Wszechnica.org.pl - Historia
„Wszechnica.org.pl - Historia” to baza wykładów zrealizowanych we współpracy z prestiżowymi instytucjami naukowymi. Wśród naszych partnerów znajdują się m.in. Festiwal Nauki w Warszawie, Instytut Historyczny UW, Muzeum POLIN, Zamek Królewski w Warszawie oraz Kawiarnie naukowe. Wszechnica.org.pl nagrywa też własne rozmowy z historykami i świadkami historii. Projekt realizowany jest przez Fundację Wspomagania Wsi. Do korzystania z naszego serwisu zapraszamy wszystkich, którzy cenią sobie rzetelną wiedzę oraz ciekawe dyskusje. Zapraszamy do odwiedzenia też kanału Wszechnica.org.pl - Nauka
Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:
1234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677
224. Wieś polska 1918-2018 - prof. dr hab. Maria Halamska
2022-03-25 00:11:27
Wieś polska 1918-2018 - prof. dr hab. Maria Halamska
W rozmowie z Justyną Duriasz-Bułhak z Fundacji Wspomagania Wsi pani profesor Maria Halamska opowiada o ostatniej swojej książce podsumowującej cykl jaki IRWiR przygotował z okazji stulecia odzyskania niepodległości. Książka "W poszukiwaniu źródeł tożsamości" jest próbą dowartościowania środowiska wiejskiego i jego wpływu na to jakim krajem jest Polska i czym my sami jesteśmy. Jeszcze sto lat temu środowisko wiejskie stanowiło ponad 70% wszystkich mieszkańców Polski. Mimo późniejszych zmian kulturowych i społecznych w dalszym ciągu jesteśmy kształtowani przez wieś.
Przez już ponad sto lat od odzyskania niepodległości wieś przeszła drogę od wsi rolniczej, związanej z ziemią, do wsi zurbanizowanej, którą zasiedlają nowi mieszkańcy. Jest to droga pełna konfliktów, przemian ustrojowych i gospodarczych. Proces ten nie zatrzymuje się ani na chwilę. Możemy mówić, że: WIEŚ STAJE SIĘ
Prof. dr hab. Maria Halamska - socjolog wsi, jak sama mówi przez 50 lat związana z Instytutem Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. Autorka wielu ważnych publikacji dotyczących zmian w środowisku wiejskim w ostatnich kilkudziesięciu latach.
"W poszukiwaniu źródeł teraźniejszości"
Ciągłość i zmiana; Wieś polska 1918 – 2018, IRWiR PAN 2021.
Wieś polska 1918-2018 - prof. dr hab. Maria Halamska
W rozmowie z Justyną Duriasz-Bułhak z Fundacji Wspomagania Wsi pani profesor Maria Halamska opowiada o ostatniej swojej książce podsumowującej cykl jaki IRWiR przygotował z okazji stulecia odzyskania niepodległości. Książka "W poszukiwaniu źródeł tożsamości" jest próbą dowartościowania środowiska wiejskiego i jego wpływu na to jakim krajem jest Polska i czym my sami jesteśmy. Jeszcze sto lat temu środowisko wiejskie stanowiło ponad 70% wszystkich mieszkańców Polski. Mimo późniejszych zmian kulturowych i społecznych w dalszym ciągu jesteśmy kształtowani przez wieś.
Przez już ponad sto lat od odzyskania niepodległości wieś przeszła drogę od wsi rolniczej, związanej z ziemią, do wsi zurbanizowanej, którą zasiedlają nowi mieszkańcy. Jest to droga pełna konfliktów, przemian ustrojowych i gospodarczych. Proces ten nie zatrzymuje się ani na chwilę. Możemy mówić, że: WIEŚ STAJE SIĘ
Prof. dr hab. Maria Halamska - socjolog wsi, jak sama mówi przez 50 lat związana z Instytutem Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. Autorka wielu ważnych publikacji dotyczących zmian w środowisku wiejskim w ostatnich kilkudziesięciu latach.
"W poszukiwaniu źródeł teraźniejszości"
Ciągłość i zmiana; Wieś polska 1918 – 2018, IRWiR PAN 2021.
