Wszechnica.org.pl - Historia

Wykład dr hab. Marty Wrzosek w ramach wydarzeń wokół wystawy Xawery Dunikowski. Malarstwo / Muzeum Rzeźby w Królikarni, Muzeum Narodowe w Warszawie [7 lipca 2021 r.] Wykład poświęcony znaczeniu roślin w malarstwie artysty. Ich dobór, barwa, sposób przedstawienia różnią się w zależności od czasu, w którym zostały namalowane, co wydaje się odzwierciedlać przeżycia artysty związane z przepracowywaniem obozowej traumy. Obrazy ujęte w sekwencji czasowej ujawniają jednak coś więcej – nie tylko dokumentują czas grozy, ale pokazują proces leczenia psychiki, w którym rośliny odgrywają ważną rolę. dr hab. Marta Wrzosek – mykolog, zajmuje się m.in. interakcjami grzybów z innymi organizmami. Pracuje w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego, wykłada na Wydziale Biologii, uprzednio na Artes Liberales UW. Współtwórczyni i pierwsza prezes Polskiego Towarzystwa Mykologicznego. Autorka książek popularnonaukowych. Wyróżniona w konkursie Popularyzator Nauki w 2019 przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #XaweryDunikowski #Malarstwo #Muzeum #Rzeźba #Królikarnia #muzeumnarodowe #sztuka #kultura #zieleń #obrazy

Wykład dr hab. Justyny Jaworskiej z Instytutu Kultury Polskiej [2 lutego 2021 r.]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/narodziny-wenus-queerowy-renesans/ Dr hab. Justyna Jaworska - kulturoznawczyni, adiunkt w Zakładzie Filmu i Kultury Wizualnej IKP UW. Zajmuje się historią kultury polskiej XIX i XX wieku w ujęciu obrazu, antropologią wizualności, historią obyczaju, kulturą popularną, historią i teorią mody. Interesuje ją polskie kino lat siedemdziesiątych z perspektywy sockonsumeryzmu. Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #wenus #renesans #queer #historia #kultura #ikpuw

Wykład Przemysława Głowackiego z Muzeum Narodowego w Warszawie. Wykład towarzyszący wystawie „Polska. Siła obrazu” [28 stycznia 2021 r.]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/pejzaze-polskie-a-europejski-symbolizm/

Malarstwo pejzażowe to jeden z ważniejszych gatunków w polskiej sztuce XIX wieku. Jego rozkwit miał miejsce w okresie realizmu. Później przedstawienia krajobrazu zaczęły nabierać cech symbolicznych. Koniec stulecia obfituje w wybitne dzieła o tej tematyce.

Wykład omawia podobieństwa i różnice pomiędzy rodzimymi a europejskimi przykładami malarstwa pejzażowego. Czy przedstawienia polskich krajobrazów odznaczały się czymś wyjątkowym?

Przemysław Głowacki – historyk sztuki, edukator muzealny, nauczyciel, od wielu lat zajmuje się popularyzacją wiedzy o sztuce, współpracuje m.in. z Muzeum Narodowym w Warszawie, Zamkiem Królewskim w Warszawie, Stołecznym Centrum Edukacji Kulturalnej, Mazowieckim Centrum Kultury i Sztuki Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kultura #sztuka #muzeum #muzeumnarodowe #pejzaż #pejzaże #obrazy #symbolizm #malarstwo #historiasztuki

