Wszechnica.org.pl - Historia

Dylematy współczesnego obywatelstwa - Wykład prof. Jacka Raciborskiego, Centrum im. prof. Bronisława Geremka, 21 kwietnia 2015 r.

https://wszechnica.org.pl/wyklad/dylematy-wspolczesnego-obywatelstwa/ Co znaczy znaczy być obywatelem dziś, a co to pojęcie znaczyło w przeszłości? Dlaczego mówimy obecnie o kryzysie społeczeństwa obywatelskiego? Odpowiedź na te pytania była przedmiotem wykładu "Dylematy współczesnego obywatelstwa", który prof. Jacek Raciborski wygłosił inaugurując cykl "Obywatel, czyli kto?" w Centrum im. Profesora Bronisława Geremka. Obywatelstwo jako przynależność państwowa ma charakter przymusowy. Przedmiotem wystąpienia jest jednak pojęcie obywatelstwa zdefiniowane przez Hannah Arendt jako "prawo do posiadania prawa". Jak zaznaczył prof. Raciborski, tak rozumiane obywatelstwo jest rzeczą, której pozbawieni są uciekinierzy z Afryki tonący w Morzu Śródziemnym w drodze do Europy czy latynoscy emigranci w Stanach Zjednoczonych. Od czasów starożytnych Aten i Rzymu możemy mówić o dwóch wzorcach obywatelstwa. Jak mówił prof. Raciborski, bycie obywatelem w Atenach oznaczało zaangażowanie w sprawy publiczne. Istotą obywatelstwa w Rzymie było natomiast równe prawo do ochrony przez państwo. W obu przypadkach status obywatela odróżniał człowieka od niewolnika, który był tych praw pozbawiony. Pojęcie obywatelstwa uległo rozszerzeniu wraz z narodzinami XIX-wiecznych nacjonalizmów. Bycie obywatelem oznaczało także odtąd uczestnictwo we wspólnocie narodowej. Procesy globalizacyjne we współczesnym świecie powodują, że pojęcie obywatelstwa zdefiniowane przez Hannad Arendt traci związek z terytorium. Prof. Raciborski wskazał na fakt, że coraz więcej ludzi emigruje, tracąc związek ze swoimi dotychczasowymi wspólnotami politycznymi. Jednocześnie prawa obywatelskie, powiązane z prawami człowieka, tracą swój ekskluzywny charakter. Ustalenia międzynarodowe zobowiązują państwa do ich przestrzegania jako standard. Być może w przyszłości ramę dla obywatelstwa nie będzie stanowiło więc państwo, ale inne wspólnoty polityczne - miejskie, regionalne, ponadnarodowe. Istotne w tym kontekście stają się prawa socjalne, bo ich posiadanie odróżnia współczesnych obywateli od emigrantów. Tematem częstych dyskusji jest obecnie kryzys społeczeństwa obywatelskiego. Jak mówił prof. Raciborski, państwo jest współcześnie traktowane jako dostarczyciel dóbr. Jego obywatele nie angażuja się na rzecz państwa. Jako jeden z symptomów tego zjawiska wskazał likwidację armii z poboru. Zamiast tego oczekuje się, że bezpieczeństwo kupi się, utrzymując wojsko najemne. Według prof. Raciborskiego "rozmontowuje to republikanizm wojowniczy". Następuje też zanik zainteresowania i uczestnictwa w życiu publicznym. Ogranicza się ono często jedynie do rytualnego udziału w wyborach, ale i ta forma partycypacji dotyczy nielicznych. Czy w związku z powyżej opisanymi procesami państwo ma się zamknąć na aktywność obywatelską? Zdaniem prof. Raciborskiego - nie. Choć jak pisał amerykański teoretyk polityki Michael Walzer, większość ludzi czuje się szczęśliwa poza polityką, to państwo powinno stale powinno być gotowe tworzyć ramy dla ich działalności. prof. dr hab. Jacek Raciborski - socjolog, kierownik Zakładu Socjologii Polityki Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#obywatele #demokracja #konstytucja #wybory #1989

