Wszechnica.org.pl - Historia

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [17 lipca 2024 r.] Co z naszym Zachodem dzieje się nie tak? Populiści zaczynają odnosić sukcesy. Kandydaci w wyborach są coraz bardziej schowani za ochroniarzami. Jesteśmy coraz bardziej podzieleni. Czy nie zaczniemy tęsknić za autorytaryzmem, który, jak sądzimy zapewni nam spokój? A może to wszystko to signum temporis, demokracja się przeżyła, oddamy wolność za spokój i stabilność? Tylko czy to nie ułuda? W środę 17 lipca o 18.00 będzie o tym. Na pewno niektórzy się zdenerwują, inni nie zasną, ale my uważamy, że trzeba to przegadać i spojrzeć wyzwaniom w oczy... Zapraszamy Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #polityka #rozmowyWszechnicy #politykazagraniczna #donaldtrump

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jackiem Michałowskim w ramach cyklu "Ludzie i wspólnota" [16 lipca 2024 r.]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/ludzie-i-wspolnota-psychologia-dzialania-dla-soltysow-uwagi-wstepne/ Sołtys w nowych czasach, organizując swoją wspólnotę staje przed wieloma wyzwaniami. Najważniejszym z nich jest zaangażowanie ludzi do działania, "namówienie" ich do tego, przekonanie że warto, że się opłaca. Sołtys staje przed grupą swoich mieszkańców i jego wyzwaniem jest zmiana w dobrze żyjącą społeczność. Ma do czynienia z różnymi ludźmi, charakterami, tradycjami, ambicjami, animozjami. Musi wiedzieć jak ludzie "działają", co nimi powoduje, jakie procesy zachodzą w takiej przemianie, jak zmieniają się zachowania czy motywacje. Co w ludziach siedzi... Jak tym wszystkim zarządzać i nie zwariować. A może to jest tak, że kto przewodzi nie musi zarządzać? Na ten temat będę rozmawiał z Jackiem Michałowskim, psychologiem, działaczem społecznym, który z racji pełnienia różnych funkcji publicznych miał też okazję obserwować ludzi będących u władzy i blisko władzy. Bo przecież niektórzy sądzą, że sołtys to... władza. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/

Dyskusja z udziałem Juana Carlosa Vidala, autora wywiadu rzeki z prof. Bronisławem Geremkiem oraz Jacka Żakowskiego. Rozmowę poprowadził Maciej Stasiński. Galeria Kordegarda, 17 listopada 2015 [1h49min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/geremekvidal-rozmowy-bronislawa-geremka-wspominaja-juan-carlos-vidal-i-jacek-zakowski/ Nakładem Narodowego Centrum Kultury ukazała się niedawno książka „Geremek/Vidal. Rozmowy”, będąca zapisem wywiadu rzeki, jaki z prof. Bronisławem Geremkiem przeprowadził w 1997 roku hiszpański dziennikarz i dyplomata Juan Carlos Vidal. Premiera książki stała się okazją do rozmowy o dziedzictwie pozostawionym przez prof. Geremka, w której oprócz autora wziął też udział dziennikarz i publicysta Jacek Żakowski. Dyskusję zorganizowaną przez wydawcę książki oraz Fundację Centrum im. Profesora Bronisława Geremka poprowadził dziennikarz „Gazety Wyborczej” Maciej Stasiński. Tematem przewodnim debaty był wzrost tendencji nacjonalistycznych w Europie. Zdaniem Macieja Stasińskiego w Polsce ich przejawem jest wynik ostatnich wyborów parlamentarnych, a na kontynencie wzrost poparcia dla partii postulujących zamknięcie się na imigrantów. Prowadzący rozmowę pytał swoich gości, jak prof. Geremek – którego obaj mieli okazję dobrze poznać – oceniałby ostatnie wypadki polityczne. J. C. Vidal zwrócił uwagę, że prof. Geremek oceniał rzeczywistość nie tylko z perspektywy polityka, ale też historyka. Miał świadomość, że tradycja europejska nie jest jedynie demokratyczna. Pamiętał, że przeszłość kontynentu to również dwie wojny światowe i dwa