Wszechnica.org.pl - Historia

Wykład Iwony Danielewicz i Agnieszki Rosales-Rodriguez towarzyszący wystawie „Polska. Siła obrazu”. Muzeum Narodowe w Warszawie, 24 września 2020 [1h03min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/wystawa-o-polsce-w-louvre-lens-i-w-warszawie/ W nagraniu kuratorki dr hab. Agnieszka Rosales Rodriguez oraz Iwona Danielewicz opowiadają o tworzeniu się koncepcji wystawy „Polska. Siła obrazu” w Muzeum Narodowym w Warszawie. Prezentuje ona dzieła najwybitniejszych polskich malarzy z XIX wieku. Jej pierwowzorem była ekspozycja „Pologne 1840–1914. Peindre l’âme d’une nation” w filii Luwru w Lens. Prelegentki mówią o niełatwej sztuce wprowadzenia francuskiej publiczności w historię Polski. Opisują również poszczególne fragmenty ekspozycji, kreśląc sylwetki artystów oraz opisując kontekst powstania ich prac. Wystawa „Polska. Siła obrazu” w Muzeum Narodowym w Warszawie prezentuje dzieła najwybitniejszych polskich malarzy z XIX wieku. Stanowi ona adaptację wystawy „Pologne 1840–1914. Peindre l’âme d’une nation”, która została zorganizowana w filii Luwru w Lens. Tamta ekspozycja pierwotnie miała być skierowana do mieszkającej w Lens Polonii. – Szybko okazało się, że pierwotny pomysł rozrósł się do nowej wystawy, która samych organizatorów zaskoczyła w tym sensie, że rozpoznali terra incognita, jaką było malarstwo polskie. Nasi koledzy nie tylko zachwycili się twórczością Malczewskiego, Ruszczyca, Krzyżanowskiego, Matejki, ale zrozumieli także, że jest to sztuka w pełni europejska – mówi dr hab. Rosales Rodriguez. „Polska. Siła obrazu”. Wystawa o tworzeniu się polskości Wystawa koncentruje się wokół tematu tworzenia się pojęcia polskości, gdzie malarstwo odegrało bardzo istotną rolę mitotwórczą. – To właśnie wspólne symbole, figury budują to poczucie wspólnoty. A więc pewnego rodzaja duchowe czynniki, a nie tylko materialne, jak przynależność to samej ziemi (…). To był pewien proces, który przebiegał przez cały XIX wiek – wskazuje kuratorka. W nagraniu wykładu dr hab. Agnieszka Rosales Rodriguez oraz Iwona Danielewicz opowiadają o tworzeniu się koncepcji francuskiej i polskiej wystawy, w tym niełatwej sztuce wprowadzenia francuskiej publiczności w historię Polski. Opowiadają również o poszczególnych fragmentach ekspozycji „Polska. Siła obrazu”, kreśląc sylwetki artystów oraz opisując kontekst powstania ich dzieł. Dr hab. Agnieszka Rosales Rodriguez – jest adiunktem w Zakładzie Historii Sztuki i Kultury Nowoczesnej w Instytucie Historii Sztuki UW, przedmiotem jej zainteresowań badawczych jest polskie oraz europejskie malarstwo i krytyka artystyczna w XVIII i XIX wieku, w Muzeum Narodowym w Warszawie współorganizowała wystawy Malarstwo niemieckie w XIX wieku ze zbiorów polskich (2005), Le siecle français. Francuskie malarstwo i rysunek XVIII wieku ze zbiorów polskich (2009), Biedermeier (2017-18). Pracowała też przy wystawie Pologne 1840–1914. Peindre l’âme d’une nation w Louvre-Lens (2019-20) Iwona Danielewicz - jest kuratorką w Galerii Malarstwa Polskiego do 1914 roku, specjalizuje się w malarstwie francuskim z okresu XVIII i XIX wieku Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeum #sztuka #muzeumnarodowe #kultura