Wykład Doroty Szeligowskiej i dyskusja z cyklu „Czwartki Razem”, 16 lutego 2017 [1h52min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/polski-patriotyzm-obywatelski-czy-narodowy/ W Polsce ścierają się ze sobą dwie koncepcje patriotyzmu: apologizująca naród i jego historię oraz druga – stojąca na fundamentach wartości obywatelskich, do dwóch pierwszych mająca często stosunek krytyczny. Czy druga ma szansę zastąpić pierwszą zastanawiali się dr Dorota Szeligowska oraz goście spotkania z cyklu "Czwartki Razem". Dr Szeligowska podczas pierwszej części wydarzenia wygłosiła wykład, w trakcie którego zreferowała publicystyczne spory zwolenników tradycyjnego patriotyzmu i "patriotyzmu krytycznego". Prelegentka skupiła się na debatach toczących się wokół artykułu Marcin Króla w "Tygodniku Powszechnym' (1992), dyskusji na łamach miesięcznika "Znak" (1997), wymianie listów pomiędzy Gustawem Herlingiem-Grudzińskim a bp. Józefem Życińskim (1998), kontrowersjach dotyczących akcji billboardowej "Bohaterowie naszej wolności" (2000) oraz "Patriotyzm jutra", dyskusjach na temat książek Jana Tomasza Grossa "Sąsiedzi" (2000), "Strach" (2006) oraz "Złote żniwa" (2011) oraz opisie sytuacji po katastrofie smoleńskiej. Po zakończeniu wykładu swoimi uwagami dzielili się słuchacze. Zastanawiano się, kiedy i jak narodziło się samo pojęcie patriotyzmu, czym dominujący w Polsce model patriotyzmu różni się od jego modelu w innych krajach europejskich, czy można przekonać do "patriotyzmu krytycznego" ksenofobów" oraz czy patriotyzm narodowy można zastąpić "patriotyzmem wartości". Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#patriotyzm #obywatele #demokracja

Wykład dr. Adama Bodnara, XVI Ogólnopolskie Spotkanie Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie, 18 maja 2017 https://wszechnica.org.pl/wyklad/nasze-prawa-obywatelskie-a-srodowisko-zamieszkania/ W jaki sposób obywatele mogą zapobiegać niechcianym inwestycjom w swoim otoczeniu? Co mogą zrobić, jeśli taka już powstała? O prawach przysługujących nam w tym zakresie mówił Rzecznik Praw Obywatelskich dr Adam Bodnar w swoim wystąpieniu podczas XVI Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie. Rzecznik Praw Obywatelskich przedstawił akty prawne umożliwiające obywatelom kontrolę nad planowanymi inwestycjami i zapobieganie powstawaniu tych uznanych za uciążliwe, jak np. wielkoprzemysłowe hodowle zwierząt czy farmy wiatrowe. Adam Bodnar przywołał zapisy Konstytucji RP, Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie oraz Konwencję z Aarhus. Mówił o roli planów i studiów zagospodarowania przestrzennego. Podkreślił rolę niezależnych od władzy sądów, które gwarantują bezstronność postępowania w przypadku sporów. Prelegent wskazał prawo dostępu do informacji publicznej jako fundamentalne narzędzie umożliwiające obywatelom kontrolę planowanych inwestycji. Zaznaczył rolę organizacji strażniczych i opisał, jakie warunki muszą spełnić NGO-sy, aby móc taką funkcję pełnić. Rzecznik Praw Obywatelskich przedstawił również oferowane przez swoje biuro formy pomocy, z których mogą skorzystać obywatele poszkodowani w wyniku uciążliwych inwestycji. Na koniec Adam Bodnar podkreślił rolę Konstytucji RP, która nie tylko stanowi ochronę przed nadużyciami ze strony władzy, ale też wyznacza kierunki, w których powinny iść prowadzone przez nią polityki. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#prawaobywatelskie #rpo #konstytucja #obywatele #wybory

