Radio Naukowe
Radio Naukowe to podcast naukowy tworzony przez dziennikarkę Karolinę Głowacką. Tu na pierwszym planie są naukowczynie i naukowcy. Opowiadają - fenomenalnie! - o swoich dziedzinach wiedzy, aktualnych badaniach i wyzwaniach na przyszłość. Rozmawiamy nie tylko o tym CO wiemy, ale też SKĄD to wiemy.
#28 Od idei do odkrycia. Spory o naturę (i istnienie) atomów | prof. Jean-Pierre Lasota
2021-03-15 21:51:04
O atomach uczymy się już w szkole podstawowej, ich istnienie to dziś wiedza oczywista. Współcześnie wiemy też, że wcale nie są podstawowym budulcem materii, jak sobie to wyobrażano. Jak przez stulecia wyglądały dyskusje, kontrowersje i spory wokół atomów? Jak udowodniono ich istnienie? I jak to jest, że one są - choć są głównie pustką? Opowiada prof. Jean-Pierre Lasota. Polecamy naszą książkę "Kłopoty z Eureką. O co kłócą się fizycy?" || https://www.ccpress.pl/klopoty-z-eureka-449 || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
O atomach uczymy się już w szkole podstawowej, ich istnienie to dziś wiedza oczywista. Współcześnie wiemy też, że wcale nie są podstawowym budulcem materii, jak sobie to wyobrażano. Jak przez stulecia wyglądały dyskusje, kontrowersje i spory wokół atomów? Jak udowodniono ich istnienie? I jak to jest, że one są - choć są głównie pustką? Opowiada prof. Jean-Pierre Lasota. Polecamy naszą książkę "Kłopoty z Eureką. O co kłócą się fizycy?" || https://www.ccpress.pl/klopoty-z-eureka-449 || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
#27 Poszukiwanie życia na Marsie i sposobu na wysłanie tam człowieka | dr Agata Kołodziejczyk
2021-03-11 10:20:49
Wytrwałość - to oznacza nazwa nowego łazika, który pracuje na Marsie. Perseverence ma wytrwale szukać śladów życia na Czerwonej Planecie, która kiedyś najprawdopodobniej w niczym nie przypominała współczesnej pustyni. Czy znajdzie? A może niedługo będziemy świadkami oglądania żywego organizmu na Marsie, bo swoją stopę postawi tam człowiek? Rozmowa ze specjalistką neurobiologii, astrobiologii i astronautyki, dr Agatą Kołodziejczyk || https://www.astronaut.center/contact/agata-kolodziejczyk/ || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
Wytrwałość - to oznacza nazwa nowego łazika, który pracuje na Marsie. Perseverence ma wytrwale szukać śladów życia na Czerwonej Planecie, która kiedyś najprawdopodobniej w niczym nie przypominała współczesnej pustyni. Czy znajdzie? A może niedługo będziemy świadkami oglądania żywego organizmu na Marsie, bo swoją stopę postawi tam człowiek?
Rozmowa ze specjalistką neurobiologii, astrobiologii i astronautyki, dr Agatą Kołodziejczyk || https://www.astronaut.center/contact/agata-kolodziejczyk/ || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
Rozmowa ze specjalistką neurobiologii, astrobiologii i astronautyki, dr Agatą Kołodziejczyk || https://www.astronaut.center/contact/agata-kolodziejczyk/ || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
#26 Czy piersi powstały, by kusić mężczyzn? O ewolucji biustu samic Homo sapiens | dr Agnieszka Żelaźniewicz
2021-03-08 12:23:54
U orangutanic, szympansic, gorylic, gepardzic, słonic czy kotek wszystko działa logiczne - jest ciąża, jest lakcja, to powiększa się gruczoł przeznaczonych do karmienia młodych. U ludzi tej logiki brak. Kobiece piersi - po okresie dojrzewania - są powiększone stale. Nawet jeśli kobieta nigdy nie zaszła w ciążę i nigdy nie karmiła. Skąd ta wyjątkowość? Czy kobiece piersi naprawdę wyewoluowały głównie po to by kusić samców? O pomysłach na wyjaśnienie tego fenomenu opowiada dr Agnieszka Żelaźniewicz z Uniwersytetu Wrocławskiego https://cutt.ly/wzfMsKC || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