223. Orientalizacja Polski Wschodniej - prof. dr hab. Tomasz Zarycki
2022-03-25 00:03:33
Orientalizacja Polski Wschodniej - prof. dr hab. Tomasz Zarycki
Prof. dr hab. Tomasz Zarycki - profesor w Instytucie Studiów Społecznych im. Profesora Roberta Zajonca na Uniwersytecie Warszawskim oraz jego wicedyrektor. Do jego głównych zainteresowań należą socjologia polityki, kultury i nauki oraz geografia społeczna i polityczna krajów Europy Środkowej i Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Polski i Rosji. Najważniejsze książki w ostatnich latach: Ideologies of Eastness in Central and Eastern Europe (Routledge, 2014). Gra peryferyjna: Polska politologia w globalnym polu nauk społecznych (z Tomaszem Warczokiem, Warszawa, 2016). Totem inteligencki: Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej (z Rafałem Smoczyńskim, Warszawa, 2017).
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
Orientalizacja Polski Wschodniej - prof. dr hab. Tomasz Zarycki
Prof. dr hab. Tomasz Zarycki - profesor w Instytucie Studiów Społecznych im. Profesora Roberta Zajonca na Uniwersytecie Warszawskim oraz jego wicedyrektor. Do jego głównych zainteresowań należą socjologia polityki, kultury i nauki oraz geografia społeczna i polityczna krajów Europy Środkowej i Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Polski i Rosji. Najważniejsze książki w ostatnich latach: Ideologies of Eastness in Central and Eastern Europe (Routledge, 2014). Gra peryferyjna: Polska politologia w globalnym polu nauk społecznych (z Tomaszem Warczokiem, Warszawa, 2016). Totem inteligencki: Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej (z Rafałem Smoczyńskim, Warszawa, 2017).
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
222. O „klinice” dla legionistów czyli jak działała rzymska służba zdrowia - prof. Piotr Dyczek
2022-03-24 23:42:49
O „klinice” dla legionistów czyli jak działała rzymska służba zdrowia - prof. Piotr Dyczek
Wraz z Uniwersytetem Trzeciego Wieku Collegium Civitas zapraszamy na wykład prof. Piotra Dyczka, który opowie jak działała rzymska służba zdrowia
Prof. Piotr Dyczek - archeolog, Instytut Archeologii UW, kierownika Zakładu Kultury Materialnej Antyku, kierownik Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej.
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
O „klinice” dla legionistów czyli jak działała rzymska służba zdrowia - prof. Piotr Dyczek
Wraz z Uniwersytetem Trzeciego Wieku Collegium Civitas zapraszamy na wykład prof. Piotra Dyczka, który opowie jak działała rzymska służba zdrowia
Prof. Piotr Dyczek - archeolog, Instytut Archeologii UW, kierownika Zakładu Kultury Materialnej Antyku, kierownik Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej.
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
221. Dzierżawa jako instrument racjonalizacji wykorzystania ziemi rolniczej w Polsce - dr hab. Renata Marks-Bielska
2022-03-24 23:15:12
Dzierżawa jako instrument racjonalizacji wykorzystania ziemi rolniczej w Polsce - dr hab. Renata Marks-Bielska
dr hab. Renata Marks-Bielska - Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Wystąpienie oparte będzie na podstawie monografii: MARKS-BIELSKA R. 2020. Ewolucja rynku ziemi rolniczej w Polsce. Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie i artykułu: MARKS-BIELSKA R. 2021. Conditions underlying agricultural land lease in Poland, in the context of the agency theory. Land Use Policy;
Materiał zrealizowany we współpracy z IRWIR PAN
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
Dzierżawa jako instrument racjonalizacji wykorzystania ziemi rolniczej w Polsce - dr hab. Renata Marks-Bielska
dr hab. Renata Marks-Bielska - Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Wystąpienie oparte będzie na podstawie monografii: MARKS-BIELSKA R. 2020. Ewolucja rynku ziemi rolniczej w Polsce. Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie i artykułu: MARKS-BIELSKA R. 2021. Conditions underlying agricultural land lease in Poland, in the context of the agency theory. Land Use Policy;
Materiał zrealizowany we współpracy z IRWIR PAN
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
220. Narodziny Wenus. Queerowy renesans - dr hab. Justyna Jaworska
2022-03-24 22:47:55
Narodziny Wenus. Queerowy renesans - dr hab. Justyna Jaworska
Dr hab. Justyna Jaworska - kulturoznawczyni, adiunkt w Zakładzie Filmu i Kultury Wizualnej IKP UW. Zajmuje się historią kultury polskiej XIX i XX wieku w ujęciu obrazu, antropologią wizualności, historią obyczaju, kulturą popularną, historią i teorią mody. Interesuje ją polskie kino lat siedemdziesiątych z perspektywy sockonsumeryzmu.
Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
Narodziny Wenus. Queerowy renesans - dr hab. Justyna Jaworska
Dr hab. Justyna Jaworska - kulturoznawczyni, adiunkt w Zakładzie Filmu i Kultury Wizualnej IKP UW. Zajmuje się historią kultury polskiej XIX i XX wieku w ujęciu obrazu, antropologią wizualności, historią obyczaju, kulturą popularną, historią i teorią mody. Interesuje ją polskie kino lat siedemdziesiątych z perspektywy sockonsumeryzmu.
Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
219. Historia ludowa i historia narodowa w kinie pierwszej połowy lat 50 - dr hab. Tomasz Żukowski
2022-03-24 22:36:46
Historia ludowa i historia narodowa w kinie pierwszej połowy lat 50 - dr hab. Tomasz Żukowski
Seminarium zorganizowane przez IRWIR PAN
Polska rewolucja lat 50-tych poszukiwała nowej narracji historycznej. Przeciwwagą dla historii opowiadanej z perspektywy narodowej okazała się historia „ludowa" – obejmująca wieś, ale nie tylko. Jest to propozycja nowego zdefiniowania wspólnoty a także wartości wokół których się ona tworzy. Widziana z dzisiejszej perspektywy wydaje się niezwykle ciekawa i niespodziewanie świeża.
dr hab. Tomasz Żukowski - historyk literatury, pracuje w IBL PAN; zajmuje się dyskursem publicznym w Polsce; współautor i współredaktor książki „Opowieść o niewinności. Kategoria świadka Zagłady w kulturze polskiej (1942–2015)” (2018); ostatnio wydał „Wielki retusz. Jak zapomnieliśmy, że Polacy zabijali Żydów” (Wielka Litera, 2018).
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
Historia ludowa i historia narodowa w kinie pierwszej połowy lat 50 - dr hab. Tomasz Żukowski
Seminarium zorganizowane przez IRWIR PAN
Polska rewolucja lat 50-tych poszukiwała nowej narracji historycznej. Przeciwwagą dla historii opowiadanej z perspektywy narodowej okazała się historia „ludowa" – obejmująca wieś, ale nie tylko. Jest to propozycja nowego zdefiniowania wspólnoty a także wartości wokół których się ona tworzy. Widziana z dzisiejszej perspektywy wydaje się niezwykle ciekawa i niespodziewanie świeża.
dr hab. Tomasz Żukowski - historyk literatury, pracuje w IBL PAN; zajmuje się dyskursem publicznym w Polsce; współautor i współredaktor książki „Opowieść o niewinności. Kategoria świadka Zagłady w kulturze polskiej (1942–2015)” (2018); ostatnio wydał „Wielki retusz. Jak zapomnieliśmy, że Polacy zabijali Żydów” (Wielka Litera, 2018).
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
218. Czy moralności niezbędna jest religia? - prof. Paweł Łuków
2022-03-24 22:27:04
Czy moralności niezbędna jest religia? - prof. Paweł Łuków
Prof. Paweł Łuków - filozof, etyk, dziekan Wydziału Filozofii UW
Wykład w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku Collegium Civitas
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
Czy moralności niezbędna jest religia? - prof. Paweł Łuków
Prof. Paweł Łuków - filozof, etyk, dziekan Wydziału Filozofii UW
Wykład w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku Collegium Civitas
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
217. Powstanie Państwa Izrael, cz. 5: Proces Eichmana - Nili Amit
2022-03-24 21:48:35
Kolejny wykład Nili Amit dotyczy niełatwego tematu, jakim jest stosunek Izraela do Holokaustu. I jak się zmienił pod wpływem procesu głównego organizatora Zagłady Adolfa Eichmanna.
Ruch syjonistyczny a Holokaust
Przed drugą wojną światową ruch syjonistyczny obejmował niewielki odsetek żydostwa światowego między 2 a 5%. Większość żydów traktowała syjonistów wrogo, lub co najwyżej obojętnie. W szczególności we Francji, czy w Niemczech, traktowano ruch syjonistyczny, jako przeszkodę w asymilacji.
W okresie II Wojny Światowej centrum syjonizmu przeniosło się do Palestyny. Po jej zakończeniu to właśnie ruch syjonistyczny, wobec zagłady elit europejskich, stał się głównym orędownikiem sprawy żydowskiej. Musiał przejąć odpowiedzialność za wszystkie problemy, w tym także odpowiedzieć sobie na pytanie, czy istnienie Państwa Żydowskiego mogłoby powstrzymać Zagładę. Nie bez znaczenia jest również to, że po wojnie również wzrosła popularność ruchu w Stanach Zjednoczonych.
