Podkast amerykański
Łukasz Pawłowski i Piotr Tarczyński o Stanach Zjednoczonych - komentujemy to, co się dzieje w amerykańskiej polityce, przypominamy ważne wydarzenia historyczne, a co jakiś czas omawiamy jakieś ważne zjawisko społeczne czy trapiący Amerykę problem. Nowy odcinek w każdą sobotę.
Czytajcie nasze książki:
Piotr: "Rozkład. O niedemokracji w Ameryce": https://bit.ly/40x9OYn
Łukasz: "Stany Podzielone Ameryki": https://bit.ly/3Yrz7s4
Jeśli chcecie nas wspierać, zapraszamy na http://patronite.pl/podkastamerykanski
Kategorie:
Społeczeństwo i Kultura
Społeczeństwo i Kultura
138. Hollywoodland
2023-05-20 07:30:53
Sto lat temu deweloperzy odsłonili napis „Hollywoodland”, który ćwierć wieku później stracił końcówkę „land” i zmienił się w doskonale znany symbol „fabryki snów”.
Dziś opowiemy wam o początkach amerykańskiego przemysłu filmowego. Dowiecie się czym były mutoskop, witaskop, bioskop i projektoskop i co z początkami kina ma wspólnego ma TikTok. Dlaczego przemysł filmowy, rozwijający się dynamicznie w New Jersey, Nowym Jorku, Pittsburghu i Filadelfii, przeniósł się na Zachodnie Wybrzeże? I dlaczego akurat na przedmieścia Los Angeles?
Posłuchacie o brutalnej walce o amerykański rynek przy pomocy pozwów – i zbirów, o napadach na pociąg, nietolerancji i narodzinach narodu. Poszukamy odpowiedzi na pytanie dlaczego przemysł filmowy zdominowali Żydzi z Europy Środkowej i Wschodniej, oraz ile jest prawdy w tezie, że „Hollywood stworzyli Polacy”.
Scenariusz i reżyseria: Łukasz Pawłowski i Piotr Tarczyński. W rolach głównych: Thomas Alva Edison, Florence Lawrence, bracia Warner, Louis B. Mayer, D. W. Griffith i Will Hays (ten od kodeksu Haysa). W rolach drugoplanowych: Daeida Wilcox, rodzina Nixonów oraz tańczące kotki.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
Sto lat temu deweloperzy odsłonili napis „Hollywoodland”, który ćwierć wieku później stracił końcówkę „land” i zmienił się w doskonale znany symbol „fabryki snów”.
Dziś opowiemy wam o początkach amerykańskiego przemysłu filmowego. Dowiecie się czym były mutoskop, witaskop, bioskop i projektoskop i co z początkami kina ma wspólnego ma TikTok. Dlaczego przemysł filmowy, rozwijający się dynamicznie w New Jersey, Nowym Jorku, Pittsburghu i Filadelfii, przeniósł się na Zachodnie Wybrzeże? I dlaczego akurat na przedmieścia Los Angeles?
Posłuchacie o brutalnej walce o amerykański rynek przy pomocy pozwów – i zbirów, o napadach na pociąg, nietolerancji i narodzinach narodu. Poszukamy odpowiedzi na pytanie dlaczego przemysł filmowy zdominowali Żydzi z Europy Środkowej i Wschodniej, oraz ile jest prawdy w tezie, że „Hollywood stworzyli Polacy”.
Scenariusz i reżyseria: Łukasz Pawłowski i Piotr Tarczyński. W rolach głównych: Thomas Alva Edison, Florence Lawrence, bracia Warner, Louis B. Mayer, D. W. Griffith i Will Hays (ten od kodeksu Haysa). W rolach drugoplanowych: Daeida Wilcox, rodzina Nixonów oraz tańczące kotki.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
137. „Ani kroku w tył”, czyli o problemach z prawem do samoobrony
2023-05-13 07:40:14
Chłopak idzie odebrać braci od znajomych, ale myli dom – zostaje postrzelony w głowę. Grupa znajomych zjeżdża na niewłaściwy podjazd – z domu wychodzi człowiek ze strzelbą i zabija jedną z siedzących w aucie dziewczyn. Dwie nastolatki wsiadają do złego auta: zostają postrzelone. Piłka dziecka wpada do cudzego ogródka: w odpowiedzi sąsiad zaczyna strzelać. To wszystko przypadki tylko z jednego kwietniowego tygodnia.
Dlaczego zwykłe sytuacje, jakie zdarzają się każdemu – zapukanie do niewłaściwych drzwi czy pomylenie samochodów na parkingu – mogą w Stanach Zjednoczonych zakończyć się tragicznie? Dlaczego prawo do samoobrony tak często oznacza „strzelaj najpierw, pytaj później”.