Wykład prof. Bohdana Szklarskiego, Uniwersytet Trzeciego Wieku Collegium Civitas, 2 października 2020 [1h16min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/porzadek-i-wolnosc-albo-sprawiedliwosc-i-rownosc-amerykanskie-spory-anno-domini-2020/ Prof. Bohdan Szklarski w nagraniu wykładu z Uniwersytetu Trzeciego Wieku Collegium Civitas prognozuje, kto wygra najbliższe wybory prezydenckie w USA. 3 listopada 2020 zmierzą się w nich ubiegający się o reelekcję Donald Trump i Joe Biden. Prelegent prezentuje uniwersalne modele, który pozwalają przewidywać zwycięzcę elekcji w oparciu obiektywne czynniki oraz przedstawia swoje autorskie rozważania na ten temat. Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych odbędą się 3 listopada. Zmierzą się w nich ubiegający się o reelekcję Donald Trump oraz Joe Biden. Urzędujący prezydent startuje z ramienia Partii Republikańskiej, zaś jego kontrkandydat reprezentuje Partię Demokratyczną. Prof. Bohdan Szklarski analizuje w nagraniu szanse obu pretendentów w wyścigu do Białego Domu. Kto wygra wybory prezydenckie w USA? Prof. Szlarski: Sondaże opinii publicznej nie są miarodajne Amerykanista zwraca uwagę, że zawodne jest typowanie zwycięzcy w oparciu o sondaże opinii publicznej. Przypomina, że wybory prezydenckie w USA nie rozstrzygają się zwykłą większością głosów. Obywatele w każdym stanie nie głosują bezpośrednio na prezydenta, ale popierających go elektorów. Zwyczajowo jest przyjęte, że elektorzy w bezpośrednim głosowaniu wskazują kandydata na prezydenta, który uzyskał największe poparcie w danym stanie. Poszczególne stany różnią się jednak ilością elektorów, w związku z czym zdarza się, że kandydat który uzyskał większość głosów w skali kraju, nie zasiada ostatecznie w Białym Domu. Prof. Bohdan Szklarski podczas wykładu przybliża uniwersalne modele, które pozwalają prognozować zwycięzce elekcji w oparciu o obiektywne czynniki ekonomiczne i polityczne, jak na przykład poparcie danego kandydata w partyjnych prawyborach. Wskazuje również tematy, które rozpalają amerykańską opinię publiczną w 2020 roku oraz analizuje, w jaki sposób może się to przekładać na wybory prezydenckie w USA. Proponuje również, by typując zwycięzcę, zwrócić uwagę na cechy charakterologiczne kandydatów, dzięki którym mogą zyskać lub stracić sympatię wyborców. Na koniec rozważa wreszcie, jak wynik elekcji wpłynie na amerykańską politykę oraz przyszłość ustroju. Prof. Bohdan Szklarski - politolog, kulturoznawca, UW, Collegium Civitas Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #usa #polityka #wybory #donaldtrump #trump #joebiden #biden #collegiumcivitas #utwcc

Seminarium IRWiR PAN, 2 marca 2019 [2h06min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/opozycja-pana-i-chlopa-wiecznie-zywa-przed-i-po-prl-u/ Literaturoznawca prof. Zygmunt Ziątek analizuje, jak współczesna dyskusja o pańszczyźnie zmieniła społeczne wyobrażenie o wiejskiej tożsamości. Prelegent odwołuje się po prac prof. Jana Sowy „Fantonomowe ciało króla” i prof. Andrzeja Ledera „Prześniona rewolucja?”, ale także do produktów popkultury takich jak twórczość punkowego zespołu R.U.T.A., który wskrzesił pieśni chłopskiego buntu w nowej formie. Szersze omówienie znajduje również omówienie działalności Stowarzyszenia „Folkowisko” i filmu „Niepamięć” z 2015 roku. Prof. Ziątek mówi również, w jaki sposób temat wiejskiej tożsamości znalazł odzwierciedlenie w literaturze faktu i prozie. Jak punkt odniesienia dla współczesnej debaty o pańszczyźnie prelegent przywołuje dyskusję o kulturze chłopskie i kulturze szlacheckiej, jako odbyła się w Polsce tuż po drugiej wojnie światowej. Odczyt odbył się podczas seminarium zorganizowanego przez Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. Historia w ogólności stała się dziś chyba najważniejszym obszarem bojów o odzyskanie chłopskiej klasowości i podmiotowości – mówi literaturoznawca prof. Zygmunt Ziątek w