reżimy totalitarne – nazistowski i komunistyczny. Hiszpan podkreślił, że prof. Geremek jako polityk starał się wzmacniać tę pierwszą tradycję. J .C. Vidal przypomniał też, że prof. Geremek uważał, iż nie można stworzyć demokracji, nie odwołując się do tożsamości narodowych. Oceniał bowiem, że u źródeł tego ustroju stoją uczucia patriotyczne. Mając tę świadomość, chciał budować zjednoczoną Europę ojczyzn. Chodziło w tej koncepcji o to, by myśl europejska nie dryfowała w kierunku nacjonalizmu. Według J. Żakowskiego prof. Geremek w obecnej rzeczywistości szukałby środowisk opozycyjnych, „punktów oporu”. Jako przedstawiciel europejskich salonów byłby dumny ze słów prezydenta Francji François Hollande’a, który zamachów w Paryżu nie wykorzystał do podgrzewania nastrojów antyimigranckich, stwierdzając, że „to Francuzi strzelali do Francuzów”. Publicysta zwrócił też uwagę, prof. Geremek widział dzieje jako proces. W toku tego procesu pewne tendencje wychodzą naprzód, by później się wycofać. J. Żakowski podkreślił, że prof. Geremek umiał obserwować te procesy ze spokojem. Nie lekceważyłby szkód jakie mogą wyrządzić, ale też nie popadłby w pesymizm. Starałby się natomiast liczbę powstałych szkód ograniczać. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #geremek #vidal #kultura #społeczeństwo #bronisławgeremek

Wystąpienie dr Barbary Bielinis-Kopeć, lubuskiej wojewódzkiej konserwator zabytków, Konferencja „Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej”, 16 października 2015 [19min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/wartosci-kulturowe-wsi-wojewodztwa-lubuskiego-problematyka-ochrony-i-zagrozenia/ W Lubuskiem znajduje się 1297 zespołów wsi, z czego aż 526 zostało ujętych w ewidencji zabytków. Wojewódzki Konserwator Zabytków 33 spośród nich wskazał jako stanowiące szczególny zasób kulturowy. Na ich wyjątkowość składają się przede wszystkim historyczne układy przestrzenne oraz zachowane elementy regionalnego stylu architektonicznego. O problematyce ich ochrony opowiedziała podczas konferencji "Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej - wiedza, dobre praktyki, wyzwania" dr Barbara Bielinis-Kopeć, lubuska konserwator zabytków. Barbara Bielinis-Kopeć skupiła się na zmianach, jakie w obszarze ochrony zabytków wprowadza weszła niedawno w życie nowela prawa budowlanego. Dotyka ona obiektów i zespołów, które nie są wpisane do rejestru zabytków, a jedynie ujęte w ich gminnej ewidencji. Przed zmianą prawa każda zgoda na budowę nowego budynku lub przebudowę starego wymagała konsultacji z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Jak podkreśliła Barbara Bielinis-Kopeć, urząd konserwatorski mógł wpływać dzięki temu nie tylko na zachowanie oryginalnego wyglądu historycznych obiektów, ale też na kształt nowo powstających - nakazując np. aby kąt nachylenia ich dachów odpowiadał innym istniejącym już w danej miejscowości. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #łaz #zabór #wieś #polskawieś #krajobraz #kultura #dziedzictwo #lubuskie #dziedzictwokulturowe

Wykład dr Joanny Sikorskiej z Gabinetu Rycin i Rysunków MNW towarzyszący wystawie „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 19 listopada 2015 [1h13min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/pastelistow-wizerunek-wlasny/ Chciałam zaproponować krótki pobyt w zupełnie innej epoce. Porzucić epokę selfies, gdzie wykonanie wizerunku własnego jest równie szybkie jak jego zlikwidowanie, i powrócić do okresu, który jest nazywany „złotym wiekiem” techniki pastelu, czyli do XVIII stulecia – powiedziała dr Joanna