Syjonistyczna myśl o Zagładzie miała decydujący wpływ na powstanie państwa Izrael, jak na jego stopniowy wzrost i umacnianie. Ale również wojny toczone przez państwo żydowskie były też ideologicznie umocowane w Holokauście. Państwo potrzebowało nowych bohaterów. Już wkrótce cała oficjalna narracja historyczna mówiła, że tylko syjoniści stawili opór hitleryzmowi i tylko syjoniści mogą zadbać o rozwój Państwa. Na marginesie znaleźli się prości żydzi ocaleli z Holokaustu. Przetrwali, ale nie walczyli, nie próbowali bronić honoru swojego społeczeństwa. W Izraelu byli traktowani, jako gorsza część społeczeństwa. Ludzie, którzy przeżyli piekło obozów czuli się niemal winni tego, że przetrwali. Mimo, że już pierwszych latach stanowili jedną trzecią wszystkich obywateli byli marginalizowani.
Oficjalne podejście do Państwa Izrael sugerowało, że powstało dzięki ruchowi syjonistycznemu. Dzięki walce z Brytyjczykami i wojskami krajów arabskich. Holokaust był spychany na dalszy plan. Powstanie państwa żydowskiego wynikało z walki syjonistów, a nie w związku z Zagładą. Z jednej strony bohaterowie wojny, też powstania w getcie warszawskim, a z drugiej ocaleni z Holokaustu.
Poszukiwanie zbrodniarzy
To co zmieniło stosunek do holokaustu to tzw. proces Eichmanna w roku 1960. Do końca lat pięćdziesiątych poszukiwanie zbrodniarzy hitlerowski nie było wcale priorytetem państwa żydowskiego. Izrael miał problemy z budową podstaw państwa, traumą wielu ofiar wojny o niepodległość, czy napływem imigrantów z całego świata.
We wrześniu 1957 roku prokurator Landu Hesji Fritz Bauer poinformował władze Izraela o miejscu przebywania Adolfa Eichmanna, głównego koordynatora i wykonawcy planu tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. Sam Eichmann pod nazwiskiem Ricardo Klement przebywał w tym czasie w Argentynie. Bauer poinformował najpierw Izrael, ponieważ nie wierzył, że państwo niemieckie podejmie jakiekolwiek działania w celu postawienia Eichmanna przed sądem.
Mosad dopiero po czterech miesiącach podjął próby potwierdzenia tej informacji. Pierwsi dwaj wysłannicy stwierdzili wręcz, że informacja Bauera jest fałszywa. Dopiero osobista interwencja niemieckiego prokuratora u radcy prawnego rządu Izraela w 1959 roku doprowadziła do bardziej skutecznych działań. W lutym 1960 roku na osobiste polecenie premiera Dawida Ben-Guriona Mosad rozpoczął operację inwigilacyjną.
Kolejny wykład Nili Amit dotyczy niełatwego tematu, jakim jest stosunek Izraela do Holokaustu. I jak się zmienił pod wpływem procesu głównego organizatora Zagłady Adolfa Eichmanna.
Ruch syjonistyczny a Holokaust
Przed drugą wojną światową ruch syjonistyczny obejmował niewielki odsetek żydostwa światowego między 2 a 5%. Większość żydów traktowała syjonistów wrogo, lub co najwyżej obojętnie. W szczególności we Francji, czy w Niemczech, traktowano ruch syjonistyczny, jako przeszkodę w asymilacji.
W okresie II Wojny Światowej centrum syjonizmu przeniosło się do Palestyny. Po jej zakończeniu to właśnie ruch syjonistyczny, wobec zagłady elit europejskich, stał się głównym orędownikiem sprawy żydowskiej. Musiał przejąć odpowiedzialność za wszystkie problemy, w tym także odpowiedzieć sobie na pytanie, czy istnienie Państwa Żydowskiego mogłoby powstrzymać Zagładę. Nie bez znaczenia jest również to, że po wojnie również wzrosła popularność ruchu w Stanach Zjednoczonych.