odczycie, podczas którego analizuje, jak kształtuje się współczesna dyskusja o pańszczyźnie. Prelekcja odbyła się podczas seminarium w Instytucie Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. „Okres tuż powojenny, w przybliżeniu 45-47, był czasem przyspieszonego zamykania wszystkich wątków refleksji politycznej, społecznej i kulturowej związanej z XX-wieczną emancypacją społeczną wsi i oczekiwaniem demokratycznej, a więc antypańskiej przebudowy Polski mającej się dokonać w rezultacie tego procesu. W czasie gruntownego przeobrażenia ustroju i struktury społecznej, przeprowadzanego jak wiadomo nie tylko własnymi rękami, zabrakło przede wszystkim miejsca dla najbardziej zainteresowanych, kształcących się przynajmniej od „Dwóch dusz” Jakuba Bojko, to jest 1904 rok, w sztuce walki z dusza pańszczyźnianą chłopa i dziedzictwem szlachetczyzny, uniemożliwiającym wsi, zdaniem chłopskich działaczy, samodzielne kształtowanie swojego udziału w życiu publicznym i w kulturze. Zabrakło go też dla myśli autentycznie lewicowej, rewolucyjnie zorientowanej, stojącej między innymi za tak radykalnymi literackimi rewizjami historycznymi, jak „Kordian i Cham” Leona Kruczkowskiego czy „Słowo o Jakóbie Szeli” Brunona Jasieńskiego. Nurt antyszlachecki w dyskursie o wsi Prawem polskiego paradoksu w powojennej debacie najwyraźniej zaznaczył się antyszlachecki nurt wspierania chłopskich aspiracji przez społecznikowsko nastawioną polską inteligencję, sięgający początkami „Głosu” Jana Ludwika Popławskiego z końca XIX wieku, a ożywiony teraz przez sojuszników Ruchu Młodzieży Wiejskiej lat 30. i świadków jej wysiłku obronnego czasu wojny. Wyróżnikiem stanowiska tego nurtu wobec wsi była gotowość całkowitego odrzucenia szlacheckiego dziedzictwa kultury polskiej i wiara w możliwość zastąpienia go kulturą chłopską z jej społecznymi i duchowymi wartościami, rozmaicie eksplikowanymi i uzasadnianymi. Ta gotowość zastąpienia szlachcica przez chłopa pojawiała się w momentach natężonego wchodzenia wsi w naród, w czasie ożywienia popańszczyźnianego czy w początkach niepodległości i pojawiła tuż po drugiej wojnie, kiedy to wejście miało być powszechne i ostateczne. Znalazła wyraz zwłaszcza w dwóch przedsięwzięciach, które wspólnie wznieciły ożywioną dyskusję o chłopach i panach: w książeczce Józefa Chałasińskiego „Społeczna genealogia inteligencji polskiej” i w postaci tygodnika „Wieś” stworzonego przez władze Polski lubelskiej już październiku 44. roku. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #pan #chłop #wieś #polskawieś #irwir #chłopi #pańszczyzna #kultura #społeczeństwo

Rozmowa z prof. Grzegorzem Gorzelakiem, Fundacja Wspomagania Wsi, 1 czerwca 2020 [1h04min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/samorzad-terytorialny-po-1990-r-sukcesy-i-zagrozenia/ W 2020 roku obchodzimy trzydziestolecie samorządu terytorialnego. 27 maja 1990 roku odbyły się w Polsce pierwsze wybory samorządowe (do rad gmin). Prof. Grzegorz Gorzelak w nagraniu rozmowy z Justyną Duriasz-Bułhak ocenia, że działalność samorządów to oprócz rozwoju prywatnej przedsiębiorczości największy polski sukces po 1989 roku. Jednocześnie zwraca uwagę, że samorządy podobnie jak przedsiębiorczość ogranicza polityka władzy centralnej, która „nie lubi czegoś, na co nie ma wpływu”. Prof. Gorzelak wskazuje podczas wywiadu, że samorząd przeżywa w Polsce trudności dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, pozbawia się go kolejnych uprawnień i zadań. Po drugie, narzuca się mu nowe obowiązki, ale bez przekazania na te cele środków pieniężnych, co