Wykład Jana Wróbla "Upadek szkoły" w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki, Skwer - filia Fabryki Trzciny [20 kwietnia 2015] https://wszechnica.org.pl/wyklad/upadek-szkoly/ Jak powinna wyglądać współczesna szkoła. Dlaczego tradycyjny model edukacji - oparty o dyscyplinę, zdobywanie ogólnej wiedzy i wychowanie - odchodzi o lamusa. To tematy wykładu "Upadek szkoły", który w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki wygłosił nauczyciel i dziennikarz Jan Wróbel. Nauczyciel zwrócił uwagę, że problemem współczesnych społeczeństw jest atomizacja. Indywidualizm jednostki, który jest kołem zamachowym Europy, przyczynia się jednocześnie do rozpadu poczucia wspólnoty jej mieszkańców. Idealna szkoła powinna być więc jednocześnie "małą ojczyzną" dla tworzącej ją społeczności, ale też szukać elementów łączących tę społeczność z większą zbiorowością. Pozwalać na odrębność światopoglądową we własnych murach, ale też mieć charakter narodowy, rozumiany jako szukanie wspólnych kodów porozumiewania się z innymi grupami. - Ja chociaż reprezentuję szkolnictwo małych dopływów, to wbrew temu, co by się mogło wydawać, okropnie się troszczę o to wspólne zlewisko - stwierdził Wróbel. Nauczyciel wymienił trzy czynniki, która przyczyniły się do narodzin przekonania, że tradycyjny system edukacji się wyczerpał. Jako pierwszy wymienił formę, w jakiej uczeń egzystuje w placówce edukacyjnej. Wróbel przyrównał gmach szkolny do koszar, gdzie uczniowe przyuczani są do wykonywania powtarzalnych czynności w ściśle określonych ramach czasowych. Kiedyś po takim przeszkoleniu absolwent dobrze odnajdywał się w zakładzie pracy, gdzie oczekiwano od niego wykonywania powierzonych zadań w podobnym systemie. Dziś w cenie są natomiast indywidualizm i kreatywność, które nie idą w parze z wpajaną w szkole dyscypliną. Archaizmem stało się też wyrosłe z oświecenia przekonanie, że istnieje katalog pojęć-kluczy, po poznaniu których człowiek samodzielnie będzie mógł poszerzać wiedzę w wybranych dziedzinach. Współcześnie zasób informacji jest tak olbrzymi, że samo wyselekcjonowanie takiego zbioru pojęć stało się niemożliwością. Wreszcie zmieniły się oczekiwania rodziców względem szkoły. Dawniej wymagano, żeby uczyła ona moralności. Współcześnie chce się jedynie, aby zapewniała dobry start w życiu zawodowym. - Bogactwo jest bardzo ważne, ale daje szczęście dopiero wtedy, kiedy jest powiązane z innymi cechami - ubolewał Wróbel nad tego rodzaju podejściem. Podczas dyskusji po wykładzie padło m.in. pytanie, co zrobić z młodzieżą mniej ambitną, która nie ma ochoty się kształcić. Nauczyciel wyraził pogląd, że powinna otrzymać możliwość podjęcia pracy zawodowej. - Ci ludzie powinni mieć inną ofertę od społeczeństwa, niż żeby ich zamykać w szkole - stwierdził Wróbel. Wcześniej zaznaczył, żeby nie traktować takiej młodzieży jako gorszej. Jak jednak podkreślił, jest zwolennikiem niepopularnego poglądu, że edukacja nie jest dla wszystkich. Jan Wróbel - nauczyciel w I Społecznym Liceum Ogólnokształcącym w Warszawie, organizator Bednarskiej Szkoły Realnej, historyk, publicysta, komentator, autor poradnika "Jak przetrwać w szkole i nie zwariować" Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#kawiarnianaukowa #szkoła #uczniowie #edukacja