Opowiadamy o prawach „stand your ground” czyli „ani kroku w tył”, które od 2005 roku – w ślad za Florydą – przyjęło prawie trzydzieści stanów. Tłumaczymy na czym polegają, kiedy zgodnie z nimi można użyć siły – a także śmiercionośnej broni – i czy rzeczywiście zwiększają bezpieczeństwo i zapobiegają przestępczości. Mówimy też o tym, jak narracja sprzedawana przez media i popkulturę przyczynia się do budowania poczucia zagrożenia
wśród obywateli, przekonanych, że muszą „brać sprawy w swoje ręce”, bo na nikogo innego nie mogą liczyć.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
Chłopak idzie odebrać braci od znajomych, ale myli dom – zostaje postrzelony w głowę. Grupa znajomych zjeżdża na niewłaściwy podjazd – z domu wychodzi człowiek ze strzelbą i zabija jedną z siedzących w aucie dziewczyn. Dwie nastolatki wsiadają do złego auta: zostają postrzelone. Piłka dziecka wpada do cudzego ogródka: w odpowiedzi sąsiad zaczyna strzelać. To wszystko przypadki tylko z jednego kwietniowego tygodnia.
Dlaczego zwykłe sytuacje, jakie zdarzają się każdemu – zapukanie do niewłaściwych drzwi czy pomylenie samochodów na parkingu – mogą w Stanach Zjednoczonych zakończyć się tragicznie? Dlaczego prawo do samoobrony tak często oznacza „strzelaj najpierw, pytaj później”.
Opowiadamy o prawach „stand your ground” czyli „ani kroku w tył”, które od 2005 roku – w ślad za Florydą – przyjęło prawie trzydzieści stanów. Tłumaczymy na czym polegają, kiedy zgodnie z nimi można użyć siły – a także śmiercionośnej broni – i czy rzeczywiście zwiększają bezpieczeństwo i zapobiegają przestępczości. Mówimy też o tym, jak narracja sprzedawana przez media i popkulturę przyczynia się do budowania poczucia zagrożenia wśród obywateli, przekonanych, że muszą „brać sprawy w swoje ręce”, bo na nikogo innego nie mogą liczyć.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
136. Życie i czasy Tuckera C.
2023-05-06 07:20:42
W poniedziałek 24 kwietnia największa gwiazda Fox News, sprowadzająca co wieczór przed telewizory 3 miliony widzów, nagle straciła pracę. Dlaczego Rupert Murdoch, właściciel Fox News, pozbył się Tuckera Carlsona, kury znoszącej złote jajka? Przyglądamy się teoriom na temat zwolnienia Tuckera: czy poszło o kłamstwa na temat wyborów prezydenckich i pozew Dominion Voting Systems, który kosztował Foxa prawie 800 milionów dolarów? A może pojawiające się doniesienia, że program Carlsona był toksycznym, seksistowskim środowiskiem pracy? A może jeszcze jakaś inna kwestia, coś jakby wyjętego żywcem z „Sukcesji”?
Jak młodzieniec z tzw. dobrej, zamożnej rodziny został czołowym telewizyjnym wrogiem elit i obrońcą „zwykłych Amerykanów”, których chcą dopaść niegodziwi „oni”? Opowiemy o sukcesach (i klęskach) Tuckera w kolejnych sieciach kablowych: CNN, MSNBC i wreszcie Fox News, gdzie w pełni rozwinął skrzydła. Dowiecie się, co Carlson całymi latami opowiadał swoim widzom o imigracji, o zagrożonej zewsząd męskości, o ruchu Black Lives Matter, o Ukrainie i wielu innych sprawach. A także dlaczego człowiek uważany za intelektualnego lidera amerykańskiego konserwatyzmu w trumpowskim wydaniu wzywał mężczyzn do opalania jąder.
Gościnnie wystąpią Jon Stewart, George W. Bush, Roger Ailes, niedoszła żona Ruperta Murdocha i – oczywiście – Donald Trump.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
W poniedziałek 24 kwietnia największa gwiazda Fox News, sprowadzająca co wieczór przed telewizory 3 miliony widzów, nagle straciła pracę. Dlaczego Rupert Murdoch, właściciel Fox News, pozbył się Tuckera Carlsona, kury znoszącej złote jajka? Przyglądamy się teoriom na temat zwolnienia Tuckera: czy poszło o kłamstwa na temat wyborów prezydenckich i pozew Dominion Voting Systems, który kosztował Foxa prawie 800 milionów dolarów? A może pojawiające się doniesienia, że program Carlsona był toksycznym, seksistowskim środowiskiem pracy? A może jeszcze jakaś inna kwestia, coś jakby wyjętego żywcem z „Sukcesji”?
