardziej skomplikowane, niż sądzimy. A w życiu pewne są dwie rzeczy: ekonomia i cała reszta.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Piguła 7: Coraz częściej używamy języka emocji, a coraz rzadziej języka racjonalności
2022-02-01 09:38:22
Marten Scheffer z Wageningen University z grupą naukowców opublikowali niezwykle ciekawy artykuł, w którym dowodzą, że mamy do czynienia z kryzysem racjonalności. Badacze i badaczki wzięli pod lupę miliony książek zarówno beletrystycznych jak i non-fiction opublikowanych w latach 1850-2019 i przyjrzeli się częstotliwości występowania słów odwołujących się do racjonalności jak i tych z domeny emocji. Okazuje się, że od lat 80-tych ubiegłego wieku spada częstotliwość używania słów z domeny racjonalności, a wzrasta częstotliwość stosowania słów odwołujących się do emocji. Prawdziwa eksplozja tego drugiego trendu przypada na ostatnie półtorej dekady, czyli mniej więcej na czas narodzin social mediów. Zapraszamy na wideo! --- Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie dołączyć do grona osób wspierających nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta Przypominamy, że uruchomiliśmy grupkę dla patronów 10zł+. Każdy patron dostanie maila z linkiem zapraszającym do grupki. Na grupce znajdziecie: - ekskluzywne i prestiżowe filmiki tylko dla Waszych oczu - risercze - śmieszki Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Marten Scheffer z Wageningen University z grupą naukowców opublikowali niezwykle ciekawy artykuł, w którym dowodzą, że mamy do czynienia z kryzysem racjonalności. Badacze i badaczki wzięli pod lupę miliony książek zarówno beletrystycznych jak i non-fiction opublikowanych w latach 1850-2019 i przyjrzeli się częstotliwości występowania słów odwołujących się do racjonalności jak i tych z domeny emocji.
Okazuje się, że od lat 80-tych ubiegłego wieku spada częstotliwość używania słów z domeny racjonalności, a wzrasta częstotliwość stosowania słów odwołujących się do emocji. Prawdziwa eksplozja tego drugiego trendu przypada na ostatnie półtorej dekady, czyli mniej więcej na czas narodzin social mediów.
Zapraszamy na wideo!
---
Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie dołączyć do grona osób wspierających nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta
Przypominamy, że uruchomiliśmy grupkę dla patronów 10zł+. Każdy patron dostanie maila z linkiem zapraszającym do grupki.
Na grupce znajdziecie:
- ekskluzywne i prestiżowe filmiki tylko dla Waszych oczu
- risercze
- śmieszki
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
#17 10 najbogatszych osób na świecie ma więcej niż 3100000000 najbiedniejszych
2022-01-26 16:48:18
W końcu wzięliśmy się za temat nierówności. Z pewnością nie jest to ostatni raz. W odcinku znajdziecie info o tym: Jakie są nierówności majątkowe w Polsce Czy to prawda, że połowa Polaków „żyje na kredyt” Jak wyglądają globalne nierówności majątkowe Jakimi majątkami dysponuje 10 najbogatszych osób na świecie Które regiony świata są najbardziej, a które najmniej rozwarstwione majątkowo Co złego jest w takich nierównościach Czy istnieją jakieś dobre strony skrajnych nierówności --- Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie dołączyć do grona osób wspierających nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
W końcu wzięliśmy się za temat nierówności. Z pewnością nie jest to ostatni raz. W odcinku znajdziecie info o tym:
Jakie są nierówności majątkowe w Polsce
Czy to prawda, że połowa Polaków „żyje na kredyt”
Jak wyglądają globalne nierówności majątkowe
Jakimi majątkami dysponuje 10 najbogatszych osób na świecie
Które regiony świata są najbardziej, a które najmniej rozwarstwione majątkowo
Co złego jest w takich nierównościach
Czy istnieją jakieś dobre strony skrajnych nierówności
---
Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie dołączyć do grona osób wspierających nas na Patronite:
https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Piguła 6: Ile zarabia się w najmniejszych firmach i dlaczego tak mało?
