Wszechnica.org.pl - Historia

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Maciejem Kozłowskim w ramach cyklu #rozmowyWszecnicy [ 4 kwietnia 2023 r.] Setki tysięcy ludzi na ulicach, rezerwiści odmawiają służby wojskowej w "obronie takiego państwa", strajki. Czy Izraelczycy obronią ustrój swojego państwa? O co w tym wszystkim chodzi? Czy i jak te wydarzenia wpływają na sytuację strategiczną Izraela? O to wszystko zapytamy b. amb. w Izraelu Macieja Kozłowskiego. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#rozmowyWszechnicy #izrael

Wykład prof. Stanisław Obirka, Uniwersytet Trzeciego Wieku Collegium Civitas, 27 kwietnia 2020 [1h01min]

Prof. Stanisław Obirek wskazuje podczas wykładu, co łączy chrześcijaństwo i judaizm oraz dlaczego drogi obu religii się rozeszły. W pierwszej części wystąpienia przedstawia rolę nauczania Jezusa na tle judaizmu i innych religii Imperium Rzymskiego. W drugiej zwraca uwagę na badania, w świetle których chrześcijaństwo u swego zarania było jedynie odłamem religii żydowskiej. W trzeciej opisuje podobieństwa pomiędzy żydowską Paschą a chrześcijańską Wielkanocą. Wskazuje również zburzenie świątyni jerozolimskiej w 70 r. jak cezurę, od której drogi chrześcijaństwa i judaizmu zaczęły się ostatecznie rozchodzić. Wykład odbył się w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku Collegium Civitas. Więcej: https://wszechnica.org.pl/wyklad/judaizm-i-chrzescijanstwo-religie-siostrzane-czy-wrogie/ Prof. dr hab. Stanisław Obirek - teolog, historyk, antropolog kultury i były jezuita Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#utwcc #judaizm #chrześcijaństwo #religia

Spotkanie w ramach cyklu #rozmowywszechnicy. Rozmawiają Piotr Szczepański i Jerzy Marek Nowakowski [2 kwietnia 2023 r.] Co oznacza rosyjska zapowiedź umieszczenie taktycznej broni nuklearnej w Białorusi? Jaki sygnał został wysłany Chinom, Zachodowi, światu i jak Łukaszenka tłumaczy to Białorusinom? Finlandia w NATO, ale Szwecja nie. Czym Kieruje się Orban? Austria rosyjską tubą?

Te i inne sprawy światowe w cotygodniowej rozmowie Piotra Szczepańskiego z amb. Jerzym Markiem Nowakowskim. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#rozmowywszechnicy #chiny #rosja #białoruś

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z dr. Jarosławem Suchoplesem w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [31 marca 2023 r.]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/finlandia-nasz-sasiad-i-sojusznik/

1940 roku polska Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich miała wesprzeć Finlandie w wojnie przeciwko Związkowi Sowieckiemu. Jednak wojna się skończyła zanim Podhalańczycy tam dojechali. Finlandia obroniła swoją niepodległość i dziś wstępuje do NATO. Może więc się zdarzyć, że będziemy wraz nimi walczyć przeciwko wspólnemu wrogowi. Kim są Finowie, jaka jest ich historia, kultura strategiczna, jak sobie radzą gospodarczo, jak urządzona jest edukacja, jak widzą przyszłość? dr Jarosław Suchoples - historyk, b. ambasador R.P. w Finlandii do dziś z nią związany zawodowo. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#rozmowywszechnicy #finlandia

Debata z cyklu „Debat Europejskich” zorganizowana przez Fundację Centrum im. Profesora Bronisława Geremka we współpracy z Fundacją Heinricha Bölla oraz Ośrodkiem Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich. 23 kwietnia 2013 r., Gazeta Wyborcza [1h41min]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-europa-geremka-jest-wciaz-mozliwa/

Okazją do dyskusji stał się wydany jesienią ubiegłego roku zbiór esejów Bronisława Geremka pt. „Nasza Europa” (wyd. Universitas). W tekstach pisanych w latach 2002-2008 autor postrzegał Europę jako mocarstwo sprawiedliwe, kierujące się nakazem przestrzegania praw człowieka, choć zarazem obserwował zwiększający się dystans pomiędzy obywatelami Unii Europejskiej a reprezentującymi ich instytucjami. Apelował o szersze włączanie Europejczyków w procesy decyzyjne i pogłębienie integracji politycznej. 