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [4 grudnia 2024 r.] W 2022 roku, dziś wice prezydent elekt, James D. Vance stwierdził, że tak naprawdę nie obchodzi go co się stanie z Ukrainą oraz, że jest przeciw wszelkim propozycjom kontynuowania wsparcia Ukrainy przez Stany Zjednoczone. Z drugiej strony, usłyszeliśmy oświadczenie (z listopada b.r.) Władimira Putina, że jesteśmy świadkami (za sprawą Rosji) tworzenia się nowego porządku światowego, który nie będzie podobny do niczego "w stylu" Pokoju westfalskiego czy Jałty. Dla Europy, a szczególnie dla Polaków, rodzi to niezwykle "ciekawe" (obyś żył w ciekawych czasach!) wyzwanie zarządzenia wszystkimi zagrożeniami, jakie taki przyszły taki układ pokojowy (narzucony Ukrainie) może nam przynieść. Czy np. polscy żołnierze będą umieszczani w jakiś strefach "zdemilitaryzowanych", czy uda się zachować Unię Europejską, czy też rozpadnie się ona jak wiele projektów międzynarodowych w przeszłości? Inaczej mówiąc, czy będziemy żyli (teraz i w najbliższej nawet przyszłości) bezpiecznie, czy też w narastającym zagrożeniu agresją. Czy nasze obywatelskie „stowarzyszenie”, państwo nazywające się Polska, jego organizacja, ludzie, których wybraliśmy by dobrze tym stowarzyszeniem zarządzali, sprostają sytuacji... Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #ukraina #usa #trump #donaldtrump #europa

Wykład Macieja Jędrzejczaka w czasie konferencji "Bioróżnorodność i Woda w Wiejskim Dziedzictwie" realizowanej w ramach grantu „KPO dla Kultury”, sfinansowanego przez Unię Europejską NextGenerationEU [26 października 2024 r.] Omówimy różnorodność gatunkową roślin występujących w środowiskach wodnych i bagiennych oraz ich znaczenie dla ochrony bioróżnorodności. W trakcie wykładu dowiecie się również, jak ekosystemy wodne wpływają na jakość wody i życie organizmów. To doskonała okazja, by poszerzyć swoją wiedzę szczególnie o roślinach mokradłowych i ich kluczowej roli w naszym otoczeniu. Maciej Jędrzejczak - Absolwent biologii na Wydziale Biologii UAM w Poznaniu, botanik, popularyzator nauki. Koordynował współpracę z wolontariuszami (młodzież i dorośli) podczas Wielkiego Zlotu Słowian 2016 oraz Festiwalu Kwiatów i Ziół „Floralia". Finalista konkursu FameLab dla najlepszych popularyzatorów nauki w Polsce. Ekspert przyrodniczy w diagnozie taksonów i siedlisk przyrodniczych, tworzeniu raportów oddziaływania przedsięwzięć na środowisko i kształtowaniu programów ochrony gatunków, siedlisk i krajobrazu m.in. dla RDOŚ w Bydgoszczy, RDOŚ w Poznaniu, Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych i Ministerstwa Środowiska, Wielkopolskiego Parku Narodowego. Nagranie w ramach programu „Bioróżnorodność i woda w wiejskim dziedzictwie” realizowanego w ramach grantu „KPO dla Kultury” i sfinansowanego przez Unię Europejską NextGenerationEU Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #nextgenerationeu #kpodlakultury #bioróżnorodność #kultura #dziedzictwo #wieś #polskawieś #przyroda #KPOdlakultury #KPO #tradycja #historia #rzeka #woda

