Radio Naukowe
Radio Naukowe to podcast naukowy tworzony przez dziennikarkę Karolinę Głowacką. Tu na pierwszym planie są naukowczynie i naukowcy. Opowiadają - fenomenalnie! - o swoich dziedzinach wiedzy, aktualnych badaniach i wyzwaniach na przyszłość. Rozmawiamy nie tylko o tym CO wiemy, ale też SKĄD to wiemy.
#102 Pada, a miało być słońce? Dlaczego prognoza pogody czasem nie działa | M. Kopeć, B. Niezgódka
2022-07-07 08:00:02
Podcast został nagrany w studio Radia Naukowego. Mogłam je urządzić – wyciszyć i wyposażyć w sprzęt – wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów. Dziękuję Wam! A pozostałych zachęcam do dorzucenia się: patronite.pl/radionaukowe *** - Można powiedzieć, że meteorolog zawodowo zajmuje się bujaniem w chmurach, a rozmowy z nim o pogodzie nigdy nie są nudne – żartuje Marta Kopeć, fizyczka atmosfery z ICM meteo. Razem z Bartoszem Niezgódką, osobą odpowiedzialną za informatyczna stronę serwisu, opowiadają w Radiu Naukowym o nowoczesnym prognozowaniu pogody. - Współczesne prognozy są oparte na modelach numerycznych. Przetwarzamy dane obserwacyjne – mówi Marta Kopeć. – Oprócz stacji naziemnych wykorzystujemy radary, balony, boje meteorologiczne, radary oraz czujniki na statkach. Staramy się korzystać także z danych z samolotów komercyjnych. Wszystkie te dane wkładamy w model numeryczny, czyli robimy gigantyczną symulację, która próbuje odtworzyć wszystkie procesy, które zachodzą w atmosferze – wyjaśnia. Dlaczego prognozy są coraz dokładniejsze? - Cały rozwój jest powiązany z rozwojem komputerów dużej mocy. Tysiące osób pracuje w dziedzinie numeryki i doszczegółowienia tych modeli – dodaje Bartosz Niezgódka. Jak mówi, na świecie są już próby do zejścia do dokładności prognozowania pogody do obszarów o boku 300 metrów. Obecnie ICM Meteo liczy dokładność do 1,5 km. W podcaście rozmawiamy również o tym, która pora roku jest najtrudniejsza dla meteorologów, skąd popularność 16-dniowej prognozy pogody, dlaczego w górach prognoza jest zmienna i jakie znaczenie w prognozowaniu ma efekt motyla. I dlaczego czasem, choć miało być słońce – to leje. *** PS. To nie jest podcast sponsorowany. Zwyczajnie jestem fanką meteo.pl :)
Podcast został nagrany w studio Radia Naukowego. Mogłam je urządzić – wyciszyć i wyposażyć w sprzęt – wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów. Dziękuję Wam! A pozostałych zachęcam do dorzucenia się: patronite.pl/radionaukowe
***
- Można powiedzieć, że meteorolog zawodowo zajmuje się bujaniem w chmurach, a rozmowy z nim o pogodzie nigdy nie są nudne – żartuje Marta Kopeć, fizyczka atmosfery z ICM meteo. Razem z Bartoszem Niezgódką, osobą odpowiedzialną za informatyczna stronę serwisu, opowiadają w Radiu Naukowym o nowoczesnym prognozowaniu pogody.
- Współczesne prognozy są oparte na modelach numerycznych. Przetwarzamy dane obserwacyjne – mówi Marta Kopeć. – Oprócz stacji naziemnych wykorzystujemy radary, balony, boje meteorologiczne, radary oraz czujniki na statkach. Staramy się korzystać także z danych z samolotów komercyjnych. Wszystkie te dane wkładamy w model numeryczny, czyli robimy gigantyczną symulację, która próbuje odtworzyć wszystkie procesy, które zachodzą w atmosferze – wyjaśnia.
Dlaczego prognozy są coraz dokładniejsze? - Cały rozwój jest powiązany z rozwojem komputerów dużej mocy. Tysiące osób pracuje w dziedzinie numeryki i doszczegółowienia tych modeli – dodaje Bartosz Niezgódka. Jak mówi, na świecie są już próby do zejścia do dokładności prognozowania pogody do obszarów o boku 300 metrów. Obecnie ICM Meteo liczy dokładność do 1,5 km.
W podcaście rozmawiamy również o tym, która pora roku jest najtrudniejsza dla meteorologów, skąd popularność 16-dniowej prognozy pogody, dlaczego w górach prognoza jest zmienna i jakie znaczenie w prognozowaniu ma efekt motyla. I dlaczego czasem, choć miało być słońce – to leje.
***
PS. To nie jest podcast sponsorowany. Zwyczajnie jestem fanką meteo.pl :)
***
- Można powiedzieć, że meteorolog zawodowo zajmuje się bujaniem w chmurach, a rozmowy z nim o pogodzie nigdy nie są nudne – żartuje Marta Kopeć, fizyczka atmosfery z ICM meteo. Razem z Bartoszem Niezgódką, osobą odpowiedzialną za informatyczna stronę serwisu, opowiadają w Radiu Naukowym o nowoczesnym prognozowaniu pogody.
- Współczesne prognozy są oparte na modelach numerycznych. Przetwarzamy dane obserwacyjne – mówi Marta Kopeć. – Oprócz stacji naziemnych wykorzystujemy radary, balony, boje meteorologiczne, radary oraz czujniki na statkach. Staramy się korzystać także z danych z samolotów komercyjnych. Wszystkie te dane wkładamy w model numeryczny, czyli robimy gigantyczną symulację, która próbuje odtworzyć wszystkie procesy, które zachodzą w atmosferze – wyjaśnia.
Dlaczego prognozy są coraz dokładniejsze? - Cały rozwój jest powiązany z rozwojem komputerów dużej mocy. Tysiące osób pracuje w dziedzinie numeryki i doszczegółowienia tych modeli – dodaje Bartosz Niezgódka. Jak mówi, na świecie są już próby do zejścia do dokładności prognozowania pogody do obszarów o boku 300 metrów. Obecnie ICM Meteo liczy dokładność do 1,5 km.
W podcaście rozmawiamy również o tym, która pora roku jest najtrudniejsza dla meteorologów, skąd popularność 16-dniowej prognozy pogody, dlaczego w górach prognoza jest zmienna i jakie znaczenie w prognozowaniu ma efekt motyla. I dlaczego czasem, choć miało być słońce – to leje.
***
PS. To nie jest podcast sponsorowany. Zwyczajnie jestem fanką meteo.pl :)
LAMU'22 #01 Jak powstaje złoto? Jak człowiek zmienia klimat? Dlaczego w lato jest ciepło?
2022-07-04 15:53:21
Wraca LAMU! Drugi sezon. Dzieci pytają - naukowcy odpowiadają. Zaczynamy letnią przygodę. Odcinek pierwszy, pod hasłem: Ziemia 00:40 Jak powstaje złoto? Skąd się je wydobywa? Pyta: Kalinka, 11 lat Odpowiada: dr Jan Krawczewski z Państwowego Instytutu Geologicznego 5:40 Dlaczego w zimę jest zimno, a w lato ciepło? Pyta: Mela, 6 lat Odpowiada: Marta Kopeć z meteo.pl 9:45 Jak to się dzieje, że człowiek zmienia klimat? Pyta: Gosia, 7 lat Odpowiada: dr Aleksandra Kardaś, fizyczka atmosfery, naukaoklimacie.pl 13:50 Skąd się wzięło powietrze? Dlaczego akurat nim oddychamy? I dlaczego jest w nim tlen? Pyta: Pola, 11 lat Odpowiada: dr Anna Łosiak, geolożka planetarna z Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu *** Radio Naukowe istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe.
Wraca LAMU! Drugi sezon. Dzieci pytają - naukowcy odpowiadają. Zaczynamy letnią przygodę.
Odcinek pierwszy, pod hasłem: Ziemia
00:40 Jak powstaje złoto? Skąd się je wydobywa?
Pyta: Kalinka, 11 lat
Odpowiada: dr Jan Krawczewski z Państwowego Instytutu Geologicznego
5:40 Dlaczego w zimę jest zimno, a w lato ciepło?
Pyta: Mela, 6 lat
Odpowiada: Marta Kopeć z meteo.pl
9:45 Jak to się dzieje, że człowiek zmienia klimat?
Pyta: Gosia, 7 lat
Odpowiada: dr Aleksandra Kardaś, fizyczka atmosfery, naukaoklimacie.pl
13:50 Skąd się wzięło powietrze? Dlaczego akurat nim oddychamy? I dlaczego jest w nim tlen?