Sikorska, otwierając swój wykład towarzyszący wystawie „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie”. Pracowniczka Gabinetu Rycin i Rysunków MNW podczas swojego wystąpienia opowiedziała o autoportretach słynnych pastelistów i przyczynach popularności tej tematyki w „wieku świateł”. Kiedy mówimy o sztuce XVIII stulecia, mówimy o epoce, gdzie artyści specjalizowali się w jednej tematyce. We Francji można było zrobić ówcześnie karierę, malując wyłącznie portrety. Jednocześnie można było być portrecistą, który nigdy nie wykonał autoportretu – mówiła Joanna Sikorska. Popularność portretów pastelowych wynikała z dwóch czynników. Jako pierwszy pracowniczka Gabinetu Rycin i Rysunków wymieniła szybkość tworzenia pastelów, co je wyróżniało je na tle dzieł tworzonych innymi technikami malarskimi. Pastel można było wykonać w stosunkowo krótkim czasie, nie męcząc zanadto modela. Po drugie, pastel jako technikę wykorzystującą bogaty zasób barw, uważano za szczególnie predysponowaną do tworzenia portretów. Joanna Sikorska w trakcie swojego wykładu omówiła autoportrety wykonane przez takich XVIII-wiecznych pastelistów, jak Rosalba Carierra, Maurice-Quentin de la Tour, Jean-Siméon Chardin, Anton Raphel Mengs, Jean-Etienne Liotard i Joshua Reynolds. Mistrzowie pastelu Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie 29 października 2015 – 31 stycznia 2016 Wystawa będzie prezentacją pastelu – techniki bardzo atrakcyjnej wizualnie, ujawniającej raz swe oblicze malarskie, a raz rysunkowe. Na ekspozycji zostanie pokazanych blisko 250 pasteli z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, które – z uwagi na swą delikatność i wrażliwość na uszkodzenia mechaniczne – nie są wypożyczane, ani też na co dzień eksponowane. Ta unikatowa, trwająca tylko trzy miesiące, wystawa czasowa będzie pierwszą w Polsce tak szeroką prezentacją dzieł pastelowych, a zarazem wyjątkową okazją do zapoznania się ze studyjnymi zbiorami Muzeum Narodowego w Warszawie. Ideą autorów wystawy jest prezentacja pastelu od jego początków po pierwszą połowę XX wieku, z zaakcentowaniem roli tego medium w dziejach sztuki polskiej. Będzie to również okazja do przybliżenia różnych aspektów artystycznych, socjologicznych, konserwatorskich i kolekcjonerskich związanych z tą techniką. W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajdują się reprezentatywne zespoły pasteli, począwszy od przykładów z pierwszego „złotego wieku” tej techniki, przypadającego na czasy stanisławowskie (m.in. prace Louisa François Marteau i Anny Rajeckiej), aż po dzieła polskich mistrzów tej techniki (Aleksander Orłowski, Władysław Ślewiński, Teodor Axentowicz, Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański, Kazimierz Mordasewicz, Olga Boznańska, Kazimierz Stabrowski, Jan Rembowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Wacław Borowski). Wyjątkowy na tle muzealnych zbiorów polskich jest zespół pasteli wybitnych artystów europejskich, m.in. Christiana Wilhelma Ernsta Dietricha, Élisabeth Louise Vigée-Le Brun, Jeana-François Milleta, Pierre’a Puvis de Chavannes’a, Adolpha Menzla, Maxa Liebermanna. Kuratorki wystawy: Anna Grochala, Joanna Sikorska Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #sztuka #kultura #pasteliści