U orangutanic, szympansic, gorylic, gepardzic, słonic czy kotek wszystko działa logiczne - jest ciąża, jest lakcja, to powiększa się gruczoł przeznaczonych do karmienia młodych. U ludzi tej logiki brak. Kobiece piersi - po okresie dojrzewania - są powiększone stale. Nawet jeśli kobieta nigdy nie zaszła w ciążę i nigdy nie karmiła. Skąd ta wyjątkowość? Czy kobiece piersi naprawdę wyewoluowały głównie po to by kusić samców? O pomysłach na wyjaśnienie tego fenomenu opowiada dr Agnieszka Żelaźniewicz z Uniwersytetu Wrocławskiego https://cutt.ly/wzfMsKC || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
#25 "A Ty wiesz, że geny można przenosić między organizmami?" Magdalena Fikus o nauce swojej młodości
2021-03-04 14:17:50
Profesor Magdalena Fikus jest znakomitą biochemiczką, niestrudzoną popularyzatorką nauki, fantastyczną, niezwykle otwartą osobą. Bez przesady mogę napisać, że to ona wprowadziła mnie do świata nauki i naukowców. Rozpoczęła studia biologiczne w 1953 roku, przez ponad 60 lat była aktywną naukowczynią i popularyzatorką nauki. W tym czasie w dziedzinach jej zainteresowań - biochemii, biologii molekularnej, genetyce - dokonała się prawdziwa rewolucja. Rozmawiamy o tych zmianach, o tym jak trudno za nimi nadążyć. Jest również o polityce uwikłanej w naukę. O studiach w Związku Radzieckim, profesurze odbieranej z rąk generała Jaruzelskiego. To trochę inna rozmowa, nieśpieszna, dająca więcej przestrzeni || https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl/
Profesor Magdalena Fikus jest znakomitą biochemiczką, niestrudzoną popularyzatorką nauki, fantastyczną, niezwykle otwartą osobą. Bez przesady mogę napisać, że to ona wprowadziła mnie do świata nauki i naukowców. Rozpoczęła studia biologiczne w 1953 roku, przez ponad 60 lat była aktywną naukowczynią i popularyzatorką nauki. W tym czasie w dziedzinach jej zainteresowań - biochemii, biologii molekularnej, genetyce - dokonała się prawdziwa rewolucja.
Rozmawiamy o tych zmianach, o tym jak trudno za nimi nadążyć. Jest również o polityce uwikłanej w naukę. O studiach w Związku Radzieckim, profesurze odbieranej z rąk generała Jaruzelskiego.
To trochę inna rozmowa, nieśpieszna, dająca więcej przestrzeni || https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl/
Rozmawiamy o tych zmianach, o tym jak trudno za nimi nadążyć. Jest również o polityce uwikłanej w naukę. O studiach w Związku Radzieckim, profesurze odbieranej z rąk generała Jaruzelskiego.
To trochę inna rozmowa, nieśpieszna, dająca więcej przestrzeni || https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl/
#24 Ewolucyjny wyścig zbrojeń. O potyczkach patogenów z ich ofiarami (w tym nami) | dr Agnieszka Kloch
2021-03-01 18:53:20
Dlaczego wirusy przeskakują między gatunkami? Czy możemy to powstrzymać? Dlaczego patogeny są pato, czyli nie moglibyśmy wszyscy żyć w zgodzie? W Radiu Naukowym rozmawiamy o niekończącym się wyścigu zbrojeń między patogenami, a ich ofiarami. Jest o medycznych zastosowaniach nicieni, pochodzeniu wirusa HIV, a także o tym, czy może kiedyś przyjść zaraza, która zabije wszystkich ludzi. Opowiada dr Agnieszka Kloch z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego || https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl/
Dlaczego wirusy przeskakują między gatunkami? Czy możemy to powstrzymać? Dlaczego patogeny są pato, czyli nie moglibyśmy wszyscy żyć w zgodzie? W Radiu Naukowym rozmawiamy o niekończącym się wyścigu zbrojeń między patogenami, a ich ofiarami. Jest o medycznych zastosowaniach nicieni, pochodzeniu wirusa HIV, a także o tym, czy może kiedyś przyjść zaraza, która zabije wszystkich ludzi. Opowiada dr Agnieszka Kloch z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego || https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl/