Pyta: Pola, 11 lat
Odpowiada: dr Anna Łosiak, geolożka planetarna z Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu
***
Radio Naukowe istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe.
Odcinek pierwszy, pod hasłem: Ziemia
00:40 Jak powstaje złoto? Skąd się je wydobywa?
Pyta: Kalinka, 11 lat
Odpowiada: dr Jan Krawczewski z Państwowego Instytutu Geologicznego
5:40 Dlaczego w zimę jest zimno, a w lato ciepło?
Pyta: Mela, 6 lat
Odpowiada: Marta Kopeć z meteo.pl
9:45 Jak to się dzieje, że człowiek zmienia klimat?
Pyta: Gosia, 7 lat
Odpowiada: dr Aleksandra Kardaś, fizyczka atmosfery, naukaoklimacie.pl
13:50 Skąd się wzięło powietrze? Dlaczego akurat nim oddychamy? I dlaczego jest w nim tlen?
Pyta: Pola, 11 lat
Odpowiada: dr Anna Łosiak, geolożka planetarna z Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu
***
Radio Naukowe istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe.
#101 Islam i dżihad – czy są nierozłączne? O początkach działalności Mahometa | prof. Katarzyna Pachniak
2022-06-30 08:00:02
Radio Naukowe istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe . *** Kiedy na świat przychodził przyszły założyciel islamu, żyjący na Półwyspie Arabskim koczownicy byli politeistami. Ze względu na brak współczesnych źródeł pisanych trudno dokładnie opisać panteon bóstw. Wiemy natomiast, że jednym z ważniejszych, a być może najważniejszym, był Allah. Mahomet, choć rzecz jasna nie był wynalazcą monoteizmu, a wpływy judaizmu i chrześcijaństwa były na Półwyspie widoczne, to jego propozycja była dla samych Arabów rewolucyjna. - Religia absolutnie bezkompromisowo monoteistyczna była absolutnym wywróceniem porządku społecznego i gospodarczego - mówi w Radiu Naukowym prof. Katarzyna Pachniak, kierowniczka Katedry Arabistyki i Islamistyki Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego. - Zamożni mekkańczycy, którzy byli najważniejszymi wrogami Proroka, byli strażnikami ruchu pielgrzymkowego do mekkańskich [politeistycznych – RN] świątyń. Czerpali więc z tego konkretne korzyści – dodaje. Początki islamu to nie tylko zmiana społeczna. To również historia militarno-polityczna. Zapytałam prof. Pachniak czy sam Mahomet miał się za mistyka czy polityka? - Dla muzułmanów to najświętszy Prorok. Badacze oceniający go obiektywnie widzą, że był dobrym politykiem, mężem stanu. Chciał scalić plemiona i niewątpliwie uważał, że religia monoteistyczna będzie mu pomocna – odpowiada badaczka. – Jednocześnie nie można wykluczyć, że faktycznie wierzył, że to co słyszy jest głosem Boga – podkreśla. W podcaście rozmawiamy również o dżihadzie – co znaczy i na ile jest z islamem spleciony. Jest o historii spisywania Koranu i źródłach fundamentalistycznej postawy części współczesnych muzułmanów. Bardzo polecam ten odcinek! *** Obiecany w Post Scriptum link do kanału LAMU: https://www.youtube.com/channel/UCTdqIW9cVGzbm1DybHXSkbQ/featured
Radio Naukowe istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe.
***
Kiedy na świat przychodził przyszły założyciel islamu, żyjący na Półwyspie Arabskim koczownicy byli politeistami. Ze względu na brak współczesnych źródeł pisanych trudno dokładnie opisać panteon bóstw. Wiemy natomiast, że jednym z ważniejszych, a być może najważniejszym, był Allah.
Mahomet, choć rzecz jasna nie był wynalazcą monoteizmu, a wpływy judaizmu i chrześcijaństwa były na Półwyspie widoczne, to jego propozycja była dla samych Arabów rewolucyjna. - Religia absolutnie bezkompromisowo monoteistyczna była absolutnym wywróceniem porządku społecznego i gospodarczego - mówi w Radiu Naukowym prof. Katarzyna Pachniak, kierowniczka Katedry Arabistyki i Islamistyki Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego. - Zamożni mekkańczycy, którzy byli najważniejszymi wrogami Proroka, byli strażnikami ruchu pielgrzymkowego do mekkańskich [politeistycznych – RN] świątyń. Czerpali więc z tego konkretne korzyści – dodaje.
Początki islamu to nie tylko zmiana społeczna. To również historia militarno-polityczna. Zapytałam prof. Pachniak czy sam Mahomet miał się za mistyka czy polityka? - Dla muzułmanów to najświętszy Prorok. Badacze oceniający go obiektywnie widzą, że był dobrym politykiem, mężem stanu. Chciał scalić plemiona i niewątpliwie uważał, że religia monoteistyczna będzie mu pomocna – odpowiada badaczka. – Jednocześnie nie można wykluczyć, że faktycznie wierzył, że to co słyszy jest głosem Boga – podkreśla.
W podcaście rozmawiamy również o dżihadzie – co znaczy i na ile jest z islamem spleciony. Jest o historii spisywania Koranu i źródłach fundamentalistycznej postawy części współczesnych muzułmanów. Bardzo polecam ten odcinek!
***
Obiecany w Post Scriptum link do kanału LAMU:
https://www.youtube.com/channel/UCTdqIW9cVGzbm1DybHXSkbQ/featured
***
Kiedy na świat przychodził przyszły założyciel islamu, żyjący na Półwyspie Arabskim koczownicy byli politeistami. Ze względu na brak współczesnych źródeł pisanych trudno dokładnie opisać panteon bóstw. Wiemy natomiast, że jednym z ważniejszych, a być może najważniejszym, był Allah.
Mahomet, choć rzecz jasna nie był wynalazcą monoteizmu, a wpływy judaizmu i chrześcijaństwa były na Półwyspie widoczne, to jego propozycja była dla samych Arabów rewolucyjna. - Religia absolutnie bezkompromisowo monoteistyczna była absolutnym wywróceniem porządku społecznego i gospodarczego - mówi w Radiu Naukowym prof. Katarzyna Pachniak, kierowniczka Katedry Arabistyki i Islamistyki Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego. - Zamożni mekkańczycy, którzy byli najważniejszymi wrogami Proroka, byli strażnikami ruchu pielgrzymkowego do mekkańskich [politeistycznych – RN] świątyń. Czerpali więc z tego konkretne korzyści – dodaje.
Początki islamu to nie tylko zmiana społeczna. To również historia militarno-polityczna. Zapytałam prof. Pachniak czy sam Mahomet miał się za mistyka czy polityka? - Dla muzułmanów to najświętszy Prorok. Badacze oceniający go obiektywnie widzą, że był dobrym politykiem, mężem stanu. Chciał scalić plemiona i niewątpliwie uważał, że religia monoteistyczna będzie mu pomocna – odpowiada badaczka. – Jednocześnie nie można wykluczyć, że faktycznie wierzył, że to co słyszy jest głosem Boga – podkreśla.
W podcaście rozmawiamy również o dżihadzie – co znaczy i na ile jest z islamem spleciony. Jest o historii spisywania Koranu i źródłach fundamentalistycznej postawy części współczesnych muzułmanów. Bardzo polecam ten odcinek!
***
Obiecany w Post Scriptum link do kanału LAMU:
https://www.youtube.com/channel/UCTdqIW9cVGzbm1DybHXSkbQ/featured
#100 Człowiek kontra biologia. Czy będziemy żyć wiecznie? | prof. A. Przegalińska, dr J. Różyńska, prof. W. Dragan [DEBATA]
2022-06-24 08:00:02
CZŁOWIEK kontra BIOLOGIA - debata Radia Naukowego na żywo Na ile jesteśmy w stanie jako gatunek wyrwać się prawom natury: starzeniu, chorobom dziedzicznym, zużywaniu się ciała... Co potrafimy technicznie, co będziemy umieli być może w przyszłości, co nam wolno pod względem etycznym? Goście: - prof. Wojciech Dragan, Katedra Psychologii Różnic Indywidualnych, Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski - prof. Aleksandra Przegalińska, Katedra Zarządzania w Społeczeństwie Sieciowym, Akademia Leona Koźmińskiego oraz Harvard University - dr Joanna Różyńska, Centrum Bioetyki i Bioprawa, Wydział Filozofii, Uniwersytet Warszawski Debata odbyła się 23 czerwca w budynku Wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego. Dziękujemy za gościnę! *** Zorganizowanie debaty jest możliwe wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów Radia Naukowego na patronite.pl. Jeśli chcesz, dorzuć się do projektu: https://patronite.pl/radionaukowe
CZŁOWIEK kontra BIOLOGIA - debata Radia Naukowego na żywo
Na ile jesteśmy w stanie jako gatunek wyrwać się prawom natury: starzeniu, chorobom dziedzicznym, zużywaniu się ciała... Co potrafimy technicznie, co będziemy umieli być może w przyszłości, co nam wolno pod względem etycznym?