Wykład prof. Anny Izabeli Brzezińskiej wygłoszony został podczas seminarium pt. „Seniorzy aktywni na rzecz małych dzieci”. Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego, 10 stycznia 2014 r. [52min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/kto-komu-i-do-czego-jest-potrzebny-o-relacjach-dzieci-i-seniorow/ Seminarium odbyło się w ramach projektu Together Old and Young prowadzonego przez Fundację Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego. Projekt miał na celu promocję uczenia międzypokoleniowego i włączania się starszych osób w wolontariat na rzecz małych dzieci. Cz. I [26min] Jak określić granicę „seniora”? Czy osoba 60+ to senior? Prof. Anna Izabela Brzezińska przedstawia zupełnie inną strukturę współczesnego społeczeństwa – od najmłodszych po „młodszych starszych” i „starszych najstarszych” Przy określaniu dzisiejszych „starszych” ważne jest zwrócenie uwagi na czas ich dzieciństwa, okres w którym dorastali – są to lata powojenne lub okres PRL. Tamtejsza rzeczywistość była zupełnie inna od dzisiejszej, nastąpiły ogromne zmiany (i następują cały czas). Jak zatem budować porozumienie między najstarszym i najmłodszym pokoleniem? W jakich okolicznościach mogą się te pokolenia spotkać? Co najstarsi mogą dać dzieciom? Co jest podstawą, sensem wychowania? Jak dziadkowie mogą włączyć się budowanie tej „podstawy”? Cz.II [26min] Jakie są szanse i zagrożenia dla rozwoju w okresie wielkich zmian, które obserwujemy? Według prof. Anny Izabeli Brzezińskiej zmiany charakteryzują: majętność, zróżnicowanie, mobilność, dostępność, wielokulturowość, nieprzewidywalność, wieloznaczność. Zagrożenia, które niosą to zagubienie młodych w świecie wartości, zagubienie w nadmiarze, rozproszenie aktywności, nadmierna koncentracja na „korzystaniu z okazji”, chaotyczna wiedza, zaprzeczenie zmianom. Szanse to duże pole do działania, wiele okazji do zdobywania wiedzy, uczenie się dokonywania wyborów, elastyczność w działaniu czy uczenie się rozwiązywania konfliktów. Jakie zasoby są zatem potrzebne młodym ludziom w dzisiejszych realiach? Jak w zbudowaniu tych zasobów pomaga najstarsze pokolenie? *** Od czerwca do grudnia 2013 roku Fundacja Komeńskiego wraz z seniorkami i seniorami z gmin Cekcyn, Cieszanów, Piecki i Głuchów realizowała projekt „Seniorzy dla najmłodszych”. Jego celem było wypracowanie modelu włączenia osób starszych w lokalną ofertę opiekuńczo-edukacyjno-kulturalną dla małych dzieci. Publikacja zawierająca podsumowanie działań podejmowanych przez seniorów dla najmłodszych mieszkańców gmin, badania pokazujące efekty współpracy międzypokoleniowej oraz przykłady dobrych praktyk z Polski i krajów europejskich dostępna jest na stronie www.frd.org.pl. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#dzieci #seniorzy

Rozmowa Justyny Duriasz-Bułhak z pisarką z Joanną Olech o czytelnictwie wśród młodzieży, Fundacja Wspomagania Wsi, 12 kwietnia 2011 r. [47 min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/ojcowie-czytajcie-zmierzch/

Joanna Olech - Zapalona propagatorka czytelnictwa i dobrego designu. Krytyk literacki, jurorka konkursów literackich i ilustratorskich, członek Polskiej Sekcji IBBY, pisarka i ilustratorka. Publikuje w „Tygodniku Powszechnym”, „Rzeczypospolitej”, „Nowych Książkach” i wielu innych czasopismach. Laureatka licznych nagród i wyróżnień za teksty książek i ilustracje , m.in.: nagrodę Naszej Księgarni, nagrodę im. Kornela Makuszyńskiego, nagrodę specjalną Polskiej Sekcji IBBY. Jest absolwentką warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Lista książek dla młodzieży polecanych przez panią Joannę Olech: Bartek Chaciński – Wyż nisz Barbara Ciwoniuk – Własny pokój Eoin Colfer – Artemis Fowl. Fortel wrózki Eoin Colfer – Artemis Fowl. Zaginiona kolonia Eoin Colfer – Artemis Fowl. Paradoks czasu Eoin Colfer – Benny i Omar Eoin Colfer – Benny i Babe Suzanne Collins – Igrzyska śmierci Suzanne Collins – W pierścieniu Ognia Frank Cottrell Boyce – Miliony Silvana De Mari – Ostatni elf Silvana De Mari – Ostatni smok Silvana De Mari – Ostatni ork Judith Fathallah – Chuda Grzegorz Gortat – Do pierwszej krwi John Green – Szukając Alaski Dawid Grosman – Kto ze mną pobiegnie? Mark Haddon – Dziwny przypadek psa nocną porą Carl Hiaasen – Plusk Carl Hiaasen – Sówki Nick Hornby – Wpadka Karen Karbo – Minerva Clark na tropie Karen Karbo – Minerva Clark schodzi na psy Henning Mankell – Pies, który biegł ku gwieździe Henning Mankell – Cienie rosną o zmierzchu Henning Mankell – Chłopiec, który spał pod pierzyną ze śniegu Henning Mankell – Podróż na koniec świata Ewa Nowak – Bardzo biała wrona Lisa Papademetriou, Chris Tebbetts – Chłopak czy dziewczyna? Chris Priesley – Opowiesci grozy wuja Mortimera Philip Pullman – Magiczny nóż Philip Pullman – Bursztynowa luneta Philip Pullman – Zorza północna Philip Pullman – Przerwany most Philip Pullman – Tatuaż z motylem Katarzyna Ryrych – Wyspa mojej siostry Marjane Satrapi – Persepolis. Historia dzieciństwa Marjane Satrapi – Persepolis II. Historia powrotu Jerry Spinelli – Kraksa Jerry Spinelli – Gwiazda Marcin Szczygielski – Czarny młyn Marcin Szczygielski – Za niebieskimi drzwiami Jacqueline Wilson – Na krawędzi Jacqueline Wilson – Kocia Mumia Jacqueline Wilson – Sekrety Jacqueline Wilson – Urodziny Daisy Jacqueline Wilson – Najlepsze przyjaciółki Jacqueline Wilson – Vicky, dziewczynka, która stała się aniołem Jacqueline Wilson – Dziecko ze śmietnika Jacqueline Wilson – Podwójna rola Jacqueline Wilson – Złe dziewczyny Jacqueline Wilson – Lola Rose Jacqueline Wilson – Malowana mama Jacqueline Wilson – Północ Jacqueline Wilson – Dziewczyny się odchudzają Jacqueline Wilson – Dziewczyny się spóźniają Jacqueline Wilson – Dziewczyny płaczą Jacqueline Wilson – Dziewczyny się zakochują Jacqueline Wilson – Lekcje miłości Jacqueline Wilson – Pocałunek Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#rozmowywszechnicy #młodzież #dzieci #książki #czytelnictwo #czytanie