2022-01-18 09:18:09
Poruszamy w nim temat inby sprzed dwóch tygodni i mówimy: - Ile osób w Polsce pracuje w najmniejszych firmach - Ile się tam zarabia - I dlaczego tak mało - Jak często bierze się w nich pieniądze pod stołem - Co można zrobić, żeby praca w nich była lepsza - I czy w ogóle te naparzanie się na słowa (biedafirmy) ma jakiś sens --- Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie dołączyć do grona osób wspierających nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta Wkrótce uruchomimy grupkę tylko dla patronów, na której będziemy umieszczać filmiki tylko dla nich. --- Pożyteczne linki: GUS, Działalność przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób w 2020 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki-finansowe/przedsiebiorstwa-niefinansowe/dzialalnosc-przedsiebiorstw-o-liczbie-pracujacych-do-9-osob-w-2020-roku,21,9.html PARP, Raport o stanie małych i średnich przedsiębiorstw 2021, https://www.parp.gov.pl/storage/publications/pdf/PARP-26_Raport-2021-07-22_WCAG_210726.pdf GUS, Wybrane zagadnienia rynku pracy – dane z 2020 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/wybrane-zagadnienia-rynku-pracy-dane-za-2020-r-,9,9.html GUS, Pracujący i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2020 roku – dane wstępne, https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5474/18/3/1/pracujacy_i_wynagrodzenia_w_gospodarce_narodowej_w_2020_roku_dane_wstepne.pdf PIE, Skala płacenia pod stołem w Polsce, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2021/05/PIE-Raport_placenie_pod_stolem-2.pdf Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Poruszamy w nim temat inby sprzed dwóch tygodni i mówimy:
- Ile osób w Polsce pracuje w najmniejszych firmach
- Ile się tam zarabia
- I dlaczego tak mało
- Jak często bierze się w nich pieniądze pod stołem
- Co można zrobić, żeby praca w nich była lepsza
- I czy w ogóle te naparzanie się na słowa (biedafirmy) ma jakiś sens
---
Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie dołączyć do grona osób wspierających nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta
Wkrótce uruchomimy grupkę tylko dla patronów, na której będziemy umieszczać filmiki tylko dla nich.
---
Pożyteczne linki:
GUS, Działalność przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób w 2020 roku,
PARP, Raport o stanie małych i średnich przedsiębiorstw 2021,
https://www.parp.gov.pl/storage/publications/pdf/PARP-26_Raport-2021-07-22_WCAG_210726.pdf
GUS, Wybrane zagadnienia rynku pracy – dane z 2020 roku,
GUS, Pracujący i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2020 roku – dane wstępne,
PIE, Skala płacenia pod stołem w Polsce,
https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2021/05/PIE-Raport_placenie_pod_stolem-2.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Piguła 5: Ile osób w Polsce nie ma prawa do płatnych urlopów, czyli o co chodzi z tymi śmieciówkami
2022-01-11 11:07:11
Przydatne linki: Wybrane zagadnienia rynku pracy (liczba osób z minimalnym wynagrodzeniem, „samozatrudnieni”, umowy zlecenia, umowy o dzieło). Dane dla 2019 r., https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5474/9/8/1/wybrane_zagadnienia_rynku_pracy_dane_dla_2019_r..pdf Rejestr umów o dzieło Analiza danych z dokumentów ZUS RUD przekazanych od 1 stycznia do 30 września 2021 r., https://www.zus.pl/documents/10182/24154/Rejestr+um%C3%B3w+o+dzie%C5%82o_final.pdf/8be0afe1-218d-cfdc-eee3-f3227abb8ead Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne, Państwowa Inspekcja Pracy, https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/180082/ul%20UmowaPra-UmowCywilno-Internet.indd.pdf Samuel Bentolila, Pierre Cahuc, Juan J. Dolado, Thomas Le Barbanchon, Two‐Tier Labour Markets in the Great Recession: France Versus Spain [w:] The Economic Journal, Volume 122, Issue 562, August 2012, Pages F155–F187, https://doi.org/10.1111/j.1468-0297.2012.02534.x Sanwald Alice, Theurl Engelbert, Atypical employment and health: A meta-analysis, Working Papers in Economics and Statistics No. 2014-15, https://www.econstor.eu/handle/10419/101066 Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Przydatne linki:
Wybrane zagadnienia rynku pracy (liczba osób z minimalnym wynagrodzeniem, „samozatrudnieni”, umowy zlecenia, umowy o dzieło). Dane dla 2019 r., https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5474/9/8/1/wybrane_zagadnienia_rynku_pracy_dane_dla_2019_r..pdf
Rejestr umów o dzieło Analiza danych z dokumentów ZUS RUD przekazanych od 1 stycznia do 30 września 2021 r., https://www.zus.pl/documents/10182/24154/Rejestr+um%C3%B3w+o+dzie%C5%82o_final.pdf/8be0afe1-218d-cfdc-eee3-f3227abb8ead
Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne, Państwowa Inspekcja Pracy, https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/180082/ul%20UmowaPra-UmowCywilno-Internet.indd.pdf
Samuel Bentolila, Pierre Cahuc, Juan J. Dolado, Thomas Le Barbanchon, Two‐Tier Labour Markets in the Great Recession: France Versus Spain [w:] The Economic Journal, Volume 122, Issue 562, August 2012, Pages F155–F187, https://doi.org/10.1111/j.1468-0297.2012.02534.x
Sanwald Alice, Theurl Engelbert, Atypical employment and health: A meta-analysis, Working Papers in Economics and Statistics No. 2014-15, https://www.econstor.eu/handle/10419/101066
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Piguła 4: Czym jest Wielka Rezygnacja i czy dotrze również do Polski?
2022-01-04 10:57:30
Przydatne linki: Felix Richter, The Great Resignation, Statista.com, https://www.statista.com/chart/26186/... U.S. BUREAU OF LABOR STATISTICS, Job Openings and Labor Turnover, Table 4. Quits levels and rates by industry and region, seasonally adjusted, https://www.bls.gov/news.release/jolt... Federal Reserve Bank of Atlanta, Wage Growth Tracker, https://www.atlantafed.org/chcs/wage-... Trading Economics, United States Unemployment Rate, https://tradingeconomics.com/united-s... Derek Thompson, Three Myths of the Great Resignation, The Atlantic, https://www.theatlantic.com/ideas/arc... Derek Thomson, Great resignation Is Accelerating, The Atlantic, https://www.theatlantic.com/ideas/arc... Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Przydatne linki:
Felix Richter, The Great Resignation, Statista.com, https://www.statista.com/chart/26186/...
U.S. BUREAU OF LABOR STATISTICS, Job Openings and Labor Turnover, Table 4. Quits levels and rates by industry and region, seasonally adjusted, https://www.bls.gov/news.release/jolt...
Federal Reserve Bank of Atlanta, Wage Growth Tracker, https://www.atlantafed.org/chcs/wage-...
Trading Economics, United States Unemployment Rate, https://tradingeconomics.com/united-s...
Derek Thompson, Three Myths of the Great Resignation, The Atlantic, https://www.theatlantic.com/ideas/arc...
Derek Thomson, Great resignation Is Accelerating, The Atlantic, https://www.theatlantic.com/ideas/arc...
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
#16 Dlaczego nie dajemy pieniędzy na Święta, choć to najbardziej użyteczny prezent
2021-12-22 12:05:47
Przydatne linki: Joel Waldfogel, The Deadweight Loss of Christmas, https://www.amherst.edu/media/view/104699/original/christmas.pdf Paul Bloom, Przyjemność. Dlaczego lubimy to, co lubimy, Sopot 2018 Marcin Łukasik, Setki tysięcy nietrafionych prezentów. W tym roku można je bezpłatnie wystawić na aukcji, https://www.money.pl/gospodarka/setki-tysiecy-nietrafionych-prezentow-w-tym-roku-mozna-je-bezplatnie-wystawic-na-aukcji-6332452057372289a.html Jovana Kentic, 27+ Jaw-Dropping Christmas Spending Statistics for 2021, https://capitalcounselor.com/christmas-spending-statistics/?fbclid=IwAR0nFpTSsCfXi-s_itFLWbq_1s9fxM54K4uKzXBeQr_OSvp7UEstOV2aqNI Raport: Zakupy świąteczne 2021, Deloitte, https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/consumer-business/articles/zakupy-swiateczne-2021.html Anthony Cox, What is the environmental footprint of