Jak młodzieniec z tzw. dobrej, zamożnej rodziny został czołowym telewizyjnym wrogiem elit i obrońcą „zwykłych Amerykanów”, których chcą dopaść niegodziwi „oni”? Opowiemy o sukcesach (i klęskach) Tuckera w kolejnych sieciach kablowych: CNN, MSNBC i wreszcie Fox News, gdzie w pełni rozwinął skrzydła. Dowiecie się, co Carlson całymi latami opowiadał swoim widzom o imigracji, o zagrożonej zewsząd męskości, o ruchu Black Lives Matter, o Ukrainie i wielu innych sprawach. A także dlaczego człowiek uważany za intelektualnego lidera amerykańskiego konserwatyzmu w trumpowskim wydaniu wzywał mężczyzn do opalania jąder.
Gościnnie wystąpią Jon Stewart, George W. Bush, Roger Ailes, niedoszła żona Ruperta Murdocha i – oczywiście – Donald Trump.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
135. Brudne paluszki i bitwa o duszę Ameryki: czy wybory 2024 roku będą powtórką tych z roku 2020?
2023-04-29 08:33:05
We wtorek prezydent Joe Biden ogłosił, że – zgodnie z przewidywaniami – będzie ubiegał się o reelekcję. Jak rozumieć tę decyzję, skoro badania opinii publicznej jednoznacznie wskazują, że większość Amerykanów – w tym połowa Demokratów – nie chce, żeby Biden startował na drugą kadencję? Sondaże pokazują też, że więcej obywateli ocenia jego działalność jako prezydenta negatywnie, niż pozytywnie. Czy zatem Biden rzeczywiście ma nominację w kieszeni i nikt po stronie demokratycznej nie może mu zaszkodzić? A może powinien obawiać się pewnego członka rodziny Kennedych? Co łączy go z Jimmym Carterem, a co z Ronaldem Reaganem?
Zastanawiamy się na czym Joe Biden zamierza oprzeć swoją kampanię wyborczą; co ma znaczyć „walka o duszę Ameryki” o której tyle mówi i z kim zamierza o tę duszę walczyć. Przyglądamy się stronie republikańskiej, gdzie zażarta rywalizacja przedwyborcza już trwa w najlepsze, mimo że nie wszyscy kandydaci się jeszcze oficjalnie zgłosili – włącznie z czołowym konkurentem byłego prezydenta. Opowiemy wam o tym, jak wygląda rywalizacja Donalda Trumpa z Ronem DeSantisem i o co chodzi z „brudnymi paluszkami” gubernatora Florydy.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
We wtorek prezydent Joe Biden ogłosił, że – zgodnie z przewidywaniami – będzie ubiegał się o reelekcję. Jak rozumieć tę decyzję, skoro badania opinii publicznej jednoznacznie wskazują, że większość Amerykanów – w tym połowa Demokratów – nie chce, żeby Biden startował na drugą kadencję? Sondaże pokazują też, że więcej obywateli ocenia jego działalność jako prezydenta negatywnie, niż pozytywnie. Czy zatem Biden rzeczywiście ma nominację w kieszeni i nikt po stronie demokratycznej nie może mu zaszkodzić? A może powinien obawiać się pewnego członka rodziny Kennedych? Co łączy go z Jimmym Carterem, a co z Ronaldem Reaganem?
Zastanawiamy się na czym Joe Biden zamierza oprzeć swoją kampanię wyborczą; co ma znaczyć „walka o duszę Ameryki” o której tyle mówi i z kim zamierza o tę duszę walczyć. Przyglądamy się stronie republikańskiej, gdzie zażarta rywalizacja przedwyborcza już trwa w najlepsze, mimo że nie wszyscy kandydaci się jeszcze oficjalnie zgłosili – włącznie z czołowym konkurentem byłego prezydenta. Opowiemy wam o tym, jak wygląda rywalizacja Donalda Trumpa z Ronem DeSantisem i o co chodzi z „brudnymi paluszkami” gubernatora Florydy.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
134. Waco: 30 lat później
2023-04-22 06:30:23
19 kwietnia 1993 roku zakończyło się trwające blisko dwa miesiące oblężenie rancza Mount Carmel w pobliżu teksańskiego miasta Waco. W trakcie szturmu na siedzibę Gałęzi Dawidowej, grupy religijnej przewodzonej przez samozwańczego proroka Davida Koresha, zginęło 76 osób, w tym 28 dzieci.