Wykład dr Łukasza Maurycego Stanaszka w czasie konferencji "Bioróżnorodność i Woda w Wiejskim Dziedzictwie" realizowanej w ramach grantu „KPO dla Kultury”, sfinansowanego przez Unię Europejską NextGenerationEU [26 października 2024 r.]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/tozsamosc-nadwislanskiego-urzecza/ Urzecze to podwarszawski mikroregion etnograficzny, rozciągający się po obydwu brzegach Wisły, pomiędzy dawnymi ujściami Pilicy i Wilgi a mokotowskimi Siekierkami i prawobrzeżną Saską Kępą. Na ukształtowanie odrębnej tożsamości mikroregionu wpłynęło szereg czynników. Przede wszystkim była to obecność wody – Wisły, która wymusiła nierozerwalne związki mieszkańców tej części Mazowsza z flisakami, olędrami i rzecznym handlem. Określony typ osadnictwa, względna izolacja geograficzna wiślanej doliny (starorzecza, wysoka skarpa), a także nieograniczona dostępność do rynku warszawskiego, przyczyniły się do wytworzenia unikatowej wspólnoty regionalnej, manifestującej się m.in. w pięknych, wilanowskich strojach czy specyficznej nadrzecznej gospodarce. Flisacko-olędersko-mazowiecka spuścizna kulturowa mikroregionu zanika praktycznie na naszych oczach. Bliskość Warszawy i modernizacja wsi powoduje, że specyficzny krajobraz kulturowy oraz świadomość odrębności Urzecza odchodzi w niepamięć wraz z najstarszymi jego mieszkańcami. Liczne działania podejmowane w ostatnich latach pozwalają jednak żywić nadzieję, że tradycje naszych przodków nie pójdą w zapomnienie. Stare pieśni, przysłowia, tańce czy też dawne stroje z Urzecza kultywowane są przez lokalnych pasjonatów współtworzących rozliczne zespoły ludowe i grupy teatralne, tj. „Łurzycanki” z Gassów i Czernideł, „URZECZEni” z Czerska, „Granda na Urzeczu” z Cieciszewa, „Piskorze” z Łukówca, „Sołtysi” z gminy Karczew, „Kuźnia Artystyczna” z warszawskiego Wilanowa czy „Powsinianie” z warszawskiego Powsina. Cyklicznie odbywają się aż cztery imprezy masowe: „Jarmark Kultury Urzecza” w Konstancinie-Jeziornie, „Zielone Świątki na Urzeczu”, czyli procesja rzeczna na terenie kilku gmin nadwiślańskich, „Wianki na Urzeczu” w Czersku, a także „Urzecze Dizajn” – impreza o charakterze piknikowym na warszawskim Wawrze. Kolejne publikacje o strojach, śpiewach, potrawach, jak też okolicznościowe mapy, przewodniki czy tablice informacyjne również podnoszą świadomość regionalną mieszkańców. Można zatem powiedzieć, że Urzecze po latach niebytu ma się dziś całkiem nieźle... Dr Łukasz Maurycy Stanaszek – antropolog i archeolog, kustosz dyplomowany i kierownik Pracowni Antropologicznej w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie, popularyzator nauki, badacz i odkrywca nadwiślańskiego Urzecza. Jest autorem ponad 150 prac naukowych i popularnonaukowych, w tym pierwszej monografii regionu: „Nadwiślańskie Urzecze. Podwarszawski mikroregion etnograficzny”. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #nextgenerationeu #kpodlakultury #bioróżnorodność #kultura #dziedzictwo #wieś #polskawieś #przyroda #KPOdlakultury #KPO #urzecze #tradycja #tożsamość #historia #region #antropologia #archeologia #wisła #rzeka #pilica #wilga #mazowsze #flisacy #olędrzy #handel #starorzecze #skarpa

Wykład dr Joanny Kubickiej z Instytutu Kultury Polskiej [25 stycznia 2021 r.] dr Joanna Kubicka - kulturoznawczyni, adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, autorka książki Na przełomie. Pozytywiści warszawscy i pomoc własna (2016). Interesuje się procesem demokratyzacji i tradycjami zaangażowania społecznego w Polsce. Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #biografia #samouk #kultura #wiedza #edukacja #nauka #historia #ikpuw