Christmas?, https://oecd-environment-focus.blog/2019/12/24/what-is-the-environmental-footprint-of-christmas/ Gary Haq, Anne Owen,Elena Dawkins, John Barrett, Stockholm Environment Institute, https://www.researchgate.net/publication/263969440_The_Carbon_Cost_of_Christmas Jay L. Zagorsky, How much you should spend on holiday gifts, according to an economist, PBS.com https://www.pbs.org/newshour/economy/making-sense/how-much-you-should-spend-on-holiday-gifts-according-to-an-economist John F. Sherry Jr., Mary Ann McGrath, Sidney J.Levy, The dark side of the gift, Journal of Business Research, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/014829639390049U?via%3Dihub Douglas Broom, Christmas, by the numbers: 5 facts about holiday season spending, World Economic Forum, https://www.weforum.org/agenda/2019/12/christmas-holiday-season-shopping-retail-gifts/ Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Przydatne linki:
Joel Waldfogel, The Deadweight Loss of Christmas, https://www.amherst.edu/media/view/104699/original/christmas.pdf
Paul Bloom, Przyjemność. Dlaczego lubimy to, co lubimy, Sopot 2018
Marcin Łukasik, Setki tysięcy nietrafionych prezentów. W tym roku można je bezpłatnie wystawić na aukcji, https://www.money.pl/gospodarka/setki-tysiecy-nietrafionych-prezentow-w-tym-roku-mozna-je-bezplatnie-wystawic-na-aukcji-6332452057372289a.html
Jovana Kentic, 27+ Jaw-Dropping Christmas Spending Statistics for 2021, https://capitalcounselor.com/christmas-spending-statistics/?fbclid=IwAR0nFpTSsCfXi-s_itFLWbq_1s9fxM54K4uKzXBeQr_OSvp7UEstOV2aqNI
Raport: Zakupy świąteczne 2021, Deloitte, https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/consumer-business/articles/zakupy-swiateczne-2021.html
Anthony Cox, What is the environmental footprint of Christmas?, https://oecd-environment-focus.blog/2019/12/24/what-is-the-environmental-footprint-of-christmas/
Gary Haq, Anne Owen,Elena Dawkins, John Barrett, Stockholm Environment Institute, https://www.researchgate.net/publication/263969440_The_Carbon_Cost_of_Christmas
Jay L. Zagorsky, How much you should spend on holiday gifts, according to an economist, PBS.com https://www.pbs.org/newshour/economy/making-sense/how-much-you-should-spend-on-holiday-gifts-according-to-an-economist
John F. Sherry Jr., Mary Ann McGrath, Sidney J.Levy, The dark side of the gift, Journal of Business Research, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/014829639390049U?via%3Dihub
Douglas Broom, Christmas, by the numbers: 5 facts about holiday season spending, World Economic Forum, https://www.weforum.org/agenda/2019/12/christmas-holiday-season-shopping-retail-gifts/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
#15 Polska nie będzie biała, albo nie będzie jej (prawie) wcale
2021-12-07 12:52:48
Pożyteczne linki: Statistica.com, Population projections for Europe 2022-2100, https://www.statista.com/statistics/8... Eurostat, Population projections in the EU, https://ec.europa.eu/eurostat/statist... M. Wilgocki, Znikamy. Tylko 30 mln Polaków za 30 lat?, Wyborcza.pl, https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,... Anita Abramowska-Kmon, Dlaczego mamy niż demograficzny?, GazetaSGH. Życie Uczelni, https://gazeta.sgh.waw.pl/po-prostu-e... Struktura ludności według wieku od 1970 r., Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczn... Małgorzata Sikorska, Czy zwiększenie dzietności w Polsce jest możliwe?, Instytut Badań Strukturalnych, https://ibs.org.pl/publications/czy-z... Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Pożyteczne linki:
Statistica.com, Population projections for Europe 2022-2100, https://www.statista.com/statistics/8...
Eurostat, Population projections in the EU, https://ec.europa.eu/eurostat/statist...
M. Wilgocki, Znikamy. Tylko 30 mln Polaków za 30 lat?, Wyborcza.pl, https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,...
Anita Abramowska-Kmon, Dlaczego mamy niż demograficzny?, GazetaSGH. Życie Uczelni, https://gazeta.sgh.waw.pl/po-prostu-e...