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [28 maja 2023 r.] Panowie rozmawiają o wojnie w Ukrainie, o możliwościach zawarcia pokoju, o zagrożeniach dla Polski z tym związanych, o USA, o książce Marka Budzisza, o tym czy Polska może być mocarstwem, o sołtysach na nowe czasy i o tym, że trzeba być dobrej myśli... Zapraszamy! Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmowa Wszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#rozmowywszechnicy #ukraina #usa

Wykład Urszuli Król, historyka sztuki, towarzyszący wystawie „Olga Boznańska (1865–1940)”. Muzeum Narodowe w Warszawie, 19 kwietnia 2015 r. [56min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/olga-boznanska-konteksty-i-konfrontacje-urszula-krol/ Dla Boznańskiej sztuka była drogą spełnienia. Jak każdy artysta tak i ona miała swoich mistrzów. Który z wielkich malarzy był dla niej źródłem inspiracji, jakie tematy podejmowała najchętniej? *** Urszula Król – historyk sztuki, edukator, wykładowca, współpracujący z Działem Edukacji Muzeum Narodowego w Warszawie *** Przypadająca 15 kwietnia 2015 roku 150. rocznica urodzin Olgi Boznańskiej stała się inspiracją do zaprezentowania twórczości jednej z najbardziej cenionych polskich malarek, zaliczanych do ścisłego grona najwybitniejszych artystek europejskich. Wystawa pod honorowym patronatem Małżonki Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Anny Komorowskiej. Wystawa zorganizowana przez Muzeum Narodowe w Krakowie we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie, ze specjalnym udziałem Musée d’Orsay. Olga Boznańska (1865–1940) jest jedną z najbardziej oryginalnych i cenionych w świecie polskich artystek. Jej prace reprezentują polską sztukę na wielu wystawach w kraju i za granicą. Córka Francuzki i Polaka, urodzona w Krakowie, tutaj też odebrała wstępne wykształcenie artystyczne. Naukę malarstwa kontynuowała w Monachium. Zachęcona sukcesami odniesionymi w świecie, osiadła w 1898 roku w Paryżu – stolicy ówczesnego artystycznego świata. Tam rozwinęła się jej kariera międzynarodowej portrecistki. *** Ona była malarką stuprocentową – to zdanie Józefa Czapskiego o Oldze Boznańskiej jest mottem programu wydarzeń towarzyszących wystawie artystki w Muzeum Narodowym w Warszawie, w którym znajduje się zbiór 57 obrazów Boznańskiej, w tym takie arcydzieła jak W oranżerii, Portret chłopca w gimnazjalnym mundurku, Pracownia artystki, Imieniny babuni czy Portret Anny Saryusz Zaleskiej, a także szkicowniki i fotografie. Duży zespół obrazów artystki jest zawsze obecny w kolejnych odsłonach stałej Galerii Malarstwa Polskiego a jej obrazy niezmiennie pokazywane są na wystawach sztuki polskiej, organizowanych przez warszawskie Muzeum Narodowe za granicą. Miejsce Boznańskiej w polskiej sztuce określił Wiesław Juszczak w błyskotliwej syntezie Modernizm z 1977 roku. Na przekór wszystkim, którzy pisali, że stylistyczna klasyfikacja malarstwa Boznańskiej jest niemożliwa, Juszczak powiada, iż stosując środki i technikę impresjonistyczną artystka osiąga ostateczny efekt napięcia emocjonalnego i drapieżnej ekspresji. Zauważa, że już w okresie monachijskim Boznańska odnalazła własną „przestrzenną formułę”: jej bezkonturowe postaci na niedookreślonych tłach już to się w nie wtapiają, już to się z nich wyłaniają, co daje poczucie niepokojącego pulsowania. „I od zasugerowania takiej przestrzeni »cerebralnej«, odrealnionej, rozpoczyna się tutaj przenikliwa, bezlitosna nierzadko opowieść o ludzkiej duszy”. Juszczak porównuje wibrujące plamy Boznańskiej do linii Wyspiańskiego: pozwalają one na przekroczenie wolumenu materii, by tym silniej wyrazić psychikę zjawisk i duszę artystki. W specyficznej polskiej recepcji kierunków zachodnich impresjonizm – powiada Juszczak – wiąże się z ekspresjonistycznym gruntem. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#muzeumnarodowe #olgaboznańska