Wystąpienie Aliny Jaszewskiej z Fundacji Parku Kulturowego Grodzisko w Wicinie, Konferencja "Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej", 16 października 2015 https://wszechnica.org.pl/wyklad/park-kulturowy-w-wicinie/ Park Kulturowy Grodzisko w Wicinie powstał wokół pozostałości osady założonej przez ludność kultury łużuckiej w połowie VIII w. p.n.e. Alina Jaszewska, reprezentująca fundację zarządzającą parkiem, opowiedziała podczas konferencji "Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej" o historii grodziska, prowadzonych na jego terenie wykopaliskach oraz działaniach podjętych w celu ochrony zabytku. Gród w Wicinie, założony ok. 750 r. p.n.e., istniał ok. 200 lat. Kres położył mu w II połowie VI w. p.n.e. najazd Scytów. Był ważnym ośrodkiem gospodarczym o skali ponadregionalnej. Stanowił też ważny ośrodek polityczny i - prawdopodobnie - kultowy. Gród pełnił funkcję faktorii handlowej, na co wskazuje duża ilość znalezionych na jego terenie przedmiotów importowanych. Podczas wykopalisk prowadzonych na obszarze grodziska znaleziono przedmioty wyprodukowane na terenach północno- i wschodnioalpejskich oraz italskich. O zamożności mieszkańców grodu świadczą liczne znaleziska ozdób z brązu, złota, żelaza, szkła i bursztynu. Pierwsze przedmioty świadczące o istnieniu grodu zaczęto znajdować w II połowie XIX w. Prace archeologiczne na terenie grodziska po raz pierwszy przeprowadził w 1920 roku niemiecki badacz Karl Schuhhardt. Największe zasługi na tym polu położył jednak w l. 1965-1998 dr Adam Kołodziejski. On też był w l. 70 XX w. autorem niezrealizowanego pomysłu utworzenia na terenie grodziska rezerwatu archeologicznego. Park Kulturowy Grodzisko w Wicinie został utworzony w 2013 roku. Motywem jego powołania była nie tylko chęć ochrony samego terenu grodziska, ale też osad przyrodowych. W 2014 roku została powołana Fundacja Parku Kulturowego w Wicinie, której powierzono zarządzanie powstającym Centrum Naukowo-Badawczo-Edukacyjno-Turystycznym związanym z Parkiem. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kultura #dziedzictwo #grodzisko #historia #archeologia #lubuskie #dolnośląskie

Rozmowa Piotra Szczepańskiego i Jerzego Marka Nowakowskiego w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [10 lipca 2024 r.] Jak zawsze, niektórzy się zdenerwują, a inni uspokoją. Zbliża się szczyt NATO w Waszyngtonie, na którym być może zostaną przedyskutowane najważniejsze wyzwania bezpieczeństwa, przed jakimi stoi Zachód, oraz określone nowe obszary działania. Tymczasem węgierski premier, korzystając z węgierskiej prezydencji, bez uzgodnienia odwiedza dwóch głównych przeciwników Zachodu, przewodniczącego Xi Jinpinga i prezydenta Putina. Czym się kieruje? Choć odwiedził także Ukrainę (po raz pierwszy od 2010 roku), to węgierskie badania opinii publicznej wskazują, że Węgrzy uważają Ukrainę za kraj najbardziej im zagrażający, co dla nas jest trudne do zrozumienia. Kluczowy europejski członek NATO i Unii Europejskiej, Francja, jest po wyborach, które nie poszły po myśli prezydenta Macrona, co oznacza, że jego "gambit" raczej się nie udał. Relacje polskiego premiera z niemieckim kanclerzem również nie są takie proste, jak twierdzą niektórzy prawicowi propagandyści. Niemcy, podobnie jak Francja, także nie mają silnego przywództwa. Co z tego wynika dla nas? A zaczniemy, jak zawsze, od zachęcenia wszystkich, by odwiedzili Podlasie graniczące z Białorusią, bo to piękne okolice, a dodatkowo trzeba wspierać tamtejszych przedsiębiorców, rolników, hotelarzy i właścicieli pensjonatów. W ten sposób pokażemy Putinowi środkowy palec. Więc jak będziemy o tym rozmawiać, to jak zawsze, niektórzy się zdenerwują, a inni uspokoją. I jak zawsze liczymy na ciekawą rozmowę z widzami. ------ Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #nato #polityka #politykazagraniczna #orban #francja