Z okazji 30. rocznicy opowiadamy wam o tamtych wydarzeniach. Dowiecie się skąd wzięła się Gałąź Dawidowa i w jaki sposób Koresh został jej liderem; dlaczego ranczem pod Waco zainteresowała się ATF, agencja zajmująca się m.in. bronią palną; jakie błędy popełniły ATF, FBI i inne służby federalne; dlaczego oblężenie zakończyło się tak tragicznie i jaki związek z Waco miał zamach terrorystyczny w Oklahoma City z roku 1995.
Na historię Waco można spojrzeć z różnych perspektyw: skupić się na kwestii granic wolności religijnej, ale i granic państwowej kontroli i państwowej interwencji; na prawie obywateli do posiadania broni palnej, ale i na kwestii militaryzacji policji oraz służb porządkowych. Powiemy wam jaką rolę odgrywają dziś tamte wydarzenia w prawicowej mitologii, co symbolizują i dlaczego pierwszy więc kampanii prezydenckiej Donalda Trumpa odbył się właśnie w Waco, miejscu największej wymiany ognia na terenie USA od czasu wojny secesyjnej.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
19 kwietnia 1993 roku zakończyło się trwające blisko dwa miesiące oblężenie rancza Mount Carmel w pobliżu teksańskiego miasta Waco. W trakcie szturmu na siedzibę Gałęzi Dawidowej, grupy religijnej przewodzonej przez samozwańczego proroka Davida Koresha, zginęło 76 osób, w tym 28 dzieci.
Z okazji 30. rocznicy opowiadamy wam o tamtych wydarzeniach. Dowiecie się skąd wzięła się Gałąź Dawidowa i w jaki sposób Koresh został jej liderem; dlaczego ranczem pod Waco zainteresowała się ATF, agencja zajmująca się m.in. bronią palną; jakie błędy popełniły ATF, FBI i inne służby federalne; dlaczego oblężenie zakończyło się tak tragicznie i jaki związek z Waco miał zamach terrorystyczny w Oklahoma City z roku 1995.
Na historię Waco można spojrzeć z różnych perspektyw: skupić się na kwestii granic wolności religijnej, ale i granic państwowej kontroli i państwowej interwencji; na prawie obywateli do posiadania broni palnej, ale i na kwestii militaryzacji policji oraz służb porządkowych. Powiemy wam jaką rolę odgrywają dziś tamte wydarzenia w prawicowej mitologii, co symbolizują i dlaczego pierwszy więc kampanii prezydenckiej Donalda Trumpa odbył się właśnie w Waco, miejscu największej wymiany ognia na terenie USA od czasu wojny secesyjnej.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
133. Konserwatyzm i korupcja w Sądzie Najwyższym
2023-04-15 09:28:55
O Sądzie Najwyższym, jego roli ustrojowej, spadającym prestiżu i zarzutach o upolitycznienie już Państwu opowiadaliśmy. Najnowsze doniesienia mediów z pewnością nie pomogą w odbudowie prestiżu tej marki. Jak bowiem donosi serwis śledczy ProPublica sędzia Clarence Thomas od 20 lat przyjmował drogie i bardzo drogie prezenty od miliardera Harlana Crowa. Ojciec pochodzącego z Teksasu Crowa zbił majątek w branży deweloperskiej, a syn przeznacza pieniądze m.in. na dość specyficzne hobby (o którym więcej w odcinku) i hojne wspieranie Partii Republikańskiej.
Sędziemu Thomasowi fundował natomiast m.in. warte około 500 tys. dolarów wakacje, wyceniany na 19 tys. dolarów egzemplarz Biblii, przeloty prywatnym samolotem, pobyty w luksusowych posiadłościach i wiele innych upominków. Obaj panowie twierdzą, że to wszystko z przyjaźni, bo znają się już dwie dekady. Kłopot w tym, że Thomas w Sądzie Najwyższym zasiada od lat 32.
W tym odcinku opowiemy nie tylko o tym skandalu, ale szerzej o sędzim Thomasie – najbardziej konserwatywnym członku SN i drugim w historii Afroamerykaninie w tym gronie. Poznacie jego drogę do Sądu Najwyższego, bardzo kontrowersyjne kulisy jego nominacji, w tym zarzuty o molestowanie seksualne postawione przez jego współpracowniczkę, Anitę Hill, i rolę, jaką odegrał w całym procesie odegrał Joe Biden. Dowiecie się, że reportaż w ProPublica nie jest pierwszym opisującym związki z sędziego z miliarderem. Przypomnimy też o politycznej i lobbingowej aktywności żony sędziego Thomasa i wytłumaczymy dlaczego pewien kiczowaty obraz podważa zapewnienia Crowa, który twierdzi, że z Thomasem o sądach i polityce nigdy w życiu nie rozmawiał.