#23 Gwiazdy neutronowe - ekstremalne, tajemnicze i bardzo ci bliskie | prof. Michał Bejger
2021-02-25 13:33:53
Słońce jest sporym obiektem. Ma średnicę ok. 1,4 mln kilometrów. To teraz wyobraźcie sobie, że ten ogrom zostaje zgnieciony do obszaru, który zmieściłby się między warszawskim Żoliborzem a Kabatami, czyli miałby średnicę ok 20 kilometrów. Takie ekstrema w świecie istnieją - to gwiazdy neutronowe. Mamy z nimi bezpośrednie związki, bo bez nich prawdopodobnie nie byłoby nowoczesnych technologii w znanym nam kształcie. Wiedza o wnętrzach tych gwiazd może nam pomóc odpowiedzieć na pytania o samiuteńkie początki Wszechświata. Tylko jak się do nich dobrać, skoro są odległe i niewielkie? Posłuchajcie koniecznie 23. odcinka Radia Naukowego. Naszym przewodnikiem jest dr hab. Michał Bejger, prof. Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN || https://users.camk.edu.pl/bejger/ || https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl
Słońce jest sporym obiektem. Ma średnicę ok. 1,4 mln kilometrów. To teraz wyobraźcie sobie, że ten ogrom zostaje zgnieciony do obszaru, który zmieściłby się między warszawskim Żoliborzem a Kabatami, czyli miałby średnicę ok 20 kilometrów. Takie ekstrema w świecie istnieją - to gwiazdy neutronowe. Mamy z nimi bezpośrednie związki, bo bez nich prawdopodobnie nie byłoby nowoczesnych technologii w znanym nam kształcie. Wiedza o wnętrzach tych gwiazd może nam pomóc odpowiedzieć na pytania o samiuteńkie początki Wszechświata. Tylko jak się do nich dobrać, skoro są odległe i niewielkie? Posłuchajcie koniecznie 23. odcinka Radia Naukowego. Naszym przewodnikiem jest dr hab. Michał Bejger, prof. Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN || https://users.camk.edu.pl/bejger/ || https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl
#22 Dziury w planetach. Dlaczego istnieją i dlaczego wybuchają wulkany? | Bartłomiej Krawczyk
2021-02-22 12:53:27
Wiecie, że na Ziemi prawdopodobnie jest ponad milion wulkanów? Dużo, prawda? Nie wszystkie jednak są tak widoczne, jak Etna, do której erupcji widowiskowej i niebezpiecznej doszło pod koniec lutego. Dlaczego te niezwykłe dziury w Ziemi istnieją? Dlaczego dochodzi do wybuchów? Jak szybko może pędzić lawa? I dlaczego nasze wulkany to przy pozaziemskich pikuś? O tym wszystkim w 22. odcinku Radia Naukowego opowiada Bartłomiej Krawczyk, autor bloga http://wulkanyswiata.blogspot.com/ || Dołącz do społeczności https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl/
Wiecie, że na Ziemi prawdopodobnie jest ponad milion wulkanów? Dużo, prawda? Nie wszystkie jednak są tak widoczne, jak Etna, do której erupcji widowiskowej i niebezpiecznej doszło pod koniec lutego. Dlaczego te niezwykłe dziury w Ziemi istnieją? Dlaczego dochodzi do wybuchów? Jak szybko może pędzić lawa? I dlaczego nasze wulkany to przy pozaziemskich pikuś? O tym wszystkim w 22. odcinku Radia Naukowego opowiada Bartłomiej Krawczyk, autor bloga http://wulkanyswiata.blogspot.com/ || Dołącz do społeczności https://patronite.pl/radionaukowe || https://radionaukowe.pl/
#21 Jak mrówka trafia do mrowiska, a człowiek do domu? O orientacji w przestrzeni | dr Mateusz Hohol
2021-02-18 14:03:21