Struktura ludności według wieku od 1970 r., Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczn...
Małgorzata Sikorska, Czy zwiększenie dzietności w Polsce jest możliwe?, Instytut Badań Strukturalnych, https://ibs.org.pl/publications/czy-z...
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Piguła 3: Skąd ta inflacja i kto ją najbardziej odczuwa?
2021-11-24 09:33:16
Skąd ta cała inflacja? Dlaczego w Polsce jest ona wyższa niż w innych krajach europejskich? Łukasz tłumaczy o co chodzi z tymi stopami procentowymi? Zastanawiamy się też kto najbardziej odczuwa inflację i dlaczego akurat najbiedniejsi? Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Skąd ta cała inflacja? Dlaczego w Polsce jest ona wyższa niż w innych krajach europejskich? Łukasz tłumaczy o co chodzi z tymi stopami procentowymi? Zastanawiamy się też kto najbardziej odczuwa inflację i dlaczego akurat najbiedniejsi?
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
#14 Ile w Polsce należy zarabiać, żeby być szczęśliwym
2021-11-23 19:09:47
Przydatne linki: Ryan T. Howell, Colleen J. Howell, The relation of economic status to subjective well-being in developing countries: A meta-analysis, https://psycnet.apa.org/record/2008-0... Haining Wang, Zhiming Cheng, Russell Smyth, Consumption and Happiness, https://www.tandfonline.com/doi/abs/1... Thomas DeLeire, Ariel Kalil, Does consumption buy happiness? Evidence from the United States, https://link.springer.com/article/10.... Dittmar, H., Bond, R., Hurst, M., & Kasser, T. (2014), The relationship between materialism and personal well-being: A meta-analysis, https://psycnet.apa.org/doiLanding?do... Andrew T. Jebb, Louis Tay , Ed Diener, Shigehiro Oishi, Happiness, income satiation and turning points around the world, https://www.flightfromperfection.com/... Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Przydatne linki:
Ryan T. Howell, Colleen J. Howell, The relation of economic status to subjective well-being in developing countries: A meta-analysis, https://psycnet.apa.org/record/2008-0...
Haining Wang, Zhiming Cheng, Russell Smyth, Consumption and Happiness, https://www.tandfonline.com/doi/abs/1...
Thomas DeLeire, Ariel Kalil, Does consumption buy happiness? Evidence from the United States, https://link.springer.com/article/10....
Dittmar, H., Bond, R., Hurst, M., & Kasser, T. (2014), The relationship between materialism and personal well-being: A meta-analysis, https://psycnet.apa.org/doiLanding?do...
Andrew T. Jebb, Louis Tay , Ed Diener, Shigehiro Oishi, Happiness, income satiation and turning points around the world, https://www.flightfromperfection.com/...
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Piguła 2: Kultura harówki, czyli ile prawdy było w słowach Matczaka
2021-10-25 11:58:07
Pożyteczne linki: Long working hours increasing deaths from heart disease and stroke: WHO, ILO https://www.who.int/news/item/17-05-2... Marion Collewet, Jan Sauermann, Working hours and productivity https://www.sciencedirect.com/science... Dora Gicheva, Working Long Hours and Early Career Outcomes in the High-End Labor Market, https://libres.uncg.edu/ir/uncg/f/D_G... Alexander Bick, Adam Blandin, Richard Rogerson, Hours and Wages https://www.frbsf.org/economic-resear... Defend Your Research: Working Long Hours Used to Hurt Your Wages — Now It Helps Them https://hbr.org/2013/11/defend-your-r... Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Pożyteczne linki:
Long working hours increasing deaths from heart disease and stroke: WHO, ILO https://www.who.int/news/item/17-05-2...
Marion Collewet, Jan Sauermann, Working hours and productivity https://www.sciencedirect.com/science...
Dora Gicheva, Working Long Hours and Early Career Outcomes in the High-End Labor Market, https://libres.uncg.edu/ir/uncg/f/D_G...
Alexander Bick, Adam Blandin, Richard Rogerson, Hours and Wages https://www.frbsf.org/economic-resear...
Defend Your Research: Working Long Hours Used to Hurt Your Wages — Now It Helps Them https://hbr.org/2013/11/defend-your-r...
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.