Wystąpienie Joanny Liddane, prezes Zielonogórskiego Towarzystwa Upiększania Miasta, podczas konferencji „Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej”, 16 października 2015 [20min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/krajobraz-kulturowy-lazu-i-zaboru/ – Moja prezentacja nie będzie wesoła – rozpoczęła swoje wystąpienie Joanna Liddane. Prezes Zielonogórskiego Towarzystwa Upiększania Miasta podczas konferencji „Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej – wiedza, dobre praktyki, wyzwania” opowiedziała o dewastacji krajobrazu kulturowego lubuskich wsi Zabór i Łaz. Joanna Lidanne jako czynniki odpowiedzialne za ten stan wskazała brak świadomości mieszkańców, złe prawodawstwo oraz niezainteresowanie tematem ze strony lokalnych władz. Elementem krajobrazu, który cechował region przed 1945 rokiem, a obecnie znika, są nasadzane ludzką ręką przydrożne aleje drzew. – Mamy w Zaborze pana, który mieszkał tutaj przed wojną. Często opowiadał nam, że jadąc do Milska, do Zaboru, do Droszkowa, wszędzie mijał piękne aleje drzew. I bardzo cierpiał, kiedy po 1945 roku zaczęły znikać z krajobrazu – mówiła społeczniczka. Joanna Liddane odtworzenie alei wskazała jako jeden z głównych celów, na rzecz którego powinni działać lokalni społecznicy zainteresowani tematem dziedzictwa kulturowego. Prelegentka skrytykowała też sposób zagospodarowania parku przy pałacu w Zaborze, w którym obecnie mieści się szpital dziecięcy. Wycięto tam stare lipy, by w ich miejsce posadzić drzewa iglaste. Według inicjatorów tego pomysłu, wiekowe drzewa przesłaniały widok na front zabytku. Troski wymagają również same zabytki. Niektóre zostały świadomie zniszczone jeszcze w latach komunizmu. Joanna Liddane wskazała przykład budynku dawnego dworu w Zaborze. Gmach został zamieniony na dom mieszkalny dla pracowników lokalnego pegeeru. W trakcie przebudowy ścięty został spadzisty dach budynku. „Nie potrzeba trzeciej wojny światowej” Historyczna tkanka architektoniczna jest też dewastowana przez obecnych właścicieli. Symbolicznym przykładem takiego stanu rzeczy jest efekt remontu jednego z wielorodzinnych budynków, opisany przez prelegentkę. Posiadacze poszczególnych części obiektu przed rozpoczęciem prac nie porozumieli się ze sobą. W efekcie tego dach wyłożono dwoma różnymi rodzajami dachówki. Każda z części budynku ma też wstawione inne okna. Prelegentka podkreśliła, że zmiany wymaga prawo, które daje obecnie właścicielom wolną rękę w przeprowadzaniu remontów, o ile należące do nich obiekty nie są wpisane na listę zabytków. Jako duży problem społeczniczka wskazała też brak lokalnych planów zagospodarowania przestrzennego. Wskutek tego władze posiadają wolną ręką w wydawaniu zgód na zabudowę – i korzystają z niego nie zważając na ochronę krajobrazu kulturowego. Jak przykład takiego działania społeczniczka wskazała budowę szpecącej krajobraz wilii na miejscu wzgórza, które przed wojną porastała winnica. Jako czynnik destruktywny dla ochrony krajobrazu kulturowego Joanna Liddane wskazała nowelizację prawa budowlanego. – Nie będzie już potrzebna trzecia wojna światowa – oceniła społeczniczka skalę zniszczeń, jakie może spowodować niedawne wejście w życie nowego prawa. Więcej w załączonym filmie. Zapraszamy do oglądania. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #łaz #zabór #wieś #polskawieś #krajobraz #kultura #dziedzictwo #lubuskie #dziedzictwokulturowe