Wykład o „egzotycznych saksach” wygłosił Przemysław Gasztold-Seń na konferencji „Dekada lat siedemdziesiątych XX wieku w europejskich państwach bloku sowieckiego”. Dom Spotkań z Historią, 5 października 2012 r. [19min]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/orientalne-saksy-zorganizowane-wyjazdy-polakow-na-kontrakty-do-afryki-i-panstw-arabskich-w-latach-siedemdziesiatych/

Lata siedemdziesiąte w Polsce upłynęły pod rządami Edwarda Gierka. Pierwszy sekretarz starał się prowadzić bardziej aktywną i otwartą politykę międzynarodową niż jego poprzednik. Dzięki temu „rozluźnieniu” tysiące Polaków wyjechało do pracy nie tylko na Węgry czy do NRD, ale również do Afryki i na Bliski Wschód. Słowo „saksy” to potoczne określanie wyjazdu do zagranicznej pracy sezonowej. Jest skrótem od Saksonii – regionu w dzisiejszych Niemczech do którego Polacy wyjeżdżali do prac polowych: na zbiór szparagów, truskawek czy jabłek. Podczas „orientalnych saksów” Polacy jednak nie pracowali w polu, ale najczęściej zajmowali się budownictwem. Ocenia się, że w latach 70. XX wieku w tzw. krajach rozwijających się, na terenie dzisiejszej Afryki i Bliskiego Wschodu pracowało od 30 000 do 50 000 Polaków na kontraktach indywidualnych lub zbiorowych. Zbliżenie z krajami arabskimi nastąpiło w wyniku polityki antysemickiej i proarabskiej ówczesnych polskich władz. Wyjazd do Libii czy Iraku był bardzo opłacalny: czasem pensja pracownika, wraz z dodatkami, kilkakrotnie przewyższała pensje w kraju. W 1978 w Libii na budowie można było zarobić 3 razy więcej niż w Polsce. W 1989 roku lekarz w Polsce zarabiał 20$, natomiast na kontrakcie zagranicznym – 400$. Praca w egzotycznych krajach miała jednak swoje ciemne strony. Były to upał, tęsknota za krajem, niestabilna sytuacja polityczna, niezrozumienie lokalnej kultury. Ponadto życie w izolowanych obozach, brak zagospodarowania wolnego czasu prowadziły do nielegalnej produkcji i handlu alkoholem. Dochodziło do wielu międzynarodowych skandali. Jednym z nich było… pojawienie się idei Solidarności w latach 80.XX wieku wśród zagranicznych pracowników. Konferencja „Dekada lat siedemdziesiątych XX wieku w europejskich państwach bloku sowieckiego” towarzyszyła wystawie „Komunizm – la belle époque”.Organizatorzy: IPN, Bułgarski Instytut Kultury w Warszawie, Czeskie Centrum, Rumuński Instytut Kultury w Warszawie, Instytut Słowacki w Warszawie, Węgierski Instytut Kultury w Warszawie, Dom Spotkań z Historią. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#saksy #lata70 #1970 #afryka