Goście:
- prof. Wojciech Dragan, Katedra Psychologii Różnic Indywidualnych, Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski
- prof. Aleksandra Przegalińska, Katedra Zarządzania w Społeczeństwie Sieciowym, Akademia Leona Koźmińskiego oraz Harvard University
- dr Joanna Różyńska, Centrum Bioetyki i Bioprawa, Wydział Filozofii, Uniwersytet Warszawski
Debata odbyła się 23 czerwca w budynku Wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego. Dziękujemy za gościnę!
***
Zorganizowanie debaty jest możliwe wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów Radia Naukowego na patronite.pl. Jeśli chcesz, dorzuć się do projektu: https://patronite.pl/radionaukowe
Na ile jesteśmy w stanie jako gatunek wyrwać się prawom natury: starzeniu, chorobom dziedzicznym, zużywaniu się ciała... Co potrafimy technicznie, co będziemy umieli być może w przyszłości, co nam wolno pod względem etycznym?
Goście:
- prof. Wojciech Dragan, Katedra Psychologii Różnic Indywidualnych, Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski
- prof. Aleksandra Przegalińska, Katedra Zarządzania w Społeczeństwie Sieciowym, Akademia Leona Koźmińskiego oraz Harvard University
- dr Joanna Różyńska, Centrum Bioetyki i Bioprawa, Wydział Filozofii, Uniwersytet Warszawski
Debata odbyła się 23 czerwca w budynku Wydziału Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego. Dziękujemy za gościnę!
***
Zorganizowanie debaty jest możliwe wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów Radia Naukowego na patronite.pl. Jeśli chcesz, dorzuć się do projektu: https://patronite.pl/radionaukowe
#99 Minimózgi w probówkach – jak nauka chce pokonać choroby neurodegeneracyjne? | prof. Maciej Figiel
2022-06-09 08:00:03
„Mózg w probówce” to niewielki kawałeczek tkanki, który potrafi rosnąć i samoorganizować się. Oficjalniej nazywa się organoidem. – Nie można go porównać do dorosłego uorganizowanego mózgu, ale dla nas naukowców to perfekcyjny model – mówi w Radiu Naukowym prof. Maciej Figiel, kierownik Zakładu Neurobiologii Molekularnej w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN. Na takich mózgach w probówce wyhodowanych z linii komórkowych od pacjentów obciążonych chorobami neurodegeneracyjnymi przeprowadza się dokładne badania i testuje potencjalne leki. A dlaczego w ogóle w ogóle mózg się psuje? Problem pochodzi z nieprawidłowego funkcjonowania białek. Np. w chorobie Huntingona problemowe jest białko huntingtyna. – Te białka gromadzą się w komórkach mózgu, tak jakby śmiecą. W zdrowym mózgu takie nieprawidłowe białka kierowane byłyby do swoistego śmietnika i wywózki. Dzieje się tak dzięki mechanizmom komórkowym, które rozpoznają niepotrzebne białka i je usuwają. W tych chorobach, te mechanizmy nie funkcjonują albo funkcjonują nieprawidłowo – wyjaśnia naukowiec. Prof. Figiel jest przekonany, że nauka znajdzie środki farmakologiczne podawane podobnie jak zwykłe tabletki, które znaczący sposób poprawią funkcjonowanie osób z chorobami neurodegeneracyjnymi. Kiedy? - Nie wiem kiedy będą finalne leki, ale jestem dużym optymistą. Sami prowadzimy badania nad kilkoma substancjami i mamy duże nadzieje z nimi związane – podkreśla. W podcaście rozmawiamy również szerzej o przyczynach chorób mózgu, o samej hodowli minimózgów, ich rozmiarach i niezwykłych zdolnościach, rozważamy czy dałoby się wyhodować w wielkiej próbówce mózg w całości (i czy miałby on świadomość), a także czy organoidy ograniczą badania na zwierzętach. *** Audycja jest efektem podróży Radia Naukowego do Poznania. Jeżdżę po kraju z mobilnym studiem, żeby zapewnić jak najwyższą jakość dźwięku i rozmowy. Podróże są możliwe wyłącznie dzięki Patronom i Patronkom na patronite.pl/radionaukowe. Wszystkim, którzy mnie wspierają – nieustająco dziękuję. Pozostałych Słuchaczy i Słuchaczki – zachęcam do dołączenia do społeczności wspierających. Radio Naukowe - włącz wiedzę!
„Mózg w probówce” to niewielki kawałeczek tkanki, który potrafi rosnąć i samoorganizować się. Oficjalniej nazywa się organoidem. – Nie można go porównać do dorosłego uorganizowanego mózgu, ale dla nas naukowców to perfekcyjny model – mówi w Radiu Naukowym prof. Maciej Figiel, kierownik Zakładu Neurobiologii Molekularnej w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN.
Na takich mózgach w probówce wyhodowanych z linii komórkowych od pacjentów obciążonych chorobami neurodegeneracyjnymi przeprowadza się dokładne badania i testuje potencjalne leki.
A dlaczego w ogóle w ogóle mózg się psuje? Problem pochodzi z nieprawidłowego funkcjonowania białek. Np. w chorobie Huntingona problemowe jest białko huntingtyna. – Te białka gromadzą się w komórkach mózgu, tak jakby śmiecą. W zdrowym mózgu takie nieprawidłowe białka kierowane byłyby do swoistego śmietnika i wywózki. Dzieje się tak dzięki mechanizmom komórkowym, które rozpoznają niepotrzebne białka i je usuwają. W tych chorobach, te mechanizmy nie funkcjonują albo funkcjonują nieprawidłowo – wyjaśnia naukowiec.
Prof. Figiel jest przekonany, że nauka znajdzie środki farmakologiczne podawane podobnie jak zwykłe tabletki, które znaczący sposób poprawią funkcjonowanie osób z chorobami neurodegeneracyjnymi. Kiedy? - Nie wiem kiedy będą finalne leki, ale jestem dużym optymistą. Sami prowadzimy badania nad kilkoma substancjami i mamy duże nadzieje z nimi związane – podkreśla.
W podcaście rozmawiamy również szerzej o przyczynach chorób mózgu, o samej hodowli minimózgów, ich rozmiarach i niezwykłych zdolnościach, rozważamy czy dałoby się wyhodować w wielkiej próbówce mózg w całości (i czy miałby on świadomość), a także czy organoidy ograniczą badania na zwierzętach.
***
Audycja jest efektem podróży Radia Naukowego do Poznania. Jeżdżę po kraju z mobilnym studiem, żeby zapewnić jak najwyższą jakość dźwięku i rozmowy. Podróże są możliwe wyłącznie dzięki Patronom i Patronkom na patronite.pl/radionaukowe. Wszystkim, którzy mnie wspierają – nieustająco dziękuję. Pozostałych Słuchaczy i Słuchaczki – zachęcam do dołączenia do społeczności wspierających.
Radio Naukowe - włącz wiedzę!
Na takich mózgach w probówce wyhodowanych z linii komórkowych od pacjentów obciążonych chorobami neurodegeneracyjnymi przeprowadza się dokładne badania i testuje potencjalne leki.
A dlaczego w ogóle w ogóle mózg się psuje? Problem pochodzi z nieprawidłowego funkcjonowania białek. Np. w chorobie Huntingona problemowe jest białko huntingtyna. – Te białka gromadzą się w komórkach mózgu, tak jakby śmiecą. W zdrowym mózgu takie nieprawidłowe białka kierowane byłyby do swoistego śmietnika i wywózki. Dzieje się tak dzięki mechanizmom komórkowym, które rozpoznają niepotrzebne białka i je usuwają. W tych chorobach, te mechanizmy nie funkcjonują albo funkcjonują nieprawidłowo – wyjaśnia naukowiec.