powoduje „stres finansowy”. Gość Wszechnicy sygnalizuje również, że w związku z pandemią koronawirusa samorząd pozbawiony jest wpływów podatkowych ze względu na ograniczenie działalności gospodarczej. Rozmówca Justyny Duriasz-Bułhak podkreśla, że Polska w porównaniu z innymi krajami postsocjalistycznymi ma najwyższy stopień decentralizacji. Polityczna, społeczna i gospodarcza rola samorządu jest porównywalna z krajami o najwyżej rozwiniętej samorządności na Zachodzie. Prof. Gorzelak przywołuje badania prof. Zyty Gilowskiej, według których w ciągu pierwszych czterech lat działania samorządy dodały 75 proc. powstałej wówczas infrastruktury komunalnej. Prof. Gorzelak na trzydziestolecie samorządu terytorialnego: Gdyby nie samorządy, polska wyglądałaby znacznie gorzej W opinii gościa Wszechnicy, gdyby przypadające w tym roku trzydziestolecie samorządu terytorialnego, Polska jako państwo wyglądałaby znacznie gorzej. – To znaczy, że nie wiedzielibyśmy, że mamy wpływ na cokolwiek, bo musielibyśmy patrzeć na samą górę, co tam nasi przywódcy w poszczególnych ekipach nam oferują i co dla nas złego albo dobrego robią – mówi. Prof. Gorzelak wskazuje również, że z samorządu wywodzi się wielu polityków szczebla centralnego. – To jest ta szkoła, która niewątpliwie powoduje, że politycy uczą się zarządzać – mówi. Prof. Gorzelak zwraca uwagę, że poczucie wśród mieszkańców, iż „coś od nich zależy”, najwyższe jest w małych gminach. Tam członkowie lokalnych władz są również bezpośrednimi znajomymi mieszkańców. Gość Wszechnicy jest przeciwnikiem likwidacji powiatów. W jego opinii ich istnienie jest uzasadnione, bo załatwiają wiele spraw, które „są dla gminy za duże, a dla województwa za małe”. Czy działalność samorządów ma słabe punkty? Jakie zagrożenia i wyzwania czekają samorządy w najbliższym czasie? Dlaczego samorządy powinny patrzeć nie tylko lokalnie, ale też globalnie? Więcej w nagraniu rozmowy. Prof. Grzegorz Gorzelak - jest ekonomistą, specjalizuje się tematyce rozwoju regionalnego i lokalnego, w latach 1996-2016 pełnił funkcję dyrektora Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG) Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #wieś #polskawieś #samorząd #1990

Wykład Natalii Gebert, Centrum Wielokulturowe w Warszawie, 29 stycznia 2020 [0h45min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/krytyczne-podejscie-do-informacji/ Natalia Gebert podczas wykładu opisuje, co cechuje krytyczne podejście do informacji. Prelegentka mówi, dlaczego jest ono utrudnione przez takie zjawiska, jak tzw. efekt potwierdzania czy bańka informacyjna. Wskazuje również, na co powinni zwrócić odbiorcy przekazów medialnych w celu weryfikacji znajdujących się w nich informacji. Poleca również profesjonalne narzędzia, które mogą w tym pomóc, takie jak „odwrócone wyszukiwanie Google” czy TinEye. Wystąpienie zostało zorganizowane przez Centrum Wielokulturowe w Warszawie we współpracy z inicjatywą Dom Otwarty. Natalia Gebert - jest z wykształcenia kulturoznawcą, należy do współzałożycieli inicjatywy nieformalnej Dom Otwarty, działa społecznie na rzecz uchodźców i szerzenia wiedzy o migracjach Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #informacja #dezinformacja #fake #fakenewsy