We wstępie do publikacji Aleksander Smolar podkreślił: „Bronisław Geremek w swoich działaniach i w swoich esejach był zawsze po stronie wspólnej Europy, był też zawsze po stronie nadziei. Nie udzielał, oczywiście, odpowiedzi na problemy, przed którymi obecnie stoimy, ale w swoim myśleniu o Europie i historii podsuwał nam jeden z tropów, którym powinniśmy podążać, aby rozwiązać jeden z fundamentalnych dylematów naszego kontynentu: jak pogodzić bogactwo wielości narodów i kultur z potrzebą wspólnego istnienia i działania”.

Na początku spotkania – na prośbę publiczności – moderator, Jarosław Kurski, zarysował zakres znaczeniowy użytej w tytule formuły „Europa Geremka”. Jest to Europa człowieka, który był świadkiem tragicznych skutków wojny, dlatego też empatia dla słabych oraz pamięć o grozie wojennej pożogi zrodziły w nim tęsknotę za Europą demokratyczną, za tożsamością i świadomością europejską – powiedział Jarosław Kurski.

Prof. Magdalena Środa podkreśliła, że jest entuzjastką wizji Europy Bronisława Geremka – koncepcji politycznej, która wsparta na wzajemnym zaufaniu i solidarności, sięga swymi korzeniami do optymistycznych źródeł człowieczeństwa. Więź, która służyła wyartykułowaniu podstawowych wartości owej koncepcji byłaby jednak wprost proporcjonalna do siły pamięci historycznej. Prof. Geremek często mówił, że mamy już wspólną Europę, ale wciąż nie mamy Europejczyków – wspomniała Magdalena Środa – Być może ów proces poszukiwania formuły obywatelskiej w Europie winien wykroczyć poza model jedności państw narodowych. Narzędziem kształtowania tak rozumianej świadomości powinna stać się spójna strategia edukacyjna.

Uczestnicy debaty starali się odnieść do wizji politycznej i społecznej, którą prof. Bronisław Geremek przez lata budował i współkształtował. Jest to zadanie trudne, a zarazem odpowiedzialne, zwłaszcza w kontekście kryzysu gospodarczego oraz wyrazistej fali nieufności wobec wspólnych, europejskich instytucji.

Europa, jaką dziś widzimy to przestrzeń prawa i odpowiedzialności za negatywne konsekwencje elementów dekonstruujących dyskurs społeczny i polityczny kontynentu, takie jak krwawe nacjonalizmy, czy też wojny. Europa jest więc marzeniem, to prawda, ale jest ona w takim samym, a może nawet w większym stopniu konstruktem – powiedział Daniel Cohn-Bendit. Zasadniczy problem dotyczy zatem przyszłości. Czy możemy wciąż czerpać siłę, ograniczając się jedynie do lekcji owego spełnionego snu? Wydaje się, że nie. W świecie globalnym państwa narodowe nie są już w stanie podejmować wyzwań współczesności. Marzenie europejskie Geremka musi ulec przemianie w kierunku federacyjnym – podkreślił polityk.

Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#geremek #europa

Wykład Małgorzaty Siudak zorganizowany został w ramach programu "Powódź! Razem damy radę!", Łowicz, 2012 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/po-co-nam-edukacja-powodziowa/ Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#powódź

Wykład Marzeny Łotys na temat psychologicznych skutków powodzi wygłoszony został w ramach projektu „Powódź! Razem damy radę!” prowadzonego przez Fundację Wspomagania Wsi. Łowicz 2012 [33min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/psychologiczne-skutki-powodzi/ Przeżycie katastrofy jest źródłem największych urazów psychicznych w życiu człowieka. Nieubłaganie zmienia sposób widzenia i przeżywania świata, a życie zaczyna dzielić się na przed i po katastrofie. Zespół Stre­su Pourazowego (ang. PTSD – Postraumatic Stress Disorder) obserwowany jest także u ofiar powodzi. Jeśli poszkodowani nie otrzymają w porę odpowiedniej pomocy, mogą mieć problemy w przyszłości. Stres pourazowy można i należy łagodzić tak, by ofiary katastrofy mogły powró­cić jak najszybciej do właściwego sobie, normalnego poziomu funkcjonowania. W różnych grupach wiekowych łagodzenie to ma nieco odmienny przebieg. Plany kryzysowe i programy ratownicze muszą zatem uwzględnić reakcję czło­wieka na katastrofę, a następnie proces zdrowienia. Uwzględnienie psychologicznych czynników leżących u podstaw ludzkiej reakcji na katastrofę decyduje o przydatno­ści tych programów. Czym właściwie jest PTSD oraz jakie są jego fazy? Od czego zależna jest dynamika faz, jak można je rozpoznać i jak pomagać? Czy pomoc psychologiczną podczas akcji ratunkowych mogą świadczyć tylko wykwalifikowani psycholodzy? Jak zorganizować pomoc psychologiczną po powodzi? Wykład Marzeny Łotys wygłoszony został w ramach projektu „Powódź! Razem damy radę!” prowadzonego przez Fundację Wspomagania Wsi. Projekt sfinansowany jest ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#powódź