Prof. Figiel jest przekonany, że nauka znajdzie środki farmakologiczne podawane podobnie jak zwykłe tabletki, które znaczący sposób poprawią funkcjonowanie osób z chorobami neurodegeneracyjnymi. Kiedy? - Nie wiem kiedy będą finalne leki, ale jestem dużym optymistą. Sami prowadzimy badania nad kilkoma substancjami i mamy duże nadzieje z nimi związane – podkreśla.
W podcaście rozmawiamy również szerzej o przyczynach chorób mózgu, o samej hodowli minimózgów, ich rozmiarach i niezwykłych zdolnościach, rozważamy czy dałoby się wyhodować w wielkiej próbówce mózg w całości (i czy miałby on świadomość), a także czy organoidy ograniczą badania na zwierzętach.
***
Audycja jest efektem podróży Radia Naukowego do Poznania. Jeżdżę po kraju z mobilnym studiem, żeby zapewnić jak najwyższą jakość dźwięku i rozmowy. Podróże są możliwe wyłącznie dzięki Patronom i Patronkom na patronite.pl/radionaukowe. Wszystkim, którzy mnie wspierają – nieustająco dziękuję. Pozostałych Słuchaczy i Słuchaczki – zachęcam do dołączenia do społeczności wspierających.
Radio Naukowe - włącz wiedzę!
#98 Ekstremalnie szybki internet - 6G wystrzeli cywilizację na inny poziom? | dr inż. Paweł Kryszkiewicz
2022-06-02 08:00:02
Podcast istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe . *** Jeszcze w Polsce nie wszędzie mamy 5G, a naukowcy już pracują nad kolejną generacją technologii komunikacji mobilnej. Przed nami 6G! Wszystko po to, żeby zaspokoić gigantyczne potrzeby ludzkości na możliwości przesył danych. – Przy czym to nie jest tak, że kolejna generacja wykorzystuje zupełnie inne zasady, to jest ewolucja – mówi w Radiu Naukowym dr inż. Paweł Kryszkiewicz z Wydziału Informatyki i Telekomunikacji Politechniki Poznańskiej. Ewolucja, która jednak może prowadzić do społecznej rewolucji. Niezawodny, błyskawiczny internet z minimalnymi opóźnieniami to szansa na upowszechnienie się operacji na odległość, inteligentnych miast, komunikacji pojazdów autonomicznych, itp. Jeśli zapytacie o maksymalną prędkość takiego internetu… to trudno odpowiedzieć. Prędkość przesyłu zawsze zależy od zagęszczenia anten, możliwości naszego urządzenia, ustawień operatora, a także liczby użytkowników. Ale tak, żeby zorientować się w skali zmiany: - Przepływności mogą wzrosnąć stukrotnie między 4G a 5G. Przy 4G możemy mówić o 100 megabitach na sekundę, przy 5G o 10 gigabitach. Z 6G standardowo mówimy, że powinna wzrosnąć 10-cio, 100-krotnie – mówi dr inż. Kryszkiewicz. Aby przyspieszyć przesył danych można rozmieścić gęściej stacje bazowe, korzystać z coraz szerszego pasma. - Ale w pewnym momencie to już nie jest skalowalne i szukamy nowych rozwiązań. Stosowane są zaawansowane techniki kodowania, a także techniki wieloantenowe. Zamiast pojedynczego masztu z anteną, będzie ich 100 albo całe aktywne antenowe ściany – opowiada naukowiec. Pojawiają się nawet pomysły, żeby korzystać ze… światła widzialnego. – Mogłyby to być świetlówki migające z prędkością niezauważalną dla naszych oczu, a z perspektywy telefonu będzie to przesył danych z prędkością powiedzmy jednego terabita na sekundę – prognozuje dr inż. Kryszkiewicz. Odcinek powstał w ramach podróży Radia Naukowego. Są możliwe wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów na patronite.pl/radionaukowe – dziękuję! Kto może i ma ochotę dołączyć, serdecznie zapraszam. *** Do 5 czerwca trwa rekrutacja do Letniej Akademii Młodych Umysłów - LAMU. Dzieci pytają - naukowcy odpowiadają. Szczegóły: https://radionaukowe.pl/lamu2022/
Podcast istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe.
***
Jeszcze w Polsce nie wszędzie mamy 5G, a naukowcy już pracują nad kolejną generacją technologii komunikacji mobilnej. Przed nami 6G! Wszystko po to, żeby zaspokoić gigantyczne potrzeby ludzkości na możliwości przesył danych. – Przy czym to nie jest tak, że kolejna generacja wykorzystuje zupełnie inne zasady, to jest ewolucja – mówi w Radiu Naukowym dr inż. Paweł Kryszkiewicz z Wydziału Informatyki i Telekomunikacji Politechniki Poznańskiej. Ewolucja, która jednak może prowadzić do społecznej rewolucji. Niezawodny, błyskawiczny internet z minimalnymi opóźnieniami to szansa na upowszechnienie się operacji na odległość, inteligentnych miast, komunikacji pojazdów autonomicznych, itp.
Jeśli zapytacie o maksymalną prędkość takiego internetu… to trudno odpowiedzieć. Prędkość przesyłu zawsze zależy od zagęszczenia anten, możliwości naszego urządzenia, ustawień operatora, a także liczby użytkowników. Ale tak, żeby zorientować się w skali zmiany: - Przepływności mogą wzrosnąć stukrotnie między 4G a 5G. Przy 4G możemy mówić o 100 megabitach na sekundę, przy 5G o 10 gigabitach. Z 6G standardowo mówimy, że powinna wzrosnąć 10-cio, 100-krotnie – mówi dr inż. Kryszkiewicz.
Aby przyspieszyć przesył danych można rozmieścić gęściej stacje bazowe, korzystać z coraz szerszego pasma. - Ale w pewnym momencie to już nie jest skalowalne i szukamy nowych rozwiązań. Stosowane są zaawansowane techniki kodowania, a także techniki wieloantenowe. Zamiast pojedynczego masztu z anteną, będzie ich 100 albo całe aktywne antenowe ściany – opowiada naukowiec.
Pojawiają się nawet pomysły, żeby korzystać ze… światła widzialnego. – Mogłyby to być świetlówki migające z prędkością niezauważalną dla naszych oczu, a z perspektywy telefonu będzie to przesył danych z prędkością powiedzmy jednego terabita na sekundę – prognozuje dr inż. Kryszkiewicz.
Odcinek powstał w ramach podróży Radia Naukowego. Są możliwe wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów na patronite.pl/radionaukowe – dziękuję! Kto może i ma ochotę dołączyć, serdecznie zapraszam.
***
Do 5 czerwca trwa rekrutacja do Letniej Akademii Młodych Umysłów - LAMU. Dzieci pytają - naukowcy odpowiadają. Szczegóły: https://radionaukowe.pl/lamu2022/
***
Jeszcze w Polsce nie wszędzie mamy 5G, a naukowcy już pracują nad kolejną generacją technologii komunikacji mobilnej. Przed nami 6G! Wszystko po to, żeby zaspokoić gigantyczne potrzeby ludzkości na możliwości przesył danych. – Przy czym to nie jest tak, że kolejna generacja wykorzystuje zupełnie inne zasady, to jest ewolucja – mówi w Radiu Naukowym dr inż. Paweł Kryszkiewicz z Wydziału Informatyki i Telekomunikacji Politechniki Poznańskiej. Ewolucja, która jednak może prowadzić do społecznej rewolucji. Niezawodny, błyskawiczny internet z minimalnymi opóźnieniami to szansa na upowszechnienie się operacji na odległość, inteligentnych miast, komunikacji pojazdów autonomicznych, itp.
Jeśli zapytacie o maksymalną prędkość takiego internetu… to trudno odpowiedzieć. Prędkość przesyłu zawsze zależy od zagęszczenia anten, możliwości naszego urządzenia, ustawień operatora, a także liczby użytkowników. Ale tak, żeby zorientować się w skali zmiany: - Przepływności mogą wzrosnąć stukrotnie między 4G a 5G. Przy 4G możemy mówić o 100 megabitach na sekundę, przy 5G o 10 gigabitach. Z 6G standardowo mówimy, że powinna wzrosnąć 10-cio, 100-krotnie – mówi dr inż. Kryszkiewicz.
Aby przyspieszyć przesył danych można rozmieścić gęściej stacje bazowe, korzystać z coraz szerszego pasma. - Ale w pewnym momencie to już nie jest skalowalne i szukamy nowych rozwiązań. Stosowane są zaawansowane techniki kodowania, a także techniki wieloantenowe. Zamiast pojedynczego masztu z anteną, będzie ich 100 albo całe aktywne antenowe ściany – opowiada naukowiec.