A na koniec – jedyny w swoim rodzaju kącik poetycki.
O Sądzie Najwyższym, jego roli ustrojowej, spadającym prestiżu i zarzutach o upolitycznienie już Państwu opowiadaliśmy. Najnowsze doniesienia mediów z pewnością nie pomogą w odbudowie prestiżu tej marki. Jak bowiem donosi serwis śledczy ProPublica sędzia Clarence Thomas od 20 lat przyjmował drogie i bardzo drogie prezenty od miliardera Harlana Crowa. Ojciec pochodzącego z Teksasu Crowa zbił majątek w branży deweloperskiej, a syn przeznacza pieniądze m.in. na dość specyficzne hobby (o którym więcej w odcinku) i hojne wspieranie Partii Republikańskiej.
Sędziemu Thomasowi fundował natomiast m.in. warte około 500 tys. dolarów wakacje, wyceniany na 19 tys. dolarów egzemplarz Biblii, przeloty prywatnym samolotem, pobyty w luksusowych posiadłościach i wiele innych upominków. Obaj panowie twierdzą, że to wszystko z przyjaźni, bo znają się już dwie dekady. Kłopot w tym, że Thomas w Sądzie Najwyższym zasiada od lat 32.
W tym odcinku opowiemy nie tylko o tym skandalu, ale szerzej o sędzim Thomasie – najbardziej konserwatywnym członku SN i drugim w historii Afroamerykaninie w tym gronie. Poznacie jego drogę do Sądu Najwyższego, bardzo kontrowersyjne kulisy jego nominacji, w tym zarzuty o molestowanie seksualne postawione przez jego współpracowniczkę, Anitę Hill, i rolę, jaką odegrał w całym procesie odegrał Joe Biden. Dowiecie się, że reportaż w ProPublica nie jest pierwszym opisującym związki z sędziego z miliarderem. Przypomnimy też o politycznej i lobbingowej aktywności żony sędziego Thomasa i wytłumaczymy dlaczego pewien kiczowaty obraz podważa zapewnienia Crowa, który twierdzi, że z Thomasem o sądach i polityce nigdy w życiu nie rozmawiał.
A na koniec – jedyny w swoim rodzaju kącik poetycki.
132. Dziecko zatrudnię bez zbędnych pytań, czyli o pracy nieletnich w USA
2023-04-08 06:30:24
Praca nieletnich w Stanach Zjednoczonych kojarzy się z nastolatkami, którzy rozwożą gazety, koszą trawniki sąsiadom, wyprowadzają psy, a latem pracują jako ratownicy na lokalnym basenie, żeby dorobić do kieszonkowego. Ma to uczyć odpowiedzialności, dawać niezależność finansową, pozwala docenić wartość pieniądza.
Problem w tym, że liczba pracujących nieletnich dramatycznie rośnie, a charakter ich pracy odbiega od wyobrażeń: dzieci pracują w pełnym wymiarze godzin, na stanowiskach, na których absolutnie nie powinny, kosztem nie tylko czasu wolnego, ale także edukacji. 12-13-latkowie zamiast chodzić do szkoły kładą dachy na Florydzie, pracują w rzeźniach w Delaware i Missisipi, w Dakocie tną drewno w tartakach, a w Michigan i Alabamie nawet produkują części do samochodów. Ulegają wypadkom, tracą zdrowie, a nawet życie. Wszystko po to, żeby się utrzymać, pomóc rodzinie albo spłacić fikcyjne długi. Opowiemy wam dziś o pracy dzieci dzieci w Stanach – skąd się biorą pracujący nieletni, dla kogo pracują i dlaczego tak trudno wyplenić ten problem.
Zaczynamy jednak od rysu historycznego. Dowiecie się dlaczego praca dzieci w kopalniach i fabrykach była kiedyś normą, a nieletni stanowili 6 procent
amerykańskiej siły roboczej; dlaczego katolicy pomogli zablokować poprawkę do Konstytucji, która pozwoliłaby zakazać zatrudniania dzieci i jakie znaczenie dla zmiany nastrojów społecznych miała fotografia.
Powiemy wam dlaczego obowiązujące dziś przepisy nie dotyczą pracy w rolnictwie, a także jakie regulacje obowiązują dziś, czy w świetle przepisów bardziej niebezpieczna jest praca na roli, czy ta w biurze, a także w jaki sposób kolejne stany próbują poluzowywać – a nawet obchodzić – istniejące prawo.
Dlaczego w drugiej dekadzie XXI wieku praca dzieci znowu jest tematem debaty publicznej? Jaki wpływ mają na to imigracja, niedobór rąk do pracy,
konserwatywna ideologia, interes wielkich korporacji i czy da się z tym coś zrobić?