prof. dr hab. Andrzej Mencwel - "Wychodzenie z prowincji", Fundacja Centrum im. prof. Bronisława Geremka, 1 grudnia 2010 https://wszechnica.org.pl/wyklad/wychodzenie-z-prowincji/ Ostatni wykład z cyklu „Polska czyli prowincja?” zorganizowanego przez Centrum im. prof. Bronisława Geremka Czy za polską „Panią Bovary” można uznać „Lalkę” Prusa? Ta powieść, choć wiele mówi o polskich kompleksach i aspiracjach, jest jednak zbyt mocno przekłamana – zwróćmy uwagę, że nie ma w niej wcale Rosjan, władzy, policji. Zwierciadło polskiego kompleksu prowincji odnajduje prof. Mencwel w „Rewizorze” Gogola; można ten tekst uznać wręcz za „esencję naszej prowincjonalności”; naszej, gdyż byliśmy wówczas pod tą samą władzą. Poprzez odniesienie do dzieła Gogola Andrzej Mencwel sformułował określenie istoty „bycia prowincjonalnym” – polega ono mianowicie na poczuciu ubezwłasnowolnienia, na przekonaniu, że „nic ode mnie nie zależy”, a w związku z tym na możliwości, że – jak u Gogola – byle chłystek (Chlestakow) może zostać królem. Mentalno-intelektualna istota prowincjonalności polega zatem na hiperbolizacji chłystka. Jak odnieść te konstatacje do realiów historycznych? Na granicy pełnego ubezwłasnowolnienia Polska znalazła się po upadku powstania styczniowego; „noc Paskiewiczowska” była dniem w porównaniu z „nocą Apuchtinowską”. Można powiedzieć, że obie główne polskie strategie – Wielopolskiego i Traugutta – na równi poniosły wówczas klęskę. Polska znalazła się na dnie. „Odbicie” nastąpiło w latach osiemdziesiątych XIX wieku; wspomnieć trzeba przede wszystkim o nieco zapomnianej i niedocenionej postaci Ludwika Waryńskiego oraz o „Proletariacie” – ruchu występującym w imię robotników, a nie jak poprzednie w imię chłopów pańszczyźnianych; tam więc powinniśmy upatrywać początków nowoczesnej historii Polski. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych uformowali się Piłsudski i Dmowski; wspólne było im odrzucenie ubezwłasnowolnienia, przekonanie, że trzeba działać „własnymi rękami i własnym czynem”. Pamiętać, należy również o społecznym systemie edukacji w Kraju Nadwiślańskim w latach 1880-1916, na czele z Uniwersytetem Latającym, przez który przewinęło się kilka tysięcy osób. Było to, jak lubi podkreślać prof. Mencwel, jedyny w Carstwie Rosyjskim, a zatem od Kalisza po Władywostok, uniwersytet otwarty dla kobiet. Przypomnieć należy również wielkie idee „polskiej szkoły kulturologii” od A(bramowskiego) do Z(nanieckiego) – to przecież nie adaptacje, ale re-kreacje. Nie była prowincjonalna konstytucja I RP, nie był takim znakomity system szkolnictwa II RP, nie były wreszcie takimi dwa podziemne uniwersytety w okupowanej Warszawie – rzecz w skali światowej jedyna w swoim rodzaju. Dlatego nie powinniśmy przejmować się odległymi miejscami polskich uczelni w rankingu szanghajskim – to nic nie wart, rzec można – prowincjonalny ranking, promujący chińskie instytuty taśmowo produkujące przyszłych pracowników wielkich przedsiębiorstw. Niezwykle ważnym momentem historii kultury polskiej było przesunięcie Polski na zachód mapy Europy w 1945 roku; to przesunięcie okazało się również przesunięciem na Zachód. Choć sentymenty „Kresowiaków” są zrozumiałe, szansą Polski jest przecież zwrócenie się w drugą stronę Europy. Jak na otwarcie wykładu, tak pod jego koniec prof. Mencwel odwołał się do własnych doświadczeń, wspominając swoje czasy licealne (były to również czasy głębokiego stalinizmu) w Jeleniej Górze. Choć druty kolczaste na polskim brzegu Nysy zdawały się mocniej niż kiedykolwiek odcinać Polskę od „centrum”, czyli wolnego świata, to jednak „nauczyciel łaciny potrafił przenieść nas w czasy Republiki Rzymskiej”. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #społeczeństwo #socjologia #prowincja