Pojawiają się nawet pomysły, żeby korzystać ze… światła widzialnego. – Mogłyby to być świetlówki migające z prędkością niezauważalną dla naszych oczu, a z perspektywy telefonu będzie to przesył danych z prędkością powiedzmy jednego terabita na sekundę – prognozuje dr inż. Kryszkiewicz.
Odcinek powstał w ramach podróży Radia Naukowego. Są możliwe wyłącznie dzięki wsparciu Patronek i Patronów na patronite.pl/radionaukowe – dziękuję! Kto może i ma ochotę dołączyć, serdecznie zapraszam.
***
Do 5 czerwca trwa rekrutacja do Letniej Akademii Młodych Umysłów - LAMU. Dzieci pytają - naukowcy odpowiadają. Szczegóły: https://radionaukowe.pl/lamu2022/
#97 Kosmici – czy naukowcy znajdą życie pozaziemskie? | dr Anna Łosiak
2022-05-26 08:00:03
Podcast istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe . *** Czerwona planeta nie zawsze była taka całkiem czerwona. - Wczesne Mars i Ziemia, mniej więcej do 3,8 mld lat temu, były bardzo podobne do siebie. Na obu były jeziora, rzeki, wystające kawałki skał, wybuchały wulkany. Warunki z punktu widzenia mikroorganizmu były praktycznie nierozróżnialne – opowiada w Radiu Naukowym dr Anna Łosiak, geolożka planetarna z Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu. – A ponieważ na Ziemi życie powstało w mniej niż 500 mln lat po powstaniu Układu Słonecznego, to dlaczego coś podobnego nie mogło by mieć miejsca na Marsie? – dodaje. I właśnie dlatego Mars skupia uwagę naukowców, którzy poszukują śladów życia pozaziemskiego. Gdyby się udało, byłaby to sensacja, ale też droga do kolejnych dociekań. Czy życie ziemskie i marsjańskie jest ze sobą spokrewnione? Może przeniosło się z jednej planety na drugą? Jeśli jednak okazałoby się, że nie ma ze sobą wiele wspólnego, to byłoby jeszcze ciekawiej. – Jeśli życie powstało u nas i niezależnie na Marsie, to znaczy, że prawdopodobnie jest superczęste – mówi dr Łosiak. Celem badań astrobiologicznych poza Marsem są obiekty z istniejącą wodą w stanie płynnym. – Wiemy, że woda w takim stanie istnieje na kilku księżycach planet gazowych. Na powierzchni jest lód, a pod spodem, wiemy to w niektórych przypadkach na pewno, kilkudziesięciokilometrowa warstwa wody. Ocean – mówi badaczka. A co ze światłem? Nie jest go zbyt mało pod lodem? – Życie wcale nie musi korzystać z energii świetlnej, jest jeszcze energia chemiczna - przypomina. Rozmawiamy o tym, jakie są warunki konieczne do powstania życia (tego życia, jakie znamy), czy można by je oprzeć na krzemie, czy nawet jeśli życie na Marsie kiedyś istniało, to czy nie zniknęły wszystkie ślady? Dlaczego woda jest kluczowa dla życia? I czy cokolwiek można powiedzieć o potencjalnym życiu na egzoplanetach? Dr Anna Łosiak jest również członkinią Polskiego Towarzystwa Astrobiologicznego. Towarzystwo zaprasza do członkostwa naukowców, ale i amatorów zainteresowanych tematem. Więcej: https://astrobio.pl/ *** Ruszyła LAMU 2022! Letnia Akademia Młodych Umysłów. Więcej: https://radionaukowe.pl/lamu2022/
Podcast istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe.
***
Czerwona planeta nie zawsze była taka całkiem czerwona. - Wczesne Mars i Ziemia, mniej więcej do 3,8 mld lat temu, były bardzo podobne do siebie. Na obu były jeziora, rzeki, wystające kawałki skał, wybuchały wulkany. Warunki z punktu widzenia mikroorganizmu były praktycznie nierozróżnialne – opowiada w Radiu Naukowym dr Anna Łosiak, geolożka planetarna z Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu. – A ponieważ na Ziemi życie powstało w mniej niż 500 mln lat po powstaniu Układu Słonecznego, to dlaczego coś podobnego nie mogło by mieć miejsca na Marsie? – dodaje.
I właśnie dlatego Mars skupia uwagę naukowców, którzy poszukują śladów życia pozaziemskiego. Gdyby się udało, byłaby to sensacja, ale też droga do kolejnych dociekań. Czy życie ziemskie i marsjańskie jest ze sobą spokrewnione? Może przeniosło się z jednej planety na drugą? Jeśli jednak okazałoby się, że nie ma ze sobą wiele wspólnego, to byłoby jeszcze ciekawiej. – Jeśli życie powstało u nas i niezależnie na Marsie, to znaczy, że prawdopodobnie jest superczęste – mówi dr Łosiak.
Celem badań astrobiologicznych poza Marsem są obiekty z istniejącą wodą w stanie płynnym. – Wiemy, że woda w takim stanie istnieje na kilku księżycach planet gazowych. Na powierzchni jest lód, a pod spodem, wiemy to w niektórych przypadkach na pewno, kilkudziesięciokilometrowa warstwa wody. Ocean – mówi badaczka. A co ze światłem? Nie jest go zbyt mało pod lodem? – Życie wcale nie musi korzystać z energii świetlnej, jest jeszcze energia chemiczna - przypomina.
Rozmawiamy o tym, jakie są warunki konieczne do powstania życia (tego życia, jakie znamy), czy można by je oprzeć na krzemie, czy nawet jeśli życie na Marsie kiedyś istniało, to czy nie zniknęły wszystkie ślady? Dlaczego woda jest kluczowa dla życia? I czy cokolwiek można powiedzieć o potencjalnym życiu na egzoplanetach?
Dr Anna Łosiak jest również członkinią Polskiego Towarzystwa Astrobiologicznego. Towarzystwo zaprasza do członkostwa naukowców, ale i amatorów zainteresowanych tematem. Więcej: https://astrobio.pl/
***
Ruszyła LAMU 2022! Letnia Akademia Młodych Umysłów. Więcej:
https://radionaukowe.pl/lamu2022/
***
Czerwona planeta nie zawsze była taka całkiem czerwona. - Wczesne Mars i Ziemia, mniej więcej do 3,8 mld lat temu, były bardzo podobne do siebie. Na obu były jeziora, rzeki, wystające kawałki skał, wybuchały wulkany. Warunki z punktu widzenia mikroorganizmu były praktycznie nierozróżnialne – opowiada w Radiu Naukowym dr Anna Łosiak, geolożka planetarna z Instytutu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu. – A ponieważ na Ziemi życie powstało w mniej niż 500 mln lat po powstaniu Układu Słonecznego, to dlaczego coś podobnego nie mogło by mieć miejsca na Marsie? – dodaje.
I właśnie dlatego Mars skupia uwagę naukowców, którzy poszukują śladów życia pozaziemskiego. Gdyby się udało, byłaby to sensacja, ale też droga do kolejnych dociekań. Czy życie ziemskie i marsjańskie jest ze sobą spokrewnione? Może przeniosło się z jednej planety na drugą? Jeśli jednak okazałoby się, że nie ma ze sobą wiele wspólnego, to byłoby jeszcze ciekawiej. – Jeśli życie powstało u nas i niezależnie na Marsie, to znaczy, że prawdopodobnie jest superczęste – mówi dr Łosiak.
Celem badań astrobiologicznych poza Marsem są obiekty z istniejącą wodą w stanie płynnym. – Wiemy, że woda w takim stanie istnieje na kilku księżycach planet gazowych. Na powierzchni jest lód, a pod spodem, wiemy to w niektórych przypadkach na pewno, kilkudziesięciokilometrowa warstwa wody. Ocean – mówi badaczka. A co ze światłem? Nie jest go zbyt mało pod lodem? – Życie wcale nie musi korzystać z energii świetlnej, jest jeszcze energia chemiczna - przypomina.
Rozmawiamy o tym, jakie są warunki konieczne do powstania życia (tego życia, jakie znamy), czy można by je oprzeć na krzemie, czy nawet jeśli życie na Marsie kiedyś istniało, to czy nie zniknęły wszystkie ślady? Dlaczego woda jest kluczowa dla życia? I czy cokolwiek można powiedzieć o potencjalnym życiu na egzoplanetach?