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [30 października 2024 r.] W kolejnych krajach europejskich wyborcy oddają władzę populistom. Jak to wpływa no kondycję Zachodu wobec wyzwań zmieniającego się świata Zachodu, który staje wobec najpoważniejszych w historii i zupełnie nowych wyzwań. Jaką politykę zagraniczną będą prowadzić populiści, czy doprowadzą do przyśpieszenia rozpadu Europy i Zachodu, co mogą nam zaproponować? Jaki może być świat naszych dzieci i wnuków? Czy możemy ten proces odwrócić, czy też liberalna demokracja to już przeżytek, który nie sprostał fali dezinformacji, feików, fałszywych obietnic i ogłupiania ludzi? A także informacja o pracach nad raportem Sołecka Polska na pomoc Ukrainie, o tym jakiego prezydenta potrzebuje Rzeczpospolita, o kulturze "a co ja mogę" i innych ważnych kwestiach. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #populizm #populiści #polityka #władza

Wykład Kamili Pijanowskiej, Muzeum Narodowe w Warszawie, 13 lutego 2020 [1h05min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/grafik-tlumacz-malarstwa-rola-reprodukcji-dziel-sztuki-w-zyciu-artystycznym-drugiej-polowy-xix-wieku/ Kamilla Pijanowska w nagraniu wykładu towarzyszącego ekspozycji „Wystawa, której nie było… Ignacy Łopieński 1865-1941” opowiada o roli, jaką grafika reprodukcyjna odegrała w popularyzacji malarstwa w XIX i na początku XX wieku. Prelegentka rozpoczyna swoje wystąpienie od wskazania czynników, które od XVIII w. wpływały na zwiększenie popularności malarzy i dzieł sztuki w społeczeństwie. Po pierwsze, wymienia rolę, jaką grafika reprodukcyjna odegrała w rozsławieniu takich artystów jak Rafael (1483-1520) czy Rubens (1577-1640). Za doskonały przykład wskazuje w tym kontekście album, który w 1710 roku został wydany przez braci Jean-Marca i Jean-Baptiste’a Nattiere’ów. Prezentuje on obrazy Rubensa ze słynnego cyklu poświęconego Marii Medycejskiej. Po drugie, Kamilla Pijanowska wskazuje na organizację salonów sztuki. Artyści mogli podczas nich prezentować swoje prace szerszej publiczności. Ich ilustracją jest obraz François Josepha Heima (1787-1865) „Karol X rozdający nagrody artystom wystawiającym na Salonie 1824 roku”. Podobną rolę odegrały również wystawy światowe. W ślad za wzrostem popularności sztuki rozwijała się krytyka, która wartościowała i tłumaczyła dzieła. Po trzecie, prelegentka podkreśla rolę powstających towarzystw artystów i miłośników sztuki. Nie tylko pomagały one artystom i tworzyły własne kolekcje, ale też wydawały reprodukcje dzieł sztuki. Podobną rolę pełniły również międzynarodowe firmy zajmujące się handlem sztuką, jak na przykład Maison Goupil. Reprodukcją dzieł artystów trudniła się także prasa ilustrowana („Le Monde Illustre”, „London Illustrated News” czy polskie „Kłosy” i „Tygodnik Ilustrowany”) Grafika reprodukcyjna w opiniach krytyków W kolejnej części wykładu Kamilla Pijanowska odpowiada na pytanie, jak reprodukcja dzieł był oceniana w XVIII i XIX wieku. Prelegentka skupia się przede wszystkim na relacji pomiędzy oryginalnym dziełem a jego graficzną reprodukcją. Cytuje Denisa Diderota (1713-1784) i Adama von Bartscha (1757-1821), który doceniali rolę grafiki w popularyzacji malarstwa. Rolę twórców reprodukcji porównywali do tłumacza, który przekłada język obrazów na język grafiki. Dalej szedł Oscar Wilde (1854-1900), który grafika uważał nie tylko za interpretatora, ale też krytyka oryginału. Ciekawą opinię o grafice reprodukcyjnej miał Stanisław Witkiewicz (1851-1915), który porównywał jej autora do telefonu. „Jeżeli mówimy przez telefon, to nasz głos zmienia się w zależności od dokładności budowy aparatu – podobnież drzeworytnik, stosownie do swego uzdolnienia i sumienności oddaje mniej lub bardziej wiernie pracę malarza” – pisał. Prelegentka mówi również w trakcie tej części wystąpienia o hierarchii technik graficznych. Najwyższym prestiżem cieszył się