Rozmowa z Dominikiem Kmitą z Fundacji Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego [27 października 2019 r.]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/grupy-zabawowe-na-wsi/ Grupy zabawowe to forma zajęć dla dzieci, najczęściej poniżej trzeciego roku życia, w których uczestniczą wraz z rodzicami. Najmłodsi bawią się w przestrzeni specjalnie zaaranżowanej w tym celu przez animatora, a jednocześnie w interakcji z innymi dziećmi uczą się swoich emocji i kształtują kompetencje społeczne. Jak zorganizować zajęcia, przede wszystkim na wsi, mówił w studiu Wszechnicy Dominik Kmita z Fundacji Rozwoju Dzieci im. J.A. Komeńskiego, która zajmuje się m.in. wsparciem tego rodzaju działań.

We wczesnym okresie życia dziecka rozwijają się jego kluczowe umiejętności i kompetencje intelektualne, społeczne i emocjonalne. Tymczasem oferta zajęć dla dzieci do trzeciego roku życia jest uboga, zaś dostęp do nich na terenach wiejskich jest szczególnie utrudniony, na przykład ze względu na oddalenie od siedziby gminy, gdzie zlokalizowane są lokalne instytucje kultury. Fundacja Rozwoju Dzieci im. J.A. Komeńskiego wspiera w związku z tym organizację grup zabawowych.

Grupy zabawowe to regularnie prowadzone zajęcia dla dzieci oraz rodziców prowadzone przez animatorkę lub animatora. Uczestniczą w nich najmłodsi wraz z opiekunami. Na wsi można je organizować na przykład w lokalnej świetlicy. Osoba animująca spotkania aranżuje „kąciki zabawowe”, które umożliwiają dzieciom spontaniczny udział w wybranych aktywnościach. Mogą to być miejsca umożliwiające zabawy manualne lub ruchowe. Są też miejsca, gdzie dziecko może odpocząć.

W trakcie interakcji, do których dochodzi w grupie, najmłodsi uczą się swoich emocji oraz kształtują umiejętności społeczne. Rodzice zyskują z kolei możliwość nauki reagowania na różne zachowania dzieci, które uwzględnia granice postawione przez innych opiekunów. Ojcowie i matki uczestniczące w spotkaniach maja też możliwość wymienić się doświadczeniami. - Najważniejsze jest to, co dzieje się w trakcie spotkania. I z punktu widzenia dzieci i z punktu widzenia dorosłych – tłumaczył gość Wszechnicy.

Animatorami grup zabawowych na obszarach wiejskich zostają lokalne bibliotekarki, nauczycielki czy opiekunki świetlic. Świetnymi animatorami są też mamy dzieci. - W swoich społecznościach lokalnych animują spotkania grup zabawowych (...) ale też zarażają tą ideą sąsiednie wsie, potem to się rozpływa na sąsiednie gminy – mówił Dominik Kmita. Reprezentowana przez gościa Wszechnicy Fundacja Rozwoju Dzieci wspiera powstawanie grup zabawowych, organizując szkolenia dla przyszłych animatorów. W ich trakcie mogą oni wypróbować różne formy pracy z dziećmi oraz otrzymać informację zwrotną od innych uczestników, jak się one sprawdzają.

Jeśli animatorzy grupy zabawowych nie wykonują tego zajęcia w ramach innej pracy, powstaje konieczność znalezienia pieniędzy na ich wynagrodzenia. Na wsi można wykorzystać w tym celu środki z funduszu sołeckiego. Jak mówił Dominik Kmita, na zebrania, gdzie mieszkańcy decydują o podziale środków, mamy zainteresowane powstaniem grup zabawowych przychodzą z gotowym budżetem. Przyprowadzają również ze sobą rodziny. - Jest już siła, żeby głosować i żeby ten pomysł przegłosować – mówił gość Wszechnicy. Dominika Kmita - jest pedagogiem społecznym i absolwentem szkoły trenerów biznesu TROP, zasiada w Zarządzie Fundacji Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego, jest również trenerem Akademii Komeńskiego – Ośrodka Kształcenia Ustawicznego i Doskonalenia Zawodowego przy Fundacji Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#dzieci #grupyzabawowe