Dr Anna Łosiak jest również członkinią Polskiego Towarzystwa Astrobiologicznego. Towarzystwo zaprasza do członkostwa naukowców, ale i amatorów zainteresowanych tematem. Więcej: https://astrobio.pl/
***
Ruszyła LAMU 2022! Letnia Akademia Młodych Umysłów. Więcej:
https://radionaukowe.pl/lamu2022/
#96 Religia – czy superkomputer przewidzi sekularyzację społeczeństw? | prof. Konrad Talmont-Kamiński
2022-05-19 08:00:03
Podcast istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe . *** Pomyślelibyście, że poziom religijności społeczeństw może przewidywać superkomputer? A takie rzeczy dzieją się na Uniwersytecie w Białymstoku. Po kolei. Teorie sekularyzacji zakładają, że proces ten dzieje się w pewnym tempie, przy istnieniu konkretnych warunków. Badacze uważają, że wpływ na religijność ma niepokój, niepewność – te mają wzmacniać zachowania i przekonania religijne. – I teraz, jest założenie, że szereg nowoczesnych społeczeństw stało się wystarczająco bezpieczne w sposób trwały, więc praktyki religijne nie są przekazywane z pokolenia na pokolenie – mówi w Radiu Naukowym prof. Konrad Talmont-Kamiński z Uniwersytetu w Białymstoku, kierownik Zakładu Socjologii Poznawczej. Innym ważnym czynnikiem religiotwórczym ma być jej funkcja tworzenia wspólnot. – W tym sensie religia byłaby czymś przystosowawczym. Z czasem jednak instytucje świeckie zapewniają wysoki poziom współpracy, co powoduje, że niepokój w społeczeństwie opada, a zatem opada religijność… ale już istnieją świeckie instytucje, więc poziom współpracy i zdolności stawiania czoła różnym problemom się nie zmniejszają. W efekcie to pozwala na bezwładny opad religijności – wyjaśnia naukowiec. Tak mówi teoria. Czy to myślenie poprawne? To właśnie prof. Talmont-Kamiński wraz ze współpracownikami chce sprawdzić w projekcie, którego jest kierownikiem. „Religia, Ideologia, Prospołeczność: Symulowanie Sekularyzacji Społeczeństw” to przykład nowoczesnych metod w naukach społecznych wykorzystujący zaawansowane modelowanie komputerowe. Zespół prof. Talmonta-Kamińskiego korzysta z obliczeń superkomputera Thor. - W sposób formalny wprowadzamy pewne założenia do modelu społeczeństwa i „puszczamy go” [w czasie – przyp. RN] . Sprawdzamy czy przy tych założeniach społeczeństwa zachowują się zgodnie z teorią – tłumaczy naukowiec. W podcaście dużo rozmawiamy o metodach naukowych (jest m.in. o krowie jako obiekcie sferycznym), jak można wpisać do modelu różnorodne zachowania religijne, dlaczego są takie różnice w poziomie religijności między różnymi krajami (Polska a Czechy), czy sekularyzacja jest trendem nieuniknionym. Pada także pytanie, czy w przyszłości będzie miejsce na pojawienie się nowej, wielkiej religii: z nowym Mesjaszem i nową nadzieją. Polecam bardzo!
Podcast istnieje tylko dzięki Patronom i Patronkom. Jeśli podoba Ci się ten podcast i możesz się dorzucić, zajrzyj --> https://patronite.pl/radionaukowe.
***
Pomyślelibyście, że poziom religijności społeczeństw może przewidywać superkomputer? A takie rzeczy dzieją się na Uniwersytecie w Białymstoku.
Po kolei. Teorie sekularyzacji zakładają, że proces ten dzieje się w pewnym tempie, przy istnieniu konkretnych warunków. Badacze uważają, że wpływ na religijność ma niepokój, niepewność – te mają wzmacniać zachowania i przekonania religijne. – I teraz, jest założenie, że szereg nowoczesnych społeczeństw stało się wystarczająco bezpieczne w sposób trwały, więc praktyki religijne nie są przekazywane z pokolenia na pokolenie – mówi w Radiu Naukowym prof. Konrad Talmont-Kamiński z Uniwersytetu w Białymstoku, kierownik Zakładu Socjologii Poznawczej.
Innym ważnym czynnikiem religiotwórczym ma być jej funkcja tworzenia wspólnot. – W tym sensie religia byłaby czymś przystosowawczym. Z czasem jednak instytucje świeckie zapewniają wysoki poziom współpracy, co powoduje, że niepokój w społeczeństwie opada, a zatem opada religijność… ale już istnieją świeckie instytucje, więc poziom współpracy i zdolności stawiania czoła różnym problemom się nie zmniejszają. W efekcie to pozwala na bezwładny opad religijności – wyjaśnia naukowiec.
Tak mówi teoria. Czy to myślenie poprawne? To właśnie prof. Talmont-Kamiński wraz ze współpracownikami chce sprawdzić w projekcie, którego jest kierownikiem. „Religia, Ideologia, Prospołeczność: Symulowanie Sekularyzacji Społeczeństw” to przykład nowoczesnych metod w naukach społecznych wykorzystujący zaawansowane modelowanie komputerowe. Zespół prof. Talmonta-Kamińskiego korzysta z obliczeń superkomputera Thor. - W sposób formalny wprowadzamy pewne założenia do modelu społeczeństwa i „puszczamy go” [w czasie – przyp. RN] . Sprawdzamy czy przy tych założeniach społeczeństwa zachowują się zgodnie z teorią – tłumaczy naukowiec.
W podcaście dużo rozmawiamy o metodach naukowych (jest m.in. o krowie jako obiekcie sferycznym), jak można wpisać do modelu różnorodne zachowania religijne, dlaczego są takie różnice w poziomie religijności między różnymi krajami (Polska a Czechy), czy sekularyzacja jest trendem nieuniknionym. Pada także pytanie, czy w przyszłości będzie miejsce na pojawienie się nowej, wielkiej religii: z nowym Mesjaszem i nową nadzieją. Polecam bardzo!
***
Pomyślelibyście, że poziom religijności społeczeństw może przewidywać superkomputer? A takie rzeczy dzieją się na Uniwersytecie w Białymstoku.
Po kolei. Teorie sekularyzacji zakładają, że proces ten dzieje się w pewnym tempie, przy istnieniu konkretnych warunków. Badacze uważają, że wpływ na religijność ma niepokój, niepewność – te mają wzmacniać zachowania i przekonania religijne. – I teraz, jest założenie, że szereg nowoczesnych społeczeństw stało się wystarczająco bezpieczne w sposób trwały, więc praktyki religijne nie są przekazywane z pokolenia na pokolenie – mówi w Radiu Naukowym prof. Konrad Talmont-Kamiński z Uniwersytetu w Białymstoku, kierownik Zakładu Socjologii Poznawczej.
Innym ważnym czynnikiem religiotwórczym ma być jej funkcja tworzenia wspólnot. – W tym sensie religia byłaby czymś przystosowawczym. Z czasem jednak instytucje świeckie zapewniają wysoki poziom współpracy, co powoduje, że niepokój w społeczeństwie opada, a zatem opada religijność… ale już istnieją świeckie instytucje, więc poziom współpracy i zdolności stawiania czoła różnym problemom się nie zmniejszają. W efekcie to pozwala na bezwładny opad religijności – wyjaśnia naukowiec.
Tak mówi teoria. Czy to myślenie poprawne? To właśnie prof. Talmont-Kamiński wraz ze współpracownikami chce sprawdzić w projekcie, którego jest kierownikiem. „Religia, Ideologia, Prospołeczność: Symulowanie Sekularyzacji Społeczeństw” to przykład nowoczesnych metod w naukach społecznych wykorzystujący zaawansowane modelowanie komputerowe. Zespół prof. Talmonta-Kamińskiego korzysta z obliczeń superkomputera Thor. - W sposób formalny wprowadzamy pewne założenia do modelu społeczeństwa i „puszczamy go” [w czasie – przyp. RN] . Sprawdzamy czy przy tych założeniach społeczeństwa zachowują się zgodnie z teorią – tłumaczy naukowiec.
W podcaście dużo rozmawiamy o metodach naukowych (jest m.in. o krowie jako obiekcie sferycznym), jak można wpisać do modelu różnorodne zachowania religijne, dlaczego są takie różnice w poziomie religijności między różnymi krajami (Polska a Czechy), czy sekularyzacja jest trendem nieuniknionym. Pada także pytanie, czy w przyszłości będzie miejsce na pojawienie się nowej, wielkiej religii: z nowym Mesjaszem i nową nadzieją. Polecam bardzo!