Wykład Justyny Guze, kustosz kolekcji rysunków francuskich i włoskich w Muzeum Narodowym w Warszawie, towarzyszący wystawie „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego”, 29 października 2015 [1h18min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/pastel-rysunek-czy-obraz/ Pastel przeszedł od XVI do XVIII w. ewolucję od techniki rysunkowej do techniki malarskiej. O artystach stosujących kredki pastelowe do rysowania i tworzenia obrazów opowiedziała Justyna Guze, kustosz kolekcji rysunków francuskich i włoskich w Muzeum Narodowym w Warszawie, podczas wykładu towarzyszącego wystawie „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego”. Słowo pastel ma w języku polskim podwójne znaczenie. Pod pierwszym z nich należy rozumieć kredkę pastelową. Kredka składa się z pigmentu, spoiwa i wypełniacza. W zależności od stosunku proporcji pigmentu i wypełniacza zależy odcień koloru, jaki daje kredka pastelowa. Jak mówiła Justyna Guze, w XVIII w. znane było ok. 70 odcieni. W połowie XIX w. potrafiono już ich uzyskać dziesięciokrotnie więcej. Współcześnie znany paryski producent pasteli, La Maison du Pastel, oferuje ich aż 1650. Drugie znaczenie słowa pastel to dzieło artystyczne wykonane za pomocą kredki pastelowej. Prelegentka dokonała dokonała rozróżnienia na rysunek i obraz wykonany pastelami. Jak zaznaczyła, Od XVIII w. możemy mówić o malarstwie pastelami. Pozwala na to wielkość i charakter prac, gdzie kolory naniesione na papier przez artystę wypełniają całą przestrzeń dzieła. Justyna Guze w trakcie swojego wykładu opisała ewolucję, jaką przeszła technika tworzenia dzieł pastelami. W XVI w. kredki pastelowej używali Leonardo da Vinci i przedstawiciele francuskiego portretu kredkowego. Możemy jednak mówić wówczas o rysunku pastelami. Rewolucję przyniosła w połowie XVII w. twórczość Francuza Roberta Nanteuila i Włocha Benedetto Lutiego. Apogeum malarstwa pastelami przyniósł we Francji XVIII w. Jego kres zaczął się po śmierci Ludwika XV, a ostateczny schyłek nastąpił po rewolucji. W Niemczech malarstwo pastelami przeżywało jednak świetność aż do połowy XIX w. Renesans pastelu w Francji przyniósł okres impresjonizmu i twórczość takich artystów, jak Edgard Degas. W Polsce pastele pojawiły się za sprawą dynastii Wettinów. Tworzący obrazy pastelami Francuz Ludwik Marteau był nadwornym malarzem króla Augusta III i ostatniego koronowanego władcy Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego. Na zamówienie tego ostatniego tworzył portrety uczestników słynnych obiadów czwartkowych. W późniejszym okresie do malarstwa pastelami sięgali tacy artyści, jak Leon Wyczółkowski i Stanisław Wyspiański. Joanna Guze podczas swojego wykładu omówiła m.in. prace takich artystów, jak: Leonardo da Vinci, Hans Holbein Młodszy, Daniel Dumonstieur, Cristofano Allori, Federico Barrocci, Robert Nanteuil, Benedetto Luti, Rosalba Carriera, François Boucher, Maurice Quentin de la Tour, Jean-Etienne Liotard, Jean-Baptiste-Siméon Chardin, Élisabeth Vigée Le Brun, Pierre Puvis de Chavannes i Jean-François Millet. Mistrzowie pastelu Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie 29 października 2015 – 31 stycznia 2016 Wystawa będzie prezentacją pastelu – techniki bardzo atrakcyjnej wizualnie, ujawniającej raz swe oblicze malarskie, a raz rysunkowe. Na ekspozycji zostanie pokazanych blisko 250 pasteli z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, które – z uwagi na swą delikatność i wrażliwość na uszkodzenia mechaniczne – nie są wypożyczane, ani też na co dzień eksponowane. Kuratorki wystawy: Anna Grochala, Joanna Sikorska Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #pastel #rysunek #obraz #sztuka #kultura #malarstwo