Wykład przeplatany pieśniami pasyjnymi (i kolędowymi) wygłosili dr Stanisław Falkowski i prof. Paweł Stępień. Szkoła Otwarta przy Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Reytana w Warszawie, 20 marca 2013 r. [2h05min]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/pasja-i-zmartwychwstanie-w-literaturze-polskiej/

Co wspólnego mają pieśni pasyjne i kolędowe? Co to jest Żołtarz Jezusow? Które motywy Męki Pańskiej i Zmartwychwstania wykorzystywane były w literaturze Mickiewicza, Słowackiego i Żeromskiego? Wykładowi towarzyszyły pieśni śpiewane przez chór prowadzony przez Annę Falkowską oraz obrazy przedstawiające życie Jezusa.

Część pierwszą rozpoczęła pieśń „Ogrodzie oliwny”, a następnie dwie kolędy, w których dostrzec można motywy zwiastujące wydarzenia Wielkiego Piątku – „Jezus Malusieńki” w siedemnastowiecznej wersji oraz „W żłobie leży”. Już tuż po narodzinach rozpoczęła się udręka Jezusa, której celem była Golgota.Chór wykonał również fragmenty pieśni „Wesoły nam dzień dziś nastał” oraz wersy „Bogurodzicy”, będące zapowiedzią Radosnej Nowiny.

W literaturze polskiej jedności wydarzeń historii zbawienia od narodzin Jezusa do poranku Zmartwychwstania przypisywano nie tylko znaczenie teologiczne, ale także moralno-historyczne (szczególnie w okresie rozbiorów). Motywy Męki Pańskiej i Zmartwychwstania wykorzystane zostały przez Adama Mickiewicza, który pocieszał polskich emigrantów przebywających na obczyźnie:„BO CHRYSTUS Chrystus zmartwychwstał i wypędziwszy Imperatorów zatknął krzyż swój na stolicy ich; a wtenczas panowie uwolnili niewolników swoich i poznali w nich braci, a królowie, pomazani w imię BOGA, uznali nad sobą prawo Boże, i wróciła na ziemię sprawiedliwość”.Juliusz Słowacki, również naśladując stylizację biblijną, napisał pieśń na cześć niewinnie zesłanych na Syberię Polaków. Stefan Żeromski zaś, w prozie „Wierna rzeka”, skupia się na indywidualnej ofierze złożonej przez głównego bohatera, porównywanej do ofiary Jezusa. Chór wykonał pieśni „Mądrość Ojca wszechmocnego” oraz „Jezu Chryste, Panie Miły”.

Część trzecia spotkania nawiązuje do utworu „Żołtarz Jezusow, czyli piętnaście rozmyślenia o Bożym umęczeniu”, znanego również jako „Jezusa Judasz przedał za pieniądze nędzne”. Ta polska średniowieczna pieśń pasyjna, napisana została przez Władysława z Gielniowa w 1488 roku. Była jednym z najpopularniejszych utworów tego autora. Pierwsze piętnaście strof pieśni obejmuje opis sądu, męki i śmierci Jezusa. Cierpieniom ukrzyżowanego towarzyszy cierpienie jego matki – Marii, obecnej przy synu od wyroku aż po śmierć na krzyżu. Jej rozpacz skontrastowana jest ze spokojem Jezusa, znoszącego cierpliwie zadawany mu ból. Dwie ostatnie strofy pieśni stanowią zbiór zaleceń dla wiernych: mają oni często czytać i odśpiewywać „żołtarz” (a więc pieśń lub psałterz), odmawiać „Zdrowaś Mario” i „Ojcze nasz” zgodnie z porządkiem różańca, a także poświęcać się kontemplacji piętnastu pierwszych strof pieśni (odpowiadających piętnastu tajemnicom ówczesnego różańca), co ma stanowić gwarancję uzyskania zbawienia. Chór zaśpiewał fragmenty „Żołtarza Jezusow”.

W ostatniej części spotkania chór zaśpiewał, a dr Stanisław Falkowski omówił pieśń pasyjną pt. „Wszyscy mieszkańcy dworu niebieskiego”, pochodzącą z ok. 1600 roku.