#95 Psychodeliki – narkotyki czy potencjalne leki dla umysłu? | dr hab. M. Bola, mgr P. Orłowski
2022-05-12 08:00:03
- Substancje psychodeliczne wzmacniają komunikację między obszarami mózgu, które niekoniecznie kontaktują się ze sobą na co dzień. To pozwala w nowy sposób spojrzeć na różne sprawy – mówi w Radiu Naukowym Paweł Orłowski, doktorant w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN. Wraz z m.in. dr. hab. Michałem Bolą niedawno opublikowali w Journal of Psychopharmacology wyniki badania wpływu wielokrotnego spożywania psychodelików. Taka lepsza komunikacja w mózgu może spowodować klarowniejszy ogląd rzeczywistości i dać przyjmującemu te substancje dostęp do elementów wypychanych poza świadomość. To efekt pomocny np. w leczeniu uzależnień od alkoholu. – Osoby, które są nałogowcami często nie dostrzegają w pełni skutków swojego nałogu. W momencie przeżycia doświadczenia (czyli zażycia psychodelików – przyp. RN), widzą wyraźnie, że nie mogą się dłużej tak zachowywać. To jest bardzo ważne: doświadczenia często wpływają na zachowanie po zakończeniu działania substancji psychodelicznych – wyjaśnia Paweł Orłowski. Same psychodeliki nie uzależniają fizycznie. O psychodelikach mówi się coraz śmielej również w kontekście terapii zaburzeń depresyjnych, lękowych, PTSD. – Ostatnia dekada to renesans badań nad tymi substancjami – podkreśla dr hab. Michał Bola. Większość badań nad psychodelikami dotyczy przyjmowania ich w ściśle kontrolowanych warunkach. Polscy badacze chcieli sprawdzić, jakie efekty psychologiczne wywołuje przyjmowanie tych substancji wielokrotnie, w domu, na imprezie, itd. W tym celu przeprowadzili internetową ankietę, która została wypełniona przez ponad 3 500 osób, zarówno mających doświadczenia z substancjami psychodelicznymi jak i tych, które nigdy nie przyjmowały substancji psychoaktywnych. Okazało się, że osoby zażywające psychodeliki częściej wykazywały wyższą pozytywną reaktywność emocjonalną (łatwiej je wprawić w dobry nastrój) i rzadziej myślały o sobie negatywnie. Przy czym nie jest też tak, że psychodeliki można przyjmować jak cukierki (przede wszystkim cukierki w Polsce są legalne, a psychodeliki nie). W nieodpowiedniej dawce, w złym nastroju czy warunkach mogą wywołać tzw. bad trip i stany lęku związane z poczuciem utraty kontroli nad własnym umysłem. W odcinku usłyszycie zatem: jak się bada substancje psychodeliczne, skoro są nielegalne? Czy mogą uzależniać psychicznie? Oraz czy trzeba osobiście znać działanie psychodelików, żeby móc je badać? --- Opisywane badanie powstało we współpracy Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Uniwersytetu SWPS i Laboratorium Badań Świadomości (C-LAB) Uniwersytetu Jagiellońskiego. Orłowski, P., Ruban, A., Szczypiński, J., Hobot, J., Bielecki, M., & Bola, M. (2022). Naturalistic use of psychedelics is related to emotional reactivity and self-consciousness: the mediating role of ego dissolution and mystical experiences. Journal of Psychopharmacology. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/02698811221089034 ----- Jeśli podobał Ci się ten podcast, chcesz, żeby Radio Naukowe się rozwijało – możesz mnie wesprzeć https://patronite.pl/radionaukowe . Od progu 10 zł zapraszam do grupy na FB, w której prywatnie i swobodnie rozmawiamy na tematy podcastu i nie tylko. Dzięki!
- Substancje psychodeliczne wzmacniają komunikację między obszarami mózgu, które niekoniecznie kontaktują się ze sobą na co dzień. To pozwala w nowy sposób spojrzeć na różne sprawy – mówi w Radiu Naukowym Paweł Orłowski, doktorant w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN. Wraz z m.in. dr. hab. Michałem Bolą niedawno opublikowali w Journal of Psychopharmacology wyniki badania wpływu wielokrotnego spożywania psychodelików.
Taka lepsza komunikacja w mózgu może spowodować klarowniejszy ogląd rzeczywistości i dać przyjmującemu te substancje dostęp do elementów wypychanych poza świadomość. To efekt pomocny np. w leczeniu uzależnień od alkoholu. – Osoby, które są nałogowcami często nie dostrzegają w pełni skutków swojego nałogu. W momencie przeżycia doświadczenia (czyli zażycia psychodelików – przyp. RN), widzą wyraźnie, że nie mogą się dłużej tak zachowywać. To jest bardzo ważne: doświadczenia często wpływają na zachowanie po zakończeniu działania substancji psychodelicznych – wyjaśnia Paweł Orłowski. Same psychodeliki nie uzależniają fizycznie.
O psychodelikach mówi się coraz śmielej również w kontekście terapii zaburzeń depresyjnych, lękowych, PTSD. – Ostatnia dekada to renesans badań nad tymi substancjami – podkreśla dr hab. Michał Bola.
Większość badań nad psychodelikami dotyczy przyjmowania ich w ściśle kontrolowanych warunkach. Polscy badacze chcieli sprawdzić, jakie efekty psychologiczne wywołuje przyjmowanie tych substancji wielokrotnie, w domu, na imprezie, itd.
W tym celu przeprowadzili internetową ankietę, która została wypełniona przez ponad 3 500 osób, zarówno mających doświadczenia z substancjami psychodelicznymi jak i tych, które nigdy nie przyjmowały substancji psychoaktywnych. Okazało się, że osoby zażywające psychodeliki częściej wykazywały wyższą pozytywną reaktywność emocjonalną (łatwiej je wprawić w dobry nastrój) i rzadziej myślały o sobie negatywnie.
Przy czym nie jest też tak, że psychodeliki można przyjmować jak cukierki (przede wszystkim cukierki w Polsce są legalne, a psychodeliki nie). W nieodpowiedniej dawce, w złym nastroju czy warunkach mogą wywołać tzw. bad trip i stany lęku związane z poczuciem utraty kontroli nad własnym umysłem.
W odcinku usłyszycie zatem: jak się bada substancje psychodeliczne, skoro są nielegalne? Czy mogą uzależniać psychicznie? Oraz czy trzeba osobiście znać działanie psychodelików, żeby móc je badać?
---
Opisywane badanie powstało we współpracy Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Uniwersytetu SWPS i Laboratorium Badań Świadomości (C-LAB) Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Orłowski, P., Ruban, A., Szczypiński, J., Hobot, J., Bielecki, M., & Bola, M. (2022).
Naturalistic use of psychedelics is related to emotional reactivity and self-consciousness: the mediating role of ego dissolution and mystical experiences. Journal of Psychopharmacology. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/02698811221089034
-----
Jeśli podobał Ci się ten podcast, chcesz, żeby Radio Naukowe się rozwijało – możesz mnie wesprzeć https://patronite.pl/radionaukowe. Od progu 10 zł zapraszam do grupy na FB, w której prywatnie i swobodnie rozmawiamy na tematy podcastu i nie tylko. Dzięki!
Taka lepsza komunikacja w mózgu może spowodować klarowniejszy ogląd rzeczywistości i dać przyjmującemu te substancje dostęp do elementów wypychanych poza świadomość. To efekt pomocny np. w leczeniu uzależnień od alkoholu. – Osoby, które są nałogowcami często nie dostrzegają w pełni skutków swojego nałogu. W momencie przeżycia doświadczenia (czyli zażycia psychodelików – przyp. RN), widzą wyraźnie, że nie mogą się dłużej tak zachowywać. To jest bardzo ważne: doświadczenia często wpływają na zachowanie po zakończeniu działania substancji psychodelicznych – wyjaśnia Paweł Orłowski. Same psychodeliki nie uzależniają fizycznie.
O psychodelikach mówi się coraz śmielej również w kontekście terapii zaburzeń depresyjnych, lękowych, PTSD. – Ostatnia dekada to renesans badań nad tymi substancjami – podkreśla dr hab. Michał Bola.
Większość badań nad psychodelikami dotyczy przyjmowania ich w ściśle kontrolowanych warunkach. Polscy badacze chcieli sprawdzić, jakie efekty psychologiczne wywołuje przyjmowanie tych substancji wielokrotnie, w domu, na imprezie, itd.