Syjonistyczna myśl o Zagładzie miała decydujący wpływ na powstanie państwa Izrael, jak na jego stopniowy wzrost i umacnianie. Ale również wojny toczone przez państwo żydowskie były też ideologicznie umocowane w Holokauście. Państwo potrzebowało nowych bohaterów. Już wkrótce cała oficjalna narracja historyczna mówiła, że tylko syjoniści stawili opór hitleryzmowi i tylko syjoniści mogą zadbać o rozwój Państwa. Na marginesie znaleźli się prości żydzi ocaleli z Holokaustu. Przetrwali, ale nie walczyli, nie próbowali bronić honoru swojego społeczeństwa. W Izraelu byli traktowani, jako gorsza część społeczeństwa. Ludzie, którzy przeżyli piekło obozów czuli się niemal winni tego, że przetrwali. Mimo, że już pierwszych latach stanowili jedną trzecią wszystkich obywateli byli marginalizowani.
Oficjalne podejście do Państwa Izrael sugerowało, że powstało dzięki ruchowi syjonistycznemu. Dzięki walce z Brytyjczykami i wojskami krajów arabskich. Holokaust był spychany na dalszy plan. Powstanie państwa żydowskiego wynikało z walki syjonistów, a nie w związku z Zagładą. Z jednej strony bohaterowie wojny, też powstania w getcie warszawskim, a z drugiej ocaleni z Holokaustu.
Poszukiwanie zbrodniarzy
To co zmieniło stosunek do holokaustu to tzw. proces Eichmanna w roku 1960. Do końca lat pięćdziesiątych poszukiwanie zbrodniarzy hitlerowski nie było wcale priorytetem państwa żydowskiego. Izrael miał problemy z budową podstaw państwa, traumą wielu ofiar wojny o niepodległość, czy napływem imigrantów z całego świata.
We wrześniu 1957 roku prokurator Landu Hesji Fritz Bauer poinformował władze Izraela o miejscu przebywania Adolfa Eichmanna, głównego koordynatora i wykonawcy planu tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. Sam Eichmann pod nazwiskiem Ricardo Klement przebywał w tym czasie w Argentynie. Bauer poinformował najpierw Izrael, ponieważ nie wierzył, że państwo niemieckie podejmie jakiekolwiek działania w celu postawienia Eichmanna przed sądem.
Mosad dopiero po czterech miesiącach podjął próby potwierdzenia tej informacji. Pierwsi dwaj wysłannicy stwierdzili wręcz, że informacja Bauera jest fałszywa. Dopiero osobista interwencja niemieckiego prokuratora u radcy prawnego rządu Izraela w 1959 roku doprowadziła do bardziej skutecznych działań. W lutym 1960 roku na osobiste polecenie premiera Dawida Ben-Guriona Mosad rozpoczął operację inwigilacyjną.
216. Biografie samouków. Wiek XIX i demokratyzacja wiedzy - dr Joanna Kubicka
2022-03-24 21:38:58
Biografie samouków. Wiek XIX i demokratyzacja wiedzy - dr Joanna Kubicka
dr Joanna Kubicka - kulturoznawczyni, adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, autorka książki Na przełomie. Pozytywiści warszawscy i pomoc własna (2016). Interesuje się procesem demokratyzacji i tradycjami zaangażowania społecznego w Polsce.
Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
Biografie samouków. Wiek XIX i demokratyzacja wiedzy - dr Joanna Kubicka
dr Joanna Kubicka - kulturoznawczyni, adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, autorka książki Na przełomie. Pozytywiści warszawscy i pomoc własna (2016). Interesuje się procesem demokratyzacji i tradycjami zaangażowania społecznego w Polsce.
Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
215. Warszawa literacka cz. II - prof. Andrzej Fabianowski
2022-03-24 21:36:12
Warszawa literacka cz. II - prof. Andrzej Fabianowski
Wraz z Uniwersytetem Trzeciego Wieku Collegium Civitas zapraszamy na wykład prof. Andrzeja Fabianowskiego. Tematem prelekcji będzie literacka Warszawa.
Prof. dr hab. Andrzej Fabianowski – jest literaturoznawcą i krytykiem literackim, specjalizuje się w historii idei oraz związkach między literaturą romantyczną a polityką, pracuje w Instytucie Literatury Polskiej UW
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
Warszawa literacka cz. II - prof. Andrzej Fabianowski
Wraz z Uniwersytetem Trzeciego Wieku Collegium Civitas zapraszamy na wykład prof. Andrzeja Fabianowskiego. Tematem prelekcji będzie literacka Warszawa.
Prof. dr hab. Andrzej Fabianowski – jest literaturoznawcą i krytykiem literackim, specjalizuje się w historii idei oraz związkach między literaturą romantyczną a polityką, pracuje w Instytucie Literatury Polskiej UW
Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:
1234567891011121314151617181920212223242526272829303132333435363738394041424344454647484950515253545556575859606162636465666768697071727374757677