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
Praca nieletnich w Stanach Zjednoczonych kojarzy się z nastolatkami, którzy rozwożą gazety, koszą trawniki sąsiadom, wyprowadzają psy, a latem pracują jako ratownicy na lokalnym basenie, żeby dorobić do kieszonkowego. Ma to uczyć odpowiedzialności, dawać niezależność finansową, pozwala docenić wartość pieniądza.
Problem w tym, że liczba pracujących nieletnich dramatycznie rośnie, a charakter ich pracy odbiega od wyobrażeń: dzieci pracują w pełnym wymiarze godzin, na stanowiskach, na których absolutnie nie powinny, kosztem nie tylko czasu wolnego, ale także edukacji. 12-13-latkowie zamiast chodzić do szkoły kładą dachy na Florydzie, pracują w rzeźniach w Delaware i Missisipi, w Dakocie tną drewno w tartakach, a w Michigan i Alabamie nawet produkują części do samochodów. Ulegają wypadkom, tracą zdrowie, a nawet życie. Wszystko po to, żeby się utrzymać, pomóc rodzinie albo spłacić fikcyjne długi. Opowiemy wam dziś o pracy dzieci dzieci w Stanach – skąd się biorą pracujący nieletni, dla kogo pracują i dlaczego tak trudno wyplenić ten problem.
Zaczynamy jednak od rysu historycznego. Dowiecie się dlaczego praca dzieci w kopalniach i fabrykach była kiedyś normą, a nieletni stanowili 6 procent amerykańskiej siły roboczej; dlaczego katolicy pomogli zablokować poprawkę do Konstytucji, która pozwoliłaby zakazać zatrudniania dzieci i jakie znaczenie dla zmiany nastrojów społecznych miała fotografia.
Powiemy wam dlaczego obowiązujące dziś przepisy nie dotyczą pracy w rolnictwie, a także jakie regulacje obowiązują dziś, czy w świetle przepisów bardziej niebezpieczna jest praca na roli, czy ta w biurze, a także w jaki sposób kolejne stany próbują poluzowywać – a nawet obchodzić – istniejące prawo.
Dlaczego w drugiej dekadzie XXI wieku praca dzieci znowu jest tematem debaty publicznej? Jaki wpływ mają na to imigracja, niedobór rąk do pracy, konserwatywna ideologia, interes wielkich korporacji i czy da się z tym coś zrobić?
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
131. Polityczne kije bejsbolowe, czyli Trump rusza z kampanią wyborczą – i dostaje zarzuty karne
2023-04-01 07:00:07
Choć tak się składa, że ten odcinek publikujemy 1 kwietnia, nie jest to żart: odcinek nagraliśmy w czwartek w południe, po czym wieczorem gruchnęła wieść, że nowojorska prokuratura postawiła Donaldowi Trumpowi zarzuty karne. Siłą rzeczy nasz odcinek od razu się nieco zdezaktualizował, ale – na szczęście – tylko trochę.
Zastanawiamy się w nim bowiem nie tylko „czy Trump usłyszy zarzuty” (już wiemy, że tak), ale nad tym, co wtedy nastąpi. Czy zostanie zakuty w kajdanki i trafi do celi? (nie, nie zostanie) Czy zarzuty z Nowego Jorku mają znaczenie na Florydzie? Jak wygląda międzystanowa ekstradycja? Czy zarzuty karne by mu zaszkodziły, czy przeciwnie – pomogły, jak sam twierdzi? I dlaczego z takim uporem powtarzał, że lada chwila zostanie "aresztowany"?
Opowiadamy o pierwszym wiecu wyborczym Trumpa, w teksańskim Waco, o tym, co na nim powiedział, a czego nie. O „piosence” w której były prezydent deklamuje przysięgę na wierność fladze, a chór aresztowanych za szturm na Kapitol śpiewa hymn Stanów Zjednoczonych; o tym, co oznaczają dla Trumpa „pokojowe protesty” i jak się do nich mają „śmierć i zniszczenie”. W jaki sposób kij bejsbolowy w ręku eksprezydenta reklamuje „patriotyzm handlowy” i odkąd to nagle Republikanie przejmują się warunkami, jakie panują w amerykańskich aresztach.
Zapraszamy na kolejny odcinek zajmujących przygód pana Trumpa.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
Choć tak się składa, że ten odcinek publikujemy 1 kwietnia, nie jest to żart: odcinek nagraliśmy w czwartek w południe, po czym wieczorem gruchnęła wieść, że nowojorska prokuratura postawiła Donaldowi Trumpowi zarzuty karne. Siłą rzeczy nasz odcinek od razu się nieco zdezaktualizował, ale – na szczęście – tylko trochę.