Jak to się dzieje że mrówka wraca do mrowiska, bociany do Polski, a my, np. chcąc wyjść z domu kierujemy się do wyjścia, a nie do szafy? Za wszystko odpowiada zdolność do orientacji w przestrzeni. W świecie zwierząt tak powszechna, że umyka nam, jak skomplikowane obliczenia - bardzo różnych mózgów - za nią stoją. O tym własnie w 21. odcinku Radia Naukowego...z którego dowiecie się także czym trzmiel różni się od odkurzacza, a w czym niemowlę jest podobne do szczura. Opowiada kognitywista, dr Mateusz Hohol z UJ, Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych | hohol.pl | https://www.copernicuscenter.edu.pl/ | https://radionaukowe.pl/ | https://patronite.pl/radionaukowe
Jak to się dzieje że mrówka wraca do mrowiska, bociany do Polski, a my, np. chcąc wyjść z domu kierujemy się do wyjścia, a nie do szafy? Za wszystko odpowiada zdolność do orientacji w przestrzeni. W świecie zwierząt tak powszechna, że umyka nam, jak skomplikowane obliczenia - bardzo różnych mózgów - za nią stoją. O tym własnie w 21. odcinku Radia Naukowego...z którego dowiecie się także czym trzmiel różni się od odkurzacza, a w czym niemowlę jest podobne do szczura. Opowiada kognitywista, dr Mateusz Hohol z UJ, Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych | hohol.pl | https://www.copernicuscenter.edu.pl/ | https://radionaukowe.pl/ | https://patronite.pl/radionaukowe
#20 Czy Twój mózg cię lubi? O postrzeganiu samych siebie | dr Ilona Kotlewska
2021-02-15 13:38:42
Oglądając zdjęcia z imprezy bacznie przyglądamy się, jak to NAS uchwycił obiektyw; zwykle bardzo negatywnie reagujemy na dźwięk naszego nagranego głosu. Dręczy nas nieśmieszny dowcip, który opowiedzieliśmy. Skąd takie skupienie na własnej osobie? I kim w zasadzie jest "ja"? Co dzisiejsze "ja"ma wspólnego z "ja" sprzed kilkunastu lat. W tym wielowątkowym odcinku będzie z nami dr Ilona Kotlewska, z Uniwersytetu Jagiellońskiego, badająca świadomość własnej osoby w oparciu o techniki obrazowania pracy mózgu. https://cutt.ly/skNdL6Q || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
Oglądając zdjęcia z imprezy bacznie przyglądamy się, jak to NAS uchwycił obiektyw; zwykle bardzo negatywnie reagujemy na dźwięk naszego nagranego głosu. Dręczy nas nieśmieszny dowcip, który opowiedzieliśmy. Skąd takie skupienie na własnej osobie? I kim w zasadzie jest "ja"? Co dzisiejsze "ja"ma wspólnego z "ja" sprzed kilkunastu lat. W tym wielowątkowym odcinku będzie z nami dr Ilona Kotlewska, z Uniwersytetu Jagiellońskiego, badająca świadomość własnej osoby w oparciu o techniki obrazowania pracy mózgu. https://cutt.ly/skNdL6Q || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
#19 Czy dziedziczenie traumy istnieje? Na poważnie o epigenetyce | prof. Wojciech Dragan
2021-02-11 09:57:34
Tajemnicze zjawisko: dziedziczenie traumy - dziecko, a nawet wnuk czy prawnuk osoby, która przeżyła traumatyczne wydarzenie ma sam czy sama być nim psychicznie obciążona. Wszystko jest tłumaczone epigenetyką. W sieci znajdziecie o tym dużo artykułów, są nawet książki. Kłopot w tym, że dowody są wątpliwe. Zawiłości tego niełatwego tematu w 19. odcinku Radia Naukowego tłumaczy dr hab. Wojciech Dragan, prof. UW || https://www.facebook.com/genyizachowanie || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe
Tajemnicze zjawisko: dziedziczenie traumy - dziecko, a nawet wnuk czy prawnuk osoby, która przeżyła traumatyczne wydarzenie ma sam czy sama być nim psychicznie obciążona. Wszystko jest tłumaczone epigenetyką. W sieci znajdziecie o tym dużo artykułów, są nawet książki. Kłopot w tym, że dowody są wątpliwe. Zawiłości tego niełatwego tematu w 19. odcinku Radia Naukowego tłumaczy dr hab. Wojciech Dragan, prof. UW || https://www.facebook.com/genyizachowanie || https://radionaukowe.pl/ || https://patronite.pl/radionaukowe