miedzioryt i akwaforta. Niżej stał staloryt i litografia. Najmniej ceniono techniki fotograficzne, choć doceniano ich rolę w popularyzacji sztuki. Jak zaznaczyła Kamilla Pijanowska, ocenie wymaka się drzeworyt sztorcowy, który był wykorzystywany przede wszystkim do ilustracji książek i czasopism. Kamilla Pijanowska - jest kustoszką w Gabinecie Rycin i Rysunków Muzeum Narodowego w Warszawie. Zajmuje się przede wszystkim ilustracją prasową oraz kolekcjonerstwem rycin i rysunków w XIX wieku Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeum #muzeumnarodowe #sztuka #kultura #grafika #artysta #grafik #malarstwo #malarz

Wykład Ewy Frąckowiak, Muzeum Narodowe w Warszawie, 30 stycznia 2020 [1h09min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/z-badan-nad-grafika-autorska-drugiej-polowy-xix-wieku-ewa-frackowiak/ Grafika autorska w XIX w. była tematem wykładu Ewy Frąckowiak, który towarzyszył ekspozycji „Wystawa, które nie było… Ignacy Łopieński (1865-1941) w Muzeum Narodowym w Warszawie. Prelegentka podczas pierwszej część wykładu opowiada o XIX-wiecznych akwaforcistach, którzy działali przede wszystkim we Francji. W drugiej połowie tego stulecia akwaforta przestała być traktowana tam jako ilustracja do tekstów drukowanych. Technika graficzna przerodziła się w samodzielną dziedzinę sztuki. Artyści zwani peintre-graveurami, czyli malarzami grafikami, pchnęli ją na drogę eksperymentów technicznych i wizualnych. Twórcy ci, w celu podniesienie rangi swoich działań, w 1862 r. utworzyli Towarzystwo Akwaforcistów. Tutaj grafika autorska jest omówiona na przykładzie prac takich twórców, jak Jean Baptiste-Camille Corot, Jean-François Millet, Auguste Delâtre czy Félix Bracquemond. Ewa Frąckowiak przybliża tajniki warsztatu artystów oraz historię, jaka stoi za powstaniem ich dzieł. W kolejnej części swojego wystąpienia prelegentka opowiada o innych technikach graficznych popularnych w XIX w. Omawia cynkografię, litografię i drzeworyt. Szerzej w tym kontekście pojawiają się Pierre Bonnard, Ambroise Vollard, Eugène Carrière, Maurice Denise, Vincent van Gogh, Henri de Toulouse-Lautrec, Félix Vallotton i Paula Gaugin. Grafika autorska w „Germinalu” Wykład zamyka szersze opisanie dwóch wydawnictw związanych z grafiką autorską w XIX w. Pierwsze z nich to francuski „Germinal”. Tekę przygotował Julius Meier-Graephe, słynny historyk i krytyk sztuki. Zawierała 20 rycin autorskich. Tytuł nawiązywał do powieści Emila Zoli i symbolizował nowoczesność oraz rewolucyjne zmiany w sztuce. Twórcy zamówionych prac otrzymali swobodę wyboru tematyki, techniki, formatu a nawet rodzaju papieru, na którym odbito prace. Wydawnictwo zostało powielone w 100 numerowanych egzemplarzach. Muzeum Narodowe w Warszawie jest jedyną oprócz Biblioteki Narodowej we Francji instytucją, która posiada w swoich zbiorach kompletną tekę. Drugie z opisanych wydawnictw to niemieckie czasopismo i wydawnictwo artystyczne „Pan”. Prelegenka omawia prace związanych z wydawnictwem twórców, jak Peter Behrens, Félicien Rops, Théophile Alexandre Steinlen, Maurice Denis, Auguste Rodin, Käthe Kollwitz, Max Klinger, Walter Leistikow, Emil Orlik, Frits Lugt. Większość prezentowanych podczas wykładu grafik można obejrzeć w muzeum cyfrowym MNW pod adresem http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion/. Ewa Frąckowiak – jest kustoszką w Gabinecie Rycin i Rysunków Muzeum Narodowego w Warszawie, gdzie roztacza opiekę merytoryczną nad kolekcją grafiki europejskiej XIX i początku XX w. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #sztuka #kultura #muzeum #muzeumnarodowe #grafika