Zastanawiamy się w nim bowiem nie tylko „czy Trump usłyszy zarzuty” (już wiemy, że tak), ale nad tym, co wtedy nastąpi. Czy zostanie zakuty w kajdanki i trafi do celi? (nie, nie zostanie) Czy zarzuty z Nowego Jorku mają znaczenie na Florydzie? Jak wygląda międzystanowa ekstradycja? Czy zarzuty karne by mu zaszkodziły, czy przeciwnie – pomogły, jak sam twierdzi? I dlaczego z takim uporem powtarzał, że lada chwila zostanie "aresztowany"?
Opowiadamy o pierwszym wiecu wyborczym Trumpa, w teksańskim Waco, o tym, co na nim powiedział, a czego nie. O „piosence” w której były prezydent deklamuje przysięgę na wierność fladze, a chór aresztowanych za szturm na Kapitol śpiewa hymn Stanów Zjednoczonych; o tym, co oznaczają dla Trumpa „pokojowe protesty” i jak się do nich mają „śmierć i zniszczenie”. W jaki sposób kij bejsbolowy w ręku eksprezydenta reklamuje „patriotyzm handlowy” i odkąd to nagle Republikanie przejmują się warunkami, jakie panują w amerykańskich aresztach.
Zapraszamy na kolejny odcinek zajmujących przygód pana Trumpa.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
130. Irak, czyli wojna, która skompromitowała USA
2023-03-25 08:58:58
19 marca minęła 20. rocznica wojny w Iraku rozpoczętej pod hasłem „Iracka wolność”.
Operacja, łącznie z okupacją miała potrwać od kilku miesięcy do maksymalnie dwóch lat. Jej koszty szacowano na 50-60 miliardów dolarów, co miało się jednak zwrócić, m.in. z zysków ze sprzedaży ropy. Miała też oddalić zagrożenie terroryzmem, a z Iraku uczynić wzór demokracji dla całego Bliskiego Wschodu. Irakijscy dysydenci przekonywali, że lokalna ludność powita Amerykanów „kwiatami i słodyczami”, a wyzwolenie Bagdadu będzie jak wyzwolenie Paryża spod władzy nazistów.
W rzeczywistości szacuje się, że w wyniku wojny śmierć poniosło 270-360 tysięcy Irakijczyków, z czego 1/3 to ofiary wojsk koalicji. Irak na wiele lat pogrążył się w chaosie, a jednym z produktów tego chaosu było Państwo Islamskie. Całkowite koszty wojny w 2020 roku szacowano na niemal 2 biliony dolarów, a dziś są one jeszcze wyższe, bo kolejne grupy weteranów wywalczyły sobie prawo do opieki zdrowotnej.
Jak to się stało, że z kilkudziesięciu miliardów zrobiły się biliony, a z kilku miesięcy wiele lat? Dlaczego zwykli Amerykanie i amerykańskie elity od lewa do
prawa powszechnie popierały wojnę? Czy administracja Busha kłamała? Na co liczył prezydent? Dlaczego się nie udało, jakie były społeczne i polityczne skutki
tej wojny?
19 marca minęła 20. rocznica wojny w Iraku rozpoczętej pod hasłem „Iracka wolność”.
Operacja, łącznie z okupacją miała potrwać od kilku miesięcy do maksymalnie dwóch lat. Jej koszty szacowano na 50-60 miliardów dolarów, co miało się jednak zwrócić, m.in. z zysków ze sprzedaży ropy. Miała też oddalić zagrożenie terroryzmem, a z Iraku uczynić wzór demokracji dla całego Bliskiego Wschodu. Irakijscy dysydenci przekonywali, że lokalna ludność powita Amerykanów „kwiatami i słodyczami”, a wyzwolenie Bagdadu będzie jak wyzwolenie Paryża spod władzy nazistów.
W rzeczywistości szacuje się, że w wyniku wojny śmierć poniosło 270-360 tysięcy Irakijczyków, z czego 1/3 to ofiary wojsk koalicji. Irak na wiele lat pogrążył się w chaosie, a jednym z produktów tego chaosu było Państwo Islamskie. Całkowite koszty wojny w 2020 roku szacowano na niemal 2 biliony dolarów, a dziś są one jeszcze wyższe, bo kolejne grupy weteranów wywalczyły sobie prawo do opieki zdrowotnej.