Prof. Paweł Stępień omówił natomiast „Lament Świętokrzyski” (znany również jako „Żale Matki Boskiej pod krzyżem” albo „Posłuchajcie Bracia Miła”) uważany za jedno z największych arcydzieł lirycznych epoki. Utwór stanowi monolog Maryi, matki Jezusa, bolejącej i lamentującej pod krzyżem. Maryja początkowo wzywa otaczających ją ludzi do współczucia, zrozumienia i współuczestnictwa w cierpieniu. Następnie ze słowami pełnymi czułości zwraca się do Syna, chcąc w ostatniej chwili Jego życia zbliżyć się do Niego i ulżyć Mu w męce.

https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#pasja #pascha #wielkanoc

Wykład prof. Andrzeja Fabianowskiego, Uniwersytet Trzeciego Wieku Collegium Civitas, 16 października 2020 [1h19min]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/romantyczne-biografie-jako-teksty-kultury/

Prof. Andrzej Fabianowski w nagraniu wykładu przygotowanego dla Uniwersytetu Trzeciego Wieku Collegium Civitas przybliża romantyczne biografie, które inspirowały polskich wieszczów jak Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki. Są wśród nich życiorysy XIX-wiecznych marzycieli, żołnierzy i awanturników oraz wyjątkowych kobiet.

Rewolucja francuska, który wybuchła w 1789 roku, wpłynęła na zmianę porządku społecznego w całej w całej Europie. Odtąd o miejscu człowieka w społeczeństwie miała nie decydować jego przynależność do stanu, w którym się urodził, ale czyny. Symbolem tego był Napoleon Bonaparte, który jako syn korsykańskiego prawnika z Ajaccio dosłużył się tytułu Cesarza Francuzów.

Prof. Andrzej Fabianowski podczas wykładu przybliża romantyczne biografie, które w XIX wieku inspirowały polskich wieszczów, jak Adam Mickiewicz czy Juliusz Słowacki. Są wśród nich życiorysy wizjonerów i marzycieli, jak Ignacy Ścibor Marchocki (1755-1827), który w swoich dobrach na Podolu utworzył własne quasi państwo. Są awanturników i żołnierzy, jak Wacław Rzewuski (1784-1831), który podróżował po Półwyspie Arabskim i sprowadził do Polski konie rasy arabskiej. Są też biografie niesamowitych kobiet, jak Makryna Mieczysławska (1784-1869), która zwodziła władców i papieży, opowiadając o prześladowaniach unitów Rosji, których sama miała paść ofiarą.

Pozostałe romantyczne biografie, o których opowiada prof. Andrzej Fabianowski:

Andrzej Towiański (1799-1878)

Ludwika Śniadecka (1802-1866)

Michał Czajkowski (1804-1886)

Delfina Potocka (1807-1877)

Konstanty Julian Ordon (1810-1887) Prof. dr hab. Andrzej Fabianowski – jest literaturoznawcą i krytykiem literackim, specjalizuje się w historii idei oraz związkach między literaturą romantyczną a polityką, pracuje w Instytucie Literatury Polskiej UW Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#utwcc

Wykład zorganizowany i nagrany w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie [28 września 2020 r.]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/irlandii-zawile-drogi-do-niepodleglosci/ Prof. dr hab. Michał Leśniewski - Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1990-1991 pracował jako specjalista do spraw krajów anglojęzycznych w Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska”. Zatrudniony w Instytucie Historycznym UW od 1991 jako asystent, a od 1998 roku jako adiunkt. W latach 1991-2009 współpracownik Ośrodka Studiów Amerykańskich UW. W 1991 roku uczestniczył w „Oxford Summer School of International Relations”, zorganizowanym w Exeter College w Oxfordzie. W 1994 roku stypendium naukowe w Instytucie Kennedy’ego w Freie Univerisitat w Berlinie. W 1995 roku jako stypendysta programu Oxford Hospitality Scheme przebywał w Nuffield Colege. W 1995/1996 na stypendium Fullbrighta w Indiana University w Bloomington. Od 1996 roku regularne badania archiwalne w Londynie w National Archives (Kew). 2001/2002 pobyt na wymianie naukowej w Stanach Zjednoczonych w University of Notre Dame. W 2006, 2015 roku badania archiwalne w Cape Town Archives Repository w Kapsztadzie. W 2014 badania archiwalne w Killie Campbell Africana Library w Durbanie, Pietermaritzburg Archives Repository w Pietermaritzburgu, Talana Museum w Dundeei. Jest stałym współpracownikiem półrocznika „Werkwinkel. Journal of Low Countries and South African Studies”. Od 2017 członek African Studies Association Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/

https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/

https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia

https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka

https://wszechnica.org.pl/

#festiwalnauki #irlandia