Seminarium IRWiR PAN, 2 grudnia 2019 [1h53] https://wszechnica.org.pl/wyklad/kultura-na-peryferiach/ Gośćmi seminarium w Instytucie Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN byli dr Tomasz Lewicki i prof. dr hab. Małgorzat Jacyno, autorzy książki „Kultura na peryferiach”, wydanej w 2018 roku przez Narodowe Centrum Kultury. „Książka powstała na podstawie badań terenowych przeprowadzonych przez zespół ekspertów Narodowego Centrum Kultury. Realizatorzy sformułowali wnioski, które wymagałyby daleko idących zmian realiów życia kulturalnego w Polsce, jak np. porzucenie miejskocentryczności w polityce kulturalnej, odrzucenie uprzedzeń wobec miejscowości peryferyjnych oraz szersze ujmowanie kultury. Choć cele te są trudne do realizacji, to działania służące ich osiągnięciu już zostały rozpoczęte. Należy do nich m.in. publikacja niniejszej książki, która może się stać punktem wyjścia do dalszej debaty nad sytuacją kultury na peryferiach” – czytamy na stronie NCR. Dr Tomasz Jacyna o książce „Kultura na peryferiach” – Nasze badania miały dwa cele. Jeden bardziej badawczo-naukowy, drugi prawie że praktyczny. (…) Cel praktyczny zawarty jest w takim pytaniu: co zrobić, żeby zatrzymać młodych na peryferiach? – mówił dr Tomasz Jacyna podczas seminarium. Cel badawczo-naukowy, jak wyjaśnił gość seminarium, związany z był dwoma konkurencyjnym podejściami do badań nad kulturą. Pierwsze mówi o asymetrii pomiędzy peryferiami a centrum. – Myśmy sobie zadawali pytanie, czy ten układ także dotyczy takiej sytuacji, w której po pierwsze mamy większe miasto powiatowe i mniejsze ośrodki miejskie oraz wsie i czy ten układ się także odtwarza, a konkretniej jeszcze, czy w sferze kultury jest tak, że instytucje kultury, które reprezentują generalnie uprawomocnioną kulturę, kulturę wysoką, są w jakiejś relacji wobec kultury lokalnej rozumianej jako peryferyjna – tłumaczył dr Jacyna. „Poszerzone pole kultury” jako perspektywa badawcza Drugie podejście mówi o „poszerzonym polu kultury”. – W tym drugim podejściu o uczestnictwie w kulturze wskazuje się na aktywność podmiotów i mówi się o tym, że kultura to nie tylko chodzenie do muzeów, oglądanie dobrego kina, ale także bycie razem i tworzenie znaczeń – mówił gość seminarium. – Myśmy się zastanawiali, czy gdyby zestawić te dwie perspektywy, to co się stanie – wyjaśnił cel badań dr Jacyna. Szerzej o książce „Kultura na peryferiach” i poprzedzających ją badaniach w nagraniu seminarium z udziałem dr. Tomasza Lewickiego i prof. dr hab. Małgorzaty Jacyno. Prof. dr hab. Małgorzata Jacyno - zajmuje się socjologią kultury, kulturą terapeutyczną, jest autorką klasycznej rozprawy "Iluzje codzienności: o teorii socjologicznej Pierreʹa Bourdieu", w 2017 roku opublikowała pracę "Kultura Indywidualizmu" Dr Mikołaj Lewicki - zajmuje się socjologią gospodarczą, zwłaszcza problematyką kultury i rozwoju, ale również socjologią kultury i zjawiskami transformacji oraz polskim dyskursem transformacyjnym, opublikował książki "Społeczne życie hipoteki" i "Przyszłość nie może się zacząć: polski dyskurs transformacyjny w perspektywie teorii modernizacji i teorii czasu" Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #Kultura #peryferia #wieś #polskawieś #irwirpan #irwir