Jak to się stało, że z kilkudziesięciu miliardów zrobiły się biliony, a z kilku miesięcy wiele lat? Dlaczego zwykli Amerykanie i amerykańskie elity od lewa do prawa powszechnie popierały wojnę? Czy administracja Busha kłamała? Na co liczył prezydent? Dlaczego się nie udało, jakie były społeczne i polityczne skutki tej wojny?
129. Telewizja kłamie, czyli cała prawda o Fox News
2023-03-18 07:00:43
Dzięki pozwowi o zniesławienie, jaki firma Dominion Voting Systems złożyła przeciw telewizji Fox News, ujawniona została wewnętrzna komunikacja szefostwa stacji – w tym samego Ruperta Murdocha – oraz jej największych gwiazd: Laury Ingraham, Seana Hannity'ego i Tuckera Carlsona. Okazało się, ze Fox News świadomie i z premedytacją okłamywało swoich widzów.
Kierownictwo stacji doskonale wiedziało, że wybory prezydenckie w 2020 roku nie zostały sfałszowane, a maszyny do głosowania nie „podmieniały” głosów oddanych na Trumpa na głosy oddane na Bidena, ale pozwalało, by komentatorzy stacji snuli niestworzone opowieści o „ukradzionych wyborach”. Kiedy bowiem okazało się, że rzetelne informowanie o faktach nie podoba się widzom Foxa, którzy obrażeni na swoją stację zmieniają kanał na inne prawicowe stacje (jak Newsmax i OANN), szefostwo stacji spanikowało i docisnęło pedał kłamstw – wszystko w imię „szacunku” dla swoich widzów, którzy nie chcieli być informowani, tylko utwierdzani w swoich przekonaniach.
Dowiecie się dlaczego gwiazdy Foxa gardzą działem informacyjnym swojej stacji, co Tucker Calrson sądzi o Donaldzie Trumpie („Szczerze go nienawidzę!”) i co naprawdę kierownictwo Foxa uważa o swojej stacji („Korea Północna robi bardziej zniuansowaną telewizję”). Wyjaśnimy wam dlaczego Fox News jest z jednej strony medium tożsamościowym, a z drugiej graczem politycznym, który usiłuje realizować swoje cele – i nawet powiemy wam, co jest obecnie celem
Foxa, bo i to padło wprost w ujawnionych materiałach. Zastanowimy się też nad tym, czy Fox News ma szansę przegrać z Dominion i co by to oznaczało dla przyszłości najpopularniejszej telewizji informacyjnej w Stanach Zjednoczonych.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski
Dzięki pozwowi o zniesławienie, jaki firma Dominion Voting Systems złożyła przeciw telewizji Fox News, ujawniona została wewnętrzna komunikacja szefostwa stacji – w tym samego Ruperta Murdocha – oraz jej największych gwiazd: Laury Ingraham, Seana Hannity'ego i Tuckera Carlsona. Okazało się, ze Fox News świadomie i z premedytacją okłamywało swoich widzów.
Kierownictwo stacji doskonale wiedziało, że wybory prezydenckie w 2020 roku nie zostały sfałszowane, a maszyny do głosowania nie „podmieniały” głosów oddanych na Trumpa na głosy oddane na Bidena, ale pozwalało, by komentatorzy stacji snuli niestworzone opowieści o „ukradzionych wyborach”. Kiedy bowiem okazało się, że rzetelne informowanie o faktach nie podoba się widzom Foxa, którzy obrażeni na swoją stację zmieniają kanał na inne prawicowe stacje (jak Newsmax i OANN), szefostwo stacji spanikowało i docisnęło pedał kłamstw – wszystko w imię „szacunku” dla swoich widzów, którzy nie chcieli być informowani, tylko utwierdzani w swoich przekonaniach.
Dowiecie się dlaczego gwiazdy Foxa gardzą działem informacyjnym swojej stacji, co Tucker Calrson sądzi o Donaldzie Trumpie („Szczerze go nienawidzę!”) i co naprawdę kierownictwo Foxa uważa o swojej stacji („Korea Północna robi bardziej zniuansowaną telewizję”). Wyjaśnimy wam dlaczego Fox News jest z jednej strony medium tożsamościowym, a z drugiej graczem politycznym, który usiłuje realizować swoje cele – i nawet powiemy wam, co jest obecnie celem Foxa, bo i to padło wprost w ujawnionych materiałach. Zastanowimy się też nad tym, czy Fox News ma szansę przegrać z Dominion i co by to oznaczało dla przyszłości najpopularniejszej telewizji informacyjnej w Stanach Zjednoczonych.
Możecie nas słuchać w: Spotify, Podtail, Apple Podcasts, Google Podcasts i YouTube. Jeśli chcecie nas wesprzeć, zapraszamy na patronite.pl/podkastamerykanski