Wykład Urszuli Król towarzyszący wystawie „Polska. Siła obrazu”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 30 listopada 2020 [1h08min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/obraz-relacji-polsko-francuskich-w-sztuce/ Henryk Walezy na tronie polski, królowe Maria Gonzaga i Maria Leszczyńska czy epopeja napoleońska to tematy, które często inspirowały artystów nad Wisłą i Sekwaną. Wielowiekowe relacje polsko-francuskie oraz ich odbicie w sztuce przybliża Urszula Król w wykładzie, który towarzyszy wystawie „Polska. Siła obrazu” w Muzeum Narodowym w Warszawie. Relacje polsko-francuskie swój ożywiony początek zawdzięczają Henrykowi Walezemu, który na krótko zasiadł na tronie Rzeczpospolitej. Polską misję dyplomatyczną, która w 1573 roku przybyła do Paryża, żeby sprowadzić nowo wybranego króla do Polski, przedstawił na początku XX wieku Teodor Axentowicz w kompozycji „Poselstwo polskie u Henryka Walezjusza”, która znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Odbicie wspólnej historii obu krajów w sztuce ma jednak znacznie dłuższą tradycję, którą podczas wykładu przybliża Urszula Król. Relacje polsko-francuskie w sztuce nad Wisłą i Sekwaną Licznych przedstawień artystycznych doczekały się w swoich czasach wydarzenia, które towarzyszyły podróży do Polski Marii Gonzagi, żony królów Władysława IV i Jana Kazimierza. Francuzka przywiozła ze sobą do Rzeczpospolitej duże grono dworek, które późnej poślubiły polskich magnatów. Jedną z nich była Maria Kazimiera d’Argquien, późniejsza słynna królowa Marysieńka. Nieznany autor przedstawił ją w 1658 roku jako pokutująca Marię Magdalenę. Kilkadziesiąt lat później, licznych portretów doczekała się również Maria Leszczyńska, która u boku Ludwika XV zasiadła na tronie Francji. Po rozbiorach, relacje polsko-francuskie w sztuce nie ustały. Częstym tematem prac malarskich była epopeja napoleońska Polaków. Sam Cesarz Francuzów również doczekał się portretów pędzla polskich malarzy, jak choćby „Napoleon na koniu” Piotra Michałowskiego. Częstym bohaterem obrazów był również książę Józef Poniatowski, jedyny Polak z francuską buławą marszałkowską. Echem nad Sekwaną odbiły się wydarzenia powstania listopadowego i tragiczne konsekwencje jego upadku, będące tematem prac takich artystów jak Horace Vernet („Polski Prometeusz”) czy Ary Schefffer („Polonia). Podobnie było w przypadku powstania styczniowego, gdzie do zainteresowania opinii publicznej problematyką polską przyczyniły się ilustracje prasowe. Zapraszamy do obejrzenia wykładu Urszuli Król, którego tematem są relacje polsko-francuskie odzwierciedlone w sztuce. Urszula Król - historyk sztuki, edukatorka, wykładowca, kustosz w Muzeum Narodowym w Warszawie. Jest autorką wielu programów edukacyjnych realizowanych w galeriach stałych i na wystawach czasowych MNW. Swoją pasję dydaktyczną realizuje również poprzez wykłady z zakresu historii sztuki. Była stypendystką Ministerstwa Kultury Francji w ramach programu Professions Culture. Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #muzeum #malarstwo #sztuka #kultura