Rozmowa z gen. Stanisławem Koziejem, Fundacja Wspomagania Wsi, 22 stycznia 2020 [1h20min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-wspolczesnej-wojnie/ Rosyjska agresja na Ukrainę w 2014 roku oraz zmiany w doktrynie wojennej Kremla postawiły przed NATO kolejne wyzwanie. Sojusz musi być gotowy do odparcia nowego zagrożenia ze wschodu. O współczesnej wojnie, nowych metodach jej prowadzenia i polskiej polityce obronnej w tym kontekście mówił w studiu Wszechnicy gen. Stanisław Koziej, były szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego i profesor w Akademii Łazarskiego. – W klasycznym ujęciu wojna jest pewnym instrumentem polityki. Poprzez wojnę państwo osiąga pewne cele polityczne. Tym celem jest narzucenie swojej woli drugiemu państwu. Oczywiście lepiej jest narzucać wolę bez użycia tego ostatecznego środka, bo wojna jest ostatecznym środkiem politycznym, który nie tylko niszczy przeciwną stronę, ale także wiąże się z ogromnymi stratami tego, który się decyduje na taką wojnę – mówił gość Wszechnicy. O wojnach zastępczych W czasach zimnej wojny USA i ZSRR nie dążyły do bezpośredniej konfrontacji. W ramach rywalizacji mocarstwa wspierały natomiast strony konfliktów rozgrywających się w innych regionach globu. – To są wojny zastępcze, które toczą się na obrzeżach euroatlantyckiego świata, czyli półkuli północnej, gdzie postęp cywilizacyjny, w tym niestety środki niszczenia są bardziej zaawansowane niż gdzie indziej (…) Tutaj [na półkuli północnej – red.] raczej tych wojen się unika, natomiast na obrzeżach, na styku, na innych kontynentach te wojny były i nadal trwają – zwrócił uwagę gen. Koziej. Gen. Koziej o wojnie hybrydowej W 2014 roku Rosja zaanektowała ukraiński Krym. Kreml wsparł również militarnie separatystów w Donbasie. Rosyjscy żołnierze zaangażowani w tę operację działali w mundurach bez rosyjskich oznaczeń. Strona rosyjska oficjalnie twierdziła, że nie stoi za tymi akcjami. Działania tego typu określane są przez specjalistów mianem wojny hybrydowej. Gość Wszechnicy określił ten rodzaj wojny „działaniem poniżej jawnego progu agresji”. – Ona jest szczególnie niebezpieczna w stosunku do drugiej strony, która jest systemem złożonym, sojuszy takich jak NATO. Dlaczego? Dlatego, że aby NATO podjęło zorganizowane działanie, musi uzyskać konsensus wszystkich członków – podkreślił gen. Koziej. Trudność w ocenie takich działań w opinii naszego rozmówcy może poróżnić sojuszników. W efekcie opóźni to proces podejmowania decyzji w ramach NATO. O rosyjskiej doktrynie wojennej Rosyjska doktryna wojenna dopuszcza użycie taktycznej broni nuklearnej. Zakłada ona taką sytuację, gdyby konflikt konwencjonalny przebiegał na niekorzyść Rosji. Użycie głowic o niskiej sile rażenia w założeniu ma doprowadzić do „deeskalacji” konfliktu. – Rosja uważa, że po stronie NATO nie byłoby eskalacji tej wojny w stronę wojny nuklearnej. Siedliby do stołu i zaczęli negocjować. Ale przez ten czas Rosja może by już zajęła Łotwę, Litwę, Estonię, może kawałek Polski – zwrócił uwagę nasz rozmówca. – Jeżeli NATO nie odpowie odpowiednio swoją doktryną, która by minimalizowała szansę Rosji zastosowania takiej metody, to ryzyko wybuchu zbrojnego konfliktu będzie dużo większe – podkreślił gość Wszechnicy. Gen. Koziej o polskiej strategii obronnej – My musimy przede wszystkim walczyć o czas, żeby jak najdłużej nie dać się pokonać, żeby pozostali zdążyli przyjść nam z pomocą – mówił nasz rozmówca. Jego zdaniem błędem jest koncentrowanie wojsk wzdłuż granicy, ponieważ przełamanie frontu umożliwiło by przeciwnikowi ich okrążenie. Gen. Stanisław Koziej - wojskowy w stanie spoczynku, były wiceminister obrony narodowej oraz były szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, profesor w Akademii Łazarskiego Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #wojna #historia #polityka #generał