W tym celu przeprowadzili internetową ankietę, która została wypełniona przez ponad 3 500 osób, zarówno mających doświadczenia z substancjami psychodelicznymi jak i tych, które nigdy nie przyjmowały substancji psychoaktywnych. Okazało się, że osoby zażywające psychodeliki częściej wykazywały wyższą pozytywną reaktywność emocjonalną (łatwiej je wprawić w dobry nastrój) i rzadziej myślały o sobie negatywnie.
Przy czym nie jest też tak, że psychodeliki można przyjmować jak cukierki (przede wszystkim cukierki w Polsce są legalne, a psychodeliki nie). W nieodpowiedniej dawce, w złym nastroju czy warunkach mogą wywołać tzw. bad trip i stany lęku związane z poczuciem utraty kontroli nad własnym umysłem.
W odcinku usłyszycie zatem: jak się bada substancje psychodeliczne, skoro są nielegalne? Czy mogą uzależniać psychicznie? Oraz czy trzeba osobiście znać działanie psychodelików, żeby móc je badać?
---
Opisywane badanie powstało we współpracy Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Uniwersytetu SWPS i Laboratorium Badań Świadomości (C-LAB) Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Orłowski, P., Ruban, A., Szczypiński, J., Hobot, J., Bielecki, M., & Bola, M. (2022).
Naturalistic use of psychedelics is related to emotional reactivity and self-consciousness: the mediating role of ego dissolution and mystical experiences. Journal of Psychopharmacology. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/02698811221089034
-----
Jeśli podobał Ci się ten podcast, chcesz, żeby Radio Naukowe się rozwijało – możesz mnie wesprzeć https://patronite.pl/radionaukowe. Od progu 10 zł zapraszam do grupy na FB, w której prywatnie i swobodnie rozmawiamy na tematy podcastu i nie tylko. Dzięki!
#94 Projekt OGLE - jak Polacy wyznaczali standardy w światowej astronomii | prof. Andrzej Udalski
2022-05-05 08:00:02
Najpierw OGLE miało znaleźć ciemną materię. Pomysł był taki, że dzięki długotrwałej obserwacji wielu gwiazd uda się zaobserwować zjawisko mikrosoczewkowania grawitacyjnego wywołanego obiektami zbudowanymi z ciemnej materii. – Natura okazała się bardziej skomplikowana – przyznaje prof. Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego i szef projektu OGLE (The Optical Gravitational Lensing Experiment - Eksperyment Soczewkowania Grawitacyjnego). Samej ciemnej materii nie znaleziono, choć zjawisko mikrosoczewkowania OGLE zaobserwowało. Przez lata projekt rozwijał się, pojawiały się kolejne cele badań, nowy sprzęt i w efekcie regularne odkrycia. Astronomowie z OGLE znajdują planety pozasłoneczne, tworzą kolekcję gwiazd zmiennych, czy mapy 3D Drogi Mlecznej. Siłą OGLE jest cierpliwość. - Najciekawsze są badania w długich skalach czasowych i nasz projekt jest pionierem tego typu badań. Żeby znaleźć mikrosoczewki musieliśmy każdego dnia przez lata obserwować miliony gwiazd. Uzyskaliśmy kopalnię danych, z których można było wyciągnąć niezwykle wiele informacji na temat różnorodnych obiektów. Przedtem nikt w taki sposób nie obserwował – opowiada prof. Udalski. Pierwsze obserwacje wykonano 12 czerwca 1992 roku. Dziś (maj 2022) astronomowie czekają na możliwość powrotu do obserwacji przerwanych obostrzeniami pandemicznymi. Prof. Udalski liczy, że w ciągu tygodni będą mogli wybrać się do obserwatorium. – Na początek, po takiej przerwie, będzie potrzebny generalny remont - mówi badacz. W podcaście również o tym: jak się myje zwierciadło teleskopu, żeby nie zostawić żadnej ryski, jak można sobie poradzić z ogromem danych oraz jakie są plany na kolejne dekady dla projektu. Radio Naukowe życzy OGLE 100 lat nieprzerwanej obserwacji! *** Jeśli podobał Wam się ten podcast, chcecie, żeby Radio Naukowe się rozwijało – możecie mnie wesprzeć https://patronite.pl/radionaukowe . Od progu 10 zł zapraszam do grupy na FB, w której prywatnie i swobodnie rozmawiamy na tematy podcastu i nie tylko. Dzięki!
Najpierw OGLE miało znaleźć ciemną materię. Pomysł był taki, że dzięki długotrwałej obserwacji wielu gwiazd uda się zaobserwować zjawisko mikrosoczewkowania grawitacyjnego wywołanego obiektami zbudowanymi z ciemnej materii. – Natura okazała się bardziej skomplikowana – przyznaje prof. Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego i szef projektu OGLE (The Optical Gravitational Lensing Experiment - Eksperyment Soczewkowania Grawitacyjnego).
Samej ciemnej materii nie znaleziono, choć zjawisko mikrosoczewkowania OGLE zaobserwowało. Przez lata projekt rozwijał się, pojawiały się kolejne cele badań, nowy sprzęt i w efekcie regularne odkrycia. Astronomowie z OGLE znajdują planety pozasłoneczne, tworzą kolekcję gwiazd zmiennych, czy mapy 3D Drogi Mlecznej.
Siłą OGLE jest cierpliwość. - Najciekawsze są badania w długich skalach czasowych i nasz projekt jest pionierem tego typu badań. Żeby znaleźć mikrosoczewki musieliśmy każdego dnia przez lata obserwować miliony gwiazd. Uzyskaliśmy kopalnię danych, z których można było wyciągnąć niezwykle wiele informacji na temat różnorodnych obiektów. Przedtem nikt w taki sposób nie obserwował – opowiada prof. Udalski.
Pierwsze obserwacje wykonano 12 czerwca 1992 roku. Dziś (maj 2022) astronomowie czekają na możliwość powrotu do obserwacji przerwanych obostrzeniami pandemicznymi. Prof. Udalski liczy, że w ciągu tygodni będą mogli wybrać się do obserwatorium. – Na początek, po takiej przerwie, będzie potrzebny generalny remont - mówi badacz.
W podcaście również o tym: jak się myje zwierciadło teleskopu, żeby nie zostawić żadnej ryski, jak można sobie poradzić z ogromem danych oraz jakie są plany na kolejne dekady dla projektu.
Radio Naukowe życzy OGLE 100 lat nieprzerwanej obserwacji!
***
Jeśli podobał Wam się ten podcast, chcecie, żeby Radio Naukowe się rozwijało – możecie mnie wesprzeć https://patronite.pl/radionaukowe. Od progu 10 zł zapraszam do grupy na FB, w której prywatnie i swobodnie rozmawiamy na tematy podcastu i nie tylko. Dzięki!
Samej ciemnej materii nie znaleziono, choć zjawisko mikrosoczewkowania OGLE zaobserwowało. Przez lata projekt rozwijał się, pojawiały się kolejne cele badań, nowy sprzęt i w efekcie regularne odkrycia. Astronomowie z OGLE znajdują planety pozasłoneczne, tworzą kolekcję gwiazd zmiennych, czy mapy 3D Drogi Mlecznej.
Siłą OGLE jest cierpliwość. - Najciekawsze są badania w długich skalach czasowych i nasz projekt jest pionierem tego typu badań. Żeby znaleźć mikrosoczewki musieliśmy każdego dnia przez lata obserwować miliony gwiazd. Uzyskaliśmy kopalnię danych, z których można było wyciągnąć niezwykle wiele informacji na temat różnorodnych obiektów. Przedtem nikt w taki sposób nie obserwował – opowiada prof. Udalski.
Pierwsze obserwacje wykonano 12 czerwca 1992 roku. Dziś (maj 2022) astronomowie czekają na możliwość powrotu do obserwacji przerwanych obostrzeniami pandemicznymi. Prof. Udalski liczy, że w ciągu tygodni będą mogli wybrać się do obserwatorium. – Na początek, po takiej przerwie, będzie potrzebny generalny remont - mówi badacz.
W podcaście również o tym: jak się myje zwierciadło teleskopu, żeby nie zostawić żadnej ryski, jak można sobie poradzić z ogromem danych oraz jakie są plany na kolejne dekady dla projektu.
Radio Naukowe życzy OGLE 100 lat nieprzerwanej obserwacji!
***
Jeśli podobał Wam się ten podcast, chcecie, żeby Radio Naukowe się rozwijało – możecie mnie wesprzeć https://patronite.pl/radionaukowe. Od progu 10 zł zapraszam do grupy na FB, w której prywatnie i swobodnie rozmawiamy na tematy podcastu i nie tylko. Dzięki!