Wykład Agnieszki Rosales Rodriguez towarzyszący wystawie „Polska. Siła obrazu”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 30 listopada 2020 [1h05min] Polscy artyści we Francji odnosili sukcesy na przełomie XIX i XX wieku, wyrywając się z „zaklętego kręgu polskości”. O działalności w Paryżu takich twórców jak Jan Stanisławski, Józef Chełmoński, Leon Wyczółkowski czy Aleksander Gierymski opowiada dr hab. Agnieszka Rosales Rodriguez w wykładzie towarzyszącym wystawie „Polska. Siła obrazu” w Muzeum Narodowym w Warszawie. Więcej: https://wszechnica.org.pl/wyklad/marze-o-paryzu-ciagle-polscy-artysci-we-francji-na-przelomie-xix-i-xx-wieku „Marzę o Paryżu ciągle”, pisał w 1888 roku na dwa lata przed podróżą do Francji Aleksander Gierymski. Miasto leżące nad Sekwaną w drugiej połowie XIX wieku pozostawało najważniejszym punktem odniesienia nie tylko dla Gierymskiego, ale też dla innych polskich malarzy. Artyści przybywali do Paryża, żeby studiować w tamtejszej École des Beaux-Arts lub jednej z liczny akademii prywatnych. Pociągał ich też nastrój bohemy Montmartre czy Montparnasse. Polscy artyści we Francji nierzadko wyrywali się z „zaklętego kręgu polskości”, dokonując znacznych przeobrażeń rodzimej sztuki w zakresie tematyki, środków formalnych, rozumienia roli obrazu czy autonomizacji środków artystycznych. Udziałem takich malarzy jak Jan Stanisławski, Józef Chełmoński, Leon Wyczółkowski czy wspomniany Gierymski były rewolucje kolorystyczne czy luministyczne. Uczniowie Józefa Pankiewicza z paryskiej filii krakowskiej ASP poznali zarówno nowoczesne malarstwo francuskie, jak też zbiory Luwru. Dr hab. Agnieszka Rosales Rodriguez – jest adiunktem w Zakładzie Historii Sztuki i Kultury Nowoczesnej w Instytucie Historii Sztuki UW, przedmiotem jej zainteresowań badawczych jest polskie oraz europejskie malarstwo i krytyka artystyczna w XVIII i XIX wieku, w Muzeum Narodowym w Warszawie współorganizowała wystawy Malarstwo niemieckie w XIX wieku ze zbiorów polskich (2005), Le siecle français. Francuskie malarstwo i rysunek XVIII wieku ze zbiorów polskich (2009), Biedermeier (2017-18). Pracowała też przy wystawie Pologne 1840–1914. Peindre l’âme d’une nation w Louvre-Lens (2019-20) Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #francja #artyści #malarze #malarstwo #sztuka

Wykład Bożeny Pysiewicz, Muzeum Narodowe w Warszawie, 17 listopada 2020 [1h08min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/malarstwo-polskie-xix-wieku-w-filmowych-kadrach-andrzeja-wajdy/ Jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów w swojej twórczości często sięgał do dorobku innej z muz. Bożena Pysiewicz wskazuje w nagraniu wykładu cytaty malarskie pochodzące z dorobku polskich artystów z XIX wieku, które można odnaleźć w filmach Andrzeja Wajdy. Wykład towarzyszył wystawie „Polska. Siła obrazu” w Muzeum Narodowym Warszawie, na której prezentowana jest większość z omawianych dzieł. Cytaty malarskie, jakie Wajda umieścił w swoich filmach, mają różnorodny charakter. Część z nich to sceny wprost wzorowane na wybranych kompozycjach, bądź też odwołujące się do ich nastroju. Inne przybierają formę obrazów, które stanowią element scenografii. – Andrzej Wajda mówił, że jego marzeniem jest zrobić film bez dźwięku, z obrazów. A jednocześnie wspominał, że jeżeli ma problem w realizacji dzieła filmowego, to nie szuka rozwiązania w doświadczeniach reżyserskich, ale we wcześniejszych związanych ze studiami na krakowskiej Akademii Sztuki Pięknych [w latach 1946-49] – opowiada historyczka sztuki. Cytaty malarskie w filmach Andrzeja Wajdy W filmach reżysera można znaleźć odniesienia do prac Piotra Michałowskiego, Jana Matejki, Leona Wyczółkowskiego, Maksymiliana i Aleksandra Gierymskiego, Jacka Malczewskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Konrada Krzyżanowskiego, Józefa Chełmońskiego czy Wojciech Kossaka. Kadry, które prezentuje prelegentka, pochodzą ze strony Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego: fototeka.fn.org.pl Zdjęcia większości pokazywanych przez historyczkę sztuki obrazów można znaleźć na stronie: cyfrowe.mnw.art.pl Warto również wybrać się na wirtualne zwiedzanie wystawy „Polska. Siła obrazu”: polskasilaobrazu.mnw.art.pl Zapraszamy do wysłuchania całego wykładu Bożeny Pysiewicz, gdzie wskazuje cytaty malarskie w filmach Andrzeja Wajdy. Bożena Pysiewicz - kustosz, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzealne Centrum Edukacji Szkolnej Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeum #muzeumnarodowe #malarstwo #kultura #sztuka #film #andrzejwajda #wajda #scenografia